“Ekhotto eri ya Yahvéh”

Itthu sootheene saapatxenre eyaakha ya 1990. Kuvernu oFrança, aanyeserera weera efiliyaale ya oFrança elive mpostu wa sooveleela saakhelinwe eyaakha ya 1993 ni 1996. Hiyo naaheerera oreherera mwaha ole nikhaviheriwa ni itripunaale sa oFrança, mene khayaawereñye etthu. Ni vaavo naayelenlaahu nikhavihero na etripunaale, kuvernu aatiskontari imiliyawu 4,5 sa euro sa ekontha ya obanku ya ofiliyaale. Etthu naawehereraahu yaari etripunaale ya wEuropa. Ni ehaakunveene oweha-weha mwahaahu, etripunaale yaanivekela weera nthukumane ni atthu yaathanlinwe ni kuvernu vamoha ni namathoonyera a etripunaale. Yootthunaaya waari onoona wakhala weera nampaka nivarihano naawo ohaakunveene okuxiwa mwaha ole weera wathorihiwe.

Hiyo nuupuwela weera namathoonyera a etripunaale ele, aamurowa onikhanyerera oliva musurukhu vakhaaniini wa musurukhu ole naavekelinwaahu ni kuvernu. Mene hiyo nannuupuwela nnene sene weera, oliva pooti okhala euro emoha waarowa otthuneyaka miruku sa mBiblyani. Asinna ni asirokora yaapaka sooveleela saya weera ekhavihere Omwene. Nto musurukhu ole khaiyene waari wa kuvernu. (Math. 22:21) Nnaamweera vareene hiiho, naahiiwelela etripunaale ele ni naarowa muthukumano yaaniitthanenlaaya.

Hiyo, naathukumana esaala yooreera ya etripunaale ele. Ni woopatxerani wa muthukumano ole khiyaavo yaareera. Namathoonyera a etripunaale ya wEuropa aapatxera wuuluma weera Anamoona a Yehova, wannatthuneya oliva eparte ya mpostu kuvernu aavekelaawe. Mootutuxera hiyo naakhalano ntthuno nookoha, “Neereke nyuwo mwaasuwela weera kuvernu ootiskontari musurukhu imiliyawu 4,5 sa euro okonthani wahu?”

Namathoonyera a etripunaale aaxupeya. Vaavo atthu yaathanlinwe ni kuvernu, yaakhulenlaaya etthu yaapankaaya, mukhalelo wa namathoonyera ole waatxentxa moomalela. Owo aahaathoriha ni aamaliha muthukumano ole emaareene yeele. Miyo kaahoonelela weera Yehova aamaliha mwaha ole mwa mukhalelo yoowo hiyo nahuupuwelaahu. Hiyo naakhuma omuthukumanoni iwe ntikiniheñyeene vantxipale, ni nihakalanleene. Waari wooxupa waakhulela etthu ele yeereñye.

30 a Junho a 2011, etripunaale ya wEuropa ya Direitos Humanos, yaapaka yoothanla yeeyo yansivenle. Yoothanla eyo yaari yooweera mpostu ole khaiyene waari wooreerela, ni kuvernu aaleeliwa weera atthikihe musurukhu aatiskontanraawe. Ni awo yaamurowa oliva ni ixuuru. Yoothanla ela ennakosoopa okokhorela weekhaikhai oFrança mpaka olelo. Nikoho nne naapankaahu nihuupuwenleene, naari ntoko nluku naamanne muru wa Goliyathi, nno naamaliha ekhottho. Mwaha wa heeni ninwinaahu? Mwaha wooweera hiihaale ntoko Davidi aamulenlaawe Goliyathi, “ekhotto eri ya Yahvéh.” — 1 Sam. 17:45-47.

Mene ela khaiyene ekwaha yoopatxera niwinnaahu mutripunaale. Mpaka olelo, nnaamweera ntthara-tthariwaka ni anapoliitika ni ittiini, itripunaale soophiyeraka 70, ni itripunaale soovirikana sa elapo yootheene soopaka soothanla sa Anamoona a Yehova woohima sa nyaha soophiyeraka 1.225. Owina nno, onnakosoopa idireitu sahu. Mwa ntakihero, ntoko okhalano nipuro nooreerela weera nteke Empa ahu ya Omwene, ovara muteko woolaleera, okhootta weerela eparte ifeesta soohireerela, ni okhootta oheleliwa ephome.

Mene moota heeni miyo kaaronwaaka wEuropa okhavihera nyaha koonaka weera miyo kaakhavihera esede mundial ya Anamoona a Yehova oNova York wEstados Unidos da America?

NTTHUNO NA OMISIYONAARIYU NA ASIPAPAKA

Asipapaka George ni Lucille, yaarowela eskola ya oGileyadi eturma 12. Ni yaavara wEtiopia vaavo miyo kaayarinwaaka eyaakha ya 1956. Awosa aakivaha nsina na Filipe, mwaha wa Filipe namalaleera a eseekulu yoopatxera. (Mit. 21:8) Eyaakha yoottharelana, kuvernu aakhoottiha muteko wa Anamoona a Yehova. Nnaamweera miyo kaayenve, kinnuupuwela nnene sene vaavo koonaaka emusi aka evaraka muteko woolaleera moowiipithiheya. Okhala weera kaayeva, itthu sootheene iye saari sootikiniha. Mooriipiha murima, anamalamulela yaanikhanyerera okhuma elapo ele eyaakha ya 1960.

Vaavo emusi ahu yaathaamenlaaya Wichita oKansas wEstados Unidos, asipapaka yaakuxa etthu yootepa otthuneya, ntthuno na omisiyonaariyu. Awosa yaakhalano anamwane araru, miyo, murokoraka oopatxera oyariwa Judy, ni munnaka oomalihera oyariwa Leslie. Hiyo araru ñyarinwe wEtiopia. Asipapihu yannaasivela ekhaikhai ni anxuttiha omusivela Yehova ni onvarela ni murima ahu wootheene. Miyo kipatisinwe kireeneno iyaakha 13. Sivirakaru iyaakha 3, emusi ahu yaathaamela mapuro oothowa anamalaleera, wArequipa, oPeru.

Eyaakha ya 1974, vaavo miyo kaaraakano iyaakha 18, ebeteeli ya oPeru yaakithanla vamoha ni asinna akina 4 weera navareke ntoko mapiyoneiru oothanleya. Hiyo naarowa olaleera mittetthe sa omwaako, sa Andes mittetthe seiyo sahaalaleerinwe. Yoothanleliwa ele yaahela mpuwa waalaleera atthu yuuluma nuulumo na Quechuwa ni na Aymara. Hiyo nanneetta ikwaha mukaaroni, yeeyo niitthanaahu arca mwaha wooweera yaalikana ni ekaaxa etokotoko. Miyo kookhalano soowuupuwelela sooreera sa moota wonvarihela Biblya, weera kiwoonihere atthu weera moohipisa Yehova onoorowa omaliha ohaawa, iretta, ni okhwa. (Apk. 21:3, 4) Atthu antxipale a muttetthe ole aakhala Anamoona a Yehova.

YOOTHANLELIWA YA OSEEDE MUNDIAL

Eyaakha ya 1977 vaavo naaxekunraahu oPeru, Alberto Schroeder munna mmoha a Mukuttula Woolamulela wa Anamoona a Yehova, aakooperera opaka ipetisau weera kakhavihereke oBeteeli ya oseede mundial, ni tiyeeyo miyo kipankaaka. Evirakaru etempu vakhaaniini nihiku na 17 a Junho a 1977, kaapatxera okhavihera eBeteeli emoha ya oBrooklyn. Miyo kaavara edepartamento ya limpesa ni manutenção mpuwa mwa iyaakha 4.

Mweeri wa Junho a 1978, miyo kaamusuwe Elizabeth Avallone, okonkereesuni a elapo yootheene, oNova Orleans oLousiana. Owo aahuuwale ni asipapawe yanvarela Yehova ni murima aya wootheene, ntoko-tho asitiithi aka. Elizabeth, aavara ntoko piyoneira anthiti mpuwa mwa iyaakha 4. Ni aatthuna onvarela Yehova mwa etempu yootheene ekumi awe yootheene. Hiyo naavirelela osuwelana ni moovira etempu naasivelana. Hiyo nthelanne nihiku na 20 mweeri wa Outubro a 1979, ni naapatxera ovara oBeteeli ntoko ntheli.

Asinna ni asirokora a muloko ahu woopatxera, Espanhol Brooklyn, yaanaakhela ni murima aya wootheene. Moovira iyaakha, hiyo naakhavihera miloko miraru seiyo asinna ni asirokora yaaraaya ansivelo, yaanaakhenlaaya nnene ni moota yaanikhavihenraaya ni muteko ahu wa oBeteeli. Hiyo ninnaxukurela vantxipale nikhavihero nootheene naakhelaahu naasinna, nave-tho nikhavihero naakhenlaahu naasinthamwene ahu ni amusi ahu, yaawo enikhavihenre waakosoopa asitiithi ahu oowuuluvala.

NIKHAVIHERAKA NYAHA MUTRIPUNAALE

Mootutuxera, mweeri wa Janeiro a 1982, kaathanliwa weera kuulumeke nyaha mutripunaale. Sivirakaru iyaakha 3 asinna yaakikoha wakhala weera miyo kanwera ompaka fakuldade a idireitu weera kikhale advogado. Vaavo kaasomaaka kaahakalala vaavo koonelenlaaka weera idireitu sintxipale atthu a wEstados Unidos ni a ilapo ikina yaaraayano, mwaha wa owina wa Anamoona a Yehova. Nyaha iyo sootepa otthuneya sannasommwa vantxipale ofakuldade iwo.

Eyaakha ya 1986, vaavo miyo kaaraakano iyaakha 30, kaathanliwa weera kikhale mutokweene a edepartamento yuuluma nyaha mutripunaale. Ele yaari eparakha etokweene mwaha wooweera nnaamweera miyo kaari mmiravo kannawera woona weera asinna a oBeteeli yannakiroromela. Mene miyo-tho, kaaxupeya mwaha wa muritti ola, mwaha wooweera yaari yoothanleliwa yooxupa ni nkaasuwenle itthu sintxipale.

Miyo kaakhala advogado eyaakha ya 1988. Mene yoowoopiha yaari yooweera, moota efakuldade yaakivolenlaaya ni yaavolenlaaya onthamwene aka ni Yehova. Osoma iskola itokweene pooti omweeriha mutthu otthuna okhala oosuwanyeyaxa, naari pooti omweeriha mutthu wuupuwela weera tootepa otthuneya mwaha wooweera oosuwela itthu sintxipale. Elizabeth tokikhavihenre. Owo ookikhavihera opaka itthu ntoko kaapakaaka kihaakunveene okela ofakuldade, weera kiwere otthikihera onthamwene aka ni Yehova. Yoovira etempu, mene vakhaani-vakhaani, miyo koowera otthikihera mukhalelo aka woomunepani. Miyo kinnahima mwaha wa yookumanano aka weera osuwela itthu sintxipale khaiyene etthu yootthuneyaxa mweekumini. Etthu eneeriha ekumi okhala yootthuneya, onthamwene woolipa ni Yehova ni waasivela asinna.

NAAKIHERAKA NI OLIPIHA MITTHENKA SOOREERA

Kimmalihakaru fakuldade a idireitu, miyo kaari oolikaneene okhavihera okosoopa soohaawela sa nyaha sinuulummwa otripunaale ni waakihera sootthuna sa Omwene mutripunaale mmo. Muteko aka waari woohakalaliha ni emaara emoharu waari wooxupa. Mwaha wooweera, itthu sannatxentxa moowaakuveya mmarehereroni mwa Yehova. Mwa ntakihero, khalayi naakhalano yookhovelela yoowaavekela musurukhu ale naavahaahu iliivuru sahu. Mene eyaakha ya 1990, asinna yaavekela miruku edepartamento enuuluma nyaha otripunaale woohima sa etthu yaahela mpuwa weemexeriwa ovekeliwa soovaha. Muhoolo mwaya, Anamoona a Yehova yaapatxera okawa irevista, woohiliviwa etthu. Eyo yookhweiyera muteko wa oBeteeli ni muteko woolaleera. Ni mpaka olelo va ennakosoopa miteko sahu woohima sa maxupo a mpostu. Atthu akina yuupuwela weera matxentxo ala yaamurowa onihiya nihikhanle ni musurukhu ni omala-maliha muteko woolaleera. Mene khaiyene tiyeeyo yereñye. Ovinyera eyaakha ya 1990, nummero naatthu enanvarela Yehova ninnaatxeerereya. Ni olelo va, atthu pooti okhalano yootxa yoomunepani woohiliva etthu. Miyo kooxuttera weera matxentxo enkhumelela mmarehereroni mwa Yehova, ennakhumela nnene nnikhavihero na Yehova ni miruku nnaakhelaahu moorweela mwa kaporo oororomeleya. — Ott. 15:2; Math. 24:45.

Ninnakhumela nnene ni nyaha sa mutripunaale ohiya mwaha wooweera nrookhalano madvogado ooreera. Ikwaha sintxipale, etthu enweeriha anamalamulela onikhavihera, mwaha wa mukhalelo wooreera waatthu a Yehova. Miyo kohoona ntakihero na eyo eyaakha ya 1998 vaavo asinna araru vamoha ni asaaraya, yaamoonenlaaya konkreesu oothanleya. Awosa yannaasivela asinna ni yannaattittimiha atthu ootheene. Ntakihero naya ti nootepa otthuneya opwaha muthukumano wootheene naapankaahu ni anamalamulela weera noonihere weera hiyo khanneerela eparte naari vakhaani ipoliitika.

Mene vaavo nyaha mutribunaale sihinuulummwaaya mwa mukhalelo wooreerela, hiyo nintthuneya ‘waakiha ni olipiha mitthenka sooreera’ mutripunaale mmo. (Afil. 1:7) Mwa ntakihero, mwa iyaakha sintxipale anamalamulela wEuropa ni oCoreia do Sul, khiyaakhulela edireitu nraahuno yoothanla muteko mukina ohiya orowa okhottoni. Mwaha wa yeeyo, asinna 18.000 wEuropa, ni asinna 19.000 oCoreia do Sul yaawaleliwa mukateya mwaha wookhootta orowa okhottoni ni mwaha wa yoowuupuxera aya ya murima.

Okhwipi waya, nihiku na 7 a Julho a 2011, etripunaale ya wEuropa yaapaka yoothanla woohima sa Bayatyan v. Armenia. Yoothanla eyo yannahima weera ilapo sootheene sa wEuropa, emuhiyeke mutthu othanla wakhala weera onoorowa okhottoni. Yoothanla ntoko ela yaapakiwa otripunaale ya oCoreia do Sul, nihiku na 28 a Junho a 2018. Hiyo khanaarowa owina wahaakhanle weera asinna amiravo ennavirelela okhootta nyaha sa epoliitika.

Idepartamento sinuuluma nyaha mutripunaale, oseede mudial naari iBeteeli sootheene mulaponi, sinnavara voohihiyerereya weera saakihere edireitu ahu yoomukokhorela Yehova ni olaleera woohima sa Omwene. Eparakha etokweene waahoolela asinna ni asirokora enhasuliwa ni kuvernu. Nnaamweera nihiwinaka, hiyo ninnaavaha onamoona makuvernatoore, mamwene, ni atthu ootheene. (Math. 10:18) Aphuki, anamathoonyera a ekuvernu ni atthu ootheene enniiwa soolepa ninhelaahu vadokumentuni. Nave enniiwa seiyo nnuulumaahu mutribunaaleni mmo. Atthu antxipale ennaxuttera taani eri Anamoona a Yehova ni soororomela saya sinkhuma woowiini. Mpaka atthu akina a yaawo vano asinnihu.

ASANTTE YEHOVA!

Mpuwa mwa iyaakha 40, miyo kaakhalano eparakha yookhavihera wuuluma nyaha suulummwa mutripunaale, iBeteeli sa elapo yootheene, orowa itripunaale iyo sootepa otthuneya ni orowa ohoolo wa atthu oosuweliwaxa. Miyo kinnaasivela ni kinnatikiniheya ni asinna envara vamoha ni miyo edepartamento enuuluma nyaha sa mutripunaale oseede mundial ni idepartamento sinuuluma nyaha sa mutripunaale sa elapo yootheene. Miyo kinniisoona okhala a mwiitti ni koophwanya mareeliho mantxipale mweekumini mwaka.

Elizabeth ookhala namakhavihera aka oororomeleya ni ansivelo, mpuwa mwa iyaakha 45, emaara saakhumelelaaya itthu sooreera naari emaara saakhumelelaaya itthu soonanara. Miyo kinnatikiniheya ni Elizabeth. Mwaha wooweera owo oowera opaka eyo nnaamweera aarinono eretta yeeyo yaamweeriha ohikhalano ikuru.

Mweekumini mwahu, hiyo nooxuttera weera ikuru ni owina, khonkhumelela mwaha wa osuwela wahu. Mene ntoko mwene Davidi ohimmaawe, “Yahvéh ti ikuru sa muloko awe.” (Nsal. 28:8) Moohihovela, “ekhotto eri ya Yahvéh.”