Nakasapo Ako sing Kaayawan sa Pag-alagad sa Dios

PANUGIRON NI JOSHUA THONGOANA

Sadtong 1942, naligban gid ako. Ginatun-an ko ang literatura nga ginbalhag sang mga Se­venth-Day Ad­ven­tist kag ang literatura nga ginbalhag sang Watch Tow­er So­cie­ty. Kaangay sang mga Israelinhon anay, ‘nagapiniang [ako] sa tunga sang duha ka panghunahuna.’​—⁠1 Hari 18:⁠21.

GINAPADALHAN ako sang mga Seventh-Day Adventist sing naimprinta nga mga lektyur nga ginatawag “Tingog sang Tagna.” Nanamian ako magsabat sa ila mga pamangkot, kag nanaad sila nga hatagan nila ako sing matahom nga sertipiko kon makapasar ako sa akon tanan nga mga pasinawan. Apang natalupangdan ko nga ang “Tingog sang Tagna” kag ang mga publikasyon sang Watch Tow­er So­cie­ty ginapadala halin sa siudad sang ­Cape ­Town sa ­South Af­ri­ca. Natingala ako: ‘Kilal-anay bala ining mga organisasyon? Nagahisantuanay bala ang ila mga panudlo? Kon indi, sin-o ang husto?’

Agod masabat ini, ginpadalhan ko sing pareho nga sulat ang tagsa ka organisasyon. Halimbawa, ginsulatan ko ang Watch Tow­er So­cie­ty: “Kilala bala ninyo ang mga tawo nga kaupod sa ‘Tingog sang Tagna,’ kag kon kilala ninyo, ano ang masiling ninyo sa ila mga panudlo?” Sang ulihi, nakabaton ako sing sabat gikan sa duha ka grupo. Ang sulat halin sa Watch Tow­er So­cie­ty nagsiling nga kilala nila ang “Tingog sang Tagna” apang nagpaathag nga ang mga panudlo sini, subong sang Trinidad kag ang pagbalik ni Cristo sa duta sa unod, dimakasulatanhon. Ang ila sulat naglakip sang mga kasulatan nga nagahimutig sining mga doktrina.​—⁠Juan 14:​19, 28.

Ang sabat halin sa “Tingog sang Tagna” nagsiling lamang nga kilala nila ang “mga taga-Watch Tow­er,” apang wala sila nagaugyon sa ila mga panudlo. Wala sing ginhatag nga mga rason. Gani namat-od ako pabor sa Watch Tow­er So­cie­ty, nga amo ang legal nga ahensia nga ginagamit sang mga Saksi ni Jehova. Sa karon, pagligad sang 50 ka tuig nga pagpakig-upod sa mga Saksi, malipayon gid ako nga ginhimo ko yadtong husto nga desisyon!

Relihioso nga Ginhalinan

Natawo ako sang 1912 sa isa ka uma nga ginatawag Makanye, sidlangan sang banwa sang Pieters­burg sa ­South Af­rica. Ang Makanye kontrolado sadto anay sang Iglesia Anglikano nga relihion, gani nangin miembro ako sina nga iglesia. Sang dies anyos ako, ang amon pamilya nagsaylo sa isa pa ka lugar nga dominado sang Luth­eran Ber­lin Mis­sion ­Church, kag ang akon mga ginikanan nagbuylog sa sinang iglesia. Nakalipikar ako sang ulihi sa pagtambong sa serbisyo sa Komunyon kag sa pagkaon sang tinapay kag sa pag-inom sang alak, apang wala ini magpaayaw sa akon espirituwal nga mga kinahanglanon.

Pagkatapos sang walo ka tuig nga pag-eskwela, ginpadala ako sang akon amay sa Kilnerton Train­ing Insti­tution, kag sang 1935, nabaton ko ang ­Third ­Year Teach­er’s Cer­ti­fi­cate. Ang isa sang akon kaupod nga manunudlo amo ang isa ka lamharon nga babayi, si Caroline. Nagpakasal kami, kag sang ulihi nagbun-ag si Caroline sing isa ka bata nga babayi nga ginhingalanan namon si Damaris. Mga pila ka tuig sang ulihi, nangin puno nga manunudlo ako sa Sehlale ­School sa baryo sang Mamatsha. Sanglit Dutch Re­formed ­Church ang nagapalakat sang eskwelahan, nagbuylog kami sa sina nga iglesia, nagatambong sing regular sa mga serbisyo sini. Ginhimo namon ini bangod amo ini ang uso nga butang nga himuon, apang wala ini magpaayaw sa akon.

Isa ka Importante nga Tion

Isa ka Domingo sang 1942, nagaensayo kami sing mga himno sa simbahan sang nagsulod sa ganhaan ang isa ka lamharon nga puti nga lalaki nga may tatlo ka libro nga ginbalhag sang Watch Tow­er So­cie­ty​—⁠Crea­tion, Vin­dica­tion, kag Prep­ara­tion. Nahunahuna ko nga ang mga libro maayo tan-awon sa akon librarya, gani ginbayaran ko ini sing tatlo ka shil­lings. Nahibal-an ko sang ulihi nga ang lalaki, si Tie­nie Be­zui­den­hout, isa gali sang mga Saksi ni Jehova, nga isahanon lamang sa lugar. Sa masunod nga pagduaw ni Tienie, nagdala sia sing ponograpo kag ginpatokar ang pila ka lektyur ni Hukom Ruther­ford. Nanamian gid ako sa isa nga nakilal-an subong ­“Snare and Rack­et,” apang si Caroline kag ang akon manghod nga babayi nga si Priscilla, nga nagapuyo upod sa amon, wala manamian. Sa ikatlo nga pagduaw ni Tienie, ginhatag niya sa akon ang ponograpo agod mapatokar ko ini sa mga abyan.

Isa ka adlaw gintukis ko ang mga pahina sang libro nga Creation kag nasumalang ang kapitulo ­“Where Are the ­Dead?” Ginbasa ko ini sa paglaum nga mahibaluan ang mga kalipay nga naeksperiensiahan sang nagtaliwan nga mga kalag sa langit. Apang baliskad sa akon mga ginapaabot, ang libro nagsiling nga ang mga patay yara sa ila mga lulubngan kag wala sing nahibaluan nga bisan ano nga butang. Ang mga bersikulo halin sa Biblia, subong sang Manugwali 9:​5, 10, ginbalikwat subong panakdag. Ang isa pa ka kapitulo natig-uluhan “Awaken­ing the ­Dead,” kag ginhatag ang Juan 5:​28, 29 subong pamatuod nga ang mga patay wala sing hinalung-ong kag nagahulat sing pagkabanhaw. Rasonable ini. Makaalayaw ini.

Amo sadto nga tion, sang 1942, nga gin-utod ko ang akon kaangtanan sa “Tingog sang Tagna” kag nagsugod sa pagsugid sa iban nahanungod sa mga butang nga natun-an ko gikan sa mga publikasyon sang Watch Tow­er So­cie­ty. Ang isa sa una nga namati amo ang isa ka abyan, si Judah Letsoalo, nga isa sang akon mga kabutho sa Kilnerton Train­ing Insti­tution.

Nagbisikleta kami ni Judah sing 51 kilometros agod makatambong sa isa ka asambleya sang Aprikano nga mga Saksi sa Pie­ters­burg. Pagkatapos sadto, ang akon mga abyan sa Pie­ters­burg masunson nga nagkadto sa Mamatsha agod buligan ako sa pagtanyag sang mensahe sang Ginharian sa akon mga kaingod. Sang ulihi, sa isa pa ka asambleya sa Pie­ters­burg, sang Disiembre 1944, ginbawtismuhan ako subong simbulo sang akon dedikasyon kay Jehova.

Ang Akon Pamilya kag ang Iban Pa Namati

Sanday Caroline, Priscilla, kag ang akon anak nga babayi nga si Damaris, padayon nga nagsimba sa Dutch Re­formed ­Church. Nian natabo ang kalamidad. Si Caroline nagbun-ag sa amon ikaduha nga anak​—⁠daw mapagros nga lapsag nga ginhingalanan namon si Samuel. Apang sa hinali nagmasakit sia kag napatay. Ang mga abyan ni Caroline sa simbahan wala maghatag sing lugpay, nagasiling nga luyag sang Dios nga makaupod ang amon anak sa langit. Sa kasubo, si Caroline pirme namangkot: “Ngaa ginkuha sang Dios ang amon anak?”

Sang mabalitaan ini sang mga Saksi sa Pie­ters­burg, nagkari sila kag naglugpay sa amon pasad sa Pulong sang Dios. Si Caroline nagsiling sang ulihi: “Ang ginasiling sang Biblia nahanungod sa kabangdanan sang kamatayon, nahanungod sa kahimtangan sang patay, kag nahanungod sa paglaum sang pagkabanhaw rasonable, kag nalugpayan gid ako. Luyag ko nga mangin sa bag-ong kalibutan kag sug-alawon ang akon anak gikan sa lulubngan.”

Nag-untat si Caroline sa pagsimba, kag sang 1946 sia, si Priscilla, kag si Judah nabawtismuhan. Wala magdugay pagkatapos sang iya bawtismo, naglakat si Judah agod buksan ang pagbantala nga hilikuton sa banwa nga ginatawag Mamahlola, kag tubtob karon nagaalagad sia subong bug-os tion nga payunir nga ministro.

Sang maglakat si Judah, ako lamang ang lalaki nga nabilin sa pag-atipan sa amon kongregasyon, nga ginhingalanan Boy­ne. Nian nagsaylo sa amon teritoryo si Grace­ly Mahlat­ji, kag sang ulihi napangasawa niya si Priscilla. Kada semana, kami ni Grace­ly nagabuslanay sa pagpamulongpulong publiko sa Sepedi, ang lokal nga hambal sa Aprika. Agod matigayon sang katawhan ang literatura sa Bibia, ginpangabay ako sang Sosiedad sa pagbadbad sang literatura sa Sepedi. Nalipay gid ako nga makita ang mga tawo nga nagabenepisyo gikan sa sini nga literatura.

Sa pagpauswag sang amon kampanya sa miting publiko, gindala namon ang isa ka ponograpo nga may daku nga trompa agod mapatokar ang mga lektyur sa Biblia sa amon teritoryo. Naghulam kami sang isa ka karo nga ginaguyod sang mga asno agod kargahan sining mabug-at nga kagamitan sa lainlain nga mga lugar. Subong resulta, ginhayuan kami sang mga tawo nga “Mga Tagaasno nga Simbahan.”

Samtang nagpadayon sa pag-uswag ang amon kongregasyon. Sang ulihi, ang akon duha ka magulang nga utod nga babayi kag ang ila mga bana nangin mga Saksi kag ang tanan nagpabilin nga matutom tubtob sang mapatay sila. Subong man, madamo gikan sa kongregasyon sang Boy­ne (ginatawag karon nga Mpho­go­di­ba ang nagsulod sa bug-os tion nga hilikuton sa pag-ebanghelyo, kag may pila pa nga yara gihapon sa sina nga pag-alagad. Sa karon, may duha ka kongregasyon sa sining malapad nga lugar sang nagalinapta nga mga kabaryuhanan, kag kapin sa kabug-usan nga 70 ka manugbantala ang aktibo sa pagbantala nga hilikuton.

Bag-o nga Karera

Sang 1949, nag-untat ako sa pagmaestro kag nagregular payunir nga ministro. Ang akon una nga asaynment amo ang pagduaw sa itom nga mga obrero sa uma nga nagaistar sa ginapanag-iyahan sang puti nga mga uma sa palibot sang Vaal­wa­ter sa Transvaal. Ginsakdag sang iban nga mga tag-iya sang uma ang gin-adoptar sining karon lang nga polisa sang apartheid kag determinado nga dapat batunon sang mga itom ang ila kuno nga pagkakubos sa mga puti kag dapat alagaran ang ila puti nga mga agalon. Gani sang nagbantala ako sa itom nga mga obrero, nasal-an ako sang pila ka puti nga manugbantala sang dipagpasakop. Ginsumbong pa ako sang iban nga Komunista kag ginpahog nga tiruhon ako.

Ginreport ko ang sitwasyon sa sanga talatapan sang Watch Tow­er So­cie­ty, kag ginsaylo ako sang ulihi sa isa pa ka asaynment sa isa ka banwa nga ginatawag Dui­wels­kloof. Sini nga tion nag-untat man sa pagmaestra ang akon asawa kag nagbuylog sa akon sa pagpayunir. Isa ka hapon sang 1950 sa amon pagpauli halin sa pag-alagad sa latagon nakita namon ang isa ka daku nga sobre halin sa Sosiedad. Sa amon kakibot, nagaunod ini sing imbitasyon para sa akon agod hanason subong nagalakbay nga manugtatap. Sa tatlo ka tuig ginduaw namon ang mga kongregasyon sa ­South Africa, kag nian sang 1953 gintangdo kami sa Lesotho, ang suludlon nga pungsod sa tunga sang ­South Africa.

Pagministeryo sa Lesotho kag Botswana

Sang nagsugod kami sa pag-alagad sa Leso­tho, madamo sing hinuringhuring nga ang mga estranghero amo sa masami ang puntariya sang ritwal nga pagpatay. Nabalaka kami nga mag-asawa, apang ang gugma sang amon Sotho nga mga kauturan kag ang ila pagkamaabiabihon nagbulig sa amon sang ulihi nga kalimtan ina nga mga kahadlok.

Sa pag-alagad sa mga kongregasyon sa Maluti Moun­tains sa Lesotho, nagasakay ako sa eroplano, kag ang akon asawa nagapabilin sa patag nga ginapadayon ang pagpayunir tubtob makabalik ako. Ang mga abyan malulo nga nag-upod sa akon sa lainlain nga mga kongregasyon agod buligan ako nga indi magtalang sa mga kabukiran.

Kis-a ginsilingan ako nga agod malab-ot ang masunod nga kongregasyon dapat kami magtabok sa Orange Riv­er sakay sang kabayo. Ginpasalig ako nga ang akon kabayo mabuot, apang ginpaandaman nga kon magsulog ang tubig, ang mga kabayo masami nga nagatinguha sa pagpamag-an sang ila mga dala. Nabalaka ako bangod indi ako maayo mangabayo ukon maayo maglangoy. Wala magdugay kag didto na kami sa suba, kag ang tubig nagdalom tubtob sa siya sang kabayo. Hinadlukan gid ako nga ginbuy-an ko ang renda kag nanguyapot sa buhok sang kabayo. Nakaginhawa kami sang nakalab-ot kami sa pihak-pangpang nga wala maano!

Sadto nga gab-i halos wala ako matulugan sa pagpalanakit sang akon lawas bangod sang pagsakay sa kabayo. Apang takus gid ang tanan nga dikasulhayan, bangod gin-apresyar sing daku sang mga abyan ang amon pagduaw. Sang nagsugod ako sa sirkito nga hilikuton sa Lesotho, may kataason nga 113 ka manugbantala. Sa karon ina nga numero nag-uswag sa 1,649.

Sang 1956 ang amon pagbantala nga asaynment gin-islan sa Bechuana­land Pro­tectorate, ginatawag karon nga Botswana. Ang Botswana daku-daku nga pungsod, kag mas malawig nga mga distansia ang kinahanglan nga tuptupan agod malab-ot ang tanan nga mga manugbantala. Naglakbay kami paagi sa tren ukon sa wala sing atop nga trak. Wala sing mga pulungkuan, gani nagapungko kami sa salog sa amon dala. Masami kami nagaabot sa amon kaladtuan nga yab-ukon kag kapoy katama. Ang amon Cristianong mga kauturan pirme nagaabiabi sa amon, kag ang ila malipayon nga mga nawong nagapapagsik sa amon.

Sadto nga tion, ang mga publikasyon sang Sosiedad ginadumilian sa Botswana, gani ang amon pamalaybalay nga pagbantala ginhimo sing mainandamon, nga wala nagagamit sang literatura sang Sosiedad. Kis-a nadakpan kami nga nagapangabudlay malapit sa baryo sang Maphashalala kag gindakop. Sa pagpangapin ginbasa namon ang Biblia, nagapatuhoy sang amon komisyon subong sang narekord sa Mateo 28:​19, 20. Bisan pa ang iban nga mga manuglaygay nahaylo, ang hepe nagmando nga latiguhon ang lokal nga mga Saksi. Nian, sa amon kakibot, ang klerigo nangabay sa hepe nga magmaluluy-on kag patawaron kami. Ang hepe nagpasugot, kag ginbuy-an kami.

Walay sapayan sang paghingabot kag sang pagdumili sa amon literatura, ang Ginharian nga hilikuton nagpadayon sa pag-uswag. Sang nag-abot ako sa Botswana, may kataason nga 154 ka manugbantala. Pagligad sang tatlo ka tuig sang ang pagdumili ginkuha, ina nga kadamuon nag-uswag sa 192. Sa karon may 777 ka Saksi ni Jehova nga nagabantala sa sinang duta.

Pagtudlo kag Pagbadbad

Sang ulihi gingamit ako subong instruktor sa Kingdom Minis­try ­School para sa Cristianong mga gulang. Sang ulihi natigayon ko ang pribilehiyo nga mangin instruktor sa Pio­neer Ser­vice ­School. Kami sang akon asawa nagaalagad man sa pulupanag-on sa sanga sang ­South Af­ri­ca. Sa sinang mga okasyon nagabulig ako sa pagbadbad, kag si Caroline nagatrabaho sa kusina.

Isa ka adlaw sang 1969, ginpalapitan ako sang manugtatap sang sanga, nga si Frans Muller, kag ginsilingan: “Brother Thongoana, luyag ko kamo makita sang imo asawa sa akon opisina.” Didto ginpaathag niya nga ginpili kami nga mangin kaupod sang mga delegado sa 1969 nga ­“Peace on ­Earth” nga Kombension sa London. Naagom namon ang mahigugmaon nga pagkamaabiabihon sang aton mga kauturan sa Inglaterra kag Scotland, kag labi ini nga nagpadugang sang amon apresasyon para sa bug-os kalibutan nga paghiliutod.

Sa nagligad nga apat ka dekada, si Caroline nangin matutom nga kaupod sa amon karera subong bug-os tion nga mga ebanghelisador. Naagom namon ang madamong kalipay kag pila ka kasubo. Bisan pa napatay ang amon duha ka anak, ang amon anak nga babayi, si Damaris, nagdaku nga isa ka maayo nga Saksi kag nagabulig man sa pagbadbad nga hilikuton sa sanga sang ­South Africa.

Ang amon panglawas wala na nagatugot sa amon nga makigbahin sa nagalakbay nga hilikuton, gani sa nagligad nga pila ka tuig nag-espesyal payunir kami sa isa ka kongregasyon sa Seshego, isa ka banwa sa Africa malapit sa Pie­ters­burg. Nagaalagad ako subong nagadumala nga manugtatap. Ang Biblia nagasiling nga “sa atubangan [ni Jehova] yara ang kabug-usan sang kalipayan,” kag nasapwan ko gid ang kalipay kag kaayawan nga maalagad ang Dios sa nabagatnan nga Aprika.​—⁠Salmo 16:⁠11.

[Piktyur sa pahina 26]

Pagpanaksi sa banwa sang Seshego, South Africa