A2
Serten laspe dan Labib—Tradiksyon nouvo lemonn
Labib—Matye-Revelasyon—Tradiksyon nouvo lemonn an Angle ti ganny enprimen pour premye fwa an 1950 e Labib—Tradiksyon nouvo lemonn an antye an Angle ti ganny pibliye an 1961. Depi sa, plizyer dizenn milyon dimoun, dan plis ki 210 langaz in benefisye avek sa Labib ki egzakt e fasil pour lir.
Par kont pandan sa dernyen 50 an, bann langaz in sanze. Komite tradiksyon Labib nouvo lemonn in vwar li enportan pour tradwir Labib dan en fason ki pou tous leker bann dimoun dan nou letan. Pour reisi atenn sa lobzektif, la serten prensip ki’n ganny swiv:
Langaz ki modern e fasil pour konpran. Par egzanp, dan lepase, nou’n servi sa lekspresyon “bann dimoun drwat” oubyen “fer sa ki drwat” ki annan pour fer avek bann dimoun ki demontre sa kalite ki apel “ladrwatir.” Ladrwatir i ler dimoun i swiv bann standar Bondye lo moralite. Alor dan sa tradiksyon, i’n ganny tradwir “bann ki fer sa ki byen” oubyen dan serten ka “bann bon dimoun.” (Psonm 1:5; 11:3) Sa i fer li posib pour fer en diferans ant ‘dimoun ki fer sa ki byen’ e ‘dimoun ki zis.’
Sa mo Angle “understanding” in ganny tradwir konman “lentelizans” oubyen parfwa “konprenezon.” (Proverb 2:3) Sa mo lentelizans dan Labib i vedir en dimoun ki konpran byen bann sityasyon, bann keksoz profon ek bann prensip Bondye.
Sa lekspresyon “labonte leker” in ganny ranplase par “lanmour fidel” ki pli fasil pour konpran. (Psonm 5:7; Akt 13:34) Dan serten ka, nou servi bann mo senp parey “mouton” oubyen “bef”dan plas troupo (flock oubyen herd) pour fer li pli kler pour lekter. (Egzod 20:24) Vi ki sa mo “mizerikord” i pa ganny servi bokou, i’n ganny ranplase par sa lekspresyon “annan pitye,” “pran pitye” oubyen “konpasyon.” (Egzod 33:19; 34:6; Psonm 55:1; Matye 20:30; 23:23) Sa mo “propisyasyon” in ganny ranplase par sa mo “rekonsilyasyon” pour fer li pli kler an Kreol.—Levitik 23:27.
Sa mo “lentegrite” ki pa tro ganny servi an zeneral in ganny ranplase par sa lekspresyon “san defo” oubyen “san repros.” Sa i pa vedir ki sa dimoun i parfe me ki an zeneral son lavi i san defo oubyen san repros dapre bann standar Bondye.—Zob 1:1.
Bann lekspresyon dan Labib ki pli kler. Serten mo dan edisyon Tradiksyon nouvo lemonn an Angle ti souvan bezwen ganny eksplike pour dimoun kapab konpran li byen. Par egzanp sa mo “Seol” an Ebre e “Lades” an Grek i ganny servi dan Labib pour koz lo latonm tou dimoun ki’n mor an zeneral. Konmela laplipar dimoun pa konn sa de mo e sa mo “Lades” i annan de sans akoz lafason ki’n ganny servi dan bann lezann Grek.—Psonm 16:10; Akt 2:27.
Dan lepase, sa mo neʹphesh an Ebre e psy·kheʹ an Grek ti ganny tradwir konman “nanm.” Me vi ki en kantite dimoun i mal konpran sa mo “nanm,” sa fason ki nou’n tradwir i ed sa lekter pour vwar ki mannyer bann ki ti ganny enspire pour ekri Labib ti servi sa bann mo. Dapre konteks, sa mo i kapab pe refer avek (1) en dimoun, (2) lavi en dimoun, (3) zannimo, (4) dezir ek lapeti en dimoun oubyen dan serten ka, i kapab pe osi koz lo (5) dimoun ki’n mor. Me vi ki sa mo “nanm” i kapab annan en lot sans an Kreol Seselwa, sa bann mo in ganny tradwir dapre zot konteks e parfwa i annan en not ki dir, “nanm.” (Par egzanp, vwar, Zenez 1:30; 2:7; Psonm 3:2; Matye 6:25.) Par kont, dan serten konteks, sa mo “nanm” in ganny servi me avek en not ki refer avek “Leksplikasyon bann mo” e ki donn en lot opsyon.—Deterononm 6:5; Matye 22:37.
Pareyman, sa mo “ronnyon” in ganny servi literalman ler i pe refer avek sa parti lekor. Par kont ler i pe ganny servi dan en fason senbolik, par egzanp dan Psonm 7:9, 26:2 ek Revelasyon 2:23, i ganny tradwir “santiman pli profon” oubyen “bann panse pli profon” e sa nide literal i ganny azoute dan en not.
Parey an Ebre ek Grek, sa mo leker i ganny servi dan en fason literal e senbolik alor an zeneral i’n ganny servi dan laplipar verse kot sa mo Ebre ek Grek i aparet. Par kont, dan serten konteks kot i pa kler, en lot lekspresyon i ganny servi. Par egzanp, dan liv Proverb, sa lekspresyon “ki napa leker” in ganny tradwir “napa bon zizman” e sa nide literal in ganny azoute dan not. (Proverb 6:32; 7:7) Lezot mo parey “lagres,” “laser” ek “korn” in osi ganny tradwir dapre konteks. (Zenez 45:18; Eklezyas 5:6; Zob 16:15) Serten sa bann mo in ganny eksplike dan “Leksplikasyon bann mo.”
Vi ki sa mo Ebre ruʹach e sa mo Grek pneuʹma ki kapab ganny tradwir “lespri” i annan diferan sans e napa en mo ki ekivalan an Kreol, nou’n tradwi sa bann mo dapre konteks. Alor sa mo “lespri” in ganny servi ler nou pe koz lo panse en dimoun (mind) (Zenez 41:8; Matye 26:41), “lespri sen” ler nou pe koz lo lafors Bondye (Psonm 33:6; Galat 5:16) e dan lezot ka, nou’n servi bann mo parey “divan” (Zenez 8:1) “souf” (Zob 26:13; Zan 19:30) ek “souf lavi” (Zekarya 12:1) dapre konteks.
Lafason ki nou’n tradwir bann mo ki annan pour fer avek msye ek madanm. Dan langaz Ebre ek Grek, bann mo i montre si en dimoun i en msye oubyen madanm. An zeneral an Ebre e an Grek, bann mo ki koz lo plizyer dimoun i maskilen menm si zot pe koz lo tou le de msye ek madanm. Par egzanp, menm si sa lekspresyon “bann garson Izrael” i kapab pe koz lo sa 12 garson Zakob, souvandfwa i pe koz lo pep Izrael antye, msye ek madanm. (Zenez 46:5; Egzod 35:29) Alor sa tradiksyon i servi sa lekspresyon “bann Izraelit” ler i pe refer avek sa nasyon antye. Osi, parfwa sa lekspresyon ki’n ganny tradwir “zonm” an Angle i kapab pe refer avek tou le de msye ek madanm, alor an zeneral nou servi sa mo “dimoun” an Kreol.—Zenez 36:31; Psonm 18:25; 37:1.
Lezot laspe enteresan dan sa Labib:
I annan diferan kalite not dan sa Labib:
“Oubyen” Sa i en lot fason ki en mo oubyen lekspresyon dan langaz Ebre, Arameen oubyen Grek i kapab ganny tradwir.—Zenez 1:2, not lo “lafors,” Zozye 1:8, “avwabas.”
“Oubyen posibleman” Sa i en lot fason ki en mo oubyen lekspresyon i kapab ganny tradwir ki donn en nide diferan.—Zenez 21:6, “riye avek mwan,” Zekarya 14:21, “Kananeen.”
“Literalman” Sa i tradiksyon mo pour mo, en mo oubyen lekspresyon dan langaz Ebre, Arameen oubyen Grek.—Zenez 30:22, “ansent,” Egzod 32:9, “antete.”
Sa ki bann mo i vedir ek lenformasyon adisyonnel Sinifikasyon en non (Zenez 3:17, not lo “Adan,” Egzod 15:23, not lo “Mara”). Detay konsernan bann pwa ek mezir (Zenez 6:15, not lo “koude”). Bann lenformasyon itil i kapab ganny trouve dan Lezot lenformasyon ek Leksplikasyon bann mo.—Zenez 37:35, not lo “Latonm,” Matye 5:22, not lo “Zeenn.”
Dan sa seksyon ki apel “En lentrodiksyon Parol Bondye,” i annan plizyer lansennyman de baz ki dan Labib. Zis apre liv Revelasyon i annan diferan seksyon ki annan pour tit, “Bann liv Labib,” “Lendeks bann mo dan Labib” ek “Leksplikasyon bann mo.” Leksplikasyon bann mo i ed sa lekter pour konpran serten lekspresyon ki ganny servi dan Labib. Dan Lezot lenformasyon A i annan sa bann seksyon swivan: “Bann prensip ki’n ganny servi pour tradwir Labib,” “Serten laspe dan Labib—Tradiksyon nouvo lemonn,” “Ki mannyer Labib in ariv ziska nou letan,” “Non Bondye dan Lekritir Ebre,” “Non Bondye dan Lekritir Grek Kretyen,” “Latab: Bann profet ek lerwa Zida ek Izrael” ek “Bann levennman enportan dan lavi Zezi lo later.” Dan Lezot lenformasyon B, i annan bann map, latab ek lezot lenformasyon pour bann ki kontan etidye Labib.
O konmansman sak liv dan Labib, i annan en pti apersi oubyen konteni lo sa ki annan dan sa bann sapit. Sa i ed en dimoun pour annan en nide lo sa ki sa liv pe koz lo la. Dan milye sak paz i annan bann referans, setadir lezot verse Labib ki relye avek bann verse ki dan sa sapit.