Дүмбей караңгыны оюп, «чырыктың ажы-төлү дег амыдыраңар»

1, 2. а) Эфесчилерге чагаа кандыг байдалдарда бижиттингенил? б) Кандыг айтырыгларны сайгарар бис?

КАЖАН Павелди Римге бажыңындан үнмес кылдыр хоругдап каарга, ол акы-угбаларын деткип быжыглаарын күзеп турган. Павел оларга хууда ужуражып шыдавас болгаш, чагаалар бижип турган. Эфесчилерге чагаазы б. э. 60 азы 61 чылда бижиттинген (Эф. 1:1; 4:1).

² Он хире чыл бурунгаар Павел эфесчилер-биле таныш турган. Ол өөреникчилер белеткеп, буянныг медээни суртаалдап Эфеске элээн хөй үени эрттирген (Аж.-ч. 19:1, 8—10; 20:20, 21). Акы-угбаларга Павел дыка ынак болгаш, оларның Иеговага шынчы артарын күзеп турган. Ынчаарга чагдырган христианнарга дүмбей биле чырыктың дугайында чүге бижээнил? Ол биске кандыг хамаарылгалыг? Бо айтырыгларның харыызын сайгарыптаалыңар.

КАРАҢГЫДАН ЧЫРЫКЧЕ

3. Павел эфесчилерни чүү-биле деңнээнил?

³ Павел Эфесте христианнарга мынча деп бижээн: «Шагда караңгыга бүргеткен улус чораан силер, а ам... чырыкка бүргедиптиңер» (Эф. 5:8). Ооң-биле оларның канчаар өскерли бергенин ол демдеглээн. Павел эфесчилерни чүге «шагда караңгыга бүргеткен» дээнин көрүптээлиңер.

4. Эфесчилерни чүге чүдүлгениң дүмбей караңгызынга турган деп болурул?

⁴ Шажын-чүдүлгениң дүмбейи. Эфесчилер алыс шын христианнар апаарының мурнунда меге чүдүлгеге болгаш бүдүүлүк чоруктуң кулданыышкынынга турган. Эфес хоорай бурунгу үеде Артемиданың өргээзи-биле алдаржаан, кайгамчык чүүлдерниң бирээзи. Кижилер аңаа дүрзү-бурганнарга чүдүүр дээш кээр чораан. Артемида бурганның өргээзиниң бичии хевирлерин кылып садары ол үеде дыка орулгалыг турган (Аж.-ч. 19:23—27). Оон аңгыда, хоорайның хөй чурттакчылары караң көрнүр чорук-биле харылзаалыг турган (Аж.-ч. 19:19).

5. Эфестиң чурттакчыларын чүге мөзү-шынарның дүмбейинге турган деп болурул?

⁵ Мөзү-шынарның дүмбейи. Эфестиң чурттакчыларының мөзү-шынары кудулаанындан, меге шажынның байырлалдарынга болгаш театр көргүзүглеринге бужар сөстер бо-ла дыңналыр турган (Эф. 5:3). Хөй эфесчилер «арын-нүүрүн артынга» кагган (азы «аарышкы миннивес апарган») (Эф. 4:17—19). Иегованың чүнү эки-багай деп санаар чүүлүн билбес болгаш, арын-нүүрү дашталып, Бурганның мурнунга олар кандыг-даа харыысалга миннивейн турганнар. Ынчангаш Павел оларны «угааны караңгылаан... болгаш, Ооң бээри амыдыралдан оспаксыраан» деп бижээн.

6. Павел чүге эфесчилерге: «Ам... чырыкка бүргедиптиңер» дээнил?

⁶ Чамдык эфесчилер ол дүмбей караңгыдан үне берген. Павел оларны: «Дээрги-Чаяакчыга башкарткаш, чырыкка бүргедиптиңер» деп бижээн (Эф. 5:8). Эфесчилер баштай дүрзү-бурганнарга чүдүүрүнден база мөзү-шынар чок алдынарындан ойталааш, Бурганның Сөзүнге дүүштүр чурттаарын шиитпирлеп алганнар (Ыд. ыр. 118:105). Бургандан үлегер ап, бараалгалы-биле өөртүрүн олар кызып чораан (Эф. 5:1).

7. Эфесте христианнар-биле бисте дөмей чүү барыл?

⁷ Аңаа дөмейлешкек чүүлдер бөгүн база болуп турар. Алыс шынны билбес тургаш, меге чүдүлгениң база мөзү-шынар чок чоруктуң дүмбейинге турган бис. Чамдыывыс шажын байырлалдарын демдеглеп, а өскелери мөзү шынар чок чурттап чораан. Ынчалза-даа Иегованың эки-багай деп санаар чүүлүн билип алгаш, негелделеринге дүгжүп, ону өөртүрүн күзеп, чуртталгавысты өскерткеш, өөрүшкүнү миннип эгелээн бис (Иса. 48:17). Ынчалза-даа катап дүмбейже кире бээр айыыл барын утпайн, «чырыктың ажы-төлү» дег алдынаалыңар. Ону канчаар кылып болур бис?

Image digitally reproduced with the permission of the Papyrology Collection, Graduate Library, University of Michigan, P. Mich.inv. 6238. Licensed under CC by 3.0

ДҮМБЕЙ КАРАҢГЫНЫ ОЮП ЧОРУҢАР

8. Эфесчилерге 5:3—5-тен алырга, Эфесте христианнар чүден ойталаар ужурлуг турган?

⁸ Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:3—5. Мөзү-шынар чок дүмбейден ойталаар дээш, Эфестиң христианнары Иегованың таарзынмас ажыл-херээн кылбас ужурлуг турган. Ынаар мөзү-шынар чок эр-херээжен харылзаадан аңгыда, ааска эптешпес багай сөстер кирип турар. Ынчаар кылып турар улус «Христостуң база Бурганның Чагыргазынга өнчү албас» деп, Павел эфесчилерге сагындырган.

9. Арыг эвес, куду мөзүлүг чүүлдү дыңнаары, көөрү, чугаалажыры чүге айыылдыг?

⁹ Бис база «караңгының үре-түңнел чок үүле-херээнге» киришпес дээш, серемчилелдиг болур ужурлуг бис (Эф. 5:11). Кижи арыг эвес, мөзү-шынар чок чүүлдү көрүп, дыңнап, сайгарган тудум, бачыт кылыптар айыылы улгадып болурун үе көргүскен (Э. д. 3:6; Иак. 1:14, 15). Бир чуртка элээн каш бараалгакчылар чатка харылзажып эгелээн. Эгезинде олар аңаа бүзүрел быжыктырар бодалдар-биле үлежип турган. Сөөлзүредир олар шынары куду темаларны көдүрүп, эр-херээжен харылзаа дугайында чугаалажып эгелээн. Түңнелинде ол чаттың чамдык киржикчилери — эр-херээжен чорук кылып, бачыт үүлгеткен. Куду шынарлыг чугаалар сөөлүнде багай түңнелге чедиргенин олар көрген.

10. Эрлик бисти мегелээр дээш канчаар кызып турар? (Эфесчилерге 5:6).

¹⁰ Эрликтиң делегейи мөзү-шынары куду, арыг эвес чүүлде багай чүве чок деп бисти бүзүредирин кызып турар (2 Пет. 2:19). Ол чүүл бисти кайгатпас. Эрликтиң кажар аргаларының бирээзи — кижилерни эки-бакты ылгап шыдавас кылдыр будалдырары (Иса. 5:20; 2 Кор. 4:4). Ынчангаш хөй-ле кинолар, телешоулар болгаш сайтылар Иегованың бедик дүрүмнеринге дүүшпес куду шынарлыг үзел-бодалдарны тарадып турар. Эрлик куду мөзүлүг амыдыралда багай чүве чок, харын-даа чуртталга хөглүг болгаш айыыл чок болур деп бүзүредип турар. (Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:6.)

11. Эфесчилерге 5:7-де сүме ам-даа чидиг деп Анжеланың таварылгазы канчаар көргүскен? (Чурукту база көрүңер.)

¹¹ Иеговага ынак эвес улус-биле харылзажыр болзувусса, Эрликти өөртүр бис. Ынчан биске библейжи дүрүмнер-биле чурттаары берге болур. Павел бо айыылды билир болгаш, эфесчилерни багай чүүлдер үүлгедир улус-биле шуут харылзашпазынче кыйгырган (Эф. 5:7). Улус социал четкилер таварыштыр харылзажыр апарган болгаш, биске оон-даа серемчилелдиг болуру чугула. Азиядан Анже́лаa социал четкилерниң айыылдыын бодунга көргенин мынчаар чугаалаан: «Ол меңээ эң айыылдыг дузак болган. Бүзүрелимниң кошкай бергенинден, Иеговага бүзүревес эш-өөрлүг апарган мен. Иегованың бодалын херекке албайн, чоорту бодумнуу-биле чурттаарында багай чүве чок деп санап эгелээн мен». Аас-кежик бооп, сагыш човангыр удуртукчулар Анжелага шын орукче катап туруп алырынга дузалашкан. «Мен ам угаан-бодалымны социал четкилерже эвес, а Бурган-биле харылзааны быжыктырар чүүлдерже углап эгелээн мен» — деп угбавыс үлешкен.

12. Иегованың дүрүмнерин бо делегейниң дүрүмнеринге орнавазынга чүү дузалаар?

¹² Бо делегей куду деңнелдиг дүрүмнерин сыгаарга-даа, аңаа мегелетпес бис (Эф. 4:19, 20). Оон камгаланыр дээш, бо айтырыгларны бодуңарга салыңар: «Ажылга, школага болгаш Иегованың дүрүмнерин сагывас өске-даа улус-биле харылзааны эвээжедирин кызып турар мен бе? Улус мени чүдүлгеже эмин эрттир кире берген дээр-даа болза, Иегованың негелделерин камгалаарынга белен мен бе?» Христиан чыыштан безин эш-өөр шилиирде оваарымчалыг болуру чугула. Павел 2 Тимофейге 2:20—22-де ооң дугайында чугаалап турган. Бисти куду баспас, харын-даа Иеговага шынчы бараалгаарынга дузалаар эш-өөрлүг болуксаар бис.

«ЧЫРЫКТЫҢ АЖЫ-ТӨЛҮ ДЕГ» АМЫДЫРАҢАР

13. «Чырыктың ажы-төлү дег» алдынарының утказы кандыг? (Эфесчилерге 5:7—9).

¹³ Павел христианнарны караңгы дүмбейден ойталаарындан аңгыда, «чырыктың ажы-төлү дег» амыдыраарынче оттурган. (Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:7—9.) Ону канчаар тайылбырлап болур? Кысказы-биле чугаалаарга — 24 шак ишти алыс шын христиан болуп артары. Аңаа чүү дузалаар? Библияны болгаш аңаа үндезилээн ном-дептерни бодамчалыг номчуп, шинчилээри. «Бо делегейниң улузунга Чырык...» болган Иисус Христостуң чуртталгазын болгаш өөредиглерин шинчилээри ылаңгыя чугула (Ин. 8:12; У. ч. 6:23).

14. Ыдыктыг сүлде биске канчаар дузалап турарыл?

¹⁴ «Чырыктың ажы-төлү» болур дизе, ыдыктыг сүлде база херек. Чүге дизе ол чокка, бо хирлиг делегейге арыг артып шыдавас бис (1 Фес. 4:3—5, 7, 8). Бо делегейниң Бурганының бодалынга удур угаан-бодалы болгаш философиялары медереливисче сиңе бербезинге ыдыктыг сүлде дузалаар. Оон аңгыда, Бурганның сүлдези буянче болгаш чөптүг-шынныг чорукче чүткүүрүнге күштү берип турар (Эф. 5:9).

15. Ыдыктыг сүлдени канчаар алырыл? (Эфесчилерге 5:19, 20).

¹⁵ Ыдыктыг сүлдени канчаар алырыл? Бир аргазы — ону дилеп мөргүүрү. Дилээн кижиге-ле Иегова сүлдезин бээр деп, Иисус чугаалаан (Лк. 11:13). Оон аңгыда, христиан чыыштарга Иегованы алгап-мактап тургаш, ыдыктыг сүлдени ап турар бис. (Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:19, 20.) Ол сүлдениң күштүг деткимчезиниң ачызында Бурганны өөртүп чурттап шыдаар бис.

16. Мерген угаанныг шиитпирлер үндүреринге чүү дузалаарыл? (Эфесчилерге 5:10, 17).

¹⁶ Чугула шиитпирлер үндүрер мурнунда Иегованың «күзел-соруун билип аарын оралдажыңар», аңаа дүүштүр алдыныңар. (Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:10, 17.) Бурганның көрүжүн канчаар билип алырыл? Бистиң байдалывыска хамаарышкан библейжи дүрүмнерни тып алыры чугула. Ону ажыглаар болзувусса, шиитпирлеривис эки түңнелдиг болур чадавас.

17. Үени эң дээре кылдыр канчаар ажыглаарыл? (Эфесчилерге 5:15, 16). (Чурукту база көрүңер.)

¹⁷ Эфесте христианнарны үезин мерген угаанныг ажыглаарынче Павел кыйгырган. (Номчуптуңар: Эфесчилерге 5:15, 16.) Бурганга үевис чок кылдыр бо делегейниң ажыл-херээ-биле бисти чүдүрүптерин Эрлик күзээр (1 Ин. 5:19). Христиан кижи эртем-билигни, ажыл-агыйны база акша-төгерикти Иеговага бараалгалдан чугула деп шиитпирлээр болза, бо делегейниң какпазынга алзып ап болур. Ол бүгү чүүл багай эвес, ынчалза-даа ону чуртталгага бирги черге салыры шын эвес. «Чырыктың ажы-төлү дег» амыдыраар дизе, үевисти шын ажыглап, чугула ажыл-херекти кылыр болзувусса эки.

18. Үени эң дээре кылдыр ажыглаар дээш, Доналд чүнү кылган?

¹⁸ Иеговага бараалгаарынга кезээде белен болур дээш, аргаларны дилеңер. Мурнуу Африкадан До́налдтың хөөнү шак ындыг турган. Ол мынча дээн: «Чуртталгамны шинчилеп көргеш, Иеговага хөйнү кылып, оон-даа хөй суртаалдаарынга эптиг ажыл тып алырымны мөргүп дилеп турган мен. Иегованың дузазы-биле ону тып алган мен. Ам өөм ишти-биле кады долу бараалгап чоруур бис. Чуртталгавыста аас-кежиктиг чаа үе эгелээн».

19. «Чырыктың ажы-төлү дег» алдынарынга чүү дузалаар?

¹⁹ Эфесте христианнарга Павелдиң чагаазы Иеговага шынчы артарынга дузалаан чадавас. Бургандан ол сүмелер биске база ажыктыг. Эш-өөрнү болгаш канчаар дыштанырын мерген угаанныг шилиири база чугула. Оон аңгыда, алыс шынның чырыын чуртталгавыстың шупту талаларынга ажыглаар дээш, Библияны доктаамал шинчилээри чугула. Ыдыктыг сүлде чокка боттарывыска кайгамчыктыг шынарларны өстүрүп шыдавас бис. Эфесчилерниң чагаазын кичээнгейге алгаш, Иеговага таарымчалыг, мерген угаанныг шиитпирлерни үндүрүп шыдаар бис. Ол бүгү чүүл бо делегейниң дүмбейинден камгалап, «чырыктың ажы-төлү дег» алдынарынга дузалаар!