လါယူၤ

ခရံာ်ဖိလၢ တၢ်မၢဖိအစိၤတဖၣ်န့ၣ် မၤတၢ်ဆီတလဲဒ် တၢ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲအသိးအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်. အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနးမၢ်မၢ်. ဒီးတဘျီတခီၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနးလၢ အဝဲသ့ၣ်တဆိမိၣ်ဘၣ်ဘၣ်. ဖဲစီၤဘၢ်နါဘၤ ဒီးတၢ်မၢဖိပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဝ့ၢ်လူစတြၤအခါ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကကွၢ်သကိး. ခီၣ်ထံးခါ ပှၤလၢကနၣ် အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတဖၣ်န့ၣ် တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢခံ ပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ် “ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်” အဃိ ပှၤတနီၤလၢ အကနၣ် အဝဲသ့ၣ် လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ကွံာ်ဝဲစီၤပီလူးလၢလၢၢ် ဒီးပာ်သံအီၤ. (မၤတၢ် ၁၄:၁၉) သနာ်က့ စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤဒံး. အဃိ အဝဲသ့ၣ် “ဒုးကဲထီၣ် ပှၤတနီၤလၢ ယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်” ဒီးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကတိၤ ဒီးအဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်. (မၤတၢ် ၁၄:၂၁, ၂၂) စီၤပီလူး ဒီးစီၤဘၢ်နါဘၤ ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနး နာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒံးအဃိ ကဲဘျုးဝဲလၢ ပှၤအါဂၤအဂီၢ်. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်ဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ ဒီးပမ့ၢ်တဟ့ၣ်အၡူဘၣ်န့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ. တၢး၂၃.၀၄ ၁၆-၁၇ ¶၁၃-၁၄

စီၤဒၤဝံး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး အဒုၣ်အဒါ လၢအလီၤပျံၤလီၤဖုးအိၣ်ဒီဒူၣ် အဃိ အဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤထီဘိ. စီၤဒၤဝံး နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ဟူ ဒီးစံးဆၢ အတၢ်ထုကဖၣ်. ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိး နၤစ့ၢ်ကီး နနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤသ့. လံာ်စီဆှံအၢၣ်လီၤပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်ပှၤ အတၢ်ကူၣ်သ့ ဒီးအတၢ်စိကမီၤ. ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ အဂီၢ် အကသူဝဲ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤတဖၣ်. တဘျီတခီၣ် ယဟိဝၤယွၤ တစံးဆၢ ပတၢ်ထုကဖၣ် ဒ်သိးပဆိမိၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ ပသ့ၣ်ညါလၢ အကစံးဆၢပှၤသပှၢ်တၢၢ်. တကးဒံးဘၣ် ပလိၣ်ဘၣ် မနုၤလဲၣ် ဒီးပလိၣ်ဘၣ်လၢ အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးအကဟ့ၣ်ပှၤသပှၢ်တၢၢ်. အဃိ ပကဘၣ် ဆဲးဃ့ထုကဖၣ် ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ဟူပတၢ်ထုကဖၣ်. ဒီးခဲအံၤန့ၣ် ပကဘၣ်နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးအိၣ်ပှၤ ဒီးခါဆူညါ လၢဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် အက “မၤလၢပှဲၤ တၢ်သးသမူခဲလၢာ် အတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီတဖၣ်.”—စံး ၁၄၅:၁၆. တၢး၂၃.၀၅ ၈ ¶၄; ၁၃ ¶၁၇-၁၈

သးစၢၢ်ဆၢတၢ်အဘျုး လၢနကန့ၢ်ဘၣ် ဖဲနဖီတၢၣ်လၢပှဲၤအခါ. နသးစၢၢ်ဆၢတၢ်အဘျုး လၢကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကမၤလၢပှဲၤနဖီတၢၣ်အဂီၢ် အိၣ်တခါခါဧါ. နမ့ၢ်ပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နကမၤဂ့ၤထီၣ် တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ ဒီးတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်န့ၣ် ဆိမိၣ်ထံလၢ နဖီတၢၣ်အံၤ ကမၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤထဲလဲၣ်. (စံး ၁၄၅:၁၈, ၁၉) နမ့ၢ်ပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နကမၤဂ့ၤထီၣ် ခရံာ်ဖိ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ် ဆိမိၣ်ထံလၢ နဖီတၢၣ်အံၤ ကမၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်. (ကလီး ၃:၁၄) တကးဒံးဘၣ် ကွဲးလီၤတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကမၤလၢပှဲၤနဖီတၢၣ်. ဒီးကွၢ်ကဒါက့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ နကွဲးလီၤတဖၣ်န့ၣ်ထီဘိ. ရ့ဒီးပှၤလၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါနၤလၢ နကမၤလၢပှဲၤနဖီတၢၣ်. (ကတိၤ ၁၃:၂၀) တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပတၢ်သးဆူၣ် တအိၣ်ဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ မ့ၢ်ပမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ် တန့ၢ်လၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပတၢ်သးဆူၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်နာ်က့ ပကျဲးစၢး မၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်သ့ဒံး. ပကမၤဒ်အံၤအဂီၢ် တညီဝဲဘၣ်. သနာ်က့ ပမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ် မ့ၢ်န့ၢ်န့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ အဘျုးအါမး. တၢး၂၃.၀၅ ၂၇-၂၈ ¶၅-၈

ပသ့ၣ်ညါလၢ ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်လၢအကဲထီၣ်သး ဒ်ပတၢ်ဆၢတဲာ်အသိးအဃိ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကတဲဖျါထီၣ် ပတၢ်ကမၣ်, ဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤပသး ဒီးတမၤကဒီး တၢ်ကမၣ်တခါန့ၣ်လၢၤဘၣ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆဲးဃ့ၢ်တၢ်လၢ သးသမူ အတၢ်ဃ့ၢ်ပြၢအပူၤ. နတၢ်ဆၢတဲာ် မ့ၢ်ကမၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. တဘၣ်မၤလီၤဘှံးနသး ဒီးမၤလၢာ်ဂီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ပှၤဂၤအလိၤ ဒီးတဲပူၤဖျဲးနသးတဂ့ၤ. နကဘၣ် အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် နတၢ်ကမၣ် ဒီးကျဲးစၢးမၤတၢ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်. ဒီးနသးမ့ၢ်ဘၣ်တံာ်တာ် လၢနတၢ်ကမၣ် အဃိန့ၣ် ဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ, တဲဖျါထီၣ် နတၢ်ကမၣ် ဒီးဃ့ပျၢ်ကွံာ် နတၢ်ကမၣ်. (စံး ၂၅:၁၁; ၅၁:၃, ၄) တကးဒံးဘၣ် ပှၤလၢနမၤကမၣ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဃ့ဝံသးစူၤက့ၤအီၤ ဒီးနမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် အတၢ်မၤစၢၤန့ၣ် ဃ့တၢ်မၤစၢၤ လၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်. (ယၤ ၅:၁၄, ၁၅) ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိ ဒီးကျဲးစၢးပလီၢ်သး ဒ်သိးနတမၤကဒီး တၢ်ကမၣ်တခါန့ၣ်လၢၤတဂ့ၤ. ခီဖျိလၢ နမၤဒ်အံၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးကညီၤ ဒီးအကဟ့ၣ်နၤ တၢ်မၤစၢၤ လၢနလိၣ်ဘၣ်.—စံး ၁၀၃:၈-၁၃. တၢး၂၃.၀၈ ၂၈-၂၉ ¶၈-၉

စီၤယဟိၤယဒါ မၤစၢၤ စီၤပၤယိၤအၣ် ဒ်သိးအကမၤ တၢ်လၢအဂ့ၤ. အဃိ ဖဲစီၤယိၤအၣ်အသးစၢ်ခါန့ၣ် အမၤတၢ်လၢ အဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသး. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲစီၤယဟိၤယဒါ သံဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် စီၤယိၤအၣ် ကနၣ် ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အထီဒါက့ၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ် အကလုၢ်. (၂ ကွဲး ၂၄:၄, ၁၇, ၁၈) တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်အံၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး. သနာ်က့ “ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဟဲက့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဂီၢ် ကစၢ်ယွၤဆှၢလီၤ ဝံတဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ် . . . ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တဒိကနၣ်ဝဲဘၣ်.” အဝဲသ့ၣ်တကနၣ်စ့ၢ်ကီး စီၤယဟိၤယဒါ အဖိခွါ စီၤစကၤရယၤအကလုၢ်ဘၣ်. စီၤစကၤရယၤန့ၣ် အကဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဝံ ဒီးပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ် ဒီးအကဲစ့ၢ်ကီး စီၤယိၤအၣ်အတခွါ. လၢခံ စီၤပၤယိၤအၣ် မၢပှၤမၤသံကွံာ် စီၤစကၤရယၤ. (၂ ကွဲး ၂၂:၁၁; ၂၄:၁၉-၂၂) စီၤယိၤအၣ်န့ၣ် အတဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤ လၢအဂ့ၤတကလုာ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အဆိကမိၣ်ဆံးယၤန့ၣ် ယတပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.” (၁ မူၤ ၂:၃၀) ပှၤစူၤရံဖိ အသုးတဖၣ် အိၣ်ထဲစှၤဂၤနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် မၤနၢၤကွံာ်ဝဲ စီၤယိၤအၣ်အ “သုးမုၢ်ဖးဒိၣ်တဒူၣ်” ဒီးစီၤယိၤအၣ် “ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးနးမး.” (၂ ကွဲး ၂၄:၂၄, ၂၅) လၢခံ စီၤယိၤအၣ် အခ့အပှၤ မၤသံက့ၤအီၤ ခီဖျိလၢ အမၤသံ စီၤစကၤရယၤ အဃိ. တၢး၂၃.၀၆ ၁၈-၁၉ ¶၁၆-၁၇

တၢ်မၢဖိပီလူး အိၣ်လၢဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအပူၤ တဘျုးနံၣ် ဒီးအသိၣ်လိတၢ် ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဖဲန့ၣ်. (မၤတၢ် ၁၉:၁, ၈-၁၀; ၂၀:၂၀, ၂၁) စီၤပီလူး အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒိၣ်မးအဃိ အမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်အ့းဖ့းစူးအပူၤ လၢစီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ်အဝဲသ့ၣ် လံာ်ပရၢန့ၣ် တချုးလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိဒံးဘၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်အပူၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲ တၢ်ဝံတၢ်နါ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ. ပှၤအ့းဖ့းစူးဖိတဖၣ်န့ၣ် အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တမဲာ်ဆှး စ့ၢ်ကီးဘၣ်. တၢ်ဂဲၤဒိပူ လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ ဒီးတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အမူးပွဲန့ၣ် အါတက့ၢ် အပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မံဃုာ်အဂ့ၢ်. (အ့း ၅:၃) ပှၤအ့းဖ့းစူးဖိ အါတက့ၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် “တသ့ၣ်ညါ တၢ်မဲာ်ဆှး နီတစဲးလၢၤဘၣ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီလိၤလိၤမ့ၢ်ဝဲ “တတူၢ်ဘၣ် တၢ်လၢအဆါ နီတမံၤလၢၤဘၣ်.” (အ့း ၄:၁၇-၁၉) တချုးလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤလိ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အဘၣ် ဒီးတၢ်အကမၣ် ဒံးဘၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် မၤတၢ်လၢအကမၣ် သနာ်က့ တမၤဘၣ်ဒိ အသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်ဘၣ်. အဃိ စီၤပီလူး တဲဝဲလၢ “အဝဲသ့ၣ် အသူၣ်ခံးသးခံးဒီး အိၣ်ယံၤဒီးတၢ်မူလၢ အဟဲလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်.” ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအ့းဖ့းစူးဖိတနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ တၢ်ခံးကျါ. တၢး၂၄.၀၃ ၂၀ ¶၂; ၂၁ ¶၄-၆

စီၤကံးဒဧိၣ် ကဲစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် အဃိ အဘၣ်မၤတၢ်ဆူၣ်မး. အဒိ ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢမုၢ်နၤခီ ဒီးပှၤမံးဒယၣ်ဖိ ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးသးအခါ စီၤကံးဒဧိၣ် လူၤအဝဲသ့ၣ် စးထီၣ်လၢ ယံးစရ့လး ဒီးတုၤလၢ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်. (စံၣ်ညီၣ် ၇:၂၂) စီၤကံးဒဧိၣ် ဒီးအပှၤသုးဖိ အဂၤ ၃၀၀ န့ၣ် လီၤဘှံးသနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တပတုာ်ဖဲ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်လူၤဝဲ ပှၤမံးဒယၣ်ဖိချုး ဒီးမၤနၢၤကွံာ်အဝဲသ့ၣ်. (စံၣ်ညီၣ် ၈:၄-၁၂) စီၤကံးဒဧိၣ် နာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်ဘါ ဒီးယဟိဝၤယွၤ မၤဆူၣ်ထီၣ်အဂံၢ်ဘါနီၢ်ကီၢ်. (စံၣ်ညီၣ် ၆:၁၄, ၃၄) ဘၣ်တဘျီန့ၣ် စီၤကံးဒဧိၣ် ဒီးအပှၤသုးဖိတဖၣ် ဃ့ၢ်လူၤဝဲ ပှၤမံးဒယၣ်ဖိအစီၤပၤခံဂၤ လၢအဒိးဝဲကီၤလၤအူး. (စံၣ်ညီၣ် ၈:၁၂, ၂၁) ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဃိ အဝဲသ့ၣ် မၤနၢၤကွံာ် အဒုၣ်အဒါ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲပှၤလၢအ “တလီၤဘှံး ဒီးအဂံၢ်ဘါတလီၤစၢ် နီတဘျီဘၣ်.” (ၡါ ၄၀:၂၈, ၂၉) အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ. တၢး၂၃.၀၆ ၆-၇ ¶၁၄, ၁၆

ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ် ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်နာ်က့ ပအိၣ်ဒီး သးလၢအဂၢၢ်ကျၢၤသ့. အဃိ နာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ. အဒိ စီၤဘါရးန့ၣ် အနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ အမၤနၢၤတၢ်. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်ဒုးအဂီၢ်ဒံးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကတီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဘီမ့ၢ်ဂ့ၤ တဘ့ၣ်မး တအိၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်စီၤဘါရးလၢ ကလဲၤဒုးဝဲ ပှၤကနၤဧၣ်ဖိ အသုးခိၣ် စီၤစံစရၤ ဒီးအသုးမုၢ်. ပှၤကနၤဧၣ်ဖိတဖၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်စုကဝဲၤ အိၣ်အါမး. (စံၣ်ညီၣ် ၅:၈) ဝံမုၣ်နီၢ်ဒဘိရၤ တဲဘၣ် စီၤဘါရးလၢ ကလဲၤလီၤလၢ တၢ်ပၢၤခိၣ်ဒီးဒုးဝဲ စီၤစံစရၤ ဒီးအလ့ၣ်ကဟၣ်သုး အခိၣ် ၉၀၀. စီၤဘါရးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အိၣ်လၢ တၢ်ပၢၤခိၣ် ဒီးဒုးဝဲလ့ၣ်ကဟၣ်သုး လၢအလဲၤတၢ်ချ့မးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒုးဝဲတနၢၤဘၣ်. သနာ်က့ စီၤဘါရး မၤထွဲဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတခါအံၤ. ဖဲစီၤဘါရး ဒီးအသုးဖိတဖၣ် လဲၤလီၤလၢ ကစၢၢ်တၤဘိၢ်အလိၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ဒုးစူၤလီၤမူခိၣ်ဖးဒိၣ်. စီၤစံစရၤ အလ့ၣ်ကဟၣ်သုးတဖၣ် ကတာ်ဒီးကပံာ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤစီၤဘါရး လၢကမၤနၢၤတၢ်. (စံၣ်ညီၣ် ၄:၁-၇, ၁၀, ၁၃-၁၆) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ အတၢ်ကရၢကရိ ဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကမၤနၢၤတၢ်. တၢး၂၃.၀၇ ၁၈-၁၉ ¶၁၇-၁၈

ပကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူလီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢအသးတီ လၢညါတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးဘၣ်အိၣ်ခိး ယဟိဝၤယွၤလၢ အကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် ဖးယံာ်ညါ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပအိၣ်ခိးလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအခါ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ. (ဧ့ၤ ၆:၁၁, ၁၂) လံာ်စီဆှံထိၣ်သတြီၤဝဲ ပတၢ်အိၣ်သး ဒ်သိးဒီး ပှၤမၤစံာ်ဖိတဂၤ. (ယၤ ၅:၇, ၈) ပှၤမၤစံာ်ဖိန့ၣ် အသူၣ်လီၤတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ ဒီးအလူထံမၢ်မၢ်. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်မုၢ်တၢ်ဘိ ကဒိၣ်ထီၣ် အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် အတသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. အဃိ အဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲလၢ တၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးနာ်ဝဲလၢ အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် အကအီၣ်ဘၣ်ဝဲ. ဒ်န့ၣ်အသိးပ “ကစၢ်ကဟဲတုၤလၢ မုၢ်နံၤဖဲလဲၣ်တနံၤလဲၣ်န့ၣ် [ပ] တသ့ၣ်ညါဘၣ်” သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးမၤ ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ်. (မး ၂၄:၄၂) ပကဘၣ်အိၣ်ခိး လၢတၢ်ဝံသးစူၤ ဒီးနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ အခါမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤခဲလၢာ်. ပမ့ၢ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤဘၣ်န့ၣ် ဖဲပအိၣ်ခိးတၢ်အခါ ပသးကလီၤဘှံး ဒီးပကယံၤထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကယီကယီ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကသးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ထံၣ်ဝဲလၢ အမၤသးခုအဝဲသ့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ပလဲၤခီဖျိတၢ် တုၤလၢအကတၢၢ်ကန့ၢ် ဒီးပကပူၤဖျဲး.—မံ ၇:၇. တၢး၂၃.၀၈ ၂၂ ¶၇

ပမ့ၢ်ထိၣ်သတြီၤ ဝံအတၢ်စံးပာ်ဖဲ ဒၤနံးယ့လး ၂:၄၁-၄၃ တခါအံၤ ဒီးတၢ်စံးပာ်အဂၤ လၢအအိၣ်လၢ လံာ်ဒၤနံးယ့လး ဒီးလံာ်လီၣ်ဖျါအပူၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်ဂီၤတဒုအံၤအခီၣ်န့ၣ် ဒိလီၤဝဲ ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤ. ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဒိၣ်စိလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် လၢပစိၤခဲအံၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပၢအံၤ စီၤဒၤနံးယ့လး တဲဝဲလၢ “ဘီမုၢ်အံၤ ကဆူၣ်ဝဲ သနာ်က့ ကစၢ်ဝဲစ့ၢ်ကီး.” ဘၣ်မနုၤအဃိ ဘီမုၢ်အံၤ ကစၢ်ဝဲလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ကပံာ်လၢအပှဲာ် လၢအမ့ၢ် ထံဖိကီၢ်ဖိန့ၣ် မၤစၢ်လီၤဝဲ ဘီမုၢ်အံၤ အဂံၢ်အဘါအဃိ ဘီမုၢ်အံၤ မ့ၢ်ဆူၣ်ဝဲဒ်သိးဒီးထး သနာ်က့ အစၢ်ဝဲစ့ၢ်ကီး. တၢ်မံမီၢ်အခီပညီလၢ ဝံဒၤနံးယ့လး တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂီၤဖးဒိၣ်တဒုန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တနီၤ. တၢ, ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤ လၢအကဲဝဲ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဒိၣ်စိလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ. အဒိ အဝဲသ့ၣ် မၤနၢၤတၢ်ဖဲ ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုး တၢတဘျီ ဒီးခံဘျီတဘျီ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤဆူၣ်ဝဲ သနာ်က့ ခီဖျိလၢ အပှၤထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် ထီဒါလိာ်သး ဒီးထီဒါဝဲပဒိၣ်အဃိ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤစၢ်ဝဲစ့ၢ်ကီး. ခံ, ဘြံးတၢၤဒီးအမဲရကၤ လၢအဖီၣ်လိာ်သးစုအံၤ ကကဲဝဲ တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢ အဒိၣ်စိလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဖဲကစၢ်ယွၤ အဘီအမုၢ် မၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ပၢတၢ်ပြးခဲလၢာ်. တၢး၂၃.၀၈ ၁၁ ¶၁၂-၁၃

ခီဖျိလၢ စီၤဒၤဝံး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးတၢ်မၤကွၢ် အါမံၤအဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် အဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤတၢ်. (စံး ၁၈:၄, ၅) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ် ဒီးအတၢ်ကဟုကယာ် မၤမုာ်ထီၣ်အသး. ယဟိဝၤယွၤ ကဟုကယာ်စီၤဒၤဝံး ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်အသးအဃိ စီၤဒၤဝံးတူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီး သိတဒုလၢ ပှၤဆှၢအီၤလၢ “တၢ်အီၣ်ဆၣ်အလီၢ် လၢပျီလါဟ့တဖၣ်အပူၤ” ဒီး “တၢ်အိၣ်ဘှံးအလီၢ်လၢ ထံကျိဖိ အကပၤ.” အဃိ စီၤဒၤဝံး အသးဂံၢ်ဘါ ဟဲဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဒီးအဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤန့ၢ်ဝဲ. (စံး ၁၈:၂၈-၃၂; ၂၃:၂) ဒ်စီၤဒၤဝံးအသိး ပဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးကီခဲ ဒီးတၢ်မၤကွၢ်အခါ “မ့ၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်လၢအတီ အဃိ ပကျဲ တကတၢၢ်ကွံာ်ဘၣ်.” (သး ၃:၂၂; ကလီး ၁:၁၁) စီၤဒၤဝံးန့ၣ် အသးသမူအိၣ်လၢ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပူၤထီဘိ ဒီးအဒုၣ်အဒါ လၢအဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲအါမး. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အီၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဒီသဒၢအီၤ ဒီးအအိၣ်ဘၣ် ပူၤပူၤဖျဲးဖျဲး. စီၤဒၤဝံး မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သး ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးအီၤထီဘိအဃိ အသးမုာ်ထီၣ်ဒိၣ်မး. အဃိ အတဲဝဲလၢ “[ယဟိဝၤယွၤ] မၤပူၤဖျဲးယၤလၢ တၢ်လၢအမၤပျံၤမၤဖုးယၤခဲလၢာ်.” (စံး ၃၄:၄) တဘျီတခီၣ်န့ၣ် စီၤဒၤဝံး ပျံၤတၢ်ဒိၣ်မး ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အီၤအဃိ အမၤလီၤမၢ်ကွံာ် အတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးန့ၢ်ဝဲ. တၢး၂၄.၀၁ ၂၉-၃၀ ¶၁၅-၁၇

မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤယိၤအၣ် အတၢ်ဆၢတဲာ် လၢအကမၣ်. ဖဲပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ် စီၤယဟိၤယဒါ သံဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤယိၤအၣ် ရ့ဒီးသကိး လၢအတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်. (၂ ကွဲး ၂၄:၁၇, ၁၈) ယူဒၤအပဒိၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် တအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤဘၣ် ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိၤအၣ် ဒိကနၣ်ဝဲ အဝဲသ့ၣ်အကလုၢ်. ပှၤတဖၣ်အံၤ တမၤတၢ်လၢ အဂ့ၤဘၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကထံၣ်လၢ စီၤယိၤအၣ် တကြၢးရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ စီၤယိၤအၣ် ကနၣ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် လၢအတဂ့ၤဘၣ်တဖၣ်. တကးဒံးဘၣ် စီၤယိၤအၣ်န့ၣ် ဖဲအတခွါ စီၤစကၤရယၤ ကျဲးစၢးဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤအခါ အမၢပှၤမၤသံကွံာ် စီၤစကၤရယၤ. (၂ ကွဲး ၂၄:၂၀, ၂၁; မး ၂၃:၃၅) စီၤယိၤအၣ် မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် အၢဒိၣ်မး. လၢအခီၣ်ထံးခါ စီၤယိၤအၣ်န့ၣ် အကဲပှၤလၢအဂ့ၤ ဘၣ်ဆၣ် လၢခံန့ၣ် အကဲထီၣ် ပှၤလၢအပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဒီးအကဲထီၣ် ပှၤမၤသံတၢ်ဖိ. လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် အနီၢ်ကစၢ် အခ့အပှၤတဖၣ် မၤသံကွံာ်အီၤ. (၂ ကွဲး ၂၄:၂၂-၂၅) စီၤယိၤအၣ် မ့ၢ်ဆဲးဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပှၤလၢအအဲၣ်အီၤတဖၣ် အကလုၢ်န့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူ တကဲထီၣ်သးဒ်အံၤဘၣ်. တၢး၂၃.၀၉ ၉ ¶၆

ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပ့းတရူး ကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ အဃိ ယ့ၣ်ၡူးတဲတၢ်ဒီးအီၤ မုာ်မုာ် ဒီးတဲအီၤလၢ “ပျံၤတၢ်လၢၤတဂ့ၤ.” ယ့ၣ်ၡူးနာ်အီၣ်အီၤအဃိ လၢခံ စီၤပ့းတရူး ဆီတလဲကွံာ် အတၢ်အိၣ်မူ. တကးဒံးဘၣ် စီၤပ့းတရူး ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ စီၤအၣ်ဒရ့း ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝဲ ပှၤမၤညၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒီးပိာ်ထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးအခံ လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ်အါမး. (မၢ် ၁:၁၆-၁၈) ဖဲစီၤပ့းတရူး ပိာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်ခံအခါ အထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤလးအါမး. စီၤပ့းတရူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဘျါက့ၤ ပှၤဆူးပှၤဆါ, နီဟးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဝံတၢ်နါ ဒီးမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ. (မး ၈:၁၄-၁၇; မၢ် ၅:၃၇, ၄၁, ၄၂) စီၤပ့းတရူး ထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ဘၣ်ဃးဒီး ခါဆူညါ ယ့ၣ်ၡူးကကဲထီၣ်စီၤပၤ လၢယွၤအဘီအမုၢ်အပူၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ထံၣ်လၢညါခီတခါအံၤ စီၤပ့းတရူး တသးပ့ၤနီၣ်ဝဲ နီတဘျီဘၣ်. (မၢ် ၉:၁-၈; ၂ ပ့း ၁:၁၆-၁၈) နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် စီၤပ့းတရူး မ့ၢ်တပိာ် ယ့ၣ်ၡူးအခံဘၣ်န့ၣ် အတထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤလးတဖၣ်အံၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ စီၤပ့းတရူး မၤနၢၤကွံာ်ဝဲ အတၢ်တူၢ်ဘၣ် လၢအတဂ့ၤဘၣ် အဃိ အသးခုဖးဒိၣ် ဒီးအန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါမး. တၢး၂၃.၀၉ ၂၁ ¶၄-၅

တၢ်မၢဖိပ့းတရူး အလံာ်ပရၢ အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ သုကဘၣ် “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ်.” တၢ်အဲၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကပျၢ်ပှၤဂၤ အတၢ်ကမၣ် ဒီးတၢ်အဲၣ်အံၤကျၢၢ်ဘၢ “တၢ်ဒဲးဘး အါမး.” (၁ ပ့း ၄:၈) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤပ့းတရူး ကနီၣ်ဘၣ်က့ၤဝဲလၢ ပူၤကွံာ်စှၤကိာ်နံၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအီၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပျၢ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအီၤအခါ အတဲဝဲလၢ အကပျၢ်ကွံာ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ် အတၢ်ကမၣ် “တုၤလၢ အပှဲၤထီၣ် နွံဘျီညါ.” အဃိ စီၤပ့းတရူး ကဆိမိၣ်လီၤအသးလၢ အကဲပှၤသးဂ့ၤလံ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ စီၤပ့းတရူး ဒီးသိၣ်လိစ့ၢ်ကီးပှၤလၢ ပကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ် “တုၤလၢ ၇၇ ဘျီ” ညါ. အခီပညီန့ၣ် ပကဘၣ်ပျၢ်ကွံာ် ပှၤတၢ်ကမၣ်ထီဘိ. (မး ၁၈:၂၁) ပမၤဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး မ့ၢ်တန့ၢ်ညီညီဘၣ် သနာ်က့ ပတဘၣ် သးဟးဂီၤဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤခဲလၢာ်န့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ် အဃိ ဒ်သိးပကပျၢ်ကွံာ် ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်အဂီၢ် ပဝဲကိးဂၤဒဲး ပဘၣ်ကျဲးစၢး သပှၢ်ပှၢ်. တၢး၂၃.၀၉ ၂၉ ¶၁၂

ဖဲစီၤယိၤနါအိၣ်လၢ ညၣ်ဟၢဖၢပူၤအခါ အဝဲ ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး ဒီးနာ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဒိကနၣ် အတၢ်ထုကဖၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤအီၤ. လၢခံ စီၤယိၤနါ က့ၤထီၣ်ဘၣ်လၢ ခိခိၣ် ဒီးဖဲန့ၣ် အအိၣ်ကတီၤသးလၢ အကတူၢ်လိာ်ဝဲမူဒါ ဒီးကမၤလၢပှဲၤဝဲ မူဒါလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအီၤ. (နါ ၂:၁၀–၃:၄) ဖဲနတူၢ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ နကဃ့ထုကဖၣ် ဒီးတဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤလၢ နတၢ်တူၢ်ဘၣ်အဂီၢ်န့ၣ် ကီဘၣ်နၤဧါ. မ့တမ့ၢ် နကမၤ နီၢ်ကစၢ် တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအဂီၢ်န့ၣ် ကီစ့ၢ်ကီးဧါ. မ့ၢ်ကီဘၣ်နၤန့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲ ပတၢ်အိၣ်သး လၢလၢပှဲၤပှဲၤ. ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ် ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ ဒီးယိယိဖိ သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲ ပတၢ်အိၣ်သး ဒီးအကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်လၢပတၢ်လိၣ်ဘၣ်. (အ့း ၃:၂၀) ခီဖျိလၢ ပဆိးက့ မ့တမ့ၢ် ပသးအုးဒိၣ်မးအဃိ ပဖးဒီးမၤလိ လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တကဲဘၣ် သနာ်က့ လံာ်စီဆှံ ဒီးလံာ်လဲၢ်အဂၤ လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကလုၢ်န့ၣ် ပဒိကနၣ်အီၤသ့. တကးဒံးဘၣ် ပဒိကနၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်သးဝံၣ် ဒီးကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလၢ jw.org အပူၤသ့. ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ် ဒီးဃုကွၢ်ကျဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢပတၢ်ထုကဖၣ် ခီဖျိ နီၢ်သးတၢ်အီၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. တၢး၂၃.၁၀ ၁၃ ¶၆; ၁၄ ¶၉

ဒဲစီဆှံ ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢ ပှၤတ့ထီၣ်က့ၤအီၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် အလီၤဂာ်လိာ်သး. လၢဒဲစီဆှံ ဒီးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်လီၢ်ခံတီၤ လၢအမ့ၢ် “တၢ်စီဆှံအလီၢ်” ဒီး “တၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ်.” ဒီးလၢတၢ်လီၢ်ခံတီၤအံၤ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်အိၣ်ဒီး ယၣ်ဘျးသဒၢတဘ့ၣ်. (ဧ့ၤ ၉:၂-၅; ၂ မိၤ ၂၆:၃၁-၃၃) ဖဲတၢ်စီဆှံအလီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲဒီး မ့ၣ်အူဒၢထူ, တၢ်လုၢ်လီၢ်လၢ တၢ်ဒွဲၣ်ထီၣ်တၢ်နၢမူအဂီၢ်, စီၢ်နီၤခိၣ်လၢအိၣ်ဒီးကိၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ်. ထဲဒၣ် “ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်” လဲၤနုာ်လီၤဝဲလၢ တၢ်စီဆှံအလီၢ် ဒ်သိးကမၤဝဲ တၢ်မၤစီဆှံအဂီၢ်. (၄ မိၤ ၃:၃, ၇, ၁၀) မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အတလါစီဆှံ လၢဒိလီၤဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်. (၂ မိၤ ၂၅:၂၁, ၂၂) လၢတၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ်အပူၤန့ၣ် ထဲဒၣ်ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤ လဲၤနုာ်လီၤဝဲသ့ ဒီးနုာ်လီၤဝဲထဲတနံၣ်တသီ ဖဲတၢ်မၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့က့ၤတၢ် အမုၢ်နံၤ. (၃ မိၤ ၁၆:၂, ၁၇) ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ် ကဘၣ်လုၢ်ထီၣ်ဝဲ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအသွံၣ် ဒ်သိးအနီၢ်ကစၢ် ဒီးပှၤအံၣ်စရ့လးဖိခဲလၢာ် အတၢ်ဒဲးဘး ကပျၢ်ကွံာ်အဂီၢ်. လၢခံယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအသးစီဆှံ ဒ်သိးကဒုးနၢ်ပၢၢ်ပှၤ တၢ်အိၣ်လၢ ဒဲစီဆှံအပူၤတဖၣ် အခီပညီ.—ဧ့ၤ ၉:၆-၇. တၢး၂၃.၁၀ ၂၇ ¶၁၂

လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ပဖးဘၣ် တၢ်မၤလိာ် လၢအမ့ၢ် ပကဘၣ် “အဲၣ်လိာ်ပသး တဂၤဒီးတဂၤ” ထီဘိ. (ယိၤ ၁၅:၁၂; ရိ ၁၃:၈; ၁ သ့း ၄:၉; ၁ ပ့း ၁:၂၂; ၁ ယိၤ ၄:၁၁) သနာ်က့ တၢ်အဲၣ်န့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါ လၢအဟဲထီၣ်လၢ ပသးပူၤ ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ထံၣ်ဝဲတသ့ နီတဂၤဘၣ်. အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ တဂၤဒီးတဂၤ အဖီခိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်အဲၣ်သ့ခီဖျိ တၢ်လၢပတဲ ဒီးပမၤ. ပအဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်သ့လၢ ကျဲအါဘိ. အဒိ လံာ်စီဆှံ တဲဘၣ်ပှၤလၢ “သုကဘၣ် တဲလိာ်သးတၢ် တီတီလိၤလိၤ.” (ကၤ ၈:၁၆) “အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ ထီဘိ.” (မၢ် ၉:၅၀) “ပာ်ဖျါထီၣ်ဆိ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ်.” (ရိ ၁၂:၁၀) “တူၢ်လိာ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ.” (ရိ ၁၅:၇) “ဆဲး . . . ပျၢ်လိာ်သးတၢ်ကမၣ် တဂၤဒီးတဂၤ.” (ကလီး ၃:၁၃) “ဆဲးဝံစၢၤလိာ်သုသးလၢ သုတၢ်ဝံဃၢ တဂၤဒီးတဂၤ.” (ကလၤ ၆:၂) “ဆဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ.” (၁ သ့း ၅:၁၁) “ဃ့ထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ တဂၤဒီးတဂၤအဂီၢ်.”—ယၤ ၅:၁၆. တၢး၂၃.၁၁ ၉ ¶၇-၈

ပဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ကိးနံၤဒဲးအဃိ ပလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ်တၢ်နာ်. အဒိ ပကဘၣ် ဆၢတဲာ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့တံၤရ့သကိး, တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသး, တၢ်ဃုတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဒီးဆၢတဲာ်တၢ်လၢ ပဖိပလံၤ ဒီးတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အဂီၢ်. ဖဲပဆၢတဲာ်တၢ်အခါ ပဘၣ်သံကွၢ်လီၤသးလၢ ‘ယတၢ်ဆၢတဲာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ယနာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲအံၤ ဘူးကကတၢၢ်လံဧါ ဒီးယနာ်လၢ တယံာ်လၢၤဘၣ် ကစၢ်ယွၤ ကမၤကဲထီၣ်က့ၤ ဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီဧါ. မ့တမ့ၢ် ယတၢ်ဃုထၢန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိး ပှၤလၢအတနာ်ဝဲလၢ အကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ်ဧါ.’ (မး ၆:၁၉, ၂၀; လူၤ ၁၂:၁၆-၂၁) ပမ့ၢ်နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ တယံာ်လၢၤဘၣ် ဟီၣ်ခိၣ်သီ ကဟဲတုၤနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ပဆၢတဲာ် တၢ်လၢအဘၣ်ကသ့. ပထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အဃိ ပလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ်တၢ်နာ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤအၢမၤနး, တူၢ်ဘၣ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါနးနး မ့တမ့ၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂၤလၢ ကမၤလီၤစၢ် ပသးဂံၢ်ဘါ. အခီၣ်ထံးခါဒု ပကဆိမိၣ်လၢ ပလဲၤခီဖျိ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ ဘၣ်ပှၤယံာ်မးအဃိ ပလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ်တၢ်နာ် ဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိအီၤကန့ၢ် ဒီးပကဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢတၢ်သးခု.—၁ ပ့း ၁:၆, ၇. တၢး၂၃.၀၄ ၂၇ ¶၄-၅

ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကမၤထွဲ ဒ်ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်အသိး. အဒိ ဒ်သိး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ ကလဲၤထီၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် ဒီးအဃ့ခွဲးလၢ အတၢ်မၤလီၢ်ကန့ၢ်အဂီၢ် အဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ကစံးဆၢ အတၢ်ထုကဖၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်သးဒူ လၢအကလဲၤတဲတၢ်ဒီး အတၢ်မၤခိၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါန့ၣ် အကဘၣ်လဲၤလၢ အတၢ်မၤခိၣ်အအိၣ် ဒီးဃ့ခွဲးဒံး. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဘၣ်လဲၤဃ့ဝဲ တဘျုးဘျီညါ. မ့တမ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် အကလဲၤဃ့ ဆီတလဲ အတၢ်မၤမုၢ်နံၤဒီး ပှၤမၤတၢ်ဖိအဂၤတဂၤ. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကတဲ အတၢ်မၤခိၣ်လၢ မုၢ်နံၤလၢ အတမၤတၢ်ဘၣ်န့ၣ် အတဟံစ့ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ပကဃ့ထုကဖၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ခဲအံၤခဲအံၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲအသိး ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ် တနီၤန့ၣ် ပတဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဆၢ တဘျီဃီဘၣ်. (လူၤ ၁၁:၉) အဃိ ပကဘၣ် ဆဲးဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် လၢပသးဒီဖျၢၣ် ဒီးပတဘၣ်ဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. (လူၤ ၁၈:၁-၇) ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤလၢ ပတၢ်ဃ့တခါအံၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မး. ပပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ပနာ်န့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ လၢအကမၤစၢၤပှၤ. တၢး၂၃.၁၁ ၂၂ ¶၁၀-၁၁

ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲအသကိး စီၤအၤဘြၤဟၣ်လၢ ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ခီဖျိလၢအချံအသၣ်အဃိ. (၁ မိၤ ၁၅:၅; ၂၂:၁၈) ခီဖျိလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ် နာ်ကစၢ်ယွၤအဃိ အနာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်. သနာ်က့ ဖဲစီၤအၤဘြၤဟၣ် အသးနံၣ်အိၣ် ၁၀၀ ဒီးအမါအသးနံၣ်အိၣ် ၉၀ အခါ အဖိတအိၣ် နီတဂၤဒံးဘၣ်. (၁ မိၤ ၂၁:၁-၇) ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “စီၤအၤဘြၤဟၣ် မုၢ်လၢ်တၢ် ဒီးအဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢ အကကဲထီၣ် ပှၤအါကလုာ်အပၢ် ဒ်တၢ်စံးပာ်အိၣ်ဝဲအသိး.” (ရိ ၄:၁၈) ဒီးပသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လၢစီၤအၤဘြၤဟၣ် မုၢ်လၢ်ဝဲန့ၣ် အဟဲလၢပှဲၤထီၣ် နီၢ်ကီၢ်. သနာ်က့ စီၤအၤဘြၤဟၣ် အတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အကန့ၢ်ဘၣ် အဖိခွါစီၤအံၤစဲးန့ၣ် အဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ ဖးယံာ်ညါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤအၤဘြၤဟၣ် နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤထီဘိလဲၣ်. စီၤအၤဘြၤဟၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢအဂ့ၤအဃိ “ကစၢ်ယွၤမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤသ့ဝဲန့ၣ် အဝဲနာ်ဝဲလၢ အသးဒီဖျၢၣ်.” (ရိ ၄:၂၁) ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဒီးကိးအီၤလၢ ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ် အတၢ်နာ်အဃိ.—ယၤ ၂:၂၃. တၢး၂၃.၁၂ ၈ ¶၁-၂

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်လၢ ပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့န့ၣ် အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးမၤလၢပှဲၤဝဲ အမူဒါတဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ခဲအံၤ ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူး အဒိအတဲာ်. ယ့ၣ်ၡူး မၤအမူဒါလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဒီးအမၤလၢပှဲၤ အမူဒါထီဘိ. တကးဒံးဘၣ် မူဒါတဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်ကီဘၣ်ဆၣ် အမၤလၢပှဲၤဝဲခဲလၢာ်. ယ့ၣ်ၡူး အဲၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးအသးအိၣ် ဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် လၢအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်. (ယိၤ ၁၃:၁) အဃိ နမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး ကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် မူဒါလၢ ပှၤဟ့ၣ်နၤန့ၣ် ကျဲးစၢးမၤလၢပှဲၤအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဒီးနမၤမူဒါတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တသ့ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်အအိၣ်. ကျဲးစၢးမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးတဘၣ်မၤထဲ မူဒါလၢအညီတဖၣ်တဂ့ၤ. (ရိ ၁၂:၁၁) ကျဲးစၢး မၤဝံၤနမူဒါ ဒီးမၤအီၤလၢ “ယဟိဝၤယွၤ အဂီၢ် . . . ဒီးတဘၣ်မၤအီၤ ဒ်သိးသုမၤအီၤလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ် အသိးတဂ့ၤ.” (ကလီး ၃:၂၃) နတကဲပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ် အဃိ ဖဲနမၤကမၣ်တၢ်အခါ အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအၢၣ်လီၤနတၢ်ကမၣ်.—ကတိၤ ၁၁:၂. တၢး၂၃.၁၂ ၂၆ ¶၈

ပဒိးဘျၢထံ ဒီးကဲထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဃိ အကဲဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ ဒီးပသးခုဒိၣ်မး. တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီအံၤ အမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်. အဃိ ပတူၢ်ဘၣ်ဒ်သိးဒီး စီၤဒၤဝံး လၢအတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢန [ယဟိဝၤယွၤ] ဃုထၢအီၤ ဒီးကွဲမုာ်အီၤလၢ ကဟဲဘူးဒီးနၤ ဒ်သိးကအိၣ်လၢ နဟံၣ်အတၢ်ပျီတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ကသးခုဝဲ.” (စံး ၆၅:၄) ယဟိဝၤယွၤ တမၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကကဲထီၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိဘၣ်. ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်အသကိးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကသုးဘူးအသး လၢအအိၣ်. (ယၤ ၄:၈) အဃိ ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးပဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အက “လူလီၤန့ၢ် [ပှၤ] တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ တုၤလၢ [ပ] တလိၣ်ဘၣ် တၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်.” (မၤ ၃:၁၀; ယံး ၁၇:၈) တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် အကဲဝဲ ခီၣ်ခါအဆိကတၢၢ်တခါလၢ ပကစးထီၣ်မၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်လ့ပစီ သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး အဂ့ၤကတၢၢ် ဒီးမၤလၢပှဲၤပတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢပမၤအီၤဖဲ ပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ. (စံၣ် ၅:၄, ၅) ဒီးခီဖျိလၢ ပကဲယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်အဃိ ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤထွဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤလိာ် ဒီးတသ့ဖဲအသ့ ဂုာ်ကျဲးစၢးအိၣ်မူဒ် ယ့ၣ်ၡူးအသိး.—မး ၂၈:၁၉, ၂၀; ၁ ပ့း ၂:၂၁. တၢး၂၄.၀၃ ၈ ¶၁-၃

နၤဒီးနသးသမူတံၤသကိး တၢ်ဘၣ်သး မ့ၢ်တဒ်သိးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဆိမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အဒိဘၣ်ဃးဒီး မ့ၣ်အူပူၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ မ့ၣ်အူတပူၣ်န့ၣ် အတကဲၤကပျီၤထီၣ်ဖးဒိၣ် တဘျီဃီဘၣ်. ဒ်သိး အကဆဲးကဲၤထီဘိအဂီၢ် ပှၤကဘၣ်ပၢနုာ် သ့ၣ်မုၣ်ခံခဲအံၤခဲအံၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး နၤဒီးနသးသမူတံၤသကိးစ့ၢ်ကီး သုတၢ်ဘၣ်သး မ့ၢ်တဒ်သိးဘၣ်နာ်က့ သုဘၣ်ဟ့ၣ်လိာ်သး တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးရ့လိာ်သးအါထီၣ်. ဒီးဖဲသုရ့လိာ်သးအခါ မၤသကိးတၢ်လၢ သုခံဂၤလၢာ်မၤအီၤမုာ်. (ယၤ ၃:၁၈) နမ့ၢ်မၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သး ကယီကယီန့ၣ် နတၢ်အဲၣ်လိာ်သး ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်. ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ကဲလိာ်သး. တၢ်ပာ်ကဲန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး သ့ၣ်မုၣ်လၢအမၤကဲၤဒိၣ်ထီၣ် မ့ၣ်အူ. အဃိ သ့ၣ်မုၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် မ့ၣ်အူလီၤပံာ်ကွံာ်ဝဲချ့မး. ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ မ့ၢ်တပာ်ကဲလိာ်သးဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်အဲၣ်လိာ်သး ကစှၤလီၤဝဲ ကယီကယီ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ကျဲးစၢး ပာ်ကဲလိာ်သးန့ၣ် အတၢ်အဲၣ်လိာ်သး ကဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ်. နကဘၣ်ပာ်ကဲ နသးသမူတံၤသကိးန့ၣ် အရ့ဒိၣ် ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် နသးသမူတံၤသကိး ကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ နပာ်ကဲအီၤနီၢ်ကီၢ်. တၢး၂၃.၀၅ ၂၂ ¶၉; ၂၄ ¶၁၄-၁၅

လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢ အသးတီတဖၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ အဝဲသ့ၣ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ် ဒီးပျံၤတၢ်ဖုးတၢ် ခီဖျိလၢ အဒုၣ်အဒါတဖၣ် အတၢ်မၤပျံၤမၤဖုး ဒီးတၢ်ဆီၣ်သနံးအဂၤတဖၣ်အဃိ. (စံး ၁၈:၄; ၅၅:၁, ၅) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ထီဒုၣ်ထီဒါလၢကၠိ, လၢတၢ်မၤလီၢ်, လၢပဟံၣ်ဖိဃီဖိအကျါ မ့တမ့ၢ် ပထံၣ်ဘၣ် ပဒိၣ်အတၢ်တြီမၤတံာ်တာ်. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တၢ်ကီတၢ်ခဲအဃိ ပဘၣ်ယိၣ်လၢပကသံ. ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးကီခဲ ဒ်အံၤအခါ ပကတူၢ်ဘၣ်ဒ်သိးဒီး ပကဲဖိသၣ်လၢ အမၤစၢၤလီၤအသးတသ့ဘၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်. အဝဲမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဒီးမၤသးခုပှၤ. အဃိ ပကဘၣ် ပာ်လီၤတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဃ့ထုကဖၣ် ဒီးဖးလံာ်စီဆှံထီဘိ. (စံး ၇၇:၁, ၁၂-၁၄) ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲပသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်အခါ ပကဃ့ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ တဘျီဃီ. ပကဘၣ် တဲဘၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ ပတၢ်ဘၣ်ယိၣ် ဒီးပတၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ. ဝံၤဒီး ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်ပှၤ ဒီးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ဖးအကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံ.—စံး ၁၁၉:၂၈. တၢး၂၄.၀၁ ၂၄-၂၅ ¶၁၄-၁၆

ပကမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်အဂီၢ် အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဆူၣ်. ပှၤလၢအသးဆူၣ်န့ၣ် အကကျဲးစၢး မၤလၢပှဲၤအဖီတၢၣ် ဒီးကသးအိၣ်မၤဝဲနီၢ်ကီၢ်. ဒီးပတၢ်သးဆူၣ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်. အဃိ ဒ်သိးပတၢ်သးဆူၣ် ကအိၣ်အါထီၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤ တၢ်သးဆူၣ်. ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအသးစီဆှံ ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်အဂီၢ်. ပသ့ၣ်ညါလၢ ပမ့ၢ်ပာ်လီၤဖီတၢၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်အဃိ ပပာ်လီၤဖီတၢၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပတကျဲးစၢး မၤလၢပှဲၤအီၤဘၣ်. အဃိ ဆိမိၣ်ထံတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်လၢနဂီၢ်. (စံး ၁၄၃:၅) တၢ်မၢဖိပီလူး ဆိမိၣ်ထံဝဲ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ် လၢအဖီခိၣ်အဃိ မၤစၢၤအီၤလၢ အကသးဆူၣ်လၢ အကမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ. (၁ ကရံၣ် ၁၅:၉, ၁၀; ၁ တံၤ ၁:၁၂-၁၄) နၤစ့ၢ်ကီး နမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်လၢနဂီၢ်န့ၣ် နကသးဆူၣ်လၢ နကမၤလၢပှဲၤနဖီတၢၣ်.—စံး ၁၁၆:၁၂. တၢး၂၃.၀၅ ၂၇ ¶၃-၅

ဖဲပစံးထီၣ်ပတြၢၤ ပပါအိၣ်လၢမူခိၣ် အမံၤအခါ ပမၤသးခုအသး. (စံး ၁၁၉:၁၀၈) ပမၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲခီဖျိလၢ သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတကဲ ပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ်, အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်ဘၣ် ဒီးအသးလီ ပှၤဂၤအတၢ်စံးပတြၢၤ အဃိဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဖဲပစံးထီၣ်ပတြၢၤ ပပါအိၣ်လၢမူခိၣ်အခါ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်လံၣ်တၢ်လီလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲဘၣ်ဃးဒီးပှၤန့ၣ် အတမ့ၢ်တတီဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲလၢ ပတတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပတဒီသဒၢ အမံၤဘၣ်. ဒီးအတဲဝဲလၢ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ်န့ၣ် ပတတီဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲလၢ ပမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးနီတမံၤဘၣ်န့ၣ် ပတကနၣ်ဃုာ် ကစၢ်ယွၤလၢၤဘၣ်. (ဘး ၁:၉-၁၁; ၂:၄) ဘၣ်ဆၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤယိၤဘးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအပာ်ဖျါထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ကဲ ပှၤလံၣ်တၢ်. နၤမီၤ, နကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ စ့ၢ်ကီးဧါ. ပဝဲတဂၤဘၣ်တဂၤန့ၣ် ပအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဒီသဒၢ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဒီးမၤသးခုအသးခီဖျိ ပတီဒီးအီၤ ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ. (ကတိၤ ၂၇:၁၁) ပမၤဘၣ်ဒ်န့ၣ်အဃိ အကဲဝဲ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ ဖးဒိၣ်တခါညါ. တၢး၂၄.၀၂ ၈-၉ ¶၃-၅

ဖဲစီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤယိၤၡူ သံဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်တဖၣ်လၢ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. ဒီးလၢခံ ဖဲစီၤပၤတဖၣ်အစိၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် ဝံတဖၣ်လၢ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. စီၤပၤလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအသးတီဒီးအီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲဝဲ ဝံတဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်. အဒိ စီၤပၤဒၤဝံး အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတူၢ်လိာ်ဝဲ ဝံနၤသၣ် အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ. (၂ မူၤ ၁၂:၇, ၁၃; ၁ ကွဲး ၁၇:၃, ၄) စီၤပၤယဟိၤၡၤဖး ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲဝဲ ဝံယၤဃစအ့လး အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢယူဒၤအပူၤ လၢအဝဲသ့ၣ်က “နာ်န့ၢ် [ကစၢ်ယွၤ] အဝံတဖၣ်.” (၂ ကွဲး ၂၀:၁၄, ၁၅) တကးဒံးဘၣ် ဖဲစီၤပၤဃံးစကံယၤ သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်အခါ အဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ဝံယၡါယၤအအိၣ်. (ၡါ ၃၇:၁-၆) ပထံၣ်ဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဖဲစီၤပၤတဖၣ် ဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ တဘျီဂ့ၤတဘျီဂ့ၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ် ဒီးဒီသဒၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်. (၂ ကွဲး ၂၀:၂၉, ၃၀; ၃၂:၂၂) အဃိ ပှၤကြၢးသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအဝံတဖၣ်လၢ ကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. တၢး၂၄.၀၂ ၂၁ ¶၈

မုၣ်ကီၤလံၢ် ဘၣ်သးလၢ ပကရ့ဒီးပှၤလၢ အတဒိကနၣ် ဒီးမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်. ပသကိး လၢပရ့အီၤတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ပှၤလၢပရ့အီၤလၢ မဲာ်သကိးမဲာ်ဘၣ်. အပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢပရ့ဒီးအီၤလၢ အ့ၤထၢၤနဲၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီး. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ထံၣ်ဝဲလၢ လုၢ်လၢ်သကဲာ်ပဝး လၢအတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် အတကမၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါလၢ အကမၣ်အဃိ ပကဘၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤနၢၤကွံာ် တၢ်ထံၣ် လၢအကမၣ်တခါအံၤ. (အ့း ၄:၁၉, ၂၀) အဃိ ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤသးလၢ ‘ပှၤလၢယတၢ်မၤလီၢ်, လၢယကၠိ ဒီးပှၤအဂၤလၢ အတပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်န့ၣ် ယရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ် အါတလၢဧါ. ပှၤမ့ၢ်တဲလၢ ယတအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လဲၢ်လဲၢ်ဘၣ် သနာ်က့ ယဆဲးမၤထွဲဒံး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဧါ.’ တကးဒံးဘၣ် ၂ တံၤမသ့း ၂:၂၀-၂၂ ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ဖဲပဃုထၢ ပသကိးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ အကျါအခါ ပကဘၣ် ပလီၢ်သးစ့ၢ်ကီး. ပကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ပှၤတနီၤန့ၣ် တမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဆဲးမၤအတၢ်မၤဘၣ်. တၢး၂၄.၀၃ ၂၂-၂၃ ¶၁၁-၁၂

ဖဲနဆိကမိၣ်ထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဂ့ၢ်အခါ နထံၣ်အီၤလၢ အကဲပှၤဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပထံၣ်အီၤတသ့ဘၣ် သနာ်က့ လံာ်စီဆှံ တဲဘၣ်ပှၤအဂ့ၢ်အမၠိမၠိ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အမ့ၢ်ဝဲ “မုၢ် ဒီးကတီၤတဘ့ၣ်” ဒီးအမ့ၢ်ဝဲ “မ့ၣ်အူလၢ အအီၣ်ကွံာ်တၢ်.” (စံး ၈၄:၁၁; ဧ့ၤ ၁၂:၂၉) အဒိ ဝံယဃ့းစက့လး ထံၣ်ဝဲတၢ်ထံၣ်လၢညါခီ ဒီးထံၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒီး လၢၢ်ဖျါကလၤတဘ့ၣ်, တၢ်ကတြ့ၣ်ကတြိၣ်တခါ ဒီးတၢၢ်ကွဲၤလၢ အဆဲးကပီၤလီၤ. (ဃ့း ၁:၂၆-၂၈) ခီဖျိလၢ ပထံၣ်ယဟိဝၤယွၤ တသ့ဘၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတနာ်လၢ အအဲၣ်ပှၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ အထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအပူၤကွံာ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်အီၤဘၣ်. သနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်စၢၤ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပကရ့လိာ်သးဒီးအီၤန့ၣ် တညီလၢပဂီၢ်ဘၣ်. အဃိ ဒ်သိးအကမၤစၢၤပှၤအဂီၢ် အပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံအပူၤ. လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ. (၁ ယိၤ ၄:၈) ဒီးယဟိဝၤယွၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယွၤတဂၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အဃိ အမၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဖီခိၣ် တကးဒံးဘၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး အတၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤလၢအတအဲၣ်အီၤဘၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ်.—မး ၅:၄၄, ၄၅. တၢး၂၄.၀၁ ၂၆ ¶၁-၃

ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ် စီၤမိၤၡ့လၢ အကတီခိၣ်ရိၤမဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိလၢ ကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးအပူၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဒုးထံၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ တၢ်အုၣ်သးလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ လၢမုၢ်ဆါခီ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒုးထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အၢၣ်အထူၣ် ဒီးလၢမုၢ်နၤခီ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဒုးထံၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ မ့ၣ်အူအထူၣ်. (၂ မိၤ ၁၃:၂၁) စီၤမိၤၡ့လဲၤပိာ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်အထူၣ် ဒီးမ့ၣ်အူအထူၣ်အခံ ဒီးအလဲၤဆှၢ အဝဲသ့ၣ် တုၤလၢ ပီၣ်လဲၣ်ဂီၤ. ပှၤအဲၤကူပတူးဖိတဖၣ် လူၤဝဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ပျံၤတၢ်ဒိၣ်မး. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤအဲၤကူပတူးဖိ ကမၤသံအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် အတကမၣ်ဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲစီၤမိၤၡ့ လၢကလဲၤဆှၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖဲန့ၣ်. (၂ မိၤ ၁၄:၂) ဒီးလၢခံန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤတၢ်လီၤလး ဒီးမၤပူၤဖျဲးဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. (၂ မိၤ ၁၄:၂၆-၂၈) ဒီးလၢခံ လၢအနံၣ် ၄၀ အတီၢ်ပူၤန့ၣ် စီၤမိၤၡ့ ဆဲးနာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲတၢ်အၢၣ်အထူၣ် ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ် ဖဲပှၢ်မုၢ်ကနၢအပူၤ. (၂ မိၤ ၃၃:၇, ၉, ၁၀) ယဟိဝၤယွၤ တဲတၢ်ဒီးစီၤမိၤၡ့ လၢတၢ်အၢၣ်ထူၣ်အပူၤ ဝံၤဒီး စီၤမိၤၡ့ က့ၤတဲဘၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ. အဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ထံၣ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်သးအါမးလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲစီၤမိၤၡ့ လၢကဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဝဲသ့ၣ်. တၢး၂၄.၀၂ ၂၁ ¶၄-၅