Uitlanders—Hoe kan hulle hulle situasie baasraak?
“LUISTER”, het die 17-jarige Jaroslaf geantwoord, aangesien hy moeg was om geterg te word omdat hy ’n Oekraïner is, “my ouers het [as] vlugtelinge hierheen gekom.” Hy het verduidelik dat hulle van hulle eie land afgesien het en dat hulle nie nou kon teruggaan nie al wou hulle. Hierdie ondervinding uit skrywer John Brown se boek The Un-melting Pot werp lig op die tipiese stryd om aanvaarding waarmee baie immigrante en vreemdelinge te kampe het. Hierdie jong man het deur ondervinding geleer dat dit nie sake verbeter om altyd verskoning te maak vir die feit dat jy ’n uitlander is nie. Hy het uiteindelik besluit om die benadering van ‘aanvaar my soos ek is’ te gebruik—en dit het gewerk!
Vooroordeel, agterdog en onverdraagsaamheid is werklikhede waarmee vreemdelinge te kampe sal hê. Maar as jy ’n uitlander is, is daar daadwerklike stappe wat jy kan doen om jou te help om die verandering te verwerk.
Beweegredes en gesindhede
As jy weet dat jy voor vooroordeel en moontlike verstoting in jou nuwe lewe te staan gaan kom, kan jy jou reaksies daarvolgens aanpas. Rosemary, ’n Engelse immigrant in Japan, praat uit eerstehandse ondervinding. “Moenie ontsteld raak wanneer plaaslike mense snedige aanmerkings oor jou tuisland maak nie”, waarsku sy en sê voorts: “Weerstaan die oorweldigende drang om jouself, jou land en jou agtergrond te verdedig. Mettertyd sal mense jou volgens jou alledaagse gesindhede en gedrag beoordeel en hulle vooroordele wysig. Dit kan jare duur.”
Onthou dat die plaaslike gemeenskap baie sensitief is oor die redes waarom jy in hulle land wil woon. ’n Ontwaak!-medewerker in Duitsland, waar daar nou groot getalle Oos-Europese immigrante is, sê: “Die probleme wat ’n mens ondervind om jou by die lewe in ’n nuwe land aan te pas, hang af van die rede waarom jy emigreer. Diegene wat dit om geldige redes doen en graag die nuwe land hulle tuiste wil maak, het gewoonlik ’n aansporing om die taal te leer en hulle so goed as moontlik aan te pas. Diegene wat hulle verhuising slegs as tydelik beskou of wat bloot deur die gedagte aan ekonomiese voordele aangevuur word, word baie gou ontnugter. Hulle probeer dus nie baie hard om hulle aan te pas nie, wat daartoe lei dat hulle, asook diegene wat met hulle te doen het, gefrustreerd raak.” Dit beteken natuurlik nie dat immigrante nooit na hulle tuislande moet terugkeer as dit is wat hulle begeer nie.
’n Uitlander se gesindheid en beweegredes kan nietemin bepaal of die aanpassingsproses gaan slaag of misluk. As jy ’n vreemdeling is, moet jy besef dat baie plaaslike inwoners vas glo dat, soos U.S.News & World Report dit stel, “vreemdelinge die etniese hegmiddel wat ’n volk verenig, vernietig”. Maar namate jy jou waarde as uitlander bewys en jou bydrae lewer, sal jou nuwe landgenote dit baie makliker vind om jou te aanvaar en selfs met jou vriende te maak. Soos Rosemary, die immigrant wat vroeër gemeld is, verduidelik: “Hulle wil hê jy moet ’n uitlander wees, maar hulle wil ook hê jy moet van dieselfde dinge as hulle hou.”
Sommige van die probleme waarmee jy as immigrant te kampe gaan hê, kan voorsien, en selfs vermy, word deur soveel as moontlik oor die land waarheen jy wil verhuis uit te vind. As jy oor die land, gebruike en kultuur lees, naslaanwerk doen en met ander daaroor praat, sal dit baie daartoe bydra om jou op die kultuurskok voor te berei wat jy ongetwyfeld sal ondervind.
Dit is natuurlik noodsaaklik om jou verhuising te wettig as jy die respek van die plaaslike inwoners wil afdwing. Baie mense beskou onwettige vreemdelinge as ’n oorlas en ’n bedreiging. Hulle word hoogstens as goedkoop arbeid beskou, en is ’n teiken vir genadelose uitbuiting. Goed aangepaste immigrante sê dat dit die moeite werd is om jou bes te probeer om jou immigrasie te wettig. Dit is onontbeerlik om tydens jou onderhoud met die immigrasieowerheid ’n skoon, netjiese voorkoms te hê as jy ’n gunstige indruk wil maak. Gee jou samewerking. Moet nie ontwykend wees nie.
Maar daar is baie meer wat jy, die vreemdeling, kan doen om makliker in ’n nuwe land aan te pas.
Skep nuwe geleenthede
Die meeste nuwelinge se natuurlike neiging is om in hulle eie gemeenskappe saam te woon. In New York-stad is daar byvoorbeeld hele woonbuurte wat hoofsaaklik uit een nasionaliteit bestaan—klein Italië, die Chinese buurt, die Joodse gebied, om maar ’n paar te noem. Sulke gemeenskappe voorsien noodsaaklike bystandsdienste wat die immigrant tuis laat voel—’n beginpunt van waar hulle nuwe geleenthede kan skep.
Ongelukkig sonder sommige hulle op hierdie stadium af en sny hulle dan af van geleenthede en voordele wat hulle werklik kan help. “As verwerping en distansiëring met betrekking tot die nuwe kultuur die manier word waarop mense verkies om hulle by die nuwe . . . lewenswyse aan te pas”, sê die tydskrif Psychology of Women Quarterly, “sal die aanpassingsproses dalk nooit met welslae voltooi word nie.”
Die meeste vreemdelinge wat in teenstelling daarmee ruim denkend genoeg was om geheel en al by hulle nuwe gemeenskap betrokke te raak, sê dat hulle lewe as gevolg daarvan baie verryk is. ’n Groep Amerikaanse studente wat ’n paar weke aan ’n tussenkulturele studie op die Mikronesiese eiland Guam gewy het, het opgemerk watter verruimende uitwerking hierdie studie op hulle beskouing van ander kulture gehad het. “Ek beskou andersheid met belangstelling en nuuskierigheid en nie meer as ’n bedreiging nie”, het een student erken. Nog ’n student het gesê: “Ek begin nou my kultuur in perspektief sien. . . . Ek begin waardes en dinge wat ek voorheen as vanselfsprekend aanvaar het te bevraagteken. . . . Ek kon by hierdie mense leer.”
Maar as ’n mens daarin wil slaag om die deure na nuwe geleenthede te ontsluit, is daar sekere basiese voorvereistes waaraan voldoen moet word.
Die sleutels tot integrasie
“’n Mens pas vinniger en makliker aan as jy die taal van jou nuwe land leer . . . want die immigrant het dan ’n nouer interaksie met [die] hoofstroom.” Dit is wat die tydskrif Psychology of Women Quarterly aanbeveel. Maar wees gewaarsku! Dit is nie maklik om ’n taal te leer nie. “Ek het in die begin baie gesukkel”, sê George, ’n immigrant in Japan. “Hulle het gelag wanneer ek ’n fout gemaak het, maar hulle het my nie reggehelp nie.” George was egter nie ontmoedig nie en het ’n draagbare radio oral met hom saamgeneem en na Japannese programme geluister. Hy sê verder: “Ek het baie gelees en dit het my gehelp om die taal te leer.”
Die taal van ’n volk is die poort tot sy kultuur. Hoewel jy uiteindelik die taal sal leer, is dit baie moeiliker om jou by ’n nuwe kultuur aan te pas. En in hierdie opsig is dit nodig om jou ewewig te bewaar. ’n Vreemdeling wat hom graag wil aanpas, moet bereid wees om die nuwe kultuur onder die knie te probeer kry, maar hy moet terselfdertyd sy eie persoonlikheid en selfrespek behou. Die Joego-Slawiese skrywer Milovan Djilas stel dit só: “’n Mens kan van alles afstand doen—tuiste, land, grond—maar jy kan nie van jouself afstand doen nie.” Dit is ’n groot uitdaging om daardie ewewig te vind.
Gesinseenheid
Elke persoon reageer anders op ’n nuwe omgewing. Dit is verstaanbaar dat ouer mense vind dat hulle eie kultuur en taal diep gewortel is. Kinders maak die taal en kultuur egter baie vinniger hulle eie. Kort voor lank bevind hulle hulle dalk in die rol van tolk, en hulle ouers bevind hulleself dikwels in die rol van student. Hierdie onnatuurlike situasie waarin die rolle omgekeer is, veroorsaak dikwels onenigheid in die gesin. Ouers meen moontlik dat hulle hulle kinders se respek verloor, terwyl kinders misnoeg raak omdat hulle ouers se ‘outydse’ kultuur aan hulle opgedwing word. Hoe kan immigrantegesinne hierdie toenemende druk dus die hoof bied?
Om een ding te noem, ouers moet die uitwerking wat die nuwe omgewing op hulle kinders het in ag neem. Dit beteken dat hulle die poging moet aanwend om hulle saam met hulle kinders aan te pas—en nie van hulle moet verwag om in een kultuur te lewe en nogtans aan ’n ander een lojaal te wees nie. Hierdie toegewing verg insig van immigrante-ouers, maar dit dra baie daartoe by om spanning by die huis te verminder. Een Bybelbeginsel stel dit só: “Deur wysheid sal ’n huis opgebou word, en deur onderskeidingsvermoë sal dit stewig bevestig blyk te wees.”—Spreuke 24:3, NW.
Kinders moet op hulle beurt besef dat hulle ouers, hoewel hulle ’n ander kultuur het, deur die lewe onderrig is en derhalwe baie meer ervare is. Deur hulle die nodige respek te toon, kan dit baie help om ’n vreedsame gesinslewe te verseker.
Ongeag die kompleksiteite van integrasie is daar derhalwe baie wat jy, die vreemdeling, kan doen om die ervaring tot jou voordeel te laat strek. ’n Jong Portugese immigrant Tony, wat goed aangepas het, som dit soos volg op: “Hoewel ek baie probleme ondervind het, is ek op die lange duur daardeur verryk. Die feit dat ek twee tale en kulture verstaan, het my lewensbeskouing baie verbreed.”
[Venster op bladsy 10]
Hoe kan jy as vreemdeling jou situasie baasraak?
Jy moet . . .
▶ die taal leer
▶ die nuwe kultuur aanvaar en dit verstaan
▶ jou by plaaslike gebruike aanpas
▶ ’n studie van jou nuwe omgewing maak en ander daaroor uitvra
▶ ’n poging aanwend om jou saam met jou gesin aan te pas
▶ met die owerhede saamwerk; jou bes doen om jou status te wettig
Jy moenie . . .
▶ jou van jou nuwe gemeenskap afsonder nie
▶ jou eie kultuur as beter beskou nie
▶ geld en besittings die belangrikste ding in jou lewe maak nie
▶ van jou kinders verwag om aan jou oorspronklike kultuur vas te hou nie
▶ op jou ouers neersien omdat hulle ’n ander agtergrond het nie
▶ apart van jou gesin migreer, as jy dit kan verhelp, nie
[Prent op bladsy 9]
As jy die taal van jou nuwe land leer, sal dit vir jou baie deure oopmaak