Kune e Vei na Vakacegu Dina?

“Na Kalou na Tama ni noda Turaga ko Jisu Karisito . . . sa vakacegui keda ko koya e na noda rarawa kece ga.”​—2 KORINICA 1:​3, 4, VV.

1. Na ituvaki cava soti ena vakavuna mera tagica kina na vakacegu e so?

O KOYA e tauvimate bibi e rawa ni votu vua na vakasama ni sa rui ca na bula. Era dau vakaloloma na lewenivanua ni yaco na uneune, cagilaba, se dausiga. So na vuvale era mate na lewena ni yaco na ivalu, rusa nodra vale, se biu tu mai na ka kece era taukena nira sa vaqara bula. Na kena yali na lewadodonu era dau lai nanuma kina e so ni sa sega tale ni dua na vanua mera vakacegui kina. O ira na sotava na ituvaki rarawataki oqori era gadreva dina tu na vakacegu. Era na kunea beka e vei?

2. Na cava e sega tale kina ni dua e rawa ni veivakacegui vakataki Jiova?

² So na tamata kei na so na isoqosoqo era saga mera dau veivakacegui. Na vosa e tau vakayalovinaka e dau marautaki dina. Na tabana ni veivakacokotaki e solia na ka e gadrevi ena loma ni dua na gauna lekaleka. Ia na Kalou dina ga o Jiova e rawa ni vakavinakataka na leqa kece sa yaco qai tu vua na kaukaua me na raica me kua kina ni yaco tale na veileqa vaka oya. E kaya me baleti koya na iVolatabu: “Me vakavinavinakataki na Kalou na Tama ni noda Turaga ko Jisu Karisito, o koya na Tama dauloloma, na Kalou sa sega ni mudu rawa na nona veivakacegui. Sa vakacegui keda ko koya e na noda rarawa kece ga, ka sa rawa kina vei keda me da vakacegui ira era sota kaya na veimataqali leqa kece ga, e na veivakacegui ga eda sa rawata mai vua na Kalou.” (2 Korinica 1:​3, 4, VV) E vakacegui keda vakacava o Jiova?

Tara na Uto ni Leqa

3. E tara vakacava na uto ni leqa ni kawatamata na vakacegu e solia na Kalou?

³ Na tamata kece era takavi ivalavala ca baleta ga na ivalavala ca taumada i Atama, qai vakavuna oqori e levu na leqa e dau lai tini sara ena mate. (Roma 5:​12) Sa qai kuria ga na leqa na nona taura tu o Setani na itutu ni “turaga ni vuravura oqo.” (Joni 12:31; 1 Joni 5:​19) A sega ni rarawataka wale ga o Jiova na ituvaki vakaloloma sa tu kina na kawatamata. E tala sara ga na Luvena duabau ga e vakatubura me kedra ivoli, qai tukuna vei keda nida na sereki mai na ivalavala ca i Atama ke da vakabauta na Luvena. (Joni 3:​16; 1 Joni 4:​10) Sa tukuna oti tale ga na Kalou ni o Jisu Karisito ena vakarusai Setani kei na nona vuravura ca, sa soli tale ga vei Jisu na lewa kece mai lomalagi vaka kina e vuravura.​—Maciu 28:18; 1 Joni 3:8; Vakatakila 6:2; 20:10.

4. (a) Na cava e vakarautaka o Jiova me rawa nida nuitaka dei kina na nona yalayala ni na vakacegui keda? (b) E vukei keda vakacava o Jiova meda kila na gauna ena yaco kina na nona veivakacegui?

⁴ Levu sara na ivakadinadina volai e maroroya tu na Kalou me baleta na yaco ni veika e dau yalataka, me rawa ni dei kina na noda nuitaka na nona vosa ni yalayala. (Josua 23:14) E okata ena itukutuku vakaivolatabu na ka e cakava me vakabulai ira kina na nona dauveiqaravi mai na ituvaki dredre sara. (Lako Yani 14:​4-​31; 2 Tui 18:13–​19:37) A vakayagataki Jisu Karisito o Jiova me vakaraitaka kina ni nona inaki mera na vakabulai na tamata mai “na malumalumu kecega,” bau kina nodra vakaturi mai na mate. (Maciu 9:​35; 11:​3-6) Ena yaco ni naica na ka kece oqo? E sauma na iVolatabu ena ivakamacala me baleta na iotioti ni veisiga ni vuravura makawa oqo, me qai lako muria mai na lomalagi kei na vuravura vou ni Kalou. Na ivakamacala i Jisu e sota vinaka kei na gauna eda sa bula donuya tu oqo.​—Maciu 24:​3-​14; 2 Timoci 3:​1-5.

Tau na Vakacegu Vei Ira na Rarawa Tu

5. Ni sa vakacegui ira na Isireli makawa o Jiova, a vagolea nodra rai ina cava?

⁵ Nida raica na kedra itukutuku na Isireli makawa, eda na raica na sala e vakacegui ira kina o Jiova nira sotava na rarawa. E vakatakilai koya mera kila se mataqali Kalou vakacava. Na ka oqo e vakavuna mera nuitaka vakalevu na nona vosa ni yalayala. A uqeti ira nona parofita o Jiova mera vola na duidui levu e tiko ena kena maliwa o koya, na Kalou bula, kei na veimatakau mate era sega ni vukea rawa na tamata era sokalou vei ira. (Aisea 41:10; 46:1; Jeremaia 10:​2-​15) Ni sa tukuna vei Aisea o Jiova me “vakacegui ira, . . . vakacegui ira na noqu tamata,” a uqeta na parofita me vakatautauvatataka, me sereka tale ga na veika e bulia me rawa ni kilai kina o koya ni Kalou dina qai cecere duadua.​—Aisea 40:​1-​31.

6. Na cava e so na sala e vakatakila kina o Jiova ni na veivakabulai?

⁶ So na gauna e veivakacegui o Jiova ena nona tukuna sara ga na gauna, se mani yawa se voleka, mera na vakabulai kina na nona tamata. Ni sa voleka na gauna mera vakabulai kina mai Ijipita na Isireli, e kaya: “Sa vo tale e dua na ca levu, ka’u na vakayacora vei Fero, kei Ijipita; sa oti ena qai laivi kemudou ko koya mo dou lako tani eke.” (Lako Yani 11:1) Ena gauna i Tui Jiosafati, ni sa mai kabai Juta na tolu na matanitu tovata, a kaya o Jiova ni na vala ena vukudra “e na mataka.” (2 Veigauna 20:​1-4, 14-​17) Ena yasana adua, e vola o Aisea ni se vo e 200 na yabaki na nodra na vakabulai mai Papiloni, qai vakuria e so tale na kena itukutuku matailalai o Jeremaia ni vo toka e 100 na yabaki me qai yaco na veivakabulai oya. Sa bau veivakayaloqaqataki dina na parofisai kece oya vei ira na tamata ni Kalou ni sa roro voleka na gauna me ia kina na veivakabulai!​—Aisea 44:26–45:3; Jeremaia 25:​11-​14.

7. Na itukutuku kei cei e dau okati tale tiko ga ena vosa ni yalayala me baleta na veivakabulai, ia e tarai ira vakacava na lewe i Isireli yalodina oqori?

⁷ Dua na ka e vakasakiti kina na vosa ni yalayala era vakacegui kina na tamata ni Kalou, baleta ni dau okati tale tiko ga kina e so na itukutuku me baleta na Mesaia. (Aisea 53:​1-​12) Na ka oqo e vakaukauataki ira na tamata yalodina ena veitabagauna kece nira sotava e levu na ka ni veivakatovolei. Eda wilika ena Luke 2:​25: “Raica, sa dua na tamata mai Jerusalemi, ko Simioni na yacana; a sa yalododonu ka daulotu na tamata oqo, a sa waraka na nodra vakacegui na Isireli [se, na lako mai ni Mesaia]; a sa tiko vei koya na Yalo Tabu.” E kila o Simioni na vosa ni yalayala vakaivolatabu me baleta na Mesaia, qai tara na nona bula na nona namaka tu na kena vakayacori. A sega ni kila na ka kece me baleta na kena vakayacori, a sega tale ga ni bula me raica na vakavatukana ni veivakabulai sa yalataki oti tu, ia a reki ga ni kilai koya rawa “na vu ni bula” e vakarautaka na Kalou.​—Luke 2:​30.

Mai Veivakacegui o Karisito

8. Mai na nodra rai e levu, e veicalati vakacava na veivuke i Jisu kei na ka era vinakata dina tu?

⁸ Ena gauna e vakayacora kina o Jisu Karisito na nona cakacaka vakaitalatala e vuravura, a sega ni vakarautaka na veivuke era nanuma tu na lewenivanua ni ganiti ira. Ni so era diva me cadra mai na Mesaia ena sereki ira mai na veiliutaki i Roma. Ia a sega ni vunautaka o Jisu me caka na vuaviri; a kaya ga mera “solia vei Sisa na ka nei Sisa.” (Maciu 22:21) Na inaki ni Kalou e sega ni salavata kei na sasaga vakatamata e vorati kina na veiliutaki vakapolitiki ni duatani tale na matanitu. O ira na lewenivanua era via buli Jisu me tui, ia a kaya o koya ni na “solia na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28; Joni 6:​15) A se sega ni kena gauna vua oya me taura na veiliutaki vakatui, ia na kena lewa ena qai solia ga vua o Jiova, sega ni o ira na tamata dau veivorati.

9. (a) Na cava na itukutuku ni vakacegu a kacivaka o Jisu? (b) E vakaraitaka vakacava o Jisu na yaga ni nona itukutuku ena leqa era sotava na tamata yadua? (c) Na yavu cava e vakarautaka o Jisu ena nona cakacaka vakaitalatala?

⁹ Na vakacegu a vunautaka o Jisu e semati vakavoleka sara kei “nai tukutuku-vinaka ni matanitu ni Kalou.” A kacivaka na itukutuku oqo o koya ena vanua kece e vakalakova. (Luke 4:​43) E vakaraitaka na yaga ni itukutuku oya ena nodra leqa ni veisiga na tamata ena nona vakayacora e matanavotu na veika ena qai cakava me baleta na kawatamata ni sa na taura na nona itutu ni veiliutaki vakamesaia. E uqeta na yalo ni via bula vei ira na rarawataka tu na nodra mataboko kei na nodra sega ni vosa rawa ena nona vakabulai ira (Maciu 12:22; Marika 10:​51, 52), wili kina o ira na lokiloki (Marika 2:​3-​12), o ira na Isireli e takavi ira tu na mate vakasisila (Luke 5:​12, 13), kei na mate ca tale e so. (Marika 5:​25-​29) A vakaceguya tale ga na vuvale erau lolositaka na mate ni dua na luvedrau ena nona vakabulai rau na gone erau sa mate tu. (Luke 7:​11-​15; 8:​49-​56) E vakaraitaka ni tu vua na kaukaua me vakamalumutaka na cava rerevaki, me vakania tale ga na ilawalawa tamata levu. (Marika 4:​37-​41; 8:2-9) Kena ikuri, a vakavulici ira o Jisu ena so na ivakavuvuli yaga ena vukei ira mera walia nodra leqa, qai vakasinaita na lomadra ena vakanuinui vinaka me baleta na veiliutaki dodonu i koya na Mesaia. O koya gona, ena nona cakacaka vakaitalatala, a sega wale ga ni vakacegui ira na rogoci koya ena vakabauta o Jisu, a biuta tale ga na yavu mera na vakayaloqaqataki tiko kina na tamata ena veiudolu tale na yabaki ena muri mai.

10. E yaga vakacava na isoro i Jisu?

¹⁰ Oti e 60 vakacaca na yabaki mai na gauna e sorovaka kina o Jisu na nona bula vakatamata qai vakaturi ina bula vakalomalagi, a uqeti na yapositolo o Joni me vola: “Na luvequ lomani, au sa vola yani vei kemudou na veika oqo, mo dou kakua kina ni valavala ca. Ia kevaka sai valavala ca e dua, sa dua na noda Dautataro vei Tamada, ko Jisu Karisito, na yalododonu: ia sai bulubulu ni nodai valavala ca ko koya; a sa sega e na vuku ni noda walega, e na vuku talega ni nodra na kai vuravura kecega.” (1 Joni 2:​1, 2) Na yaga ni isoro uasivi i Jisu e veivakacegui dina. Eda kila kina ni rawa ni vosoti na noda ivalavala ca, vinaka na noda lewaeloma, vinaka na noda veiwekani kei na Kalou, qai rawa nida nuitaka na bula tawamudu.​—Joni 14:6; Roma 6:​23; Iperiu 9:​24-​28; 1 Pita 3:​21.

Mai Veivakacegui na Yalo Tabu

11. Na cava e se baci yalataka o Jisu ni bera ni mate mera na vakacegui kina na nona imuri?

¹¹ Ena iotioti ni yakavi ni se bera na nona mate vakaisoro, a kaya vei iratou nona yapositolo o Jisu ni na vakarautaka na Tamadratou vakalomalagi e dua tale na ka me ratou na vakacegui kina. E kaya o Jisu: “Ka’u na masuti Tamaqu, ena qai solia vei kemudou e dua tale na Dauveivakacegui, me tiko ga kei kemudou ka sega ni mudu; a Yalo Tabu sa vu ni ka dina.” E kaya vei iratou o Jisu: “Na Dauveivakacegui, na Yalo Tabu, . . . ena vakavulici kemudou e na ka kecega ka’u a vosataka vei kemudou.” (Joni 14:​16, 17, 26) A vakacegui iratou sara mada vakacava na yalo tabu?

12. E vakaitavi vakacava na yalo tabu ena nodratou vukei na tisaipeli i Jisu ena nodra vakacegui e levu?

¹² Levu sara na ka e tuberi iratou kina na yapositolo o Jisu. Macala tu ga ni ratou na guiguilecava dredre na nona veituberi, ia vakaevei na ka e kaya, eratou na nanuma tiko ga? Se ratou na guilecava beka e so na ivakasala bibi ni ratou tamata ivalavala ca ga? E kaya vei iratou o Jisu ni yalo tabu ena vakasuka tale ena nodratou vakasama na ka kece a vakavulici iratou kina. O koya gona, sivi toka e walu na yabaki mai na mate i Jisu, e vola rawa o Maciu na imatai ni Kosipeli, e lewena tiko na iVunau veivakauqeti i Jisu ena Ulunivanua, vica vata na vosa vakatautauvata me baleta na Matanitu ni Kalou, kei na nona ivakamacala matailalai me baleta na ivakatakilakila ni nona tiko tawarairai o Jisu. Rauta ni 50 tale na yabaki e muri, e vola rawa na yapositolo o Joni na itukutuku matailalai kei Jisu, vakabibi na iotioti ni nona vica na siga e vuravura. Bau veivakauqeti dina na itukutuku uqeti vakalou oqori me yacova sara na noda gauna edaidai!

13. E veivakavulici vakacava vei ira na lotu Vakarisito taumada na yalo tabu?

¹³ Na yalo tabu e sega wale ga ni vakasuka ina nodra vakasama na tisaipeli na vosa i Jisu, e vakavulici ira tale ga qai dusimaki ira mera kila cake vakavinaka na inaki ni Kalou. Ni se tiko kei ira na nona tisaipeli o Jisu, e so na ka e kaya vei ira a sega ni matata sara. Ia e muri, ena veivakamuai ni yalo tabu, eratou mani vola kina o Joni, Pita, Jemesa, Juta, kei Paula, e so tale na ka me baleta na inaki ni Kalou. O koya gona e veivakavulici na yalo tabu, qai vakadeitaka oqo ni Kalou e veidusimaki tiko.

14. Na sala cava soti e vukei ira kina na tamata i Jiova na yalo tabu?

¹⁴ Na cakacaka veivakurabuitaki tale ga ni yalo tabu e vakamatatataka ni sa oti na veivakadonui ni Kalou vei ira na Isireli vakayago, ia sa vakadonui oqo na ivavakoso vakarisito. (Iperiu 2:4) Dua tale ga na ka e vakatakilakilataki ira na tisaipeli dina i Jisu na raici votu ni vua ni yalo tabu ena nodra bula. (Joni 13:35; Kalatia 5:​22-​24) E vakaukauataki ira na lewe ni ivavakoso oya na yalo tabu mera vakadinadina yani ena yaloqaqa kei na doudou.​—Cakacaka 4:​31.

Vukei ena Gauna ni Leqa Levu

15. (a) Na veika dredre cava era sotava na lotu Vakarisito ena veigauna sa oti yani vaka kina edaidai? (b) Na cava era na gadreva tale ga kina na veivakayaloqaqataki o ira na dau veivakayaloqaqataki?

¹⁵ O ira kece era lomani Jiova ra qai yalodina vua era dau vakacacani. (2 Timoci 3:​12, VV) Ia e levu na lotu Vakarisito e kaukaua sara na nodra vakacacani. Donuya noda gauna oqo, e so era buturaki, bala ina keba ni veivakararawataki, valeniveivesu, kei na keba era vakacakacakataki kina vakaukaua ena ituvaki e torosobu dina. E so sara ga na matanitu era liutaka na veivakacacani, se ra vakatara e so na ilawalawa dau basulawa mera veivakacacani ra qai sega ni totogitaki. Kena ikuri, era tauvimate bibi na lotu Vakarisito se yavavala vakalevu nodra bula vakavuvale. E rawa ni vakila tale ga na lomabibi na lotu Vakarisito matua e vukea e vica vata na tacina vakayalo mera walia na ituvaki dredre era sotava. Dau gauna vaka oya, ena vinakata tale kina na vosa ni veivakayaloqaqataki o koya e dau veivakayaloqaqataki.

16. Ni sa tu ena ituvaki leqataki dina o Tevita, a qai vukei vakacava?

¹⁶ Ni sa vakasasataki Tevita o Tui Saula me vakamatei koya, e masuta na Kalou o Tevita me vukei koya: “Mo ni rogoca na noqu masu, na Kalou,” e kerea. “E ruku ni tabamuni ka’u na vakarurugi au kina.” (Same 54:​2, 4; 57:1) A qai vukei beka o Tevita? Io. Ena gauna oya, e tala na parofita o Kata kei na bete o Epaiaca o Jiova me rau lai dusimaki Tevita, e vakayagataki Jonacani tale ga na luve i Saula me vakaukauataki koya. (1 Samuela 22:​1, 5; 23:​9-​13, 16-​18) Vakatara tale ga o Jiova mera ravuravu yani na kai Filisitia, mani muduka koso kina o Saula na nona vakasasataki Tevita.​—1 Samuela 23:​27, 28.

17. Ni sa sotava o Jisu na ituvaki dredre sara, a kere veivuke vei cei?

¹⁷ Na ituvaki dredre sara a tu tale ga kina o Jisu Karisito ni sa voleka ni vakamatei. E kila vinaka sara tu ga ni na vakarogorogocataka na yaca i Tamana vakalomalagi ke sega ni qarauna na nona ivalavala, ni na rawa ni vakaleqa tale ga na nodra bula tawamudu na kawatamata kece. E bau “yaluma sara” ni sa masu vagumatua. A raica na Kalou me vukei o Jisu ena veika e gadreva ena gauna dredre oya.​—Luke 22:​41-​44.

18. E vakarautaka vakacava na vakacegu na Kalou vei ira na lotu Vakarisito taumada era vakacacani vakaukaua?

¹⁸ Sa dua na ka na kaukaua ni nodra vakacacani na lotu Vakarisito ni sa tauyavu oti na ivavakoso ena imatai ni senitiuri. Ra tini veiseyaki kina na lotu Vakarisito kece mai Jerusalemi, vakavo ga o iratou na yapositolo. Era yarataki sara ga mai na nodra dui vale na tagane kei na yalewa. Na vakacegu cava e vakarautaka vei ira na Kalou? Na vosa ni veivakadeitaki oqo, ni sa nodra “na i yau e uasivi cake ka sega ni rusa rawa,” na nodra ivotavota tudei mai lomalagi vata kei Karisito. (Iperiu 10:34; Efeso 1:​18-​20) Nira vunau tiko, era vakadinadinataka ni tokoni ira na yalo tabu ni Kalou, kei na veika era sotava e sa qai kuria ga na nodra reki.​—Maciu 5:​11, 12; Cakacaka 8:​1-​40.

19. Dina ni vakacacani vakaca o Paula, e raica vakacava na veivakacegui ni Kalou?

¹⁹ Yaco na gauna me sa vakacacani tale ga o Saula (Paula), e dua a dau veivakasaurarataki e liu baleta ga ni sa tavuki me lotu Vakarisito. E tiko ena yanuyanu o Saipurusi e dua na dau vakatevoro, a saga me tarova na cakacaka vakavunau i Paula ena ilawaki kei na veivakaisini. A vakaviriki ena vatu mai Kalatia o Paula me yacova ni sa nanumi ni sa mate. (Cakacaka 13:​8-10; 14:19) A warolaki mai Masitonia. (Cakacaka 16:​22, 23) Ni sa buturaki oti mai Efeso, sa qai vola: “Sa bibi ka dredre sara vei keitou ka keitou sa sega tale ni nuitaka na bula. E vaka sa lewai me keitou mate.” (2 Korinica 1:​8, 9, VV) Ia ena ivola vata ga oya, e vola kina o Paula na vosa veivakacegui e lavetaki ena parakaravu e 2 ni ulutaga oqo.​—2 Korinica 1:​3, 4.

20. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga e tarava?

²⁰ Vakaevei o iko, o na veivakacegui tale ga vakacava? E tiko e levu ena noda gauna era gadreva na veivakacegui nira sotakaya na leqa era bikai kina e vica vata na udolu, se na leqa e tarai ira yadudua. Eda na raica ena ulutaga e tarava se da na veivakacegui vakacava ena ituvaki ruarua oqori.

O se Nanuma Tiko?

• Na cava e talei duadua kina na vakacegu ni Kalou?

• E mai vu ni vakacegu vakacava na Karisito?

• E vu ni veivakacegui vakacava na yalo tabu?

• Tukuna e so na ivakaraitaki ni nona veivakacegui na Kalou nira sa sotava na leqa levu na nona tamata.

[iYaloyalo ena tabana e 15]

E dusia na iVolatabu ni o Jiova e vakacegui ira nona tamata ena nona vakabulai ira

[iYaloyalo ena tabana e 16]

A veivakacegui o Jisu ena nona veivakavulici, veivakabulai, kei na nona vakaturi ira na mate

[iYaloyalo ena tabana e 18]

A soli vei Jisu na veivuke mai cake