Talavaya Lopapelo Yohundo

OMANU valua okuti va yokoka, eci va sokolola oku talavaya lopapelo yohundo ya sokiyiwa lika lolondaka vionimbu. Ovo va kolapo vali nda ovina viosi vaka vangula va vi soneha, ale va vi patekela.

Ocili okuti koku vangula kuetu kueteke leteke, etu vosi ka tua siatele oku kuama opapelo yimue omu tua soneha ondaka londaka yeci tu yongola oku vangula. Cikale poku vangula la vakuepata ale ceci tu vangula lakamba. Ka tua siatelevo oku ci linga eci tu kala kupange woku kunda ale poku linga olohutililo viutima wosi, cikale pokolika ale kovaso yomanu.

Anga hẽ poku linga ohundo, o lianja vali nda wa soneha cosi oka vangula, ale o lianja vali nda wopisila oku talavaya lopapelo yohundo ya sokiyiwa lika lolondaka vionimbu? Ndaño okuti okupisila oku vangula vohundo yina yoku soneha cosi ci kuatisa koku tukula ciwa olondaka kuenda koku tukula olondaka via nõliwa ciwa, ka ci kuatisa koku vetiya ovitima. Nda okuti o tanga eci ci pitahãla ulala umosi, oka kuama ongendo kuenda elaka limue okuti halioko wa siata oku vangula eteke leteke. Nda okuti wa luluvalela enene vopapelo okuti kolonjeveleli hakoko, valua pokati kolonjeveleli ka va ka ku yevelela lutate ndeci nda va ku yevelela nda va limbukile okuti ove wa va kapako kuenda o kasi loku tiamisila ohundo yove kokuavo. Oco ohundo yi kale muẽle yimue yi vetiya, te yi lingiwa loku lianja, okuti hundi ka luluvalela vopapelo.

Osikola Yupange Wakristão ya sokiyiwila oku tu kuatisa komuenyo wetu weteke leteke. Eci tu lisanga lakamba, ka tu tikula opapelo yimue okuti omo tu tanga ovisimĩlo vietu tu yongola oku va sapuila, oco tu kolele okuti tu kasi loku vangula ciwa. Kupange woku kunda, etu ka tu ambata opapelo yimue yinene okuti omo tu soneha cosi tuka vangula, lusumba wokuti pamue tu ka ivalako eci tu yongola oku sapuila omanu. Kosikola Yupange Wakristão, eci o lekisa ndomo kueciwa uvangi vakalo añi añi, likisa oku vangula muẽle ndomo wa tuwa. Loku lipongiya ciwa, oka limbuka okuti oku sokiya ño olondaka vimue vionimbu, cikale oku vi soneha cikale oku vi sokiyila ño vovisimĩlo, ci tẽla, koku ivaluka atosi a velapo ovina o yongola oku vangula. Pole ndamupi hẽ o pondola oku kuata ekolelo liokuti oka tẽla oku talavaya lopapelo yohundo ya sokiyiwa lika lolondaka vionimbu?

Sokiya Ovisimĩlo Viove. Oco o tẽle oku talavaya lopapelo yohundo poku vangula, o sukila oku sokiya ciwa ovisimĩlo viove. Eci ka ci lomboloka okuti o kuete oku nõla ondaka londaka yeci wa sokiya oku ka vangula. Eci ci lomboloka ño okuti, o kuete oku sokolola osimbu handi kua vanguile.

Vomuenyo weteke leteke, omunu ukuanjanga okuti o linga ño ovina ka sokolola vali, pamue o popia cimue okuti noke o livela. Umue ukuavo pamue o vangula ño cimue okuti ka ci kuete elomboloko, okuti kovisimĩlo o tungayala ño. Ovituwa evi vivali ci tava okuti vi pitahãliwa poku talama loku sokiya olondaka vimue vionimbu vovisimĩlo osimbu handi omunu ka fetikile oku vangula. Tete, patekela ciwa ocimãho cove. Noke sokiya ananga o sukila oku kuama oco o tẽlise ocimãho caco. Kuenje oco o fetika noke oku vangula.

O kasi hẽ loku lipongiyila oku enda kupange woku kunda? Ku ka kuate ño otembo yoku pongiya ocipete cove, sokiyavo ovisimĩlo viove. Nda wa sokiya oku kuama vimue pokati kolondaka vioku fetika ombangulo vi sangiwa Vupange Wetu Wusoma, vi tanga olonjanja vialua toke eci o patekela ciwa ovisimĩlo via velapo vi sangiwamo. Noke, popia atosi aco vulala umosi ale vivali vionimbu. Upopi waco u tiamisila kueci ca leluka vali kokuove kuenda komanu va sangiwa vocikanjo cove. Oka limbuka okuti ci kuatisa cocili oku sokiya olondaka vimue vionimbu vovisimĩlo. Omu hẽ mua kongela nye? (1) Ndolondaka vioku fetika, ove ci tava okuti o tukula cimue ci kasi loku yokokisa valua vocikanjo. Pinga komunu ove o kasi loku vangula laye oco a vangule ocisimĩlo caye kueci catiamẽla kondaka yaco. (2) Kala la cimue vovisimĩlo viove coku vangula catiamẽla kondaka yaco, oku kongelamo ocisonehua cimue ale vivali vi lekisa eci Suku a likuminya oku linga oco a tetulule ocitangi caco. Nda va ku ĩha epuluvi, popia levetiyo okuti Yehova oka ci linga Lusoma waye okuti uviali waye wokilu. (3) Vetiya omunu oco a linge cimue catiamẽla kueci wo sapuila. Ove ci tava okuti eca limue elivulu ale elilongiso Liembimbiliya, noke linga aliangiliyo atiamẽla koku amisako ombangulo yaco.

Kepuluvi liaco olondaka vionimbu oka sukila, vina ño vioku sokiyila vovisimĩlo okuti ku vi soneha. Nda wa nõlapo oku soneha olondaka vimue vionimbu osimbu handi kua pasuisile omunu umue onjanja yatete, vopapelo yaco sonehamo lika olondaka vimue vionimbu vioku fetika ombangulo, locisonehua cimosi ale vivali, kuenda olondaka vimue oka sukila vioku sulako lombangulo. Oku pongiya olondaka viaco vionimbu ci tu teyuila koku lipopaila ; kuenda ci tu kuatisa oku sia vutima womunu ondaka ya lomboloka okuti ya leluka oku yi ivaluka.

Nda kuli epulilo limue ale etatahãi lia siata oku votuiwa vocikanjo cene, cika ku kuatisa nda wa linga limue ekonomuiso liatiamẽla kondaka yaco. Ndomo ca siata, eci ño okuti oco ove o sukila, atosi amue avali ale atatu a velapo kumue lovisonehua vi lekisa uvangi watiamẽlako. Elivulu Raciocínios à Base das Escrituras li pondola oku ku kuatisa koku sanga olondaka vionimbu o sukila, nda wa tala vemẽhi liolondaka viti “Tópicos Bíblicos Para Palestrar,” ale vemẽhi liotusapi tua sonehiwa lotinda yi tekãvapo vali. Ci tava okuti pamue o sanga olondaka vimue via sunguluka velivulu limue likuavo okuti oka yongola oku vi kongela vombangulo yove. Soneha olondaka vimue vionimbu, kumosi lo fotokopia yolondaka wopa velivulu liaco, noke vi kapa pamosi lovimãleho viove vioku enda kupange woku kunda. Eci omunu umue a linga epulilo ale a lekisa etatahãi limue, u sapuila okuti wa ci sanjukila momo cu ku ĩha epuluvi lioku lekisa kokuaye esunga lieci o tava. (1 Pet. 3:15) Kuama olondaka vionimbu wa sokiya ndono yetambululo liove.

Poku lingila ohutililo vonduko yepata liove, yocimunga celilongiso lielivulu, ale vekongelo, ciwavo oku sokiya lutate ovisimĩlo viove. Ndomo ca sonehiwa kelivulu lia Luka 11:2-4, Yesu wa longisa kolondonge viaye olondaka vimue vionimbu viatiamẽla koku linga ohutililo. Poku tumbika onembele ko Yerusalãi, Salomone wa likutilila calua. Ocili okuti, eye tete wa sokolola lotembo yalua eci catiamẽlako. Eye watiamisila ovisimĩlo viaye ku Yehova lo kohuminyo Yaye a lingile la Daviti; noke watiamisila ovisimĩlo viaye konembele, kuenje vokatembo kamue, wa tukula akalo amue kuenda eci catiamẽla komanu vamue. (1 Olosoma 8:22-53) Etu ci tava okuti tupako ongangu.

Olondaka Vionimbu wa Sokiya vi Leluke. Olondaka vionimbu wa sokiya, wa vi sokiyila hẽ oku ka linga ohundo? Olondaka viñami oka kongelamo?

Ivaluka okuti ohundo ya sokiyiwa ño lolondaka vionimbu, yangiliyiwila oku ku kuatisa oku ivaluka ovisimĩlo. Pamue o sima okuti cika ku kuatisa vali nda wa sokiya olondaka vimue vioku fetika. Pole noke luluvalela kovisimĩlo, kolondaka hakoko. Nda wa nõlapo oku soneha ovisimĩlo viaco, vi tete onimbu. Atosi a velapo wa sokiya oku ka lombolola vohundo yove, a mõlehe muẽle ciwa. Eci ci tẽliwa loku vi soneha lololetala vinene, loku kapa ondimbukiso kombuelo yaco ale oku vi soneha lolapi yevala limue likuavo. Vemẽhi lietosi letosi lia velapo, sonehamo ovisimĩlo oka yongola oku lekisa eci oka lombolola etosi liaco. Soneha ovisonehua wa sokiya oku ka tanga. Catiamẽla konepa eyi, ciwa oku tanga Vembimbiliya liaco muẽle. Soneha atosi amue atiamẽla kalusapo wa sokiya oku ka vangula. Ci tava okuti pamue o kuete asapulo amue oluali a kuete esilivilo okuti ca sunguluka oku a tukula. Atosi o soneha, a suepo muẽle ciwa oco o kuate cimue cocili coku lekisa komanu. Olondaka vionimbu wa soneha vika leluka vali oku vi kuama nda via sokiyiwa ciwa.

Vamue va soneha ño olondaka vimue vitito vionimbu. Ohundo ya sokiyiwa lika lolondaka vionimbu, yi kala lolondaka vimue ño via velapo, lolondaka vimue viopiwa vovisonehua vina hundi a sokiya oku ka tukula, kuenda oviluvialuvia vimue vi ko kuatisa oku ivaluka ovisimĩlo. Lolondaka evi vionimbu, hundi o tẽla oku linga ohundo yaye lesuñamẽlo limue liwa kuenda oku yi linga ndu okuti o kasi loku sapela. Eli olio esunga lieci kua sokiyiwila elilongiso lilo.

Kemẽla 39 toke 42 lielivulu lilo, oka sangako ocipama ca linga hati, “Oku Sokiya Ohundo.” Cika ku kuatisa calua oku tanga ocipama eci osimbu o konomuisa ocipama cilo losapi ya linga hati, “Oku Talavaya Lopapelo Yohundo.”

Ndomo ku Talavayiwa Lopapelo Yohundo. Ocimãho cove konepa eyi, hakusokiyako lika ohundo yove lolondaka vionimbu. Pole, oku talavaya ciwa lohundo yaco ya sokiyiwa ño lolondaka vionimbu.

Enanga liatete koku talavaya lohundo ya sokiyiwa ño lolondaka vionimbu, oku lipongiyila oku ka yi lekisa. Tala kosapi yaco, tanga atosi osi a velapo, noke vangula lutima wove etokekiso li sangiwa pokati katosi a velapo losapi yohundo yaco. Kũlĩhĩsa otembo oka pesila ketosi letosi lia velapo. Konomuisa ovisimĩlo, ovisonehua, alusapo, kuenda ovindekaise wa sokiya oku ka kuama oco o lombolole etosi liaco. Konomuisa ocipama caco olonjanja vialua toke eci onepa eyi yohundo yove yi ku lomboloka ciwa. Ci lingavo ketosi letosi lia velapo. Kũlĩhĩsa eci ci tava oku upiwamo, nda ci sukiliwa, oco o malusule ohundo yove votembo ya sokiyiwa. Noke konomuisa ohundo yaco yosi. Luluvalela kovisimĩlo, kolondaka hakoko. Ku ka patekele ohundo.

Poku linga ohundo, o kuete oku vanja vanja kolonjeveleli. Noke yoku tanga ocisonehua cimue, ndomo ca siata, o kuete oku ci situlula loku kuama Embimbiliya liove muẽle okuti ku li tuvika noke o vanja vopapelo wa soneha. Cimuamue haico, nda wa sokiya oku ta olusapo lumue, lu lombolola muẽle ndu okuti o kasi loku lu sapula kakamba vove okuti ku lu tangi vopapelo. Osimbu o vangula, ku ka vanje vanje olonjanja vialua vopapelo. Vangula lutima wove wosi oco o tẽle oku vetiya ovitima viava va kasi loku ku yevelela.

Pana okuti wa loñoloha koku linga ohundo yina ya sokiyiwa lika lolondaka vionimbu, ci lekisa okuti wa eca enanga limue linene koku kala ohundi yimue yiwa yowiñi.