Meteora—Ang Dalagku nga mga Bato

ANG dalagku nga mga bato sang Meteora, sa Thessaly sang sentro nga Gresya, katingalahan gid! Kag ang dakung kapatagan sang Thessaly mismo isa ka museo sang kinaugali nga mga obra maestra. Ang katahom kag pertilidad sini bantog katama. Sa paghinampot sa patag gikan sa sidlangan, ang isa nagaagi sa makahalawathawat, katulad sang gawang nga tutonlan sang Tempe, sa idalom sang handong sang daku nga Bukid sang Olym­pus, ang ginasugid nga puluy-an sang 12 ka dios sang Gresya. Sa tiilan sini nagailig ang Suba sang Piniós, kag sa katundan nayon sang patag yara ang Meteora.

Ining dakung batuhon, nga grupo nagatuga sing katingala, pagdayaw, kahadlok, kalipay, kag kalingin sang ulo. Ang iban sining mga bato nagataas sing 600 ka metro (1,970 pie). Nagaulhot sila kaangay sang daga. Kag isa gid ini ka daku nga panaksi sa gamhanan nga Manunuga.

Suno sa iban nga mga geologo, ang pagporma sang Meteora napetsahan sa pinakamadugay na nga panag-on geolohiko, sang ang bug-os nga Patag sang Thessaly isa anay ka dagat nga gin-ipit sa kilid sa paghuman sing bulobakolod kag indi palareho nga kadaygan. Gintalana sang iban nga mga manalawsaw ang ginabanta nga tion sang pagporma sang Meteora sing mga pila lamang ka milenio ang nagligad kag ginbanta nga bangod ini sa mga linog kag pagkaab-ab nga tuga sang tubig. Apang, ginaako nila tanan nga ang nagtigib sa sining mga higante amo ang tubig nga makusog kaayo ang pagdapya. Siempre pa, ang isa matingala nahanungod sa ginhalinan sinang tanan nga tubig.

Ang Anaw sa Leyenda

Ang dumaan nga mitolohiya sang Gresya nagapatuhoy sa sining duog. Suno sa binalaybay ni Pindar kag sa sinulatan ni Apol­lo­do­rus, sang ang mitiko nga si Deucalion amo ang hari sang ­Phthia sa Thessaly, si Zeus, nga hari sang mga dios sang Olympia namat-od sa pagpatay sa didiosnon kag malaut nga katawhan paagi sa anaw. Agod makalampuwas sa kasingkal sang mga dios, si Deucalion nagtukod sing arka. Ginbutang niya diri ang kinahanglanon nga mga aman. Pagsulod gid niya sa arka upod sa iya asawa nga si Pyrr­ha, isa ka daku nga anaw ang nag-abot, nagbaha sa daku nga bahin sang Gresya, kag naglumos sa “halos tanan nga tawo.” Sadto nga anaw nga ang mga bukid sang Thessaly ginkunokuno nga nahuman. Sa sulod sang siam ka adlaw kag gab-i, ang arka ni Deucalion gin-anod pakadto-pakari sang mga balud tubtob nga nakatungtong ini sa Bukid sang Parnassus, sa Thessaly.

Pagkaguwa sa arka, si Deucalion naghalad kay Fixius Zeus. Ginmandoan sang dios nga si Zeus sanday Deucalion kag Pyrr­ha nga maghaboy sang mga bato sa likod nila. Ang ginhaboy ni Deucalion nangin mga lalaki, kag ang ginhaboy ni Pyrr­ha nangin mga babayi. Isa gid ka tiku nga bersion sang rekord sang Biblia nahanungod sa matuodtuod nga Anaw sang adlaw ni Noe!—Genesis 6:1–8:22.

Ang mga Monasteryo sang Meteora

Ang ­Great Meteora nagataas sing 613 metro (2,011 pie) sa ibabaw sang suba sang Piniós. Nahamtang sa matapan nga putokputokan sang bukid amo ang monasteryo sang Me­ta­mor­pho­sis, ang pinakadaku sa anum nga nagapanghikot karon. Ang pagtaklad paagi sa ginsemento nga dalan kag gintigib nga hagdanan nga bato indi mahapos.

Sa mga monasteryo sang Meteora, yara karon ang mga librarya nga nagaunod sing madamodamo nga manuskrito. Madamo ang makita sa natago nga mga duog subong sang mga dingding kag mga atop kag sa idalom sang katre.

Ang mga kaundan sang mga manuskrito relihioso kag eklesiastiko ang kalabanan. Apang madamo man ang manuskrito nga may maragtason, literaryo, pilosopiko, kag sientipiko nga kaundan. Ang pinanid sini nahuman sang mga panit sang karnero ukon papel, kag napetsahan ini kutob sang ika-9 tubtob ika-19 ka siglo. Ang isa sining panit sang karnero amo ang Codex 591 nga napetsahan sing 861-62 C.E. Amo ini ang pinakadaan nga manuskrito sang Gresya, nga ginahuman sang 423 ka panid, kag nagaunod sing mapatpat nga diskurso sang Ebanghelyo ni Mateo.

May mga lugar man nga nagaunod sing mga dokumento subong sang bulawan sing kilid nga mga pahina sang By­zan­tine nga mga emperador kag mga patriarka. Mga 3,000 ang kabilogan nga kadamuon. Apang ang mga manuskrito sang Biblia diutay lamang, kay ang mga manugkopya sang Meteora naghimo sing diutay lamang sini nga sahi sang buluhaton.

Ang mga monasteryo puno sang relihioso nga mga imahen (icons) nga nagalaragway sa patopato kag matuod nga mga tawo, kag sa mga hitabo man nga nagapamatuod sa relihioso nga pagtuluohan sang mga mongha. Halimbawa, ang isa ka representasyon sang Ikaduha nga Pagkari nagalaragway sa mga makasasala nga ginhaboy sa baba sang makahaladlok nga dakung sapat. Bisan diin, sa templo ni Juan Bautista, may larawan nga nagalaragway sa manugkabayo nga sa atubangan niya nagatindog si Venus.

Dira nagtapos ang aton pagduaw sa Meteora. Ano man ang hunahunaon naton tuhoy sa hinimo-sang-tawo nga mga butang nga makita karon didto, mapahulag kita sa katahom sining daku nga grupo sang mga bato nga nahamtang sa Thessaly.

[Ginkuhaan sang Laragway sa pahina 30]

Litrato sang Embahada sang Gresya