တၢ်သံကွၢ်လၢ ညီနုၢ်ပှၤသံကွၢ်တဖၣ် မုၢ်နံၤမုၢ်သီတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် နာ်ဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် နာ်ယ့ၣ်ၡူးကစီဒီဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် နာ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါန့ၣ် အမ့ၢ်အတီလီၤဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဆိကမိၣ်လၢ ပှၤကပူၤဖျဲးထဲဒၣ် အဝဲသ့ၣ်လီၤဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ပာ်ကဲ ပှၤဂၤအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကစီဒီဧါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တတူၢ်လိာ်တၢ်သွီသွံၣ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် နာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤ တ့လီၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ ၆ နံၤအတီၢ်ပူၤ ဒီးတနံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ၂၄ နၣ်ရံၣ်န့ၣ်ဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲ စဲအ့ၣ်အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ် အသးတဖၣ် နာ်ဝဲ လံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အလီၢ်လံၤ တကတြူၢ်ဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဆီတလဲဝဲ လံာ်စီဆှံ ဒ်သိးကဘၣ်လိာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်ဧါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဆီတလဲကွံာ် အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တနီၤန့ၣ်လဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တသူထူၣ်စုညါလၢ အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အပူၤလဲၣ် တၢ်ကရၢကရိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အမံၤဒ်လဲၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဝဲထဲလဲၣ် မတၤသူၣ်ထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အတၢ်ကရၢကရိလဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်မၤန့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ကျိၣ်စ့အတၢ်မၤစၢၤဖဲလဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ပာ်တၢ်ဆံဆဲၣ်ပူတပူဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် လၢမၤန့ၢ်အဘူးအလဲဧါ ပိာ်မုၣ်–ပှၤစိာ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ် ပှၤလၢတကဲ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးလၢၤဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ရ့အီၤဒ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကရၢကရိအီၤဒ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသး အပှၤပၢဆှၢတၢ်ကမံးတံာ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် တၢးထီခိးတၢ် လံာ်စီဆှံဒီးလံာ်ဖိ တၢ်ကရၢကရိန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဖဲပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တက့ၤစံးဆၢဝဲ ကိးဘျီဒဲးလဲၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လဲၤဝဲတဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်လဲၣ် သုဂုာ်ကျဲးစၢး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တဟံၣ်ဘၣ်တဟံၣ်လၢ သုကဒိးန့ၢ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်ဧါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လဲၤလၢ ပှၤလၢအိၣ်တ့ၢ်လံဒီး အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတဖၣ် အအိၣ်လဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤ ပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လဲၤကဒါက့ၤဆူ ပှၤလၢအစံးတ့ၢ်အီၤလၢ “ယတအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်ဘၣ်” န့ၣ်လဲၣ်. မ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၢဆူၣ်ပှၤဂၤလၢ ကဆီတလဲအတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤလိလံာ်စီဆှံဒီးပှၤဂၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤမံးၡၢၣ်နရ့ၣ်တၢ်မၤ ကစီဒီဧါ ပိာ်မုၣ်–ပှၤစိာ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် ဒီးတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ သုကိးသုတၢ်စူးရိအိၣ်ဖှိၣ် အလီၢ်လၢ “ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အဘီမုၢ်ဘျီၣ်ရိဖှိၣ်” လဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တသူထူၣ်စုညါလၢ အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အပူၤလဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤဝဲကစၢ်အတၢ်အီၣ်လၢ ဟါအီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အဂၤတဖၣ်လဲၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် လဲၤဘါသကိးတၢ်ဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အဂၤတဖၣ်ဧါ ထံၣ်ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်စီဆှံ မ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဒီးအလံာ်စီဆှံ လီၤလီၤဆီဆီဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ဆီတလဲဝဲ လံာ်စီဆှံ ဒ်သိးကဘၣ်လိာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အတၢ်နာ်ဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ် အသးတဖၣ် နာ်ဝဲ လံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အလီၢ်လံၤ တကတြူၢ်ဧါ ပှၤတဝၢ ဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တမၤဘၣ်ဃးအသးဒီး ထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်လဲၣ် ဖဲဟီလိခီၣ်(စ်) (Holocaust) အစိၤန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤအပူၤဘၣ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲလၢ န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးစ့ၢ်ကီးဧါ နီၢ်ကစၢ် ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိတၢ်အိၣ်မူ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တူၢ်လိာ်တၢ်ကူစါယါဘျါဘၣ်ဃး ကသံၣ်ကသီ ကစီဒီဧါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တတူၢ်လိာ်တၢ်သွီသွံၣ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤလီၤဖးဟံၣ်ဖိဃီဖိဧါ မ့တမ့ၢ် မၤဂ့ၤထီၣ်ဝဲဧါ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်တၢ်အဲၣ်တီန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီဒ်လဲၣ် တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တြီဝဲတၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ, တၢ်ဖးလံာ်, တၢ်ဒိကနၣ် တၢ်သးဝံၣ် တနီၤဧါ လုၢ်လၢ် ဒီးမူးပွဲတဖၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တမၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်လဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တမၤအံးစထၢၣ်အမူးလဲၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် တမၤဝဲ တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဆၢက့ၤ အမုၢ်နံၤဘၣ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မၤဝဲကစၢ်အတၢ်အီၣ်လၢ ဟါအီၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ လီၤဆီလိာ်အသးဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အဂၤတဖၣ်လဲၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ခူၣ်လီၤပှၤသံန့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် မ့ၢ်မတၤတဖၣ်လဲၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ခရံာ်ဖိဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် မ့ၢ်ဖရိၣ်ထဲးစထၢးဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အမဲရကၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် တကလုာ်ဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ကရၢအသီ တကရၢဧါ လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် အိၣ်ဝဲထဲလဲၣ် ကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ ယကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤ ကသ့ဒ်လဲၣ် ယမ့ၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံဒီး ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးန့ၣ် မ့ၢ်ယကဘၣ်ကဲထီၣ် ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤစ့ၢ်ကီးဧါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤန့ၣ် ဟးထီၣ်ဝဲလၢ အတၢ်ကရၢကရိ အပူၤသ့ဧါ