ᲪᲝᲐᲠᲘ

[სიპატარავე] ქალაქი იორდანის მხარეში, რომელიც, სავარაუდოდ, ნაყოფიერი ველის ბოლოში მდებარეობდა (დბ. 13:10—12; იხ. ᲘᲝᲠᲓᲐᲜᲘᲡ ᲛᲮᲐᲠᲔ). სავარაუდოდ, ცოარს ადრე ბელა ერქვა. აბრაამის დროს ამ ქალაქის მეფე და იმ მხარის სხვა ოთხი მეფე აუჯანყდნენ ქედარლაომერს, რომელიც 12 წელი ბატონობდა მათზე. თუმცაღა ეს მეფეები დამარცხდნენ ელამის მეფესა და მის სამ მოკავშირესთან ბრძოლაში (დბ. 14:1—11). როდესაც იეჰოვამ სოდომის განადგურება დააპირა, ლოტმა სთხოვა მას, რომ ცოარში გაქცევის ნება მიეცა მისთვის, რის გამოც ეს ქალაქი არ განადგურებულა (დბ. 19:18—25). მოგვიანებით, ლოტსა და მის ორ ქალიშვილს შეეშინდათ ცოარში დარჩენის. ამიტომ დატოვეს ეს ქალაქი და ახლომდებარე მთებში გამოქვაბულში დაიწყეს ცხოვრება (დბ. 19:30).

წმინდა წერილებში ნაწინასწარმეტყველები იყო, რომ როდესაც მოაბს უბედურება დაატყდებოდა, მისგან გაქცეულები ცოარს შეაფარებდნენ თავს, და მოაბის გაპარტახებისას ტირილის ხმა „ცოარიდან ხორონაიმამდე და ეგლათ-შელიშიამდე“ გაისმებოდა. სავარაუდოდ, ეს სიტყვები იმაზე მიანიშნებს, რომ იმ დროს ცოარი მოაბის ქალაქი იყო (ეს 15:5; იერ. 48:34). ბერძნული სეპტუაგინტა და ზოგი თანამედროვე თარგმანი (AT, JB, NE, RS) იერემიას 48:4-ში (31:4, LXX, ბაგსტერი) მოიხსენიებს ცოარს (ზოგორას), თუმცაღა ებრაულ მასორეტულ ტექსტში ამ ადგილას ვხვდებით გამოთქმას „მისი პატარები“ (აქ, სსგ, ბსგ, JP, Le, Ro). ცოარი წარმოადგენდა უკიდურეს სამხრეთ წერტილს, რომელიც მოსემ აღთქმული მიწის დათვალიერებისას ნებოს მთიდან იხილა (კნ. 34:1—3). როგორც ჩანს, ქალაქი მდებარეობდა თავად მოაბში ან მოაბის ახლოს, მოაბის მთიანი მხარის სიახლოვეს და მკვდარი ზღვის სადღაც სამხრ.-აღმ.-ით (შდრ. დბ. 19:17—22, 30, 37). ზოგი მეცნიერის აზრით, ცოარი მკვდარი ზღვის ჩრდილოეთით მდებარეობდა, ზოგი კი თვლის, რომ ის ელ-ლისანის ნახევარკუნძულზე ან უბრალოდ მკვდარი ზღვის სამხრეთი ბოლოს დასავლეთით ან სამხრეთით მდებარეობდა. ებრაელი არქეოლოგი და გეოგრაფი იოჰანან აჰარონი ცოარს აიგივებს ეს-საფისთან, რომელიც მდებარეობს ზერედის ხევის დელტაზე (უადი-ელ-ჰასა). შუა საუკუნეებში სახელწოდება „ცოარი“ უკავშირდებოდა მნიშვნელოვან ადგილს იერუსალიმსა და ელათს შორის. თუმცა ზოგიერთი მეცნიერის აზრით, ცოარი, ისევე როგორც „იმ მხარის [სხვა] ქალაქები“, მკვდარი ზღვის სამხრეთი ნაწილის ფსკერზეა მოქცეული (დბ. 13:12).