E Ola te Muna a Ieova
Manatu Tāua Mai te Vaega e Tolu mo te Fa o te Tusi ko Salamo
I SE ‵talo ki te Atua, ne fakamolemole atu te faisalamo: “E a, e takutaku ne tino ‵mate tou alofa tumau i olotou tanuga, io me ko tou fakamaoni i te koga o te malaia?” (Salamo 88:11) Ikai. E aunoa mo te ola, e se mafai ne tatou o tavae atu ki a Ieova. A te tavae atu ki a Ieova se pogai ‵lei ke tumau ei tatou i te ola, kae ko te mauaga o te ola se pogai ‵lei ke tavae atu ei ki a ia.
E tuku mai i te Vaega e Tolu mo te Fa o te Tusi ko Salamo, telā e aofia i ei te Salamo 73 ki te 106, a pogai e uke ke tavae atu ei ki te Tino ne faite ne ia tatou kae ‵viki atu foki ki tena igoa. A te mafaufau ‵loto ki salamo konei e ‵tau o momea aka ei ‵tou loto fakafetai ki “te muna a te Atua” kae fakamalosi aka ei tatou ke momea aka te ‵lei o ‵tou pati tavae ki a ia. (Epelu 4:12) Ke na suke‵suke eiloa tatou mo te loto finafinau ki te Vaega e Tolu o te Tusi ko Salamo.
‘SE MEA TAFASILI I TE GALI KI A AU TE PILI KI TE ATUA’
A salamo muamua e 11 i te tolu o vaega ne ‵fatu ne Asafo io me ko nisi tino o tena kāiga. E fakamatala mai i te pese muamua a te mea telā ne sao ei a Asafo mai te seke keatea mo te auala tonu ona ko mafaufauga ‵se. Ne iku atu eiloa a ia ki te faiga o se fakaikuga tonu. Ne usu atu a ia: “Kae ki a au, se mea tafasili i te gali te pili ki te Atua.” (Salamo 73:28) E ‵soko atu i ei ko te ‵tagi fanoanoa e uiga ki te fakamaseiga o Ielusalema i te Salamo 74. E fakaata mai i te Salamo 75, 76, mo te 77 a Ieova e pelā me ko te Famasino amiotonu, te Fakaola o tino loto maulalo, mo te Tino fakalogologo ki ‵talo. E toe fakamatala mai i te Salamo 78 a tala e uiga ki te kau Isalaelu mai te taimi o Mose ke oko atu ki a Tavita. E fakaasi mai te ‵tagi fanoanoa e uiga ki te fakamaseiga o te faletapu i te Salamo 79. Mai tua ifo i ei, ko te ‵talo e uiga ki te toe fakafokiatuga o tino o te Atua. E fakamalosi mai i te Salamo 81 ke faka‵logo ki a Ieova. I te Salamo 82 mo te 83, ko ‵talo e uiga ki te fakaokoatuga o te fakasalaga a te Atua ki famasino sē fakamaoni mo fili o te Atua.
E fai mai te pese a tama tāgata a Kola: “Au e fia nofo i loto i te fale o te Aliki [ko Ieova].” (Salamo 84:2) E maua i te Salamo 85 se fakamolemole mō te fakamanuiaga a te Atua ki luga i tino kolā ko toe ‵foki atu ki te lotou fenua mai te ‵nofoga fakapagota. E faka‵mafa mai i te salamo tenei me e sili atu i te tāua o fakamanuiaga faka-te-agaga i lō fakamanuiaga faka-te-foitino. I te Salamo 86, e fakamolemole atu i ei a Tavita ki te Atua ke puipui kae akoako atu a ia. I te Salamo 87, se pese e uiga ki Siona mo tino kolā ne fa‵nau i ei kae ‵soko atu i ei ki te ‵talo ki a Ieova i te Salamo 88. Ne fakaasi mai i te feagaiga mo Tavita a te alofa atafai o Ieova i te Salamo 89, telā ne ‵fatu ne Etanu, kāti se tokotasi o tāgata ‵poto e tokofa i aso o Solomona.—1 Tupu 4:31.
Tali ki Fesili Faka-te-Tusi Tapu:
73:9—Ne fai pefea ne tino amio ma‵sei “a muna ma‵sei ki te Atua i te lagi, kae fai fakatonuga fiasili ki tino o te lalolagi”? Ona ko te mea e seai eiloa se āva o tino amio ma‵sei ki so se tino i te lagi io me ko te lalolagi, e pati ma‵sei faeloa latou ki te Atua i olotou gutu. E fatufatu foki ne latou a tino i olotou gutu.
74:13, 14—Ko te taimi fea ne ‘tuki pala ei ne Ieova a ulu o manu fakama‵taku o te tai kae tuki foki a ulu o te manu fakamataku ko te leviatana ke palapala’? A “te tupu o Aikupito,” ko Falao ne fakaigoa ki te “kolokolotaila fakamataku tenā e takato i te vaitafe.” (Esekielu 29:3) Kāti e fakaata mai i te leviatana a tino ma‵losi a Falao. A te tuki palapala o olotou ulu kāti e fakauiga loa ki te fakatakavalega o Falao mo tena kautau i te taimi ne faka‵sao ei ne Ieova te kau Isalaelu mai te ‵nofo pologa i Aikupito.
75:4, 5, 10—Kaia e ‵tau o ‵kalo keatea tatou mai te fakamatamata? E fakamaluga ne Ieova ana tavini ‵tonu. Kae ‘fakaseai ne ia te fakamatamata o tino amio ma‵sei.’ E fakailoa mai i konei ki a tatou ke se ‘fakaasi atu ne tatou a uiga fakamata‵mata,’ io me e se ‵tau o fakamata‵mata tatou. Ona ko te mea e fakamaluga aka ne Ieova a tino, a te mauaga o tofiga i te fakapotopotoga e ‵tau o ‵kilo atu ki ei e pelā me ne aumai ne ia.—Salamo 75:7.
76:10—E mafai pefea ne te ‘ita o se tino’ o tavae atu ki a Ieova? Kafai e talia ne te Atua ke fakaasi mai ne tino te lotou ita ki a tatou ona ko te mea e fai tatou mo ana tavini, e mafai eiloa o maua mai i ei se ikuga gali. E mafai eiloa o akoakogina tatou i nisi auala ne so se fakalavelave faigata e fe‵paki mo tatou. E talia fua ne Ieova a logo‵maega i se auala telā e mafai o tuku mai i ei a vaegā akoakoga penā. (1 Petelu 5:10) ‘E kilo atu a Ieova ki te ita o tino e pelā me e fakaasi atu ne latou ki a ia.’ Kae e a māfai e logo‵mae kae ‵mate fakamuli tatou? E mafai foki o tavae atu te mea tenei ki a Ieova me i tino kolā e lavea ne latou te ‵tou kufaki mo te fakamaoni e mafai foki o kamata o tavae atu latou ki te Atua.
78:24, 25—Kaia ne fakaigoa ei te manai ki te “meakai mai te lagi,” mo “meakai a agelu”? E se fakauiga loa a tugāpati konā me i te manai se meakai a te kau agelu. E fai loa pelā me se “meakai mai te lagi” me ne maua mai i te lagi. (Salamo 105:40) Ona ko agelu konei e ‵nofo atu i te lagi, a te fuaiupu ko “meakai a agelu” e mafai fua o fakauiga me ne tuku mai te meakai tenā ne te Atua, telā e nofo atu i te lagi. (Salamo 11:4) Kāti ne fakaaogā foki ne Ieova a te kau agelu ke tuku atu te manai ki tino Isalaelu.
82:1, 6—Ko oi ne fakaigoa ki “atua” mo “tama katoa a te Atua Tafasili i te Maluga”? E fakauiga loa a te avā tugāpati konā ki famasino faka-te-foitino i Isalaelu. E fetaui ‵lei eiloa te mea tenei, me ne ‵tau o tavini atu latou e pelā me ne tukumuna mo sui o te Atua.—Ioane 10:33-36.
83:2, NW—Se a te mea e fakauiga ki ei a te ‘fakasaga ki luga o te ulu o se tino’? E fakauiga loa te tāga tenā ki te toka o fakagalue aka te tulaga pule io me ke gasuesue, maise loa ke ‵teke, taua, io me fakasauā atu.
Akoakoga mō Tatou:
73:2-5, 18-20, 25, 28. E se ‵tau eiloa o loto ma‵sei tatou ki te mau‵mea o tino amio ma‵sei kae fakaakoako atu ki olotou auala sē amio atua. E ‵tu atu a tino amio ma‵sei i se koga molemole. E mautinoa eiloa me ka “‵siga latou ki te malaia!” E se gata i ei, ona ko te mea e se mafai o fakagata a amioga ma‵sei ne tino pule sē ‵lei katoatoa, e seai eiloa se aogā o ‵tou taumafaiga ke fakagata. E pelā mo Asafo, e ‵poto eiloa tatou māfai e fakafesagai atu tatou ki amioga ma‵sei mai te taumafai ke “pili [atu] ki te Atua” mo te mauaga o se fesokotakiga pili ‵ki mo Ia.
73:3, 6, 8, 27. E ‵tau eiloa o ‵teke atu tatou ki te fakamatamata, fakamaualuga, fakatauemu, mo te amio ‵pelo. E ‵tau eiloa o ‵teke atu ki ei faitalia me e foliga mai me e ‵lei ke fai penā.
73:15-17. Kafai ko ‵numi tatou i ‵tou mafaufauga, e se ‵tau eiloa o fakaasi atu ne tatou ‵tou manatu faka‵numi ulu ki nisi tino. A te fai atu o se “muna penā” e mafai fua o fakavāivāi atu ki nisi tino. E ‵tau o mafaufau ‵loto tatou i se auala filemu e uiga ki mea e manava‵se tatou ki ei kae ke faka‵lei aka mai te ‵kau fakatasi mo ‵tou taina tali‵tonu.—Faataoto 18:1.
73:21-24. A te kamata o ‘loto masei’ ki te olaga ‵lei fakaloiloi o tino amio ma‵sei e mafai o faka‵pau ki te saga atu ki se manu fui fai. A te saga fakavave atu ki ei e fakavae fua ki ou lagonaga. I lō te fai penā, e ‵tau o takitaki tatou ne pati fakatonutonu a Ieova, mai te tali‵tonu katoatoa me ka ‘taofi ne ia ‵tou lima’ kae fesoasoani mai foki ki a tatou. E se gata i ei, ka ‘talia tatou mo te fakaaloalo’ ne Ieova, telā ka iku atu ei ki te mauaga o se fesokotakiga pili mo ia.
77:6. A te fakaasi atu o te mafaufau ‵loto ki muna‵tonu faka-te-agaga kae sukesuke faka‵lei atu ki ei, e manakogina i ei a taimi mō te faiga o sukesukega mo te mafaufau ‵loto ki ei. Ko oko eiloa i te tāua ke fakaavanoa ne tatou se taimi mō tatou aka eiloa i ‵tou olaga!
79:9. E fakalogologo mai eiloa a Ieova ki ‵tou ‵talo, maise eiloa māfai e fakasino tonu atu ki te faka‵maluga o tena igoa.
81:13, 16. A te fakalogologo ki te leo o Ieova mo te sa‵sale atu i ana auala e takitaki atu ei tatou ki fakamanuiaga e uke.—Faataoto 10:22.
82:2, 5. E fakamasei ne fakamasinoga sē ‵tonu a “te lalolagi.” E fakamakosu ne faifaiga sē fakamaoni a te ola ‵lei o tino.
84:1-4, 10-12. A te loto fakafetai o faisalamo ki te fale tapuaki o Ieova mo olotou lagonaga fia‵fia i olotou tauliaga fakapito i te taviniga e fai eiloa mo fakaakoakoga ‵gali ki a tatou.
86:5. Ko se faka‵tau eiloa i te ‵tou fia‵fia me i a Ieova e “loto fakamagalo”! E ‵sala faeloa a ia ki so se fakamaoniga telā e tuku mai i ei se pogai ‵lei ke fakaasi atu ne ia te loto fakamagalo ki se tino agasala telā ko salamō.
87:5, 6. E mata, ka iloa ne tino kolā e maua ne latou te ola i te lalolagi Palataiso a igoa o tino kolā ka faka‵tu aka ki te ola i te lagi? E fakaasi mai i fuaiupu konei me e iku loa o iloa ne latou.
88:13, 14. A te tuai o maua se tali ki ‵tou ‵talo e uiga ki se fakalavelave kāti e fakauiga i ei me e manako a Ieova ke fakaasi atu ne tatou te ‵tonu o ‵tou tapuakiga ki a ia.
“FAKAFETAI KAE TAVAE” ATU KI TENA IGOA
Mafaufau ki pogai kese‵kese e ‵tau o tavae atu ei ki a Ieova kolā e taku mai i te fa o fakaputugā tusi o salamo. I te Salamo 90, ne fakaasi mai ne Mose te ‵kese i te olaga o “te Tupu o te se gata mai” mo te olaga toetoe o tino. (1 Timoteo 1:17) E ‵tusa mo te Salamo 91:2, e fakasino atu a Mose ki a Ieova e pelā me ko ‘tena lafiga mo tena puiga’—ko te Māfuaga o te tokagamalie. E fakaasi mai eiloa i nisi salamo a uiga ‵gali, mafaufauga ma‵luga, mo galuega fakaofoofogia a te Atua. E tolu a pese o salamo e kamata eiloa ki te tugāpati tenei “A [Ieova] ko te Tupu.” (Salamo 93:1; 97:1; 99:1) A te fakasino atu ki a Ieova e pelā me ko te Tino ne faite ne ia tatou, e ‵kami eiloa tatou ne te faisalamo ke “fakafetai kae tavae atu” ki tena igoa.—Salamo 100:4.
E ‵tau o pefea a faifaiga a se pule telā e mataku ki a Ieova? E tuku mai eiloa te tali i te Salamo 101, telā ne ‵fatu aka ne te tupu ko Tavita. E taku mai ki a tatou i te salamo telā e ‵soko atu ki ei me i a Ieova “ka lagona ne ia te ka‵laga a ona tino ma‵tiva, kae ka faka‵logo ki olotou ‵talo.” (Salamo 102:17) E fakasino atu eiloa i te Salamo 103 ki te alofa atafai mo te alofa fakamagalo o Ieova. A te fakasino atu ki mea e uke ne faite ne te Atua i te lalolagi, ne fai mai te faisalamo: “Te Aliki, ko oko eiloa te uke o mea ne fai ne koe! Ko oko foki eiloa i te poto o tau faitega o mea katoa konā!” (Salamo 104:24) A te avā pese fakaoti o te Vaega e Fa e tavae atu ei ki a Ieova mō ana galuega ‵gali.—Salamo 105:2, 5; 106:7, 22.
Tali ki Fesili Faka-te-Tusi Tapu:
91:1, 2, NW—Se a te “koga ‵funa a te Atua Malosi Katoatoa,” kae e mafai pefea o “‵nofo” atu tatou i ei? A te koga tenei se koga fakatusa e maua i ei se ‵lafiga mo te puipuiga i te feitu faka-te-agaga—se tulaga telā e puipui ei mai te logo‵mae i te feitu faka-te-agaga. A te koga se koga ‵funa me e se iloa ne latou kolā e se tali‵tonu ki te Atua. E fai ne tatou a Ieova mo fai se koga ‵nofo o tatou me e ‵kilo atu tatou ki a ia e pelā me se ‵lafiga mo se olo malosi, mai te tavae atu ki a ia e pelā me ko te Pule Sili o te lagi mo te lalolagi, mo te talai atu foki o te tala ‵lei o te Malo. E maua eiloa ne tatou te tokagamalie i te feitu faka-te-agaga ona ko te mea e iloa ne tatou me e toka faeloa a Ieova o fesoasoani mai ki a tatou.—Salamo 90:1.
92:12—Se a te auala e “tupu olaola” ei a tino amio‵tonu e “pelā mo pama lau olaola”? E lauiloa eiloa te pama ona ko te fua malosi mai. E fai eiloa te tino amiotonu e pelā me se pama me e amiotonu a ia i te kilokiloga a Ieova kae tumau foki i te fua mai o “fuaga ‵lei,” kolā e aofia i ei a galuega ‵lei.—Mataio 7:17-20.
Akoakoga mō Tatou:
90:7, 8, 13, 14. E fakamasei faeloa ne ‵tou amioga ma‵sei te ‵tou fesokotakiga mo te Atua tonu. Kae ko agasala ‵funa e se mafai o ‵funa aka mai i a ia. Kae, kafai e salamō tonu kae fakagata katoatoa aka ‵tou amioga ma‵sei, ka toe talia eiloa ne Ieova tatou, kae toe ‘faka‵fonu aka ne ia tatou ki tena alofa tumau.’
90:10, 12. Ona ko te toetoe o te olaga, e ‵tau eiloa o ‘iloa ne tatou’ te mea tenā. E pefea la? Mai i ‘te iloa ne tatou,’ io me ko te fakagalue aka o te poto ko te mea ke mo a ma māumāu a toe aso o ‵tou olaga, kae ke fakaaogā i se auala telā e fakafiafia atu ei ki a Ieova. E aofia i te mea tenei a te fakamuamua o mea faka-te-agaga mo te fakaaogāga faka‵lei mo te poto o ‵tou taimi.—Efeso 5:15, 16; Filipi 1:10.
90:17. Se mea ‵lei ke ‵talo atu ki a Ieova ke ‘fakamanuia mai ki mea katoa a tatou e fai’ kae ke fakamanuia foki ‵tou taumafaiga i te galuega talai.
92:14, 15. Mai te fai mo fai ne tino a‵koga loto finafinau o te Muna a te Atua mo te ‵kau atu faeloa ki tino o Ieova, e tumau eiloa a tino ma‵tua i te “lau usiusi kae ma‵losi i taimi katoa”—e ma‵losi i te feitu faka-te-agaga—kae fai foki mo fai ne kope tāua ki te fakapotopotoga.
94:19. Faitalia te māfuaga o ‵tou “manavase,” a te faitau mo te mafaufau ‵loto ki ‘fakamafanafanaga’ i te Tusi Tapu ka fakamafanafana mai eiloa ki a tatou.
95:7, 8. A te fakalogologo ki pati fakatonutonu i te Tusi Tapu, te saga tonu atu ki ei, mo te toka o fakalogo ki ei ka puipui ei tatou mai te loto makeke.—Epelu 3:7, 8.
106:36, 37. E ‵soko tasi eiloa ne fuaiupu konei a te tapuaki atu ki tupua mo te ofoatuga o taulaga ki temoni. E fakaasi mai i te mea tenei me kafai e fakaaogā ne se tino a tupua e mafai eiloa o nofo atu a ia mai lalo i te pulega a temoni. E fakamalosi mai te Tusi Tapu: “Ke faka‵mao koutou mai atua sē tonu.”—1 Ioane 5:21.
‘Tavae Atu Koutou ki a Ioa!’
A pese fakaoti e tolu o te Vaega e Fa o te Tusi ko Salamo e fakaoti eiloa ki te fakamalosiga tenei: ‘Tavae atu koutou ki a Ioa!’ A te ‵toe salamo e kamata foki ki pati tai ‵pau penā. (Salamo 104:35; 105:45; 106:1, 48) A te ‵tonuga loa, e uke taimi e sae mai sāle i ei a te tugāpati ‘Tavae atu koutou ki a Ioa!’ i te Vaega e Fa o te Tusi ko Salamo.
E maua eiloa ne tatou a pogai e uke ke tavae atu ki a Ieova. E tuku mai i te Salamo 73 ki te 106 a pogai e uke ke mafau‵fau loto ki ei, e faka‵fonu aka ei ‵tou loto ki te loto fakafetai ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi. Kafai e mafau‵fau tatou ki mea katoa kolā ko oti ne fai ne ia mō tatou mo mea ka fai ne ia i aso mai mua, e mata, e se fakamalosi aka ei tatou ke ‘tavae atu ki a Ioa’ mo ‵tou malosi kātoa?
[Ata i te itulau e 18]
E pelā mo Asafo, e mafai eiloa o fa‵ki tatou i amioga ma‵sei mai te ‘fakapilipili atu ki te Atua’
[Ata i te itulau e 19]
Ne takavale masei eiloa a Falao i te Tai Kula
[Ata i te itulau e 19]
E iloa ne koe me kaia e fakaigoa ei te manai ki te “meakai a agelu”?
[Ata i te itulau e 21]
Ne a mea e fesoasoani mai ke fakagata aka ei a te “manava‵se” o tatou?