Gu Ga Yekova Aboro ko Nakaragayo Kubayo Nasambuo Ko Auru Kpotosende Dunduko
“Ti gu rago re mi asá gu fugo nga ga aboro ni nzunzu fugo [“ziazia fugo,” “NW” ], ya i dunduko ki yambu he ti rimo Yekova.”—ZEFANIA 3:9.
1. Tipagine agu atingidapai nga ga sapangbanga adu tini nidigisidigisihe kurii ringara Yuda na kura rikaaboro?
NGA gu nyanyaki atingidapai nga ga sapangbanga Yekova afuhe fu Zefania ko tungusihe! Agu afugo nga ga sapangbanga re adu nidigisidigisihe kurii ringara aYuda na gaha bakporo, nangia Yerusarema, mbiko abarumbatayo gbiati rimbasa aboro aamanganga gupai Yekova akpinyemuhe te. Si adu nga agu aringara nadu pati ringara Yuda ainopa ga Mbori zinga aino a, wa agu nangia Fereseta, Moaba, na ringara aAmono. Tipagine? Mbikopa gayo kere sogote ga Yekova aboro nga gu naima du tipa dungu kama agarã. Tipa kina gu ngisa ndupai re, si adu nga i agbarasa Asura zanga i sigiraha berewe, nangia gu ome naazoga zegino ti gu regbo re.
2. Ada si awiraha gbe nga i i agumba gupai fuyo du rogo Zefania 3:8?
2 Ono tie, bete aboro adu kinaho rogo gu ringara Yuda nadu mbata nga aguyo nadu na ruru berã. I anangera kumbatayo tipa pa ye ga Mbori sapangbanga kurii gbegbere aboro, na si nawira i angia agu aboro i agumba gu fugo fuyo nga: “ ‘Oni súngudi re,’ wo poi Yekova, ‘tipa gu uru ho mi ka guari ni wa dezire. Bambiko gi sarangbanga nga ka dungura arikaaboro, ka tiria aboro angbi, ka uka gi imisiri ngbaduse ku ri yo, na gi ngariangaria zinga dunduko; bambiko rogo we gi deringo kpotosende dunduko nikanyasa.’ ”—Zefania 3:8.
“Ziazia Fugo” Tipa Ada?
3. Gini atingidapai nga ga maabangirise i afuhe fu Zefania tipa ko tungusihe?
3 Ii, Zefania atungusi ga Yekova atingidapai nga ga sapangbanga. Ono i afu bawene pangbanga nga ga maabangirise a fu gu nebi re ko tungusihe—nga gu ka fu wasa gbe fu aguyo naandu kumbatayo kindi niruruyo fu Yekova. A wa duhe nikekehe rogo Zefania 3:9, Yekova Mbori ayaa: “Ti gu rago re mi asá gu fugo nga ga aboro ni nzunzu fugo [“ziazia fugo,” NW ], ya i dunduko ki yambu he ti rimo Yekova ki nimangi pako kina ku bani sa.”
4, 5. (a) Ginipai si adu nga si amanga iraira aboro? (b) Ada ka gbia undo be gere, na tipagine?
4 Si adu nga aboro adu kinaho i ka funga ziazia fugo fuyo ya. Gu sangbanebi re nagumba payo, niyaa: “Mi aróga agu aboro dagba gaoni yo ku sa yo nasambua tiyo ni enda.” (Zefania 3:11) Sidu si adu nga i aroga agu aboro aroga kusayo nanasambuo tiyo, nga aguyo nanabisirapa ga Mbori andika. Ada tie ka gbia undo be gipai re? Zefania 3:12, 13 nayaa: “Mi [nga Yekova] ambú aboro umbasiti dagba roni du ni rungorungo yo. I agbáta bagbuko rogo rimo Yekova yo, agu yo i ambu yo ku Yisaraere yo; i amánga nga irairapai te, ki nigumba azire a te, i abí nga mirãse nga ga biriki ngbayo yo a te. Bambiko i abí riahe ki piki sande rogo banambu, ka boro agúndesi nga yo wa sa ya.”
5 Si adu nga gu yangara ruru aboro nadu rogo gu ringara Yuda nadu mbata agbia undo agbia. Tipagine? Mbiko i amangipai ringbisihe kuti agu afugo nga: ‘Oni gbáta Yekova, oni dunduko nga bayee aboro ringara, namanga gako sarangbanga; oni gbáta rurupai, oni gbáta umbasitise; isoke i aõka roni rago ga Yekova uru zinga.’—Zefania 2:3.
6. Ginipai namangi rogo bambata digisidigisi ga Zefania sangbanebi?
6 Rogo bambata digisidigisi gu sangbanebi nga ga Zefania, Mbori afu mbusa fu ringara Yuda nga gu naadunga na idapase ya, ni ida ko ho fu aBabero, nangia gu Ome naazoga Zegino ti gu regbo re i dibehe na ki ga na gaha aboro niziziyo rogo 607 Mbata fu Gaani Regbo. I abatasi bete aguyo, kodihe na gu nebi nangia Yeremaya, na aguyo ki nye niruruyo fu Yekova ho i aziyo ni. Rogo 539 Mbata fu Gaani Regbo, aMadio na aParaso, tiibe Bakindo Kurese, adibe Babera. Kusa fuo agarã wa ue, Kurese arũndika nga gu naidihe fu yangara aYuda i karaga tiyo ku ringara kpuyo yo. Kusa, i adua gu yekaru nangia ga Yerusarema berewe, na sunge aboromotumo ki karagatihe berewe kubaha kaa yugo Ndika fu aboro. (Maraki 2:7) Sidu Yekova asa gu yangara yo i akaragayo ku ringara kpuyo yo re i zugo—a wa i anye kindi niruruyo fuko.
7, 8. Ada gu sangbanebi nga ga Zefania 3:14-17 adu tipa yo, na tipagine oni akaragapai tini wo?
7 Tipa agu aboro ka gbia ngbarago be pa karaga tiyo ku ringara kpuyo yo, Zefania ayaa: “Ako aboro Siona, oni bí bia ku ari; ako Yisaraere, mo tá ngbaro! Ako aboro Yerusarema, oni dú na ngbarago ki ningi na kpotoroni yo dunduko! Yekova di gu sarangbanga sari yo kuti ro ku sa yo, ko ba avuraro ku zegi yo. Bakindo aYisaraere nga Yekova, du dagba roni; oni agúnde nga be gbigbitapai berewe te. Ni gu uru re i ayá fu Yerusarema wẽ: ‘Ako Siona, ka mo gúnde nga ya; ka bero nirúngbura nga ya. Yekova, ga Mbori, du dagba ro, nga iranyaka nafu diabese fu aboro; ko angí mbiko ro na ngbarago, ko adu zezeredi rogo gako nyemuse; ko adú pusiapusia mbiko ro nibi bia ni wawa.”—Zefania 3:14-17.
8 Agu afugo nga ga sangbanebi re aafura tipa gu yangara yo i akusiyo kusayo rogo gu zio nangia ga Babera na ki karagayo ku ringara atitayo yo. Gere niyuguyuguhe ziazia rogo Zefania 3:18-20, yo ani agedaha ni nga: “ ‘Mi adía tindiro mbusa ri ro, si du ka mo adú nga na gbarasarimo tipa ha berewe ya. Mo ngére, ti gu rago re mi amánga abarungosi ro dunduko. Mi ki batasi gu gbarĩgbarĩ yo ki dungura gu dandidandi yo, mi ki sa gayo pa zee ku rogo tambuahe ni ũworimo rogo kpotosende dunduko. Ti gu rago re mi ayéga na mo ku kporo no, ti kina gu rago ka mi dungura roni wa sa; ii, mi atáka pande rimoro i tambua ro dagba aboro dunduko auru kpotosende, ho mi ka karaga gu gamo yo ni ku bara bangiro, i azi yo,’ wo poi Yekova.”
9. Waigu Yekova ataasirimoko nibi gupai nadu tipa ringara aYuda?
9 Oni berẽnga pa wai gu rikaaboro akigi nake pati yo kirikiri, nangia avura ga Mbori aboro! Babera nadu na bakere ome azi agu aboro nangia araki ringara Yuda yo ki ga na yo, zanga wiri maabangirise duho nga i atingidi kusi yo. Kurii gure, ringara kpuyo aima duni vurubate. Ono tie, mbiko gu ome nga ga Mbori, i akaragayo ku ringara kpuyo yo fuo agarã 70, baraho gu rikaaboro nangia avura yo aandu ni tigayo sa gbarasayo. Nga gu taasarimo Yekova amangihe tipa tiko nikaraga ko gu yangara ruruyo re ku ringara kpuyo yo! Ko amangi ‘rimoyo i tambua ha dagba rikaaboro dunduko.’ Nairiwo wai pa karaga yo asambuo Yekova na ki sambuo agu aboro rimoko adu kuriyo!
Ga Yekova Iriso Nitumbatumbaha
10, 11. Gini regbo si adu nga bakere digisidigisi ga Zefania sangbanebi nga ga karaga ndikidi irisombori kubaha amanga, na waigu ani aino gere?
10 Gu kura karagapai berewe kubaha amangi rogo bambata kama agarã ti Gaani Regbo, ho Yesu Kristo adungura yangara aYisaraere ni kurogo ndikidi iriso. Gure angia hia gupai nika ye kumbatayo, mbiko bakere pa manga gu karagapai berewe kubaha re adu kindi kumbatayo. Ga Mika sangbanebi ayaa: “Si adú wa gere ti yangara [papara, NW ] arame ya gu bagangara nga ga ga Yekova bambu i ambákada ha ni bagbanga ha ki susi abaagangara dunduko, si adú ni tumbatumba ha ku ari ki susi agangara dunduko; aboro andú koyo.”—Mika 4:1.
11 Gini regbo ka gere amangi tini? A wa sangbanebi aima gumbaha, ka si amangi “ti yangara [papara, NW ] arame”—ii, rogo gi ‘yangara auru’ re. (2 Timoteo 3:1) Si adu nga gere amanga mbata fu digido gi gbegbere sinoraka re, baraho rikaaboro airiso zire ambori ni kindi. Mika 4:5 nayaa: “Aboro dunduko ata ni ba sa sa na rimo gayo mbori.” Na ginipai tipa ndikidi airisimbori? Ga Mika sangbanebi nakaragapai niyaa: “Ono ani atá [tigaani] na rimo Yekova gaani Mbori nye anye kindi.”
12. Waigu ndikidi irisombori nidu nitumbatumbaha kuari rogo gi yangara arame re?
12 Sidu tie, rogo gi yangara arame re, ‘gu bagangara nga ga ga Yekova bambu i ima sigiraha nyanyakii kuari rii abaagangara dunduko.’ I ima karaga ga Yekova tumbatumba iriso nga gu duni iriirihe kubaha, ki sigiraha nyanyakii, na si ki du kuari rii kura ngbatunga apambori dunduko. A wa ga Mika sangbanebi agumbaha niyaa, “aboro andú koyo.” Sidu aguyo namanga ndikidi pambori “atá na rimo Yekova [gayo] Mbori nye anye kindi.”
13, 14. Gini regbo gi zegino re arimi kurogo ‘yangara papara arame,’ na ginipai ninaamanga natona ti gu regbo re tipa ndikidi irisombori?
13 Agu apai namanga nidigisidigisi ga Baibiri sangbanebi nafu gu gopai nga gi zegino re aima rimo kurogo ‘yangara papara arame’—nga gaha yangara auru—rogo gu garã nangia 1914. (Marako 13:4-10) Kuruapai nayugo gupai nga Yekova atona kaa dungura gu yangara ruru mbedimbediyo duna gu maabangirise nga ga ngbangbaturũ kurogo ndikidi irisombori. Fuo gure, ko ki tona kaa dungura “bakere rimbasa aboro, . . . dagba rika aboro dunduko, na angbatunga yo, na aboro, na angbatunga afugo dunduko”—nga aguyo duna gu maabangirise nga ga raka nyeanye kindi auru kpotosende.—Yugoti 7:9.
14 Natona ti regbo Bambata Vura nga ga Zegino da kurogo gi uru re, gu ndikidi iriso Yekova aguyo amangaha duna rimoko kuriyo ima sona kumbatayo nyanyakii tiibe gako rugapai. Tona ti gu bete akutu yo nadu tingbafuo Bambata Vura nga ga Zegino, bange airisi Yekova awere wa amirioni sita, nga aguyo du nidunguradungurayo kurogo adungurati wa 91,000 rogo aringara 235. Rogo agarã nibasasa, agi atakipande Kindo re nadia asaa susi kutu amirioni kuti ngba sunge sambuo Mbori gbayaga. Si ziazia nga, agi aDezire nga ga Yekova yo re du nadigiso gu ga Yesu sangbanebi nga: “Gi wene pangbanga nga ga ngbi [kindo, NW ] re i atungusa ha rogo zegino dunduko mbiko ndika fu arikaaboro dũ; ragoho ki digi adiga.”—Matayo 24:14.
15. Waigu du Zefania 2:3 nidigisidigisihe awere?
15 Zefania 3:17 natingida gupai nga: “Yekova, ga Mbori, du dagba ro, nga iranyaka nafu diabese fu aboro.” Si ziazia nga gu zugo nga ga toro nga gu ga Yekova amoyambu agbia ngbarago behe rogo gi yangara auru re nga sangbana pa du ko ‘dagbayo’ ni gu gayo Mbori duna tandu apai dunduko. Gere nirengo areme a wa si adu ti regbo karaga agu aYuda nadu mbata ku ringara kpuyo yo rogo 537 Mbata fu Gaani Regbo. Sidu ani rengbe tie ka bi wai du bakere digisidigisi agu afugo du rogo Zefania 2:3 ti gi gaani regbo re ho si ayaa ni wee: “Oni gbáta Yekova, oni dunduko nga bayee aboro ringara.” (Pigipigi kekeapai nga gaani.) Rogo 537 Mbata fu Gaani Regbo, gu fugo nga “dunduko” akodi gu yangara aYuda nayego gene zio Babera yo. Awere, si narukuba bayee aboro dagba rikaaboro dunduko auru kpotosende nabaha, nga aguyo nakaragapai wenengai sa gu sunge tungusapai nga ga Kindo nga gu namanga rogo zegino dunduko, na nga aguyo natiria kurii “gu bagangara yo nga ga ga Yekova bambu.”
Ndikidi Iriso Namaapai
16. Gini karagapai si awiriha gbe ya si nga ga avura rani tipa pa zugo ga Yekova amoyambu rogo gi gaani regbo re?
16 Fuo 537 Mbata fu Gaani Regbo, si airiwo ti gu dungu rikaaboro nadu pati ringara Yuda ka bi ga Mbori amoyambu i nakaraga tiyo kurogo ndikidi irisombori ringara kpuyo yo. Ono tie, gu karaga ndikidi irisombori kubaha re adu gbua ni kina betehe. Ya mo oni rengbe ka berãpa agu apai kura aboro agumbaha—zavura aguyo nga avura ga Mbori aboro—wa i abi gu iiriwo sona kumbatayo, na zugo, na nduge kumbatayo nga ga ga Yekova amoyambu rogo gi gaani aregbo re? Si nawiraha gbe nga, kura agi avura rani re naberãpai wa kina gu aFarusi aaberãha ho i abi aboro ni i nitiria koyo du Yesu ni. I akpari niyaa: “Oni ngére, aboro ndu andu fuo ko zegino dũ.”—Yoane 12:19.
17. Ginipai bakeapai sa agumbaha tipa aDezire Yekova, na waigu zugo yo?
17 Rogo gako buku nga These Also Believe, gu Bakere Bayugupai nga Charles Samuel Braden ayaa: “Ka gumbapai ngburungburu, aDezire ima dada kpotosende dunduko na gayo manga dezirepai. I rengbe ka gumbaha ni parengo ya, anga rimbasa ho nga ga pambori rogo zegino nga gu nayugu bakere ngara na kakutipai ni asadatise ka gbandaka wene pangbanga nga ga Kindo susi gu aDezire Yekova amangihe te. Si nawiraha gbe nga gi mbakadimbakadi sunge re nika maapai kindi kumbatayo.” Nga gu rurupai ko agumbaha! Ho ko ake agu afugo ni re wa agarã kusayo 50, aDezire adu gbua wa 300,000 nga aguyo naatungusapai rogo zegino dunduko. Ginipai ka ko gumbaha tie areme, ho du bange yo ni wa amirioni sita—bara 20 susi gu bangeyo nadu ti gu regbo re—nga aguyo natungusa wene pangbanga?
18. Ziazia fugo nga gine, na ada Mbori nafuhe fuyo?
18 Rogo gako nebi, Mbori akidohe ki ya: “Mi asá gu fugo nga ga aboro ni nzunzu fugo [“ziazia fugo,” NW ], ya i dunduko ki yambu he ti rimo Yekova ki nimangi pako kina ku bani sa.” (Zefania 3:9) Rogo gi yangara arame re, aDezire Yekova du nayamba rimo Yekova, nandusunge ko nikpamiakpamiayo rogo gu kodatise nga ga nyemuse nga gu kaa zakanga ya—ii, i nandusunge ko “kina ku bani sa.” I nga aguyo Yekova nafu ziazia fugo fuyo. Gi ziazia fugo re nakoda ruru giarogopaiyo nga ga rengo tipa Mbori na tipa gako ringbisaapai. Kina Yekova sa nafu gi giarogopaiyo re rogo gu gene nga ga gako ziazia toro. (1 AKorindo 2:10) Ada fu ko gako toro fuyo? Ko fuhe fu kina aguyo sa “nagia sangbako [ni bazogo, NW ].” (Amokedi 5:32) Kina aDezire Yekova sa duna nyemu giasangba Mbori rogo apai dunduko ni gayo Bazogo. Si nga ndu gupai du yo tini ni agu aboro di ga Mbori toro na kini fura rogo ziazia fugo, nga rengo tipa Yekova na tipa gako iiriwo ringbisaapai. I namangasunge na gu ziazia fugo re kaa sambuo Yekova auru kpotosende dunduko, nga gu bakere sambuo ko nakio kina kumbatayo.
19. Pe ziazia fugo nakoda ginipai?
19 Fura rogo ziazia fugo akodanga kina ida sa kuti rengo na kini yuguhe fu kura aboro te, ono si nakoda ringbisa boro gani mangapai na ga Mbori andika na arugute a. Mbedimbedi aKristano ninaangbe mbatayo rogo gbata Yekova na rogo pe ziazia fugo. Oni berẽnga pa agu apai i namangihe! Wa vura duhe nga bange gu mbedimbediyo ima zora ki da ti 8,700, kura aboro wa amirioni sita nawirika gayo idapase nigbata yo Yekova na kini pe ziazia fugo. Agiyo re nga gu bange aboro nasona kina kumbatayo nga ga bakere rimbasa aboro dagba rikaaboro dunduko, nga aguyo namanga idapase kuti ga Yesu motumo tumorii, kini mangi ziazia sunge rogo gu vurukporo nga ga kpotosende rogo ga Mbori yekaru nga ga toro, na nika bata be gu “bakere gberãngbi” nika ye bambeda kurii gi iraira zegino re.—Yugoti 7:9, 14, 15.
20. Ginipai napido gu ruru mbedimbediyo na aguyo nga bakere rimbasa aboro?
20 I akusa bakere rimbasa aboro kurogo ga Mbori ruru vovo zegino. (2 Petero 3:13) Yesu Kristo na gu mbedimbediyo du 144,000 nga aguyo i nazingisiyo kurogo gu unga nga ga ngbangbaturũ i ndusunge ni abakindo na ni aboromotumo na ko nikangia ga kpotosende vovo rondo zogarago. (ARomo 8:16, 17; Yugoti 7:4; 20:6) Agu aboro nika bata be bakere gberangbii amangasunge ka sa kpotosende ni paradiso, na i andu kumbatayo kindi kaa pe gu ziazia fugo fu Mbori he. Sidu, agi afugo re gbe tipa yo: “Awiro dunduko kina re nikayugo pai fu yo, ga awiro wenepía adú ni bakere he. I anyákasa ro ni rurupai”—Yesaya 54:13, 14.
Gu Babakere Sunge Yugopai Naamanganga Mbata wa Aboro Aenge Ya
21, 22. (a) A wa yugu yo ho rogo Amokedi 24:15, ada si ka ida i yugu ziazia fugo fuyo? (b) Gini sunge yugopai kuraha aadunga mbata wa ha ya i ka mangaha auru kpotosende tii gu zogarago nga ga Kindo?
21 Gu babakere rimbasa aboro i ka fu gu mamu fuyo nga ga wirika ziazia fugo rogo vovo zegino angia aguyo fura yo tipa yo rogo Amokedi 24:15, nga gu nayaa: “Ruru aboro azinga be kpio na iraira yo a.” Mbata kusayo, dungu kutu amirioni aboro araki na ki kpiki zanga duna ruru inohe tipa Yekova. Rogo wene mbakadimbakadi gene, ko akaragayo kurogo unga. Sidu si aida gupai nga i yugu ziazia fugo fu ngbatunga agu aboro i ka zingisa yo re.
22 Nga gu mamu nikangiaha ka du ti manga gu bakere sunge yugopai re! Si nikangia gu babakere sunge yugopai kisusi nga gu naamanganga mbata wa aboro aenge ya. I amanga gi sunge dunduko re tii gu wene zogarago nga ga Kristo Yesu nga guko nika duna ome Kindo beko. Ni sangbanaha, ngbatunga aboro ni yangaraha abi digisidigisi Yesaya 11:9, nga gu nayaa: “Kpotosende ahí be ina pa Yekova wa aime nahisa gango baime.”
23. Tipagine rengbe oni tini ka yaa ni du ani ni ga Yekova amoyambu, ani na bakere mamu berani?
23 Nga gu mamu du berani rogo gi yangara arame re kaa mbakada tirani tipa gu iiriwo regbo re, ho ga Yekova inohe nika hiiso kpotosende ni nirengo! Na nga gu mamu du ani nani kina boro awere ka duni ga Mbori aboro, nga aguyo nabi bakere digisidigisi gu sangbanebi duni kekehe rogo Zefania 3:20! Yo ani abi gu ga Yekova mokido ni nayaa: “Mi atáka pande rimoro[ni] i tambua ro[ni] dagba aboro dunduko auru kpotosende.”
Waigu Ka Oni Karagapai?
• Ga Zefania sangbanebi nidu na gini adigisidigisihe tini?
• Waigu ndikidi irisombori naamoipai rogo gi yangara arame re?
• Gini bakere sunge yugopai nika manga rogo vovo zegino?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 16]
Ga Yekova aboro akaraga tiyo ku ringara kpuyo yo tipa ka sigira ziazia irisombori berewe. Oni ini gupai gere ayugo paha areme?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 18]
Ni pe yo “ziazia fugo,” aDezire Yekova nafu gu tingidapai nga ga Baibiri fu aboro nga gu nafu wasa