BIBILOTEK yi Watchtower MU NZILA NSINGA
Watchtower
MINKANDA MIO MIDI MU INTERNETI
Kiyombe
  • BIBILA
  • MINKANDA
  • ZI KHUTUKUNU
  • w25 Août balut. 26-30
  • Ka diambu ko ndiba kifu kimonanga tsoni, ndiyiza ba misionere

Kuisiko video yidi mu selection yayi.

Nzimbala yi saqlimini mu khotosolo yi video.

  • Ka diambu ko ndiba kifu kimonanga tsoni, ndiyiza ba misionere
  • Nzo yi Nkengidi wunsamuna kimfumu ki Yehova (Yi longuka)—2025
  • Mua ntu disolo
  • THONONO YI KISALU KI THANGU KA THANGU
  • LUKANU LUSALA KISALU KI MISIONERE
  • SADILA KU TSI YOYI YIBA MVITA
  • KISALU KI MISIONERE KU TSI YINKAKA
  • ZINZOMONO ZIOZI TUYIZA DENGANA MU NSUNI
  • PHUTUDULU MATONDO MU LUSADUSU LU YEHOVA
Nzo yi Nkengidi wunsamuna kimfumu ki Yehova (Yi longuka)—2025
w25 Août balut. 26-30
Marianne Wertholz.

DISOLO DI LUZINGU

Ka diambu ko ndiba kifu kimonanga tsoni, ndiyiza ba misionere

DISOLO DI MARIANNE WERTHOLZ

MU BUMUANA buama, tsoni tsoni ndiba ayi ndieba monanga batu tsisi. Vayi Yehova wutsadisa nditona zola batu ayi wutsadisa ndiba misionere. Mu phila mbi? Theti theti, mu lusadusu lu zindongi ziozi dise diama keba kuphananga. Kumanima, mu kifuani kimboti ki ntueni mosi wunketo. Ayi kutsuka, mu ziphova zi kitoko zi nnuni’ama ayi mu mvibudulu’andi. Bika ndilubudila disolo di luzingu luama.

Mu 1951 ndibutukila ku mbanza yi Vienne mu tsi yi Autriche mu khati dikanda diodi dieba sambilanga mu Katoliko. Tsoni tsoni ndiba vayi ndieba wilukilanga Nzambi ayi mu khumbu ziwombo ndieba kunsambilanga. Mu thangu ndiba 9 ki mimvu, dise diama wuyiza tona longuka Bibila ayi Bambangi zi Yehova; ayi kuntuala, mama phe wuyiza tona longuka.

Ayi khomb’ama wunketo, Elisabeth (kumanima)

Tufika kota mu kimvuka ki Döbling ku mbanza yi Vienne. Mu dikanda, tuvanga mambu mawombo va kimosi. Tueba tanganga ayi longukanga Bibila va kimosi, kutakana mu zikhutukunu zi kimvuka, ayi zikhutukunu zi zunga ayi zinneni. Mu mimvu beni mina, dise diama wutsadisa ndizola buwombo Yehova. Kutu, lusambulu lu dise diama luba ti minu ayi khomb’ama wunketo tuba min’zibudi nzila. Vayi mu thangu beni yina, luisi ba ko lukanu luama.

THONONO YI KISALU KI THANGU KA THANGU

Ndibaka mbotama mu 1965 mu thangu ndiba 14 ki mimvu. Vayi phasi diba kuidi minu mu samunina batu bobo ndisi zaba ko. Khumbu ziwombo ndieba banzilanga ti mintueni minkaka mindutidi ayi ndieba tombanga ti bakhikinina. Mua ndambu thangu kuandi kumanima ma baka mbotama, nditona kangala na batu bobo beba sadilanga ko Yehova. Buba ti ndieba yangalalanga kangala yawu, kansasa kiama kieba kuthatikisanga bila ndizaba ti thangu yiwombo ndieba viokisanga ayi batu bobo basi ba ko Bambangi zi Yehova. Vayi ndisi ba ko ngolo yilembo nkangulu beni. Mbi bitsadisa?

Marianne ayi Dorothée.

Mambu mawombo ndilonguka kuidi Dorothée (ku luketo)

Mu thangu beni yina, ntueni mosi wunketo nioni wuba 16 ki mimvu mu dizina di Dorothée wuyiza mu kimvuka kieto. Kipfuzi kiandi mu kisalu ki tsamununu ki nzo ka nzo kinditukisa. Minu ndiluta mimvu viokila niandi, vayi ndisi ba ko kipfuzi mu kisalu ki tsamununu. Ndiyindula: ‘Bambuta ziama Bambangi zi Yehova, vayi Dorothée niandi veka kaka wuba Mbangi Yehova mu dikanda diawu. Weba vuandanga ayi nguandi nioni weba belanga vayi ngolo kaka kaba mu kisalu ki tsamununu!’ Kifuani kiandi kikhindisa ndiluta sala buwombo mu kisalu ki Yehova. Vasi vioka ko bilumbu biwombo, minu ayi Dorothée tuyiza ba va kimosi min’zibudi nzila mi mua ndambu thangu ayi kuntuala tuyiza ba min’zibudi nzila mi thangu ka thangu. Dorothée wuthambikisa kipfuzi kiandi mu kisalu ki tsamununu. Wutsadisa ndibaka nlonguki’ama wutheti wu Bibila. Kumanima ma mua ndambu thangu, ndisi kuiza bue mona ko phasi mu tona solula ayi batu mu mielo mi zinzo ziawu, mu bala bala, ayi mu ziphila zinkaka.

Mu mvu wutheti wowo ndibela n’zibudi nzila wu thangu ka thangu, khomba mosi wubakala mu dizina di Heinz niandi phe muisi Autriche, wuyiza mu kimvuka kieto. Wulongukila kiedika ku Canada mu thangu kaye tala khomb’andi nioni wuba Mbangi Yehova. Heinz bantinda n’zibudi nzila wunneni mu kimvuka kieto ku Vienne. Nditona kun’zola vana thonono. Niandi phuila kaba yiba misionere vayi minu ndisi ba ko phuila beni. Va thonono, ndisi fika kummonisa ko ti ndieba kun’zolanga. Kuntuala, Heinz ayi minu tuyiza zolasana mu diyindu dikuelana ayi tuyiza kuelana phe, ayi tutona sala kisalu ki n’zibudi nzila va kimosi ku Autriche.

LUKANU LUSALA KISALU KI MISIONERE

Khumbu ziwombo Heinz keba kukhambilanga phuil’andi yiba misionere. Ka diambu ko keba kukhuikanga ko mu kingolo, weba kundiuvulanga biuvu bi lukindusu banga: “Bo tukambulu kueto bana, tuedi luta bue sala ko buwombo mu kisalu ki Yehova?” Mu bila ki tsoni tsoni’ama, tsisi ndieba monanga ba misionere. Bukiedika ndiba n’zibudi nzila, vayi diyindu diba misionere phasi diba kuidi minu. Vayi Heinz wutatamana kaka ba lukanu beni. Wukhindisa phe ndiluta tula thalu’ama kuidi batu bankaka viokila kuidi minu veka. Zindongi ziandi zitsadisa kuwombo.

Heinz wulembo tuadisa Nzo yi Nkengidi mu mua kimvuka ki mbembo yi ki Yougoslave mu mbanza Salzbourg, ku Autriche mu 1974

Fioti fioti, ndiyiza yonzula phuila beni yi kisalu ki misionere ayi tuyiza wesa formilere yi nzo nkanda yi Gileade. Vayi khomba mosi ku bilu ki filiali wukhindisa ndibue longuka diaka Kingelusu muingi ndiluta tuba mbembo beni bumboti. Mimvu mitatu nditula mu bue longuka mbembo beni. Tuyituka mu thangu batutinda mu kimvuka ki Yougoslave ku mbanza yi Salzbourg, ku Autriche. Ayi 7 ki mimvu tusadila kuna, ayi nnuni’ama wuyiza ba kuna nkengi wu zunga mu mvu mosi. Mbembo yoyi beba tubanga kuna phasi yiba, vayi tubaka balonguki bawombo ba Bibila.

Mu 1979, bakhomba bobo beba tuadisanga filiali batulomba tuenda ku Bulgarie mu mua ndambu bilumbu. Bila kisalu kieto mu khandukulu kiba ku tsi beni. Ayi batukamba tutula banga beto tunkuenda mu “phundulu” mu kondo kue samuna, vayi mu diambu di natina mu kitsueki bina bi minkanda bifioti fioti kuidi bakhomba batanu ba baketo bobo baba ku Sofia, bobo buidi buala bu kipfumu bu Bilgarie. Ndimona tsisi yiwombo tula vuayaje beni vayi Yehova wutsadisa ndinunga. Kipfuzi ki bakhomba beni ba baketo, ka diambu ko baba mu vonza ki kangu mu buloko, kiphana kibakala nditula ngolo mu vanga mambu moso momo khubulu yi Yehova yeba kuthombanga.

Tuyiza bue wesa formilere yi Gileade, ayi mu khumbu beni yina bayiza tutedisa. Tubanzila ti ku États-Unis tukue tudila nzo nkanda beni mu Kingelusu. Vayi mu Novembre 1981, batukamba tue tudila nzo nkanda beni ku filiali yi Allemagne. Diawu ditula ti tulonguka nzo nkanda beni mu ki Allemand, mbembo yoyi yisi ba ko phasi mu sudika kuidi minu. Kue batutinda?

SADILA KU TSI YOYI YIBA MVITA

Batutinda ku Kenya! Vayi filiali yi Kenya yituyuvula diaka ti tulenda kueto kue sadila ku Ouganda tsi yoyi yifikimini ayi Kenya. Mu 10 ki mimvu miomi mivioka tuamina tuenda kuna, baziona kipfumu ki Ouganda kuidi pfumu ba masodi Idi Amin. Mu mimvu miomi milandaka, mbiadulu’andi yimbimbi yivondisa zimili zi batu ayi yinata divunzi diwombo mu tsi. Ayi mu 1979 bayiza bue ziona diaka kipfumu ki Ouganda. Lulenda kueno sudika bila kioki ndibe muena tsisi mu kuenda ku tsi yoyi yiba mvita. Vayi nzo nkanda yi Gileade yitusadisa tuzaba tudila Yehova ntima. Diawu tukikinina kuenda kuna.

Mambu mayiza biva ngolo mu tsi beni. Heinz sudikisidi mambu beni mu Annuaire 2010 des Témoins de Jéhovah, wutuba ti: “Nlangu wuyiza ba phasi ayi phasi yiba mu solula ayi batu mu nzila yi telefoni bila zikompani ziyiza mana fua. Beba thumbu vondanga kuawu batu yoso kuandi thangu ayi buivi buyiza ba buwombo, nduka nduka va builu. Mutu woso weba tianga vuanda ku nzo, mu vuvu kiandi kioso ayi mu sambila ti bamivi babika kuiza bakotila.” Ka diambu ko mambu beni momo, bakhomba ba buala beni beba tatamananga kaka yonzuka mu kipheve!

Tulembo lambi bidia ku nzo ba Waiswa

Mu 1982, Heinz ayi minu tutula ku Kampala, buala bu kipfumu bu Ouganda. Mu 5 ki zingondi zitheti, tuye vuanda ku nzo Sam ayi Christina Waiswa ayi bana bawu batanu na bakhomba ziawu baya ba dikanda. Dikanda beni nduka nduka khumbu kuandi mosi beba dilanga mu lumbu ayi batumonisina kadulu kiawu ki yamba banzenza. Mu thangu yoyi tuviokisa ku nzo’awu, Heinz ayi minu tubaka malongi mawombo mafuana momo matusadisa mu luzingu lu ki misionere. Mu kifuani, tulonguka sadila nlangu mu diela, mu yobilanga kaka mua nlangu wufuana mu kondo mana wesa katini ayi dukulanga nlangu wowo tueba sukudilanga minledi mu bikabini (W.C). Mu 1983, Heinz ayi minu tubaka nzo yivuanda mu kartie yoyi yisi thumbu ba ko mvualanga ku Kampala.

Tuyangalala buwombo kisalu ki tsamununu. Ndikhidi bue zaba mu ngodi mosi tukabula 4 000 ki zizulunalo! Batu beba yangalalanga mu kiedika. Beba kinzikikanga Nzambi ayi beba tianga babalonga mambu ma Bibila. Heinz ayi minu khumbu ziwombo kadika mutu mu beto, weba tuadisanga 10 voti 15 ki minlonguki. Ayi mambu mawombo tulonguka kuidi minlonguki mieto. Mu kifuani, tuyangalala mbueno’awu yimboti mu thangu beba kuendanga mu zikhutukunu kadika sabala, mu kondo memata ayi thangu zioso beba banga zanti.

Mu 1985 ayi mu 1986, ku Ouganda kuyiza bue ba diaka na mimvita miodi. Mu khumbu ziwombo tumuena bana balezi basimba mabuta ayi telimisa batu mu zinzila mu kubafuya. Mu thangu beni yina, tusambila Yehova katuvana diela ayi ntima wubua mu thangu tube tombanga batu bobo beba yangalalanga kiedika. Ayi Yehova wuvana mimvutu mu minsambu mieto. Khumbu ziwombo tubue bo monanga ko diaka tsisi beto thumbu dengana mutu nioni wunyangalala wa nsamu wumboti wu Kipfumu.

Heinz ayi minu, na Tatiana (va khati tsika)

Tuyangalala phe samunina batu bobo bayiza vuanda ku tsi yi Ouganda. Mu kifuani, tudengana ayi tulonguka na Murat ayi nketo’andi Dilbar Ibatullin, bobo baba ku Russie. Murat wuba munganga. Niandi ayi nketo’andi bayiza zaba kiedika ayi batatamana kuenda kuntuala. Kumanima, ndiyiza baka diluaku didengana Tatiana Vileïska, nioni wuba ku Ukraine ayi mayindu ma kukivonda kaba. Kumanima ma baka mbotama, vasi vioka ko bilumbu biwombo, wuvutuka kuandi ku Ukraine ayi kuna kaye bela m’bangudi wu minkanda mieto.a

KISALU KI MISIONERE KU TSI YINKAKA

Mu 1991, mu thangu tuba mu phundulu ku Autriche, batutela kuidi filiali yi tsi beni mu kutukamba ti batutindidi ku tsi yinkaka: ku Bulgarie. Mu zitsi ziwombo ku phutu kisalu ki tsamunu ki Bambangi zi Yehova mu khandukulu kiba. Vayi khandukulu beni yiyiza mana ayi Bambangi zi Yehova bayiza bue baka nsua wu samuna mu zitsi beni, buba phe ku Bulgarie. Banga phila thekidingi tubila diawu, Heinz ayi minu tunata ku tsi beni bina bi minkanda bifioti fioti mu kitsueki mu thangu yoyi kisalu ki tsamununu kibela mu khandukulu. Vayi buabu, batutinda kuna mu diambu di tuesadi kisalu ki tsamununu.

Batukamba tubika bue vutuka ku Ouganda. Ayi mu kambu bue vutuka ku nzo’eto yi ki misionere ku Ouganda mu diambu di kupika bima bieto ayi vana mboti yitsuka kuidi bakundi beto, tuyenda ku Allemagne ayi kuna tuye bakila ditoma diodi ditunata tii ku Bulgarie. Batutinda mu grupi yoyi yiba na 20 ki minsamuni ku Sofia.

Tuye dengana mambu mawombo maphasi ku Bulgarie. Ditheti, tuisi zaba ko mbembo yi tsi beni. Mu buela, minkanda miomi mieba luta monikanga mu mbembo yi ki Bulgare miba kaka The Truth That Leads to Eternal Life ayi Mokanda mpo na Masolo ya Biblia. Ayi phasi tumona mu baka balonguki ba Bibila. Ka diambu ko mambu beni momo, mua grupi fieto fiofi fiba na minsamuni mi kipfuzi fitatamana kuenda kuntuala. Bo dibundu di Orthodoxe diyiza mona khulama beni, batu ba dibundu beni bayiza tona kutuzoma.

Mu 1994, guvernema yiyiza botula luve lu Bambangi zi Yehova lukikinunu banga dibundu mu tsi beni. Bakanga bakhomba bankaka. Zisheni zi radio ayi zi telivisio ziyiza tona tembikisa zitsangu zi mayuya ti Bambangi zi Yehova basukilanga ko kaka mu vonda bana bawu vayi beta kuika phe mu kingolo Bambangi bankaka bakivonda. Heinz ayi minu tumona phasi mu sala kisalu ki tsamununu. Khumbu ziwombo tueba dengininanga batu bobo baba kikhesi ayi beba kututemininanga, kutufunda kuidi baphulisi ayi beba kutubandanga phe matadi. Phasi diyiza ba mu landisa minkanda mu tsi beni ayi mu luwa zinzo mu diambu di zikhutukunu. Kutu, lumbu kimosi baphulisi bayiza zenga lukutukunu lumosi lunneni lolo tueba viokisa. Heinz ayi minu tuisi yuku ko kikhesi kiphila yoyi. Bila batu ba tsi beni luviakunu lunneni baba ayi batu bobo tubika ku Ouganda bobo beba yangalalanga longuka Bibila! Mbi bitusadisa tununga mambu beni maphasi?

Tubaka mamboti mu viokisanga thangu ayi bakhomba ba kimvuka mu tsi beni. Bayangalala mu thangu bayiza zaba kiedika ayi beba monisanga phutudulu matondo mu lusadusu lolo tueba kubavananga. Tueba banga va kimosi ayi tueba salasananga. Tubaka malongi mu mambu momo tudengana ti tulenda kueto ba mu zikhini buba koso kuandi bakututinda enati tun’zola batu.

Marianne ayi Heinz Wertholz.

Ku Beteli yi Bulgarie mu 2007

Kumanima ma mua ndambu mimvu, mambu mayiza baluka. Khubukulu’eto yiyiza bue kikununu diaka mu 1998 ayi tuyiza baka minkanda miwombo mu mbembo yi ki Bulgare. Ayi mu 2004 bayiza tunga Beteli yimona. Lumbu kiaki, ku Bulgarie kuidi na 57 ki bimvuka ayi 2 953 ki minsamuni. Mu mvu wubedi, 6 475 ki batu bakutakana mu Mbambukulu moyo. Mu thama 5 kuandi ki bakhomba ba baketo baba ku Sofia vayi buabu kueka na 9 ki bimvuka! Bukiedika tumona ti ‘fifioti . . . fiyiza ba difunda.’​—Yes. 60:22.

ZINZOMONO ZIOZI TUYIZA DENGANA MU NSUNI

Ndiyiza bela ngolo mu luzingu luama. Mu ndandani yi mimvu, ndiyiza bela mintindu miwombo mi kimbevo ki mvimbu (tumeur), ndibela phe mvimbu beni mu ntu. Bakhotisa ku radio ayi bathula operasio yoyi yitula 12 ki zithangu ku Inde mu diambu di botula ndambu nsuni wuwombo mu mvimbu beni wowo wuba mu ntu. Kumanima ma mana buku, tuvuanda ku Beteli yi Inde ayi mu thangu ndiyiza mona mboti, tuvutuka ku Bulgarie mu kisalu kieto ki misionere.

Mu thangu beni yina, Heinz wuyiza bela kimbevo kimosi kingolo kioki kinkambu thumbu belanga batu. Phasi keba monanga mu diata, mu yoluka ayi mu zaba momo kamvanga. Bobuawu bobo kimbevo beni kieba kodibila, buawu yeba tombilanga ti ndinsadisa muingi kabaka bu vangila mambu. Khumbu ziwombo ndieba kukimonanga banga ti ndiedi bue nunga ko ayi ndieba kukitatikisanga mu zaba keni bue kakuiza sundukila. Vayi ntueni mosi wubakala mu dizina di Bobi, khumbu ziwombo keba kuiza landilanga Heinz mu diambu di basamuna yandi. Bobi keba vongilanga ko Heinz buba ti keba bue yolukanga ko mboti ayi keba bue vangilanga ko mambu mu phila yifuana. Mu thangu ndieba banga ti ndikadi bue nunga sadisa Heinz, Bobi weba kuiza kumbuelanga mioko. Ka diambu ko Heinz ayi minu tuisi bue kibutila ko bana mu nza yayi, Yehova wutuvana Bobi kaba banga muan’eto!​—Mlk. 10:29, 30.

Heinz wuyiza bela diaka phe kimbevo ki kanser. Diambu dikiadi, nnuni’ama wu luzolo wuyiza fua mu 2015. Ndiyiza tona kimonanga minu veka mu thangu Heinz kayiza fua; kuidi minu diba banga diambu ka diedi salama ko ti kafua. Vayi mu mayindu mama widi kaka mu luzingu! (Luka 20:38) Khumbu ziwombo ndieta kuiza bambukila moyo ziphova ziandi zi zanti ayi zindongi ziandi zifuana. Ndidi na phutudulu matondo mu mimvu miomi tuviokisa va kimosi ayi mu bukuikama mu kisalu ki Yehova.

PHUTUDULU MATONDO MU LUSADUSU LU YEHOVA

Bukiedika, Yehova wutsadisa mu mambu moso maphasi ndidengana. Wutsadisa phe ndinunga kifu ki tsoni tsoni ayi ndiba misionere nioni weta zola batu. (2 Tim. 1:7) Mu lusadusu lu Yehova, minu ayi nlenki’ama wunketo tuidi mu kisalu ki thangu ka thangu. Mu lumbu kiaki, balembo sadi ayi nnuni’andi mu kisalu ki zunga ku tsi yi Serbie ku Phutu. Yehova wuvana mvutu mu minsambu mi siama miomi keba tulanga vame vioka mimvu miwombo!

Ndongokolo’ama yi Bibila yeta kuphana ndembama yi ntima. Mu thangu ziphasi, ndilonguka sambila “ngolo” banga butudila Yesu. (Luka 22:44) Yimosi mu ziphila ziozi Yehova keta vanina mimvutu mu minsambu miama, yidi luzolo ayi zanti yi bakundi bama mu kimvuka kiama ku Sofia. Beta kuthedisa tuviokisa yawu thangu va kimosi ayi beta kumbona luvalu, phila beni yoyi yawu yeta kuthula ndiba mu zikhini ziwombo.

Khumbu ziwombo ndieta yindudila mu buphinda pfulukulu. Ndieta mona mu mayindu mama bambuta ziama batelimini va ntuala nzo’eto banga phila babela kitoko mu thangu bakuelana, khomb’ama wunketo wulembolambi bidia ayi Heinz telimini va ndambu phund’andi. Mayindu maphila yoyi meta kutsadisa ndibotula mayindu mambimbi ayi meta kutsadisa ndimonisa phutudulu matondo kuidi Yehova.

Minu yindula luzingu luama ayi minu tala koko tulembo yendi, ndieta kikinina ziphova zi Davidi ziozi zidi mu Minkunga 27:13, 14, ziozi zitubidi ti: “Nginu kue ndidi ti ndisi ba ko minu ti ndiela mona mamboti ma Yehova mu tsi yi batu badi moyo? Tudila Yehova vuvu; Ba kibakala ayi ntim’aku wuba wusiama. Ninga, tudila Yehova vuvu.”

a Tala disolo di luzingu lu Tatiana Vileïska mu Lamuká! yi Avril 2001 pha. 18-22.

    Minkanda miki Yombe (2011-2025)
    Bima
    Kota
    • Kiyombe
    • Kabula
    • Preferense
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Phila yi sadila
    • Masuama ma nguizani
    • Paramètre de confidentialité
    • JW.ORG
    • Kota
    Kabula