Talavou—Fakamalosi Aka Tou Fia Tavini Atu Ki A Ieova
“Ke masaua ne koutou a te Atua telā ne faite ne ia koutou, i aso konei koi ‵tupu ake ei koutou.”—FAILAUGA 12:1.
1. Se a te ‵kamiga ne tuku atu ki tama‵liki i Isalaelu?
KĀTI i te 3,500 tausaga ko ‵teka, ne fakatonu atu a te pelofeta a Ieova ko Mose ki faitaulaga mo tagata ma‵tua o Isalaelu: “Ka‵laga atu ki tagata, fafine mo tama‵liki katoa. . . , ko te mea ke lagona ne tino katoa kae ke iloa foki ne latou o fakaaloalo ki te Aliki te otou Atua kae faka‵logo mo te fakamaoni ki ana akoakoga.” (Teutelonome 31:12) Mafaufau ki tino kolā ne fakatonu atu ke ‵kau ki maopoopoga mō tapuakiga: ko tagata, fafine, mo tama‵liki. E tonu, ke oko foki ki tama‵liki ne aofia i a latou kolā ne fai atu ke fakalogo‵logo, tauloto, kae tau‵tali atu ki te takitakiga a Ieova.
2. Ne fakaasi atu pefea ne Ieova tena mafaufau ‵mafa ki talavou i te fakapotopotoga Kelisiano mua?
2 I te senitenali muamua, ne tumau eiloa a Ieova i te fakaasi atu o tena alofa atafai ki talavou i va o ana tino. E pelā mo te fakamalosi atu ki te apositolo ko Paulo ke aofia i nisi tusi a ia ki fakapotopotoga a fakatonuga kolā ne fakasino tonu eiloa ki talavou. (Faitau te Efeso 6:1; Kolose 3:20.) A talavou Kelisiano kolā e fakagalue aka ne latou a vaegā pati fakatonutonu penā ne gasolo aka te lotou loto fakafetai ki te lotou Tamana alofa faka-te-lagi kae ne maua foki ne latou ana fakamanuiaga.
3. E fakaasi atu pefea ne talavou i aso nei a te lotou manakoga ke tavini atu ki te Atua?
3 E mata, e ‵kami foki a talavou i aso nei ke ‵kau mai ko te mea ke tapuaki atu ki a Ieova? Ao! Tenā eiloa te pogai e fia‵fia ei a tino katoa o te Atua ke lavea atu a te tokouke o tavini talavou a te Atua i te lalolagi kātoa kolā e faka‵logo ki te fakamalosiga tenei a Paulo: “Ke mafaufau te suā tino ki te suā tino, ke fakatau fesoasoani foki koutou o fakaasi te alofa mo te fai mea ‵lei. Ke tumau faeloa te maopoopo sāle o tatou, e pelā eiloa mo te mea e masani ei a nisi tino o koutou. A te mea sili ke fakatau fakamalosi eiloa ne tatou o‵tou loto; i te mea ko iloa ne koutou i te Aso o te Aliki ko pili mai.” (Epelu 10:24, 25) E se gata i ei, e ‵kau atu a tama‵liki e tokouke ki olotou mātua i te talaiatuga o te tala ‵lei o te Malo o te Atua. (Mataio 24:14) Kae e pelā me se fakaasiga o te lotou loto a‵lofa ki a Ieova, e lau eiloa i afe o talavou i tausaga katoa e tuku atu olotou ola mō te papatisoga kae maua foki i ei a fakamanuiaga kolā e iku mai i te fai mo fai se soko o Keliso.—Mataio 16:24; Maleko 10:29, 30.
Ke Talia te ‵Kamiga— i te Taimi Nei
4. Ko te taimi fea e mafai ei o talia ne talavou a te ‵kamiga a te Atua ke tavini atu ki a ia?
4 E fai mai te Failauga 12:1: “Tela la, ke masaua ne koutou a te Atua telā ne faite ne ia koutou, i aso konei koi ‵tupu ake ei koutou.” E pefea te ma‵tua e manakogina ne koutou e talavou ko te mea ke talia a te ‵kamiga alofa tenā ke tapuaki kae tavini atu ki a Ieova? E seai se aofaki o tausaga e fakaasi mai i te Tusi Tapu. Tela la, ke mo a ma taofi koe ne te mafaufau me i a koe ko tō foliki ke fakalogo‵logo ki a Ieova kae tavini atu ki a ia. Faitalia me ko fia ou tausaga, e fakamalosi atu eiloa ki a koe ke na talia a te ‵kamiga tenei e aunoa mo te fakatalave.
5. E mafai pefea ne mātua o fesoasoani atu ki olotou tama‵liki ke ga‵solo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga?
5 Ne fesoasoani atu eiloa se mātua e tokotasi io me e tokolua ki te tokoukega o koutou ke ga‵solo atu ki mua i te feitu faka-te-agaga. I te auala tenei, e ‵pau eiloa koutou mo Timoteo i taimi o te Tusi Tapu. I te taimi koi foliki ei a ia, ne akoako a ia ki tusitusiga tapu ne tena mātua, ko Eunike, mo tena tupuna fafine ko Loise. (2 Timoteo 3:14, 15) I se auala tai ‵pau penā, ne akoako foki koe ne ou mātua mai i te suke‵suke fakatasi mo koe ki te Tusi Tapu, ‵talo fakatasi mo koe, ave sāle koe ki fakatasiga a te fakapotopotoga mo fono tai ‵lasi atu a tino o te Atua, kae ‵kau fakatasi foki mo koe i te galuega talai. A te ‵tonuga loa, a te akoakoga o koe ki auala o te Atua se tiute tafasili i te tāua ne maua ne ou mātua mai i a Ieova. E mata, e fakatāua ne koe a te alofa mo te atafai o lāua ki a koe?—Faataoto 23:22.
6. (a) E ‵tusa mo te Salamo 110:3, se a te vaegā tapuakiga e fakafiafia atu ki a Ieova? (e) Se a te mea ka mafau‵fau nei tatou ki ei?
6 Kae i te taimi e olo aka ei koutou e talavou o ma‵tua, e manako a Ieova ke “fakatalitonu ne koutou me se a te loto o te Atua, te mea ‵lei, te mea e logomalie mo te gali,” e pelā eiloa mo te mea ne fai ne Timoteo. (Loma 12:2) Kafai e fai koe penā, ka kau atu koe ki so se mea e fai ne te fakapotopotoga, e se fai penā ona ko te mea e ma‵nako ou mātua ke fai koe penā, kae ona ko koe e manako o fai a te loto o te Atua. Kafai e tavini atu koe ki a Ieova mo te loto fiafia, ka fakafiafia foki ne ia a koe. (Salamo 110:3) E mafai la pefea o fakaasi atu ne koe me e fia fakamalosi aka ne koe tou manakoga fia fakalogologo ki a Ieova kae tautali atu foki ki tena takitakiga? Ka mafau‵fau tatou ki auala e tolu kolā e mafai ei o fai koe penā. A mea konā ko te sukesuke, ‵talo, mo amioga. Ke na iloilo aka ne tatou a mea takitasi konei.
Ke Iloa ‵Lei ne Koe a Ieova e Pelā me se Tino Tonu
7. E mafai pefea o tuku mai ne Iesu se fakaakoakoga ‵lei e pelā me se tino akoga i te Tusi Tapu, kae se a te mea ne fesoasoani atu ki a ia ke fai penā?
7 A te auala muamua e fakaasi atu ei ne koe me e manako koe ke fakamalosi aka tou fia tavini atu ki a Ieova ko te faitau ki te Tusi Tapu i aso katoa. E mafai o fakama‵lie aka ne koe ou manakoga faka-te-agaga kae ke maua foki a te poto tāua i te Tusi Tapu mai i te faitau faeloa ki te Muna a te Atua. (Mataio 5:3) Ne tuku mai eiloa ne Iesu a te fakaakoakoga ‵lei. I te taimi e tasi telā ko 12 ei ana tausaga, ne maua atu a ia ne ana mātua i te faletapu, “e saga‵saga mo faiakoga Iutaia, e fakalogologo kae fai fesili atu ki a latou.” (Luka 2:44-46) E pelā me se tamaliki, ko oti eiloa ne ati aka ne Iesu se manakoga mo te fia malamalama i te Tusi Tapu. Se a te mea ne fesoasoani atu ke fai ei a ia penā? E mautinoa eiloa me ko tena mātua, ko Malia, mo tena tamana fai ko Iosefa ne fai ne lāua se tusaga tāua i ei. A lāua ne tavini a te Atua kolā ne tuku atu ne lāua ki a Iesu a akoakoga a te Atua mai i te taimi koi foliki ei a ia.—Mataio 1:18-20; Luka 2:41, 51.
8. (a) Ko te taimi fea e ‵tau ei mo mātua o kamata o fakamalosi aka te alofa ki te Muna a te Atua i olotou tama‵liki? (e) Ke fakamatala mai se tala telā e fakamaoni mai i ei a te tāua o te akoakoga o tama‵liki mai i te taimi koi fo‵liki ei.
8 E penā foki loa a mātua kolā e ma‵taku ki te Atua i aso nei, e iloa ne latou a te tāua o te fakamalosiakaga i loto o olotou tama‵liki se manakoga mō muna‵tonu i te Tusi Tapu i te taimi koi fo‵liki ei latou. (Teutelonome 6:6-9) Tenā eiloa te mea ne fai ne Rubi, se tuagane Kelisiano, mai tua o te fanaumaiga o tena tama tagata muamua, ko Iosefa. I aso katoa, ne faitau atu ne tou fafine ki a ia mai i te tusi ko Taku Tusi o Tala Mai i te Tusi Tapu. I te taimi ne gasolo aka ei tou tagata o matua, ne fesoasoani atu tou fafine ke masaua ne ia a tusi siki kese‵kese. E mata, ne maua ne Iosefa a mea aoga mai i te vaegā akoakoga tenā? I te iloaga ne ia o faipati, ne mafai ne ia o fakamatala mai a tala i te Tusi Tapu i ana pati eiloa. Kae i te taimi ko lima ei ana tausaga, ne fai ei ne ia tena lauga muamua eiloa i te Akoga mō Tino Talai.
9. Kaia e tāua ei a te faitau ki te Tusi Tapu mo te mafaufau ‵loto ki mea e faitau ne koe?
9 Ko te mea ke momea aka tou gasolo ki mua i te feitu faka-te-agaga, e ‵tau mo koutou e talavou o fai a te faitauga ki te Tusi Tapu i aso katoa mo fai se faifaiga masani i tausaga koi talavou ei koutou ke oko eiloa ki te taimi ko matua ‵lei ei koutou. (Salamo 71:17) Kaia ka fesoasoani atu ei a te faitau ki te Tusi Tapu ke gasolo atu koe ki mua? Mafaufau la ki pati a Iesu i tena ‵talo ki tena Tamana: “Kae tenei te ola se gata mai: ke iloa ne tino i a koe ko te Atua tonu e tokotasi.” (Ioane 17:3) A te ‵tonuga loa, i te taimi e momea aka ei tou malamalama e uiga ki a Ieova, ka momea aka foki te matea ‵lei ne koe a ia e pelā me se Tino tonu kae ka lasi foki tou alofa ki a ia. (Epelu 11:27) Tela la, i taimi takitasi e faitau ei koe ki se vaega i te Tusi Tapu, ke fakaaoga te avanoaga tenā ke tauloto ki mea e uke atu e uiga ki a Ieova. Ke fesili ifo ki a koe eiloa: ‘Se a te mea e akoako mai ne te tala tenei e uiga ki a Ieova e pelā me se Tino tonu? E fakaasi mai pefea ne te fuaiupu tenei i te Tusi Tapu a te alofa mo te atafai mai o te Atua ki a au?’ A te fakaaogaga faka‵lei o te taimi ke mafaufau ‵loto ki vaegā fesili penā, ka fesoasoani atu ki a koe ke tauloto ki mafaufauga mo lagonaga o Ieova mo mea e manako a ia ke fai ne koe. (Faitau te Faataoto 2:1-5.) E pelā mo te talavou ko Timoteo, ka “fakamalosigina foki koe ke talitonu” ki mea e tauloto ne koe mai te Tusi Tapu, kae ka fakamalosi aka ei koe ke tapuaki atu ki a Ieova mo te loto fiafia.—2 Timoteo. 3:14.
Te Auala e Fakamalosi Aka ei ne te ‵Talo a Tou Alofa ki a Ieova
10, 11. E fesoasoani atu pefea a te ‵talo ke fakamalosi aka tou fia tavini atu ki te Atua?
10 A te lua o auala e mafai o fakamalosi aka ei ne koe tou fia tavini atu ki a Ieova mo te loto kātoa ko au ‵talo. I te Salamo 65:2, e fai‵tau tatou penei: “Me tali mai eiloa koe ki talosaga. E olo atu ki a koe a tino katoa.” Ke oko foki eiloa ki te taimi ne fai ei a Isalaelu mo tino filifilia o te Atua, a tino mai fenua fakaa‵tea kolā ne olo atu ki te faletapu o Ieova ne mafai o olo atu ki a ia e auala i ‵talo. (1 Tupu 8:41, 42) E se fakailoga tino a te Atua. A tino kolā e faka‵logo ki ana fakatonuga e maua ne latou te fakatalitonuga me ka fakalogologo mai eiloa a ia ki a latou. (Faataoto 15:8) E mautinoa eiloa me e aofia foki koutou e talavou i “tino katoa.”
11 E iloa ne koe me i te fakavae o so se va fakataugasoa tonu ko te faiga o fesokotakiga ‵lei. E penā foki loa, kāti e fiafia koe o fakaasi atu ou manatu, mea e manavase koe ki ei, mo ou lagonaga ki se taugasoa pele. Kafai foki e fai atu a ‵talo mo te loto kātoa, e fesokotaki atu koe ki tou Mafuaga Sili. (Filipi 4:6, 7) Ke faipati atu ki a Ieova e pelā me e fakaasi atu ne koe ou lagonaga ‵loto ki se mātua alofa io me se taugasoa pele. A te ‵tonuga loa, e malosi ‵ki a te sokoga i te va o te auala e ‵talo atu ei koe mo ou lagonaga e uiga ki a Ieova. Ka lavea atu ne koe me kafai e momea aka a te malosi o te va fakataugasoa o koe mo Ieova, ka momea aka foki te aoga o au ‵talo.
12. (a) Kaia e uke atu ei a mea e aofia i te faiga o ‵talo aoga i lō te faiga o pati e uke? (e) Se a te mea ka fesoasoani atu ke iloa ‵lei ne koe me e pili atu a Ieova ki a koe?
12 Ke masaua faeloa me e uke atu a mea e aofia i te faiga o ‵talo aoga i lō te faiga o pati e uke. E aofia i ei ou lagonaga ‵loto. I au ‵talo, ke fakaasi atu tou alofa, tou āva mo tou fakalagolago katoatoa ki a Ieova. I te taimi e iloa ei ne koe a te auala e tali mai ei a Ieova ki au ‵talo, ka mafai eiloa o iloa ne koe i lō taimi mua me i a Ieova “e pili faeloa . . . ki a latou kolā e ka‵laga atu ki a ia.” (Salamo 145:18) E tonu, ka fakapilipili atu a Ieova ki a koe, mai i te fakamalosi atu ki a koe ke ‵teke atu ki te Tiapolo kae ke fai foki a filifiliga ‵tonu i te olaga.—Faitau te Iakopo 4:7, 8.
13. (a) Ne fesoasoani atu pefea a te va fakataugasoa mo te Atua ki se tuagane e tokotasi? (e) E fesoasoani atu pefea a te va fakataugasoa mo te Atua ke fakafesagai atu koutou ki fakamalosiga mai taugasoa ma‵sei?
13 Mafaufau la ki te auala ne maua ei ne Cherie a te malosi mai i te mauaga o se fesokotakiga pili mo Ieova. I te akoga lasaga lua, ne sili tou fafine me ne ‵lei ‵ki ana mataupu kae ‵lei foki i mea tau tafaoga. I te taimi ne palele ei ana akoga, ne maua ne ia se avanoaga telā ne mafai ei o faka‵soko ana akoakoga ki akoga ma‵luga. “Ko oko eiloa i te fakaosooso mai o te avanoaga tenā,” ko muna a Cherie, “kae ne fakamalosi mai eiloa a tino fakaakoako ne latou a tino ta‵fao mo tama‵liki a‵koga ke talia ne au a te avanoaga tenā.” Kae ne iloa ne tou fafine me kafai e toe faka‵soko atu ana akoakoga ko manakogina ei ke tuku atu a te ukega o ana taimi ke sukesuke kae fakatoka mō tafaoga—kae ko mu‵tana fua ana taimi e ‵toe ke tavini atu ki a Ieova. Ne a mea ne fai ne Cherie? E fai mai tou fafine, “Mai tua o aku ‵talo ki a Ieova, ne seki talia ei ne au a te avanoaga tenā kae ne kamata au o tavini atu e pelā me se paenia tumau.” I te taimi nei, ko oti eiloa ne paenia tou fafine mō tausaga e lima. “E seki salamo lele eiloa au,” ko ana pati. “A te iloa atu me ko oti ne fai ne au se fakaikuga telā e fakafiafia atu ki a Ieova e fai ei au ke fiafia malosi. A te ‵tonuga loa, kafai e fakamuamua ne koe a te Malo o te Atua, ka fakaopoopo atu a nisi mea katoa ki a koe.”—Mataio 6:33.
E Fakaasi Mai i Amioga ‵Lei me i a Koe e “Loto ‵Ma”
14. Kaia e tāua ei au amioga ‵lei i te kilokiloga a Ieova?
14 A te tolu o auala e mafai o fakaasi atu ne koe me e tavini koe ki a Ieova mo te loto fiafia ko au amioga. E fakamanuia ne Ieova a talavou kolā e tumau i amioga ‵ma. (Faitau te Salamo 24:3-5.) Ne ita fitifiti a te talavou ko Samuelu ma fakaakoako ki amioga ma‵sei a tama tagata a te Faitaulaga Sili ko Eli. Ne seki fai eiloa pelā me e se lavea atu a amioga ‵lei a Samuelu. E fai mai te tala i te Tusi Tapu: “Ne tupu aka eiloa Samuelu i tena galuega, kae ko alofagina foki a ia ne te Aliki e pelā foki mo tino.”—1 Samuelu 2:26.
15. Ne a nisi pogai e fakatumau ei ne koe au amioga ‵lei?
15 E ola tatou i se lalolagi e ‵fonu i tino kolā e ma‵natu fakapito, kaima‵nako, fakamata‵mata, fia ma‵luga, sē faka‵logo ki mātua, e se loto fakafetai, sē fakamaoni, faka‵tupu taua, e sili atu te lotou fia‵fia ki manakoga o te foitino i lo te Atua—ko nai uiga kolā ne taku mai ne Paulo. (2 Timoteo 3:1-5) Tela la, se mea faigata mō tatou ke fakatumau a amioga ‵lei faitalia te ‵nofo atu o tatou i te fakanofonofoga masei tenei. Kae ko taimi katoa e fai ei ne koe a te mea ‵lei kae ita fitifiti ma kau atu ki amioga sē amio atua, e fakamaoni atu i ei me e ‵tu atu tatou i te feitu o Ieova i te kinauga e uiga ki te pulega sili i te lagi mo te lalolagi. (Iopu 2:3, 4) E maua foki ne koe a te lotomalie i te iloa atu me e talia ne koe a te akai a Ieova: “Taku tama, a koe ke atamai kae ka fiafia malosi eiloa au. Ka isi se tali e mafai o avatu ne au ki so se tino telā e fakamasei ne ia au.” (Faataoto 27:11) E se gata i ei, a te iloa atu me e talia koe ne Ieova ka fakamalosi aka ei koe i tou manakoga ke tavini atu ki a ia.
16. Ne fai pefea ne se tuagane e tokotasi ke fiafia te loto o Ieova?
16 A koi talavou a ia, e isi se tuagane Kelisiano e igoa ki a Carol ne ‵piki ‵mau ki akoakoga fakavae i te Tusi Tapu i te taimi ne kau atu ei a ia ki te akoga, kae ne lavea ‵lei atu ana amioga ‵lei. Se a te mea ne tupu? Ne fakatauemu atu ki a Carol a tama‵liki o tena vasega me ne seki talia ne tena loto lagona telā ne akoako ki te Tusi Tapu ke kau atu a ia ki fakamanatuga o aso malō‵lo mo aso fakamanatu fakapolitiki. I te taimi tenā ne maua ei ne ia se avanoaga ke fakamatala atu ana talitonuga ki nisi tama‵liki. I te fia o tausaga mai tua ifo, ne maua ne Carol se tamā tusi mai i se tamaliki i tena vasega, telā ne tusi mai penei: “Ne manako faeloa au ke fesokotaki atu ki a koe kae ke fakafetai atu ki a koe. Au amioga mo tau fakaakoakoga ‵lei e pelā me se talavou Kelisiano, fakatasi mo tou loto toa e uiga ki aso malō‵lo, ne lavea ‵lei atu eiloa. A koe ko te Molimau a Ieova muamua ne fetaui mo au.” Ne lasi ‵ki eiloa te fakamalosiga ne tuku atu ne te fakaakoakoga ‵lei a Carol telā ne kamata fakamuli ei se tamaliki i tena vasega o sukesuke ki te Tusi Tapu. Ne tusi mai tou fafine i tena tamā tusi ki a Carol me ko oti ne fai a ia mo fai se Molimau papatiso i tausaga e silia atu i te 40! E pelā mo Carol, koutou talavou i aso nei kolā e ‵piki ‵mau ki akoakoga fakavae i te Tusi Tapu mo te loto toa e mafai foki o fakamalosi atu ki tino loto fakamaoni ke fia iloa ne latou a Ieova.
E Tavae Atu a Talavou ki a Ieova
17, 18. (a) E pefea ou lagonaga e uiga loa ki talavou i tau fakapotopotoga? (e) Se a te fakamoemoega i aso mai mua telā e faka‵tali mai mō talavou kolā e ma‵taku ki te Atua?
17 E fia‵fia eiloa a tatou katoa i te fakapotopotoga a Ieova i te lalolagi kātoa ke lavea atu a te fia afe o talavou loto finafinau kolā e ‵kau atu ki te tapuakiga tonu! E fakamalosi aka a talavou konei ne te lotou fia tapuaki atu ki a Ieova mai i te fai‵tau ki te Tusi Tapu i aso katoa, te ‵talo, mo te ola e ‵tusa mo te loto o te Atua. E fai eiloa a vaegā talavou penā mo fai se pogai o fakamalosiga ki mātua mo tino katoa o Ieova.—Faataoto 23:24, 25.
18 I aso mai mua, ka aofia eiloa a talavou fakamaoni i a latou kolā ka ‵sao atu ki loto i te lalolagi fou a te Atua telā ko oti ne folafola mai. (Fakaasiga 7:9, 14) I konā, ka maua ei ne latou a fakamanuiaga ‵gali e uke ona ko te gasolo aka faeloa o te lotou loto fakafetai ki a Ieova, kae ka mafai foki o tavae atu latou ki a ia ki te se-gata-mai.—Salamo 148:12, 13.
E Mafai o Fakamatala Mai ne Koe?
• E mafai pefea o ‵kau atu a talavou ki te tapuakiga tonu i aso nei?
• Ke maua ne koe a mea aoga mai i te faitauga ki te Tusi Tapu, kaia e tāua ei a te mafaufau ‵loto ki mea e faitau ne koe?
• E fesoasoani atu pefea a ‵talo ke fakapilipili atu ei koe ki a Ieova?
• Ne a mea e ‵tupu ona ko amioga ‵lei a se Kelisiano?
[Ata i te itulau e 14]
E mata, a te faitau ki te Tusi Tapu i aso katoa e fai pelā me se faifaiga masani a koe?