August

Ṱhogomelani zwithu zwivhili zwa ndeme zwi re kha yeneyi ndimana. Tsha u thoma, vhavhuya vha ḓo ḓi sedzana na dzithaidzo. Tsha vhuvhili, Yehova u ri tshidza kha thaidzo dzashu. Yehova u ri tshidza hani? Iṅwe nḓila ine a zwi ita ngayo ndi nga u ri thusa uri ri dzhie zwithu nga nḓila ine zwa vha ngayo kha ḽino shango ḽine ra khou tshila khaḽo. Naho Yehova a tshi ri fhulufhedzisa uri ri ḓo mu shumela ro takala, zwenezwi a zwi ambi uri a ri nga vhi na dzithaidzo zwino. (Yes. 66:14) Yehova u ri ṱuṱuwedza uri ri livhise ṱhogomelo kha vhumatshelo hashu hune ra ḓo ḓiphiṋa nga u tshila vhutshilo vhune a ṱoḓa ri tshi vhu tshila lwa tshoṱhe. (2 Vhakor. 4:16-18) Zwa zwino, u ri thusa uri ri bvele phanḓa ri tshi khou mu shumela ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. (Zwi 3:22-24) Ri guda mini kha vhashumeli vha Yehova vha fhulufhedzeaho, vha zwifhingani zwa Bivhili na vha musalauno? Samusi ri tshi ḓo zwi vhona, ri sedzana na thaidzo dzi songo lavhelelwaho. Fhedzi, musi ri tshi ḓitika nga Yehova, u ḓo dzula a tshi ri thusa.​—Ps. 55:22. w23.04 14-15 ¶3-4

Ri nga guda kha tsumbo ya Yosefa na Maria, vhe vha vha vho ḓiimisela u thetshelesa vhavhusi na kha zwiimo zwe zwa vha zwi tshi konḓa u ita nga u ralo. (Luka 2:1-6) Musi Maria o no fhedza miṅwedzi i ṱoḓaho u vha ṱahe o vhifha muvhilini, vhavhusi vho vha vha tshi ṱoḓa uri ene na Yosefa vha ite zwiṅwe zwithu zwe zwa vha zwi tshi ḓo vha konḓela. Augusto o vhea mulayo wa uri vhathu vhoṱhe vha re fhasi ha Muvhuso wa Vharoma vha tea u ḓiṅwalisa. Yosefa na Maria vho vha vha tshi tea u tshimbila lwendo lu ṱoḓaho u vha khilomithara dza 150 vha tshi khou tshimbila fhethu hu re na zwikwara vha tshi ya Betlehema. Lwonolwo lwendo lwo vha lu tshi ḓo vha lwendo lu songo leluwaho, zwihuluhulu kha Maria. Vha nga vha vho vha vha tshi khou vhilaela nga ha mutakalo wa Maria na wa ṅwana wavho a sa athu bebwaho. Ho vha hu tshi ḓo itea mini arali a tea u beba vhe nḓilani? Ṅwana we a vha o vhifha muvhilini ngae o vha a tshi ḓo vha Messia o fhulufhedziswaho. Naa zwenezwi zwo vha zwi tshi ḓo ita uri vha si thetshelese vhavhusi? Yosefa na Maria a vho ngo tendela dzenedzo mbilaelo dzi tshi ita uri vha si thetshelese mulayo. Yehova o vha fhaṱutshedza nge vha thetshelesa. Maria o swika Betlehema o tsireledzea, a beba ṅwana a re na mutakalo wavhuḓi nahone zwenezwo zwo ita uri zwo ṅwalwaho Bivhilini zwi itee.​—Mika 5:2. w23.10 8 ¶9; 9 ¶11-12

Ni nga ita mini arali ni tshi ofha u fhindula muṱanganoni? Khamusi u lugiselela zwavhuḓi zwi nga ni thusa. (Mir. 21:5) Arali ni tshi ḓivha zwavhuḓi zwine ha khou haseledzwa nga hazwo, zwi ḓo ni thusa uri ni si ofhe u fhindula. Zwiṅwe hafhu, ni ite uri phindulo dzaṋu dzi vhe pfufhi. (Mir. 15:23; 17:27) U fhindula phindulo pfufhi zwi ḓo ni thusa uri ni si ofhe u fhindula. Arali na fhindula phindulo pfufhi nga maipfi aṋu, zwi ḓo sumbedza uri no lugiselela zwavhuḓi na uri ni a pfesesa zwavhuḓi zwine ha khou haseledzwa nga hazwo. Hu pfi mini arali no lingedza zwiṅwe zwa zwo ambiwaho kha phara yo fhiraho fhedzi na vha ni tshi kha ḓi ofha u fhindula lu fhiraho luthihi kana luvhili? Ivhani na vhungoho ha uri Yehova u a zwi dzhiela nṱha uri ni khou lingedza u ita zwoṱhe zwine na nga kona. (Luka 21:1-4) Yehova ha ri humbeli uri ri ite zwi fhiraho zwine ra nga kona u zwi ita. (Vhafil. 4:5) Ḓivhani uri ndi zwifhio zwine na nga kona u zwi swikelela, ni ḓivhetshele tshipikwa tsha u zwi ita nahone ni rabele uri Yehova a ni thuse uri ni dzike. Ni nga thoma nga u ḓivhetshela tshipikwa tsha u fhindula phindulo nthihi ine ya vha pfufhi. w23.04 21 ¶6-8

Muapostola Paulo u ri fanyisa na maswole ane a dzula o lugela, o ambara zwiambaro zwa u ya nndwani. Musi hu na nndwa, swole ḽi lavhelelwa uri ḽi dzule ḽo lugela u lwa nga zwifhinga zwoṱhe. Zwo tou ralo na kha riṋe. Ri dzula ro lugela ḓuvha ḽa Yehova nga u ambara tsha u tsireledza khana nga lutendo na lufuno na u dzula ro ambara fhulufhelo ḽa u tshidzwa sa gondolo. Tsha u tsireledza khana tsho vha tshi tshi tsireledza mbilu ya swole. Lutendo na lufuno zwi tsireledza mbilu yashu ya pfanyisedzo. Zwi ḓo ri thusa uri ri bvele phanḓa ri tshi khou shumela Mudzimu na u tevhela Yesu. Lutendo lu ri khwaṱhisedza uri Yehova u ḓo ri lambedza arali ra bvela phanḓa ri tshi mu ṱoḓa zwi tshi bva mbiluni. (Vhahev. 11:6) Lu ḓo ri thusa uri ri dzule ri tshi fhulufhedzea kha Yesu ane a vha Murangaphanḓa washu naho ri tshi tea u konḓelela milingo. Ri nga khwaṱhisa lutendo lwashu uri ri kone u konḓelela milingo nga u guda kha tsumbo dza musalauno dza vhathu vhe vha bvela phanḓa vha tshi fhulufhedzea naho vha tshi khou tovholwa kana vha tshi khou sedzana na thaidzo dza zwa ikonomi. Nahone arali ra edzisa tsumbo dza vhe vha vhea Muvhuso u thoma, ri nga iledza u wela kha tshikwekwe tsha u funesa tshelede na thundu. w23.06 10 ¶8-9

U ḓifara zwi ambela kha u kona u langa nḓila ine na ḓipfa ngayo na u langa zwine na zwi ita. Hu ṱoḓea u ḓifara uri ri kone u ita zwo lugaho, zwihuluhulu musi ri tshi tea u ita mushumo u konḓaho kana musi ri tshi pfa ri si na nungo dza u ita zwiṅwe zwithu. Ni humbule uri u ḓifara ndi tshiṅwe tsha zwiaṋwiwa nga muya, nga zwenezwo humbelani Yehova uri a ni ṋee muya wawe mukhethwa une wa ḓo ni thusa uri ni kone u ḓifara. (Luka 11:13; Vhagal. 5:22, 23) Ni songo lindela vhuimo ho teaho. Kha ḽino shango zwi a konḓa uri ri vhe nga fhasi ha vhuimo ho teaho. Nahone arali ra lindela, ri nga fhedzisela ri songo swikelela tshipikwa tshashu.. Ni nga pfa ni si na mafulufulu nga nṱhani ha uri tshipikwa tshaṋu tshi vhonala tshi tshi konḓa u tshi swikelela. Arali zwo ralo kha inwi, ndi ngani ni sa khethekanyi tshipikwa tshaṋu tsha vha zwipikwa zwiṱuku? Arali ni na tshipikwa tsha u ṱahulela tshiṅwe tsha zwiaṋwiwa nga muya, ndi ngani ni sa thomi u zwi sumbedza nga zwiṱuku nga zwiṱuku? Arali tshipikwa tshaṋu tshi tsha u vhala Bivhili yoṱhe, ndi ngani ni sa iti nzudzanyo ya u vhala Bivhili lwa tshifhinga tshipfufhi? w23.05 29 ¶11-13

Kha ano maḓuvha a vhufhelo, Yehova u khou bvela phanḓa a tshi shumisa ndangulo yawe u funza vhathu Ipfi ḽawe na uri vha bvele phanḓa vha tshi tshimbila kha “Nḓila Khethwa.” (Yes. 48:17; 60:17) Ri nga amba uri musi muthu a tshi tenda u guda Bivhili, u vha o wana tshikhala tsha u dzhena kha “Nḓila Khethwa.” Vhaṅwe vha tshimbila kha yeneyo nḓila lwa tshifhinganyana vha fhedza vha pambuwa. Ngeno vhaṅwe vha tshi ḓiimisela u bvela phanḓa vhe kha yeneyo nḓila u swika vha tshi swika hune vha khou ya. Yeneyo nḓila yo livha ngafhi? Kha vhane vha vha na fhulufhelo ḽa u ya ṱaḓulu, “Nḓila Khethwa” i vha livhisa “pharadisoni ya Mudzimu” ṱaḓulu. (Nzumb. 2:7) Kha vha re na fhulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi, yeneyo nḓila khulwane i vha livhisa kha vhutshilo vhu sa fheli nga murahu ha miṅwaha ya 1 000. Arali ni tshi khou tshimbila kha yeneyo nḓila khulwane ṋamusi, ni songo humela murahu. Nahone ni songo pambuwa u vhuya u swika ni tshi ṱhaphudza lwendo lwaṋu shangoni ḽiswa. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16-18

Musi ni tshi humbula nga ha zwithu zwoṱhe zwavhuḓi zwe Yehova a ni itela zwone, ni pfa ni tshi ṱoḓa u livhuwa nahone zwenezwo zwi ḓo ita uri ni ṱoḓe u ḓiṋekedza khae. (Ps. 116:12-14) Bivhili i amba uri Yehova ndi Muṋei wa “zwifhiwa zwoṱhe zwavhuḓi na zwo fhelelaho.” (Yak. 1:17) Tshifhiwa tsha ndemesa tshe a ri ṋea tshone ndi tshiṱhavhelo tsha Murwa wawe Yesu Kristo. Humbulani nga ha uri tshenetshi tshifhiwa ndi tshavhuḓi lungafhani. Tshiṱhavhelo tshi ita uri zwi konadzee uri ni vhe na vhushaka ha tsini na Yehova. Nahone o ni fha tshibuli tsha u tshila lwa tshoṱhe. (1 Yoh. 4:9, 10) U ḓiṋekedza kha Yehova ndi nḓila yavhuḓi ya u sumbedza u livhuwa lufuno luhulu lwe a ni sumbedza lwone na phaṱhutshedzo dze a ni ṋea dzone.​—Dot. 16:17; 2 Vhakor. 5:15. w24.03 5 ¶8

Musi zwi tshi ḓa kha mafhungo a vhuḓifari ane a ṱuṱuwedzwa nga ḽino shango, ri ḓipfa u fana na nḓila ye Loto a ḓipfa ngayo. Loto o vha o “tsikeledzwa zwihulu nga vhathu vha si na mulayo, vha itaho tshivhi vha sa shoni,” ngauri o vha a tshi zwi ḓivha zwavhuḓi uri Yehova u a vhenga vhuḓifari vhuvhi. (2 Pet. 2:7, 8) U ofha Mudzimu na u mu funa zwo ṱuṱuwedza Loto uri a si ḓifare luvhi u fana na vhathu vhe a vha a tshi khou tshila navho. Na riṋe ri tshila na vhathu vha sa ṱhonifhi milayo ya Yehova ya vhuḓifari. Hu sa londwi zwenezwo, ri nga ḓifara nga nḓila yavhuḓi arali ra dzula ri tshi funa Mudzimu na u lwela u mu ofha nga nḓila yavhuḓi. Yehova u ri thusa uri ri kone u zwi ita a tshi shumisa zwi re kha bugu ya Mirero. Vhakriste vhoṱhe, vhanna, vhafumakadzi, vhaṱuku na vhahulwane, vha nga vhuyelwa nga u haseledza vhulivhisi ha vhuṱali vhune ha wanala kha yeneyo bugu. Musi ri tshi ofha Yehova, ri ḓo iledza u vha na khonani dzine dza ḓifara nga nḓila i si yavhuḓi. w23.06 20 ¶1-2; 21 ¶5

Khamusi miraḓo ya muṱa waṋu vha a ni pikisa kana no khetha u sa vha na tshelede nnzhi na thundu nnzhi u itela uri Muvhuso wa Mudzimu u ḓe u thoma vhutshiloni haṋu. (Mat. 6:33) Arali zwo ralo, ni nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a ḓivha zwoṱhe zwe na mu itela zwone. (Vhahev. 6:10) Khamusi no vhona hu tshi itea zwe Yesu a amba musi a tshi ri: “Ane a sia nnḓu, vharathu kana vhakomana kana khaladzi kana mme kana khotsi kana vhana kana masimu a tshi itela nṋe na mafhungo maḓifha u ḓo wana zwinzhi kha tshino tshifhinga. U ḓo wana dzinnḓu, vharathu, vhakomana, dzikhaladzi, vhomme, vhana, masimu na u tovholwa. U ḓo wana na vhutshilo vhu sa fheli shangoni ḽiswa.” (Marko 10:29, 30) Phaṱhutshedzo dze na dzi wana, dzi fhira zwithu zwoṱhe zwe na ḓidzima zwone nga kule.​—Ps. 37:4. w24.03 9 ¶5

Musi hu tshi vha na nḓala khulu ngei Yudea, Vhakriste vha tshivhidzo tsha Antiokia vho vha vho “ḓiimisela u thusa vhatendi vha dzulaho ngei Yudea nga zwine vha vha nazwo.” (Mish. 11:27-30) Naho vhahashu vhe vha welwa nga nḓala vho vha vha tshi dzula kule, Vhakriste vha Antiokia vho vha vho ḓiimisela u vha thusa. (1 Yoh. 3:17, 18) Na riṋe ṋamusi ri nga sumbedza u pfela vhahashu vhuṱungu musi ri tshi pfa uri vho welwa nga khombo. Ri a ṱavhanya ra thusa, khamusi nga u vhudzisa vhahulwane arali hu na mushumo une ra nga thusa ngawo, nga u ṋeela kha mushumo wa shango ḽoṱhe kana nga u rabelela vho kwameaho nga yeneyo khombo. Na vhahashu vha nga ṱoḓa thuso u itela u tou wana zwiṱukuṱuku uri vha kone u tshila. Musi Yesu Kristo ane a vha Khosi yashu a tshi haṱula vhathu, u nga ri a nga ri wana ri tshi sumbedza u pfelana vhuṱungu nahone a ri rambe u ‘ḽa ifa ḽa Muvhuso.’​—Mat. 25:34-40. w23.07 4 ¶9-10; 6 ¶12

Yesu o edzisa nḓila ine Yehova a humbulela ngayo. O vha o rumiwa kha ḽifhasi uri a huwelele kha “nngu dzo xelaho dza vha nnḓu ya Isiraele.” Fhedzi o sumbedza u humbulela musi a tshi khou ita wonoyo mushumo. Sa tsumbo, Yesu o fhodza ṅwananyana wa muṅwe mufumakadzi we a vha e si Muisiraele we a vha a tshi khou “tambudzwa nga dimoni.” Yesu o pfela onoyo mufumakadzi vhuṱungu nahone a fhodza ṅwananyana wawe. (Mat. 15:21-28) Ṱhogomelani iṅwe tsumbo. Musi Yesu a tshi kha ḓi tou bva u thoma vhuḓinḓa hawe, o ri: “Ane a nndandula . . . , na nṋe ndi ḓo mu landula.” (Mat. 10:33) Fhedzi, naa Yesu o landula Petro we a mu landula luraru? Hai. Yesu o zwi ḓivha uri Petro o vha a tshi khou ḓisola nga zwe a ita na uri o vha e munna a fhulufhedzeaho. Musi Yesu o no vuswa, o ḓivhonadza kha Petro nahone a mu khwaṱhisedza uri o mu farela na uri u kha ḓi mu funa. (Luka 24:33, 34) Yehova na Yesu Kristo vha a humbulela. Hu pfi mini nga riṋe? Yehova u lavhelela uri ri vhe vhathu vhane vha humbulela. w23.07 21 ¶6-7

Ndi mini zwine ra nga zwi vhudza vhaṅwe u vha khwaṱhisedza uri Pharadiso ye Mudzimu a i fhulufhedzisa i ḓo vha hone zwa vhukuma? Tsha u thoma, ḽeneḽi fhulufhedziso ḽo itwa nga Yehova ene muṋe. Bugu ya Nzumbululo i ri: “O dzulaho kha khuluṋoni a ri: ‘Zwoṱhe ndi zwi ita zwiswa.’” U na vhuṱali, u na maanḓa nahone u a ṱoḓa u ita uri zwenezwi zwithu zwi itee. Tsha vhuvhili, zwenezwi zwithu zwe a fhulufhedzisa ndi zwa vhukuma lune khae zwa nga zwo no ḓi itea. Ndi ngazwo o amba uri: “Haya maipfi ndi a ngoho, ni nga a fhulufhela. . . . Zwo itea!” Tsha vhuraru, arali Yehova a thoma u ita tshithu, u tshi ita u vhuya u swika tshi tshi fhela, samusi na maipfi ane a ri: “Ndi nṋe Alfa na Omega” a tshi khwaṱhisedza zwenezwo. (Nzumb. 21:6) Yehova u ḓo sumbedza uri Saṱhane ndi muzwifhi nahone o kundelwa. Musi muṅwe muthu a tshi ri: “Hezwi zwithu zwi pfala zwi sa tendisei,” mu vhaleleni nahone ni mu ṱalutshedze zwi re kha Nzumb. 21:5, 6. Ni mu sumbedze nḓila ye Yehova ene muṋe a tou nga o saina kha honoho vhuporofita.​—Yes. 65:16. w23.11 7 ¶18-19

Musi Abrahamu e na miṅwaha ya 75, Yehova o mu fhulufhedzisa zwenezwi. Naa Abrahamu o vhona zwenezwo zwi tshi itea? Hu si nga u tou ralo. Nga murahu ha u wela Mulambo wa Efurata na u lindela lwa miṅwaha ya 25, Abrahamu o vhona hu tshi bebiwa murwa wawe Isaka nga lwa vhuṱolo. Nahone nga murahu ha u lindela miṅwe miṅwaha ya 60 ho bebiwa vhaḓuhulu vhawe Esau na Yakobo. (Vhahev. 6:15) Fhedzi Abrahamu ha ngo kona u vhona musi vhaḓuhulu vhawe vha tshi vha lushaka luhulu na musi vha tshi dzhena Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho. Naho zwo ralo onoyo munna wa lutendo o ḓiphiṋa nga u vha na vhushaka ha tsini na Musiki wawe. (Yak. 2:23) Musi Abrahamu a tshi vuswa, u ḓo takala vhukuma u ḓivha uri tshaka dzoṱhe dza kha ḽifhasi dzo fhaṱutshedzwa nga nṱhani ha lutendo na u sa fhela mbilu hawe. (Gen. 22:18) Ri guda mini? Zwi nga itea ri si vhone zwoṱhe zwe Yehova a ri fhulufhedzisa zwi tshi itea zwino. Arali ra sa fhela mbilu u fana na Abrahamu, ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo ri lambedza zwino, zwihuluhulu shangoni ḽiswa ḽe a ri fhulufhedzisa.​—Marko 10:29, 30. w23.08 24 ¶14

Musi Khosi Usia a tshe muṱuku, o vha a tshi ḓiṱukufhadza. O guda “u ofha Mudzimu wa ngoho.” O tshila miṅwaha ya 68 nahone tshifhinga tshinzhi Yehova o vha a tshi mu fhaṱutshedza. (2 Koron. 26:1-4) Usia o kunda maswina manzhi a lushaka lwa hawe nahone a ita vhungoho ha uri Yerusalema ho tsireledzea. (2 Koron. 26:6-15) Usia o vha a tshi dzhiela nṱha zwoṱhe zwe Yehova a mu thusa uri a zwi ite. (Muh. 3:12, 13) Khosi Usia o vha o ḓowela u vhudza vhathu zwine vha fanela u ita. Khamusi ndi zwone zwe zwa mu ita uri a pfe u nga a nga ita zwiṅwe na zwiṅwe zwine a ṱoḓa. Nga u ḓikukumusa, ḽiṅwe ḓuvha Usia o dzhena thembeleni ya Yehova a lingedza u fhisa zwioro aḽeṱareni, zwithu zwe khosi dza vha dzi songo tendelwa u zwi ita. (2 Koron. 26:16-18) Tshifhe Muhulu Asaria o lingedza u mu khakhulula, fhedzi Usia a sinyuwa vhukuma. Zwi ṱungufhadzaho ndi uri Usia ha ngo bvela phanḓa a tshi fhulufhedzea nahone Yehova a mu rwa nga mapele. (2 Koron. 26:19-21) Vhutshilo hawe ho vha vhu sa ḓo vha nga u ralo arali o bvela phanḓa a tshi ḓiṱukufhadza. w23.09 10 ¶9-10

Na nga murahu ha musi muapostola Petro o no ḓodzwa nga muya mukhethwa, o bvela phanḓa a tshi lwisana na vhushayanungo. Nga 36 C.E., Petro o vha e hone musi Koronelio we a vha a songo fumba a tshi ḓodzwa nga muya mukhethwa. Zwenezwo zwo vha vhuṱanzi ha uri “Mudzimu ha ṱaluli” na uri Vhannḓa vho vha vha tshi ḓo vha tshipiḓa tsha tshivhidzo tsha Vhukriste. (Mish. 10:34, 44, 45) Petro o vha o no vhofholowa u ḽa zwiḽiwa na Vhannḓa, zwithu zwe kale a vha tshi ḓo vha a songo vhuya a vuwa o zwi ita. Naho zwo ralo, vhaṅwe Vhakriste vha Vhayuda vho pfa uri Vhannḓa na vha Vhayuda vha songo ḽa vhoṱhe. Musi vhaṅwe vha vhenevho Vhayuda vha tshi ḓa Antiokia, Petro o litsha u ḽa na vhahawe vha Vhannḓa. Zwi nga vha zwo itiswa ngauri o vha a tshi khou ofha u khukhulisa Vhakriste vha Vhayuda. Musi Muapostola Paulo a tshi vhona wonoyo muhoyo, o kaidza Petro phanḓa ha vhathu vhoṱhe. (Vhagal. 2:13, 14) Hu sa londwi honoho vhukhakhi, Petro o konḓelela. w23.09 22 ¶8

U ḓiṱolisisa nga vhuronwane zwi nga ni thusa u vhona vhushayanungo vhune na vha naho, fhedzi ni songo zwi tendela zwi tshi ni kula nungo. “Murena u na vhuthu” nahone a nga ni thusa uri ni khwinise. (1 Pet. 2:3) Muapostola Petro u ri khwaṱhisedza uri: “Mudzimu . . . u ḓo ni gudisa nga ho fhelelaho, u ḓo ni khwaṱhisa.” Mathomoni Petro o vha a tshi ḓipfa a sa fanelei u vha tsini na Murwa wa Mudzimu. (Luka 5:8) Fhedzi Yehova na Yesu vho mu tikedza nga lufuno nahone nga murahu Petro a tevhela Yesu nga u fhulufhedzea. Nga nṱhani ha zwenezwo, Yehova o tendela Petro a tshi “dzhena Muvhusoni wa lini na lini wa Murena na Mutshidzi washu Yesu Kristo.” (2 Pet. 1:11) Ndi malamba avhuḓi lungafhani eneo? Na inwi arali na konḓelela u fana na Petro, na tendela Yehova a tshi ni gudisa, ni ḓo lambedzwa nga vhutshilo vhu sa fheli. Ni ḓo “tshidzwa nga nṱhani ha lutendo lwaṋu.”​—1 Pet. 1:9. w23.09 31 ¶16-17

Dennde ḽikhethwa ḽo vha ḽi na muṱa muthihi. Wo vha u muhulu nahone u na luhura u mona nawo. Vhotshifhe vho vha vha tshi kona u ita mishumo yavho henefho. Wonoyo muṱa wo vha u na aḽeṱare khulwane ya koporo ya tshifhiwa tsha u fhiswa na sambelo ḽa koporo ḽi re na maḓi e vhotshifhe vha vha vha tshi ṱamba ngao vha sa athu ita mishumo yavho mikhethwa. (Ek. 30:17-20; 40:6-8) Ṋamusi, Vhakriste vho ḓodzwaho vha tea u thoma vha shuma nga u fhulufhedzea fhano kha ḽifhasi kha muṱa wa nga ngomu thembeleni ya pfanyisedzo. Sambelo ḽihulu ḽa maḓi ḽe ḽa vha ḽi hone denndeni ḽikhethwa na thembeleni dza kale ḽi humbudza vhaḓodzwa na Vhakriste vhoṱhe zwithu zwa ndeme, zwa uri ri tea u dzula ri na vhuḓifari ho kunaho na u gwadamela Yehova nga nḓila ine a i ṱanganedza. Vha “gogo ḽihulu” vha gwadamela Yehova vhe ngafhi? Muapostola Yohane o vha vhona vho ima ‘phanḓa ha khuluṋoni vha tshi khou shumela Mudzimu masiari na vhusiku thembeleni yawe.’ Vha ita zwenezwi vhe fhano kha ḽifhasi kha muṱa wa nga nnḓa wa thembele ya pfanyisedzo. (Nzumb. 7:9, 13-15) Ri livhuwa lungafhani uri Yehova o ri ṋea tshibuli tsha u mu gwadamela thembeleni yawe ya pfanyisedzo. w23.10 28 ¶15-16

Yehova u dovha hafhu a shumisa vhahulwane u itela u ri khwaṱhisa. (Yes. 32:1, 2) Nga zwenezwo, musi ni tshi pfa ni tshi khou vhilaela, ambani na vhahulwane nga ha zwine zwa khou ni vhilaedzisa. Ni tende musi vha tshi ni thusa. Yehova a nga vha shumisa u itela u ni khwaṱhisa. Fhulufhelo ḽashu ḽo thewaho Bivhilini ḽa u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi ḽa pharadiso kana ṱaḓulu ḽi nga ita uri ri vhe na maanḓa. (Vharoma 4:3, 18, 19 ). Fhulufhelo ḽashu ḽi a ri thusa uri ri konḓelele milingo, ri huwelele mafhungo maḓifha na u ita mishumo yo fhambanaho tshivhidzoni. (1 Vhathes. 1:3) Na muapostola Paulo o khwaṱhiswa nga ḽeneḽo fhulufhelo. O vha o “kwanyeledzwa,” o “hanganea,” a tshi khou “tovholwa” nahone o “tsikeledzwa.” Zwavhuḓivhuḓi, ho vha na zwifhinga zwe vhutshilo hawe ha vha vhu khomboni. (2 Vhakor. 4:8-10) Paulo o wana maanḓa a u konḓelela nga u livhisa ṱhogomelo kha fhulufhelo ḽawe. (2 Vhakor. 4:16-18) Paulo o livhisa ṱhogomelo kha zwe zwa vha zwi tshi ḓo itea tshifhingani tshi ḓaho. Paulo o elekanya nga ha ḽeneḽo fhulufhelo zwa ita uri a ḓipfe a tshi khou “vusuluswa ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.” w23.10 15-16 ¶14-17

Musi ni tshi rabela, ni tea u humbula arali hu tshifhinga tsho teaho tsha uri Yehova a fhindule khumbelo yaṋu. Ri nga pfa u nga ri khou ṱoḓa uri thabelo dzashu dzi fhindulwe nga tshenetsho tshifhinga. Fhedzi naho zwo ralo, Yehova u a ḓivha tshifhinga tsha khwiṋe tsha u ri thusa. (Vhahev. 4:16) Musi ri sa wani zwe ra humbela nga tshenetsho tshifhinga, ri nga humbula u nga phindulo ya Yehova ndi ‘Hai.’ Fhedzi ngoho ndi ya uri phindulo i nga vha i ‘Hu sini zwino.’ Sa tsumbo, Muṅwe wahashu o rabelela uri vhulwadze hawe vhu fhole. Fhedzi a huna tsho shandukaho kha mutakalo wawe. Arali Yehova o vha o fhodza wahashu vhulwadze nga lwa vhuṱolo, Saṱhane o vha a tshi nga kha ḓi vha o amba uri onoyo wahashu u khou bvela phanḓa a tshi shumela Yehova ngauri o mu fhodza. (Yobo 1:9-11; 2:4) Zwiṅwe hafhu, Yehova o dzula o vhea tshifhinga tshine a ḓo fhodza malwadze oṱhe. (Yes. 33:24; Nzumb. 21:3, 4) U swika tshenetsho tshifhinga tshi tshi swika, ri nga si lavhelele uri Yehova a ri fhodze nga lwa vhuṱolo. Nga zwenezwo, onoyo wahashu o vha a tshi nga kha ḓi vha o humbela Yehova uri a mu ṋee maanḓa na mulalo uri a kone u konḓelela vhulwadze na u bvela phanḓa a tshi mu shumela nga u fhulufhedzea. w23.11 24 ¶13

Simisoni o vha o ita vhukhakhi, fhedzi o bvela phanḓa a tshi shumela Yehova. O ṱoḓa tshibuli tsha u fhedzisa mushumo we a u ṋewa nga Yehova wa u lwa na Vhafilisita. (Vhahaṱ. 16:28-30) Simisoni o humbela Yehova a ri: “Nnditshe ndi lifhedze Vhafilisita.” Mudzimu o fhindula thabelo ya Simisoni nahone a ita uri a dovhe a vhe na maanḓa o khetheaho. Simisoni o vhulaya Vhafilisita vhanzhi kha tshenetsho tshiitea u fhira vhe a vha o no vha vhulaya tshifhingani tsho fhiraho. Naho Simisoni o sedzana na masiandoitwa a vhavhaho a vhukhakhi hawe, ho ngo litsha u ita zwine Yehova a zwi funa. Na riṋe ri songo litsha u shumela Yehova naho ro ita vhukhakhi vhune ha ita uri ri kaidzwe kana ri xelelwe nga iṅwe ndugelo. Ri songo hangwa uri Yehova u dzula o lindela u ri hangwela. (Ps. 103:8, 9) Naho ro ita vhukhakhi, Yehova a nga ri ṋea maanḓa a u ita zwine a zwi funa, samusi o ṋea Simisoni maanḓa. w23.09 6 ¶15-16

Musi ri tshi konḓelela, zwi ita uri Yehova a ri takalele. Zwenezwi a zwi ambi uri Yehova u a takala musi a tshi vhona ri tshi khou sedzana na milingo kana dzithaidzo. Nṱhani hazwo, u a takala musi a ni vhona ni tshi khou konḓelela nga u fhulufhedzea. Zwi a khuthadza u ḓivha uri musi ri tshi konḓelela zwi takadza Yehova. (Ps. 5:12) Humbulani uri Abrahamu o konḓelela milingo zwa ita uri Yehova a mu takalele. Yehova o mu dzhia sa khonani yawe nahone a mu dzhia sa muthu o lugaho. (Gen. 15:6; Vharoma 4:13, 22) Zwenezwo zwi nga itea na kha riṋe. Zwi itaho uri Yehova a ri takalele a si uri ri ita mushumo mungafhani tshumeloni yawe kana uri ndi ndugelo dzifhio dzine ra vha nadzo. Yehova u takalela vhane vha konḓelela milingo nga u fhulufhedzea. Nahone roṱhe ri nga kona u konḓelela hu sa londwi miṅwaha yashu, vhuimo hashu kana vhukoni hashu. Naa hu na mulingo une na khou u konḓelela nga u fhulufhedzea zwino? Arali zwo ralo, zwi nga ni khuthadza u ḓivha uri Yehova u a ni takalela. U ḓivha uri Yehova u a ri takalela zwi nga ri kwama nga nḓila khulwane. Zwi nga khwaṱhisa fhulufhelo ḽashu. w23.12 11 ¶13-14

Munna wa Mukriste u tea u guda u davhidzana zwavhuḓi na vhaṅwe. Munna ane a kona u davhidzana zwavhuḓi na vhaṅwe u tea u kona u thetshelesa na u pfesesa mihumbulo na maḓipfele a vhaṅwe. (Mir. 20:5) A nga kona u ḓivha nḓila ine muṅwe a khou ḓipfa ngayo nga u thetshelesa ipfi ḽawe musi a tshi amba na u sedza nḓila ine tshifhaṱuwo tshawe na muvhili wawe zwa vha ngayo musi a tshi khou amba. Zwenezwi ndi zwithu zwine na nga zwi guda fhedzi arali ni tshi fhedza tshifhinga tshinzhi na vhathu. Arali ni tshi fhedza tshifhinga tshinzhi ni tshi khou shumisa zwishumiswa zwa elekitironiki u davhidzana na vhathu, zwi fanaho na email na u rumelana milaedza nga dzifounu, zwi nga ita uri ni si tsha kona u davhidzana zwavhuḓi na vhathu no livhana zwifhaṱuwo. Ngauralo, ḓiṋeeni tshifhinga tsha u davhidzana na vhathu no livhana zwifhaṱuwo. (2 Yoh. 12) Munna wa Mukriste o vhibvaho u tea u kona u ḓiṱhogomela na u ṱhogomela muṱa wawe. (1 Tim. 5:8) Ndi zwavhuḓi uri ni gude vhuṅwe vhutsila uri ni kone u wana mushumo. (Mish. 18:2, 3; 20:34; Vhaef. 4:28) Vhathu kha vha ni ḓivhe sa muthu ane a shuma nga maanḓa, ane a ita mushumo u swika a tshi u fhedza. Arali na ita nga u ralo, ni ḓo kona u wana mushumo na u farelela khawo. w23.12 27 ¶12-13

Musi Bivhili i tshi amba nga ha “ḓuvha ḽa Yehova,” i vha i tshi khou ambela kha tshifhinga tshine Yehova a ḓo fhelisa maswina awe na u tshidza vhathu vhawe. Tshifhingani tsho fhiraho, Yehova o haṱula dziṅwe tshaka. (Yes. 13:1, 6; Hesek. 13:5; Tsef. 1:8) Tshifhingani tshashu, “ḓuvha ḽa Yehova” ḽi ḓo thoma musi vharangaphanḓa vha politiki vha tshi fhelisa Babele Ḽihulu nahone nga murahu ha thoma nndwa ya Haramagedo. Uri ri ponye nga ḽeneḽo “ḓuvha,” ri tea u ḓilugiselela zwino. Yesu o funza uri, a ro ngo tea u sokou ḓilugiselela “maṱungu mahulu,” fhedzi ri tea u ‘dzula ro ḓilugiselela’ one. (Mat. 24:21; Luka 12:40) Kha vhurifhi ha u thoma he muapostola Paulo a vhu ṅwalela Vhathesalonika, o shumisa zwifanyiso zwinzhi hu u itela u thusa Vhakriste uri vha dzule vho ḓilugiselela ḓuvha ḽihulu ḽa Yehova ḽa khaṱulo. Paulo o vha a tshi zwi ḓivha uri ḓuvha ḽa Yehova ḽo vha ḽi sa ḓo ḓa nga tshenetsho tshifhinga. (2 Vhathes. 2:1-3) Naho zwo ralo, o ṱuṱuwedza vhahawe uri vha ḓilugiselele ḽeneḽo ḓuvha, zwa tou nga ḽi khou ḓa matshelo. Na riṋe ri nga shumisa zwe a zwi amba. w23.06 8 ¶1-2

Mafheloni a vho 1970, ho fhaṱiwa tshifhaṱo tshilapfu ngei Tokyo, Japan. Ngauri tshenetsho tshifhaṱo tsho fhaṱiwa fhethu hune ha dzulela u vha na midzinginyo, vhathu vho vha vha tshi khou ḓivhudzisa arali tshenetsho tshifhaṱo tshi sa ḓo tshinyadzwa nga midzinginyo. Ndi mini zwe vhainzhiniara vha ita uri tshenetsho tshifhaṱo tshi si we musi hu tshi vha na mudzinginyo? Vhainzhiniara vho ita uri tshenetsho tshifhaṱo tshi khwaṱhe, na uri tshi kone u dzinginyeanyana fhedzi tshi sa wi. Zwenezwo zwi ita uri tshi ime tsho khwaṱha na uri tshi si we musi hu na mudzinginyo. Vhakriste vha fana na tshenetsho tshifhaṱo tshilapfu. Nga nḓila ḓe? Mukriste u tea u linganyisela musi zwi tshi ḓa kha u ima o khwaṱha na kha u tendelana na zwiimo. U tea u khwaṱha nahone a si dzinginyee musi zwi tshi ḓa kha u thetshelesa milayo ya Yehova. U tea u ‘ḓiimisela u thetshelesa’ tshifhinga tshoṱhe. Kha ḽiṅwe sia, u tea u sumbedza uri u a ‘humbulela’ kana uri u a tendelana na zwiimo musi zwi tshi ṱoḓea uri a ite nga u ralo. (Yak. 3:17) Mukriste we a ḓigudisa u linganyisela nga yeneyi nḓila u ḓo iledza u khwaṱhisa tshanḓa nga nḓila yo kalulaho kana u sokou tenda zwiṅwe na zwiṅwe. w23.07 14 ¶1-2

Yesu o vha a tshi tea u iledza milingo i bvaho kha Saṱhane Diabolo we a mu linga u ri a ite tshivhi a ita na u mu vhudza uri a litshe u fhulufhedzea kha Mudzimu. (Mat. 4:1-11) Saṱhane o vha o ḓiimisela u ita uri Yesu a ite tshivhi u itela uri a si kone u badela tshirengululi. Nga tshifhinga tsha vhuḓinḓa hawe kha ḽifhasi, Yesu o dovha a konḓelela miṅwe milingo. Maswina awe vho mu tovhola nahone vha lingedza na u mu vhulaya. (Luka 4:28, 29; 13:31) O vha a tshi tea hafhu u konḓelela na vhushayanungo ha vhatevheli vhawe. (Marko 9:33, 34) Musi Yesu a tshi lingwa, o pfiswa vhuṱungu na u semiwa. Nga murahu o vhulawa nga nḓila i pfisaho vhuṱungu vhukuma na i shonisaho. (Vhahev. 12:1-3) Musi e kha danda o tea u konḓelela mulingo wa u fhedzisela nga ene muṋe, a songo tsha tsireledzwa nga Yehova. (Mat. 27:46) Zwi tou pfala uri Yesu o tambula vhukuma uri a ṋekedze vhutshilo hawe sa tshirengululi. Musi ri tshi elekanya nga ha zwithu zwoṱhe zwe Yesu a xelelwa ngazwo nga u ḓifunela a tshi itela riṋe, naa a zwi iti uri ri mu fune nga ho engedzeaho? w24.01 10-11 ¶7-9

U sa fhela mbilu zwi a ri thusa uri ri vhe na vhukonani havhuḓi na vhaṅwe. Zwi dovha hafhu zwa ri thusa uri ri thetshelese nga vhuronwane musi vhaṅwe vha tshi amba. (Yak. 1:19) U sa fhela mbilu zwi dovha hafhu zwa ita uri hu vhe na mulalo. Musi ri fhasi ha mutsiko, zwi a ri tsireledza uri ri si fhindule nga u ṱavhanya ra amba zwithu zwine zwa nga vhaisa vhaṅwe. Arali ri sa fheli mbilu, a ri nga ḓo ṱavhanyedza ra sinyuwa musi muṅwe muthu o ri khakhela. Nṱhani ha u ḓilifhedzela, ri ḓo ‘bvela phanḓa ri tshi konḓelelana na u hangwelana zwi tshi bva mbiluni.’ (Vhakol. 3:12, 13) U sa fhela mbilu zwi dovha zwa ri thusa uri ri ite phetho dza vhuṱali. Nṱhani ha u ṱavhanyedza u dzhia phetho, ri ḓo thoma ra ḓiṋea tshifhinga tsha u ita ṱhoḓisiso ra vhona uri ndi phetho ifhio ya khwiṋe ine ra nga i dzhia. Sa tsumbo, arali ni tshi khou ṱoḓa mushumo, ni nga lingea u ṱanganedza mushumo wa u thoma une na u wana. Fhedzi arali ri sa fheli mbilu, ri ḓo humbula nga ha uri wonoyo mushumo u ḓo kwama hani muṱa washu na vhushaka hashu na Yehova. Musi ri sa fheli mbilu, ri ḓo iledza u ita phetho dzi si dzavhuḓi. w23.08 22 ¶8-9

U lwisana na lutamo lwa u ita tshivhi, zwi nga ni kula nungo. Fhedzi u dzula ni tshi humbula nga ha zwe na zwi fhulufhedzisa Yehova musi ni tshi ḓiṋekedza khae, zwi ḓo ni khwaṱhisa uri ni kone u lwisana na milingo. Nga nḓila-ḓe? Musi no ḓiṋekedza kha Yehova, ni fanela uri ni ḓihangwe. Zwenezwi zwi amba uri ni ḓo iledza u ḓivhetshela zwipikwa zwi sa takadzi Yehova. (Mat. 16:24) Nga zwenezwo, musi no sedzana na mulingo, a ni nga ḓo vhilaedziswa nga zwine na ḓo ita ngauri no no khetha uri ni ḓo dzula ni tshi fhulufhedzea kha Yehova. No ḓiimisela u dzula ni tshi ita zwine zwa mu takadza. Ni ḓo fana na Yobo we musi o sedzana na mulingo u konḓaho a amba uri: “Ndi ḓo dzula ndi tshi fhulufhedzea.”​—Yobo 27:5. w24.03 9 ¶6-7

Yehova ane a vha “Mudzimu wa lufuno,” u na riṋe. (2 Vhakor. 13:11) U na ndavha na muṅwe na muṅwe washu. Ri na vhungoho ha uri ro “tangwa nga lufuno Lwawe lu sa shanduki.” (Ps. 32:10) Musi ri tshi elekanya nḓila ye a ri sumbedza ngayo uri u a ri funa, zwi ḓo ita uri ri vhone uri u na ndavha na riṋe na uri ri sendele tsini nae. Ri nga mu rabela ri sa ofhi, ra mu humbela uri a dzule a tshi ri funa. Ri nga mu vhudza mbilaelo dzashu dzoṱhe, ri na vhungoho ha uri u a ri pfesesa na uri o ḓiimisela u ri thusa. (Ps. 145:18, 19) Ri ṱoḓa u sendela tsini na Yehova a re na lufuno u fana na musi ri tshi sendela muliloni une wa ri dudedza musi hu tshi khou rothola. Yehova u na lufuno luhulu. Nga zwenezwo, takalani ngauri u a ni funa. U nga ri roṱhe ri nga sumbedza uri ri funa Yehova nga u amba uri: “Ndi funa Yehova.”​—Ps. 116:1. w24.01 31 ¶19-20

Yesu o ita zwi fhiraho u sokou vhudza vhathu nga ha dzina ḽa Yehova. Vhayuda vhe Yesu a vha funza, vho vha vha tshi ḓivha dzina ḽa Mudzimu. Fhedzi Yesu ndi ene we a ranga phanḓa kha u vha ‘ṱalutshedza nga Hae.’ (Yoh. 1:17, 18) Sa tsumbo, Maṅwalo a Tshihevheru a bvisela khagala uri Yehova u na khathutshelo na uri u a pfela vhuṱungu. (Ek. 34:5-7) Yesu o ita uri yeneyo ngoho i bvele khagala musi a tshi amba nga ha tshifanyiso tsha murwa o xelaho na khotsi awe. Musi khotsi a tshi vhona murwa wawe o rembuluwaho “a tshi kha ḓi vha kule,” o gidima uri a ye u ṱangana nae, a mu kuvhatedza na u mu hangwela zwi tshi bva mbiluni. Zwenezwi zwi ri thusa u vhona nḓila ine Yehova a khathutshela na u pfela vhuṱungu ngayo. (Luka 15:11-32) Yesu o thusa vhaṅwe u pfesesa uri Yehova ndi muthu-ḓe. w24.02 10 ¶8-9

Yehova u a thusa na u khuthadza vho tsikeledzeaho. Ri nga edzisa hani Yehova kha u pfela vhaṅwe vhuṱungu na u vha khuthadza? Iṅwe nḓila ine ra nga zwi ita ngayo ndi u ita uri mbilu dzashu dzi dzule dzo lugela u pfela vhuṱungu na u khuthadza vhaṅwe. Ndi mini zwine zwa nga ri thusa? Ndi mini zwine zwa nga ri thusa uri ri dzule ri na lufuno lune lwa ḓo ita uri ri dzule ri tshi “khuthadzana” ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe? (1 Vhathes. 4:18) Ri fanela u pfelana vhuṱungu, ri funane sa vharathu na vhakomana, ri sumbedzane vhuthu. (Vhakol. 3:12; 1 Pet. 3:8) Zwi ḓo ri thusa hani? Musi ri tshi pfela vhahashu vhuṱungu na u vha na ndavha navho, zwi ḓo ri ṱuṱuwedza uri ri vha khuthadze musi vhe maṱunguni. Samusi Yesu o amba, “zwine muthu a zwi amba zwi bva mbiluni. Muvhuya u bvisa zwithu zwavhuḓi kha lupfumo lwawe lwavhuḓi.” (Mat. 12:34, 35) U khuthadza vhahashu vha re maṱunguni ndi yone nḓila ya ndeme nga maanḓa ine ra sumbedza ngayo uri ri a vha funa. w23.11 10 ¶10-11

Arali ri tshi ṱoḓa u pfesesa vhuporofita vhu re Bivhilini, ri tea u humbela thuso. Ṱhogomelani tshifanyiso tshi tevhelaho. Kha ri ri ni khou ya huṅwe fhethu hune na si hu ḓivhe, fhedzi ni khou tshimbila na khonani ine ya ḓivha henefho fhethu zwavhuḓi. U ḓivha hune na vha hone nahone u ḓivha hune bada iṅwe na iṅwe ya ḓo ni swikisa hone. Zwi tou pfala uri ni ḓo takala vhukuma nge khonani yaṋu ya tenda u ṱuwa na inwi. Na Yehova u fana na yeneyo khonani. U ḓivha vhumatshelo hashu zwavhuḓi. Nga zwenezwo, u itela u pfesesa vhuporofita vhu re Bivhilini, ri tea u humbela thuso khae nga u ḓiṱukufhadza. (Dan. 2:28; 2 Pet. 1:19, 20) U fana na mubebi muṅwe na muṅwe wavhuḓi, Yehova u ṱoḓa vhana vhawe vha tshi vha na vhumatshelo havhuḓi. (Yer. 29:11) Fhedzi Yehova ha fani na vhaṅwe vhabebi ngauri u a ḓivha kokotolo zwine zwa ḓo itea tshifhingani tshi ḓaho. Yehova o ita uri vhuporofita vhu ṅwaliwe Ipfini ḽawe uri riṋe ri kone u ḓivha nga ha zwiitea zwa ndeme musi zwi sa athu u itea.​—Yes. 46:10. w23.08 8 ¶3-4