Ons beskou die wêreld
“Kuberafknouery”?
Selfone en die Internet is vir talle jongmense ’n sosiale lewenslyn. “Dit kan ook hulle sosiale dood beteken”, sê die Kanadese tydskrif Maclean’s, aangesien “kuberafknouers” e-pos, kitsboodskappe en SMS’e kan gebruik om ander te teister. “’n Kwart van jong Kanadese Internetgebruikers het erken dat hulle al boodskappe ontvang het wat haatlike dinge oor ander gesê het”, sê Maclean’s. Weens sulke elektroniese afknouery het die polisie gewaarsku dat geskrewe doodsdreigemente wel ’n misdaad is. Maclean’s raai ouers aan om met hulle kinders te praat oor die mense en plekke wat hulle op die Internet besoek en om rekenaars in ’n oop deel van die huis te sit waar dit maklik is om toesig te hou oor wat kinders lees en vir ander stuur. Die verslag waarsku kinders om nooit op ’n afknouer se boodskap te reageer nie en om nooit “hulle aantekenkode of wagwoord vir ander te gee nie, nie eens vir hulle beste maats nie”, en so te verhoed dat hulle persoonlike inligting vir ander aangestuur word.
Meer motors—meer uitdagings
“China is besig om van ’n koninkryk van fietse na een van motors te beweeg”, sê die koerant China Daily. Tans is daar 20 voertuie vir elke 1 000 mense in China, in vergelyking met ’n wêreldwye verhouding van 120 tot 1 000. Daar word voorspel dat die getal motors in China geweldig sal toeneem. Tsjen Qingtai, adjunkdirekteur van die Staatsraad se Navorsingsentrum vir Ontwikkeling, meen dat dit baie se lewens sal verbeter as meer mense voertuie besit. Maar Tsjen voorsien ook uitdagings: “As ons nie motoruitlaatgasse doeltreffend kan beheer nie, sal stadsbesoedeling hoofsaaklik deur motors veroorsaak word, en nie deur steenkool nie.” In party Chinese stede word die meeste koolstofmonoksied en stikstofoksied reeds deur motors afgegee. Pogings word aangewend om besoedeling te verminder voor die Olimpiese Spele van 2008 in Beijing.
Huweliksbedrog
Meer as 3 000 Suid-Afrikaanse vroue is “getroud” sonder dat hulle eens daarvan bewus was, berig die Sowetan. In een slinkse set word vroue onder die indruk gebring dat hulle ’n werkskontrak teken terwyl hulle in werklikheid ’n huweliksertifikaat teken. Met die sertifikaat kwalifiseer die buitelandse “bruidegom” vir permanente verblyf in die land. Die “bruid” ontdek dalk eers die bedrog wanneer sy aansoek doen om ’n verlore identiteitsdokument te vervang en uitvind dat sy ’n ander van het, of wanneer sy haar huwelik op haar eintlike troudag gaan registreer en meegedeel word dat sy volgens rekord reeds getroud is! Om die “huwelik” ongeldig te laat verklaar, kan ingewikkeld wees. Nogtans het ongeveer 2 000 van die vroue daarin geslaag om hulle onwettige huwelik nietig te verklaar. Om die bedrog te probeer bekamp, is ’n nuwe wet ingestel wat bepaal dat buitelandse huweliksmaats vyf jaar moet wag voordat hulle vir permanente verblyf aansoek kan doen.
Seldsame argeologiese vonds
Argeoloë wat grotte naby die Dooie See ondersoek het, het juwele en ander artikels opgegrawe wat blykbaar 2 500 jaar oud is en uit die tyd dateer toe die Jode uit Babiloniese ballingskap na hulle vaderland teruggekeer het. Die argeoloë, van die Hebreeuse Universiteit in Jerusalem en die Bar Ilan-universiteit in Ramat Gan, het die artikels met behulp van metaalverklikkers opgespoor. Die skat het onder meer bestaan uit ’n brons spieëltjie, ’n silwer hangertjie, ’n halssnoer van goud en halfedelstene, ’n Babiloniese agaatmedalje en ’n stempel waarop ’n Babiloniese priester uitgebeeld word wat voor die maan buig, berig die Associated Press. “Dit is ’n uiters seldsame vonds. As ’n mens die waarde van die vonds in ag neem, asook die tydperk waaruit dit dateer, is dit feitlik uniek”, het Tsvika Tsuk gesê, hoofargeoloog van Israel se Bewaringsowerheid vir die Natuur en Nasionale Parke.
Kinders kan ’n beroerte kry
“In Kanada kry ten minste een kind elke dag ’n beroerte”, berig die koerant Vancouver Sun. Die neuroloog Gabrielle deVeber, hoof van die Kanadese Registrasiekantoor vir Pediatriese Iskemiese Beroertes, sê dat kinders wat slagoffers van beroerte is, onmiddellik behandel moet word, anders sal hulle “erger beroertes kry en meer neurologiese skade hê”. Volgens die koerant “moet medikasie om bloedklonte op te los binne drie uur ná die beroerte toegedien word”. Maar kinderberoertes “word dikwels verkeerdelik gediagnoseer as stuipe of ’n skeelhoofpyn”. Volgens die koerant is die simptome van ’n beroerte “onder meer lamheid of swakheid, veral aan die een kant van die liggaam, verwardheid, aangetaste spraak, gesigsverlies, duiseligheid en ’n skielike verblindende hoofpyn”. Kinderberoertes kan aangebring word deur sekere behandelings vir hartsiekte en kanker, en party kenners vermoed dat “vetsug by kinders en ’n vetryke dieet” ook risikofaktore kan wees.
Besmette dieet
Volgens ’n studie deur die omgewingsorganisasie Toxics Link neem mense in Suid-Asië gevaarlike besoedelstowwe saam met hulle gewone dieet in, berig die Indiese koerant The Hindu. In die studie is verbode en gereguleerde stowwe in basiese voedselprodukte soos vleis, speserye en olie gevind. Hardnekkige organiese besoedelstowwe soos polichloorbifeniel (PCB’s) het in die omgewing beland, “moontlik deur die onoordeelkundige wegdoening van ou transformators en kondensators wat ingevoer is voor die verbod” op PCB’s geplaas is of omdat dit by skeepsloperye vrygestel word, sê die verslag. In ander studies is DDT in groente en gedroogde vis gevind. Ondanks internasionale verdrae wat daarop gemik is om sulke gevare te bekamp, ‘toon moedersmelk, vetmonsters en monsters van mensebloed ’n hoë vlak van besmetting deur DDT, BHC, aldrin, dieldrin, [dioksien], furaan en PCB’s’, sê die verslag.
Vuurwapens verander gemeenskappe
“Die groot toename in wapens, veral kleingewere, is so wydverspreid dat dit verantwoordelik is vir die dood van een persoon elke minuut en meer as 500 000 sterftes per jaar [wêreldwyd]”, sê die Londense koerant The Independent. “In 2001 is 16 miljard eenhede militêre ammunisie gemaak, genoeg om elkeen in die wêreld twee keer te skiet.” Bykans agtmiljoen vuurwapens word elke jaar vervaardig, die meerderheid vir burgerlike gebruik. Soos die studie deur Amnestie Internasionaal, Oxfam en die Internasionale Aksienetwerk rakende Kleingewere toon, “is gemeenskappe wat vroeër redelik vreedsaam was, en waar enige geskille met vuiste of messe uit die weg geruim is, deur vuurwapens verander”. In een land word aanvalsgewere as ’n betaalmiddel gebruik. In ’n ander het ’n Engelse onderwyser wat vir ’n bejaarde vrou les gegee het, handgranate as betaling ontvang. En in ’n derde land “word babas ‘Uzi’ en ‘AK’ genoem—hulle vaders se gunstelingaanvalsgewere”, het die koerant gesê.