Verken ’n pragtige bomewêreld

DEUR ONTWAAK!-MEDEWERKER IN BRITTANJE

WESTONBIRT, ’n dorpie in die Cotswold-heuwels in Engeland, is beroemd vir sy arboretum.a Dit is een van die oudste, grootste en beste versamelings bome en struike in die wêreld. Kom ons bekyk dit van naderby.

Prag en skoonheid

“Almal word beïndruk deur die prag, die skoonheid en die indrukwekkendheid van hierdie versameling”, sê Hugh Angus, die kurator. En te oordeel na die aantal besoekers wat telkens weer terugkeer, is hy blykbaar reg.

Die arboretum bevat 18 000 bome en struike, wat amper die helfte van die 9000 soorte en variëteite verteenwoordig wat in die wêreld se Gematigde Klimaatstreke groei. Besoekers mag vryelik deur die park se 240 hektaar stap, maar om hulle te help om dit soveel moontlik te geniet, “het ons die Arboretum in vier verdeel en goeie tye vir besoeke aan elke deel voorgestel”, verduidelik die amptelike besoekersgids. Dan is daar ook spesiale kenmerke, soos die Herfskleure-voetslaanpad, die Hillier-Kersieversameling en die Inheemse versameling, wat almal gemerk en op ’n kaart aangedui is.

Elke seisoen ’n genot

Die seisoenskringloop van die Noordelike Halfrond is ’n pragtige natuurverskynsel. In die arboretum het elke seisoen sy eie bekoring. Die winter is die beste tyd om die groot verskeidenheid naaldbome te waardeer en om die sierlike vorms, interessante teksture en verrassende kleure van die bladwisselende bome sonder hulle blare te sien. Later bied die struike en bome wat in die lente blom—asaleas, japonikas, kersies, magnolias en rododendrons—hulle pragtige vertoning, en plate veldblomme dra tot die prag van die omgewing by.

In die somer is dit rustig in die arboretum met die bome vol blare, en dan volg die botaniese vuurwerke van die herfs. Ongeveer 90-000 besoekers stroom in Oktober na Westonbirt om hierdie skouspel te sien, waarvoor dit so beroemd is. Hier trek die verskillende Japannese esdorings, met hulle diep rooi kleur, die meeste aandag.

Baie van die ouer eksemplare van die Japannese esdorings by Westonbirt is dalk die oorspronklikes wat gedurende die Edo-tydperk, 1603-1867, ingevoer is. Ongelukkig is daar geen verslae van hierdie ou soorte se Japannese name nie. Kort nadat esdorings in Europa bekend geraak het, het hulle in Japan minder gewild geraak, en daarom kan hierdie ou bome nie met Japannese versamelings of kwekeryvoorrade vergelyk word nie. Namate die ouer Japannese esdorings agteruitgaan, word groepe jong boompies aangeplant. Feitlik elke boom het ’n verskillende blaarvorm en kleur. Die bome is gekweek van sade van die ou esdoringbome, en hulle is gekies vir hulle herfskleure. Die esdorings word tussen volwasse akkerbome en naaldbome geplant vir beskutting en skaduwee. Hierdie bome voorsien ook ’n agtergrond van goud en groen waardeur die strale van die herfsson die esdorings verlig.

Wetenskaplike bestuur

Die Westonbirt-arboretum is in 1829 as ’n private stokperdjie begin en is in 1956 deur die Britse Bosboukommissie bekom. Ontspanning vir die publiek is nie die arboretum se enigste oogmerk nie. Die hoofdoel is in werklikheid om ’n wetenskaplike versameling te ontwikkel wat die beste by plaaslike toestande pas. Met hierdie doel word navorsing oor voortplantingsmetodes gedoen, en die resultate—suksesse en mislukkings—word aan ander botaniese tuine beskikbaar gestel.

Westonbirt het baanbrekerswerk gedoen met ’n gerekenariseerde inventarisstelsel waarin besonderhede oor elke eksemplaar opgeteken word—die oorsprong daarvan, vordering van saad tot volwassenheid, gesondheid asook enige behandeling vir siektes en selfs doodsoorsaak. Nog ’n noodsaaklike funksie is die voortplanting van skaars of ongewone soorte, waaronder dié wat deur die Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur en Natuurlike Hulpbronne aangegee word as bedreigde soorte in hulle natuurlike omgewings. Sade word van betroubare bronne verkry om verbastering te voorkom, en eksemplare word aan ander arboretums beskikbaar gestel.

Westonbirt is ook ’n opvoedkundige sentrum. Daar is programme oor die uitkenning van bome, praatjies oor ontbossing, lesingtoere en skyfievertonings. Sekere tye van die jaar word geïllustreerde besprekings daagliks vir besoekende skoolkinders aangebied.

Wanneer ons die arboretum teësinnig verlaat, verryk deur ’n onvergeetlike ondervinding, voel ons ’n begeerte om terug te keer en die prag van die ander seisoene te geniet. Ons besoek aan hierdie pragtige bomewêreld het ons meer bewus gemaak van hulle indrukwekkendheid asook van hulle belangrikheid in die aarde se lewenspatroon.

[Voetnoot]

[Prente op bladsy 17]

Bo: Lawson-sipresse

Middel: Japannese esdoring

Onder: Libanonseder