Isa ka Dalayawon nga Karera
57 ka Tuig sang Pagkamisyonero
Gin-asoy ni Eric Cooke
SA LUS-AW nga pamanagbanag, nagasandig ako sa barandilya sang barko kag nagatulok sa madulomdulom nga bahin sang gintaipan. Naghalin kami sang akon utod sa Southampton, Inglaterra, sang nagligad nga gab-i kag nagapadulong kami sa Saint-Malo, Pransya. Mga turista bala? Indi, dalhon namon ang mensahe sang Ginharian sang Dios sa Pransya. Sang pag-abot namon sa Saint-Malo, gin-asembol namon ang amon bisikleta kag nagbisikleta padulong sa bagatnan.
Amo sadto ang umpisa namon sang akon manghod nga si John sa misyonero nga hilikuton sa kapin sa 57 ka tuig nga nagligad. Ano ang nagdul-ong sa amon sa pagsulod sa bug-os tion nga pag-alagad? Ano ang nagpahulag sa amon nga biyaan ang isa ka masulhay nga puluy-an sa Inglaterra?
Ang Nag-impluwensia sa Amon Kabuhi
Sang 1922 ang akon iloy nagtambong sa pamulongpulong publiko nga “Sa Diin ang Minatay”? Nalipay sia sa sini kag wala madugay nangin dedikado nga alagad ni Jehova. Apang wala mahamuot si Dad. Katapo sia sang Anglikano nga Iglesia, kag sa sulod sang mga tinuig ginadala niya kami sa simbahan kada Domingo sang aga samtang ginatudluan kami ni Mum gikan sa Biblia kon hapon.
Sang 1927 nangin 14 anyos si John kag nagsugod sa pagtambong sa mga miting upod kay Mum kag nagpakigbahin sa pagpanaksi sa kabalayan. Apang kontento ako sa akon kaugalingon, bangod maayo ang akon trabaho sa Barclay’s Bank. Apang, bilang pagtahod kay Mum, sang ulihi nagsugod ako sa pagtuon sa Biblia, paagi sa mga publikasyon sang Watch Tower Society. Sa tapos sadto, nangin madasig ang espirituwal nga pag-uswag, kag sang 1930 ginbawtismuhan ako.
Sang makatapos ako eskwela sang 1931, ginsugdan ni John ang bug-os tion nga ministeryo subong payunir. Sang manugda sia nga updan ko sia sa pagpayunir, naghalin ako sa banko kag nagbuylog sa iya. Ang amon determinasyon napalig-on sang amon bag-o nga ngalan, mga Saksi ni Jehova, nga bag-o lang namon mabaton sadto. Ang amon nahauna nga asaynment amo ang banwa sang La Rochelle kag ang palibot nga teritoryo sa nakatundan nga baybayon sang Pransya.
Pagpayunir Paagi sa Bisikleta sa Pransya
Samtang nagabisikleta kami sa bagatnan gikan sa Saint-Malo, nalipay kami sa pagtan-aw sa talamnan sang mga mansanas sa Normandy kag sa pagsinghot sang baho sang naluto nga mansanas gikan sa galingan sang cider. Wala gid kami maghunahuna nga ang mga baybayon sang Normandy sa malapit pagligad sang 13 ka tuig, sa tion sang Inaway Kalibutanon II, mapierdi sang pila sang pinakamadugo nga mga inaway sa maragtas; ukon nga ang amon bug-os tion nga ministeryo magadugay gid. Naglahog ako kay John: “Sa banta ko magadugay kita sing lima ka tuig subong mga payunir. Malapit na ang Armagedon!”
Sa tapos sang tatlo ka adlaw nga pagbisikleta, nag-abot kami sa La Rochelle. Pareho kami may ihibalo diutay sa Pranses, gani wala kami mabudlayi sa pagpangita sing diutay nga kuwarto nga nasangkapan. Sakay sa amon bisikleta, natuptupan namon ang tanan nga minuro nga may kasangkaron nga mga 20 kilometros, nga nagapahamtang sing mga literatura sa Biblia. Nian nagsaylo kami sa lain nga siudad kag amo gihapon ang amon ginhimo. Wala sing Saksi sa sadto nga bahin sang Pransya.
Sang Hulyo 1932, si John, nga nakatuon sing Espanyol sa eskwelahan, ginpadala sang Sosiedad sa Espanya. Nagpadayon ako sa nabagatnan sang Pransya kag sa sulod sang duha ka tuig lainlain ang akon mga kaupod gikan sa Inglaterra. Bangod wala sing iban nga pagpakig-upod sa mga Saksi, ang regular nga pangamuyo kag pagtuon sa Biblia importante gid agod mahuptan ang amon espirituwal nga kusog. Nagapauli kami sa Inglaterra makaisa kada tuig agod magtambong sa tuigan nga mga kombension.
Sang 1934 ginpaguwa kami sa Pransya. Ang kabangdanan sini amo ang Iglesia Katolika Romana, nga sadto may mabaskog nga impluwensia. Sa baylo nga magbalik sa Inglaterra, nagbuylog ako sa duha ka Ingles nga mga payunir, kag nagkadto kami sa Espanya—nga sakay sa amon bisikleta subong sang kinaandan. Isa ka gab-i nagtulog kami sa idalom sang mga kahoy-kahoy, sang isa pa gid ka gab-i sa hantal sang mga kugon, kag sang isa pa gid ka gab-i sa higad sang baybay. Sang ulihi nag-abot kami sa Barcelona sa aminhan-sidlangan sang Espanya kag nagbuylog kami kay John, nga nag-abiabi sa amon.
Ang Hangkat sang Espanya
Wala sing kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova sa Espanya sadtong tion. Sa tapos makapanghikot sing pila ka bulan sa Barcelona, nagpadayon kami sa Tarragona. Didto namon gin-umpisahan sa nahauna nga tion ang paggamit sing madaladala nga ponograpo kag sing mga plaka sang malip-ot nga mga pamulongpulong sa Biblia sa Espanyol. Epektibo gid ini, labi na sa magutok nga mga kapehan kag mga taberna.
Sa Lérida, sa aminhan-sidlangan, ginbuylugan kami sang nagaisahanon nga Saksi, si Salvador Sirera. Napalig-on sang amon pagtener sa sadto nga duog, nagpayunir sia sa isa ka tion. Sa Huesca, gin-abiabi kami sing mainit ni Nemesio Orus sa iya diutay nga balay sa ibabaw sang shop nga kalay-uhan sing relo. Gindumalahan namon upod sa iya ang amon nahauna nga pagtuon sa Biblia sa puluy-an, nga ginagamit ang isa sang una nga mga polyeto sang Sosiedad. Ginahiwat namon ini sing mga duha ka oras kada adlaw, kag wala madugay nagbuylog sia sa amon subong payunir.
Sa masunod nga siudad nga amon gintuptupan, ang Zaragoza, nalipay kami sa pagbulig kay Antonio Gargallo kag kay José Romanos, duha ka solterito. Kada gab-i nagakadto sila sa amon diutay nga hulot agod magtuon sa Biblia nga amon ginadumalahan sa libro nga Government. Sang ulihi, nagbuylog sila nga duha sa amon pagpayunir.
Ginsumbong nga mga Pasista
Samtang sadto nga tion, ang kagamo nagabaskog. Buot na magdabdab ang Spanish Civil War, ang inaway nga sa diin ginatos ka libo ang napatay sang ulihi. Sa isa ka minuro malapit sa Zaragoza, si Antonio kag ako nakasumalang sing mga kabudlayan. Nasal-an sang isa ka babayi nga nagbaton sang amon mga polyeto nga ini Katoliko nga propaganda kag ginsumbong kami nga mga Pasista. Gindakop kami kag gindala sa estasyonan sang polisiya. “Ano ang inyo ginahimo sa sining minuro?” pamangkot sang sarhento. “Ang mga tawo diri mga komunista kag indi nila luyag ang propaganda sang mga Pasista!”
Sa tapos namon mapaathag ang amon hilikuton, nakontento sia. Ginpapanyaga niya kami kag ginlaygayan nga maghalin sa minuro sing hipos sa tion sang pahuway sa udto. Apang sang maghalin kami, may grupo nga nagahulat sa amon. Ginpang-agaw nila ang amon literatura. Isa yadto ka malaw-ay gid nga kahimtangan. Apang, nagpasalamat kami, nga nag-abot ang sarhento kag mataktikanhon nga gin-uluuluhan ang akig nga grupo. Nagtinong sila sang magtanyag sia nga dalhon kami sa Zaragoza agod makigkita sa awtoridad. Didto naghambal sia para sa amon sa isa ka opisyal sang siudad, kag ginbuhian kami.
Sang Hulyo 1936, sang magsugod ang inaway sibil, si Antonio nagdumili sa pagpakig-away upod sa hangaway ni Franco kag ginpatay. Nalipay gid kami ni John nga abiabihon sia sa pagkabanhaw kag makita liwat ang iya matahom nga yuhum!
Gintawag nga mga Komunista sa Irlandiya
Antes gid lang magdabdab ang inaway sibil, nagpauli kami ni John sa Inglaterra para sa amon kinaandan nga bakasyon kada tuig. Bangod sang inaway nangin imposible nga makabalik kami sa Espanya, gani nagpayunir kami sa pila ka semana sa Kent, malapit sa amon puluy-an sa Broadstairs. Nian nag-abot ang amon masunod nga asaynment—Irlandiya. Ginhimos sang presidente sang Sosiedad, nga si Joseph F. Rutherford, ang pagkadto namon didto kag magpanagtag sing pinasahi nga tract nga natig-uluhan You Have Been Warned. Wala sing kongregasyon sa bagatnan sang Irlandiya, pila lamang ka nagaisahanon nga mga Saksi.
Sini nga tion, sa pagsugyot sang Katoliko nga mga klero, ginsumbong kami nga mga komunista—ang baliskad gid sang panumbungon batok sa amon sa Espanya! Isa ka bes ang isa ka akig nga gang sang mga Katoliko hinali nga nagsulod sa balay nga amon ginaistaran, ginpanguha ang amon mga karton sang literatura, kag ginpangsunog. Pila ka subong sini nga hitabo ang amon nasumalang antes kami nakabalik sa Inglaterra sang tig-ilinit sang 1937.
Inaway Kalibutanon II kag Pagkadto sa Gilead
Sang gindeklarar ang Inaway Kalibutanon II sang Septiembre 1939, si John nagaalagad sa Bordeaux, Pransya, kag ako iya manugtatap sang kongregasyon sa Derby, Inglaterra. Ang pila ka payunir, lakip si John, nga nagbuylog liwat sa akon, ginpuwera sa pilit nga pag-alagad sa militar, apang ang iban, kaangay ko, wala ginpuwera. Gani pasulod-guwa ako sa bilangguan sa tion sang inaway. Kinahanglan ang pagbatas agod mabatas ang mga kahimtangan sa mga bilangguan sa tion sang inaway, apang nahibaluan namon nga mas daku ang pag-antos sang amon kauturan sa Europa.
Sa tapos sang inaway ang bag-o nga presidente sang Watch Tower Society, nga si Nathan H. Knorr, nagduaw sa Inglaterra kag ginhimos niya ang pila ka payunir nga mag-eskwela sa Watchtower Bible School of Gilead sa aminhan sang Nueva York, para sa paghanas subong mga misyonero. Gani sang Mayo 1946 nagtabok kami ni John sa Atlantiko nga sakay sa Liberty Ship nga gintukod sa tion sang inaway.
Ang ikawalo nga klase sang Gilead amo ang nahauna nga internasyonal gid. Daw ano ka makalilipay ang pagtuon kag pagpakig-upod upod sa beterano nga mga payunir sa sulod sang lima ka bulan nga kurso! Sang ulihi, nag-abot ang adlaw sang gradwasyon, kag nabaton namon ang amon mga asaynment. Ginpadala ako sa Nabagatnan nga Rhodesia, karon nakilal-an subong Zimbabwe, kag si John ginpadala sa Portugal kag Espanya.
Pagmisyonero sa Aprika
Nagtupa ako sa Cape Town, Bagatnan nga Aprika, sang Nobiembre 1947. Ang isa pa ka barko nagdala sa akon kabutho nga sanday Ian Fergusson kag Harry Arnott. Wala madugay nagduaw si Utod Knorr, kag nagtambong kami sa kombension sa Johannesburg. Nian nagpadayon kami pa aminhan sa amon asaynment—si Ian sa Nyasaland (karon Malawi), si Harry sa Aminhan nga Rhodesia (karon Zambia), kag ako sa Bagatnan nga Rhodesia (Zimbabwe). Sa sibu nga tion nagtukod ang Sosiedad sing sanga, kag gintangdo ako nga manugtatap sang sanga. May yara kami 117 ka kongregasyon kag mga 3,500 ka manugbantala sa pungsod.
Wala madugay nag-abot ang apat ka bag-ong misyonero. Ginpaabot nila nga sa ila asaynment ang mga balay human sa daga, may mga leon nga nagangurob kon gab-i, may mga man-ug sa idalom sang katre, kag kinaraan gid nga mga kahimtangan. Sa baylo, bangod sang nagapamulak nga mga kahoy nga nagalinya sa mga dalan sang Bulawayo, moderno nga mga kasulhay, kag sang mga tawo nga handa sa pagpamati sa mensahe sang Ginharian, gintawag nila ini nga paraiso sang payunir.
Duha ka Pagpasibu sa Kaugalingon
Sang mabawtismuhan ako sang 1930, indi tanto kaathag ang paghangop tuhoy sa makatigayon sing kabuhi nga walay katapusan sa duta. Gani kami ni John nagaambit sa mga emblema kon Memoryal, subong sang tanan. Bisan sang 1935, sang ang “dakung kadam-an” sang Bugna kapitulo 7 ginpakilala subong isa ka dutan-on nga klase sang “mga karnero,” ang amon panghunahuna wala magbalhin. (Bugna 7:9; Juan 10:16) Nian sang 1952, Ang Lalantawan sa pahina 63 nagbalhag sing paathag tuhoy sa pagkatuhay sang dutan-on nga paglaum kag sang langitnon nga paglaum. Didto namon narealisar nga wala kami sing paglaum sa langitnon nga kabuhi, kundi nga ang amon paglaum amo ang kabuhi sa paraiso nga duta.—Isaias 11:6-9; Mateo 5:5; Bugna 21:3, 4.
Ang isa pa ka pagpasibu? Nagdugang ang akon pagkaluyag kay Myrtle Taylor, nga nagpanghikot upod sa amon sa tatlo ka tuig. Sang maathag nga amo man ang iya balatyagon sa akon kag lunsay namon ginaapresyar ang pag-alagad subong misyonero, nagnobyahanay kami kag nagpakasal sang Hulyo 1955. Si Myrtle nangin isa ka masinakdagon gid nga asawa.
Ministeryo sa Bagatnan nga Aprika
Sang 1959 nagduaw si Utod Knorr sa Bagatnan nga Rhodesia, kag ginpadala kami ni Myrtle sa Bagatnan nga Aprika. Wala magdugay nagsugod kami sa paglakbay sa akon asaynment sa sirkito. Bulawanon gid yadto nga mga adlaw. Apang nagatigulang ako, kag ang panglawas ni Myrtle naghatag sa amon sing kabalaka. Pagligad sang pila ka tion indi namon masarangan ang hilikuton sa sirkito, gani nagtukod kami sing puluy-an sang mga misyonero sa Cape Town kag nag-alagad didto sing pila ka tuig. Sang ulihi, ginpadala naman kami sa Durban, sa Natal.
Ang asaynment namon amo ang Chatsworth, isa ka daku nga komunidad sang mga Indian. Isa ini ka dumuluong nga asaynment sa sulod sang dumuluong nga asaynment—isa ka matuod nga hangkat sa amon nga tigulang na nga mga misyonero. Sang mag-abot kami didto sang Pebrero 1978, may isa ka kongregasyon sang 96 ka Saksi, kalabanan Indian. Dapat namon ton-an ang relihioso nga panghunahuna sang mga Hindu kag hangpon ang ila mga kinabatasan. Ang pagpalapit nga gingamit ni apostol Pablo sa pagpanaksi sa Atenas nangin mabuligon nga halimbawa para sa amon.—Binuhatan 17:16-34.
Mga Pagpakamaayo sang Pag-alagad Subong mga Misyonero
Karon 78 anyos na ako, kag sa likod ko amo ang 57 ka tuig sang pag-alagad subong misyonero. Daw ano ka makapalig-on nga makita ang dalayawon nga mga pag-uswag sa mga pungsod nga akon naalagdan! Ang Pransya nakalab-ot sang 100,000 ka manugbantala sa Ginharian, ang Espanya may kapin sa 70,000, kag ang Bagatnan nga Aprika nag-uswag halin sa 15,000 sang mag-abot kami tubtob sa kapin sa 43,000.
Mga pamatan-on, ang inyo bala mga kahimtangan nagatugot sa inyo sa pagsulod sa bug-os tion nga ministeryo? Kon amo, ginapasalig ko kamo nga amo ini ang labing maayo nga karera. Indi lamang ini isa ka proteksion gikan sa mga problema kag mga pagsulay nga nagaatubang sa mga pamatan-on karon kundi madihon sini ang imo personalidad sa pagpahisuno sa matarong nga mga prinsipio ni Jehova. Daw ano nga bentaha kag pribilehiyo para sa lamharon kag tigulang nga mag-alagad kay Jehova karon!
[Piktyur sa pahina 29]
Nag-abot ang bisita sa kusina sa kampo ni Myrtle Cooke