ဆဲးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး

၁. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအါမး ဘၣ်မနုၤအဃိတအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢၤဘၣ်လဲၣ်.

လံာ်စီဆှံတဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်တဖၣ်အပူၤ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ “တအဲၣ်ပှၤကညီဘၣ်.” (၂ တံၤမသ့း ၃:၁, ၃) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. အဒိ, ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အကကွဲၢ်သ့ၣ်တဖၣ်လီၤမုၢ်လီၤဖး ခီဖျိလၢ မိၢ်ပၢ်အါတက့ၢ်မၤလီၤဖှၣ်အသး ဒီးအ့ၣ်လိာ်ဆိးက့လိာ်အသးအဃိ အဖိသ့ၣ်တဖၣ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အမိၢ်အပၢ်တအဲၣ်​ အဝဲသ့ၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အိၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်ရ့လိာ်သး တအိၣ်ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်. ပှၤဟ့ၣ်ကူၣ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤ တဲဝဲလၢ “မိၢ်ပၢ် ဒီးဖိသ့ၣ်တဖၣ်​ တဆဲးကျိးလိာ်အသး ဒီးတတဲသကိးတၢ်လၢၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ဝဲ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်, ထဲးဘလဲး(စ်), သူဝဲလီတဲစိ ဒီးဂဲၤလိာ်ကွဲ ဝံၣ်ဒံၣ်အိၣ်​ က့(မ်) အဃိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတနီၤ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီဒၣ်လဲာ် တသ့ၣ်ညါလိာ်သးဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤလၢၤဘၣ်.”

၂-၃. (က) ဒ် ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကြၢးပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလၢ မတဂၤအဖီခိၣ်လဲၣ်. (ခ) လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ ပတအဲၣ်ဒိးလီၤဂာ်ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၁၂:၂) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ပအဲၣ်ဒိးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်​ ပတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤ ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. (ဖး ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀ တက့ၢ်.) တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးန့ၣ်​ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ရ့လိာ်သး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒ်အံၤတကလုာ်န့ၣ်​ ပကြၢးမၤဒိၣ်ထီၣ်​ အါထီၣ်အီၤလၢ ပနီၢ်သးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အကျါလီၤ. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးအခါ မ့ၢ်ဝဲပပၢၤဃာ်တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ အမ့ၢ်အတီအပူၤလီၤ.—မံကၤ ၂:၁၂.

^၃ ဒ်သိးပကမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး ကသ့အဂီၢ် ပကကွၢ်တၢ်အဒိတနီၤလၢ ပမၤလိန့ၢ်အီၤသ့လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ.

ယဟိဝၤယွၤ “ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်အဲၣ်​ တၢ်ကဟုကယာ်”

၄. ယၤကိာ် ၅:၁၁ မၤစၢၤပှၤလၢ ပကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၄ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်  ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်လီၤ. အဒိ, လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ မ့ၢ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.” (၁ ယိၤဟၣ်​ ၄:၈) ဖဲပသ့ၣ်ညါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အခါ ပအဲၣ်ဒိးကဲထီၣ်အတံၤသကိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံ တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ ပှဲၤဝဲဒီးတၢ်အဲၣ်​ တၢ်ကဟုကယာ်” လီၤ. (ဖး ယၤကိာ် ၅:၁၁ တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်အိၣ်လၢ ပဖီခိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.

၅. ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤဒ်လဲၣ်​ ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၅ ယၤကိာ် ၅:၁၁ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤပှဲၤဝဲဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါအဂၤတခါလၢ အမ့ၢ်တၢ်သးကညီၤန့ၣ်​ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကသုးဘူးပသးဆူအအိၣ်လီၤ. (၂ မိၤၡ့ ၃၄:၆) ကျဲတဘိလၢ ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤလၢပဖီခိၣ်န့ၣ်​ ခီဖျိလၢအပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်တဖၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၁) လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် တၢ်သးကညီၤန့ၣ်​ အခီပညီအိၣ်အါန့ၢ်ဒံး ပပျၢ်ပှၤဂၤအတၢ်ကမၣ်လီၤ. တၢ်သးကညီၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်ထဲတၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါဧိၤဘၣ်. ဖဲပထံၣ်ဘၣ်​ ပှၤဂၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ပကမၤစၢၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤတဲဝဲလၢ အသးအိၣ်မၤစၢၤပှၤအါန့ၢ်ဒံး မိၢ်တဂၤလၢအသးအိၣ်မၤစၢၤအဖိလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၉:၁၅) ဖဲပဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအခါ ယဟိဝၤယွၤပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤ ခီဖျိလၢအမၤစၢၤပှၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၇:၃၉; ၁ ကရံၣ်သူး ၁၀:၁၃) ပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်သးကညီၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ခီဖျိပပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဒီး ပတစၢဃာ်တၢ်ကမၣ်လၢ  အဝဲသ့ၣ်မၤဘၣ်ဒိပှၤအဃိဘၣ်.  (အ့းဖ့းစူး ၄:၃၂) ဘၣ်ဆၣ်​ ကျဲအရ့ဒိၣ်တဘိလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ်ပတၢ်သးကညီၤသ့န့ၣ်​ ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်အခါ မ့ၢ်ဝဲပကွၢ်လိမၤဒိးယဟိဝၤယွၤလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် အဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ.—အ့းဖ့းစူး ၅:၁.

“စီၤယိနၤသၣ်အသးစဲဘူးဒီး စီၤဒၤဝံးအသး”

၆. စီၤယိနၤသၣ်​ ဒီးစီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး လၢတဂၤဒီးတဂၤ အဖီခိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၆ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်ဒၣ်လဲာ် ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤသ့ဝဲလီၤ. ပကကွၢ်သကိး စီၤယိနၤသၣ်​ ဒီးစီၤဒၤဝံးအဒိအတဲာ်လီၤ. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “စီၤယိနၤသၣ်အသးစဲဘူးဒီး စီၤဒၤဝံးအသး, ဒီးစီၤယိနၤသၣ်အဲၣ်အီၤ ဒ်အသးဒၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.” (၁ ၡမူၤအ့လး ၁၈:၁) ယဟိဝၤယွၤဃုထၢထီၣ်​ စီၤဒၤဝံးလၢအကကဲထီၣ်​ စီၤပၤလၢစီၤစီလူးအလီၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤစီလူးသးက့ၣ်ဝဲစီၤဒၤဝံး ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးလူၤမၤသံအီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲစီၤစီလူးလူၤမၤသံဝဲ စီၤဒၤဝံးအခါ အဖိခွါစီၤယိနၤသၣ်​ တဆီၣ်မၤစၢၤအပၢ်ဘၣ်. စီၤယိနၤသၣ်​ ဒီးစီၤဒၤဝံးအၢၣ်လီၤလိာ်အသးလၢ ကကဲတံၤသကိးဒီး ကမၤစၢၤလိာ်သးထီဘိလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၄၂.

၇. တၢ်မနုၤကမၤဟးဂီၤ စီၤယိနၤသၣ်​ ဒီးစီၤဒၤဝံး အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလဲၣ်.

^၇ စီၤယိနၤသၣ်  ဒီးစီၤဒၤဝံးပာ်ဖျါထီၣ်  တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးန့ၣ်​ ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးပထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်ဂ့ၢ်အါမးလၢ ကမၤဟးဂီၤဝဲ စီၤယိနၤသၣ်ဒီးစီၤဒၤဝံး အတၢ်ရ့လိာ်သးလီၤ. အဒိ, စီၤယိနၤသၣ်အသးပှၢ်န့ၢ် စီၤဒၤဝံးအနံၣ်​ ၃၀ ညါလီၤ. အဃိ စီၤယိနၤသၣ်မ့ၢ်တဲဝဲလၢ ယၤဒီးစီၤဒၤဝံးန့ၣ်​ ပလီၤဆီလိာ်သးဒိၣ်မး, အဝဲသးစၢ်န့ၢ်ဒံးယၤ ဒီးအတၢ်လဲၤခီဖျိ တအိၣ်အါအါဘၣ်န့ၣ်​ သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤယိနၤသၣ်တထံၣ်​ စီၤဒၤဝံးဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲရ့ဒီးစီၤဒၤဝံးလၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ.

၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဆိကမိၣ်လၢ စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်တံၤသကိးအဂ့ၤကတၢၢ်တဂၤလၢ စီၤဒၤဝံးအဂီၢ်လဲၣ်.

^၈ စီၤယိနၤသၣ်​ မ့ၢ်သးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးန့ၣ်​ သ့ဝဲလီၤ. ခီဖျိလၢ အမ့ၢ်စီၤစီလူးအဖိခွါအဃိ အအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကထီၣ်စီၤပၤလၢ အပၢ်လီၢ်သ့လီၤ. (၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၃၁) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤယိနၤသၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ အသးတီဒီးယဟိဝၤယွၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲဆီၣ်ထွဲယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဃုထၢလၢ စီၤဒၤဝံးကကဲထီၣ်ဘၣ်​ စီၤပၤလၢအပၢ်အလီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ အဝဲသးတီဒီးစီၤဒၤဝံးတုၤဒၣ်လဲာ် အပၢ်သးဒိၣ်ထီၣ်အီၤ ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ် သနာ်က့ အဝဲဆဲးသးတီဒီး စီၤဒၤဝံးလီၤ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၂၀:၃၂-၃၄.

၉. စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်အသးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးဧါ. တဲဖျါထီၣ်တက့ၢ်.

^၉ စီၤယိနၤသၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် လၢစီၤဒၤဝံးအဖီခိၣ်အဃိ အဝဲတသးက့ၣ်​ စီၤဒၤဝံးနီတဘျီဘၣ်. စီၤယိနၤသၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အခးချံၣ်ဖၠဲး ဒီးဒုးတၢ်ဖၠဲးတဂၤလီၤ. စီၤယိနၤသၣ်​ ဒီးအပၢ်စီၤစီလူး အိၣ်ဒီးမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤ “ဃ့ၢ်တၢ်ချ့န့ၢ်လံာ်ဧိၤတြၤဧိၤ . . . အဂံၢ်အဘါဆူၣ်န့ၢ်ခ့ယုၢ်” ဒံးလီၤ. (၂ ၡမူၤအ့လး ၁:၂၂, ၂၃) အဃိ စီၤယိနၤသၣ်​ မ့ၢ်တဲဂ့ၤလီၤအသးလၢ အဒုးတၢ်ဖၠဲး ဒီးအမၤနၢၤတၢ်ဒီဒူၣ်န့ၣ်​ သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤယိနၤသၣ်​ တဂုာ်ကျဲးစၢး တဲဂ့ၤလီၤအသးလၢ အသ့အဘၣ်ဒိၣ်န့ၢ်စီၤဒၤဝံးဘၣ်. ဖဲစီၤဒၤဝံးမၤတၢ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်အခါစ့ၢ်ကီး အဝဲတသးက့ၣ်​ စီၤဒၤဝံးဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤယိနၤသၣ်​ ပတြၢၤစီၤဒၤဝံးလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးအသန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. ဖဲစီၤဒၤဝံးမၤသံ စီၤကၤလယးဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤယိနၤသၣ်​ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးစီၤဒၤဝံး ဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ဒ်စီၤယိနၤသၣ်အဲၣ်​ စီၤဒၤဝံးအသိးကသ့ဒ်လဲၣ်.

မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်​ တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးကသ့ဒ်လဲၣ်

၁၀. “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ်​ လၢသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်တက့ၢ်” န့ၣ်​ အခီပညီဒ်လဲၣ်.

^၁၀ လံာ်စီဆှံတဲဘၣ်ပှၤလၢ “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ်​ လၢသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်တက့ၢ်.” (၁ ပ့းတရူး ၁:၂၂) ယဟိဝၤယွၤပာ်လီၤန့ၢ်ပှၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ်လီၤ. ပမ့ၢ်သးတီဒီးအီၤန့ၣ်​ အဝဲတပာ်တ့ၢ်ပှၤ နီတဘျီဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၈:၃၈, ၃၉) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ်န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်သပှၢ်ပှၢ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ တဘျီတခီၣ်​ ပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်​ တညီဘၣ်. ဖဲပှၤဂၤမၤဘၣ်ဒိပသးအခါ လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ဆဲး “ဝံသးစူၤလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်. ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးလၢ အဂ့ၤကတၢၢ် ဒ်သိးသုကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီ လၢသးစီဆှံ ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အစၢဃာ်သုန့ၣ်တက့ၢ်.” (အ့းဖ့းစူး ၄:၁-၃) ဖဲပဂုာ်ကျဲးစၢး ပၢၤဃာ် “တၢ်ဃူတၢ်ဖိးလၢ အစၢဃာ်” ပှၤအခါ ပတသးစၢၢ်ဆၢအဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်ကမၣ်လၢၤဘၣ်.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၆:၇; စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၀:၃.

၁၁. ဘၣ်မနုၤအဃိ တဘျီတခီၣ်​ ကီလၢပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလဲၣ်.

^၁၁ ပကပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ထီဘိန့ၣ်တညီဘၣ်. လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်​ အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကၤတဖၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲတနီၤအံၤ ကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးဒီးခရံာ်ဖိလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ဖဲနီၢ်အူၤအိဒံၤ ဒီးနီၢ်စူၣ်တူဃ့ၤ “အဝဲသ့ၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီး [စီၤပီလူး] လၢ တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်” အခါ လီၤဂာ်လၢအဝဲသ့ၣ်​ တအိၣ်ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ လၢတၢ်ဂ့ၢ်တနီၤအဖီခိၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်တဖိးလိာ်အသးဘၣ်. အဃိ စီၤပီလူးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအဝဲသ့ၣ်လၢ “ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးတဖျၢၣ်ဃီလၢ ကစၢ်အပူၤအဂီၢ်လီၤ.”—ဖံလံးပံၤ ၄:၂, ၃.

၁၂. ပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်​ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. ဖဲပသ့ၣ်ညါအါထီၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ်ဂ့ၤထီၣ်အခါ ညီဒိၣ်မးလၢ ပကနၢ်ပၢၢ်အဝဲသ့ၣ်​ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အသးမ့ၢ်စၢ်န့ၢ်ပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အသးမ့ၢ်ပှၢ်န့ၢ်ပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆဲးတၢ်လၤ မ့ၢ်တဒ်သိးဒီးပှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲတအိၣ်ဘၣ်, ပကဲထီၣ်အတံၤသကိးသ့လီၤ. ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ စီၤယိနၤသၣ်အသးနံၣ်ပှၢ်န့ၢ် စီၤဒၤဝံးအနံၣ်​ ၃၀ ညါလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ်ဝဲ တံၤသကိးတံၢ်နီၢ်သ့လီၤ. လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ ပှၤလၢအသးပှၢ်န့ၢ်နၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အသးစၢ်န့ၢ်နၤမ့ၢ်ဂ့ၤ လၢနကရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်​ အိၣ်တဂၤဂၤဧါ. ဖဲနရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်အခါ နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ န “အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ခဲလၢာ်” လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇.

၁၃. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပရ့ဒီးပှၤတဂၤအါန့ၢ် ပရ့ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်ဒံးလဲၣ်.

^၁၃ ပအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်​ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤဧါ. တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပရ့ဒီးပှၤတဂၤအါန့ၢ်ဒံး ပရ့ဒီးပှၤအဂၤတဖၣ်န့ၣ်​ ညီနုၢ်ကဲထီၣ်အသးဒ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးတၢ် ဒ်သိးဒီးပှၤအဃိလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးကိးဝဲ အတၢ်မၢဖိခဲလၢာ်လၢ အ “တံၤသကိးတဖၣ်” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ ယ့ၣ်ၡူးရ့ဒီးစီၤယိၤဟၣ်  အါန့ၢ်ဒံးပှၤဂၤလီၤ.  (ယိၤဟၣ်​ ၁၃:၂၃; ၁၅:၁၅; ၂၀:၂) သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးတရ့ဒီး စီၤယိၤဟၣ်ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အတၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ်ဘၣ်. အဒိ, ဖဲစီၤယိၤဟၣ်ဒီး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါစီၤယၤကိာ်ဃ့ဝဲ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကဆ့ၣ်နီၤဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအစုစ့ၣ်တဂၤ ဒီးအစုထွဲတဂၤ လၢယွၤအဘီအမုၢ်အပူၤအခါ ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၤ “ကဆ့ၣ်နီၤလၢ ယစုထွဲမ့ၢ်ဂ့ၤ ယစုစ့ၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်ယတၢ်လၢ ယကဟ့ၣ်လီၤသု အဂီၢ်ဘၣ်.” (မၢ်ကူး ၁၀:၃၅-၄၀) ပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ်​ ပတကွၢ်မဲာ်ပတံၤသကိးလၢ ပရ့အီၤမုာ်သ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. (ယၤကိာ် ၂:၃, ၄) ပမ့ၢ်ကွၢ်မဲာ်ပတံၤသကိးန့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်ဃူတၢ်ဖိး တအိၣ်လၢၤဘၣ်.—ယူဒၤ ၁၇-၁၉.

၁၄. ဒ် ဖံလံးပံၤ ၂:၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးဒ်လဲၣ်​ တကလုာ်လဲၣ်.

^၁၄ ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဖီခိၣ်အခါ ပတကြၢးထိၣ်သတြီၤလီၤပသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢ ပဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ စီၤယိနၤသၣ်န့ၣ်​ အတသးက့ၣ်စီၤဒၤဝံးဘၣ်. ဒီးအဝဲတဂုာ်ကျဲးစၢး ကဲထီၣ်စီၤပၤလၢ စီၤဒၤဝံးအလီၢ်ဘၣ်. အဃိ ပဝဲခဲလၢာ် ပကွၢ်လိမၤဒိး စီၤယိနၤသၣ်အဒိအတဲာ် သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပတဘၣ်သးက့ၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဃိန့ၣ်ဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် “လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ ဆိကမိၣ်လၢပှၤဂၤတဖၣ်​ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးသုတက့ၢ်.” (ဖး ဖံလံးပံၤ ၂:၃ တက့ၢ်.) ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါလၢ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပမၤတၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ ဒ်သိးပကမၤစၢၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဃူတၢ်ဖိးအဂီၢ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးအဃိ ပကထံၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲသ့ၣ်အဒိအတဲာ်သ့ဝဲလီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၂:၂၁-၂၅.

၁၅. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ထဲညၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ်​ နမၤလိန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၁၅ ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ ပတၢ်အိၣ်မူပူၤအခါ ယဟိဝၤယွၤမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ခီဖျိလၢအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးမၤစၢၤပှၤခီဖျိလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဒူၣ်လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ်​ လဲၤထီၣ်ဝဲ ၂၀၁၉ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်​ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်​ လၢအမ့ၢ်ဝဲ “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ်​ တလီၤတူာ်လီၤကၤဘၣ်” မုၢ်ဃုနံၤ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ထဲညၤ လၢအအိၣ်ဒီးအဖိသၢဂၤအံၤ တဲဝဲလၢ “ဖဲပဟဲက့ၤနီကါလၢ ပဟိၣ်ထဲအခါ ကါလၢအဂၤတခိၣ်​ ဟဲတဲးဘၣ်ပကါ ဒီးပဝဲခဲလၢာ် ပတဘၣ်ဒိနီတဂၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပဟးထီၣ်လၢကါပူၤဒီး ပဆၢထၢၣ်အိၣ်ခိးတၢ်လၢ ကျဲကပၤလီၤ. ပှၤအိၣ်လၢကျဲကပၤတဂၤ ဝံၢ်ဝၢ်အစုဒီး တဲပှၤလၢ ဟဲအိၣ်ကဒုလၢ ပကါပူၤအံၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢအဟဲက့ၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတမ့ၢ်ထဲအီၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ အဟဲလၢကီၢ်စွံဒဲၣ်​ ယဲၢ်ဂၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ပတုာ်ဝဲလီၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ ဟဲဖိးဟုယၤဒီးယဖိမုၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်အပူၤအဃိ ပဂံၢ်ပဘါဟဲဆူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲလီၤ. ယတဲဘၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ယတဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်တပာ်တ့ၢ်ပှၤဒံးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးပှၤတုၤလၢ တၢ်ဆါဟံၣ်အကါဟဲတုၤ ဒီးပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်​ မၤကွၢ်ပှၤခဲလၢာ်ဝံၤတစုလီၤ. ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်​ ယသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးလီၤ. တၢ်လဲၤခီဖျိတခါအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးလီၤ. ဒီးအမၤစၢၤယၤလၢ ယကစံးဘျုးစံးဖှိၣ်​ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်နၤအခါ နဒိးန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ နဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်​ မ့ၢ်နသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဘၣ်က့ၤ တဘျီဘျီဧါ.

၁၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ် လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ်လဲၣ်.

^၁၆ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ်​ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်အခါ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်. ပမၤမုာ်ထီၣ်​ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အသးသ့ဖဲ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ တပူၤဃီဒီးပှၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ်​ မ့ၢ်လၢပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပမ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လီၤ. အဃိ ထုးန့ၢ်ပှၤဂၤအသးလၢ ကအဲၣ်ဒိးမၤဝဲကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤလီၤ. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ ပမၤလၤကပီၤ ယဟိဝၤယွၤလၢအမ့ၢ် “ပၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်သးကညီၤ ဒီးလၢအမ့ၢ် တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ် အကစၢ်” န့ၣ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃) မ်ပဝဲခဲလၢာ် ပကပာ်လီၤပသးလၢ ပကဆဲးမၤဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒီး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်တၢ်ကဟုကယာ်လိာ်သးတက့ၢ်.