Hulp vir mishandelde vroue

WAT kan gedoen word om vroue te help wat slagoffers van geweld is? Eerstens moet ’n mens verstaan wat hulle deurmaak. Die letsels wat deur ’n vroueslaner toegedien word, is dikwels nie net fisies nie. Dreigemente en intimidasie is gewoonlik betrokke, sodat die slagoffer nikswerd en magteloos moet voel.

Neem byvoorbeeld Roxana, wie se verhaal in die eerste artikel vertel is. Soms het haar man woorde as wapens gebruik. “Hy skel my uit”, erken Roxana. “Hy sê: ‘Jy het nie eers skool klaargemaak nie. Hoe kan jy sonder my vir die kinders sorg? Jy is ’n lui, hopelose ma. Dink jy dat die staat jou sal toelaat om die kinders te hou as jy my los?’”

Roxana se man sorg dat hy in beheer bly deur oor al die geldsake streng toesig te hou. Hy laat haar nie toe om die motor te gebruik nie en bel haar regdeur die dag om haar doen en late na te gaan. As sy sê wat sy verkies, raak hy woedend. Gevolglik het Roxana geleer om nooit haar mening te lug nie.

Dit is dus duidelik dat huweliksgeweld ’n ingewikkelde onderwerp is. As ’n mens graag wil help, moet jy met empatie luister. Hou in gedagte dat dit gewoonlik baie moeilik vir ’n slagoffer is om te praat oor wat met haar gebeur. Jou doelwit moet wees om die slagoffer te bemoedig terwyl sy die situasie teen haar eie pas hanteer.

Party mishandelde vroue sal moontlik die owerheid se hulp moet inroep. Soms kan ’n krisissituasie—soos ingryping deur die polisie—’n vroueslaner laat besef hoe ernstig sy dade is. Dit is egter so dat enige motivering om te verander, dikwels verdwyn sodra die krisis verby is.

Moet die mishandelde vrou haar man verlaat? Die Bybel beskou die skeiding van huweliksmaats in ’n baie ernstige lig. Terselfdertyd verplig dit nie ’n mishandelde vrou om by ’n man te bly wat haar gesondheid en selfs haar lewe in gevaar stel nie. Die Christenapostel Paulus het geskryf: “Laat sy, as sy tog weggaan, ongetroud bly of haar weer met haar man versoen” (1 Korintiërs 7:10-16). Aangesien die Bybel nie skeiding in uiterste situasies verbied nie, moet ’n vrou self besluit wat sy wil doen (Galasiërs 6:5). Niemand moet ’n vrou probeer oortuig dat sy haar man moet verlaat nie, maar ook moet niemand druk op ’n mishandelde vrou uitoefen om by ’n gewelddadige man te bly as haar gesondheid, lewe en geestelikheid bedreig word nie.

Is daar hoop vir vroueslaners?

Huweliksgeweld is ’n skreiende skending van Bybelbeginsels. Ons lees in Efesiërs 4:29, 31: “Laat ’n slegte woord nie uit julle mond uitgaan nie . . . Laat alle kwaadwillige bitterheid en toorn en gramskap en geskreeu en smadende taal van julle af weggeneem word, saam met alle slegtheid.”

Geen man wat beweer dat hy ’n volgeling van Christus is, kan werklik sê dat hy sy vrou liefhet as hy gewelddadig teenoor haar optree nie. Van watter nut sal al sy ander goeie werke wees as hy sy vrou mishandel? ’n “Slaner” kwalifiseer nie vir spesiale voorregte in die Christengemeente nie (1 Timoteus 3:3; 1 Korintiërs 13:1-3). Trouens, enige verklaarde Christen wat herhaaldelik en onberouvol aan vlae van toorn toegee, kan uit die Christengemeente gesit word.—Galasiërs 5:19-21; 2 Johannes 9, 10.

Kan gewelddadige mans hulle gedrag verander? Sommige het. Maar gewoonlik sal ’n vroueslaner nie verander nie tensy hy (1) erken dat sy gedrag verkeerd is, (2) sy weë wil verander en (3) hulp vra. Jehovah se Getuies het gevind dat die Bybel ’n kragtige invloed op iemand kan uitoefen om te verander. Talle belangstellendes wat die Bybel saam met hulle studeer, het ’n opregte begeerte ontwikkel om God te behaag. Hierdie nuwe Bybelstudente leer aangaande Jehovah God dat ‘sy siel die haat wat geweld liefhet’ (Psalm 11:5). Vir ’n vroueslaner om sy gedrag te verander, behels natuurlik meer as om nie te slaan nie. Dit beteken ook dat hy ’n hele nuwe gesindheid teenoor sy vrou moet aanleer.

Wanneer ’n man kennis van God opdoen, leer hy om sy vrou nie as ’n bediende te beskou nie, maar as ’n “hulp”, en nie as minderwaardig nie, maar as iemand wat ‘geëer’ moet word (Genesis 2:18; 1 Petrus 3:7). Hy leer ook hoe belangrik dit is om medelye te betoon en na sy vrou se siening te luister (Genesis 21:12; Prediker 4:1). Die Bybelstudieprogram wat Jehovah se Getuies aanbied, het al baie egpare gehelp. Daar is geen plek vir ’n despoot, tiran of geweldenaar in die Christengesin nie.—Efesiërs 5:25, 28, 29.

“Die woord van God is lewend en oefen krag uit” (Hebreërs 4:12). Die wysheid in die Bybel kan egpare dus help om die probleme te ontleed waarvoor hulle te staan kom en hulle die moed gee om dit die hoof te bied. Wat meer is, die Bybel bevat die betroubare en bemoedigende hoop op ’n wêreld sonder geweld wanneer Jehovah se hemelse Koning oor die hele gehoorsame mensdom heers. Die Bybel sê: “Want hy sal die behoeftige red wat daar roep om hulp, en die ellendige en wie geen helper het nie. Hy sal hulle siel verlos van verdrukking en geweld.”—Psalm 72:12, 14.

[Lokteks op bladsy 12]

Daar is geen plek vir ’n despoot, tiran of geweldenaar in die Christengesin nie

[Venster op bladsy 8]

Wanopvattings Word Reggestel

• Mishandelde vroue is verantwoordelik vir hulle man se optrede.

Baie vroueslaners ontken dat hulle verantwoordelik is vir hulle dade en sê dat hulle vrou hulle daartoe dryf. Selfs party vriende van die gesin kan hulleself wysmaak dat die vrou moeilik is om mee oor die weg te kom, en daarom is dit geen wonder dat haar man nou en dan sy selfbeheersing verloor nie. Maar dit kom daarop neer dat ’n mens die slagoffer die skuld gee en die oortreder se optrede regverdig. Eintlik gaan mishandelde vroue dikwels uit hulle pad uit om nie hulle man te ontstel nie. Boonop is vroueslanery iets wat nooit en onder geen omstandighede geregverdig kan word nie. Die boek The Batterer—A Psychological Profile sê: “Mans wat deur die howe vir behandeling gestuur word omdat hulle hulle vrou aanrand, is verslaaf aan geweld. Hulle gebruik dit as ’n uitlaatklep vir woede en depressie, ’n manier om beheer uit te oefen en geskille op te los en om spanning te verlig. . . . Hulle is dikwels nie eers daartoe in staat om hulle aandeel daaraan te erken of die probleem in ’n ernstige lig te beskou nie.”

• Alkohol veroorsaak dat ’n man sy vrou slaan.

Party mans is weliswaar gewelddadiger wanneer hulle gedrink het. Maar is dit redelik om alkohol die skuld te gee? “Wanneer die vroueslaner dronk is, kan hy iets anders, pleks van homself, die skuld gee vir sy optrede”, skryf K. J. Wilson in haar boek When Violence Begins at Home. Sy sê verder: “Dit lyk asof mense in ons samelewing makliker verstaan waarom gesinsgeweld plaasvind wanneer iemand wat dronk is, daarvoor verantwoordelik is. ’n Mishandelde vrou beskou haar man miskien nie as gewelddadig nie, maar dink eerder dat hy ’n strawwe drinker of ’n alkoholis is.” Wilson wys daarop dat sulke denke ’n vrou die valse hoop kan gee dat “die geweld tot ’n einde sal kom as die man net wil ophou drink”.

Deesdae beskou baie navorsers drankmisbruik en vroueslanery as twee afsonderlike probleme. Die meeste mans wat gewoontevormende middels misbruik, slaan per slot van rekening nie hulle vrou nie. Die skrywers van When Men Batter Women maak hierdie opmerking: “Vroueslanery duur hoofsaaklik voort omdat dit met welslae gebruik word om die mishandelde vrou te beheer, te intimideer en te onderwerp. . . . Alkohol- en dwelmmisbruik vorm deel van die vroueslaner se lewenswyse. Maar dit sal ’n fout wees om aan te neem dat die gebruik van verslawende middels die gewelddadigheid veroorsaak.”

• Vroueslaners is gewelddadig teenoor almal.

Die vroueslaner kan dikwels ’n aangename vriend vir ander wees. Hy neem twee persoonlikhede aan. Daarom vind vriende van die gesin dit miskien moeilik om te glo dat hy gewelddadig is. Maar in der waarheid verkies die vroueslaner om wreed teenoor sy vrou op te tree sodat hy haar kan domineer.

• Vroue maak nie beswaar daarteen om mishandel te word nie.

Mense dink waarskynlik so omdat hulle nie die hopelose situasie van ’n vrou verstaan wat nêrens het om te gaan nie. Die mishandelde vrou het moontlik vriende by wie sy ’n week of twee kan gaan bly, maar wat doen sy daarna? Om werk te kry en huur te betaal terwyl sy vir kinders moet sorg, is vreeswekkende vooruitsigte. En die wet verbied haar dalk om die kinders saam met haar te neem. Party het probeer om hulle man te verlaat, maar is opgespoor en teruggebring, óf onder dwang óf deur sjarme. Vriende wat nie verstaan nie, dink moontlik verkeerdelik dat hierdie vroue nie beswaar gemaak het teen die mishandeling nie.