Ruru Buruku Na Riigbu Bipasunge
“Da nga gu kangara buruku tie du na tatamana, gani gbia ka maa ni ri gako aboro kporo, ni fu gayo riahe fu yo ti ragoho?”—Ruka 12:42.
1, 2. Gini nyanyakipa sanahe Yesu akusihe ho ko agumbapa agu apai ni si adu nga si i nika inopa yangara arame ti ni?
HO Yesu agumba agu apai ni si adu nga si i nika inopa yangara arame ti ni, ko asanahe ki yaa: “Da nga gu kangara moyambu tie du na tatamana, gani gbia amoi ni ri gako aboro kporo ni fu gayo riahe fu yo ti ragoho?” Yesu aya berewe wee i afu mosoro afu fu gu moyambu re tipa gani ruru mangaapai niʹasia yó pa ga bairani ahe funi.—Mt. 24:45-47.
2 Mbu gu regbo re kindi koyo na dungu adiwi, Yesu asana kina ngbatunga gu sanahe re. (Oni gedi Ruka 12:42-44.) Ko ayambu gu moyambu re nga “buruku” na ki yawee gani gbia nika maa ní rii “gako aboro kporo.” Buruku nga gu boro namangasunge kporo kidu kurii amoyambu dunduko. Ono wa vura duhe wo, buruku nga kina moyambu a. Da du nga gu moyambu, watadu buruku Yesu afura tipa ní re, na wai ní ‘afu riahe ti ragoho’? Si ninyanyakipa pai furani dunduko ani inipa gu gene Mbori afu gu riahe nga ga toro furani ngbaha.
3. (a) Wai kura aboro kanisa naasakarogo gupai yo Yesu agumbaha tipa “moyambu”? (b) Da nga gu “buruku,” watadu “moyambu” Yesu agumba pani, na da nga “aboro kporo”?
3 Avuru agu akanisa i aya tipaha wee si nga ga aKristano, i naaya wee gupai Yesu agumbaha re, si adu tipa agu aKristano duna asunge beyo rogo akanisa. Ono Yesu, nga Baira gu moyambu ko agumba pani, ko aayanga wee badungu amoyambu nika duka ho rogo agu akanisa duna rimo aKristano kuriihe te. Ono gupai ko agumbaha ziazia nga, bangisa “buruku” nikadu, watadu “moyambu,” nga guni ko nika asiapa gako ahe funi dunduko. A wa gi magazini nga Ngbaõbambu Sinziri re aima digo nigumbaha, gu buruku re nga “umba rika aboro,” nga mbedimbedi aKristano wadu yó nibadona. Gu pangbanga Ruka akehe nayugo gupai nga, Yesu afura tipa kangara buruku fuo nyasa ko fugo tipa “umba rika aboro.” (Ruka 12:32) “Aboro kporo” nga kina gu bangisa badona re, ono gu fugo re nayugo pa agu asunge i amangaha wadu yó nibasasa. Ono gu nyanyakipa sanahe nakura tie nga, Ya mo agu aboro dunduko nibasasa du rogo gu badona nga ga moyambu re, i nakodabeyo kuti fu gu riahe nga ga toro ti ragoho? Ani rengbe ka ino karagapai sa gu sanahe re ka ani wisigi agu apai sirisiri Ziazia Kekeapai agumbaha.
Gu ga Mbori Moyambu Nadumbata Kusayo
4. Wai Yekova afura tipa gu rikaaboro nangia aYisaraere, na ginipai si aida ani inihe tipa gu rikaaboro re?
4 Yekova afura tipa gako aboro, nangia gu rikaaboro nangia aYisaraere, ki yawee i angia moyambu. “‘Oni [nga dungu aboro] nga gimi adezire [dungu aboro],’ wo poi Yekova, ‘na gi moyambu [bangisa boro] mi asia ko.’” (Yes. 43:10) AYisaraere dunduko nadu wa bangisa moyambu. Ono tie, si ninyanyakipa pai ani ini gupai nga, kina aboromotumo sa gbiati agu aRevi naangianga aboromotumo ya, i gu sunge adu kubeyo nga ga yugo ga Mbori arugute fu aboro.—2 Peka 35:3; Mara. 2:7.
5. Ringbisihe kuti afugo Yesu, gini bakere ariapai si adu nga si nika manga?
5 Ya mo gu rikaaboro nangia aYisaraere du Yesu aya tipa yó wee i nga kangara moyambu? Oó. Ani naino gipai re mbiko gupai nga, Yesu aya fu agu aYuda nadu ti ragoko wee: “Gu ngbi nga ga Mbori, i adía ha adia be roni, i ki fu he fu gu rika aboro nikazu kina gaha zuzuhe.” (Mt. 21:43) Si tie ziazia nga, si adu nga ariapai nika manga amanga. Si adu nga Yekova nika mangasunge na vovo rikaaboro. Wa vura duhe wo, nibipa yugo ga Mbori arugute fu aboro, gu moyambu Yesu afura tipa ní re namangapai wakina gu ga Yekova “moyambu” nangia Yisaraere.
Kangara Moyambu Akuru
6. Gini vovo rikaaboro nakuru rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 F.B.K., na ada nadu rogo gu riko re?
6 Vovo rikaaboro, nga “ga Mbori Yisaraere,” si na agu aboro rogoho nga agu aYisaraere nga ga toro yo. (Gara. 6:16; Rom. 2:28, 29; 9:6) Gi rikaaboro re akuru ho Mbori auka ziazia toro ni kurii aKristano rago Pendekote rogo gu garã nangia 33 F.B.K. Tingbafuo gu regbo re, mbedimbedi aKristano dunduko ada nipapara gu rikaaboro namangasunge areme nigu riko nga ga kangara moyambu, nga guni gani Gbia nga Yesu Kristo amoi ní ti sunge. Si adu nga agu aboro dunduko nibasasa du rogo gu riko re, i niitungusi wene pangbanga na kini sa aboro ni abawiriki. (Mt. 28:19, 20) Ono ya mo si adu nga agu aboro dunduko nibasasa nikadu rogo gu badona nga ga moyambu re, i nikaa kodabeyo kuti fu gu riahe nga ga toro ti ragoho? Ani bingo wai Ziazia Kekeapai akaragapai sa gu sanahe re.
7. Gini sunge Yesu afuhe fu amokedi ti tonatonaha, na gini sunge i afuhe fuyó berewe kusa?
7 Ho Yesu asia gu gako amokedi ni naanidu 12, gu bangua sunge ko afuhe fuyó angia wee ko akekedi yó i ndu ka tungusa wene pangbanga fu aboro. (Oni gedi Marako 3:13-15.) Gu sunge ko afuhe fuyó re, si adu na ngbanya kuti gu fugo Giriki nga apostolos, i adihe ti gu fugo du rogoyo nga “ka keda boro.” Ono tie, wa regbo aandu na regbo sigira gu dungurati nga ga aKristano kini mbedi, gu “sunge” nga ga amokedi adu nga ngerakuriisunge.—Amo. 1:20-26.
8, 9. (a) Gini sunge agu amokedi nadu 12 anaabakabangiriyo tipaha gbe? (b) Ada i afu kura asunge fuyó kusa, nga gu sunge riigbu bipasunge aidipaha?
8 Gini sunge agu amokedi nadu 12 anaabakabangiriyo tipaha gbe? Ani rengbe ka ino karagapai kuti gu sanahe re niwisigo ani gupai namangi tingbafuo Pendekote. Ho tagbagapai akuru ni nibipa kparaka riahe ti adekurugbo, agu amokedi naanidu 12 adungura abawiriki ki ya fuyó: ‘Runga ha ani he tungusa ga Mbori pai kuti gama ahe te.’ (Oni gedi Amokedi 6:1-6.) Amokedi asiaka awirina ki asiapa kparaka riahe fuyó, tipa amokedi rengbe ka futiyo wenengai sa “tungusapai.” Gi mbakadapai re aye na ga Yekova maku, “ga Mbori pai ki ndu andu; abawiriki ki nge ange bakere gbe Yerusarema yo; bakere rimbasa aboromotumo ki ka kuti idapase.” (Amo. 6:7) Sidu, amokedi du nangia agu aboro gu sunge nga ga riga aboro rogo toro yo adu kuriyó.—Amo. 2:42.
9 Fuo susa regbo kusa, i afu kura asunge fu abawiriki. Ziazia toro arugu gu dungurati nadu Andiokia yo i kedi aPauro na Barunaba ni amokedi. I aduni amokedi a, wa si avura du nga i aadunga dagba agu amokedi naanidu 12 te. (Amo. 13:1-3; 14:14; Gara. 1:19) Kusa, gu riigbu bipasunge nadu Yerusarema aidipa gayó sunge. (Gara. 2:7-10) Ngbutuko tingbafuo gure, Pauro adu dagba agu aboro naakparaka gu riahe nga ga toro. Ko ake gako bambata waraga mbiko gu ome nga ga ziazia toro.
10. Rogo bambata sa kama agarã, ya mo mbedimbedi aKristano dunduko nibasasa nakodi beyo kuti fu gu riahe nga ga toro? Oni sakingo rogoyo.
10 Ya mo agu aKristano nadu nimbedimbediyo nitoro, i dunduko naangerakurii sunge tungusapai watadu kaa mbakada gu riahe nga ga toro? Oó. Gu mokedi nangia Pauro ayaa: “Amokedi nga yo dunduko? Anebi nga yo dunduko? Abayugupai nga yo dunduko? Amangi agu apai du na tandu nga yo dunduko?” (1 Kor. 12:29) Wa si avura du nga mbedimbedi aKristano dunduko naamangasunge tungusapai, aboro gbua muambe dagbayó Mbori amangisunge naayó ka ke akitabu 27 nga gudu rogo Vovo Ndika.
Gu Kangara Moyambu Duti gi Gaani Regbo Re
11. Gini “ahe” Kristo aʹasiapaha fu gako ruru buruku?
11 Gu fugo Yesu du nikekehe rogo Matayo 24:45, si nayugo gupai ziazia nga, si adu nga ruru kangara moyambu nikadu adu auru kpotosende ti digida regbo. Yugoti 12:17 nafura tipa agi aboro re ki yawee i nga ‘yangara awiri’ dee. Wadu yó nibadona, Kristo aima asiapa gu gako ahe dunduko du auru kpotosende fuyó. Agu “ahe” Kristo naʹasiapaha fu ruru buruku ko ningerefuoho nga, gu gako ahe dunduko du auru kpotosende, nga gu nakoda agu ahe i amangasunge nani si niundo sunge tungusa wene pangbanga.
12, 13. Wai rengbe Kristano ka ino gupai nga, Mbori ima yamba ní tipa ní ndu ku ngbangbaturũ yo?
12 Wai rengbe Kristano ka ino gupai nga, ní dagba mbedimbedi aKristano nga agu aboro naga ku ngbangbaturũ yo? Ani nagbia karagapai kuti gu sanahe re rogo agu afugo Pauro agumbaha fu agu aboro nadu na maabangirise wakina ko ka ga ku ngbangbaturũ yo. Ko aya fuyó wee: “Agu yo ga Mbori Toro angbe fu yo mbata yo, agi yo nga awiri Mbori re. Bambiko oni adia nga gu Toro ku gume nga ga akanga ko berewe sa gunde te; oni di kina gu Toro ku gume nga ga mbutiawirinyaure ko, ani nakpara mbiko ko ki ya ‘Aba!’ ‘Buba!’ Toro nga dezire ni tiko na tororani ya awiri Mbori nga ani. Ka ani du ni awiriko, ani du adu ni adikumbo, ni ga Mbori adikumbo, ki gbia tirani ni adikumbo na Kristo; ka si du wa ani nahi pai na ko ani amongo du ni taasitaasi rani a na ko.”—Rom. 8:14-17.
13 Mbori du nambeda agu aboro re na gako ziazia toro na i kini gbia gu “yambahe” nga ga ngbangbaturũ. (Eb. 3:1) Mbori du nayamba agu aboro re. Ho Mbori ayambayo ni tipa i du ni agu awiriko nga ga toro yó, i naida na gu yambahe re nibasa zanga sakapai na zanga kapa. (Oni gedi 1 Yoane 2:20, 21.) Anga i du nitiyo nasiapa ga ku ngbangbaturũ yo te, ono Yekova du nadika yó, watadu ka mbeda yó na gako ziazia toro.—2 Kor. 1:21, 22; 1 Pet. 1:3, 4.
Ruru Bipai
14. Wai si aida mbedimbedi aKristano naabi gu yambahe nga ga ngbangbaturũ?
14 Wai si aida mbedimbedi aKristano naabitiyo wa i apido gu mosoro nga ga ngbangbaturũ? I ini gupai nga wa Mbori navura yamba yó ku ngbangbaturũ yo, si gbua nga kina yambahe. Si naida i nye niruruyo fu Mbori dati kpioyo tipa ka gbia gu mosoro re. I namangapai niumbasitise na ngbanya kuti afugo Pauro nga gu nayaa: “Awirina, mi aberã nga ha ya mi aima dia ha tigimi te. Ono gi pai sa re mangi mi nga mi natingida nga pa agu ahe nadu sa yo te, ono mi ki ndu ku mbata yo sa agu ahe du ku mbata yo. Mi nadusia gu ringbisiringbisi he du ku mbata yo sa dia gu mosoro du ti ga Mbori yambahe ari yo rogo Kristo Yesu yo.” (Frp. 3:13, 14) Gu yangara mbedimbedi aKristano du auru kpotosende, si naida i mangi asadatise kaa ‘tá ata si ki rẽarẽ na gu yambahe i ayambu yó nani, niumbasitise na zera,’ kini mangi gipai re “ni gunde na kio.”—Ef. 4:1, 2; Frp. 2:12; 1 Tesa. 2:12.
15. Wai si aida aKristano naabi agu aboro nari gu kpakuto narukuba kpoto Yesu na kini mbiri gu imekakue narukuba kureko, na wai mbedimbedi aKristano abi tiyó?
15 Ono wai si aida aKristano naabi agu aboro nayawee i ima gbia gu yambahe nga ga ngbangbaturũ, i kini tona ka ri gu kpakuto narukuba kpoto Yesu ti regbo Tingida Pakpioko na kini mbiri gu imekakue narukuba kureko? Si aidanga ani ti kangoho te, bambiko gure dagbayo na Yekova. (Rom. 14:12) Ono tie, gu Kristano naima gbia gu yambahe re nzunzu, ní aidanga i naafu kparakpara irisa funi te. Ní abingo tiní nga ní duna inohe kisusi agu aboro du rogo “bakere rimbasa” te. (Yugo. 7:9) Na i ayanga wee i duna ziazia toro tiyó susi “kura akandoro” te. (Yo. 10:16) I aidanga i naafu kparakpara irisa fuyó te, na i abingo tiyó nga pa ri yó kpakuto kini mbiri imekakue nasayo i du kuari ti agu abaakumba du rogo adungurati te.
16-18. (a) Ya mo mbedimbedi aKristano rogo zegino areme dũ nakodabeyo kuti kusa vovo giarogo Ziazia Kekeapai yo? Oni yugungo ho na kpiapai. (b) Tipagine si aidanga ti ni Riigbu Bipasunge nisasana agu aboro dunduko nayawee i nga mbedimbedi aKristano ya?
16 Ya mo mbedimbedi aKristano rogo zegino areme dũ nakodabeyo kuti kusa vovo giarogo Ziazia Kekeapai yo? Oó. Wa vura duhe nga gu riko nga ga kangara moyambu re niborose sa nafu gu riahe nga ga toro, anga i dunduko nibasasa nafu gu riahe re te. (Oni gedi 1 AKorindo 12:14-18.) A wa ani nibihe kusayo nga, rogo bambata sa kama agarã, gu nyanyakipa sunge i anaamangaha angia sunge tungusapai. Ono kina beteyo gbua nake Ziazia Kekeapai na naangerakurii apai rogo dungurati.
17 Ani yugungo ho na kpiapai: Kura apapara Ziazia Kekeapai kinaho nafura tipa “kanisa,” watadu dungurati ki yawee si nasarangbanga. (Mt. 18:17) Ono si nzunzu nga agu abaakumba du rogo dungurati du narukubaha kini saringbanga. Agu abaakumba re naasasananga agu aboro dunduko nibasasa du rogo dungurati tipa gayó bipai i kini ru ka sarangbanga te. Abaakumba naamanga kina gu sunge i afuhe fuyó; i narukuba dungurati naabaha dũ.
18 Areme a, kina wiri bete akumba gbua nga mbedimbedi aKristano narukuba gu riko nga ga kangara moyambu. I du rogo gu riigbu nga ga aDezire Yekova i ayambaha nga “Riigbu Bipasunge.” Agi akumba duni mbedimbediyo nitoro re, i nangerakurii gu sunge nga ga Kindo na sunge fu riahe ti ragoho. A wa si adu rogo bambata sa kama agarã, Riigbu Bipasunge asasananga agu aboro dunduko nibasasa du rogo gu riko nga ga kangara moyambu mbata fu manga yó adiaberã te. (Oni gedi Amokedi 16:4, 5.) Ono tie, mbedimbedi aKristano dunduko nakodabeyo kuti gu nyanyakipa sunge aKristano amangaha awere, nga sunge ke ahe. ‘Ruru kangara moyambu’ nga borose sa, ono wadu yó nibasasa, i na kparakpara asunge beyo.—1 Kor. 12:19-26.
19, 20. Wai bakere rimbasa aboro abi ‘ruru kangara moyambu’ na Riigbu Bipasunge?
19 Wai si aida agi apai ani nabikihe re mangipai na bakere rimbasa aboro bangeyo ange kina kumbatayo? Wangia yó papara ga Bakindo Kristo ahe, i na ngbarago kaa mangapai ringbisihe kuti gu mbakadapai naye be Riigbu Bipasunge, nga gu narukuba ‘ruru kangara moyambu.’ I nadia gu riahe kugume nakura tiibe Riigbu Bipasunge. Wa vura duhe nga agu aboro du dagba bakere rimbasa i nairisa kangara moyambu wadu yó nibadona, i akiisongo pa gu boro nayawee ní rogo gu badona re te. Gu Kristano nzunzu mbediyo ni nitoro, ní aidanga i naatumba pani kuari te.—Amo. 10:25, 26; 14:14, 15.
20 Singia ani nga ga Yesu “aboro kporo,” nga yangara mbedimbedi aKristano, watadu ani nga agu aboro du rogo bakere rimbasa, si naida ani diberã kaa mangapai ringbisihe kuti gu mbakadapai naye be ruru buruku na Riigbu Bipasunge. Ani naangeranga angera kindi, ki nye niruru rani dati digido zegino.—Mt. 24:13, 42.
Oni Natingidaha?
• Da nga ‘ruru kangara moyambu,’ na ada nga aborokporo?
• Wai boro aino ya i ima yamba ni ku ngbangbaturũ yo?
• Da du gu sunge ku beni nga ga mbakada vovo riahe nga ga toro?
• Wai si aida mbedimbedi Kristano naabi tiní?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 28]
Areme, Riigbu Bipasunge narukuba gu riko nga ga ruru kangara moyambu. Kinawo si adu rogo bambata sa kama agarã