Abantu Abaselula Bayabuza . . .

Kwakutheni Ukuze Ndingakhuliswa Ngabazali Bam?

“Kufana nokuba nesiphene oza kuphila naso ubomi bakho bonke. Sisifo sentliziyo esingenakuze sinyangwe.”—URobert.

LEYO yindlela ebuchaza ngayo ubomi bayo enye indoda engazange ikhuliswe ngabazali bayo. Ihlabela mgama ithi: “Ubomi bakho bonke, uhlala unqwenela ukwazi ukuba, Ngoobani kanye kanye amalungu entsapho yam? Ahlala phi? Kwakutheni ukuze andilahle?”

UChantial, onoyise owakhuliswa ngabanye abazali, ukhala ngelithi akamazi uyisemkhulu noninakhulu. Uthi: “Ndivakalelwa ngathi ndaqhathwa ekubeni ndingabazi oobawokazi, oodadobawo kwakunye nabaza bam.” Asingabo bonke abantwana abakhuliswe ngabanye abazali abavakalelwa ngale ndlela. Kodwa bakho abavakalelwa ngaloo ndlela. Kubangelwa yintoni oko?

Unobangela Wokuba Bacaphuke

Xa umntwana efumanisa ukuba uye wahlukaniswa nabazali bakhe bokwenene oko kunokumbangela axheleke emphefumlweni. UCatrina, owathatyathwa ngabanye abantu esemncinane baza bamkhulisa uthi: “Ndandisuka ndibe lugcwabevu ngumsindo kuba ndingasazi isizathu sokuba umama aphise ngam. Ndandivakalelwa kukuba umama wandilahla ngenxa yokuba ndimbi yaye engandithandi. Ukuba nje wayendinike ithuba, ndandiya kumenza azingce ngam. Ngalo lonke ixesha ndicinga ngomama ondizalayo ndandisuka ndibe nomsindo ngakumbi.”

Kwabakho ukungavisisani phakathi kukaCatrina nabo bazali babemkhulisa. Uthi: “Kwakungathi ngabo abandohlutha kumama wam. Ngoko ndandiwukhuphela kubo umsindo.” Ewe, maxa wambi ucatshukiswa yinto yokuba abazali bakho beye banikisa ngawe ukuze ukhuliswe ngabanye abantu.

Ukuba nomsindo onjalo kunokuba yingozi. Njengokuba uCatrina esitsho, maxa wambi usenokuba nomsindo uze wenze izinto ezingafanelekanga okanye loo msindo uwukhuphele kubantu abangenatyala. IBhayibhile icebisa ithi: “Wuyeke umsindo uyishiye ingqumbo.” (INdumiso 37:8) Kungenzeka njani oko? Kaloku, neLizwi likaThixo lithi: “Ingqiqo yomntu ngokuqinisekileyo imenza azeke kade umsindo.” (IMizekeliso 19:11) Ukuyiqonda kakuhle imeko yakho kunokukunceda wehlise umsindo. Njani?

Ukulungisa Iingcamango Eziphosakeleyo

Xa uyiqonda kakuhle imeko yakho unokutsho uziqonde kakuhle izinto ezikwenza ube nomsindo. Ngokomzekelo, ukuba wakhuliswa ngabanye abazali, ngaba ucinga ukuba abazali bakho banikisa ngawe ngenxa yokuba kukho into ephosakeleyo ngawe? Leyo yindlela awayevakalelwa ngayo uCatrina. Kodwa ngaba kusoloko kunjalo? Kusenokuba nzima ukusiqonda isizathu sokuba abazali bakho banikise ngawe, kodwa kukho nezizathu ezivakalayo ezinokukunceda uyeke ukucinga ukuba banikisa ngawe ngenxa yokuba kukho into ephosakeleyo ngawe. Ngapha koko, yintoni ebangela ukuba abazali banikise ngabantwana babo kwabanye abantu? Izihlandlo ezininzi sukube bevakalelwa kukuba akukho ndlela yimbi banokwenza ngayo.

Khawucinge nje ngoMoses. Ingxelo yeBhayibhile ekwiEksodus isahluko 2 isixelela ukuba uFaro waseYiputa wayalela ukuba kubulawe zonke iintsana zamaSirayeli ezingamakhwenkwe, uYokebhede walufihla kangangeenyanga ezintathu usana lwakhe oluyinkwenkwe, uMoses. Ekugqibeleni, wayengasakwazi ukulufihla, kodwa wayengenakuyinyamezela into yokubukela umntwana wakhe ebulawa. Ngoko “xa wayengasenako ukumfihla, wamthabathela umkhombe wemikhanzi, wawutyabeka ngebhitumene netela, wamfaka kuwo umntwana waza wawubeka phakathi kweengcongolo eludongeni loMlambo umNayile.”—Eksodus 2:3.

Akuthandabuzeki ukuba kwaba nzima gqitha ukushiya umntwana wakhe ngale ndlela. Noko ke, yiyiphi eny’ indlela awayenokwenza ngayo? Ngenxa yokuthanda unyana wakhe kwanyanzeleka ukuba enze oko wayecinga ukuba kokona kufanelekileyo. Okubangel’ umdla kukuba, intombi yakhe yema kufuphi naloo ndawo yahlala ilindile de yabona ukuba kukho umntu oluthabathayo olo sana. Kusenokwenzeka ukuba ngunina owayexhalabile owayicelayo ukuba ilinde apho.

Noko ke, abantu abanikisa ngabantwana babo abasoloko bephenjelelwa ziimeko ezinjalo ukuze banikise ngabantwana babo kodwa badla ngokuqhutywa yintshukumisa efanayo. URobert uthi: “Umama wandifumana engatshatanga. Kwakuza kuba luxanduva ukundikhulisela kowabo, ekubeni kwakukho abanye abantwana kuloo ntsapho. Kusenokwenzeka ukuba umama wayecinga ukuba yeyona nto ifanelekileyo ukunikisa ngam ukuze ndikhuliswe ngabanye abantu.”

Enyanisweni, zininzi izizathu ezibangela ukuba kunikiswe ngabantwana kwezinye iintsapho. Noko ke, njengokuba le mizekelo ibonisa, oku akubangelwa yinto yokuba umama engamfuni umntwana wakhe okanye ebona isiphene anaso. Kwiimeko ezininzi, ngokunyaniseka umama sukube ecinga ukuba eyona ndlela ifanelekileyo yokukhulisa loo mntwana kukunikisa ngaye kwenye intsapho imkhulise.

Ukubaluleka Kokuthandwa

Ukuqonda izibakala ezithile kunokukunceda usibone isizathu sokuba ukhuliswe ngabanye abantu. Kwakhona khawucinge ngomzekelo kaMoses. Ethubeni, “intombi kaFaro yamchola yaza yamkhulisa njengonyana wayo.” (IZenzo 7:21) Yintoni eyashukumisa intombi kaFaro ukuba ikhusele umntwana eyayisazi ukuba ngomnye wabantwana bamaHebhere ababefanele babulawe? IBhayibhile ithi: “Yabona nanko umntwana oyinkwenkwe, elila. Yasikwa yimfesane nguye.” (Eksodus 2:6) Ewe, uMoses akuzange kunikiswe ngaye kwenye intsapho ukuba imkhulise ngenxa yokuba ecatshukelwa okanye engafunwa, kodwa kwakungenxa yokuba ethandwa.

Abantwana abaninzi abakhuliswe ngabanye abazali baye bayiqonde into yokuba abazali babo abazange babalahle—njengokuba loo nto ixhaphakile kule mihla—kodwa banikisa ngabo kumaziko athile awayeza kuqinisekisa ukuba banyanyekelwa kakuhle. Yaye emva koko bathatyathwa ngabanye abantu babakhulisa kuba bebathanda. Ngaba kwenzeka into efanayo nakuwe? Ukucamngca ngothando oye walufumana uze uluxabise kunokukunceda ujamelane nentlungu osenokuba nayo.

Ngapha koko, ngaphandle kwaloo ntsapho ikukhulisayo, bakho nabanye abantu abanokukuthanda. Ukuba ukwibandla lamaKristu, unokunandipha iingenelo zokuba noomama, ootata, abazalwana noodade wenu abaninzi bokomoya abakuthandayo. (Marko 10:29-30) Abadala abangamaKristu ‘banokuba njengendawo yokuzimela umoya nendawo yokuzifihla esiphangweni, babe njengemisinga yamanzi kwilizwe elingumqwebedu, nanjengomthunzi wengxondorha enkulu kwilizwe elibharhileyo.’ (Isaya 32:2) Musa ukuba mathidala ukuya kumaKristu akhulileyo uze uzityand’ igila kuwo. Wachazele oko ukucingayo nendlela ovakalelwa ngayo.

URobert uvakalelwa kukuba kubalulekile ukwakha ubuhlobo obuqinileyo nebandla lamaKristu. Uthi: “Isandidandathekisa le meko. Noko ke, uthando lwentsapho yam yokomoya lundenza ndiyilibale.”

Unako Ukuphumelela

Musa ukucinga ngezinto ezingakhiyo. Oko kuquka ukulwa nengcamango yokuba akunakuze uphumelele ngenxa yokuba wakhuliswa ngabanye abantu. Ezo ngcamango zingakhiyo zinokukwenza udimazeke gqitha! (IMizekeliso 24:10) Ngapha koko, azinasihlahla.

Khumbula ukuba, uMoses wawasebenzisa kangangoko amathuba awayemvulekele. IBhayibhile ithi: “Ngenxa yoko uMoses wafundiswa bonke ubulumko bamaYiputa. Enyanisweni, wayenamandla ngamazwi nezenzo zakhe.” (IZenzo 7:22) Okona kubaluleke ngakumbi kukuba, uMoses wayamkela imfundiso yezinto zokomoya—kangangokuba uYise wasezulwini, uYehova, waba ngowokwenene ngokupheleleyo kuye. (Hebhere 11:27) Ngaba waphumelela ebomini?

Kaloku, kamva uMoses waba yinkokeli yesizwe esinamandla sabantu abazizigidi ezithathu okanye ngaphezulu. Waba ngumprofeti, umgwebi, umphathi-mkhosi, umbhali-mbali, umlamleli womnqophiso woMthetho nombhali weencwadi zokuqala zeBhayibhile ezintlanu. Ukongezelela koko, kuthiwa nguye owabhala incwadi kaYobhi neNdumiso 90. Ewe, uMoses waphumelela ebomini. Baninzi nabanye abantwana abakhuliswe ngabanye abazali abaye baphumelela, ngoko ke nawe unako ukuphumelela.

URobert unabantwana ababini yaye wabakhulisa ngokuphumelelayo, ngoku ukhonza njengomdala kwibandla lobuKristu. Xa ekhangela emva kuloo minyaka yokukhuliswa kwakhe ngabanye abazali, uthi: “Kunokuba ndisoloko ndicinga ngezinto endingenakwenza nto ngazo ndiye ndafunda ukuba nombulelo ngeentsikelelo endinazo.”

Ukuba nawe ukhuliswa ngabanye abazali, maxa wambi usenokucinga izinto ezingakhiyo. Kodwa zama ukucinga ngezo zakhayo. EyabaseFilipi 4:8, 9 ithembisa ukuba ‘uThixo woxolo uya kuba nawe’ ukuba ‘uhlala ucinga’ ngezinto ezikholisa uThixo. Noko ke, ziziphi ezinye izinto onokuzenza ukuze uphumelele ngoxa uhlala nentsapho ekukhulisayo? Kwinqaku elilandelayo kolu ngcelele kuza kuphendulwa loo mbuzo.

Ukuba ungayivuyela inkcazelo engakumbi okanye ungathanda ukuba uthile eze ekhayeni lakho ukuze akuqhubele isifundo seBhayibhile sesisa, nceda ubhale, uthumele igama nedilesi ohlala kuyo kule dilesi, AmaNgqina KaYehova, Private Bag X2067, Krugersdorp, 1740, South Africa, okanye kwidilesi efanelekileyo kwezidweliswe kwiphepha 5.

[Imifanekiso ekwiphepha 32]

Ukuthatyathwa ngabanye abazali bakukhulise bubungqina bokuba kukho umntu okuthandayo kangangokuba ukulungele ukukunyamekela