Iseda Lalokau Mase Taudia be Edeseniai?
“Idia guria vadaeni to lauegu lalona ia do hisihisi bada herea. . . . Pura haida gunanai egu natuna merona be ia raka hamatamaia toho, bona ena vairana toana ia moale bada. To hari Andrew be ia mase vadaeni! . . .
“Lau be hanaihanai gaba mauru dekenai lau gini bona hanuaboi neganai guba lau raraia bona egu natuna lau laloa noho, ‘Hari egu mero maragina be edeseniai? Ia be guba dekenai hisiu bogarigidiai ia noho, a?’ ”
“HARI egu mero maragina be edeseniai?” Ia mase beibina ena sinana (oi duahia vadaeni sivaraina unai) be unai bamona ia laloa daradara noho, badina ia diba lasi ia be edeseniai. Ia lao guba dekenai eiava ma gabu ta dekenai ia noho?
Andrew ena sinana ese ia henanadai neganai idia haere henia haraga. Ena beibi ia mase neganai ena vara guna natuna ia mai, ia danu be Roman Katolik tauna, bona ia gwau: “Andrew be Limbo dekenai ia noho.” To unai be momokani, a?
Limbo be Dahaka Eiava Edeseniai?
The Concise Oxford Dictionary bukana, ia gwau Limbo be “hel kahirakahira dekenai; idia bapatiso lasi natudia bona Iesu be tanobada dekenai ia do mai lasi neganai idia noho kara maoromaoro taudia idia mase neganai idia lao gabuna unai; . . . ia be naria lasi eiava laloa lasi gabuna.” New Catholic Encyclopedia ese Limbo ia gwauraia inai bamona: “Harihari tomadiho taudia badadia idia gwau unai gabu lalonai idia noho taudia be hel bona ena hisihisi edia davana idia abia lasi, to idia be guba dekenai idia vareai diba lasi ela bona Abitore Henia Dinana (tama edia Limbo) taudia, eiava guba ena hairai amo idia koudia badina Adam ena kara dika amo idia miro dainai sibona (natu edia Limbo) taudia.”
To, unai buka ena hereva ma ta ia gwau: “Dahaka ia vara idia bapatiso lasi natudia idia mase neganai be hehuni gauna ta. . . . Limbo ena anina idia do hamomokania lasi. Dubu ena hahediba Limbo dekenai be edia orea ena taravatu dekenai idia torea lasi.” Unai dainai The New Encyclœpedia Britannica bukana ia gwau: “Roman Katolik Dubuna ena hahediba limbo dekenai be edia dubu taravatu dekenai idia torea lasi badina idia hamomokania diba lasi ia be gabu ta, unai dainai idia gwau limbo ena anina be hehuni gauna ta.”
Ena be Katolik taudia momo be inai hereva idia diba, to Limbo ena hahediba idia do abia dae. To namona be inai oi laloa namonamo: Idia bapatiso lasi beibidia idia mase neganai bona inai gabu dikana dekenai do idia lao ela bona hanaihanai, ena badina be dahaka?
Bible lalonai inai hereva Limbo ia noho, a? Lasi, Dirava ena Hereva lalonai nega ta oi davaria lasi. Unai dainai henanadai badana be inai: Taunimanima, natudia danu, idia mase neganai edeseniai do idia lao?
Mase Neganai Taunimanima be Edeseniai Idia lao?
Kerisendom ena dubu orea taudia momo idia laloa taunimanima idia mase neganai idia lao guba dekenai eiava hel dekenai. To Bible be dahaka ia gwau? Ia gwau: “Mauri taudia idia diba do idia mase; to mase taudia be gau ta idia diba lasi.” (Kohelete 9:5) Mase taudia be gau ta idia diba lasi. Gabu ta dekenai idia mauri noho lasi, to idia mase ore. Edia lalohadai ta be lasi.
Bible bukana Salamo ese inai hereva ia hamomokania, ia gwau: “Mase taudia ese Iehova idia hanamoa lasi, regerege lasi gabuna dekenai idia diho taudia danu.” (Salamo 115:17) “Lohia taudia oi abidadama hendia lasi. Tanobada tauna ena natuna danu oi abidadama henia lasi; idia dekenai be hahemauri dalana ta lasi. Ena lauma [mauri siahuna] ia lasi neganai, ena tano dekenai ia giroa lou; unai dina dekenai ena lalohadai idia ore.”—Salamo 146:3, 4.
To taunimanima edia lauma o mauri siahuna be dahaka? Ia be mase diba lasi gauna ta, a? Lasi. Ia mase diba, to taunimanima momo herea be unai idia abia dae lasi. Bible ese inai hereva ia hamomokania, ia gwau: “Kara dika tauna ena lauma o [mauri siahuna] be do ia mase.” (Esekiel 18:4, 20) Hamomokania hereva ma ta be Kara 3:23 dekenai, ia gwau: “Unai peroveta tauna [Iesu] idia kamonai henia lasi taudia ibounai be dohore idia kokia Dirava ena bese taudia dekena amo, bona idia mase.”
Mase Murinai Ma Gau Ta Lasi A?
Mase murinai ma gau ta ia vara diba. Bible lalonai toreisi lou ena hahediba ia hahedinaraia goevagoeva, ia gwau: “Inai kara dekenai do umui hoa lasi. Badina be nega ta do ia mai, mase guria gabu dekenai idia noho taudia ibounai ese iena gadona do idia kamonai. Vadaeni guri gabu dekena amo do idia toreisi, kara namo taudia ese do idia toreisi mauri hanaihanai totona, to kara dika taudia do idia toreisi kota henia totona.” (Ioane 5:28, 29) Danu, Iesu be tanobada dekenai ena hesiai gaukara ia karaia neganai, taunimanima haida be mase dekena amo ia hatorediaisi lou. Iesu turana Lasaro dekenai ia vara gauna be hoa sivaraina ta. Ia be dina 4 ia mase vadaeni. To Iesu ia boiboi, ia gwau: “Lasaro e, oi mai murimuri dekenai.” Vadaeni ia raka lasi mai ena mauri danu. Idia itaia taudia be idia hoa bada! Danu Maria bona Mareta, Lasaro ena taihudia be idia moale dikadika!—Ioane 11:38-45.
Unai dina 4 lalodiai ia mase noho lalonai, Lasaro be edeseniai? Guba dekenai? Limbo dekenai? Lasi. Bible be unai bamona ia herevalaia eiava ia hahedinaraia lasi. Bema Lasaro be ma gabu ta dekenai ia mauri noho, unai sivarai bema kikilaia. To Bible ena hereva ia momokani, ia gwau: “Mase taudia be gau ta idia diba lasi.”—Kohelete 9:5.
Moale sivaraina ma ta be ia vara Nain hanua dekenai. Iesu ese unai siti ena iduara dekenai ia ginidae neganai haida ese mase tauna ta idia huaia murimuri dekenai. Ia mase tauna be “vabu ta ena natuna tamona sibona ia vara.” Bona vaia, ia tai dikadika. Iesu ena kudouna ia marere ia be hebogahisi bada tauna dainai. Mase patana dekenai ia raka kahirakahira bona ia daua tao, idia huaia taudia be idia gini neganai mase tauna ia hereva henia, ia gwau: “Uhau tauna e, lau hereva henia oi dekenai, oi toreisi.” Bena mase tauna ia toreisi unai! Mani oi laloa, ena sinana ia moale dikadika bona idia itaia taudia idia hoa bada, ani?—Luka 7:11-17.
Unai uhau be ia toreisilou neganai ia gwau guba dekenai eiava Limbo dekenai ia lao, a? Lasi. Ia be dala lasi, ani? Badina “mase taudia be gau ta idia diba lasi.” Danu Bible ia gwau mase be mahuta hedavauhe bamona. David ia gwau: “Iehova e, egu Dirava, lau oi haere henia; egu matana do oi hadiaria, mase ena mahuta dekenai do lau mahuta garina.” (Salamo 13:3) Danu, Lasaro ia do hatoreaisi lou lasi neganai, Iesu ia gwau mase be mahuta bamona.—Ioane 11:11-14.
Henanadai ma ta be inai.
Kara Namo Taudia be Guba Dekenai Idia Lao, A?
Oibe, kara namo taudia haida be guba dekenai idia lao. Tomadiho orea taudia momo idia diba lasi, to kara namo taudia, eiava Keristen korikori taudia edia orea be rua. Orea maragi ena taunimanima be guba dekenai idia lao Iesu Keriso danu idia lohia hebou totona, to orea badana ena taunimanima be mauri hanaihanai tanobada dekenai do idia moalelaia. Reana unai oi kamonai dainai oi hoa. Unai dainai, namona be Bible dekenai inai sivarai ita tahua.
Matamaia neganai Dirava ena ura taunimanima dekenai be dahaka? Ia ese Adam bona Eva ia havaradia neganai, ia ura mai moale danu Eden umana lalonai nega sisina idia mauri bona murinai idia mase bona guba dekenai idia lao, a? Lasi. Dirava ese tanobada ena gaukara namona ia henidia, ia gwau: “Emui bese umui havaraia, do umui hutuma. Tanobada ena gabu ibounai dekenai umui noho, bona umui biagua. Davara ena gwarume bona atai manudia, bona mauri gaudia tanobada dekenai idia marere gaudia umui biagua.” (Genese 1:28) Bona Iehova ese iena gwauhamata hereva do ia haidaudia lasi. Salamo 89:34 dekenai, ia gwau: “Egu uduna bibinadia amo ia mai herevana gabeai lau haidaua lasi.” Unai dainai tanobada do ia paradaiso lou Eden hegeregerena bona Iehova ena abidadama hesiai taudia do idia noholaia mai moale danu—atai dekenai ai gwauraia orea badana ena taunimanima unai.
Orea maragi ena taunimanima be mai anina bada gaukarana do idia karaia, idia be Keriso danu guba dekenai do idia lohia. Unai anina be Iesu danu tanobada dekenai idia noho taudia do idia lohiadia. Inai be Basileia gavamanina, Keristen taudia ese Lohiabada ena guriguri amo inai Basileia idia gurigurilaia. Danu, unai guriguri tamona lalonai, ita gwau: “Oiemu Basileia do ia mai, oiemu ura gauna tanobada dekenai do ai karaia, guba dekenai idia karaia bamona.”—Mataio 6:9, 10.
Guba dekenai do idia lao bona Keriso danu lohia gaukara namona idia karaia taudia be hida Bible ese ia gwauraia hedinarai, a? Oibe, ia gwauraia. Apokalupo karoa 14, siri 1 ia gwau: “Ma lau itaia, Mamoe ena Natuna be Siona ororo dekenai ia gini. Ia danu be taunimanima 144,000 idia gini, iena ladana, bona iena Tamana ena ladana be edia baguna dekenai Dirava ese ia torea.” Namona be oi laloaboio lasi, Apokalupo lalonai nega momo laulau herevadia, eiava “toa” amo sivarai ia gwauraia, Apokalupo 1:1 ena siri ginigunana lalonai hegeregerena, ia gwau: “Mamoe ena Natuna” unai be Iesu Keriso. (Ioane 1:29 itaia danu.) Bona Siona ororo be Israel ena siti lasi, ia be ‘guba Ierusalem’ ia laulaulaia.—Heberu 12:22.
Apokalupo karoa 7 ese orea rua, guba orea bona tanobada orea edia sivarai ia gwauraidia, ita kikilaia vadaeni orea rua unai. Siri 4-8 lalonai ia gwau “Israela bese taudia edia iduhu” 12 dekena amo Dirava ena maka idia abia taudia edia momo be 144.000. Inai be laulau herevana bona lauma Israel, eiava “Dirava ena Israela” ia laulaulaia. (Galatia 6:16) Roma 2:29 ia gwau: “Tau ta be Iuda tauna korikori bema iena lalona be ia hegeregere. Iena kopina utua kara korikori danu be iena lalona dekenai ia vara gauna, kopina sibona lasi.” Apokalupo 7:9 lalonai tanobada orea ena sivarai ia gwauraia, ia gwau: “Lauegu matana lau negea, hutuma bada herea lau itaia, duahia diba lasi. Idia be bese idauidau, iduhu idauidau, kopina idauidau, bona gado idauidau.”
Kara Namo Taudia ese Tanobada do Idia Noholaia
Taunimanima bilion momo ese tanobada paradaisona lalonai do idia noho. (Luka 23:43) Oi ura idia danu oi noho, a? Reana oi gwau oibe. Tanobada ia goeva lou neganai, sinavai, hodahoda bona davara hamirodia gaudia be lasi, doe, raskol karadia, gorere, lalohisihisi, bona niuklia tuari garina do ita gari lasi! Momokani Bible ese inai bamona kara do ia vara ia perovetalaia, a? Oibe. Ia gwau: “Kara dika taudia do idia haoredia, to Iehova idia naria taudia be tanobada do idia abia. . . . Manau taudia ese tanobada do idia abia, bona maino bada dainai do idia moale dikadika. Kara maoromaoro taudia ese tanobada do idia abia, bona ia latanai do idia noho ela bona hanaihanai.”—Salamo 37:9, 11, 29; Mataio 5:5 itaia danu.
To, idia mase beibidia be edena bamona? Idia danu be inai tanobada Paradaisona lalonai do idia noho diba, a? Limbo dekenai idia noho lasi, badina unai bamona gabu ta be ia noho lasi. To Dirava ese ia lalodiatao maragidia iboudiai do idia mauri lou mase taudia do idia toreisilou neganai. Inai gwauhamata namona be Dirava ena Hereva lalonai ita duahia vadaeni. (Ioane 5:28, 29; Kara 24:15) Reana emu lalokau taudia haida idia mase, bona idia be edeseniai oi daradaralaia noho. Bible ese ia hahedinaraia goevagoeva idia mahuta bamona, bona toreisilou negana idia naria noho. Mauri hanaihanai tanobada ena paradaiso lalonai ena gwauhamata hereva ma haida oi ura diba, a? Bema oibe, Iehova ena Witness taudia be oiemu ruma dekenai idia mai neganai, namona be inai hereva do umui kikilaia, ani?
[Blurb on page 10]
Kara namo taudia haida be guba dekenai do idia lao. Idia be daidia?
[Picture on page 9]
Ia mase noho lalonai Lasaro be edeseniai?
[Picture Credit Line on page 11]
Inai foto be Brooklyn Botanic Garden dekenai idia abia