Ntak Emi Ndusụk Owo Ẹtọn̄ọde Ntak Ẹmana
“EDIEKE owo mîtọn̄ọke ntak imana, enye ikemeke ndikụt Obio Ubọn̄ Abasi.” (John 3:3) Mme ikọ oro ẹsịn nduaidem ye eyịghe ke esịt ediwak owo tọn̄ọ nte Jesus Christ eketịn̄ mmọ ke se iwakde ikan isua 1,900 ẹmi ẹkebede.
Kaban̄a nnennen edidiọn̄ọ ikọ Jesus aban̄ade editọn̄ọ ntak mmana, nnyịn inyene ndibemiso mbọrọ mme mbụme ẹmi: Nso idi uduak Abasi kaban̄a ubonowo? Nso isitịbe inọ ukpọn̄ ke n̄kpa? Nso ke Obio Ubọn̄ Abasi edinam?
Uduak Abasi Kaban̄a Ubonowo
Ẹkebot Adam, akpa owo nte mfọnmma eyen Abasi. (Luke 3:38) Jehovah Abasi ikaduakke ite Adam akpa n̄kpa. Adam ye Eve, n̄wan esie ẹma ẹnyene idotenyịn ẹdision̄o ekpụk ubonowo oro ananade idiọkn̄kpọ ndi oro okpodude uwem nsinsi onyụn̄ atara ọyọhọ paradise isọn̄. (Genesis 1:28) N̄kpa ikedịghe ubak akpa uduak Abasi inọ eren ye n̄wan. Enye ọkọnọmọ uwem owo n̄kukụre nte utịp nsọn̄ibuot ye ibet Abasi.—Genesis 2:15-17; 3:17-19.
Nsọn̄ibuot emi ama edemede ikpọ eneni ido uwem, utọ nte unen itie edikara Abasi ye ukeme mme owo ndinam akpanikọ nnọ ibet esie. Ama oyom ini man ẹbiere mme eneni ẹmi. Edi uduak Jehovah Abasi kaban̄a ubonowo ikokpụhọkede, enye inyụn̄ ikemeke ndikpu ke se enye ọtọn̄ọde ndinam. Enye enen̄ede aduak ndinam isọn̄ ọyọhọ ye mfọnmma ekpụk ubonowo oro edidarade nsinsi uwem ke Paradise. (Psalm 37:29; 104:5; Isaiah 45:18; Luke 23:43) Nnyin inyene nditi isọn̄ akpanikọ emi ke ini nnyin ikerede iban̄a mme ikọ Jesus ẹban̄ade editọn̄ọ ntak mmana.
Nso Isitịbe Inọ Ukpọn̄ ke N̄kpa?
Ke mîfiọkke se edisana spirit Abasi akayararede ọnọ mme andiwet Bible, mbon akwaifiọk Greek ẹma ẹdomo ndidụn̄ọde mfiọk se uwem ọwọrọde. Mmọ ikekemeke ndinịm ke akpanikọ nte ke ẹkenam owo ndidu uwem ke ibat ibat isua kpọt, ekese ini ke mme idaha unana inemesịt, ndien ekem enye akpa ebe efep. Mmọ ẹma ẹnen ndikere emi. Edi ke mme ubiere mmọ kaban̄a mme idotenyịn owo ke n̄kpa ebede, mmọ ẹma ẹkwan̄a. Mmọ ẹma ẹbiere ẹte ke uwem owo ama akaiso ke ndusuk usụn̄ ke n̄kpa ebede, nte ke ukpọn̄ oro mîkemeke ndikpa odu ke esịtidem kpukpru owo.
Mme utọ ekikere oro ẹma ẹkara mme Jew ye mme okot-idem Christian. N̄wed oro Heaven—A History ọḍọhọ ete: “Ebiet ekededi mme Jew oro ẹkewọrọde idụn̄ ẹkesobode mbon ifiọk Greek, ekikere ukpọn̄ oro mîkemeke ndikpa ama owut idem.” N̄wed oro adian ete: “Ukpepn̄kpọ mbon Greek ẹban̄ade ukpọn̄ ama otụk mme edinịm ke akpanikọ mme Jew ndien ke akpatre eke mme Christian ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄. . . . Ke ndida san̄asan̄a ukpepn̄kpọ akwaifiọk Plato ndian ye item Bible, Philo [owo akwaifiọk edide eyen Jew eke akpa isua ikie emi okotode Alexandria] ama asiak afan̄ onịm ọnọ mme ekperedem Christian ẹmi ẹdide mme ẹkere n̄kpọ.”
Nso ke Philo okonịm ke akpanikọ? Ukem n̄wed oro akaiso ete: “Ye enye, n̄kpa anam ukpọn̄ afiak okodu ke akpa idaha oro enye okodude mbemiso emana. Sia ukpọn̄ enyenede ererimbot eke spirit, uwem ke ikpọkidem idịghe baba n̄kpọ kiet ikan ibio ibio n̄kpọntịbe oro awakde ndisan̄a ye ndiọkiso.” Nte ededi, “akpa idaha” oro Adam okodude mbemiso emana ekedi itie unana uwem. Nte ekemde ye mbụk Bible, akanam Abasi iduakke mbabuat edikpụhọde ukpọn̄ itie nnọ aka ererimbot efen ke n̄kpa ebede, nte n̄kpọ emi isọn̄ ekedide itie ndomonse kaban̄a n̄kon̄n̄kan m̀mê nsụhọde n̄kan uwem.
Owo ikpepke edinịm ke akpanikọ oro nte ke ukpọn̄ owo ikemeke ndikpa ke Ikọ Abasi eke odudu spirit, kpa Bible. Enye idaha ikọ oro “ukpọn̄ oro mîkemeke ndikpa” ndomo ini kiet. Enye ọdọhọ ete ke ẹkebot Adam nte ukpọn̄, idịghe ye ukpọn̄. Genesis 2:7 ọdọhọ ete: “Jehovah Abasi obot owo ke ntanisọn̄, onyụn̄ ọduọk ibifịk uwem esịn ke odudu ibuo esie; ndien owo akabade edi ukpọn̄ eke odude uwem.” Akananam owo inịmke ubonowo idotenyịn nsinsi uwem ke heaven m̀mê nsinsi ndutụhọ ke hell ikan̄ ke iso. Bible owụt ete ke ukpọn̄, m̀mê owo, emi akpade inyeneke uwem ye mbufiọk. (Psalm 146:3, 4; Ecclesiastes 9:5, 10; Ezekiel 18:4) Mmọdo, mbon akwaifiọk ẹnyene mme ekikere ẹmi mîdụhe ke N̄wed Abasi ẹban̄a ukpọn̄. Oyom nnyin idu ke ukpeme ibiọn̄ọ mme abian̄a abian̄a ekikere oro ẹkemede ndifụk ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a mme ikọ Jesus ẹban̄ade editọn̄ọ ntak mmana.
Ẹtọn̄ọ Ntak Ẹmana Man Ẹkara Nte Ndidem
Jesus ama asian Nicodemus ete ke mmọ oro ‘ẹtọn̄ọde ntak ẹmana ẹdiduk ke Obio Ubọn̄ Abasi.’ (John 3:3-5) Nso idi Obio Ubọn̄ oro? Ke ndamban̄a usem, ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ mbụk owo, Jehovah Abasi ama ọtọt aban̄a uduak esie ndida akpan “mfri”—kpa andikara oro edide—ndinuak ibuot akani Urụkikọt oro, Satan kpa Devil. (Genesis 3:15, NW; Ediyarade 12:9) Nte ẹyararede ke adiana ke adiana ke N̄wed Abasi, ẹdiọn̄ọ “mfri” emi nte Jesus Christ, emi akarade ye nsan̄a mme andikara ke anana-mbiet usụn̄ uwụt itie edikara Abasi, kpa Obio Ubọn̄ Messiah. (Psalm 2:8, 9; Isaiah 9:6, 7; Daniel 2:44; 7:13, 14) Emi edi Obio Ubọn̄ heaven, kpa ukara emi odude ke mme heaven oro ediwụtde unen itie edikara Jehovah onyụn̄ afak ubonowo osio ke ufụn idiọkn̄kpọ ye n̄kpa.—Matthew 6:9, 10.
Owo l44,000 ẹbuana ye Jesus nte nsan̄a mme andikara emi ẹdepde ẹto ubonowo. (Ediyarade 5:9, 10; 14:1-4) Abasi ememek ndusuk owo ẹtode anana mfọnmma ubon Adam ndikabade ndi “edisana ikọt Ata Edikon̄,” ẹmi ẹkarade ye Christ ke Obio Ubọn̄ Messiah. (Daniel 7:27; 1 Corinth 6:2; Ediyarade 3:21; 20:6) Iren ye iban ẹmi ẹkọn̄ mbuọtidem ke Jesus Christ, emi ọkọdọhọde ete ke mmọ ‘ẹyetọn̄ọ ntak ẹmana.’ (John 3:5-7) Didie ndien ntak oro emana emi otịbede?
Ẹma ẹnịm mme owo ẹmi baptism ke mmọn̄ nte mme anditiene Christ. Abasi emefen mme idiọkn̄kpọ mmọ ke isọn̄ uwa ufak Jesus, amada mmọ ke ndinen, omonyụn̄ obon mmọ nte nditọ eke spirit. (Rome 3:23-26; 5:12-21; Colossae 1:13, 14) Ye utọ mmọ oro, apostle Paul ọdọhọ ete: “Mbufo ẹkebọ spirit eke enyenede mmọemi ẹdade ẹsịn ke ubon Abasi, emi anamde nnyin ikot Abasi, ite, Abba, Ete. Spirit ke idemesie etiene spirit nnyin edi ntiense ete, nnyịn idi nditọ Abasi. Edi edieke nnyin idide nditọ, imonyụn̄ inyene udeme ke se ẹnịmde ẹnọ nditọ; imenyene udeme ke se Abasi onịmde; imasan̄a ye Christ inyene udeme: koro ana nte nnyịn ima ikụt ndutụhọ ye Enye, iyenyụn̄ ida ubọn̄ ye Enye.”—Rome 8:15-17.
Nte mme anditiene Christ, mmọemi ẹma ẹmana obufa, m̀mê ẹnyene obufa ntọn̄ọ, ke uwem. Emi omosụn̄ọ ke edinịm ke akpanikọ nte ke mmimọ iyebuana ke udeme Jesus eke heaven. (Luke 12:32; 22:28-30; 1 Peter 1:23) Apostle Peter ama etịn̄ aban̄a editọn̄ọ ntak mmana emi ke usụn̄ emi: “Nte asan̄ade ekekem ye akwa mbọm [Abasi], okobonde nnyịn obufa ada esịn ke oduuwem idotenyịn oto ke ediset Jesus Christ ke n̄kpa; ete nnyịn idida udeme eke mîkemeke ndibiara, eke n̄kpọ mîsabakede, eke mînyụn̄ ikemeke ndibe mfep, inyene. Abasi okonyụn̄ onịm udeme oro ke heaven ọnọ mbufo.” (1 Peter 1:3-5a) Obufa uwem emi ke heaven ekeme ndidu nnọ mme utọ owo oro koro Abasi anamde mmọ ẹset nte enye akanamde Jesus eset.—1 Corinth 15:42-49.
Nso Kaban̄a Isọn̄?
Emi iwọrọke ite ke kpukpru okopitem ubonowo ke akpatre ẹyetọn̄ọ ntak ẹmana man ẹkpọn̄ isọn̄ ẹka heaven. Utọ ukwan̄ ekikere oro ekebiet enyeoro mbon akwaifiọk utọ nte Philo ẹkenyenede, oro ẹkekerede ẹte ke “uwem ke ikpọkidem idịghe baba n̄kpọ kiet ikan ibio ibio n̄kpọntịbe oro awakde ndisan̄a ye ndiọkiso.” Edi n̄kpọ ndomokiet ikakwan̄ake ye akpa utom obot Jehovah Abasi eke isọn̄.—Genesis 1:31; Deuteronomy 32:4.
Akananam owo ikaduakke uwem owo ndidi ibio ibio ye ubiak ubiak. Jesus Christ ye mmọ oro ẹtọn̄ọde ntak ẹmana man ẹnam utom nte ndidem ye mme oku ye enye ke heaven ẹyemen kpukpru ndiọi utịp nsọn̄ibuot Satan ẹfep. (Ephesus 1:8-10) Ebede ke mmọ nte ‘mfri Abraham’ oro ẹken̄wọn̄ọde, “kpukpru mme idụt ke ererimbot ẹyenyụn̄ ẹkụt mfọn.” (Galatia 3:29, NW; Genesis 22:18) Ye okopitem ubonowo emi ediwọrọ uwem ke paradise isọn̄, otim okpụhọrede ọkpọn̄ ibio ibio uwem idahaemi emi ọyọhọde ye ubiak.—Psalm 37:11, 29; Ediyarade 21:1-4.
Mmanie Ẹdibọ Ufọn?
Ke otu mmọ oro ẹdibọde ufọn ẹto ndutịm Abasi ndidiọn̄ ubonowo ẹdidi mme akpan̄kpa oro ẹnamde ẹset ẹmi ẹkọn̄de mbuọtidem ke uwa ufak Jesus. (John 5:28, 29; Utom 24:15) N̄wakn̄kan ibat ke otu mmọ akanam ifiọkke iban̄a Abasi ye Christ ndien ke ntre ikpekemeke ndiwụt mbuọtidem ke Jesus. Mmọ oro ẹdinamde ẹset ẹyesịne n̄ko mbon mbuọtidem nte John Andinịm owo baptism, emi akakpade mbemiso n̄kpa Jesus ekebederede usụn̄ ọnọ uwem eke heaven. (Matthew 11:11) Ke ẹsiode mmọemi ẹfep, ‘akwa otuowo eke ẹtode ke kpukpru idụt ẹyet ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyenerọn̄,’ Jesus Christ. Mmọ ẹnyịme ukwọrọikọ Obio Ubọn̄ oro “nditọete” Jesus ẹmi ẹtọn̄ọde ntak ẹmana ẹdade usụn̄ ẹyenyụn̄ ẹbọhọ ekọn̄ Abasi emi edide Armageddon ẹdu uwem ke isọn̄ oro ẹnamde asana. (Ediyarade 7:9-14; 16:14-16; Matthew 24:14; 25:31-46) Ke ntre, ke ndutịm Abasi, ẹyenyan̄a ediwak miliọn owo, okposụkedi mmọ mîtọn̄ọke ntak imana man ẹkara ye Christ ke mme heaven.—1 John 2:1, 2.
Nte afo eyedu ke otu mmọ oro ẹdinyenede uwem ke paradise isọn̄? Afo emekeme edieke afo owụtde mbuọtidem ke uwa ufak Jesus Christ onyụn̄ abuanade ifịk ifịk ye ata esop Christian. Akwaifiọk owo isabakede enye edi akaiso odu nte “adaha ye isọn̄ eke akpanikọ Abasi odorode ke esịt.” (1 Timothy 3:15; men John 4:24; 8:31, 32 domo.) Adan̄aoro afo emekeme ndidori enyịn mban̄a ndyọ ndyọ ini iso ke ini nditọ Abasi ẹmi ẹtọn̄ọde ntak ẹmana ẹkarade ke heaven ndien kpukpru nditọ Abasi eke isọn̄ ẹsịmde mfọnmma ke utịbe utịbe paradise isọn̄. Ntre sọn̄ọ mụm ifet oro ẹnọde fi ndinyene uwem ke obufa ererimbot oro mme nsinsi edidiọn̄ ẹdidude kama.—Rome 8:19-21; 2 Peter 3:13.
[Ndise ke page 6]
Akananam owo ikọnọhọ Adam uwem ke heaven m̀mê nsinsi ndutụhọ ke hell ikan̄ ndimek