YEREMIYA
1 Awa diwu mazu aYeremiya* mwana kaHilikiya, wumu hadi atupristu amuAnatoti+ mwituña daBenjamini. 2 Izu daYehova denjili kudi yena mumafuku aYosiya+ mwana kaAmoni,+ mwanta waYuda, muchaaka chamu 13 chachiyuulu chindi. 3 Denjili cheñi mumafuku aYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, kushika nikukumana kwachaaka chamu 11 chaZedekiya+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, nichayili Yerusalema muwunkoli mukakweji kamuchitanu.+
4 Izu daYehova denjili kudi ami nawu:
Nakutondeli kwikala kaprofwetu kunyuza.”
6 Ilaña ami nahosheli nami: “Mama eyi Yehova Mwanta Wabadika!
Ami neluka kuhosha wanyi,+ muloña nichidi kansi hohu.”+
7 Kufumahu, Yehova wañilili nindi:
“Bayi wuhosha neyi, ‘Nichidi kansi hohuku.’
Muloña watela kuya kudi antu ejima kunukukutemesha,
Nawa watela kuhosha yuma yejima yinukukuleja.+
8 Bayi wutiya woma nanochu chinakumwekanawuku,+
Muloña ‘ami nidi naneyi, nukukwamwinaña,’+ dichinahoshiyi Yehova.”
9 Kuhiñahu Yehova wolweli chikasa chindi nakukwata hakanwa kami.+ Nawa Yehova wañilili nindi: “Nashi mazu ami mukanwa keyi.+ 10 Tiyaña, dalelu nakwinki wuswa hanyuza nihamawanta, wakubwita nikuhumuna, wakukisañana nikukundula, wakutuña nikutumba.”+
11 Izu daYehova denjili cheñi kudi ami nawu: “Yeremiya, wunamonidi?” Ami nahosheli nami: “Namoni mutayi wamutondu waamondi.”*
12 Yehova wanlejeli nindi: “Muwunamoni diimu, muloña ami natwalekihu kutona kulonda nishikiji izu dami.”
13 Izu daYehova denjili kamuchiyedi kudi ami nawu: “Wunamonidi?” Ami nami: “Namoni ndehu* yinakubwakata,* nawa kanwa kayu kanafutaleli kukabeta kakuchimunswa.” 14 Kufumahu Yehova wanlejeli nindi:
“Kukala kwakafumina kukabeta kakuchimunswa
Nakushikena antu ejima ashakamaña mwituña.+
15 Muloña Yehova nahoshi nindi,+ ‘Inakutambika yisaka yejima yakumawanta akukabeta kakuchimunswa,
Nawa yikwinza; wudi wejima wakasha itanda dindi
Kuwiñililu wayiisu yaYerusalema,+
Kumbañu jindi jejima kwi-i ndo-o
Nikunyisumba yejima yamuYuda.+
16 Nawa nakabidika wunsompeshi wami wunakayisompesha hakutama kwawu kwejima,
Muloña ananshiyi,+
Nawa anakwochela anzambi acheñi nyilambu yakukakumuka wishi+
Nikudifukula kunyidimu yamakasa awu.’+
17 Ilaña diloñeshi wilimu,*
Nawa watela kwimana wuyi nakuyileja yuma yejima yinnakuleji.
Bayi wuyitiya womaku,+
Kulonda nakabuli kukutiyisha woma hamesu awu.
18 Muloña dalelu nakubalumuni kwikala musumba wakiñewa,
Chishimi chachikuñu, nawa mbañu jawuneñu kulonda wimiki mushindu ituña dejima,+
Anyanta amuYuda niayilolu adimu,
Atupristu adimu niantu ashakamaña mwituña.+
19 Nawa chakadi nikujina, akazuña naneyi,
Ilaña hiyakakwimika mushinduku,*
Muloña ‘ami nidi naneyi,+ nukukwamwinaña,’ dichinahoshi Yehova.’”
2 Izu daYehova denjili kudi ami nawu: 2 “Yaku wakabidiki kumatu aYerusalema neyi, ‘Yehova nahoshi nindi:
“Inakwanuka chikupu chiwadiña wadihana* kuwansi weyi,+
Kukeña kuwamwekesheli hakwoteliwu,+
Chiwanlondeleli mwisaña,
Ituña mwabulaña kutumbawu mbutu.+
3 Isarela wadiña wajila kudi Yehova,+ nyikaabu yindi yatachi kwaañula.”’
‘Wejima wakamukisañana wakekala namuloña.
Yihuñu yakenza hadi wena,’ dichinahoshiyi Yehova.”+
4 Tiyenu izu daYehova, enu amwitala daYakoba,
Ninenu yisaka yejima yamwitala daIsarela.
5 Yehova nahoshi nindi:
“Chiluwanyi chawaniniwu ankakulula jeyi mudi ami,+
Mwaka asenuki nakuya kwakulehi nanami,
Nawa alondeli ankishi amukunkulwayi+ nakudikojeja kwikala amukunkulwayi?+
6 Ehwili wanyi nawu, ‘Yehova wudi kudihi,
Watufumishili mwituña daEjipitu,+
Watutwaminineña mwisaña,
Mwituña dayinkalampata+ nimabuku,
Mwituña dakadi menji+ nidamwidima wasweja,
Mwituña mwabulaña kwenda antu
Nawa mwabulaña kushakama antu?’
7 Kufumahu nayileteli mwituña damatempa anyikaabu,
Kulonda mudeña nyikaabu niyuma yayiwahi yidimu.+
Ilaña enu mweñilili nakutamisha ituña dami;
Mwakojejeli wuswana wami wiikali chuma chawuzondu.+
8 Atuprofwetu ehwili wanyi nawu, ‘Yehova wudi kudihi?’+
Akakudizisha Nshimbi añilukili wanyi,
Atubiña adikañili nanami,+
Atuprofwetu aprofweteleleña mudi Bayali,+
Nawa alondeleli owu anateli kubula kuyikwasha.
9 ‘Dichi nukutwalekahu kulwisha nanenu,’+ dichinahoshiyi Yehova,
‘Nawa nakalwisha nanyana kawanyanenu.’
10 ‘Ilaña zambukilenu kumaluña akuyikumu* yakaluñalwiji kuKitimi+ mumoni.
Eña, temeshenu antu kuKedari+ nawa mutoñojokihu chiwahi;
Kulonda mumoni neyi chuma chamuchidiwu chamwekanahu dehi.
11 Kudihu muza wahimpahu dehi anzambi jawu nanowu abula kwikala anzambi?
Ilaña antu jami anahimpi kulema kwami nayuma yamukunkulwayi.+
12 Enu mawulu, hayamenu hayumiyi;
Zaalenu nakuhayama chikupu,’ dichinahoshiyi Yehova,
13 ‘Muloña antu jami anakoñi yuma yiyedi yatama:
Ananshiyi, ami nsulu yamenji awumi,+
Anadipundili* mashima awu,
Mashima abaloka, anateli kukañanya kuhemba menji.
14 ‘Komana Isarela hikambuña hela nduñu wavwalikila mwitala dankaaka yindi?
Hanu dinu muloñadi chinamuhaniniwu nawu amupuupi?
Anelishi ituña dindi kwikala chuma chakuhayama chikupu.
Nyisumba yindi anayochi, chakwila kwosi wunakushakamamuku.
16 Antu akuNofi*+ nikuTapanesi+ adaña chibañula chamutu weyi.
17 Komana hiwunadileteli chumichi eyi aweni
Nanochu chiwunamushiyi Yehova Nzambi yeyi+
Henohu diyi wakulombolaña munjilaku?
19 Kutama kweyi kwatela kukwolola,
Nawa kubula kushinshika kweyi eyi aweni kwatela kukuzuwila.
Ilukaku nikutiyishisha kutama nikulula kwekala+
Mukumushiya Yehova Nzambi yeyi;
Hiwunantiyi womaku,’+ dichinahoshiyi Mwanta Wabadika, Yehova wamazaza.
20 ‘Muloña kunyima kwakweni nachikili mpaanda yeyi+
Nawa naketwili maleñi eyi.
Ilaña eyi wahosheli neyi: “Hinukukalakalaku,”
Muloña hakapidi kejima kanyuña nimwishina damutondu wejima wawuwahi+
Dimuwakaamineña kankanta, nakwila wuvumbi.+
21 Hinakutumbili wadiña muvinyu wuchinana wawuwahi,+ wadiña lubutu lwaluwahi;
Hanu dinu wunabalumuki ñahi nakwikala nyitombu yatama yamuvinyu wacheñi kudi ami?’+
22 ‘Hela chakwila wukukosa nasoda nikuzatisha mawuti amavulu amenji,*
Nshidi yeyi yikutwalekahu kwikala ikeñeji kudi ami,’+ dichinahoshiyi Yehova Mwanta Wabadika.
23 Wunateli kuhosha ñahi neyi, ‘Kanda niditamisheñahu dehi.
Kanda nilondeleñahu dehi aBayaliku’?
Anukaku yilwilu yeyi muchinekineki.
Toñojokaku hayuma yiwuneli.
Wudi neyi mwana kangameli wamukaji, watemuka,
Wunakutemoka-temoka hohu munjila,
24 Chimbuulu wamwisaña wenjilila mwisaña,
Wunakuta ñusha mumpinji yindi yaluhehu.*
Hinyi wunateli kumukañesha neyi wudi haluhehu?
Kwosi hela wumu hadi anakumukeñakeña wakazeyaku.
Akamuwana hampinji yindi* yaluhehu.
25 Bayi wendaña nyendu hanjiku
Nawa hamudiwu weyi bayi homaku.
Ilaña eyi wahoshaña neyi, ‘Oju akayi!+
26 Neyi chatiyañayi nsonyi ikombi neyi anamukwati,
Dichinayitiyishiwu niamwitala daIsarela nsonyi,
Wena, anyanta jawu niayilolu jawu,
Atupristu niatuprofwetu awu.+
27 Alejaña mutondu nawu, ‘Yeyi tata yami,’+
Nawa ilola nawu, ‘Yeyi wanvweli.’
Ilaña ami antalishilaña chanyima bayi chamesuku.+
Nawa mumpinji yayihuñu akahosha nawu,
‘Nyamukaku wutwamwini!’+
28 Hanu dinu anzambi jeyi iwadiwumbilili adi kudihi?+
Yileki anyamuki neyi akutwesha kukwamwina mumpinji yayihuñu,
Muloña eyi Yuda, anzambi jeyi anavuli chikupu neyi nyisumba yeyi.+
29 Yehova nahoshi nindi, ‘Muloñadi chimunatwalekelihu kulwisha nanami?
Muloñadi chimunadikañili nanami wejima wenu?’+
30 Anyanenu nayibabeshi chamukunkulwayi.+
31 Eyi ikiñu, toñojokenu hezu daYehova.
Komana ami nekali neyi isaña kudi Isarela
Hela neyi ituña damwidima waweni?
Muloñadi awa antu jami chahoshelawu nawu, ‘Tunakwenda akasunuka.
Hitwakenzahu cheñi kudi eyiku’?+
32 Komana mujiki* nateli kuvulamena yingelingeli yindi,
Kankaña nateli kuvulamena tumahina twindi twakuvwala hantulu?*
Ilaña antu jami ananvulameni hadi mafuku akukañanya kuchinda.+
33 Eyi mumbanda, ochiweluka njila yakuwaninamu amayala akukukeña!
Wunadidizishi eyi aweni njila jatama.+
34 Niyakuvwala yeyi yinaputankani mashi awatuzweñi* akadi muloña,+
Hela chakwila hinayiwaninihu anakwiñila mukachiku;
Mashi anaputankani hayakuvwala yeyi yejima.+
35 Ilaña wahoshaña neyi, ‘Hinikweti muloñaku.
Chalala kuzuwa kwindi kunanfumi dehi.’
Ichi inakuleta wunsompeshi hadi eyi
Muloña wunakuhosha neyi, ‘Hinnakoñihu nshidiku.’
36 Muloñadi chiwadiwilaña njila yeyi yatama?
37 Cheñi, hamuloña wachumichi wakedika nakuya makasa kumutu,*+
Muloña Yehova nayikaani owu iwakuhwelela;
Hiyakakukwashaku.”
3 Antu ehulaña nawu: “Neyi iyala ahaña ñodindi nawa yamushiya nakuya nakusumbuka kudi iyala wacheñi, komana iyala wukumufuntila cheñi owu mumbanda?”
Komana odu ituña hiyanaditamishi chikupuku?+
“Wuneli wuvumbi nawatujila tweyi amavulu,+
Komana watela kufunta kudi ami?” dichinahoshiyi Yehova.
2 “Fumbulaku mesu eyi hewulu datupidi wumoni.
Kudihi kuyabulawu dehi kukukaama chakukukanjikija?
Wayishakaminineña kunsa yanyikwakwa,
Neyi mukakukimboka* wudi mwisaña.
Wunatwalekihu nakutamisha ituña
Nawunyakalwalu weyi nikutama kweyi.+
3 Dichi nvula anayilekeshi,+
Nawa kwosi nvula mumpinji yachishikaku.
4 Ilaña ichi hiwukundilila neyi,
‘Tata yami, yeyi ibwambu dami wakuwansi wami!+
5 Komana muntu watela kuzuwa haya nyaaka,
Hela kuhemba nkunyi mpinji yejima?’
Ichi dichiwahoshaña,
Ilaña eyi wunatwalekihu kukoña yuma yatama yejima yiwunateli kukoña.”+
6 Mumafuku aMwanta Yosiya,+ Yehova wanlejeli nindi: “‘Wunamoni chuma chakoñañayi Isarela wabula kushinshika? Wayaña hewulu dampidi yejima yanyuña nimwishina damutondu wejima wawuwahi nakwila wuvumbi.+ 7 Nihanyima yakukoña yuma yejimiyi, natwalekelihu kumuleja nami afunti kudi ami,+ ilaña hafuntiliku; nawa Yuda wamutalileña hohu yayindi wadikaña.+ 8 Ilaña chinelukili chumichi, namuhañili Isarela wabula kushinshika namukanda wakumuseña nachu+ muloña wawujila windi.+ Ilaña mwanyikindi Yuda wadikaña hatiyili womaku; niyena watachikili kwila wuvumbi.+ 9 Hamweni nindi wunyakalwalu windi watamaku, watwalekelihu kutamisha ituña nikwila wujila namalola ninanyitondu.+ 10 Hela chakwila yuma yamwekeni muniyi njila, mwanyikindi Yuda wadikaña hafuntili kudi ami namuchima windi wejimaku, ilaña chakutwamba hohu,’ dichinahoshiyi Yehova.”
11 Kufumahu, Yehova wanlejeli nindi: “Isarela wabula kushinshika nadimwekeshi yomweni* nindi waloña chikupu kubadika Yuda wadikaña.+ 12 Yaña wakabidiki awa mazu kukabeta kakuchimunswa neyi:+
“‘“Funtaku, eyi Isarela mukakusekesha,” dichinahoshiyi Yehova.’+ ‘“Nakakutala nakuzuwa* wanyi,+ muloña ami nashinshika,” dichinahoshiyi Yehova.’ ‘“Hinakatwalekahu kukuhilila haya nyaakaku. 13 Kuminaku dakwiteja nshidi jeyi, muloña wunadikañi naYehova Nzambi yeyi. Watwalekelihu kukaama* nawantu akwacheñi* mwishina damutondu wejima wawuwahi, ilaña hiwatiyilileña mwizu damiku,” dichinahoshiyi Yehova.’”
14 “Funtenu, enu anyana akakusekesha,” dichinahoshiyi Yehova. “Muloña ami nekali nkaaka yenu walala;* nawa nakayisenda, wumu kufuma mumusumba nawa ayedi muchisaka, dichi nakayileta kuZiyona.+ 15 Nakayinka atubiña elaña mwaya muchima wami+ nawa akayidiishaña enu nakwiluka ninakashinshi. 16 Munowu mafuku mwakavula nawa mwakasemununa mwituña,” dichinahoshiyi Yehova.+ “Akahoshahu cheñi wanyi nawu, ‘Chimbañu chachitiyañenu chaYehova!’ Hiyakachitoñojokahu hela kuchanuka hela kuchitoñaku, nawa hiyakachituñahu cheñiku. 17 Hanoyu mpinji Yerusalema akamutena nawu itanda daYehova;+ nawa nyuza yejima akayikuñulwila hamu kwijina daYehova muYerusalema,+ nawa hiyakadikañahu cheñi nakulondela muchima wawu watamaku.”
18 “Munowu mafuku akendela hamu, amwitala daYuda niamwitala daIsarela,+ nawa akafumina hamu kwituña dakukabeta kakuchimunswa nakwinza mwituña dinenkeli ankakulula jenu kwikala wuswana wawu.+ 19 Nawa natoñojokeli nami, ‘Nayishi chiwahi hakachi kawanyanami nawa nayinki ituña dadiwahi, wuswana wawuwahi chikupu munyuza!’*+ Natoñojokeli cheñi nami mukuntenaña nenu, ‘Tata yami!’ nawa himukuleka kunlondelaku. 20 ‘Mwamweni, neyi mumbanda chamukwatilañayi nfumwindi* makasu, enu amwitala daIsarela, ninenu dichimunakunkwatila makasu,’+ dichinahoshiyi Yehova.”
21 Hewulu datupidi hanatiyakani ipumba,
Kudila nikulemba kwawantu jaIsarela,
Muloña analuwañeshi njila jawu;
Anamuvulameni Yehova Nzambi yawu.+
22 “Funtenu, enu anyana akakusekesha.
Nukuuka kusekesha kwenu.”+
“Yetu anu! Tunenzi kudi eyi,
Muloña eyi, eyi Yehova, yeyi Nzambi yetu.+
23 Chalala tupidi niwufwinda wudi hampidi jakutwamba.+
Mwamweni mudi Yehova Nzambi yetu dimudi wamwinu waIsarela.+
24 Ilaña kufuma tuhu kuwansi wetu chuma chawuzondu* chinakisañani yuma yakabakeneniwu ankakulula jetu,+
Nyikanka yawu yanyikoku niyawañombi,
Anyanawu awamayala niawambanda.
25 Tukaamenu hamaseki muloña tunasawuki,
Nawa nsonyi jetu jitubuti,
Muloña tunamuvulumuni Yehova Nzambi yetu,+
Etu niankakulula jetu kufuma tuhu kuwansi wetu kushika nikulelu,+
Nawa hitunovwahili izu daYehova Nzambi yetuku.”
4 Yehova nahoshi nindi, “Eyi Isarela, neyi wukufunta,
Neyi wukufunta kudi ami
Nawa neyi wukufumisha anzambi jeyi awuzondu kumesu ami,
Hiwakekala itundukaku.+
2 Nawa neyi wukusanyika muchalala, muwuñanji nimukuloña neyi,
‘Kwesekeja nachahandayi Yehova!’
Nyuza yikatambwila nkisu kufuma kudi yena,
Nawa yikadisambila mudi yena.”+
3 Muloña Yehova nayileji antu amuYuda nimuYerusalema nindi:
“Chipenu iseki diyabulahu dehi kudima,
Nawa bayi mutwalekahu kukuwa munyiñaku.+
4 Daalamishenu enu aweni kulonda ayitiyeña kuwaha kudi Yehova,
Nawa fumishenu tulomulomu twakunyichima yenu,+
Enu antu amuYuda ninenu mwashakamaña muYerusalema,
Kulonda kuzuwa kwami kubuli kubutuka neyi kesi
Nakubidima chakadi wakukwijima,
Muloña wayuma yatama yimunakoñi.”+
5 Chishimunenu muYuda, nawa chibidikenu muYerusalema.
Bidikenu nikuvumisha luseñu mwituña dejima.+
Tambikenu nezu datiyakana nenu: “Pompenu,
Nawa twayenu tutemukili munyisumba yakiñewa.+
6 Shimikenu chinjikijilu* chitalishi kuZiyona.
Keñakeñenu mwakuswama, nawa kwimana kuka-a nehi,”
Muloña inakuleta yihuñu kufuma kukabeta kakuchimunswa,+ yihuñu yayivulu nankashi.
Nafumi mwiluña dindi kulonda abalumuni ituña deyi kwikala chuma chakuhayama chikupu.
Nyisumba yeyi akayikisañana chikupu, chakadi muntu wakashalamu.+
9 Yehova nahoshi nindi, “Hanodu ifuku, mwanta wakakañanya kuhamuka,*+
Niayilolu akakañanya kuhamuka;*
Atupristu akafwa mutentu, nawa atuprofwetu akahayama.”+
10 Kufumahu nahosheli nami: “Mama eyi Yehova Mwanta Wabadika! Chalala wunayidimbi chikupu awa antu+ niamuYerusalema, chiwunahoshi neyi, ‘Mwakashakama mukuwunda,’+ henohu mpoku yakabali yidi hanyidiwu yetu.”*
11 Hanoyu mpinji awa antu niamuYerusalema akayileja nawu:
“Mpepela yitaata yikufuma kutupidi twakadi wushi twamuchinkalampata
Yikukomba mwana kawantu* jami wamumbanda;
Hiyinakwinza nakupepa hela nakutookeshaku.
12 Mpepela yañovu yafumaña kunawa maluña chinayileja.
Ichi dinu nukubidika wunsompeshi wakuyisompesha.
13 Tiyenu! Wukwinza neyi mavu anvula,
Nawa makalu indi adi neyi mpepela yeneni.+
Tuwalu twindi twatemuka kubadika ambuulu.+
Oyihuñu yitunamoni, muloña anatujilumuni!
14 Eyi Yerusalema, kosaku muchima weyi wutooki kukutama, kulonda akwamwini.+
Wakatwalekahu nayitoñojoka yatama kushika mpinjinyi?
15 Muloña izu dahoshelaña nsañu kuDani,+
Nawa dabidikilaña yihuñu kumpidi jaEfuremu.
16 Yishimunenu kunyuza;
Mubidikilenuju Yerusalema.”
“Akakutalatala* anakwinza kufuma kwituña dakwakulehi,
Nawa akubidika mbila yanjita yikushikena nyisumba yaYuda.
17 Akwinza nakumulukukila kutubadi twejima neyi anhembi ahembaña isaña,+
Muloña nadikañi nanami,”+ dichinahoshiyi Yehova.
18 “Njila jeyi niyilwilu yeyi akakuletelaju.+
Ochalula yihuñu yeyi,
Muloña kunashiki chikupu kumuchima weyi!”
19 Oyihuñu yami,* yihuñu yami!
Inakutiya kukata chikupu kumuchima wami.*
Muchima wami wunakululuta mukachi kami.
20 Kunatiyakani yihuñu yayivulu,
Muloña ituña dejima anadikisañani.
Matenti ami anayikisañani mukukasumwisha,
Mahina akwitenti dami anayikisañani mukapinji kantesha.+
22 “Muloña antu jami asupa;+
Hiyashaña maana kudi amiku.
Hiyanyana asupa, hiyatiyishishaña yumaku.
Ababala* nankashi mukwila yuma yatama,
Ilaña hiyeluka kwila yuma yayiwahiku.”
23 Namweni ituña, kutala! kwosi jidimu nawa dashala kwamahembi.+
Natalili mumawulu, nawa himwadiña cheñi chejejiku.+
24 Namweni mapidi, kutala! anakukanka,
Nitupidi tunakunyinkesha.+
25 Chinelili nami nitali! hinamwenihu muntuku,
Nawa atuda amuluzwizu ejima adiña atemuka dehi.+
26 Chinelili nami nitali! namweni itempa danyikaabu dinabalumuki chinkalampata,
Nawa nyisumba yadu anayihumuni yejima.+
Chadiña ñana muloña waYehova,
Muloña wakuzuwa kwindi kwasweja.
27 Muloña Yehova nahoshi nindi: “Ituña dejima dakashala kwamahembi hohu,+
Ilaña hinakadijilumuna chikupuku.
29 Muloña walushindu lwawakakwendela hatuwalu niakakwasa namata anyikunji,
Antu mumusumba wejima anakutemuka,+
Anakwiñila mumavunda,
Nawa anakukandama hamalola.+
Musumba wejima anawushiyi chisayikila,
Nawa kwosi muntu hela wumu wunakushakamamuku.”
30 Hanu dinu chineli anakukisañani dehi, wukwila ñahi?
Wadiña nakuvwala yakuvwala yichinana nge-e,
Nakudikudeka eyi aweni yingelingeli yawuru,
Nikuwahisha mesu eyi nawulombu wiyila.
Ilaña kudiwahisha kweyi kwamukunkulwayi,+
Muloña owu akutiyilaña mpwila yawuvumbi anakukaani;
31 Muloña natiyi mutetu neyi wamumbanda wakata,
Yihuñu neyi yatiyaña mumbanda wunakuvwala mwani watachi,
Mutetu wamwana kaZiyona wamumbanda wunatwalekihu kusaakwila.
Nakuhosha iku nololi makasa indi nindi:+
“Oyihuñu yinnamoni, ami* nazeyi muloña wawakakujahana!”
5 Hitañanenu munyikwakwa yamuYerusalema.
Mutalatali nawa mushinshiki chikupu.
Mukeñakeñi mumalubanza amusumba kulonda mumoni
Neyi mukutwesha kuwana muntu welaña mwawuñanji,+
Wafwilaña kwikala waloña,
Nawa ami nukwanakena musumba.
2 Hela chakwila ahoshaña nawu: “Kwesekeja nachahandayi Yehova!”
Ilaña asanyikaña mwakutwamba.+
3 Eyi Yehova, komana mesu eyi hiyatalaña hakashinshiku?+
Wayeteli, ilaña hiyahimpiliku.*
Wayijilumwini, ilaña akaanini kutambwila kufumba.+
4 Ilaña ami nadihoshesheli nami: “Mwamweni awa hiyantu abula kulema.
Elaña mwawusupi, muloña hiyeluka njila yaYehovaku,
Wunsompeshi waNzambi yawu.
5 Nukuya kudi antu alema kulonda nihoshi nawu,
Muloña atela elukili njila yaYehova,
Wunsompeshi waNzambi yawu.+
Ilaña wejima wawu akotweli mpaanda
Nikuketola nyonji.”
6 Dichayilukukilañawu kudi mutupa wamwisaña,
Kañwidi kamuyana yachinkalampata kanakuyikisañana,
Chisumpa wayibelaminaña kunyisumba yawu.
Muntu wejima wukwidikamu amutabolaña.
Muloña akweti yiluwa yayivulu;
Yilwilu yawu yakubula kushinshika yayivulu nankashi.+
7 Nateli kukwanakena ñahi hachumichi?
Anyaneyi ananshiyi,
Nawa asanyikaña kuchuma chabula kwikala Nzambi.+
Nayinkeleña yuma yakeñeleñawu,
Ilaña wena atwalekelihu kwila wujila,
Nawa akuñulukilileña kwitala danyakalwalu.
8 Adi neyi atuwalu, akweti mpwila yawuvumbi chikupu,
Muntu-himuntu nakukobola ñoda mukwawu.+
9 Yehova nahoshi nindi, “Komana kwila niyisompesha hayumiyi nehi?”
“Komana ami* kwila niditenda ami aweni naniwu muza nehi?”+
10 “Inzaku kumatempa indi anyivinyu nawa wuyikisañani,
Ilaña bayi wuyikisañana chikupuku.+
Kunkulaku nyitayi yindi yinasapuki,
Muloña yaYehova wanyi.
11 Muloña amwitala daIsarela niamwitala daYuda
Adikañaña chikupu nanami,” dichinahoshiyi Yehova.+
Kwosi kukala kwakenza hadi etuku;
Hitwakamonahu mpoku yakabali hela nzala yakapwelendendiku.’+
13 Atuprofwetu ahoshaña jakutwamba,
Izu* hididi mudi wenaku.
Chumichi chiyimwekeni!”
14 Dichi, Yehova, Nzambi wamazaza, nahoshi nindi:
“Chineli ichi dichinakuhoshawu awa antu,
Inakwilisha mazu ami ekali kesi mukanwa keyi,+
Nawa awa antu akwikala nchawa,
Nawa kakuyocha.”+
15 Yehova nahoshi nindi, “Enu amwitala daIsarela, inakuyiletela muza kufuma kwakulehi.+
Muza wunashimbuli.
Himuza wakushankulu,
Muza wahoshaña idimi dimwabula kwiluka,
Nawa wukweti nhoshelu yimukukañanya kutiya.+
16 Ipakumuna dawu danyivu didi neyi ijamu dachashi;
Wejima wawu hiyakakuzuña njita.
17 Akakisañana jiwakañula niyakuda yeyi.+
Akakisañana anyaneyi awamayala niawambanda.
Akakisañana nyikanka yeyi yanyikoku niyawañombi.
Akakisañana nyivinyu yeyi ninyitondu yeyi yayikuyu.
Akajilumuna nyisumba yeyi yiwakuhwelela nampoku yakabali.”
18 Yehova nahoshi nindi, “Ilaña nihanowu mafuku, hinakayikisañana chikupuku.+ 19 Nawa neyi ehula nawu, ‘Muloñadi Yehova Nzambi yetu chinatukoñeliyi yuma yejimiyi?’ wakayakuli neyi, ‘Neyi chimwanshili nakukalakela nzambi wakutwamba mwituña denu, dichimwakakalakela niañiinza mwituña dambala.’”+
20 Wushimuni chumichi kudi amwitala daYakoba,
Nawa wuchibidiki muYuda neyi:
21 Enu antu asupa nawa abula maana,* tiyenu chumichi:+
22 ‘Mwantiyaña woma wanyi?’ dichinahoshiyi Yehova,
‘Komana kwila munzaala nehi?
Yami nashili wusekulula kwikala ñinza yakaluñalwiji,
Nalushimbi lwahaya nyaaka kulonda kabuli kubadikahu.
Hela chakwila mankanda aku akubwankañila ñahi, hiyakutweshaku;
Hela chakwila akuvuma ñahi, hohamu hiyakutwesha kupandakanahuku.+
23 Ilaña awa antu akweti nyichima yachinchika nawa yadikaña;
Anasenuki nakuya munjila yinakeñiwu awenawu.+
24 Nawa ahoshaña wanyi mumuchima wawu nawu:
“Ichi dinu tumutiyenu Yehova Nzambi yetu woma,
Owu wahanaña nvula muchilaaka chayu,
Nvula yakusambila ninvula yakukumishaku,
Watuhembelaña nyilungu yakutoñola dehi yakwaañwilahu.”+
25 Yiluwa yenu enu aweni yinakañeshi yumiyi kwinza;
Nshidi jenu enu aweni jinayibondi yuma yayiwahi.+
26 Muloña hakachi kawantu jami hadi antu atama.
Atwalekañahu kubelamina, neyi chafukamaña ayibinda atuda.
Ataña nyihetu yafwana.
Alawulaña antu.
27 Matala awu anenzali namakudi,+
Neyi chikalaña chinenzali natuda.
Dichinekaliliwu nañovu nimaheta.
28 Anatohi nawa analambi;
Anakwila yuma yatama chikupu
Mwana wabula tata yindi hiyamuhakwilaña mwawuñanjiku,+
Kulonda yuma yiyiwahileña;
Nawa hiyasompeshaña atuzweñi mwawuñanjiku.’”+
29 Yehova nahoshi nindi, “Komana kwila niyisompesha hayumiyi nehi?”
“Komana ami* kwila niditenda ami aweni naniwu muza nehi?
30 Chishimashima nichuma chakuhayamisha chinamwekani mwituña:
31 Atuprofwetu anakuprofweta jamakudi,+
Nawa atupristu anakuyuula antu kuzatisha wuswa wawu.
Antu jami dichakeñawu chochenichi.+
Ilaña mwakeladi neyi kukuma kunashiki dehi?”
6 Enu anyana kaBenjamini, fumenu muYerusalema muyi nakuswama kwacheñi.
Muloña yihuñu yinakufumina kukabeta kakuchimunswa, yayivulu nankashi.+
2 Mwana kaZiyona wamumbanda wadifwana namumbanda walubanji nawa wamwovu.+
3 Atubiña akenza hamu nanyikanka yawu yayimuna.
4 “Diloñeshenu* tuzuñi nindi njita!
Nyamukenu, tuyenu tumulukuki itena mwiwulu!”
“Oyihuñu yitukumona, muloña itena hidikuhuma,
Muloña nyevulu yamelela yinakulehelaku!”
5 “Nyamukenu, nawa tuyenu tulukuki nawufuku
Kulonda tukisañani tuposhi twindi twakola.”+
6 Muloña Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Temenu nyitondu mutuñi mbañu yakukuchika nachu Yerusalema.+
Himusumba atela kufwishawu namuloña;
Mudi yena mwosi chuma chacheñiku, mudi hohu kukabishana.+
7 Neyi chatuutishaña ishima menji adu,
Niyena dichatuutishañayi kutama kwindi.
Mudi yena mwatiyakanaña hohu madombu nikujilumuka;+
Mpinji yejima namonaña yikatu niyipupu.
8 Eyi Yerusalema, soñamaku, neyi nehi nukukufutalela nakukuhela;+
Nukukubalumuna mahembi, wiikali ituña dakadi antu anashalimu.”+
9 Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“AIsarela anashalihu akayihuhujola chikupu neyi chahuhujolañawu nyikaabu yakukumishaku kumuvinyu.
Ololaku chikasa cheyi cheñi neyi muntu wunakukumuna nyikaabu kunyivinyu.”
10 “Hinyi inatela kuhosha nindi kulonda nimusoñamishi?
Hinyi wukutiyilila?
Tiyenu! Anajiki matu awu,* kulonda abuleña kutiyilila.+
Tiyenu! Izu daYehova dinekali chuma chinakudiwulawu;+
Hiyadikeñaku.
11 Dichi ami nenzali nakuzuwa kwaYehova,
Nawa nazeyi nakukuhemba.”+
“Kuhuñunwini hadi mwana wudi mumukwakwa,+
Hezanvu dawanyikwenzi anapompi hamu.
12 Matala awu akwikala awantu acheñi,
Hamu nimaha awu niañodi jawu.+
Muloña nukwolwela antu ashakama mwituña chikasa chami,” dichinahoshiyi Yehova.
13 “Muloña kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema, wejima wawu anakuhetela muwupwapoki;+
Kutachikila kudi kaprofwetu nakushika kudi kapristu, wejima wawu anakutambula majika kanwa.*+
14 Nawa esekaña kuuka nakaneñawudi antu jami akotoka, nakuhosha nawu,
‘Kudi kuwunda! Kudi kuwunda!’
Henohu kuwunda kwosi.+
15 Komana atiyaña nsonyi nayuma yawuzondu yinakoñiwu?
Hiyatiyaña nsonyi hela hantiku!
Hiyeluka nichatiyakanaña kusawukaku!+
Dichi akadimbukila hamu nanowu anakudimbuka.
Chinakayibabesha akahukana,” dichinahoshiyi Yehova.
16 Yehova nahoshi nindi:
“Imanenu hamaakenu ajinjila kulonda mumoni.
Ilaña wena anahoshi nawu: “Etu kwetu tukwendamu wanyi.”+
Ilaña wena ahosheli nawu: “Etu kwetu tukutiyilila wanyi.”+
18 “Dichi enu nyuza, tiyenu!
Nawa enu izaza, ilukenu,
Chuma chikuyimwekena awa antu.
19 Eyi iseki, tiyaku!
Inakuleta kukala hadi awa antu+
Nyikaabu yatufuta twawu aweni,
Muloña hiyatiyilili kumazu amiku
Nawa akaanini nshimbi* jami.”
20 “Nukuwaninamu mwodi neyi muleta manaña evumba dadiwahi kufuma kuSheba
Nikalamasi yatowala* yakwituña dakwakulehi?
Nyilambu yenu yamukuma yakushita hinayitambwilañaku,
Nawa nyilambu yenu yantiyishaña kuwaha wanyi.”+
21 Dichi, Yehova nahoshi nindi:
“Awa antu inakuyishilaku yuma yakuhukesha,
Nawa yikuyihukesha,
Atata jawantu nianyanawu hamu,
Muntu niibwambu dindi,
Nawa wejima wawu akujilumuka.”+
22 Yehova nahoshi nindi:
“Tiyenu! Luntu lunakwinza kufuma kwituña dakukabeta kakuchimunswa,
Nimuza weneni wakahinduka kufuma kumaluña akwakulehi ahamaseki.+
23 Akakwata kuwuta wamukunji nikwiyoña.
Hiyantu atama nyichima nawa hiyakatiya luwiku.
Mazu awu akavuma neyi kaluñalwiji,
Nawa endelaña hatuwalu.+
Aditanjikaña munyisululu neyi iyala mukanjita wunakukulukuka, eyi mwana kaZiyona wamumbanda.”
24 Tunatiyi dehi nsañu kutalisha hayumiyi.
25 Bayi muya mwihaku,
Nawa bayi mwenda mumukwakwaku,
Muloña chilumbu wudi nampoku yakabali;
Kwejima kudi yuma yakutiyisha woma.
26 Eyi mwana kawantu jami wamumbanda,
Vwalaku yisasa+ nawa alañanaku mumawuti.
Dilaku neyi wunakudila mwaneyi weyala wumu hohu, namakumbu chikupu,+
Muloña mukakujilumuna nakutulukuka katataka.+
27 “Nakwilishi eyi* kwikala mukakupima yikuñu mukachi kawantu jami,
Owu watalatalaña chiwahi;
Watela kwiluka nikushinshika yuma yinakwilawu.
Adi neyi wuneñu nichikuñu;
Wejima wawu anakwila mwawupwapoki.
29 Nyuuba yinahi.
Mukesi munakufuma hohu nsumbu.
30 Akayitena kudi antu nawu hisiliva yinakaaniwu,
Muloña Yehova nayikaani.”+
7 Idi didu izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova nawu: 2 “Imanaku muchiisu chetala daYehova nawa wubidiki iyi nsañu kwenoku neyi, ‘Tiyenu mazu aYehova, enu antu ejima amuYuda mweñililaña muniyi yiisu nakudibuka kudi Yehova. 3 Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Himpenu njila jenu niyilwilu yenu, kulonda niyiteji kutwalekahu kushakama munidi iluña.+ 4 Bayi mukuhwelela mumazu amakudiku, nakuhosha nenu, ‘Iyi hitembeli yaYehova, tembeli yaYehova, tembeli yaYehova!’+ 5 Muloña neyi mwamweni mukuhimpa njila jenu niyilwilu yenu; neyi chalala mukuhakulaña nsañu yamuntu namukwawu mwawuñanji;+ 6 neyi mubula kukabisha añiinza, anshona* niantuluwa; neyi mubula kupwekesha mashi akadi muloña munidi iluña;+ nawa neyi mubula kulondela anzambi acheñi nakudiletela kukala;+ 7 dihu dinu hinukuyiteja kutwalekahu kushakama munidi iluña, mwituña dinenkeli ankakulula jenu haya nyaaka.”’”*
8 “Ilaña munakukuhwelela mumazu amakudi,+ chuma chikabula kuyikwasha hela hanti. 9 Komana munateli kwiya,+ kujahana, kwila wujila, kusanyika mwakutwamba,+ kulambula nyilambu* kudi Bayali+ nikulondela anzambi imwabulili kwiluka, 10 kufumahu himukwinza nakwimana kumesu ami munidi itala dikweti ijina dami nakuhosha nenu, ‘Akutwamwina,’ hela chakwila munakukoña yuma yejimiyi yawuzondu? 11 Komana idi itala dikweti ijina dami dinekali iyeñu dawatupondu kudi enu?+ Nadimweni ami aweni yuma yimunakwila,” dichinahoshiyi Yehova.
12 “‘Hela chochu, yenu kwiluña dami muShilo,+ kunasambilili kusha ijina dami,+ kulonda mukamoni chinelili idi iluña muloña wakutama kwawantu jami aIsarela.+ 13 Ilaña mwatwalekelihu kukoña yuma yejimiyi,’ dichinahoshiyi Yehova, ‘nawa hela chakwila nahosheleña nanenu kapampa kakavulu,* himwatiyililiku.+ Natwalekelihu kuyitambika, ilaña enu himwetiyiliku.+ 14 Neyi chinelili naShilo,+ dichinakela ninetala dikweti ijina dami,+ dimwakuhwelela,+ ninanidi iluña dinayinkeli enu niankakulula jenu. 15 Nakayinatila kwakulehi namesu ami, neyi chinayinatili anakwenu ejima, mutaña wejima waEfuremu.’+
16 “Ilaña eyi, bayi wuyilombelaku awa antuku. Bayi wuyidililaku hela kuyilombelaku hela kuyilembelaku kudi amiku,+ muloña ami nukukutiya wanyi.+ 17 Komana hiwunakumona yuma yinakwilawu munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalemaku? 18 Anyana anakuchaya nchawa, atata jawantu anakukwatisha kesi, nawa ambanda anakukandula chikanka kulonda ochi mankendi atowala akumulambula Mwanta waMumbanda Wewulu,*+ nawa anakuhuñunwina anzambi acheñi nyilambu yavinyu kulonda anhilishi.+ 19 Yehova nahoshi nindi, ‘Komana yami anakutiyishawu kutama?* Tahindi awenawu, kulonda aditiyishi awenawu nsonyi?’+ 20 Dichi, Yehova Mwanta Wabadika nahoshi nindi, ‘Tiyenu! Inakuhuñunwina kuzuwa kwami nikulendumuka kwami hadinu iluña,+ hamuntu nihakanyama, hanyitondu yamwisaña nihanyikaabu yaheseki; kukubidima neyi kesi nawa kwosi wukukwijimaku.’+
21 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Lunjikenu nyilambu yenu yamukuma yakushita hanyilambu yenu yikwawu nawa enu aweni mudii mbiji yayu.+ 22 Muloña kufuma tuhu hefuku dinayifumishili ankakulula jenu mwituña daEjipitu, hinahoshelihu nawena hela kuyileja chuma chidi chejima hanyilambu yamukuma yakushita ninyilambu yikwawuku.+ 23 Ilaña nayinkeli ilu lushimbi nami: “Ovwahilenu izu dami, nawa ami nukwikala Nzambi yenu, ninenu mukwikala antu jami.+ Mwatela kwenda munjila jejima jinnayileji, kulonda yuma yiyiwahileña.”’+ 24 Ilaña wena hiyatiyilili hela kuteñeleka matu awuku;+ hakwila wena, endeli mutufuta* twawu aweni, adikañili nakulondela muchima wawu watama,+ nawa afuntili hanyima, hiyayili kumbidiku, 25 kufuma tuhu hefuku dafuminiwu ankakulula jenu mwituña daEjipitu kushika nidalelu.+ Dichi natwalekelihu kutemesha ambuñami ejima atuprofwetu kudi enu, nayitemesheleña hefuku-hefuku, kapampa kakavulu.*+ 26 Ilaña akaanini kuntiyilila, nawa hiyateñelekeli matu awuku.+ Ilaña adiña achinchika,* nawa akoñeli yuma yatama kubadika ankakulula jawu!
27 “Wakayileja awa mazu ejima,+ ilaña wena akakutiyilila wanyi; wakayitambika, ilaña wena akakwitiya wanyi. 28 Nawa wakayila neyi, ‘Iwu diwu muza wabulili kwovwahila izu daYehova Nzambi yawu nawa wakaanini kutambwila kufumba. Kashinshi kanamani nawa hiyanakukitenahu nihakachi kawuku.’*+
29 “Tewulaku nsuki jeyi jiwabulaña kutewula* wujinatili kwakulehi, nawa wimbili mukeña* hewulu datupidi, muloña Yehova nakaani idi ikiñu dinamuzuwishi chikupu nawa wukudishiya. 30 Yehova nahoshi nindi, ‘Muloña antu amuYuda anakoñi yuma yatama kumesu ami. Anemiki ankishi jawu awuzondu mwitala dikweti ijina dami, kulonda aditamishi.+ 31 Anatuñi yinañanaña yaTofeti, yidi muChinekineki chaMwana kaHinomi,*+ kulonda ocheleñahu anyanawu awamayala niawambanda mukesi,+ chuma chinabulili kuyileja nawa chabulili kwinzahu nikumuchima wami.’*+
32 “Yehova nahoshi nindi, ‘Dichi tiyenu! mafuku anakwinza, hakaleka kutenawu nawu Tofeti hela Chinekineki chaMwana kaHinomi* ilaña nawu Chinekineki chaKujahana. Akajiikaña muTofeti sampu maluña anamani.+ 33 Nawa yibimbi yanawa antu yakekala yakuda yawatuda amuluzwizu niyawanyama ahamaseki, nawa kwosi niwumu wakayitemunahuku.+ 34 Nakalekesha ipumba dakudikuwa nidakuzañalala, izu dakalemba niizu dakankaña+ munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema, muloña ituña akadikisañana.’”+
8 Yehova nahoshi nindi, “Hanoyu mpinji, mafwaha awanyanta amuYuda, mafwaha awayilolu jindi, mafwaha awatupristu, mafwaha awatuprofwetu nimafwaha awantu ashakamaña muYerusalema akayivumbula mumajamu awu. 2 Akayaala mwishina detena, dakakweji nidatutumbwa twejima twamwiwulu* jakeñeliwu, jakalakeleliwu, jalondeleliwu, jakeñakeñeliwu nawa kwadifukwileñawu.+ Hiyakayipompesha hela kuyijiikaku. Akekala neyi wushi heseki.”+
3 Yehova wamazaza nahoshi nindi, “Ashalahu munichi chisaka chatama owu akapuluka, akatondahu kufwa chatela atondihu wumi mumaluña ejima mwinnayipalañesheli.”
4 “Nawa watela kuyileja neyi, ‘Yehova nahoshi nindi:
“Komana akadimbuka nakukañanya kwimana cheñi?
Neyi wumu abalumuka, komana mukwawu niyena kwila abalumuka nehi?
5 Muloñadi awa antu amuYerusalema chiyanatwalekelihu kwikala abula kushinshika kudi ami?
Akakela kumakudi awu;
Akaanaña kubalumuka.+
6 Ami nayitiyilili chikupu, ilaña yuma yahosheliwu yadiña yalala wanyi.
Kwosi muntu wunabalumuki nakuleka nshidi jindiku, hela kwihula nindi, ‘Chumanyi chinneli?’+
Muntu wejima natwalekihu kufunta munjila yawantu amavulu, neyi kawalu kanakutemukila kunjita.
7 Nikakumbikumbi muluzwizu keluka yilaaka yaku;*
Kateela, kambimbi nichisandamakenyi* elukaña mpinji yatela kufuntawu.*
Ilaña antu jami eluka wanyi wunsompeshi waYehova.”’+
8 ‘Hanu mukuhosha ñahi nenu: “Tudi namaana, nawa tukweti nshimbi* jaYehova”?
Henohu, nsonekeshu* yamakudi+ yawansoneki anayizatishi kusoneka nachu hohu jakutwamba.
9 Akamaana anayitiyishi nsonyi.+
Anatiyi woma nawa akayikwata.
Tiyenu! Anakaani izu daYehova,
Hanu dinu akweti maana amuchidinyi?
10 Dichi añodi jawu nakayihana kudi amayala acheñi,
Maha awu nakayihana kudi antu acheñi;+
Muloña kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema, wejima wawu anakuhetela muwupwapoki;+
Kufuma kudi kaprofwetu nakushika kudi kapristu, wejima wawu anakutambula majika kanwa.*+
11 Nawa esekaña kuuka nakaneñawudi mwana kawantu jami wamumbanda wakotoka, nakuhosha nawu,
“Kudi kuwunda! Kudi kuwunda!”
Henohu kuwunda kwosi.+
12 Komana atiyaña nsonyi nayuma yawuzondu yinakoñiwu?
Hiyatiyaña nsonyi hela hantiku!
Hiyeluka nichatiyakanaña kusawukaku!+
Dichi akadimbukila hamu nanowu anakudimbuka.
Chinakayibabesha akahukana,’+ dichinahoshiyi Yehova.
13 Yehova nahoshi nindi, ‘Neyi nayipompeshi dehi, nakayijilumuna wejima wawu.
Kumuvinyu hikwakashalahu nyivinyuku, kumutondu wachikuyu hikwakashalahu yikuyuku, nawa mafu akalepa.
Nawa yuma yinayinkeli hiyakekala nayuku.’”
14 “Tunashakaminidi kunu?
Tudipompeshenu hamu twiñili munyisumba yakiñewa+ kulonda twakajilumukilimu.
Muloña Yehova Nzambi yetu wakatujilumuna,
Nawa natwinki menji awulembi nindi tunwi,+
Muloña tunamuvulumuni Yehova.
15 Twachiñejeleña kuwunda, ilaña hikwenjilihu chuma chachiwahiku,
Nimpinji yakuukewa, ilaña kudi hohu yuma yakutiyisha woma!+
16 KuDani kunakutiyakana kupwambula kwatuwalu twindi.
Muloña wepumba dakutambeka kwatuwalu twindi twawamayala,
Ituña dejima dakankaña.
Enzaña nawa akisañanaña ituña niyuma yejima yidimu,
Musumba niantu adimu.”
17 Yehova nahoshi nindi, “Inakutemesha tupela mukachi kenu,
Tupela twawulembi twakukañanya kufwomona,
Nawa chakadi nikujina, tukayisuma.”
18 Chineñi chami chamanaña wanyi;
Muchima wami wakata.
19 Kwituña dakwakulehi kudi mwana kawantu jami wamumbanda
Wunakudila kulonda amukwashi nindi:
“Komana Yehova hadi muZiyonaku?
Hela mwanta windi hadi mudi yenaku?”
“Muloñadi chinanhilishiliwu nawankishi jawu akubaza,
Nawanzambi jawu akutwamba amukunkulwayi?”
20 “Mpinji yakwaañula yinahiti dehi, nooña yinamani dehi,
Ilaña hiyanatwamwiniku!”
21 Naneñi chikupu chinakotoki mwana kawantu jami wamumbanda;+
Nadihombi.
Chinahayamishi chikupu.
22 Komana muGiliyadi mwosi balisamu?*+
Muloñadi mwana kawantu jami wamumbanda chinabuliliyi kukola?+
9 Neyi mutu wami wadiña menji,
Mesu ami adiña kaseloki kamadilu!+
Mutenowu nadi kuyidilaña mwaana niwufuku
Antu jami anajahiwu.
2 Neyi nadiña neluña mwisaña mwakukaama akakwenda!
Mutenowu nadi kushiya antu jami nakuya kwakulehi nawena,
Muloña wejima wawu hiyakawujila,+
Hiizanvu dawayipwapoki.
3 Azembaña madimi awu neyi wuta wamukunji;
Mwituña munenzali hohu makudi nikubula kushinshika.+
Yehova nahoshi nindi, “Anatwalekihu kwila yuma yatama,
Nawa hiyantiyililañaku.”+
4 “Muntu-himuntu, asoñami namukwawu,
Nawa bayi mukuhwelela hela manakwenuku.
5 Muntu-himuntu wadimbaña mukwawu,
Nawa kwosi wahoshaña mwalalaku.
Anadizishi madimi awu kuhosha jamakudi.+
Adizeyeshaña nakwila yuma yatama.
6 Munakushakama mukachi kamakudi.
Akaanaña kuñiluka muloña wamakudi awu,” dichinahoshiyi Yehova.
7 Dichi, Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Nukuyisuñununa nawa nukuyeseka,+
Dichi chumanyi chikwawu chinadi kumwila mwana kawantu jami wamumbanda?
8 Idimi dawu himuvu wafwana, dahoshaña jamakudi.
Muntu wahoshaña nsañu jakuwunda namukwawu,
Ilaña mukachi kamuchima windi wamubelaminaña.”
9 Yehova nahoshi nindi, “Komana kwila niyisompesha hayumiyi nehi?”
“Komana ami* kwila niditenda ami aweni naniwu muza nehi?+
10 Mapidi nakayidila makumbu aweni
Nawa maluña amwisaña akudiishilamu yimuna nakayimbila mukeña,*
Muloña anayochi chakwila kwosi muntu wunakuhitamuku,
Nawa ipumba dayimuna dinaleki kutiyakana.
Atuda amuluzwizu nianyama anatemuki; anayi.+
11 Yerusalema nakamubalumuna nyilumba yamalola,+ mwakushakama nyumbu,+
Nawa nyisumba yaYuda nakayibalumuna mahembi, chakadi muntu wakashalamu.+
12 Hinyi wukweti maana akwiluka chumichi?
Hinyi analejiwu kudi kanwa kaYehova, kulonda achishimuni?
Muloñadi ituña chidinakisikili?
Muloñadi chidinababikili neyi isaña,
Chakwila kwosi muntu wunakuhitamuku?”
13 Yehova waakwili nindi: “Muloña anakaani nshimbi* jami jinashili kumesu awu, nawa muloña hiyanajilondeli nikwovwahila izu damiku. 14 Ilaña, anadikañi nakulondela nyichima yawu,+ nawa analondeli ankishi aBayali, neyi chayidizishiliwu kudi atata jawu nawu eleña.+ 15 Dichi Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Awa antu inakuyidiisha mutondu walula, nawa inakuyinwisha menji awulembi.+ 16 Inakuyipalañeshela munyuza yabulili kwilukawu wena niatata jawu,+ nawa nakayitemeshela mpoku yakabali sampu nayijilumuni ejima.’+
17 Yehova wamazaza nahoshi nindi,
‘Toñojokenu hayuma yinakumwekana.
Tambikenu ambanda embaña nyikeña,*+
Nawa tambikenu ambanda elukisha kwimba enzi,
18 Kulonda enzi swayi-swayi nakutudilishaku makumbu,
Kulonda mumesu etu mupolomoki madilu
Nawa muyikenyikenyi yetu mutupuki menji.+
19 Muloña muZiyona munatiyakani ipumba damukeña nawu:+
“Ochinatujilumuniwu!
Oyu nsonyi yitunatiyi!
Muloña tunashiyi ituña, nawa matala etu anayihumuni.”+
20 Enu ambanda, tiyenu izu daYehova.
Matu enu atiyi izu damukanwa kindi.
21 Muloña kufwa kuneñilili hamawindu* etu;
Kuneñili mutuposhi twetu twakola
Nakufumisha anyanetu munyikwakwa
Nianyikwenzi jetu mumalubanza anyisumba.’+
22 Wuhoshi neyi, ‘Yehova nahoshi nindi:
“Yibimbi yawantu yakaholoka neyi wushi mumaha,
Neyi mbutu yinafumiwu nakumunawu kudi mukakumuna,
Chakadi muntu hela wumu wakuyikuñula.”’”+
23 Yehova nahoshi nindi:
“Mukamaana bayi adisamba namaana indiku;+
Mukañovu bayi adisamba nañovu yindiku;
Nawa mukamaheta bayi adisamba namaheta indiku.”+
24 Yehova nahoshi nindi, “Muntu wunakudisamba adisambili muyumiyi:
Nindi wukweti kashinshi nikwiluka kwakuñiluka,+
Nindi yami Yehova, Owu wamwekeshaña kukeña kwakashinshi, wuñanji nikuloña hamaseki,+
Muloña ami natiyaña kuwaha nayumiyi.”+
25 Yehova nahoshi nindi, “Tiyenu! Mafuku anakwinza, nawa nakasompesha wejima waalama iku waalama jalumbwa wanyi,+ 26 hamu naEjipitu,+ Yuda,+ Edomi,+ aAmoni,+ Mowabi+ hamu ninowu aleleli nsuki mumbulukutu anakushakama mwisaña;+ muloña nyuza yejima yaalama wanyi nawa amwitala daIsarela ejima aalama wanyi munyichima.”+
10 Enu amwitala daIsarela, tiyenu izu dinahoshiyi Yehova hayuma yikayimwekena. 2 Yehova nahoshi nindi:
“Bayi mudiza njila yanyuzaku,+
Nawa bayi mufwa mutentu yinjikijilu yamumawuluku
Muloña diyuma yinafwi nyuza mutentu.+
3 Muloña yaaku yawantu yamukunkulwayi.
5 Hiyahoshañaku, neyi yuma yakuchiinisha nachu tuda mwiha dayakaka;+
Ayisendaña yakusenda, muloña hiyatweshaña kwendaku.+
Bayi muyitiya womaku, muloña hiyakutwesha kwila chuma chatama,
Hela kwila chuma chachiwahiku.”+
6 Eyi Yehova, kwosi wudi neyi eyiku.+
Wabadika, ijina deyi dabadika nawa dikweti ñovu.
7 Eyi Mwanta wanyuza,+ hinyi wunateli kubula kukutiya woma? Muloña chumichi chakutelela;
Muloña hakachi kawakamaana ejima amunyuza nihakachi kamawanta awu ejima,
Hosi hela wumu wudi neyi eyiku.+
8 Wejima wawu adana maana nawa asupa.+
Nshimbi jafumaña kumutondu jakutwamba* chikupu.+
9 Yipabi yaSiliva ayifumishaña kuTashishi+ nawa wuru ayifumishaña kuUfazi,
Himudimu wamukawukalawenu, wamakasa amukakuzata nayikuñu.
Yakuvwala yawu yawanda wabulu niwanda wawusombu.
Yejima yakutuña kudi akanyidimu elukisha.
10 Ilaña Yehova hiNzambi walala.
HiNzambi wamumi+ nawa hiMwanta wahaya nyaaka.+
Muloña wakuzuwa kwindi iseki dakakanka,+
Nawa kwosi nyuza yakemana kukuzuwa kwindiku.
11 * Ichi dichiwatela kuyileja neyi:
“Anzambi abulili kuleña mawulu niiseki
Akajilumukila hamaseki nimwishina danawa mawulu.”+
12 Diyi watuñili iseki nañovu jindi,
Washimatishili iseki dawushi namaana indi+
Nawa watandumwini mawulu nakashinshi kindi.+
Wakeneshaña nzaji kulonda nvula yinoki,
Nawa wedishaña mpepela munkalaña jindi.+
14 Muntu wejima welaña jakadi maana nawa chakadi kwiluka.
Mukakuzata nayikuñu wejima akamutiyisha nsonyi muloña wankishi wakusoña;+
Muloña nkishi windi wachikuñu* hichuma chakutwamba,
15 Hiyuma yamukunkulwayi, yasehañawu antu.+
Neyi ifuku dakuyibabesha dinashiki dehi, akajilumuka ejima.
16 Iseka daYakoba hididi neyi iyi yumaku,
Muloña Yena diyi wawumbili yuma yejima,
Nawa Isarela diyi mukombu wawuswana windi.+
Ijina dindi diyi Yehova wamazaza.+
17 Nyamunaku yiteli yeyi yidi hamaseki,
Eyi mumbanda washakama mwiluña dakukuchika.
18 Muloña Yehova nahoshi nindi:
“Hayinu mpinji, antu ashakama mwituña inakuyinatamu,+
Nawa nukuyikojeja amoni yihuñu.”
19 Kukotoka kwami ochikunakunletela yihuñu!+
Chilonda chami kwila achuuka nehi.
Nawa nahosheli nami: “Chalala ichi hichikatu chami, natela kuumika hohu.
20 Itenti dami anadikisañani, nawa nyonji yakwitenti dami yejima anayiketoli.+
Anyanami ananshiyi nawa hiyadi kwokuku.+
Kwosi hela wumu wunashali wakuntaandumwina itenti dami hela kusha mahina kwitenti damiku.
Dichinaleteshi abuli kwila mwakashinshi,
Nawa nyikanka yayimuna yawu yejima yinapalañenimu.”+
22 Tiyenu! Kudi nsañu! Yinakwinza!
Chuñumina cheneni chinakufumina kwituña dakukabeta kakuchimunswa,+
Kulonda nyisumba yaYuda ayishiyi kwamahembi, mwakushakama nyumbu.+
23 Eyi Yehova, neluka chikupu nami muntu hakutwesha kutonda yomweni njila yinateli kwendayiku.
Muntu wunakwenda hakutwesha kwiluka nichakulombola ntampu jindiku.+
25 Ichilaku kuzuwa kweyi hanyuza yakudiwulaña+
Nihayisaka yabulaña kutambika hejina deyi.
Muloña anamujilumuni Yakoba,+
Eña, anamujilumuni kwakwihi nakumujiyisha chikupu,+
Nawa mukala windi anawushiyi kwamahembi.+
11 Idi didu izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova nawu: 2 “Enu antu, tiyenu mazu anichi chitiyañenu!
“Yishimuni* kudi antu amuYuda niantu ashakamaña muYerusalema 3 nawa wuyileji neyi, ‘Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi: “Washiñewa yowu muntu wabulaña kwovwahila mazu anichi chitiyañenu,+ 4 inayilejeli ankakulula jenu hefuku dinayifumishili mwituña daEjipitu,+ muluteñu lwakusuñunwinamu yikuñu,+ nami, ‘Ovwahilenu izu dami nawa ilenuña yuma yejimiyi yinnayileji; nawa mukwikala antu jami ninami nukwikala Nzambi yenu,+ 5 kulonda nishikiji kusanyika kunasanyikili kudi ankakulula jenu, kwakuyinka ituña dasweja mayeli niwuchi,+ neyi chichidi dalelu.’”’”
Nawa ami naakwili nami: “Ameni,* eyi Yehova.”
6 Yehova wanlejeli nindi: “Bidikaku awa mazu ejima munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema neyi: ‘Tiyenu mazu amunichi chitiyañenu, nawa yovwahilenuña. 7 Muloña nayisoñamishili chikupu ankakulula jenu hefuku dinayifumishili mwituña daEjipitu kushika nidalelu, nakuyisoñamisha kapampa kakavulu* nami: “Ovwahilenu izu dami.”+ 8 Ilaña wena hiyatiyilili hela kuteñeleka matu awuku; ilaña, muntu wejima wadikañili nakutwalekahu kulondela muchima windi watama.+ Dichi mazu ejima anichi chitiyañenu nayishikijilili hadi wena, inayilejeli kwila nawa abulili kwovwahilawu.’”
9 Kuhiñahu, Yehova wanlejeli nindi: “Antu amuYuda niantu ashakamaña muYerusalema anakasi kafuta. 10 Anafunti kuyiluwa yawankakulula jawu akushankulu, owu akaanini kwovwahila mazu ami.+ Niwena analondeli anzambi acheñi nawa anayikalakeli.+ Amwitala daIsarela niamwitala daYuda anafumpi chitiyañenu chami chinatiyañeni nawankakulula jawu.+ 11 Dichi, Yehova nahoshi nindi, ‘Inakuyiletela yihuñu yikukañanya kutemukawu.+ Neyi añaabila nawu niyikwashi, nukuyitiya wanyi.+ 12 Kuhiñahu, nyisumba yamuYuda niantu ashakamaña muYerusalema akaya kudi anzambi alambulañawu nyilambu* nakulomba wukwashu,+ ilaña awa hiyakayamwina hela chanti mumpinji yayihuñu yawuku. 13 Eyi Yuda, anzambi jeyi anavuli neyi nyisumba yeyi, nawa chuma chawuzondu* wunachituñili tumeña twatuvulu neyi chidi nyikwakwa yamuYerusalema, tumeña twakumulambwilahu Bayali nyilambu.’+
14 “Hakwila eyi,* bayi wuyilombelaku awa antuku. Bayi wuyidililaku hela kuyilombelakuku,+ muloña neyi añaabila muloña wayihuñu yawu ami nukutiya wanyi.
15 Wuswanyi wukwetiyi nkeñi yami wakwinza mwitala dami
Henohu amavulu hakachi kawu anakasi tufuta twatama?
Komana nambiji yajila* anateli kukañesha yihuñu yakakushikena?
Hayina mpinji wakatwesha kuzañalala?
16 Mpinji yimu Yehova wakuteneneña nindi mutondu wawuwahi,
Walubanji nanyikaabu yayiwahi.
Nezu dañovu chikupu, namwochi mukesi,
Nawa anakotoli nyitayi yawu.
17 “Yehova wamazaza, wakutumbili,+ nashimuni nindi yihuñu yakakushikena muloña wanshidi yinakoñiwu amwitala daIsarela niamwitala daYuda, anamuzuwishi nanochu chinamulambuliwu Bayali nyilambu.”+
18 Yehova wanlejeli kulonda niiluki;
Hayina mpinji wankojejeli kumona yuma yelileñawu.
19 Nadiña neyi mwana kamukoku wawunda anakuya nakujahawu.
Nelukili wanyi nami anakunkasila kafuta kakwila nawu:+
“Tukisañanenu mutondu hamu ninyikaabu yawu,
Nawa tumufumishenu mwituña dawamomi,
Kulonda ijina dindi akabuli kudanukahu cheñi.”
20 Ilaña Yehova wamazaza wasompeshaña mukuloña;
Washinshikaña chikupu yitoñojoka yayeni yamukachi* nimuchima.+
Ñiiteji nimoni chiwukuyitenda,
Muloña kudi eyi dikwinnakunjiki muloña wami.
21 Dichi, Yehova nahoshi hadi antu amuAnatoti+ anakukeña kukujaha* nawa anakuhosha nawu: “Bayi wuprofwetela mwijina daYehovaku,+ neyi nehi wukufwila kuchikasa chetu”; 22 dichi Yehova wamazaza nahoshi nindi: “Ichi inakuyisompesha. Anyikwenzi akufwa nampoku yakabali,+ nawa anyanawu awamayala niawambanda akufwa nanzala yakapwelendendi.+ 23 Kwosi hela wumu wakashalahu hakachi kawuku, muloña nakaleta yihuñu hadi antu amuAnatoti+ muchaaka chakuyisompesha.”
12 Eyi Yehova, wekala waloña,+ neyi nikwaabila,
Neyi nihosha naneyi nsañu yawuñanji.
Hanu dinu muloñadi antu atama yuma chiyinakuyiwahila,+
Nawa muloñadi akakudimbana chinakubulilawu kwakama?
2 Wayitumbili, nawa aneñiji nyiji.
Anakuli nakusoña nyikaabu.
Wekala mukanwa kawu, ilaña yitoñojoka yawu yayeni yamukachi* yekala kwakulehi chikupu naneyi.+
3 Ilaña ami wañiluka chikupu, eyi Yehova,+ wammonaña;
Wunashinshiki muchima wami nawa wunawuwani neyi washinshika kudi eyi.+
Yifumishihu neyi anyikoku anakujahawu,
Nawa yaambuli atalileña ifuku dakuyijaha.
4 Ituña dikutwalekahu kulepa kushika mpinjinyi?
Niyuma yamenaña mwisaña yikutwalekahu kuuma kushika mpinjinyi?+
Muloña wayiluwa yawantu ashakamañamu,
Anyama niatuda anayijilumuni.
Muloña anahoshi nawu: “Yena wamonaña yuma yakatumwekena wanyi.”
5 Neyi wukañanya kutemukila hamu nawakakwenda hamaseki,
Hanu dinu wunateli kutemukila ñahi hamu natuwalu?+
Hela chakwila wunakuhweleli mwituña dakuwunda,
Hanu dinu wakahanda ñahi mwivunda dajika didi kumukulishu waYodani?
6 Muloña niamanakweyi iwasemuka nawu, amwitala datata yeyi,
Anakumwekesheli wupwapoki.+
Anakukuwi.
Bayi wuyikuhwelelaku,
Hela chakwila akukuleja yuma yayiwahi.
7 “Nashiyi itala dami chisayikila;+ nashiyi wuswana wami.+
Nkeñi yami inakeña chikupu* namuhani kuchikasa chawayilumbu jindi.+
8 Wuswana wami wunekali kudi ami neyi mutupa wudi mwivunda.
Nambulumini.
Dichi namuheli.
9 Kudi ami, wuswana wami wudi neyi kada chikwata wawulombu washiyashana;*
Atuda amakwawu ayikwata anamunyeñumuki nakumulukuka.+
Inzenu, pompenu hamu, enu anyama ejima amwisaña,
Inzenu mudii.+
Anabalumuni chibalu cheluña dami dinakeña kwikala isaña dakadi chuma.
11 Dinekali kwamahembi hohu.
Ituña dejima anadibalumuni kwamahembi hohu,
Ilaña kwosi muntu wunashiku muchimaku.+
12 Akakujilumuna anenjili munjila jejima jahita mwisaña jaleka dehi kuzatika,
Muloña mpoku yakabali yaYehova yinakukisañana kufuma kunsa yimu yetuña nakushika kunsa yikwawu.+
Kwosi muntu hela wumu* wudi mukuwundaku.
13 Anatumbi tidiku, ilaña anaañuli nyiña.+
Anadizeyeshi tuhu kwawu, kwosi chiyanawaninimuku.
Akatiya nsonyi nayuma yakañulawu
Muloña wakuzuwa kwaYehova kwasweja.”
14 Yehova nahoshi hadi antuñi nami ejima atama, anakukwata hawuswana wunakojejeli antu jami aIsarela kwikala nawu, nindi:+ “Ichi inakuyibwita nakuyifumisha mwituña dawu,+ nawa amwitala daYuda nukuyibwita hakachi kawu. 15 Ilaña neyi nayibwiti dehi, nukuyitiyila cheñi luwi nawa muntu wejima nukumufuntisha kuwuswana windi nikwituña dindi.”
16 “Nawa neyi ashaku maana kudiza njila jawantu jami nikusanyikila mwijina dami nawu, ‘Kwesekeja nachahandayi Yehova!’ neyi chayidizishiliwu antu jami kusanyikila mudi Bayali, dihu dinu hinakayituñisha hakachi kawantu jami. 17 Ilaña neyi akaana kwovwahila, ninami nakabwita owu muza, nakawubwita nakuwujilumuna,” dichinahoshiyi Yehova.+
13 Ichi dichanlejeliyi Yehova nindi: “Yaku wakalandi mushipi wehina nawa wuwuvwali mumbunda yeyi, ilaña bayi wuwutumpika mumenjiku.” 2 Dichi nalandili mushipi kwesekeja nachanlejeliyi Yehova nawa nawuvwalili mumbunda yami. 3 Nawa izu daYehova denjili kamuchiyedi kudi ami nawu: 4 “Nonaku mushipi wuwalanda nawa wuwunavwali, wunyamuki wuyi kuYufurati, wuwusweki kwenoku mumwaji welola.” 5 Dichi nayili nawa nawuswekeli kuYufurati, neyi chanlejeliyi Yehova.
6 Ilaña chimwahitili mafuku amavulu Yehova wanlejeli nindi: “Nyamukaku, yaku kuYufurati, nawa wusendi mushipi wunakulejeli kusweka kwenoku.” 7 Dichi nayili kuYufurati, napundili hinaswekeli mushipi nawa nawunoneli, nawanini wakisika dehi; wakisikili chakukañanya nikuwuzatisha.
8 Kufumahu, izu daYehova denjili kudi ami nawu: 9 “Yehova nahoshi nindi, ‘Munjila yoyimu dichinakajiyisha kudivwimba kwaYuda nikudivwimba kwasweja kwaYerusalema.+ 10 Awa antu atama akaanaña kwovwahila mazu ami,+ adikañaña nakulondela muchima wawu,+ nawa anakulondela anzambi acheñi, kuyikalakela nikudibuka kudi wena, akekala tuhu neyi iwu mushipi wunakisiki chakukañanya kuwuzatisha.’ 11 ‘Muloña neyi chakakelaña mushipi mumbunda yamuntu, dichinakojejeli niamwitala daIsarela ejima niamwitala daYuda ejima kunkakela, kulonda ekali antu jami,+ ijina dami,+ kushimeka kwami nawa chuma chami chalubanji. Ilaña hiyovwahililiku,’+ dichinahoshiyi Yehova.
12 “Nawa watela kuyileja cheñi iyi nsañu neyi, ‘Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi: “Nsaba yeneni yejima yatela kwinzala navinyu.”’ Dichi wena akukwakula nawu, ‘Komana tweluka wanyi netu nsaba yeneni yejima yatela kwinzala navinyu?’ 13 Kufumahu, wuyileji neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Ichi inakushetesha chikupu antu ejima amunidi ituña,+ anyanta anashakami hetanda daDavidi, atupristu niatuprofwetu niantu ejima amuYerusalema. 14 Nawa nakayihumisha nyitu wumu namukwawu, niatata jawantu nawanyanawu,” dichinahoshiyi Yehova.+ “Hinakayitiyila wushona, chineñi hela luwiku; kwosi chuma chikankañesha kuyijilumunaku.”’+
15 Tiyenu nawa tiyililenu.
Bayi mudivwimbaku, muloña Yehova nahoshi.
16 Mulemeshenu Yehova Nzambi yenu
Henohu kanda aleti mwidima
Nawa henohu nyendu yenu kanda yihukani hamapidi nampinji yakabwidibwidi.
17 Nawa neyi mukukaana kutiyilila,
Ami* nukudila mukuswamujoka muloña wakudivwimba kwenu.
Nukuwulumuna madilu amavulu, nawa mumesu ami mukupolomoka madilu,+
Muloña mukanka wanyikoku yaYehova+ anawutwali muwunkoli.
18 Wuleji mwanta nimama yamwanta neyi,+ ‘Shakamenu mwiluña damwishina,
Muloña chibañula chenu chalubanji chikuholoka kumutu wenu.’
19 Nyisumba yakukabeta kakuchimunswa anayenzeli,* kwosi wakuyenzununaku.
Yuda wejima anamutwali muwunkoli, anamutwali wejima muwunkoli.+
20 Fumbulaku mesu eyi wumoni owu anakwinza kufuma kukabeta kakuchimunswa.+
Mukanka wayimuna wakwinkeliwu wudi kudihi, nyikoku yeyi yalubanji?+
21 Wakahosha neyidi neyi kubabesha kweyi kufumina
Kudi amabwambu jeyi chikupu iwekalili nawu hakusambila?+
Komana hiwakatiya nyisoñu yakuvwala, neyi yatiyañayi mumbanda wunakupaapaku?+
22 Nawa neyi wuhosha mumuchima weyi neyi, ‘Muloñadi yumiyi chiyinanshikeneni?’+
Muloña wakutoha kwachiluwa cheyi dichinaleteshi akuvuuli siketi yeyi+
Nawa tutuutu tweyi anatwili chatama.
23 Komana mwini Kushi* nateli kuhimpa ikowa dindi, hela chisumpa kuhimpa mabeña indi?+
Neyi chikutwesheka, dikwila nawu wunateli kwila chuma chachiwahi,
Eyi adizishawu kwila yuma yatama.
24 Dichi nakayipalañesha neyi matahu oma analeluliwu kudi mpepela yamuchinkalampata.+
25 Idi didu iseka deyi, chibalu chinnakupimini,” dichinahoshiyi Yehova,
26 Dichi nakakuvuula siketi yeyi nakukubutayu kumesu,
Nawa nzekesi yeyi yakamwekana,+
27 Yilwilu yeyi yawujila+ nimpwila yeyi yawuvumbi,
Wunyakalwalu weyi wawuzondu.*
Hatupidi, mwisaña,
Namoni yilwilu yeyi yawuzondu.+
Eyi Yerusalema, oyihuñu yiwukumona!
Wukutwalekahu kwikala wamajilu kushika mpinjinyi?”+
14 Idi didu izu daYehova denjili kudi Yeremiya kutalisha hayaaña nawu:+
2 Yuda nakudila,+ nawa yiisu yindi yinakisiki.
Yinaholoki heseki iku yinadihombi,
Nawa mutetu wunakufumina muYerusalema.
3 Nawa ankaaka jawu anakutemeshaña añamba jawu* kuya nakutehuna menji.
Anakuyaña kumajiya,* anakuwanaña menji kwosi.
Anakufuntaña nansaba jakadi menji.
Anakutiya nsonyi nikusawuka,
Nawa abutaña kunyitu yawu.
4 Chineli iseki dinabaloki,
Muloña wakwila mwituña mwosi nvula,+
Andimi anakameni nawa anabuti kunyitu yawu.
5 Nimbaala wamukaji nakushiya mwanindi anafumiyi tuhu nakusema
Muloña matahu kwosi.
6 Ayimbuulu amwisaña anakwimanaña hewulu datupidi.
Anakusaakwilaña neyi nyumbu;
Mesu awu anakukañanya kumona chiwahi muloña munyenvu kwosi.+
7 Hela chakwila yiluwa yetu etu aweni yinakutufwisha namuloña,
Eyi Yehova, koñakumu hamuloña wejina deyi.+
Muloña yilwilu yetu yakubula kushinshika yinavuli,+
Nawa yeyi itunavulumuni.
8 Eyi mwakuhwelelayi Isarela, Chamwinu+ chindi mumpinji yayihuñu,
Muloñadi chiwunekalili neyi muntu wakwacheñi mwituña,
Neyi mukakwenda wemanaña hohu nakukaama wufuku wumu?
9 Muloñadi chiwunekalili neyi muntu wunahayami,
Neyi mukañovu wukubula kwamwina?
Bayi wutushiya chisayikilaku.
10 Yehova nahoshi hadi awa antu nindi: “Akeña kukimboka;+ hiyanalekeshi nyendu yawuku.+ Dichi Yehova hayitiyaña kuwahaku.+ Ichi wukwanuka chiluwa chawu nawa wukuyisompesha muloña wanshidi jawu.”+
11 Kuhiñahu, Yehova wanlejeli nindi: “Bayi wulomba neyi yuma yayiwahi yinzi hadi awa antuku.+ 12 Neyi ashakama chakadi kuda, hinatiyaña nyaabu yawuku,+ nawa neyi alambula nyilambu yamukuma yakushita ninyilambu yambutu, hinayitiyaña kuwahaku,+ muloña nakayijilumuna nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu.”*+
13 Hohenohu nahosheli nami: “Mama eyi Yehova Mwanta Wabadika! Akunu atuprofwetu anakuyileja awa antu nawu, ‘Himwakamona mpoku yakabaliku, nawa nzala yakapwelendendi hiyakenza hadi enuku, ilaña nakayinka kuwunda kwalala mudinu iluña.’”+
14 Kufumahu, Yehova wanlejeli nindi: “Atuprofwetu anakuprofweta jamakudi mwijina dami.+ Hinnayitemeshi hela kuyileja hela kuhosha nawuku.+ Chimwenu chamakudi, kuhoña kwamukunkulwayi nimakudi amunyichima yawu diyuma yinakuprofwetawu kudi enu.+ 15 Dichi, kutalisha hadi atuprofwetu anakuprofweta mwijina dami, henohu hinnayitemeshiku, nawa anakuhosha nawu kwosi mpoku hela nzala yakapwelendendi yakamwekana mudinu ituñaku, Yehova nahoshi nindi: ‘Owu atuprofwetu akafwa nampoku yakabali ninanzala yakapwelendendi.+ 16 Nawa owu antu anakuprofwetelawu akayinatola munyikwakwa yamuYerusalema muloña wanzala yakapwelendendi nimpoku yakabali, chakadi wakuyijiika,+ wena, añodi jawu, anyanawu awamayala hela anyanawu awambanda, muloña ami nakayihuñunwina yihuñu yayitelela.’+
17 “Idi didu izu diwatela kuyileja neyi,
‘Mumesu ami mupolomoki madilu wufuku nimwaana, bayi aketukaku,+
Muloña mujiki* mwana kawantu jami wamumbanda anamuchiki chikupu nikumukotola,+
Anamukatishi chikupu.
18 Neyi nidika hanji yamusumba, chinela nami nitali,
Inakumona antu anajahiwu nampoku yakabali!+
Nawa neyi nifunta mumusumba,
Inakumona nyisoñu yinakwinza muloña wanzala yakapwelendendi!+
Muloña kaprofwetu nikapristu anayi nakuhitañana mwituña dabula kwilukawu.’”+
19 Komana Yuda wunamuumbi chikupu, hela kumumona Ziyona neyi wawuzondu?+
Muloñadi chiwunatweteli ñana, chakwila nimwakuukewela mwosi?+
Twachiñejeleña kuwunda, ilaña hikwenjilihu chuma chachiwahiku,
Nimpinji yakuukewa, ilaña kudi hohu yuma yakutiyisha woma!+
21 Hamuloña wejina deyi, bayi wutukaanaku;+
Bayi wudiwula itanda deyi dalemaku.
Anukaku, nawa bayi wufumpa chitiyañenu chiwatiyañeni nanetuku.+
22 Komana ankishi amukunkulwayi anyuza anateli kunokesha nvula,
Hela komana mawulu anateli kunokesha awenawu nyisa yanvula?
Eyi Yehova Nzambi yetu, komana hiyeyi hohu wunateli kwila mwenimuku?+
Nawa yeyi itwakuhwelela,
Muloña eyi nkaweyi hohu yeyi wuneli yuma yejimiyi.
15 Kufumahu, Yehova wanlejeli nindi: “Hela tuhu aMosi naSamweli emana kumesu ami,+ kwila niyitiyila* awa antu luwi nehi. Yitemuni kumesu ami. Yili ayeña. 2 Nawa neyi akwila nawu, ‘Tukuya kudihi?’ wuyileji neyi, ‘Yehova nahoshi nindi:
“Wejima wakuchipupu chafwana, kuchipupu chafwana!
Wejima wakumpoku yakabali, kumpoku yakabali!+
Wejima wakunzala yakapwelendendi, kunzala yakapwelendendi!
Nawa wejima wakuwunkoli, kuwunkoli!”’+
3 “Yehova nahoshi nindi, ‘Nawa nakayitoñwela yihuñu yiwana,*+ dikwila nawu mpoku yakabali yakuyijaha, atuwa akuyitulumuna, atuda amuluzwizu niatunyama ahamaseki akuyida nikuyikisañana.+ 4 Nawa nakayibalumuna akekali chuma chakuhayama chikupu kudi mawanta ejima ahamaseki+ muloña waManasi mwana kaHezekiya, mwanta waYuda, hamuloña wayuma yakoñeliyi muYerusalema.+
5 Eyi Yerusalema, hinyi wakakutiyila wushona,
Hinyi wakakukundeja,
Nawa hinyi wakemana nakwihula chiwunakuhanda?’
6 Yehova nahoshi nindi, ‘Wunanshiyi.+
Wunatwalekihu nakunfutalela.*+
Dichi nukukwolwela chikasa chami nakukukisañana.+
Nazeyi nakukutiyila wushona.*
7 Nawa nakayipepa nafoloku muyiisu yamwituña.
Nakayijahila anyanawu.+
Nakajilumuna antu jami,
Chineli hiyalekaña kwenda munjila jawuku.+
8 Antuluwa jawu akavula kumesu ami kubadika wusekulula wakutuluñalwiji.
Wena, amama jawantu nianyikwenzi, nakayiletela mukakujilumuna itena mwiwulu.
Nakayakamisha nikuyifwisha mutentu mukukasumwisha.
9 Mumbanda wavweli anyana 7 nahwidili;
Nakukabakana hakwona.
Itena dindi dinahumi henohu kuchidi mwaana,
Nakudiletela nsonyi nikusawuka.’*
‘Nawa antu antesha anashalihu hakachi kawu
Nakayihana kumpoku yakabali kumesu awayilumbu jawu,’ dichinahoshiyi Yehova.”+
10 Oyihuñu yinnamoni, eyi mama, muloña wanvweli,+
Muntu anakubobweshawu nikuzuñañesha kudi ituña dejima.
Hinakongweshahu dehi hela kukongolahuku;
Ilaña wejima wawu anakunshiña.
11 Yehova wahosheli nindi: “Mwamweni nakakwilila yuma yayiwahi;
Chalala nakakwamwina mumpinji yayihuñu,
Mumpinji yiwakamona kukala nachilumbu.
12 Kudihu muntu wunateli kukotola chikuñu muyikunku,
Chikuñu chakukabeta kakuchimunswa, niwuneñu?
13 Yuma yeyi nimaheta eyi nakayihana neyi yuma yakupuupa,+
Chakadi kufweta, muloña wanshidi jeyi jejima jiwunakoñi mwahita maluña eyi ejima.
14 Nakayihana kudi ayilumbu jeyi
Kulonda akayisendi kwituña diwabula kwiluka.+
Muloña kuzuwa kwami kunakwatishi kesi,
Nawa kanakuyibidimina.”+
15 Eyi Yehova, weluka,
Ñanuki nawa ñakameni.
Ntendeli antu anakunkabisha.+
Bayi wuñiteja nijilumuki* nanochu chiwunalabi kuzuwaku.
Ilukaku neyi inakusawuka muniyi njila hamuloña waneyi.+
16 Mazu eyi awanikili, nawa nayidiili;+
Nawa izu deyi dekalili chuma chakunzañalesha nichakutiyisha muchima wami kuwaha,
Muloña antenaña ijina deyi, eyi Yehova Nzambi wamazaza.
17 Hinashakamaña hamu nawakakuzañalala nakuzañalalaku.+
Muloña chikasa cheyi chidi hadi ami, nashakamaña nkawami,
Muloña wunañinzeshi nakuzuwa.+
18 Kukata kwami kunakubuliladi kumana nichilonda chami chinakubuliladi kuukewa?
Chinakukusuka wanyi.
Komana wukwikala neyi kaseloki kamenji kakutwamba kudi ami
Kakadi kukuhwelela?
19 Dichi, Yehova nahoshi nindi:
“Neyi wubalumuka, dihu dinu hinukukufuntisha,
Nawa wukwimana kumesu ami.
Neyi wukwaambula yuma yalema kuyuma yamukunkulwayi,
Wukwikala neyi kanwa kami.*
Wena akubalumukila kudi eyi,
Ilaña eyi hiwukubalumukila kudi wenaku.”
20 “Inakukubalumuna wiikali mpwembu yawuneñu yakiñewa kudi awa antu.+
Chalala akuzuña naneyi,
Ilaña hiyakukwimika mushinduku,+
Muloña ami nidi naneyi, nakukwamwina nikukupulwisha,” dichinahoshiyi Yehova.
21 “Nawa nukukwamwina muchikasa chawatama
Nikukukuula muchikasa chawantu abula luwi.”
16 Izu daYehova denjili cheñi kudi ami nawu: 2 “Bayi wusumbula mumbandaku, nawa bayi wuvwalila anyana awamayala hela awambanda mudinu iluñaku. 3 Muloña Yehova nahoshi kutalisha hadi anyana awamayala niawambanda anakuvwalikila munu nawa nihadi amama jawu anakuyivwala nihadi atata jawu anakuyivwala mudinu ituña nindi: 4 ‘Akafwa nanyisoñu yafwana,+ ilaña kwosi wakayidila hela kuyijiikaku; akekala neyi wushi heseki.+ Akajiya nampoku yakabali ninanzala yakapwelendendi,+ nawa yibimbi yawu yakekala yakuda yawatuda amuluzwizu niyawanyama ahamaseki.’
5 Muloña Yehova nahoshi nindi,
‘Bayi wiñila mwitala mudi chawija chawantu anakudilaku,
Nawa bayi wuya nakudila hela kuyikundejaku.’+
‘Muloña hadi awa antu nafumishihu dehi kuwunda kwami,’ dichinahoshiyi Yehova,
‘Nikukeña kwami kwakashinshi niluwi.+
6 Ejima wawu alema niabula kulema akafwa mudinu ituña.
Hiyakayijiikaku,
Kwosi wakayidilaku,
Nawa kwosi wakaditapola hela kuditewula ibala hamuloña wawenaku.*
7 Nawa kwosi wakenka yakuda antu anakudila,
Kulonda ayikundeji muloña wawantu jawu anafwiku;
Hela wakayinka kaapu* kakukundeja nachu
Kulonda anwi muloña wakujimbesha tata yawu hela mama yawuku.
8 Nawa bayi wiñila mwitala mudi chawija
Nakushakama nawu hamu nakuda nikunwaku.’
9 “Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Mudinu iluña, mumafuku enu nawa iku munakutalaku, nakamanisha ipumba dakudikuwa nikuzañalala, izu dakalemba niizu dakankaña.’+
10 “Neyi wuyileja awa antu awa mazu ejima, wena akakwihula nawu, ‘Muloñadi Yehova chinahosheliyi nindi wakatuletela yihuñu yejimiyi? Chiluwanyi nawa nshidinyi yitunamuvulumuni Yehova Nzambi yetu?’+ 11 Wakayakuli neyi, ‘“Muloña ankakulula jenu anshiyili,”+ dichinahoshiyi Yehova, “nawa atwalekelihu kulondela anzambi acheñi nikuyikalakela nikudibuka kudi wena.+ Ilaña ami anshiyili nawa hiyahembeli nshimbi jamiku.+ 12 Nawa yilwilu yenu yinatami kubadika yawankakulula jenu,+ nawa muntu-himuntu hakachi kenu nakulondela kuchinchika kwamuchima windi watama chatela yovwahileña ami.+ 13 Dichi nukukufumisha mudinu ituña nakukunatila kwituña diwabula kwiluka nawa dabulili kwilukawu niankakulula jeyi,+ kwenoku dikuwakakalakelaña anzambi acheñi mwaana niwufuku,+ muloña hinakakutiyila luwiku.”’
14 “Yehova nahoshi nindi, ‘Hela chochu, mafuku anakwinza, hiyakalekawu kuhosha nawu: “Kwesekeja nachahandayi Yehova, wafumishili antu jaIsarela mwituña daEjipitu!”+ 15 ilaña akahoshaña nawu: “Kwesekeja nachahandayi Yehova, wafumishili antu jaIsarela mwituña dakukabeta kakuchimunswa nimumatuña ejima mwayipalañesheleliyi!” nawa ami nakayifuntisha kwituña dawu, dinayinkeli ankakulula jawu.’+
16 Yehova nahoshi nindi, ‘Ichi inakutambika ayibinda anshi amavulu,
Nawa akayikwata.
Kufumahu, nakatambika ayibinda amavulu,
Nawa akayikeñakeña hamapidi ejima nihatupidi twejima
Nimunyaji yamalola.
17 Muloña mesu ami amonaña yuma yejima yelañawu.*
Hiyanaswami kumesu amiku,
Hela chiluwa chawu hichinaswami kumesu amiku.
18 Chatachi, nakayibabesha chikupu kwesekeja nachiluwa chawu ninshidi yawu,+
Muloña anajiloli ituña dami nayifwikija* yabula wumi yawankishi jawu awuzondu
Nawa anenzeshi wuswana wami nayuma yawu yawuzondu.’”+
19 Eyi Yehova, ñovu jami nawa mpwembu yami,
Iluña dami dakutemukila mwifuku dayihuñu,+
Kudi eyi dikwakenza nyuza kufuma kunsa jeseki,
Nawa yakahosha nawu: “Ankakulula jetu aswanini yuma yakutwamba chikupu,
Yuma yamukunkulwayi nawa yabula nimwayu yinateli kubula kuyikwasha.”+
20 Muntu nateli kudituñila yomweni anzambi,
Komana owu anatuñiyi akwikala anzambi alala?+
21 “Dichi nakayiletesha akeluki,
Hayina mpinji nakayilisha akeluki ñovu jami niwuswa wami,
Nawa akeluka nawu ijina dami yami Yehova.”
17 “Nshidi yaYuda anayisoneki nansonekeshu yachikuñu.
Anayibazili helola dawubasa damuchima wawu nansonekeshu yadayimani
Nihanseñu jatumeña twawu,
2 Iku anyanawu anakwanuka tumeña twawu niyishimi yawu yajila*+
Yidi kukabadi kamutondu wawuwahi, hatupidi twatulehi,+
3 Hamapidi adi mwisaña.
Yuma yeyi, maheta eyi ejima, nakayihana neyi yuma yakupuupa,+
Mwamweni, yinañanaña yeyi, muloña wanshidi yiwunakoñi mumaluña eyi ejima.+
4 Eyi aweni, wakajimbesha wuswana weyi wunakwinkeli.+
Nawa nakakukojeja wakazatileña ayilumbu jeyi mwituña diwabula kwiluka,+
Kukabutukaña hohu haya nyaaka.”
5 Yehova nahoshi nindi:
“Washiñewa yowu muntu* wakuhwelelaña mudi antu hohu,+
Wakinkaña manuñu muñovu jawantu,*+
Nawa wukweti muchima wadaambulaña kudi Yehova.
6 Wakekala neyi mutondu wudi nkawawu muchinkalampata.
Neyi yuma yayiwahi yinenzi wakayimona wanyi,
Ilaña wakashakamaña mumaluña ominina mwisaña,
Mwituña damuñwa mwakukañanya kushakama muntu.
8 Wukwikala neyi mutondu watumbawu kumenji,
Watwalaña nyiji yindi mukaloña.
Neyi nkanza yinenzi wakayitiya wanyi,
Ilaña mafu indi akatenkumaña mpinji yejima.+
Nawa muchaaka chachaaña hakakamañaku,
Nawa hakaleka kusoña nyikaabuku.
9 Muchima wadimbanaña chikupu kubadika chuma chejima nawa watama nankashi.*+
Hinyi wunateli kuwiluka?
10 Ami Yehova, inakusandujola muchima,+
Inakushinshika chikupu yitoñojoka yayeni yamukachi,*
Kulonda nimufweti muntu wejima kwesekeja nanjila jindi,
Kwesekeja nanyikaabu yanyidimu yindi.+
Akamushiya hakachi kachihandilu chindi,
Nawa nkumininaku, wakamwekana wusupi.”
12 Itanda dajila, datuumbakana kufuma kukutachika,
Hiiluña detu dajila.+
13 Eyi Yehova, mwakuhwelela Isarela,
Antu ejima anakukushiya akatiya nsonyi.
Ejima anakusekesha nakufuma kudi eyi* akayisoneka mulunkuñu,+
Muloña anamushiyi Yehova, kaseloki kamenji awumi.+
14 Ñuuki, eyi Yehova, nawa nukuukewa.
Ñamwini, nawa nukwamwinewa,+
Muloña eyi yeyi inashimekaña.
15 Tiyaña! Kudi anakuñila nawu:
“Izu daYehova didi kudihi?+
Dinzi mwani!”
16 Ilaña ami, hakwikala kabiña hinatemukili nakuleka kukulondela eyi,
Hela kufwila ifuku damakabiku.
Weluka chiwahi yuma yejima yinahoshi nyivumbu yami;
Yuma yejima yamwekeneni kumesu eyi!
17 Bayi wikala wakuntiyisha womaku.
Yeyi mwami mwakuswama mwifuku dayihuñu.
18 Akakunkabisha yitiyishi nsonyi,+
Ilaña ami bayi wunleka nitiyi nsonyiku.
Yitiyishi woma,
Ilaña ami bayi wunleka nitiyi womaku.
19 Yehova wanlejeli nindi: “Yaku wakemani muchiisu chawanyana kawantu mweñililaña nikwidikila anyanta amuYuda, nimuyiisu yejima yaYerusalema.+ 20 Wuyileji neyi, ‘Tiyenu izu daYehova, enu anyanta amuYuda, antu ejima amuYuda ninenu ejima mwashakamaña muYerusalema, mweñililaña muniyi yiisu. 21 Yehova nahoshi nindi: “Babalenu, bayi musenda chiteli chidi chejima hefuku daSabata hela kuchiñijila muyiisu yaYerusalemaku.+ 22 Bayi mufumisha chiteli chidi chejima kumatala enu hefuku daSabataku; nawa bayi muzata mudimu wudi wejimaku.+ Mutwalekihu kujilika ifuku daSabata, neyi chinalejeli ankakulula jenu.+ 23 Ilaña hiyatiyilili hela kuteñeleka itu dawuku, nawa akaanini chikupu* kwovwahila hela kutambwila kufumba.”’+
24 “‘Yehova nahoshi nindi, “Hela chochu, neyi mwamweni mukuñovwahila nawa mubula kwiñijila chiteli chidi chejima muyiisu yaniwu musumba hefuku daSabata, nawa mutwalekahu kujilika ifuku daSabata nakubula kuzatilahu mudimu wudi wejima,+ 25 anyanta niayilolu ashakama hetanda daDavidi+ niwena akeñilila muyiisu yaniwu musumba, iku anakwendela mumakalu nihatuwalu, wena niayilolu jawu, antu amuYuda niantu ashakamaña muYerusalema.+ Muniwu musumba akashakamañamu haya nyaaka. 26 Nawa antu akenza kufuma kunyisumba yaYuda, kumaluña amunyeñumuka Yerusalema, kwituña daBenjamini,+ kwiluña damunkulu,+ kwiluña damapidi nikuNegebi,* nakuleta nyilambu yamukuma yakushita,+ nyilambu yikwawu,+ nyilambu yambutu,+ manaña evumba dadiwahi ninyilambu yakusakilila nachu, nakuyileta mwitala daYehova.+
27 “‘“Ilaña neyi mukuñovwahila wanyi nakubula kuhemba ifuku daSabata kwikala dajila nawa neyi mukusenda yiteli nakuyiñijila muyiisu yaYerusalema hefuku daSabata, nakamwochela yiisu yindi nakesi, nawa kakwocha tuposhi twaYerusalema+ twakola nawa hiyakakijimaku.”’”+
18 Idi didu izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova nawu: 2 “Nyamukaku wukunkumuki kwitala dakañemi,+ nawa kwenoku nukukuleja mazu ami.”
3 Dichi nakunkumukili kwitala dakañemi, nawa namuwanini nakuwumba chuma hatufumbu twakañemi. 4 Ilaña chuma chawumbileñayi kañemi nandambu chakisikilili muchikasa chindi. Dichi kañemi wawumbilimu chuma chacheñi, mwomwamweniyi nindi munateleli.*
5 Kufumahu izu daYehova denjili kudi ami nawu: 6 “Yehova nahoshi nindi, ‘Enu amwitala daIsarela, komana kwila niyila neyi cheliliyi iwu kañemi nehi?’ Tiyenu! Enu amwitala daIsarela, neyi ndambu muchikasa chakañemi, ninenu dichimudi muchikasa chami.+ 7 Mpinji yejima yinukuhosha jakubwita, kuhumuna nikujilumuna muza hela wanta,+ 8 nawa owu muza wuleka kukoña yuma yatama yinawukaanishili, ninami nukuhimpa yitoñojoka yami kutalisha* hayihuñu yinakeñaña kuletela owu muza.+ 9 Ilaña mpinji yejima yinnakuhosha jakutuña nikutumba muza hela wanta, 10 nawa wukoña yuma yatama kumesu ami nawa wubula kwovwahila izu dami, nukuhimpa yitoñojoka yami kutalisha* hayuma yayiwahi yinakeñaña kuwilila.’
11 “Ichi dinu, mwani, yileji antu amuYuda niashakamaña muYerusalema neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Ichi nukuyiletela yihuñu nawa nukuyikasila kafuta. Mwani, balumukenu nakuleka njila jenu jatama nawa himpenu njila jenu niyilwilu yenu”’”+
12 Ilaña ahosheli nawu: “Oju akayi!+ Muloña etu tukulondelaña yitoñojoka yetu etu aweni, nawa wejima wetu muntu-himuntu wukwilaña kwesekeja nakuchinchika kwamuchima windi watama.”+
13 Dichi, Yehova nahoshi nindi:
“Mwani, dihujolenu enu aweni hakachi kanyuza.
Hinyi watiyahu dehi chuma chamuchidiwu?
Mujiki* kaIsarela nakoñi chuma chawuzondu chikupu.+
14 Komana sino* yakuLebanoni yinateli kujimañana hamalola ahanyikunkumuki yayu?
Hela menji atuuta anakufumina kwakulehi anateli kuuma?
15 Ilaña antu jami ananvulameni.+
Muloña alambulaña nyilambu* kuyuma yamukunkulwayi,+
Nawa akojejaña antu kuhukana munjila jawu, munjila jakushankulu,+
Kulonda endeña munjila janyaaka jamuma* nawa jamankulokela,*
16 Kulonda abalumuni ituña dawu kwikala chuma chakuhayama chikupu+
Nawa chuma chakwimbila muloji.+
Muntu wejima wakukumishaku kuhitilaku, wakahayama chikupu nikudipukumuna kumutu.+
17 Neyi chelaña mpepela yakumusela, nakayipalañeshela kudi ayilumbu jawu.
Hefuku dakamonawu kukala, nakayitalishila chanyima, bayi chamesuku.”+
18 Nawa ahosheli nawu: “Twayenu tumukasili Yeremiya kafuta,+ muloña nshimbi hijikajiya kudi atupristu etu hela kufumba kudi akamaana hela izu kudi atuprofwetuku. Twayenu tumuhosholenu* nawa jikuhoshayi tukujitiya wanyi.”
19 Eyi Yehova, ntiyilili,
Nawa tiyaña yuma yinakuhosha ayilumbu jami.
20 Komana chuma chachiwahi atela kuchifwetela nachuma chatama?
Muloña wumi wami anawupundili ibuku.+
Anukaku chinemeneña kumesu eyi nakuhosha yuma yayiwahi hadi wena,
Kulonda wufumishi kuzuwa kweyi hadi wena.
21 Dichi hanaku anyanawu kunzala yakapwelendendi,
Nawa wuyihani kuñovu yampoku yakabali.+
Añodi jawu yijahili anyana nawa ekali antuluwa.+
Anfumu jawu yijahi nachipupu chafwana,
Anyikwenzi jawu wuyijahi nampoku yakabali munjita.+
22 Chiwakaleta chendu chawambanji hadi wena mukukasumwisha
Makumbu akatiyakani mumatala awu.
Muloña anampundili ibuku kulonda ankwati
Nawa nyendu yami anayitili nyihetu.+
23 Ilaña eyi, eyi Yehova,
Wuneluki chikupu tufuta twawu twejima twakukeña kunjaha.+
Bayi wubuta chiluwa chawuku,
Nawa bayi wujimañesha nshidi yawu kumesu eyiku.
19 Yehova nahoshi nindi: “Yaku wakalandi mulondu wewumba kudi kañemi.+ Sendakuhu akulumpi jawantu niakulumpi jawatupristu, 2 nawa wuyi kuChinekineki chaMwana kaHinomi,+ hawiñililu wakuChiisu chaKañemi. Nawa kwenoku wubidiki mazu inukukuleja. 3 Wuhoshi neyi, ‘Tiyenu izu daYehova, enu anyanta amuYuda ninenu antu mwashakamaña muYerusalema. Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi:
“‘“Katataka nileti yihuñu hanidi iluña, nawa muntu wejima wakatiya chumichi wakakankamana.* 4 Chakekala mwenimu muloña anshiyili+ nawa akojejeli adinu iluña abuli kudiluka.+ Munidi iluña dimunakuyilambwilawu anzambi acheñi nyilambu, abulili kwilukawu wena, ankakulula jawu nianyanta amuYuda, nawa anenzeshi adinu iluña namashi awantu akadi muloña.+ 5 Atuñili yinañanaña yaBayali kulonda ocheleñahu anyanawu mukesi ekali nyilambu yamukuma yakushita kudi Bayali,+ chuma chinabulili kuyileja hela kuhoshahu, nawa chabulili kwinzahu nikumuchima wami.”’*+
6 “‘Yehova nahoshi nindi, “Dichi tiyenu! mafuku anakwinza, hakaleka kutenawu adinu iluña nawu Tofeti hela Chinekineki chaMwana kaHinomi ilaña nawu Chinekineki chaKujahana.+ 7 Nakakañesha tufuta twaYuda naYerusalema munidi iluña, nawa nakayidimbwisha kumpoku yakabali kumesu awayilumbu jawu nikuchikasa chanowu anakukeña kukisañana wumi wawu.* Nawa yibimbi yawu nakayinkayu atuda amuluzwizu nianyama ahamaseki kwikala yakuda yawu.+ 8 Nawa nakaletesha iwu musumba kwikala chuma chakuhayama chikupu nawa chuma chakwimbila muloji. Muntu wejima wakukumishaku kuhitilaku, wakahayama chikupu nikwimbila yipupu yawu yejima muloji.+ 9 Nawa nakayidiisha mbiji yawanyanawu awamayala niawambanda, muntu-himuntu wakada mbiji yamukwawu muntu, muloña wakuyikuchika nikubula mwakwilila hakayilukukawu kudi ayilumbu jawu nikudi owu anakukeña kukisañana wumi wawu.”’*+
10 “Dichi chikaku mulondu iku amayala iwunakuya nawu anakutalaku, 11 nawa wuyileji neyi, ‘Yehova wamazaza nahoshi nindi: “Ichi dichinakachika awa antu niniwu musumba, neyi muntu wunakuchika chuma chinawumbiyi kañemi chakwila kwosi wunateli kuchiwumba cheñiku; nawa antu akafwa akayijiika muTofeti sampu maluña akuyijiikahu anamani.”’+
12 “Yehova nahoshi nindi, ‘Ichi dichinakadikoña adinu iluña niantu ashakamañamu, nakuwubalumuna wunu musumba kwikala neyi Tofeti. 13 Nawa matala amuYerusalema nimatala awanyanta amuYuda akekala amajilu neyi adinu iluña daTofeti,+ eña, matala ejima akweti yisu hayilambwilileñawu yuma yejima yamumawulu nyilambu+ nawa hayihuñunwinineñawu anzambi acheñi nyilambu yavinyu.’”+
14 Yeremiya chafuntiliyi kufuma kuTofeti kwamutemesheliwu kudi Yehova nakuprofweta, wemeni mulubanza lwetala daYehova nakuyileja antu ejima nindi: 15 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Ichi inakuleta yihuñu yejima yinashimwini kuletela iwu musumba nimatawuni* indi ejima, muloña anakaani chikupu* kwovwahila mazu ami.’”+
20 Dichi Pashihuri mwana kaImeri, kapristu, wadiña cheñi mukulumpi walombweleña mwitala daYehova, wadiña nakutiya haprofweteleñayi Yeremiya yumiyi. 2 Kufumahu, Pashihuri wamweteli kaprofwetu Yeremiya nawa wamushili mumpompa+ jadiña kuChiisu chaHewulu chaBenjamini, chadiña mwitala daYehova. 3 Hefuku dalondelelihu hamufumishiliwu Yeremiya mumpompa kudi Pashihuri, Yeremiya wamwilili nindi:
“Yehova nakutuumbi nindi Mutentu Kwejima, bayi Pashihuriku.+ 4 Muloña Yehova nahoshi nindi, ‘Nakakubalumuna wakekali chuma chakudifwisha eyi aweni mutentu niamabwambu jeyi ejima, nawa akadimbuka kumpoku yakabali yawayilumbu jawu iku mesu eyi anakutalaku;+ nawa Yuda yejima nakayihana muchikasa chamwanta waBabiloni, wakayitwala muwunkoli muBabiloni nakuyijaha nampoku yakabali.+ 5 Nawa maheta ejima aniwu musumba, yikumba yawu yejima, yuma yawu yejima yalema wuseya nimaheta ejima awanyanta amuYuda nakayihana muchikasa chawayilumbu jawu.+ Nawa akayipuupa, akayitambula nakuyitwala kuBabiloni. + 6 Hakwila eyi, Pashihuri, niejima ashakamaña mwitala deyi, mwakaya muwunkoli. Mwakaya kuBabiloni nawa mwakafwila kwenoku, nawa dimwakakujiikawu hamu nawamabwambu jeyi, muloña wunayiprofweteli jakutwamba.’”+
7 Wunanhayamishi, eyi Yehova, nawa nahayami.
Wunazatishi ñovu jeyi hadi ami, nawa wunashindi.+
Anakunsupishaña mwaana wejima;
Muntu wejima nakunseha.+
8 Muloña mpinji yejima yinukuhosha, nabilelaña nikubidika nami,
“Ndombu nikujilumuka!”
Muloña izu daYehova didinakuletesha anhosheña kasawuntu nikumbobwesha mwaana wejima.+
Ilaña mumuchima wami dekalili neyi kesi kanakubidima kanashinkiliwu mumafwaha ami,
Nawa nazeyeli nakudihemba idi izu;
Hinatwesheli kuumika cheñiku.+
10 Muloña natiyili mbonji jatama jajivulu;
Yuma yakufwisha mutentu yannyeñumukili.+
“Musawulenu; twayenu tumusawuli!”
Muntu wejima wanlejeleña nindi niikali nakuwunda, wahembeleleña atali chinukuholoka, nakuhosha nindi:+
“Hadaha wukukoña chuma chawusupi,
Kulonda tumushindi nakuditenda nindi.”
11 Ilaña Yehova wadiña nanami neyi chilobu wakutiyisha woma.+
Dichikaletesha antu anakunkabisha akahukani nawa hiyakashindaku.+
Akayitiyisha nsonyi chikupu, muloña hiyakatwesha kushindaku.
Kusawuka kwawu kwahaya nyaaka akakuvulamena wanyi.+
12 Hakwila eyi, eyi Yehova wamazaza, washinshikaña muntu waloña;
13 Mwimbilenu Yehova! Mushimekenu Yehova!
Muloña napulwishi kazweñi* kuchikasa chawakakukoña yatama.
14 Ifuku dinavwalikili diikali dashiñewa!
Ifuku danvweliwu kudi mama yami bayi dikiswilewaku!+
15 Ashiñewi muntu waleteli nsañu yayiwahi kudi tata yami, nindi:
“Anakuvweli mwana weyala!”
Nakumutiyisha kuwaha chikupu.
16 Muntu yeniwu ekali neyi nyisumba yajilumwiniyi Yehova chakadi kuyitiyila wushona.
Yatiyi nyitetu nantetemena nichivumina chakusoñamisha itena mwiwulu.
17 Muloñadi chabulililiyi kunjahila mwivumu,
Kulonda mama yami ekali ijamu dami
Nawa ivumu dindi ditwalekihu demita?+
21 Yeremiya watambwilili izu kudi Yehova hampinji Mwanta Zedekiya+ yamutemesheleliyi Pashihuri+ mwana kaMalikiya niZefwaniya+ mwana kaMayaseya, kapristu, nakulomba nindi: 2 “Mwani tulombeliku kudi Yehova, muloña Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni nakukeña kuzuña njita nanetu.+ Hadaha Yehova wukutukoñelahu mudimu wumu hanyidimu yindi yakuhayamisha, kulonda yatwamuki.”+
3 Yeremiya wayilejeli nindi: “Ichi dichimwatela kumuleja Zedekiya nenu, 4 ‘Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi: “Ichi inakukojeja yitwa yanjita yidi mumakasa enu yiyibalumukili enu aweni, yimunakuzuña nachu namwanta wakuBabiloni+ niaKalideya adi hanji yampwembu nakuyikuchika. Nawa nukuyipompesha hakachi kaniwu musumba. 5 Ami aweni yami nukuzuña nenu+ nachikasa chakwolola nawa chañovu, nakuzuwa, nakulendumuka ninakuhila kwakweni.+ 6 Nukujaha ejima ashakamaña muniwu musumba, antu nianyama. Akufwa nachipupu* cheneni.”’+
7 “Yehova nahoshi nindi: ‘“Nawa hanyima yayumiyi, Mwanta Zedekiya waYuda, ambuñindi niantu amuniwu musumba, dikwila nawu, owu akupuluka kuchipupu, kumpoku yakabali nikunzala yakapwelendendi, nukuyihana muchikasa chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, muchikasa chawayilumbu jawu nimuchikasa chanowu anakukeña kukisañana wumi wawu.*+ Wukuyijaha nampoku yakabali. Hakuyanakena hela kuyitiyila wushona hela luwiku.”’+
8 “Nawa awa antu wuyileji neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Ichi inakusha kumesu enu njila yawumi ninjila yakufwa. 9 Owu akushala muniwu musumba akufwa nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu. Ilaña wejima wukwidika nakudihana kudi aKalideya anakuyikuchika wukutwalekahu kuhanda nawa wumi windi wukwikala neyi chuma chinapuupiwu.”’*+
10 “‘“Muloña natalishili chamesu ami haniwu musumba kulonda nuwuleteli yihuñu bayi yuma yayiwahiku,”+ dichinahoshiyi Yehova. “Akuwuhana muchikasa chamwanta wakuBabiloni+ nawa wukuwocha nakesi.”+
11 “‘Amwitala damwanta waYuda, wuyileji neyi: Tiyenu izu daYehova. 12 Enu amwitala daDavidi, Yehova nahoshi nindi:
“Londelenuña wuñanji ntetemena yejima,
Nawa muntu anakubuwawu mwamwinenu kuchikasa chachipwapoki,+
Kulonda kuzuwa kwami kubuli kubutuka neyi kesi+
Nakubidima chakadi wakukwijima
Muloña wayuma yatama yimunakoñi.”’+
13 ‘Ichi nayimakeni, enu mwashakamaña muchinekineki,
Enu ilola damwiluña desekana,’ dichinahoshiyi Yehova.
‘Hakwila enu mwahoshaña nenu: “Hinyi wakakunkumuka nakutulukuka?
Nawa hinyi wakalukuka maluña mutunakushakama?”
14 Nukuyibabesha kwesekeja nayuma
Yimunakukoña,’+ dichinahoshiyi Yehova.
‘Nawa nukwocha mpata yindi nakesi,
Nawa kakwocha yuma yejima yamunyeñumuka.’”+
22 Yehova nahoshi nindi: “Kunkumukaku kwitala* damwanta waYuda wutwali iyi nsañu. 2 Watela kuhosha neyi, ‘Tiyaku izu daYehova, eyi mwanta waYuda washakama hetanda daDavidi, eyi niambuñeyi niantu jeyi, eñililaña muniyi yiisu. 3 Yehova nahoshi nindi: “Londelenuña wuñanji nikuloña. Muntu anakubuwawu mwamwinenu kuchikasa chachipwapoki. Bayi mukabisha ñiinza wejima wumunakushakama nindiku, nawa bayi mwila chatama mwana wejima wakadi tata yindi* hela ntuluwaku.+ Nawa bayi mupwekesha mashi ejima akadi muloña mudinu iluñaku.+ 4 Nawa neyi mukulondelaña chikupu idi izu, anyanta ashakamaña hetanda daDavidi+ akeñilila muyiisu yanidi itala, iku anakwendela mumakalu nihatuwalu, wena hamu niambuñawu niantu jawu.”’+
5 “Yehova nahoshi nindi, ‘Ilaña neyi mukubula kwovwahila awa mazu, nadisanyiki ami aweni nami idi itala dakashala kwamahembi hohu.’+
6 “Muloña Yehova nahoshi kutalisha hetala damwanta waYuda nindi,
‘Kudi ami wudi neyi Giliyadi,
Neyi hewulu dampidi yaLebanoni.
Ilaña nakakubalumuna isaña;
Kwosi musumba weyi hela wumu mwakashakama antuku.+
Akatema nyitondu yeyi yanyisida yayiwahi
Nakuyiholwela mukesi.+
8 “‘Nawa nyuza yayivulu yakahita kwakwihi naniwu musumba nakudihula mulwawu nawu: “Yehova wakoñelelidi iwu musumba weneni chumichi?”+ 9 Wena akakula nawu: “Muloña alekeli chitiyañenu chaYehova Nzambi yawu nawa adibukili kudi anzambi acheñi nikuyikalakela.”’+
10 Bayi mudila muntu wunafwiku,
Nawa bayi mumutiyila wushonaku.
Ilaña, dilenu makumbu muntu wunakuya,
Muloña hakafunta cheñi nakumona ituña davwalikililiyiku.
11 “Muloña Yehova nahoshi kutalisha hadi Shalumi*+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda wunakuyuula hachifulu chatata yindi Yosiya+ nawa wunafumi mudinu iluña, nindi: ‘Hakafuntamu cheñiku. 12 Muloña wakafwila mwiluña munamutwaliwu muwunkoli, nawa hakamona cheñi adinu ituñaku.’+
13 Oyihuñu yakamonayi muntu watuñaña itala dindi chakadi kuloña
Nitupeka twindi twahewulu chakadi wuñanji,
Wazatishaña mukwawu muntu chamukunkulu,
Wakaanaña kumufweta wufwetu windi;+
14 Owu wunakuhosha nindi, ‘Nukudituñila itala deneni
Dikweti tupeka twahewulu twamaneni.
Nukushaku mawindu*
Nakudituña mukachi nanyisida nikudipenta wulombu wuchinana.’
15 Komana wukutwalekahu kuyuula muloña wabadika akwenu mukuzatisha nyisida?
16 Wahakwilileñaku antu anakukabakana niatuzweñi nyiloña,
Chakwila yuma yamuwahilileña.
‘Komana chumichi hidimwatalisha kuñiluka amiku?’ dichinahoshiyi Yehova.
17 ‘Ilaña wunashi hohu mesu nimuchima weyi hakuhetela muwupwapoki,
Hakupwekesha mashi akadi muloña,
Nihawupwapoki nikubuwana.’
18 “Dichi, Yehova nahoshi kutalisha hadi Yehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda nindi,
‘Akamudila wanyi nawu:
“Yoyoyu, manakwami! Yoyoyu, muhelami!”
Akamudila wanyi nawu:
“Yoyoyu, eyi nkaaka yami! Yoyoyu, wukeleñi windi!”
20 Kandukaku kuLebanoni nakukaloka nyitetu,
Nyamunaku izu deyi muBashani,
Nawa wukalokeli nyitetu muAbarimi,+
Muloña atujila tweyi ejima anayichiki.+
21 Nahosheli naneyi hiwadimweneña kwikala wakiñewa.
Ilaña wahosheli neyi, ‘Nukwovwahila wanyi.’+
Ichi dichaaku cheyi kufuma tuhu kuwansi weyi,
Hiwovwahilaña izu damiku.+
22 Mpepela yakabiña tubiña tweyi twejima,+
Nawa atujila tweyi akaya muwunkoli.
Kufumahu akakutiyisha nsonyi nikukusawula muloña wayihuñu yeyi yejima.
24 “Yehova nahoshi nindi, ‘Kwesekeja nachinahanda ami, hela tuhu neyi eyi Koniya*+ mwana kaYehoyakimi,+ mwanta waYuda wadiña kazeya kachilamiku kuchikasa chami chachidiilu, nadi kukufumishaku! 25 Nakakuhana muchikasa chanowu anakukeña kukujaha,* muchikasa chanowu iwatiyaña woma, muchikasa chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni nimuchikasa chawaKalideya.+ 26 Nawa eyi nimama yeyi wakuvweli nakayinatila mwituña dacheñi mumwabulili kuvwalikila, mwakafwila mwenomu. 27 Nawa hiyakafunta kwituña dafwilañawuku.+
28 Komana iwu Koniya hiiyala hohu adiwulawu, ndehu yafumpika,
Chipwepu chinakubula kukeñawu kudi muntu wejima, tahindi?
Muloñadi yena niakamutaña windi chinayinatiliwu
Nakuyuumbila mwituña dabula kwilukawu?’+
29 Eyi iseki,* iseki, iseki, tiyaku izu daYehova.
30 Yehova nahoshi nindi:
‘Iwu iyala mumusoneki nenu hiiyala wabula nyana,
Nenu hiiyala wakabula kumonahu yuma yayiwahi muchihandilu chindi chejima,*
Kwosi wamumutaña windi hela wumu wukatwesha
Kushakama hetanda daDavidi nakuyuula cheñi muYudaku.’”+
23 Yehova nahoshi nindi, “Oyihuñu yakamonawu atubiña anakujilumuna nikupalañesha anyikoku amwiluña dami dakudiishila yimuna!”+
2 Dichi, Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi hadi atubiña anakubiña antu jindi nindi: “Munapalañeshi anyikoku ami; mwatwalekelihu kuyipalañesha, nawa himunakuyakamenaku.”+
“Dichi nukuyibalumukila muloña wayilwilu yenu yatama,” dichinahoshiyi Yehova.
3 “Kuhiñahu, nukupompesha anyikoku ami ashalahu kufuma kumatuña ejima kunayipalañesheleli,+ nawa nukuyifuntisha kumaluña awu akudiila,+ akasemununa kulonda akavuli.+ 4 Nawa nakayitondela atubiña akayibiñaña chachiwahi.+ Hiyakatiya woma nikufwa mutentu cheñiku, nawa kwosi wakajimbalaku,” dichinahoshiyi Yehova.
5 Yehova nahoshi nindi, “Tiyenu! Mafuku anakwinza nakedisha mutombu* waloña mudi Davidi.+ Nawa mwanta wakayuula+ nikumwekesha kashinshi nikulondela wuñanji nikuloña mwituña.+ 6 Mumafuku indi, Yuda akamwamwina,+ Isarela niyena wakashakama mukuwunda.+ Nawa idi didu ijina dakamutenañawu nawu: Yehova Diyi Kuloña Kwetu.”+
7 Yehova nahoshi nindi, “Hela chochu, mafuku anakwinza, hiyakalekawu kuhosha nawu, ‘Kwesekeja nachahandayi Yehova, wafumishili antu jaIsarela mwituña daEjipitu!’+ 8 ilaña akahoshaña nawu, ‘Kwesekeja nachahandayi Yehova, wafumishili nikufuntisha amumutaña wawantu jaIsarela mwituña dakukabeta kakuchimunswa nimumatuña ejima munayipalañesheleli,’ nawa akashakama mwituña dawu aweni.”+
9 Kutalisha hadi atuprofwetu:
Muchima wami wunabaluki mukachi kami.
Mafwaha ami ejima anakuzaala.
Nidi neyi muntu wunasheti
Nawa neyi muntu wunazeyi navinyu,
Muloña waYehova nimazu indi ajila.
10 Muloña ituña dinenzali nawakawujila;+
ituña dinakudila muloña weshiñu+
Nawa munyenvu wamwisaña wunoomi.+
Njila yawu yatama, nawa azatishaña ñovu jawu chatama.
11 Yehova nahoshi nindi, “Atuprofwetu niatupristu anatami.*+
Mwitala dami nimwena nawanimu kutama kwawu.”+
12 Yehova nahoshi nindi, “Dichi munjila yawu mwakasenena nawa mwakeyila;+
Akayishinjika nawa akadimbuka.
Muloña nakayiletela yihuñu
Muchaaka chakubabesha.”
13 “Nawa mudi atuprofwetu amuSamariya+ namonimu chuma chawuzondu.
Bayali diyi wayikojejaña kuprofweta,
Nawa aluwañeshaña antu jami aIsarela.
14 Nawa mudi atuprofwetu amuYerusalema namonimu yuma yawunyeñu chikupu.
Anakwila wujila+ nikwenda mumakudi;+
Akoleshaña* akakukoña yuma yatama.
Nawa hiyalekaña kutama kwawuku.
15 Dichi Yehova wamazaza nahoshi hadi atuprofwetu nindi:
“Ichi inakuyidiisha mutondu walula
Nawa nukuyinka menji awulembi kulonda anwi.+
Muloña wawatuprofwetu amuYerusalema kasekesha kanataandi mwahita ituña dejima.”
16 Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Bayi mutiyilila kumazu awatuprofwetu anakuyiprofwetelaku.+
Anakuyidimba.*
17 Antu abulaña kunlemesha anakuyileja mapampa amavulu nawu,
‘Yehova nahoshi nindi: “Mwakadiluñisha kuwunda.”’+
Nawa muntu wejima walondelaña muchima windi wachinchika amulejaña nawu,
‘Kwosi yihuñu yakakumwekenaku.’+
18 Muloña hinyi wunemani hadi antu adi kwakwihi naYehova
Kulonda amoni nikutiya izu dindi?
Hinyi wunateñeleki matu kwizu dindi kulonda aditiyi?
19 Tiyenu! Mpepela yeneni yaYehova yakakunka nakulendumuka;
Neyi chinjimbi chinakukunka yakakunkila hamutu wawatama.+
20 Kuzuwa kwaYehova hikwakafwomokaku
Sampu nakoñi dehi nakumanisha munakufwila muchima windi.
Mwakatiyishisha chikupu chumichi mumafuku akukuminina.
21 Hinatemeshelihu atuprofwetuku, ilaña ayili lufuchi.
Hinahoshelihu nawenaku, ilaña aprofweteli.+
22 Ilaña neyi emeni hadi antu adi kwakwihi nanami,
Adi kukwasha antu jami kutiya mazu ami
Nawa adi kuyikwasha kuleka njila yawu yatama niyuma yatama yinakukoñawu.”+
23 Yehova nahoshi nindi, “Komana ami nidi Nzambi wamukamwihi hohu, tahindi nindi cheñi Nzambi wakwakulehi?”
24 Yehova nahoshi nindi, “Komana muntu nateli kuswama mwiluña daswamanyika mwakadi ami kumumona?”+
Yehova nahoshi nindi, “Komana hinenzala mumawulu nihesekiku?”+
25 “Natiyi atuprofwetu anakuprofweta jamakudi mwijina dami nawu, ‘Nalota chilota! Nalota chilota!’+ 26 Iku kuprofweta jamakudi kukatwalekahu munyichima yawatuprofwetu kushika mpinjinyi? Hiyatuprofwetu anakuprofweta makudi amumuchima wawu.+ 27 Akeñaña antu jami ajimbali ijina dami nayilota yadilejañawu wumu namukwawu, neyi chajimbeliwu ankakulula jawu ijina dami muloña waBayali.+ 28 Kaprofwetu wunaloti chilota yachishimuni, ilaña muntu wukweti izu dami watela kuhosha izu dami muchalala.”
Yehova nahoshi nindi, “Indi matahu esekena hadihi nambutu?”
29 Yehova nahoshi nindi,+ “Komana mazu ami hiyadi neyi kesiku, nawa hiyadi neyi sandu yabalulaña ilolaku?”+
30 Yehova nahoshi nindi, “Dichi, ichi nayimakeni atuprofwetu, eyaña mazu ami kudi akwawu.”+
31 Yehova nahoshi nindi, “Ichi nayimakeni atuprofwetu, owu azatishaña idimi dawu kuhosha nawu, ‘Nahoshi nindi!’”+
32 Yehova nahoshi nindi, “Ichi nayimakeni atuprofwetu alotaña yilota yamakudi, ashimunaña jalotawu nakuluwañesha antu jami muloña wamakudi awu nikudisamba kwawu.”+
Yehova nahoshi nindi, “Ilaña hinayitemesheli hela kuyilejaku. Dichi hiyakakwasha awa antu hela hantiku.”+
33 Yehova nahoshi nindi, “Nawa neyi awa antu hela kaprofwetu, indi kwiji kapristu, akwihula nawu, ‘Chiteli* chaYehova hichitelinyi?’ watela kuyakula neyi, ‘“Enu antu yenu chiteli! Nawa nakayinata.”’+ 34 Hakwila kaprofwetu hela kapristu, hela antu ahoshaña nawu, ‘Ichi dichiteli* chaYehova!’ nakamubalumukila owu muntu niamwitala dindi. 35 Ichi dichimunakudihula muntu namukwawu ninamanakwindi nindi, ‘Yehova naakuli nindidi? Nawa Yehova nahoshi nindidi?’ 36 Ilaña bayi mutenahu cheñi chiteli* chaYehovaku, muloña chiteli* hiizu damuntu-himuntu yomweni, nawa munahimpi mazu aNzambi wamumi, Yehova wamazaza, Nzambi yetu.
37 “Ichi dichiwatela kumuleja kaprofwetu neyi, ‘Yehova nakwakuli nindidi? Nawa Yehova nahoshi nindidi? 38 Neyi mukutwalekahu kuhosha nenu, “Chiteli* chaYehova!” Yehova nahoshi nindi: “Muloña wanochu chimunakuhosha nenu, ‘Idi izu hichiteli* chaYehova,’ henohu ami nayilejeli nami, ‘Mwatela kuhosha wanyi nenu: “Chiteli* chaYehova!”’ 39 tiyenu! nakayinyamuna nakuyinatila kwakulehi nanami, enu nimusumba wunayinkeli enu niankakulula jenu. 40 Nawa nakayiletela nsonyi yahaya nyaaka nikusawuka kwahaya nyaaka, kwakabula kujimbalawu.”’”+
24 Kufumahu, Yehova wammwekesheleli yimpaaya* yiyedi yayikuyu yashiliwu kumbidi yatembeli yaYehova, hanyima yakwila Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni natwali dehi muwunkoli Yekoniya*+ mwana kaYehoyakimi,+ mwanta waYuda, hamu nawayilolu amuYuda, achiji niakakuzata nayikuñu.* Wayisendeli muYerusalema nakuyitwala kuBabiloni.+ 2 Chimpaaya* chimu chadiña nayikuyu yayiwahi nankashi, neyi yikuyu yatachi, ilaña chimpaaya chikwawu chadiña nayikuyu yatama nankashi, yatama chakwila hiyakutwesha nikuyidaku.
3 Kufumahu, Yehova wañihwili nindi: “Yumanyi yiwunamoni Yeremiya?” Ami naakwili nami: “Namoni yikuyu; yikuyu yayiwahi, yayiwahi nankashi, ilaña yatama, yatama nankashi chakwila hiyakutwesha nikuyidaku.”+
4 Kuhiñahu, izu daYehova denjili kudi ami nawu: 5 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Neyi chochidi iyi yikuyu yayiwahi, dichinukuyimonaña kuwaha niaYuda adi muwunkoli, inafumishili mudinu iluña nakuyitwala kwituña dawaKalideya. 6 Nukuyihembaña nakuyilila yuma yayiwahi, nawa nakayifuntisha kudinu ituña.+ Nakayituña, ilaña hinakayihumunaku; nakayitumba, ilaña hinakayibwitaku.+ 7 Nawa nakayinka muchima wakuñiluka nawu yami Yehova.+ Akekala antu jami, ninami nakekala Nzambi yawu,+ muloña akafunta kudi ami namuchima wawu wejima.+
8 “‘Ilaña kutalisha hayikuyu yatama chakwila hiyakutwesha nikuyidaku,+ Yehova nahoshi nindi: “Ichi dichinukumonaña niMwanta Zedekiya+ waYuda, ayilolu jindi, antu ashalahu amuYerusalema owu ashala mudinu ituña, ninowu anakushakama mwituña daEjipitu.+ 9 Nawa nakayibalumuna akekali chuma chakuhayama chikupu kudi mawanta ejima ahamaseki+ hinakayiletela yihuñu. Akayisupishaña, akayitaña muyishimu, kuyiseha nawa akekala ishiñu+ kumaluña kwejima kwinnayipalañesheli.+ 10 Nawa nakayitemeshela mpoku yakabali,+ nzala yakapwelendendi nichipupu,*+ sampu anajilumuki ejima mwituña dinayinkeli wena niankakulula jawu.
25 Idi didu izu denjili kudi Yeremiya dahosheleña hadi antu ejima amuYuda muchaaka chamuchiwana chaYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, chadiña chaaka chatachi chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni. 2 Ichi dichahosheliyi kaprofwetu Yeremiya hadi* antu ejima amuYuda niejima ashakamaña muYerusalema, nindi:
3 “Kufuma muchaaka chamu 13 chaYosiya+ mwana kaAmoni, mwanta waYuda, kushika nikwifuku dalelu, hadi iyi yaaka 23, izu daYehova denzaña kudi ami, nawa ami natwalekihu kuyileja kapampa kakavulu,* ilaña munakutiyililaña wanyi.+ 4 Nawa Yehova wayitemesheleleña ambuñindi ejima atuprofwetu, wayitemesheleña kapampa kakavulu,* ilaña himwatiyilileña hela kuteñeleka itu denu kulonda mutiyiku.+ 5 Ahosheleña nawu, ‘Mwani, wejima wenu lekenu kulondela njila jenu jatama niyuma yatama yimunakukoña,+ kulonda mutwalekihu kushakama mpinji yayilehi mwituña dayinkeliwu enu niankakulula jenu kudi Yehova kunyima kwakweni. 6 Bayi mulondela anzambi acheñi nakuyikalakela nikudibuka kudi wena nakunzuwisha nanyidimu yamakasa enuku; neyi nehi, nakayiletela yihuñu.’
7 “Yehova nahoshi nindi, ‘Hakwila enu himwantiyilileñaku. Ilaña mwanzuwishili nanyidimu yamakasa enu, nakudiletela enu aweni yihuñu.’+
8 “Dichi Yehova wamazaza nahoshi nindi, ‘“Chineli himwovwahilileña mazu amiku, 9 inakuyitambikila yisaka yejima yakukabeta kakuchimunswa,”+ dichinahoshiyi Yehova, “inakuyitambikila Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, kambuñami,+ inakuyileta kulonda emakeni adinu ituña+ niantu ashakamamu nawa akwimakena niniyi nyuza yejima yanyeñumuka.+ Nakayijilumuna nakuyibalumuna yuma yakuhayama chikupu nawa yakwimbila muloji, nawa yakajilumuka haya nyaaka. 10 Nakalekesha ipumba dawu dakudikuwa nidakuzañalala,+ izu dakalemba niizu dakankaña,+ chivumina chelola dakuhalilahu nichejeji chenoñu. 11 Nawa idi ituña dejima dakajilumuka nakwikala chuma chakuhayama chikupu, nawa iyi nyuza yakamukalakelaña mwanta waBabiloni hadi yaaka 70.”’+
12 “Yehova nahoshi nindi, ‘Ilaña neyi yaaka 70 yinashikili dehi,+ nakamubabesha mwanta waBabiloni ninona muza muloña wachiluwa chawu,+ nawa ituña dawaKalideya nakadibalumuna mahembi haya nyaaka.+ 13 Nakashikija mwejima munahosheli kwila adina ituña, yuma yejima yasonekawu muniwu mukanda yaprofweteliyi Yeremiya nindi yakamwekena nyuza yejima. 14 Muloña akayibalumuna anduñu kudi nyuza yayivulu nikudi anyanta amaneni,+ nawa nakayifweta kwesekeja nayilwilu yawu+ ninyidimu yamakasa awu.’”+
15 Muloña ichi dichanlejeliyi Yehova Nzambi yaIsarela nindi: “Tambulaku aka kaapu* kavinyu yakuzuwa muchikasa chami, nawa wukanwishi nyuza yejima kwinnakutemeshi. 16 Akunwa nawa akutedañila nikwila yuma neyi antu azaluka muloña wampoku yakabali yinnakutemesha mukachi kawu.”+
17 Dichi natambwili kaapu* muchikasa chaYehova nawa nanwishili nyuza yejima kwantemesheliyi Yehova:+ 18 kutachikilaku naYerusalema ninyisumba yaYuda,+ anyanta jindi niayilolu jindi, nakuyikisañana, nakwikala chuma chakuhayama chikupu, chuma chakwimbila muloji nawa ishiñu,+ neyi chichidi dalelu; 19 kuhiñahu Fwaru mwanta waEjipitu niambuñindi, ayilolu jindi niantu jindi ejima,+ 20 niañiinza ejima adi mukachi kawu; anyanta ejima amwituña daUzi; anyanta ejima amwituña dawaFilisitinu,+ Ashikeloni,+ Gaza, Ekironi ninowu ashalilihu hadi aAshidodi; 21 Edomi,+ Mowabi+ niaAmoni;+ 22 anyanta ejima akuTira, anyanta ejima akuSidoni+ nianyanta ahachituutu chahakaluñalwiji; 23 Dedani,+ Tema, Buzi ninowu ejima aleleli nsuki mumbulukutu;+ 24 anyanta ejima awaArabiya+ nianyanta ejima awañiinza ashakama mwisaña; 25 anyanta ejima akuZimiri, anyanta ejima akuElami,+ nianyanta ejima awaMediya;+ 26 nianyanta ejima akukabeta kakuchimunswa amukamwihi niakwakulehi, henza iwu henza iwu, nimawanta amakwawu ejima amukaayi adi heseki; nawa mwanta wakuSheshaki*+ wakanwa neyi wena ananwi dehi.
27 “Nawa watela kuyileja neyi, ‘Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Nwenu musheti, musanzi nawa mudimbuki chakwila mukañanyi nikwimana+ muloña wampoku yakabali yinnakutemesha mukachi kenu.”’ 28 Nawa neyi akaana kutambula kaapu* muchikasa cheyi nakukinwa, watela kuyileja neyi, ‘Yehova wamazaza nahoshi nindi: “Mwatela kukinwa! 29 Muloña tiyenu! neyi nukusambila kuleta yihuñu hamusumba wukweti ijina dami,+ komana enu yenu inukubula kubabesha?”’+
“‘Nukuyibabesha, muloña antu ejima ashakamaña hamaseki inakuyitambikila mpoku yakabali,’ dichinahoshiyi Yehova.
30 “Nawa watela kuprofweta awa mazu ejima kudi wena nakuyileja neyi,
‘Yehova wukubuluma mwiwulu,
Nawa izu dindi dikutiyakena mwiluña dajila mwashakamañayi.
Wukubulumina iluña dindi dahaya nyaaka nezu datiyakana.
Kufwana antu anakubidika hanakudatolawu muwukamwinu wavinyu,
Wukuyimbila chikupu ejima ashakamaña hamaseki.’
31 ‘Ipumba dikutiyakana kunsa jeseki,
Muloña Yehova nakuditaadikisha nanyuza.
Wukusompesha yomweni antu ejima.*+
Nawa atama wukuyihana kumpoku yakabali,’ dichinahoshiyi Yehova.
32 Yehova wamazaza nahoshi nindi:
‘Tiyenu! Yihuñu yinakutaanda kufuma kumuza wumu nakushika kumuza wukwawu,+
Nawa chinjimbi chasweja akachitemesha kufuma kumaluña akwakulehi ahamaseki.+
33 “‘Nawa owu akajahawu kudi Yehova munodu ifuku akafuma kunsa yimu yeseki nakushika kunsa yikwawu yeseki. Hiyakayidila hela kuyileta hamu hela kuyijiikaku. Akekala neyi wushi hamaseki.’
34 Dilenu makumbu, enu atubiña, nawa kalokenu!
Enu awukeleñi ahamukanka, alañanenu,
Muloña mpinji yakuyijaha niyakuyipalañesha yinashiki dehi,
Nawa mukuholoka neyi chipwepu chawuseya!
35 Atubiña hiyakweti kwakutemukilaku,
Nawa anyikoku awukeleñi ahamukanka hiyakutwesha kutemukaku.
36 Tiyenu! Atubiña chinakukalokawu
Ninowu awukeleñi ahamukanka chinakudilawu makumbu,
Muloña Yehova nakukisañana iluña dawu dakudiishilamu yimuna.
37 Nawa mumaluña mwakushakama mwekala kuwunda munashali mwakadi chuma chikweti wumi
Muloña wakuzuwa kwaYehova kwasweja.
38 Nashiyi wina windi neyi mwenzi wamutupa,*+
Muloña ituña dawu dinekali chuma chakuhayama chikupu
Muloña wampoku yakabali yafwana
Nihamuloña wakuzuwa kwindi kwasweja.”
26 Kumatachikilu achiyuulu chaYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, izu denjili kufuma kudi Yehova nawu: 2 “Yehova nahoshi nindi, ‘Imanaku mulubanza lwetala daYehova nawa wuhoshi hadi* antu ejima amunyisumba yaYuda anakwinzaña nakudifukula* kwitala daYehova. Wuyileji yuma yejima yinukukuleja; bayi wushiyahu izu hela dimuku. 3 Hadaha akutiyilila nawa muntu-himuntu wukuleka njila yindi yatama, nawa ami nukuhimpa yitoñojoka yami kutalisha* hayihuñu yinnakukeña kuyiletela muloña wayilwilu yawu yatama.+ 4 Wuyileji neyi: “Yehova nahoshi nindi, ‘Neyi mukukaana kuntiyilila nakubula kulondela nshimbi* jinasha kumesu enu, 5 nakubula kutiyilila kumazu awambuñami atuprofwetu, owu inakuyitemeshelaña kapampa kakavulu,* imwabulaña kutiyilila,+ 6 dichi nakabalumuna idi itala kwikala neyi Shilo,+ nawa iwu musumba nakawubalumuna akawuteneña hakushiñana kudi nyuza yejima yahamaseki.’”’”+
7 Nawa atupristu niatuprofwetu niantu ejima amutiyili Yeremiya nakuhosha awa mazu mwitala daYehova.+ 8 Dichi Yeremiya chamanishiliyi kuhosha yuma yejima yamulejeliwu kudi Yehova nindi aleji antu ejima, hohenohu atupristu niatuprofwetu niantu ejima amukwatili nakumwila nawu: “Eyi cheyi kufwa hohu. 9 Muloñadi chiwunaprofweteli mwijina daYehova neyi, ‘Idi itala dikwikala neyi Shilo, nawa iwu musumba akuwujilumuna nakuwushiya chakadi muntu hela wumu’?” Dichi antu ejima amukuñili Yeremiya mwitala daYehova.
10 Ayilolu amuYuda chatiyiliwu awa mazu, akunkumukili kufuma kwitala damwanta nakuya kwitala* daYehova nawa ashakamini kuwiñililu wakuchiisu chachiha chaYehova.+ 11 Atupristu niatuprofwetu alejeli ayilolu niantu ejima nawu: “Iwu iyala watelela kufwa,+ muloña naprofweti yihuñu hadi iwu musumba neyi chimunatiyi namatu enwenu aweni.”+
12 Yeremiya walejeli ayilolu ejima niantu ejima nindi: “Yehova diyi wantemesha nakuprofweta kutalisha hanidi itala nihaniwu musumba mazu ejima imunatiyi.+ 13 Ichi dinu, himpenu njila jenu niyilwilu yenu nawa ovwahilenu izu daYehova Nzambi yenu, nawa Yehova wukuhimpa yitoñojoka yindi kutalisha* hayihuñu yinashimuniyi kuyiletela.+ 14 Ilaña ami, nidi muchikasa chenu. Ñilenu mwejima mumunakeñi nawa mumunamoni nenu mwamuwahi. 15 Ilukenu chikupu nenu neyi mukunjaha, mukuleta mashi akadi muloña hadi enu aweni nihaniwu musumba nihadi antu ashakamañamu, chalala Yehova nantemeshi kudi enu nakuhosha awa mazu ejima imunaditiyili.”
16 Kufumahu, ayilolu niantu ejima alejeli atupristu niatuprofwetu nawu: “Iwu iyala watelela kufwa wanyi, muloña wahosha nanetu mwijina daYehova Nzambi yetu.”
17 Kubombelahu, akulumpi amakwawu amwituña anyamukili nakutachika kuleja antu ejima apompeli nawu: 18 “Mika+ wakuMoresheti waprofweteleña mumafuku aMwanta Hezekiya+ waYuda, nawa wayilejeli antu ejima amuYuda nindi, ‘Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Ziyona akamudima neyi iha,
Yerusalema wakabalumuka nyilumba yayuma yinajilumuki,+
19 “Komana amujahili kudi Mwanta Hezekiya waYuda nikudi aYuda ejima? Komana hamutiyili Yehova woma nakulemba kudi Yehova nindi amutiyili luwi,* chakwila Yehova wahimpili yitoñojoka yindi kutalisha* hayihuñu yashimwiniyi kuyiletela wenaku?+ Dichi keña tudileteli etu aweni* yihuñu.
20 “Nawa kwadiña cheñi iyala mukwawu waprofweteleleña mwijina daYehova, Uraya mwana kaShemaya wakuKiriyati Yeyarimi,+ waprofweteli kutalisha haniwu musumba nihanidi ituña mazu adi neyi aYeremiya. 21 Mwanta Yehoyakimi+ niantu jindi ejima añovu niayilolu ejima atiyili mazu indi, nawa mwanta wakeñeleña kumujaha.+ Uraya chachitiyiliyi, hohenohu watiyili woma nawa watemukilili kuEjipitu. 22 Kuhiñahu, Mwanta Yehoyakimi watemesheli Elinatani+ mwana kaAkibori hamu nawamayala amakwawu kuEjipitu. 23 Dichi amufumishili Uraya kuEjipitu nakumutwala kudi Mwanta Yehoyakimi, yena wamujahili nampoku yakabali+ nawa wanatilili mujimba windi hamajamu awantu abula kulema.”
24 Ilaña Ahikami+ mwana kaShafani+ wamukwashili Yeremiya, dichi hiyamuhanini kudi antu kulonda amujahiku.+
27 Kukutachika kwachiyuulu chaYehoyakimi mwana kaYosiya, mwanta waYuda, idi didu izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova nawu: 2 “Ichi dichinanlejiyi Yehova nindi, ‘Dilili eyi aweni nyonji nijimpaanda, nawa wujishi hanshiñu yeyi. 3 Kuhiñahu, wujitemeshi kudi mwanta wakuEdomi,+ kudi mwanta wakuMowabi,+ kudi mwanta wawaAmoni,+ kudi mwanta wakuTira+ nikudi mwanta wakuSidoni+ nawantemesha anenzi kuYerusalema kudi Mwanta Zedekiya wamuYuda. 4 Wuyinki ilu lushimbi lwawankaaka jawu, neyi:
“‘“Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi; ichi dichimwatela kuleja ankaaka jenu nenu, 5 ‘Yami naleñeli iseki, antu nianyama adi heseki hejima nañovu jami jabadika ninachikasa chami chakwolola; nawa idi iseki nadihana kudi wejima inatiyaña kuwaha.*+ 6 Nawa awa matuña ejima nayihani muchikasa chakambuñami Mwanta Nebukaneza+ wakuBabiloni; namwinki nianyama azuwa amwisaña kulonda amukalakeleña. 7 Nyuza yejima yikukalakelaña yena, mwanindi nimwijikulwindi, sampu mpinji yetuña dindi yomweni yinashiki dehi,+ hakamubalumunawu kudi nyuza yayivulu nikudi anyanta amaneni kwikala nduñu yawu.’+
8 “‘“Yehova nahoshi nindi, ‘Muza hela wanta wudi wejima wakakaana kumukalakela Mwanta Nebukaneza wakuBabiloni nawa wakakaana kusha nshiñu yawu mumpaanda yamwanta waBabiloni, nakababesha owu muza nampoku yakabali,+ nanzala yakapwelendendi ninachipupu,* sampu ami nayimanishi ejima nachikasa chindi.’
9 “‘“‘Dichi, bayi muyitiyilila atuprofwetu enu, akakuhoña, akakulota yilota, atutepa niakakupanda enuku, anakuyileja nawu: “Himwakakalakela mwanta waBabiloniku.” 10 Muloña anakuyiprofwetela jamakudi, kulonda akayitwali kwakulehi netuña denu, ami nakayipalañesha enu nawa mwakajiya.
11 “‘“Yehova nahoshi nindi, ‘Ilaña muza wakasha nshiñu yawu mumpaanda yamwanta waBabiloni nakumukalakela, nakawiteja kushala* mwituña dawu, kulonda wakadimeñamu nikushakamamu.’”’”
12 Mwanta Zedekiya+ waYuda niyena namulejeli mwomumu, nami: “Iñijenu nshiñu jenu mumpaanda yamwanta waBabiloni kulonda mumukalakeleña niantu jindi, nawa mukutwalekahu kuhanda.+ 13 Muloñadi eyi niantu jeyi chimukufwila nampoku yakabali,+ nanzala yakapwelendendi+ ninachipupu,+ neyi chinahoshiyi Yehova hadi muza wakabula kumukalakela mwanta waBabiloni? 14 Bayi mutiyilila kumazu awatuprofwetuku, anakuyileja nawu, ‘Himwakakalakela mwanta waBabiloniku,’+ muloña anakuyiprofwetela jamakudi.+
15 “Yehova nahoshi nindi, ‘Muloña ami nayitemeshihu wanyi, ilaña anakuprofweta jamakudi mwijina dami, chumichi chakayiletesha nakayipalañeshi nawa mwakajiyila hamu nawatuprofwetu anakuyiprofwetela.’”+
16 Nawa atupristu niantu ejima nayilejeli nami: “Yehova nahoshi nindi, ‘Bayi mutiyilila kumazu awatuprofwetu twenuku, anakuyiprofwetela nawu: “Tiyenu! Katataka yuma yamwitala daYehova ayifuntishi kufuma kuBabiloni!”+ muloña anakuyiprofwetela jamakudi.+ 17 Bayi muyitiyililaku. Kalakelenu mwanta waBabiloni nawa mwakatwalekihu kuhanda.+ Muloñadi iwu musumba chiwukujilumukila? 18 Ilaña neyi mwamweni hiyatuprofwetu nawa neyi izu daYehova adi nadu, mwani alembi kudi Yehova wamazaza nawu yuma yashala mwitala daYehova, mwitala* damwanta waYuda nimuYerusalema abuli kuyitwala kuBabiloni.’
19 “Muloña Yehova wamazaza nahoshi kutalisha hayishimi,+ Kaluñalwiji,*+ matemba+ niyuma yashala mumusumba, 20 yabulili kusendayi Mwanta Nebukaneza wakuBabiloni hamutwaliliyi Yekoniya mwana kaYehoyakimi muwunkoli, mwanta waYuda, kufuma muYerusalema nakumutwala kuBabiloni, hamu nawantu ejima alema amuYuda nimuYerusalema.+ 21 Eña, Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi hayuma yashala mwitala daYehova, mwitala* damwanta waYuda nimuYerusalema nindi: 22 ‘“Akayitwala kuBabiloni,+ nawa yakekala kwenoku kushika nihefuku dinakayanuka,” dichinahoshiyi Yehova. “Kufumahu, nakayifuntisha nakuyitenteka cheñi mudinu iluña.”’”+
28 Muchochina chaaka, kukutachika kwachiyuulu chaMwanta Zedekiya+ waYuda, muchaaka chamuchiwana, mukakweji kamuchitanu, kaprofwetu Hananiya mwana kaAzuri wakuGibeyoni+ wahosheli nanami mwitala daYehova hamesu awatupristu niawantu ejima nindi: 2 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Inakukotola mpaanda yamwanta waBabiloni.+ 3 Muyaaka yiyedi hohu,* inakufuntisha munidi iluña yuma yamwitala daYehova yasendeliyi Mwanta Nebukaneza wakuBabiloni munidi iluña nakuyitwala kuBabiloni.’”+ 4 “Yehova nahoshi nindi, ‘Nawa inakufuntisha munidi iluña Yekoniya+ mwana kaYehoyakimi,+ mwanta waYuda, niankoli ejima amuYuda aya kuBabiloni,+ muloña inakukotola mpaanda yamwanta waBabiloni.’”
5 Kuhiñahu, kaprofwetu Yeremiya wahosheli nakaprofwetu Hananiya hamesu awatupristu niawantu ejima emeni mwitala daYehova. 6 Kaprofwetu Yeremiya wahosheli nindi: “Ameni!* Yehova eli mwenimu! Yehova ashikiji mazu eyi iwaprofweta akufuntisha munidi iluña yuma yamwitala daYehova niankoli ejima kufuma kuBabiloni! 7 Hela chochu, mwani, tiyaku iyi nsañu yinnakuhoshela mumatu eyi nimumatu awantu ejima. 8 Kushankulu kwakweni atuprofwetu adiñaku henohu ami nineyi kanda, aprofweteleña kutalisha hamatuña amavulu nimawanta amaneni, hanjita, hayihuñu nihachipupu.* 9 Neyi kaprofwetu aprofweta nsañu yakuwunda nawa munaprofwetiyi mumwekana, akwiluka nawu mwamweni Yehova diyi wamutemesha owu kaprofwetu.”
10 Hohenohu kaprofwetu Hananiya wafumishili mpaanda munshiñu yakaprofwetu Yeremiya nawa wayikotweli.+ 11 Hananiya wahosheli hamesu awantu ejima nindi: “Yehova nahoshi nindi, ‘Chochenichi dichinakakotola mpaanda yaMwanta Nebukaneza wakuBabiloni munshiñu yanyuza yejima muyaaka yiyedi hohu.’”+ Kufumahu, kaprofwetu Yeremiya wadiyilili.
12 Chelili kaprofwetu Hananiya nakotoli dehi mpaanda munshiñu yakaprofwetu Yeremiya, idi izu daYehova denjili kudi Yeremiya nawu: 13 “Yaku wumuleji Hananiya neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Wunakotoli mpaanda janyitondu,+ ilaña wukutuñilamu mpaanda jachikuñu.” 14 Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Nukusha mpaanda yachikuñu munshiñu yaniyi nyuza yejima, kulonda yimukalakeleña Mwanta Nebukaneza wakuBabiloni, nawa yatela tuhu kumukalakela.+ Nianyama azuwa amwisaña nukumwinkawu.”’”+
15 Kufumahu, kaprofwetu Yeremiya wamulejeli kaprofwetu Hananiya+ nindi: “Tiyaku mwani, eyi Hananiya! Yehova nakutemeshi wanyi, ilaña eyi wunakojeji awa antu kukuhwelela makudi.+ 16 Dichi, Yehova nahoshi nindi, ‘Tiyaña! inakukufumisha heseki. Achinu chaaka wukufwa, muloña wunaleji antu kulonda adikañeña naYehova.’”+
17 Dichi kaprofwetu Hananiya wafwili muchochina chaaka, mukakweji kamu 7.
29 Awa diwu mazu adiña mumukanda watemesheliyi kaprofwetu Yeremiya kufuma muYerusalema kudi akulumpi ejima adiña hadi ankoli, atupristu, atuprofwetu niantu ejima, afumishiliwu muYerusalema kudi Nebukaneza nakuyitwala muwunkoli kuBabiloni, 2 hanyima yakwila Mwanta Yekoniya,+ mama yamwanta,+ ayilolu amuchota, atulamba amuYuda niamuYerusalema niakawukalawenu niakakuzata nayikuñu* anafumi dehi muYerusalema.+ 3 Watemesheli mukanda naElasa mwana kaShafani+ niGemariya mwana kaHilikiya, owu watemesheliyi Mwanta Zedekiya+ kuBabiloni kudi Mwanta Nebukaneza wakuBabiloni. Wahosheleña nawu:
4 “Ami Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi kudi enu ankoli ejima innafumishi muYerusalema nakuyitwala muwunkoli muBabiloni nami, 5 ‘Tuñenu matala mushakameñamu. Dimenu matempa mudeña nyikaabu yawu. 6 Sumbulenu ambanda nawa vwalenu anyana awamayala niawambanda; yisumbwilenu anyanenu awamayala ambanda nawa sumbwishenu anyanenu awambanda, kulonda niwena avwali anyana awamayala niawambanda. Musemununi mwenomu, nawa bayi mukehaku. 7 Nawa fwilenuña nenu mumusumba mwinnayitwali muwunkoli mwiikali kuwunda, nawa wulombelenuñaku kudi Yehova, muloña neyi mwikala kuwunda ninenu mukwikala mukuwunda.+ 8 Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Bayi mwiteja ayidimbi+ kudi atuprofwetu enu niakakuhoña enu adi mukachi kenuku, nawa bayi mutiyilila kuyilota yinakulotawuku. 9 Yehova nahoshi nindi, ‘Muloña anakuyiprofwetela jamakudi mwijina dami. Hinnayitemeshiku.’”’”+
10 “Muloña Yehova nahoshi nindi, ‘Neyi yaaka 70 yinashikili dehi, nakabalumukila kudi enu,+ nawa nakashikija munakanini mwamuwahi kuhitila mukuyifuntisha munidi iluña.’+
11 “Yehova nahoshi nindi, ‘Neluki yuma yinnakuyitoñojokela, hiyitoñojoka yakuwunda, bayi yayihuñuku,+ yakuyinka mbidi yayiwahi nikuchiñeja.+ 12 Dichi mwakantambika, mwakenza nawa mwakalomba kudi ami, nawa nakayitiya.’+
13 “‘Mwakankeñakeña nawa mwakanwana,+ muloña mwakankeñakeña namuchima wenu wejima.+ 14 Nawa nakadisolola kudi enu,’+ dichinahoshiyi Yehova. ‘Nawa nakapompesha ankoli jenu nikuyikuñulwila enu hamu kufuma munyuza yejima nimumaluña munayipalañesheleli,’+ dichinahoshiyi Yehova. ‘Nawa nakayifuntisha kwiluña kunayifumishili nakuyitwala muwunkoli.’+
15 “Ilaña munahoshi nenu, ‘Yehova natunyamwini atuprofwetu muBabiloni.’
16 “Muloña Yehova nahoshi kudi mwanta wunashakami hetanda daDavidi+ nikudi antu ejima anakushakama muniwu musumba, amanakwenu anabuli kuya nanenu muwunkoli, nindi 17 ‘Yehova wamazaza nahoshi nindi: “Inakuyitemeshela mpoku yakabali, nzala yakapwelendendi nichipupu,*+ nawa nakayibalumuna neyi yikuyu yatoka* chakwila hiyakutwesha nikuyidaku.”’+
18 “‘Nawa nukuyikumpisha nampoku yakabali,+ nanzala yakapwelendendi ninachipupu, nukuyibalumuna ekali chuma chakuhayama chikupu kudi mawanta ejima ahamaseki,+ ishiñu nawa chuma chakuhayamisha, chuma chakwimbila muloji+ nawa chakusupisha kudi nyuza yejima mwinnayipalañesheli,+ 19 muloña hiyanakutiyilila mazu ami inayitemesheleli nawambuñami atuprofwetuku, inayitemesheleleña kapampa kakavulu,’*+ dichinahoshiyi Yehova.
“‘Ilaña himunatiyililiku,’+ dichinahoshiyi Yehova.
20 “Dichi, tiyenu chinnahoshi ami Yehova, kudi enu ankoli ejima innafumishi muYerusalema nakuyitwala muBabiloni. 21 Ami Yehova wamazaza , Nzambi yaIsarela, nahoshi hadi Ahabi mwana kaKolaya nihadi Zedekiya mwana kaMayaseya, anakuprofweta jamakudi mwijina dami,+ nami, ‘Ichi inakuyihana muchikasa chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, nawa yena wukuyijahila hamesu enu. 22 Nawa chuma chikuyimwekena chikwikala ishiñu dakahoshañawu ankoli jaYuda ejima adi muBabiloni nawu: “Yehova akwilishi wiikali neyi Zedekiya nawa neyi Ahabi, ocheliyi mwanta waBabiloni mukesi!” 23 muloña anakoñi chuma chansonyi muIsarela,+ kwila wujila nawañodi jawakwawu nikuhosha mazu akutwamba mwijina dami inabulili kuyileja.+
“‘“Yami ineluki, nawa yami chinsahu,”+ dichinahoshiyi Yehova.’”
24 “Hakwila Shemaya+ wakuNehelami wumuleji neyi, 25 ‘Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Chineli watemesheli nyikanda mwijina deyi kudi antu ejima adi muYerusalema, kudi Zefwaniya+ mwana kaMayaseya, kapristu, nikudi atupristu ejima, neyi, 26 ‘Yehova nakutondi wiikali kapristu nakumusinsa Yehoyada kapristu kulonda wiikali mukulumpi wetala daYehova, wakutala muntu wejima wazaluka wunakwila neyi kaprofwetu kulonda wumushi mumpompa nimumaleñi amunshiñu;+ 27 hanu dinu muloñadi chiwunabulili kumuzuwila Yeremiya wakuAnatoti,+ wunakuyiprofwetela enu?+ 28 Muloña watutemesheleli nimazu kuBabiloni, nindi: “Hakahita mpinji yayilehi! Tuñenu matala mushakameñamu. Dimenu matempa mudeña nyikaabu yawu,+—”’”’”
29 Chelili kapristu Zefwaniya+ atañi iwu mukanda kumatu akaprofwetu Yeremiya, 30 izu daYehova denjili kudi Yeremiya nawu: 31 “Temeshaku mazu kudi ankoli ejima, neyi, ‘Yehova nahoshi kutalisha hadi Shemaya wakuNehelami nindi: “Chineli Shemaya waprofweteli kudi enu, hela chakwila hinamutemesheliku, nawa wesekeli kuyiluwañesha kulonda mukuhweleli mumakudi,+ 32 dichi, Yehova nahoshi nindi, ‘Inakumubalumukila Shemaya wakuNehelami niamuchisaka chindi. Kwosi muntu wamuchisaka chindi hela wumu wukupuluka mukachi kanawa antuku, nawa hakumona yuma yayiwahi yinakayilila antu jamiku,’ dichinahoshiyi Yehova, ‘muloña nakuleja antu kudikaña naYehova.’”’”
30 Izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova dahosheli nawu: 2 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Sonekaku mumukanda mazu ejima innakukuleja. 3 Muloña “tiyaña! mafuku anakwinza,” dichinahoshiyi Yehova, “hinakapompesha antu jami adi muwunkoli, aIsarela niaYuda,”+ dichinahoshiyi Yehova, “nawa nakayifuntisha mwituña dinenkeli ankakulula jawu, dakekala cheñi dawu.”’”+
4 Awa diwu mazu ahosheliyi Yehova nawaIsarela niaYuda.
5 Yehova nahoshi nindi:
“Tunatiyi chivumina chakuzaala;
Kudi yuma yakutiyisha woma, nawa kuwunda kwosi.
6 Ihulenu mwani, neyi chakwila iyala nateli kupaapa.
Muloñadi chinatookolokeliwu kumesu?
7 Mama-a! Odu ifuku hiifuku dalukadi.*+
Kwosi didi neyi denaku,
Himpinji yayihuñu yaYakoba.
Ilaña akamwamwina.”
8 Yehova wamazaza nahoshi nindi, “Munodu ifuku, nakakotola mpaanda yidi munshiñu yeyi, ninyonji yeyi nakayiketula hayedi; nawa añiinza hiyakamwilishahu* cheñi kwikala nduñu yawuku. 9 Akakalakelaña Yehova Nzambi yawu niDavidi mwanta wawu, wunakayinyamwina.”+
10 Yehova nahoshi nindi, “Nawa eyi, kambuñami Yakoba, bayi wutiya womaku,
Nawa eyi Isarela, bayi wufwa mutentuku.+
Muloña nakakwamwina nakukufumisha kwakulehi
Nawa anyaneyi nakayamwina mwituña mwakayitwalawu wunkoli.+
Yakoba wakafunta nawa wakashakama mukuwunda chakadi wakumuluwañesha,
Chakadi wakuyitiyisha woma.”+
11 “Muloña ami nidi naneyi,” dichinahoshiyi Yehova, “nukukupulwishaña.
12 Muloña Yehova nahoshi nindi:
“Kukotoka kweyi hiyanateli kukuukaku.+
Chilonda cheyi kwila achuuka nehi.
13 Kwosi wunakukuhoshelaku hakukala kweyi,
Kulonda akuuki chilonda cheyiku.
Mwakukuukila eyi mwosi.
14 Atujila tweyi ejima anakuvulameni.+
Aleka dehi kukufwila.
Muloña nakweti yikoti neyi yetanaña chilumbu,
Nakubabeshi neyi chababeshaña muntu watama,+
Muloña wanyiloña yeyi yasweja ninshidi jeyi jajivulu.+
15 Wunakudililadi henohu wunadikotweshi eyi aweni?
Kuyeña kweyi hikwakamanaku!
Muloña wanyiloña yeyi yasweja ninshidi jeyi jajivulu+
Dichinaleteshi nukwili mwenimu.
16 Dichi ejima anakukukisañana akayikisañana,+
Nawa ayilumbu jeyi ejima niwena akayitwala muwunkoli.+
Owu anakukubuwa niwena akayibuwa,
Nawa ejima anakukupuupa nakayihana kulonda akayipuupi.”+
17 Yehova nahoshi nindi, “Nakakukolesha nikuuka yilonda yeyi,+
Hela chakwila akukaanini nakukwila nawu:
‘Ziyona, abulaña kukeñakeñawu kudi wudi wejima.’”+
18 Yehova nahoshi nindi:
“Inakupompesha ankoli amumatenti aYakoba,+
Nawa nukutiyila wushona jitabanaka jindi.
Musumba akawutuñulwila hamulumba wawu,+
Nawa kaposhi kakola kakemana heluña daku datelela.
19 Nawa kudi wena kwakatiyakana mazu akusakilila nitusehu.+
20 Anyanindi akekala neyi chadiñawu kunyima,
Nawa izaza dindi dakashimata chikupu kumesu ami.+
Nakababesha ejima amukabishaña.+
21 Windi wawukeleñi wakekala wamuchisaka chindi,
Nawa mukachi kindi dimwakafuma nlomboli yindi.
Nakamukojeja kwinza kwakwihi, nawa wakenza kudi ami.”
“Muloña chakadi ami, hinyi wunateli kweseka kwinza kudi ami?” dichinahoshiyi Yehova.
22 “Nawa mwakekala antu jami,+ ninami nakekala Nzambi yenu.”+
23 Tiyenu! Mpepela yeneni yaYehova yakakunka nakulendumuka,+
Chinjimbi chakombaña chakakunkila hamutu wawatama.
24 Kuzuwa kwaYehova kwasweja hikwakafwomokaku
Sampu nakoñi dehi nakumanisha munakufwila muchima windi.+
Mwakatiyishisha chumichi mumafuku akukuminina.+
31 Yehova nahoshi nindi, “Hayina mpinji, nakekala Nzambi yayisaka yejima yaIsarela, nawa wena akekala antu jami.”+
2 Yehova nahoshi nindi:
“Antu apulukili kumpoku yakabali awanini wuselewa mwisaña
Hayileñayi Isarela kwiluña dindi dakunookela.”
3 Yehova wamwekeni kudi ami hahalehi nawa wahosheli nindi:
“Nakukeñi kukeña kwahaya nyaaka.
Dichinaleteshi nukukokeli kudi ami nakukeña kwakashinshi.*+
4 Hela chochu, nakakutuñulula nawa wakatuñewa chachiha.+
5 Nawa wakadima cheñi matempa anyivinyu kumapidi aSamariya;+
Akakudima akatumba nawa akadiluñisha nyikaabu yawu.+
6 Muloña ifuku dinakwinza dakela akakutalatala akabidikili kumapidi aEfuremu nawu:
‘Nyamukenu, tuyenu tukanduki kuZiyona, kudi Yehova Nzambi yetu.’”+
7 Muloña Yehova nahoshi nindi:
“Mwimbilenu Yakoba namuzañalu.
Bulenu nyiñula muloña yenu atachi hanyuza.+
Yibidikenu; shimekenu nakuhosha nenu,
‘Eyi Yehova, amwinaku antu jeyi, ashalahu aIsarela.’+
8 Inakuyifuntisha kufuma kwituña dakukabeta kakuchimunswa.+
Nakayipompesha hamu kufuma kumaluña akwakulehi ahamaseki.+
Hakachi kawu hakekala amputamesu niayifwayi,+
Ambanda akweti mavumu nianakuvwala anyana, ejima wawu hamu.
Akafuntaña kunu izaza deneni.+
9 Akenzaña nakudila.+
Nakayitwaminina hakalembañawu nawu ayitiyili luwi.
Muloña yami Tata yaIsarela, nawa Efuremu diyi wedi wami.”+
10 Enu nyuza, tiyenu izu daYehova,
Nawa dibidikenu kuyituutu yakwakulehi nenu:+
“Owu wamupalañesheli Isarela wakamupompesha hamu.
Wakamuhemba neyi chahembañayi kabiña mukanka windi wayimuna.+
12 Akenza nawa akadikuwa namuzañalu hewulu daZiyona+
Nawa akazañalala muloña wayuma yayiwahi yineliyi Yehova,
Mbutu, vinyu yayiha+ nimanji,
Nihamuloña wanyana kanyikoku ninyana kañombi.+
Kudila kwawu nakakubalumuna muzañalu.+
Nakayikundeja nikuyizañalesha hachineñi chikwetiwu.+
14 Atupristu* nakayikutisha nayuma yayivulu,*
Nawa antu jami akekuta nayuma yami yayiwahi,”+ dichinahoshiyi Yehova.
15 “Yehova nahoshi nindi:
‘MuRama munatiyakani izu,+ mukeña nikudila chikupu:
Racheli nakudila anyanindi awamayala.*+
Nakaani kumukundeja hamuloña wawanyanindi awamayala,
Muloña hiyadi nawa kwokuku.’”+
16 Yehova nahoshi nindi:
“‘Lekaku kudila nikuwulumuna madilu,
Muloña wakatambwila wufwetu hamudimu weyi,’ dichinahoshiyi Yehova.
‘Akafunta kufuma kwituña dachilumbu.’+
17 ‘Nawa kumbidi yeyi kudi chuma chiwatela kuchiñeja,’+ dichinahoshiyi Yehova.
‘Anyaneyi akafunta mwiluña dawu.’”+
18 “Mwamweni natiyi Efuremu chinakwaabayi nindi,
‘Wunanfumbi nawa natambwili kufumba,
Neyi mwana kañombi abula kudizishawu.
Nfuntishi, nawa nukushikena dakufunta,
Muloña yeyi Yehova Nzambi yami.
19 Muloña chinafuntili tuhu natiyili kutama;+
Chiyankwashili kutiyishisha neteli hekata dami nachineñi.
Natiyili nsonyi nawa nasawukili,+
Muloña wayuma yatama yinakoñeli muwansi wami.’”
20 “Komana Efuremu himwana walema kudi ami, mwana inakeñaku?+
Muloña hela chakwila nukumuzuwila chamuchidinyi, hohamu namwanukaña.
Dichaleteshaña nimutoñeña.+
Nawa mwamweni nakamutiyila wushona,” dichinahoshiyi Yehova.+
21 “Dishimikili yinjikijilu mumukwakwa,
Nawa shaku yipamba.+
Shaku maana kumukwakwa weneni, njila muwatela kuya.+
Funtaku, eyi mujiki* kaIsarela, funtaku kuniyi nyisumba yeyi.
22 Eyi mwana wamumbanda wabula kushinshika, wukululutaña kushika mpinjinyi?
Muloña Yehova naleñi chuma chachiha hamaseki:
Mumbanda wukufwilaña chikupu kulondela iyala.”
23 Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Neyi nafuntishi dehi ankoli jawu nakuyipompesha hamu akahosha cheñi awa mazu mwituña daYuda nimunyisumba yawu nawu: ‘Yehova akukiswili, eyi iluña dakushakamamu daloña,+ eyi mpidi yajila.’+ 24 Nawa dimwakashakamaña Yuda ninyisumba yawu yejima hamu, andimi ninowu akalombolaña nyikanka yayimuna.+ 25 Muloña nakakolesha wejima* wunazeyi nawa wejima* wunakumana ñovu nakamwikutisha.”+
26 Hohenohu nahindukili nawa natoneni, tulu twami twawahili.
27 Yehova nahoshi nindi, “Tiyaña! mafuku anakwinza, inakavulisha amwitala daIsarela niamwitala daYuda. Nawa nakayivulishila niyimuna yawu.”+
28 “Nawa neyi chinayitalileña nami niyibwiti, niyihumuni, niyikunduli, niyikisañani nawa niyikatishi,+ dichinakayitalaña cheñi kulonda niyituñi nikuyitumba,”+ dichinahoshiyi Yehova. 29 Munowu mafuku akahosha cheñi wanyi nawu, ‘Atata jawantu adiili nyivinyu yabatuka, ilaña anyana diwu atiyili ñañanyi.’*+ 30 Ilaña muntu-himuntu wakafwa kukoola chiluwa chindi yomweni. Muntu wejima wunakuda nyivinyu yabatuka diyi wakatiya ñañanyi.”
31 “Tiyenu! Mafuku anakwinza,” dichinahoshiyi Yehova, “inakatiyañana chitiyañenu chachiha naamwitala daIsarela niamwitala daYuda.+ 32 Hichikekala neyi chitiyañenu chinatiyañeni nawankakulula jawu hefuku dinayikwatili kuchikasa nakuyifumisha mwituña daEjipituku,+ ‘chitiyañenu chami chafumpiliwu,+ hela chakwila nadiña nkaaka yawu* walala,’ dichinahoshiyi Yehova.”
33 Yehova nahoshi nindi, “Ichi dichitiyañenu chinakatiyañana naamwitala daIsarela hakamana awa mafuku. Nakasha nshimbi jami mukachi kawu,+ nawa nakajisoneka munyichima yawu.+ Nakekala Nzambi yawu nawa wena akekala antu jami.”+
34 Yehova nahoshi nindi, “Nawa kwosi wakalejaña cheñi ntuñi nindi hela manakwindi nindi: ‘Mwiluki Yehova!’+ muloña wejima wawu akañiluka, kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema.+ Muloña nakayanakena chiluwa chawu nawa hinakanukahu cheñi nshidi yawuku.”+
35 Yehova nahoshi nindi,
Wahanaña itena kulonda ditoñekeña namwaana,
Washaku nshimbi yakakweji nitutumbwa kulonda tutoñekeña nawufuku,
Wavundulaña kaluñalwiji nawa waleteshaña mankanda aku kubwankañila,
Wukweti ijina daYehova wamazaza:+
36 “‘Neyi iji nshimbi jikañanya kuzatika,’ dichinahoshiyi Yehova,
‘Dihu dinu anyana kaIsarela hakalekawu kwikala muza kumesu ami haya nyaaka.’”+
37 Yehova nahoshi nindi: “‘Neyi mawulu atwesha kuyipima nawa yikuku yeseki atwesha kuyikeñakeña hiyidi, dihu dinu hinakakaana anyana kaIsarela ejima muloña wayuma yejima yinakoñiwu,’ dichinahoshiyi Yehova.”+
38 Yehova nahoshi nindi, “Tiyaña! mafuku anakwinza, hakamutuñilawu Yehova musumba+ kutachikila kuKaposhi kaHananeli+ kushika kuChiisu Chewombu.+ 39 Nawa mwonji wakupima nachu+ wakemakana nakushika kukapidi kaGarebi, wakabalumuka nakuya kuGowa. 40 Nawa chinekineki chejima chayibimbi nimawuti* ninyikunkumuki yejima kushika nikuChinekineki chaKidironi+ ndo-o nikwiwombu daChiisu chaTuwalu+ kumusela, chakekala chuma chajila kudi Yehova.+ Hiyamba kachibwitahu cheñi hela kuchihumunaku.”
32 Izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova muchaaka chamu 10 chaMwanta Zedekiya waYuda, dikwila nawu chaaka chamu 18 chaNebukaneza.*+ 2 Haniyi mpinji amashidika amwanta waBabiloni akuchikileña Yerusalema, nawa kaprofwetu Yeremiya amukwatili nakumuhemba muLubanza lwawaNhembi+ mwitala* damwanta waYuda. 3 Muloña Mwanta Zedekiya waYuda wamukwatili nakumwila nindi,+ “Muloñadi chiwunaprofweteli ñana? wunakuhosha neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Nukuhana iwu musumba muchikasa chamwanta waBabiloni, yena wukuwutambula,+ 4 nawa Mwanta Zedekiya waYuda hakayitemuka aKalideyaku, muloña mwamweni akamuhana muchikasa chamwanta waBabiloni, nawa yena wakahosha nindi kanwa-nakanwa nawa wakadimona nindi mesu namesu.”’+ 5 ‘Wakamutwala Zedekiya kuBabiloni, nawa wakatwalekahu kushakama kwenoku sampu nabalumukili kudi yena. Hela chakwila mukutwalekahu kuzuña nawaKalideya, himukushindaku,’ dichinahoshiyi Yehova.”+
6 Yeremiya wahosheli nindi: “Izu daYehova dinenzi kudi ami, nawu, 7 ‘Hanameli mwana kaShalumi mana kwatata yeyi wukwinza kudi eyi nakukwila nindi: “Landaku iha dami didi muAnatoti,+ muloña yeyi wukweti wuswa watachi wakudilandulula.”’”+
8 Hanameli mwana kamana kwatata yami wenjili kudi ami muLubanza lwawaNhembi, neyi chahosheliyi Yehova, nawa wañilili nindi: “Mwani landaku iha dami didi muAnatoti, mwituña daBenjamini, muloña yeyi wukweti wuswa wakudiswana nikudilandulula. Dilandi diikali deyi.” Hohenohu nelukili nami idi hiizu daYehova.
9 Dichi nalandili iha muAnatoti kudi Hanameli mwana kamana kwatata yami. Napimini mali+ nakumwinka, mashekeli* 7 niyikunku 10 yasiliva. 10 Kufumahu, nayisonekeli mumukanda,+ nalamikiliku chilamiku, natambikili ayinsahu+ nawa napimini mali hasikelu. 11 Nanoneli mukanda wakulanda nachu, wunalamikili chilamiku kwesekeja nanshimbi niyuma yakeñekaña, nimukanda wunabulili kulamika chilamiku, 12 nawa nahanini mukanda wakulanda nachu kudi Baruki+ mwana kaNeriya+ mwana kaMaseya hamesu aHanameli mwana kamana kwatata yami, ayinsahu asonekeli mumukanda wakulanda nachu, niaYudeya ejima ashakamini muLubanza lwawaNhembi.+
13 Dichi namulejeli Baruki hamesu awu nami: 14 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Sendaku iyi nyikanda, iwu mukanda wakulanda nachu wakulamika chilamiku niniwu wukwawu wakadi kulamika chilamiku, wuyishi muchipwepu chewumba, kulonda yakashakami yaaka yayivulu.’ 15 Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Matala nimaha nimatempa anyivinyu akayilanda cheñi mudinu ituña.’”+
16 Hanyima yakumwinka Baruki mwana kaNeriya mukanda wakulanda nachu, nalombeli kudi Yehova nami: 17 “Mama eyi Yehova Mwanta Wabadika! Talaña! Waleñeli mawulu niiseki nañovu jeyi jabadika+ ninachikasa cheyi chakwolola. Kwosi chuma chasweja kubadika kudi eyiku, 18 eyi wamwekeshelaña makombakaji kukeña kwakashinshi, ilaña chiluwa chakoñeliwu atata jawantu wafwetelañamu anyanawu avwalikaña hanyima yawu,+ eyi Nzambi walala, wabadika nawa wañovu, eyi wukweti ijina daYehova wamazaza. 19 Yeyi wabadika mukufumba* nawa wabadika munyidimu,+ wukweti mesu ashinshikaña njila jejima jawantu,+ kulonda wufweti muntu-himuntu kwesekeja nanjila jindi nikwesekeja nayuma yelañayi.+ 20 Wunakoñi yinjikijilu niyihayamisha mwituña daEjipitu, yelukawu kushika nikulelu, dichi wunadituñili eyi aweni ijina muIsarela nimudi antu,+ neyi chichidi dalelu. 21 Nawa wayifumishili antu jeyi aIsarela mwituña daEjipitu, nayinjikijilu, nayihayamisha, nachikasa chañovu, nachikasa chakwolola ninanyidimu yakutiyisha woma.+
22 “Mukuhita kwampinji, wayinkeli idi ituña diwasanyikili kwinka ankakulula jawu,+ ituña dasweja mayeli niwuchi.+ 23 Nawa enjili nakushakamamu, ilaña hiyovwahilili izu deyi hela kulondela nshimbi jeyiku. Hiyelilihu chuma chejima chiwayilejeli neyi eliku, dichi eyi wakojejeli iku kukala kwejima kuyimwekena.+ 24 Talaña! Antu anenzi nayuma yakukuchika nachu kulonda atambuli musumba,+ nawa muloña wampoku yakabali,+ nzala yakapwelendendi nichipupu,*+ musumba wukuholokela mumakasa awaKalideya anakuwuzuñisha; yuma yiwashimwini yejima yinamwekani, neyi ichi chiwunakumona. 25 Eyi Yehova Mwanta Wabadika, ilaña eyi wunanleji neyi, ‘Dilandili eyi aweni iha namali nawa wutambiki niayinsahu,’ hela chakwila musumba akuwuhana muchikasa chawaKalideya.”
26 Hohenohu izu daYehova denjili kudi Yeremiya nawu: 27 “Yami onu, ami Yehova, Nzambi yawantu ejima.* Kudihu chuma chasweja kubadika kudi ami? 28 Dichi, Yehova nahoshi nindi, ‘Inakuhana iwu musumba kudi aKalideya nimuchikasa chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, nawa yena wukuwutambula.+ 29 Nawa aKalideya anakuzuñisha iwu musumba akwinza nakuwocha nakesi nawa akuwochela+ kumu namatala akweti yisu halambwilañawu antu nyilambu kudi Bayali nawa hahuñunwinañawu nyilambu yavinyu kudi anzambi amakwawu nakunzuwisha.’+
30 “Yehova nahoshi nindi, ‘Muloña antu amuIsarela niamuYuda anakukoña hohu yuma yatama kumesu ami, kufuma kuwansi wawu;+ antu amuIsarela anatwalekihu kunzuwisha namudimu wakumakasa awu. 31 Muloña iwu musumba, kufuma tuhu hefuku dawutuñiliwu kushika nikwifuku dalelu, wankojejaña hohu kuzuwa nikulendumuka,+ dichi atela kuwufumisha kumesu ami,+ 32 muloña wayuma yatama yejima yinakoñiwu antu amuIsarela niamuYuda nakunzuwisha, wena, anyanta jawu,+ ayilolu jawu,+ atupristu awu, atuprofwetu awu+ niantu amuYuda niashakamaña muYerusalema. 33 Atwalekelihu kunfutalela, chatela antalishili chamesu;+ hela chakwila nesekeli kuyidizisha kapampa kakavulu,* kwosi hela wumu hakachi kawu wadiña nakutiyilila kulonda atambwili kufumbaku.+ 34 Nawa adiña nakusha ankishi jawu awuzondu mwitala dikweti ijina dami, kulonda aditamishi.+ 35 Kubombelahu, atuñili yinañanaña yaBayali muChinekineki chaMwana kaHinomi,*+ kulonda ahitisheñahu anyanawu awamayala niawambanda mukesi nakumulambula Moleki,+ chuma chinabulili kuyileja+ nawa chabulili kwinzahu nikumuchima wami* chakukoña chuma chawuzondu ñana, nakumuletesha Yuda kuvulumuna.’
36 “Dichi, Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi kutalisha haniwu musumba wumunakuhosha nenu akuwuhana muchikasa chamwanta waBabiloni nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu, nindi, 37 ‘Inakuyipompesha hamu kufuma kumatuña ejima kunayipalañesheleli nakuzuwa kwami, nakulendumuka kwami ninakuhila kwakweni,+ nawa nukuyifuntisha kudinu iluña nakuyishakamisha mukuwunda.+ 38 Nawa akwikala antu jami, ninami nukwikala Nzambi yawu.+ 39 Nawa nukuyinka muchima wumu+ ninjila yimu kulonda antiyeña woma mpinji yejima, kulonda yuma yakayiwahileña wena nianyanawu akavwalikaña hanyima yawu.+ 40 Nawa nukutiyañana nawu chitiyañenu chahaya nyaaka,+ chakwila nawu hinakalekahu kuyilila yuma yayiwahiku;+ nawa munyichima yawu nakashamu kuntiya woma, kulonda akabuli kufuma kudi ami.+ 41 Nakazañalala nakuyilila yuma yayiwahi,+ nawa nakayishimatisha chikupu mudinu ituña+ namuchima wami wejima ninawumi* wami wejima.’”
42 “Muloña Yehova nahoshi nindi, ‘Neyi chinnayileteli awa antu iku kukala kwejima kwasweja, dichinakayiletela niyuma yejima yayiwahi yinnakuyikana.+ 43 Nawa maha akayilanda cheñi mudinu ituña,+ hela chakwila munakuhosha nenu: “Dashala kwamahembi hohu chakadi antu nianyama, nawa anadihani kudi aKalideya.”’
44 “Yehova nahoshi nindi, ‘Maha akayilanda namali, nyikanda yakulanda nachu akayisoneka nawa akayenzela nakushaku chilamiku, nawa ayinsahu akayitambika mwituña daBenjamini,+ mumaluña anyeñumuka Yerusalema, munyisumba yamuYuda,+ munyisumba yamwiluña damapidi, munyisumba yamunkulu+ nimunyisumba yakukabeta kakuchidiilu, muloña nakafuntisha ankoli jawu.’”+
33 Izu daYehova denjili kudi Yeremiya kamuchiyedi, hamukwatiliwu nakumuhembela muLubanza lwawaNhembi,+ nawu: 2 “Yehova Ntuñi yeseki, Yehova wadiwumbili nawa wadishimatishili; Yehova didu ijina dindi, nahoshi nindi 3 ‘Ntambiki, ami nukukwitiya nawa nadiloñeshi kukuleja yuma yamaneni nawa yakukañanya kutiyishisha yiwabula kwiluka.’”+
4 “Muloña Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi hamatala amuniwu musumba nihamatala awanyanta akuYuda anahumuniwu muloña wayuma yakukuchika nachu nimpoku yakabali,+ 5 nihadi antu anakwinza nakuzuña nawaKalideya, nakwinzesha awa maluña nayibimbi yanowu ajahiliyi nakuzuwa kwindi ninakulendumuka kwindi, owu elili yuma yatama yinamukojeji asweki chamesu indi kuniwu musumba, nindi: 6 ‘Inakuuka iwu musumba nikuwukolesha,+ nukuyuuka nawa nukuyinka kuwunda kwasweja nichalala.+ 7 Nawa nukufuntisha ankoli aYuda niankoli aIsarela,+ nukuyituña neyi chinelili hakusambila.+ 8 Nawa nukuyitookesha kunyiloña yejima yanshidi yinanvulumuniwu,+ nawa nukuyanakena nyiloña yejima yanshidi jawu niyakufumpa nshimbi jami.+ 9 Nawa kudi ami wakekala ijina dakuzañalelamu, kushimeka kwami nawa chuma chami chalubanji kumesu anyuza yejima yahamaseki yakatiya yuma yejima yayiwahi yinakayilila.+ Akafwa mutentu nawa akazaala+ muloña wayuma yejima yayiwahi nikuwunda kunakawuletela.’”+
10 “Yehova nahoshi nindi: ‘Munidi iluña dimwakatena nenu mahembi, mwakadi antu hela yimuna, munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema yashala mahembi, mwakadi antu hela yimuna, mwakatiyakana cheñi 11 ipumba dakudikuwa nidakuzañalala,+ izu dakalemba nezu dakankaña niizu danowu anakuhosha nawu: “Musakililenu Yehova wamazaza, muloña Yehova himuwahi;+ kukeña kwindi kwakashinshi kwahaya nyaaka!”’+
“‘Akaleta mwitala daYehova yawaana yakusakilila nachu,+ muloña nakafuntisha antu amwituña atwaliliwu wunkoli, neyi chinelili hatachi,’ dichinahoshiyi Yehova.”
12 “Yehova wamazaza nahoshi nindi: ‘Munawa mahembi, mwakadi antu hela yimuna nimunyisumba yawu yejima, mwakekala cheñi maluña amunyenvu kwakanookeshelañawu atubiña yimuna yawu.’+
13 “Yehova nahoshi nindi, ‘Munyisumba yamwiluña damapidi, munyisumba yamunkulu, munyisumba yakukabeta kakuchidiilu, mwituña daBenjamini, mumaluña anyeñumuka Yerusalema+ nimunyisumba yamuYuda,+ yimuna yakahita cheñi mwishina damakasa anowu wunakuyichinda.’”
14 “Yehova nahoshi nindi, ‘Tiyenu! Mafuku anakwinza, hinakashikija chikaninu chachiwahi chinashimuna hadi amwitala daIsarela niamwitala daYuda.+ 15 Munowu mafuku nawa hanoyu mpinji nakamututwishila Davidi mutombu*+ waloña nawa wakasompa mwawuñanji nimwaloña mwituña.+ 16 Munowu mafuku Yuda akamwamwina+ nawa Yerusalema wakashakama mukuwunda.+ Nawa ichi dichakamutenañawu nawu: Yehova Diyi Kuloña Kwetu.’”+
17 “Muloña Yehova nahoshi nindi: ‘Mundonda yachisaka chaDavidi himwakabula iyala wakashakama hetanda danowu amwitala daIsarelaku,+ 18 hela mudi atupristu aLevi himwakabula muntu wakwimana kumesu ami nakulambula nyilambu yamukuma yakushita, nakwocha nyilambu yambutu nikulambula nyilambu yikwawuku.’”
19 Nawa izu daYehova denjili cheñi kudi Yeremiya, nawu: 20 “Yehova nahoshi nindi, ‘Neyi mufumpa chitiyañenu chami kutalisha kumwaana nichitiyañenu chami kutalisha kuwufuku, nakukañesha mwaana niwufuku kwinza hampinji yawu yatelela,+ 21 dihu dinu hakafumpika chitiyañenu chami chinatiyañeni nakambuñami Davidi,+ kulonda akabuli kwikala namwana wakekala mwanta hetanda dindi,+ nichitiyañenu chami chinatiyañeni nawatupristu aLevi, akakunkalakela.+ 22 Neyi chavula yuma yejima yamumawulu yakukañanya nikuchinda niwusekulula wakukaluñalwiji wakukañanya nikupima, dichinakavulisha anyana* kakambuñami Davidi niaLevi anakunkalakela.’”
23 Nawa izu daYehova denjili cheñi kudi Yeremiya, nawu: 24 “Wunatiyi wanyi chinakuhoshawu awa antu nawu, ‘Yehova wakakaana yisaka yiyedi yatondeliyi’? Nawa anakulemesha antu jami wanyi, nawa aleka dehi kuyimona nawu himuza.
25 “Yehova nahoshi nindi: ‘Neyi chinashaku chitiyañenu chami kutalisha kumwaana niwufuku,+ nshimbi jewulu niiseki,+ 26 munjila yoyimu hinakakaana anyana* kaYakoba niakambuñami Davidi, chakwila nakabuli kutondahu anyanindi* kwikala anyuuli akuyuula mutaña* waAbarahama, waIsaka niwaYakobaku. Muloña nakafuntisha ankoli jawu+ nawa nakayitiyila wushona.’”+
34 Hampinji Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni ninjita yindi yejima nimawanta ejima ahamaseki adiña muchiyuulu chindi niantu ejima hazuñileñawu naYerusalema ninyisumba yindi, izu daYehova denjili kudi Yeremiya nawu:+
2 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Yaku wakahoshi naMwanta Zedekiya+ waYuda wumuleji neyi: “Yehova nahoshi nindi, ‘Iwu musumba inakuwuhana muchikasa chamwanta waBabiloni, nawa yena wukuwocha nakesi.+ 3 Dichi eyi hiwukupuluka kuchikasa chindiku, muloña chakadi nikujina akukukwata nakukuhana kudi yena.+ Nawa wukudimona namwanta waBabiloni mesu-namesu, wukuhosha naneyi kanwa-nakanwa, nawa wukuya kuBabiloni.’+ 4 Hela chochu, eyi Mwanta Zedekiya waYuda, tiyaku izu daYehova dinahoshiyi nindi, ‘Yehova nahoshi hadi eyi nindi: “Wakafwa nampoku yakabali wanyi. 5 Wakafwa mukuwunda,+ nawa akakwilila chidika chakwocha insensi neyi chayilililiwu ankakulula jeyi, anyanta adiñaku henohu eyi kanda, nawa akakudila nawu, ‘Yoyoyu, eyi mwanta!’ muloña ‘ami nahoshi dehi idi izu,’ dichinahoshiyi Yehova.”’”’”
6 Kufumahu, kaprofwetu Yeremiya wahosheli awa mazu ejima kudi Mwanta Zedekiya waYuda muYerusalema, 7 hazuñileñawu amashidika amwanta waBabiloni naYerusalema ninanyisumba yejima yamuYuda yashalilihu,+ naLakishi+ ninaAzeka;+ muloña diyi nyisumba hohu yakiñewa yashalilihu hanyisumba yamuYuda.
8 Izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova hanyima yakwila Mwanta Zedekiya natiyañani dehi chitiyañenu nawantu ejima muYerusalema dakubidika nsañu yakusubuka kudi wena,+ 9 nawu muntu wejima watela kusubula anduñu jindi aHeberu, awamayala niawambanda, kulonda kubuli kwikala muntu hela wumu wukutwalekahu kuhemba mukwawu kaYudeya wunduñu. 10 Dichi ayilolu ejima niantu ejima ovwahilili. Atiyañeni chitiyañenu nawu muntu wejima watela kuumbaku anduñu jindi awamayala niawambanda nawa hatela kutwalekahu kuyihemba wuduñuku. Dichi ovwahilili nawa ayuumbiliku. 11 Ilaña, mukuhita kwampinji afuntishili anduñu jawu awamayala niawambanda asubwiliwu, nawa ayiñijili cheñi muwuduñu. 12 Dichi izu daYehova denjili cheñi kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova nawu:
13 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Natiyañeni chitiyañenu nawankakulula jenu+ hefuku dinayifumishili mwituña daEjipitu, mwitala dawuduñu,+ nami: 14 “Hakumana kwayaaka 7, wejima wenu muntu-himuntu watela kuumbaku manakwindi kaHeberu ayilandishiliwu nawa wunayikalakeli yaaka 6. Mwatela kumuumbaku.”+ Ilaña ankakulula jenu hiyatiyilili hela kuteñeleka matu awu kudi amiku. 15 Nawa katataka* enu aweni mwabalumuka nakwila chuma chaloña kumesu ami nanochu chimwabidika nsañu yakusubuka kudi akwenu, nawa mwatiyañana chitiyañenu kumesu ami mwitala dikweti ijina dami. 16 Ilaña mwabalumuka nakujilola ijina dami+ nanochu chimwafuntisha anduñu jenu awamayala niawambanda owu imwombiliku kwesekeja nachakeñeleñawu,* nawa mwayiñija cheñi muwuduñu.’
17 “Dichi, Yehova nahoshi nindi: ‘Himunañovwahili nakubidika nsañu yakusubukaku, muntu-himuntu kudi manakwindi nikudi mukwawu.+ Ichi dinu inakubidika nsañu yakusubuka kudi enu, mwakafwa nampoku yakabali, nachipupu* ninanzala yakapwelendendi,+ nawa nakayibalumuna mwakekali chuma chakuhayama chikupu kudi mawanta ejima ahamaseki,’+ dichinahoshiyi Yehova. 18 ‘Nawa ichi dichakayimwekena antu afumpili chitiyañenu chami nakubula kwovwahila mazu achitiyañenu chatiyañeniwu kumesu ami habalwiliwu mwana kañombi hakachi nakuhita haneli mutamba iku mutamba iku,+ 19 dikwila nawu, ayilolu amuYuda, ayilolu amuYerusalema, ayilolu amuchota, atupristu niantu ejima amwituña owu ahitili hakachi kanyitamba yamwana kañombi: 20 Nakayihana kudi ayilumbu jawu nikudi owu anakukeña kuyijaha* nawa yibimbi yawu yakekala yakuda yawatuda amuluzwizu niyawanyama ahamaseki.+ 21 Nawa Mwanta Zedekiya waYuda niayilolu jindi nakayihana muchikasa chawayilumbu jawu nimuchikasa chanowu anakukeña kuyijaha* nimuchikasa chawamashidika amwanta waBabiloni,+ anakuchiina kuzuña nanenu.’+
22 “Yehova nahoshi nindi, ‘Inakuhana lushimbi, nukuyifuntisha muniwu musumba, nawa akuzuña nawu nakuwutambula nikuwocha nakesi;+ nawa nyisumba yamuYuda nukuyibalumuna kwamahembi, chakadi muntu wukushalamu.’”+
35 Izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova mumafuku aYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, nawu: 2 “Yaku kumutaña wawaRekabi+ wuhoshi nawena nawa wuyileti mwitala daYehova, mukapeka kamu kakudiilamu. Kufumahu wuyinki vinyu anwi.”
3 Dichi nasendeli Yazaniya mwana kaYeremiya, Yeremiya mwana kaHabaziniya, amanakwindi, anyanindi ejima nimutaña wejima wawaRekabi 4 nakuyitwala mwitala daYehova. Nayileteli mukapeka kakudiilamu kawanyana kaHanani mwana kaIgidaliya, muntu waNzambi walala, kadiña kwakwihi nakapeka kakudiilamu kawayilolu kadiña hewulu dakapeka kakudiilamu kaMayaseya mwana kaShalumi mukakuhemba kuchiisu. 5 Kuhiñahu, natentekeli makaapu* nimakaapu abula nyikotu* enzala vinyu kumesu awamayala akumutaña wawaRekabi nakuyileja nami: “Nwenu vinyu.”
6 Ilaña wena ahosheli nawu: “Tukunwa vinyu wanyi, muloña Yehonadabi*+ mwana kaRekabi, nkakulula yetu, watwinkeli ilu lushimbi nindi, ‘Enu hela anyanenu himwatela kunwa vinyuku. 7 Nawa himwatela kutuña matala, kukuwa mbutu, hela kutumba hela kwikala netempa danyivinyuku. Ilaña, mushakameña mumatenti mpinji yejima, kulonda mwakashakami yaaka yayivulu mwituña mumudi añiinza.’ 8 Dichi tunatwalekihu kwovwahila izu daYehonadabi mwana kankakulula yetu Rekabi muyuma yejima yatulejeliyi, kuhitila mukubula kunwa vinyu, etu, añodi jetu, anyanetu awamayala niawambanda. 9 Nawa hitwatuñaña matala akushakamamuku, hitukweti matempa anyivinyu, maha hela mbutuku. 10 Tunatwalekihu kushakama mumatenti nikwovwahila yuma yejima yatulejeliyi Yehonadabi* nkakulula yetu. 11 Ilaña Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni chenjiliyi nakulukuka ituña,+ twahosheli netu, ‘Ilenu tuyi kuYerusalema kulonda tutemuki njita yawaKalideya niyawaSiriya,’ nawa nihayinu mpinji tunakushakama muYerusalema.”
12 Nawa izu daYehova denjili kudi Yeremiya nawu: 13 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Yaku wakayileji antu amuYuda niantu ashakamaña muYerusalema neyi: “Komana hinayikonkomweneneña kwovwahila mazu amiku, tahindi?”+ dichinahoshiyi Yehova. 14 “Yehonadabi mwana kaRekabi walejeli akumutaña windi kubula kunwa vinyu, nawa anovwahili mwahosheliyi nakubula kuyinwa kushika nikulelu, dichi anakwovwahila lushimbi lwankakulula yawu.+ Hakwila enu nayikonkomweni kapampa kakavulu,* ilaña himunañovwahiliku.+ 15 Nawa natwalekelihu kutemesha ambuñami ejima atuprofwetu kudi enu, nayitemesheleña kapampa kakavulu,*+ nakuyileja nami, ‘Mwani, balumukenu, muntu-himuntu aleki yuma yatama+ nakwila yuma yaloña! Bayi mulondela anzambi acheñi nakuyikalakelaku. Neyi mwila mwenimu mwakatwalekahu kushakama mwituña dinayinkeli enu niankakulula jenu.’+ Ilaña himwateñelekeli itu denu hela kuntiyililaku. 16 Akumutaña waYehonadabi mwana kaRekabi analondeli lushimbi lwayinkeliwu kudi nkakulula yawu,+ ilaña awa antu anantiyilili wanyi.”’”
17 “Dichi Yehova, Nzambi wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: ‘Ichi inakuleta yihuñu yejima hadi Yuda nihadi antu ejima ashakamaña muYerusalema yinayisoñamishileñahu,+ muloña nayilejaña, ilaña wena hiyatiyililañaku, nawa natwalekihu kuyitambika, ilaña wena kwitiya nehi.’”+
18 Nawa Yeremiya walejeli mutaña wawaRekabi nindi: “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Chimunovwahili lushimbi lwankakulula yenu Yehonadabi nawa munatwalekihu kulondela kuleja kwindi kwejima, nakwila mwejima mwayilejeliyi, 19 Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Hikwakabula muntu hela wumu wamumutaña waYehonadabi* mwana kaRekabi wakukalakela kumesu amiku.”’”
36 Dichi muchaaka chamuchiwana chaYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, idi izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova, nawu: 2 “Nonaku muvuñilu* wusonekimu mazu ejima innakuleji anakundami aIsarela niYuda+ ninyuza yejima,+ kufuma hefuku datachi dinahosheli naneyi mumafuku aYosiya kushika nidalelu.+ 3 Hadaha neyi antu amwitala daYuda atiya yihuñu yejima yinnakukeña kuyiletela, akubalumuka nakuleka njila jawu jatama kulonda nakayanakeni chiluwa chawu ninshidi yawu.”+
4 Kufumahu, Yeremiya wamutambikili Baruki+ mwana kaNeriya, nawa Yeremiya wahosheli mazu ejima amulejeliwu kudi Yehova, dichi Baruki wayisonekeli mumuvuñilu.*+ 5 Kuhiñahu, Yeremiya wamulejeli Baruki nindi: “Ami anankwati nawa hinukutwesha kwiñila mwitala daYehovaku. 6 Dichi yeyi watela kwiñila mukachi nakutaña nezu datiyakana mazu aYehova adi mumuvuñilu iwasoneka chinahoshaña. Wakayitañi iku antu anakutiyaku hetala daYehova hefuku dakushakama chakadi kuda; dichi watela kuyitañilawu antu ejima amuYuda enzaña kufuma munyisumba yawu. 7 Hadaha kulomba kwawu kwakukeña kuyitiyila luwi kukushika kudi Yehova, nawa akubalumuka, muntu-himuntu wukuleka njila jindi jatama, muloña kuzuwa nikulendumuka kunashimuniyi Yehova nindi kunakwinza hadi awa antu kunasweji kutoha.”
8 Dichi Baruki mwana kaNeriya welili mwejima mwamulejeliwu kudi kaprofwetu Yeremiya; watañili nezu datiyakana mazu aYehova adiña mumuvuñilu* hetala daYehova.+
9 Dichi muchaaka chamuchitanu chaYehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, mukakweji kamu 9, antu ejima amuYerusalema niantu ejima enjili muYerusalema kufuma munyisumba yamuYuda abidikili nawu akushakama chakadi kuda kumesu aYehova.+ 10 Kufumahu, Baruki watañili nezu datiyakana mazu aYeremiya adiña mumuvuñilu* hetala daYehova, mukapeka* kaGemariya+ mwana kaShafani+ mukakukopolola,* mulubanza lwahewulu, kuwiñililu wakuchiisu chachiha chetala daYehova,+ iku antu ejima anakutiyaku.
11 Chelili Mikaya mwana kaGemariya, Gemariya mwana kaShafani atiyi mazu aYehova amumuvuñilu,* 12 wakunkumukili nakuya kwitala* damwanta, kukapeka kansoneki. Ayilolu* ejima adiña ashakama kwenoku: nsoneki Elishama,+ Delaya mwana kaShemaya, Elinatani+ mwana kaAkibori,+ Gemariya mwana kaShafani, Zedekiya mwana kaHananiya niayilolu amakwawu ejima. 13 Mikaya wayilejeli mazu ejima atiyiliyi hatañileñayi Baruki mumuvuñilu* iku antu ejima anakutiyaku.
14 Dichi ayilolu ejima atemesheli Yehudi mwana kaNetaniya, Netaniya mwana kaShelemiya, Shelemiya mwana kaKushayi kudi Baruki, nakuhosha nawu: “Inzaku nawa wusendi nimuvuñilu wuwatañaña iku antu anakutiyaku.” Baruki mwana kaNeriya wasendeli muvuñilu muchikasa chindi nakuya kwadiñawu. 15 Amwilili nawu: “Mwani shakamaku, wututañiliwu nezu datiyakana.” Dichi Baruki wayitañililiwu.
16 Dichi chatiyiliwu tuhu mazu ejima, aditalili wumu namukwawu nawoma, nawa amulejeli Baruki nawu: “Awa mazu ejima chiña tuhu tumulejimu mwanta.” 17 Nawa amwihwili Baruki nawu: “Mwani, tuleji chiwasoneka awa amazu ejima. Wayisoneka hampinji yahoshañayi, tahindi?” 18 Baruki wayakwili nindi: “Wahoshaña awa mazu ejima kudi ami, nawa ami nayisonekaña muniwu muvuñilu* nawulombu.”* 19 Ayilolu amwilili Baruki nawu: “Yenu mwakaswami, eyi niYeremiya, nawa bayi muleja muntu wudi wejima kumudiku.”+
20 Kuhiñahu eñilili mudi mwanta, mulubanza, atentekeli muvuñilu mukapeka kansoneki Elishama, nawa amulejeli mwanta yuma yejima yatiyiliwu.
21 Dichi mwanta watemesheli Yehudi+ nakunona muvuñilu, nawa wawuleteli kufuma mukapeka kansoneki Elishama. Yehudi watachikili kumutañilawu mwanta niayilolu ejima emeni kwakwihi namwanta. 22 Mwanta wadiña washakama mwitala mwashakamineñayi mumpinji yachishika, mukakweji kamu 9,* iku nakwota kesi kabutukileña mumbabula. 23 Yehudi welileña chatañayi yibalu yisatu hela yiwana, mwanta waketwileña ochi chikunku nampoku yansoneki nakuchinatila mukesi kabutukileña mumbabula, nichamaninini muvuñilu wejima mukesi kadiña mumbabula. 24 Nawa hiyatiyili womaku; muloña mwanta hela ambuñindi ejima atiyili awa mazu ejima hiyatabwili yakuvwala yawuku. 25 Hela chakwila Elinatani,+ Delaya+ niGemariya+ amulembeleli mwanta nawu yabuli kwocha muvuñilu, yena hayitiyililiku. 26 Kubombelahu, mwanta walejeli Yerameyeli mwana kamwanta, Seraya mwana kaAziriyeli niShelemiya mwana kaAbideyeli kulonda ayi nakumukwata nsoneki Baruki nikaprofwetu Yeremiya, ilaña Yehova wayiswekeli.+
27 Nawa izu daYehova denjili cheñi kudi Yeremiya hanyima yakwila mwanta nochi dehi muvuñilu mwadiña mazu asonekeliyi Baruki ahosheleñayi Yeremiya,+ nawu: 28 “Nonaku muvuñilu wukwawu wusonekimu mazu wowamu adiña mumuvuñilu watachi ejima, wochayi Mwanta Yehoyakimi waYuda mukesi.+ 29 Nawa yaku wumuleji Mwanta Yehoyakimi waYuda neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Wunochi iwu muvuñilu nakuhosha neyi, ‘Muloñadi chiwunasonekelimu neyi: “Chakadi nikujina, mwanta waBabiloni wakenza nakujilumuna adinu ituña nakudishiya chakadi muntu hela kanyama”?’+ 30 Dichi, Yehova nahoshi hadi Mwanta Yehoyakimi waYuda, nindi, ‘Hakekalahu namuntu wakushakama hetanda daDavidiku,+ chibimbi chindi akachishiya hankanza namwaana nawa nawufuku hamashika.+ 31 Nakamubabesha yena nimutaña* windi niambuñindi muloña wachiluwa chawu, nawa nakaleta hadi wena nihadi antu ashakamaña muYerusalema nihadi antu amuYuda yihuñu yejima yinashimwini kuyiletela,+ muloña hiyatiyililiku.’”’”+
32 Kufumahu, Yeremiya wanoneli muvuñilu wukwawu nakumwinka Baruki mwana kaNeriya, nsoneki,+ nawa Yeremiya wahosheleña iku yena nakusoneka mazu ejima amumuvuñilu* wocheliyi Mwanta Yehoyakimi waYuda mukesi.+ Nawa abombeleliku mazu amakwawu amavulu adi neyi owu.
37 Nawa Mwanta Zedekiya+ mwana kaYosiya watachikili kuyuula muchifulu chaKoniya*+ mwana kaYehoyakimi, muloña Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni wamutondeli kwikala mwanta mwituña daYuda.+ 2 Ilaña yena niambuñindi niantu amwituña hiyatiyilili kumazu aYehova ahosheliyi kuhitila mudi kaprofwetu Yeremiyaku.
3 Dichi Mwanta Zedekiya watemesheli Yehukali+ mwana kaShelemiya niZefwaniya+ mwana kakapristu Mayaseya kudi kaprofwetu Yeremiya, nindi: “Mwani tulombeliku kudi Yehova Nzambi yetu.” 4 Yeremiya wendeleña wakasunuka mukachi kawantu, muloña adiña kanda amushi mukaleya.+ 5 Amashidika aFwaru ayitemesheli kufuma kuEjipitu,+ nawa aKalideya akuchikileña Yerusalema atiyili nawu anakwinza. Dichi alekeli kumulukuka Yerusalema nakufunta.+ 6 Kuhiñahu, izu daYehova denjili kudi kaprofwetu Yeremiya, nawu: 7 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi nindi, ‘Mwanta waYuda, wayitemesha kwinza nakuñihula, mumuleji nenu: “Tiyaña! Amashidika aFwaru anakwinza nakuyikwashaku akufunta kwituña dawu daEjipitu.+ 8 Nawa aKalideya akufunta nakuzuña naniwu musumba, akuwutambula nawa akuwocha nakesi.”+ 9 Yehova nahoshi nindi, “Bayi mudidimba enu aweni* nakuhosha nenu, ‘Hela chikali ñahi aKalideya akutwamuka,’ ilaña hiyakuyamukaku. 10 Hela chakwila mutapa amashidika ejima awaKalideya anakuyizuñisha nawa hashala hohu antu jawu imunakatishi, hohamu akunyamuka mumatenti awu nakwocha iwu musumba nakesi.”’”+
11 Chelili amashidika awaKalideya achiini kulukuka Yerusalema muloña wamashidika aFwaru,+ 12 Yeremiya wafumini kuYerusalema nakuya kwituña daBenjamini+ nakutambula iseka dindi kwenoku hadi antu jindi. 13 Ilaña chashikiliyi kuChiisu chaBenjamini, mukulumpi wawanhembi, wejina daIriya mwana kaShelemiya, Shelemiya mwana kaHananiya, wamukwatili kaprofwetu Yeremiya nakumwila nindi: “Eyi wunakudibomba nawaKalideya!” 14 Ilaña Yeremiya wahosheli nindi: “Diimu wanyi! Ami hinnakudibomba nawaKalideyaku.” Ilaña hamutiyililiku. Dichi Iriya wamukasili Yeremiya nakumutwala kudi ayilolu. 15 Ayilolu amuhililili Yeremiya,+ amweteli nawa amukasilili*+ mwitala dansoneki Yehonatani, dabalumwiniwu kwikala kaleya. 16 Yeremiya amushili mukaleya kaheseki,* mutupeka twaheseki, nawa washakamini mwenomu mafuku amavulu.
17 Kuhiñahu, Mwanta Zedekiya watemesheli antu kuya nakumuleta, nawa mwanta wamwihujoleli mukuswamujoka mwitala* dindi.+ Wamwihwili nindi, “Kudihu izu dinafumi kudi Yehova?” Yeremiya waakwili nindi, “Didi kwoku!” nawa watwalekelihu nindi, “Akakuhana muchikasa chamwanta waBabiloni!”+
18 Yeremiya wamwilili cheñi Mwanta Zedekiya nindi: “Nshidinyi yinnakoñi kudi eyi niambuñeyi niantu jeyi, mwaka muñushi mukaleya? 19 Indi atuprofwetu tweyi adi kudihi akuprofweteleli nawu, ‘Mwanta waBabiloni hakenza nakulukuka eyi ninidi ituñaku’?+ 20 Dichi mwani, tiyaku eyi nkaaka yami mwanta. Mwani, tiyaku kulomba kwami kwakuntiyila luwi. Bayi wunfutisha kwitala dansoneki Yehonataniku,+ neyi nehi nakenda kafwila kwenoku.”+ 21 Kufumahu, Mwanta Zedekiya wahanini lushimbi nindi Yeremiya amukwati nakumusha muLubanza lwawaNhembi,+ nawa amwinkeleña dinkendi danjiñumuki hefuku-hefuku kufuma kumukwakwa wawakakwocha mankendi+ ninochu chamanini mankendi ejima mumusumba.+ Nawa Yeremiya watwalekelihu kushakama muLubanza lwawaNhembi.
38 Dichi Shefatiya mwana kaMatani, Gedaliya mwana kaPashihuri, Yukali+ mwana kaShelemiya niPashihuri+ mwana kaMalikiya atiyili mazu ahosheleñayi Yeremiya kudi antu ejima, nindi: 2 “Yehova nahoshi nindi, ‘Muntu wejima wukushala mumusumba wukufwa nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu.*+ Ilaña muntu wukudihana* kudi aKalideya wukutwalekahu kuhanda nawa wumi windi wukwikala neyi chuma chinapuupiwu* nawa wakekala nawumi.’+ 3 Yehova nahoshi nindi, ‘Chakadi nikujina, iwu musumba akuwuhana kudi amashidika amwanta waBabiloni, nawa yena wukuwutambula.’”+
4 Ayilolu amulejeli mwanta nawu: “Mwani iwu iyala amujahi,+ muloña awa mazu anakuhoshayi anakuzeyesha amashidika anashali muniwu mumusumba niantu ejima. Muloña iwu iyala hanakuyikeñela awa antu kuwundaku, ilaña nakuyikeñela yihuñu hohu.” 5 Mwanta Zedekiya wayakwili nindi: “Talenu! Wudi mumakasa enu, mwanta hanateli kwila chuma chidi chejima kulonda ayikañeshiku.”
6 Dichi amusendeli Yeremiya nakumunatila mwishima daMalikiya mwana kamwanta, dadiña muLubanza lwawaNhembi.+ Amuzenzumwininimu nanyonji. Haniyi mpinji mwishima mwadiña mwosi menji, mwadiña malowa hohu, dichi Yeremiya watachikili kwiñila mumalowa.
7 Ebedi Meleki+ mwini Etiyopiya, ntuñu* wamwitala* damwanta, watiyili nawu Yeremiya anamushi mwishima. Haniyi mpinji mwanta wadiña washakama kuChiisu chaBenjamini,+ 8 dichi Ebedi Meleki wedikili mwitala* damwanta nakumuleja mwanta nindi: 9 “Eyi nkaaka yami mwanta, chuma chinamwiliwu kaprofwetu Yeremiya kudi awa amayala chatama nankashi! Anamunatili mwishima, nawa wukufwilamu nanzala yakapwelendendi, muloña mumusumba himunashalihu mankendiku.”+
10 Dichi Mwanta wamulejeli Ebedi Meleki mwini Etiyopiya nindi: “Sendaku amayala 30 kunu, muyi nakumukoka kaprofwetu Yeremiya mwishima henohu kanda afwi.” 11 Dichi Ebedi Meleki wasendeli awa amayala nawa ayili mwitala* damwanta mwiluña dadiña kwishina dachisweku chayuma yalema,+ anonelimu yibeli yataboka nimahina ataboka nawa amuzenzumwininiwu Yeremiya nanyonji mwishima. 12 Kufumahu, Ebedi Meleki mwini Etiyopiya wamulejeli Yeremiya nindi: “Mwani shaku oyu yibeli nimahina munkwaha jeyi ninyonji.” Yeremiya welili mwenomu, 13 dichi amukokeli Yeremiya nanyonji nakumufumisha mwishima. Nawa Yeremiya watwalekelihu kushakama muLubanza lwawaNhembi.+
14 Mwanta Zedekiya watemesheli antu nindi amuleti kaprofwetu Yeremiya kudi yena kuwiñililu wamuchisatu, wakwitala daYehova, dichi mwanta wamwilili Yeremiya nindi: “Kudi nsañu yinnakukeña kukwihula. Bayi wunsweka chuma hela chimuku.” 15 Kuhiñahu, Yeremiya wamwilili Zedekiya nindi: “Neyi nikuleji, chakadi nikujina wukunjaha. Nawa neyi nikuleji chiwatela kwila, wukuntiyilila wanyi.” 16 Dichi Mwanta Zedekiya wasanyikili kudi Yeremiya mukuswamujoka nindi: “Kwesekeja nachahandayi Yehova, watwinka iwu wumi,* hinukukujahaku, nawa hinukukuhana kudi awa amayala anakukeña kukujahaku.”*
17 Kufumahu, Yeremiya wamulejeli Zedekiya nindi: “Yehova, Nzambi wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Neyi wukudihana* kudi ayilolu amwanta waBabiloni, wukupulwisha wumi weyi,* nawa iwu musumba hiyakuwocha nakesiku, eyi niamwitala deyi mukupuluka.+ 18 Ilaña neyi wukubula kudihana* kudi ayilolu amwanta waBabiloni, iwu musumba akuwuhana kudi aKalideya, dichi wena akuwocha nakesi,+ nawa eyi hiwukupuluka muchikasa chawuku.’”+
19 Dichi Mwanta Zedekiya wamulejeli Yeremiya nindi: “Inakuchiina aYudeya anakudibomba nawaKalideya, muloña neyi akunhana kudi wena, akuñila chatama.” 20 Ilaña Yeremiya wamulejeli nindi: “Hiyakukuhana kudi wenaku. Mwani, ovwahilaku izu daYehova muyuma yinnakukuleja, nawa yuma yikukuwahila, wukutwalekahu kuhanda. 21 Ilaña neyi wukukaana kudihana,* ichi dichuma chinammwekesheliyi Yehova nindi: 22 Tiyaña! Ambanda ejima ashala mwitala* damwanta waYuda anakuyitwala kudi ayilolu amwanta waBabiloni,+ nawa anakuhosha nawu,
‘Amayala iwakuhweleleli* anakudimbi nawa anakwimiki mushindu.+
Anakojeji mwendu weyi kwiñila mumalowa.
Ichi anakufutaleli nakukutemuka.’
23 Nawa añodi jeyi ejima nianyaneyi awamayala anakuyitwala kudi aKalideya, nawa hiwukupuluka muchikasa chawuku, ilaña akukukwata kudi mwanta waBabiloni,+ nawa iwu musumba akuwocha nakesi muloña waneyi.”+
24 Dichi Zedekiya wamulejeli Yeremiya nindi: “Bayi wulejaku muntu wudi wejima iyi nsañuku, kulonda wubuli kufwa. 25 Neyi ayilolu atiya nawu wunahosheña nanami nawa enza kudi eyi nakukwila nawu, ‘Mwani, tuleji nsañu yiwamuleja mwanta. Bayi wutusweka chuma hela chimuku, nawa tukukujaha wanyi.+ Yumanyi yakulejayi mwanta?’ 26 watela kuyakula neyi, ‘Namulombeña mwanta nami abuli kunfuntisha kwitala daYehonatani kulonda nakafwiliku.’”+
27 Chimwahitili mpinji, ayilolu ejima enjili kudi Yeremiya nakumwihujola. Wayilejeli yuma yejima yamulejeliwu kudi mwanta nindi ahoshi. Dichi hiyamuhoshelelihu izu dikwawuku, muloña kwosi watiyili chahanjekeleñawuku. 28 Kushika nihefuku datambwiliwu Yerusalema, Yeremiya watwalekelihu kushakama muLubanza lwawaNhembi.+ Wachidiña mwenomu nihampinji yatambwiliwu Yerusalema.+
39 Muchaaka chamu 9 chaMwanta Zedekiya waYuda, mukakweji kamu 10, Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni wenjili hamu nanjita yindi yejima kuYerusalema, nawa awukuchikili.+
2 Muchaaka chamu 11 chaZedekiya, mukakweji kamuchiwana, hefuku damu 9 dakakweji, alokweli mpwembu yamusumba.+ 3 Dichi ayilolu ejima amwanta waBabiloni eñilili nawa ashakamini muChiisu chaHakachi,+ adiña Nerigali Sharezeri ateneneñawu nawu Samigari, Nebo Sarisekimi ateneneñawu nawu Rabisarisi,* Nerigali Sharezeri ateneneñawu nawu Rabimagi* niayilolu amakwawu ejima amwanta waBabiloni.
4 Mwanta Zedekiya waYuda niamashidika ejima chayimweniwu atemukili,+ edikili mumusumba nawufuku nakuhitila njila yakwitempa damwanta, kuzatisha chiisu chadiña hakachi kampwembu jiyedi, nawa atwalekelihu kuya munjila yaya kuAraba.+ 5 Ilaña njita yawaKalideya yayikumpishili, nawa Zedekiya amuwaninini muyana yachinkalampata yaYeriku.+ Amukwatili nakumutwala kudi Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni kuRibila+ mwituña daHamati,+ kwamusompesheleliyi. 6 Mwanta waBabiloni wajahili anyana kaZedekiya kuRibila iku yena nakutalaku, nawa mwanta waBabiloni wajahili antu ejima alema amuYuda.+ 7 Dichi waputishili mesu aZedekiya, kufumahu wamuhatili mumpompa jawuneñu nakumutwala kuBabiloni.+
8 Kuhiñahu, aKalideya ocheli itala* damwanta nimatala awantu,+ nawa ahumwini nimpwembu jaYerusalema.+ 9 Nebuzaradani+ mukulumpi wawatulama wasendeli antu ejima ashalili mumusumba nakuyitwala muwunkoli kuBabiloni, antu ejima adibombeli nayena niejima ashalilihu.
10 Ilaña Nebuzaradani mukulumpi wawatulama washiyilihu atuzweñi chikupu amakwawu mwituña daYuda, abulilihu chuma hela chimu. Hadodenodu ifuku, wayinkeli nimatempa anyivinyu nimaha akuzatilamu.*+
11 Dichi Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni wamwinkeli Nebuzaradani mukulumpi wawatulama iyi nshimbi kutalisha hadi Yeremiya nindi: 12 “Musendi nawa wumuhembeña chiwahi; bayi wumwila chuma chatamaku, nawa watela kumwinka yuma yejima yikukulombañayi.”+
13 Dichi Nebuzaradani mukulumpi wawatulama, Nebushazibani ateneneñawu nawu Rabisarisi,* Nerigali Sharezeri ateneneñawu nawu Rabimagi* niamayala ejima alema amwanta waBabiloni ayitemesheli 14 nawa amufumishili Yeremiya muLubanza lwawaNhembi+ nakumuhana kudi Gedaliya+ mwana kaAhikami,+ Ahikami mwana kaShafani+ kulonda amutwali kwitala dindi. Dichi washakamini hamu nawantu.
15 Henohu Yeremiya wuchidi muLubanza lwawaNhembi+ mwamuhembeleliwu, izu daYehova denjili kudi yena nawu: 16 “Yaku wakamuleji Ebedi Meleki+ mwini Etiyopiya neyi, ‘Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Inakushikija mazu ami akuleta yihuñu hadi iwu musumba bayi yuma yayiwahiku, nawa hanodu ifuku eyi wakamona yumiyi chiyakamwekana.”’
17 “Yehova nahoshi nindi, ‘Ilaña eyi nakakupulwisha hanodu ifuku, nawa hiyakakuhana kudi antu iwachiinañaku.’
18 “Yehova nahoshi nindi, ‘Chakadi nikujina, nakakupulwisha, nawa hiwakafwa nampoku yakabaliku. Wumi weyi wakekala neyi chuma chinapuupiwu,*+ muloña wankuhweleleli.’”+
40 Izu denjili kudi Yeremiya kufuma kudi Yehova hanyima yelili Nebuzaradani+ mukulumpi wawatulama namuumbiku dehi kuRama.+ Wamutwalili kwenoku iku makasa indi anayikasi namaleñi, nawa wadiña hakachi kawankoli ejima amuYerusalema niamuYuda, atwaliliwu kuBabiloni. 2 Kufumahu, mukulumpi wawatulama wamusendeli Yeremiya nakumwila nindi: “Yehova Nzambi yeyi washimwineñahu dehi iyi yihuñu yinashikeni idi iluña, 3 nawa Yehova nayileti kwesekeja nachahosheliyi, muloña enu antu mwamuvulumwini Yehova nawa himwovwahilili izu dindiku. Dichinaleteshi yumiyi yiyimwekeni.+ 4 Ichi dinu dalelu inakukukasununa maleñi adiña kumakasa eyi. Neyi wunamoni neyi chidi chiwahi kuya nanami kuBabiloni, tuyi, nawa nukukwakamenaña. Ilaña neyi wunakukeña wanyi kuya nanami kuBabiloni, shalaku. Talaña! Wakasunuka mudinu ituña dejima. Yaku kwejima kuwunakeñi.”+
5 Henohu Yeremiya kanda yafuukulihu kufunta, Nebuzaradani wahosheli nindi: “Funtaku kudi Gedaliya+ mwana kaAhikami, Ahikami+ mwana kaShafani,+ anatondiwu kudi mwanta waBabiloni kutala nyisumba yamuYuda, nawa wushakami nindi hamu nawantu; hela yaku kwejima kuwunakeñi.”
Kuhiñahu, mukulumpi wawatulama wamwinkeli yakuda niyawaana nawa wamuumbiliku nindi ayeña. 6 Dichi Yeremiya wayili kudi Gedaliya mwana kaAhikami kuMizipa+ nawa washakamini nindi hamu nawantu ashalili mwituña.
7 Chimwahitili mpinji, akulumpi ejima awamashidika adiña mumasaña nawantu jawu atiyili nawu mwanta waBabiloni natondi Gedaliya mwana kaAhikami kulonda ataleña ituña nawa nawu namutondi ataleña niamayala, ambanda nianyana kawatuzweñi amwituña abulili kutwalawu kuBabiloni.+ 8 Dichi enjili kudi Gedaliya kuMizipa.+ Akulumpi wenawa adiña Ishimayeli+ mwana kaNetaniya, Yohanani+ niYonatani anyana kaKareya, Seraya mwana kaTahumeti, anyana kaEfayi wakuNetofa niYezaniya+ mwana kamwini Mayakati hamu nawantu jawu awamayala. 9 Gedaliya mwana kaAhikami, Ahikami mwana kaShafani wasanyikili kudi wena nikudi antu jawu awamayala nindi: “Bayi mutiya woma kukalakela aKalideyaku. Shakamenu mwituña nawa mukalakelenu mwanta wakuBabiloni nawa yuma yikuyiwahilaña.+ 10 Hakwila ami, nukushakama muMizipa kulonda niyimeneñaku kudi* aKalideya akwinzaña kudi etu. Ilaña mwatela kupompesha vinyu, nyikaabu yamunooña, nimanji nakuyisha muyipwepu yenu yakuhembelamu nawa mushakami munyisumba yimunatambuli.”+
11 Nawa aYudeya ejima adiña muMowabi, muAmoni nimuEdomi, kubombelahu niadiña mumaluña amakwawu ejima, niwena atiyili nawu mwanta waBabiloni neteji ashalahu kushakama muYuda nawa nawu natondi Gedaliya mwana kaAhikami, Ahikami mwana kaShafani kulonda ayitaleña. 12 Dichi aYudeya ejima atachikili kufunta kufuma kumaluña ejima kwayipalañesheleliwu, enjili mwituña daYuda kudi Gedaliya kuMizipa. Nawa apompesheli vinyu ninyikaabu yamunooña yayivulu chikupu.
13 Yohanani mwana kaKareya niakulumpi ejima awamashidika adiña mumasaña enjili kudi Gedaliya kuMizipa. 14 Amwilili nawu: “Komana eyi wuneluki wanyi neyi Bayalisi, mwanta wawaAmoni,+ natemeshi Ishimayeli mwana kaNetaniya kulonda akujahi?”*+ Ilaña Gedaliya mwana kaAhikami wayikuhweleleli wanyi.
15 Kufumahu, Yohanani mwana kaKareya wamulejeli Gedaliya kuMizipa mukuswamujoka nindi: “Inakukeña kuya nakumujaha Ishimayeli mwana kaNetaniya, nawa kwosi hela wumu wukwilukaku. Muloñadi chikukujahilayi,* nawa muloñadi antu ejima amuYuda anapompi kudi eyi chakuyipalañeshelawu niashalahu amuYuda chikunoñelawu?” 16 Ilaña Gedaliya+ mwana kaAhikami wamulejeli Yohanani mwana kaKareya nindi: “Bayi wila mwenomuku, muloña nsañu yiwunakuhosha hadi Ishimayeli yamakudi.”
41 Mukakweji kamu 7, Ishimayeli+ mwana kaNetaniya, Netaniya mwana kaElishama owu wadiña hakachi kawantu atela kuswana wanta* nawa wahadi antu jamwanta alema, wenjili nawamayala 10 kudi Gedaliya mwana kaAhikami kuMizipa.+ Hadiileñawu yakuda hamu muMizipa, 2 Ishimayeli mwana kaNetaniya niamayala 10 adiñayi nawu anyamukili nakumutapa Gedaliya mwana kaAhikami, Ahikami mwana kaShafani nampoku yakabali. Dichi wajahili muntu atondeliwu kudi mwanta waBabiloni nindi ataleña ituña. 3 Ishimayeli watapili niaYudeya ejima adiña naGedaliya muMizipa, kushilahu niamashidika awaKalideya adiña kwenoku.
4 Hefuku damuchiyedi kufuma hamujahiliwu Gedaliya, henohu muntu hela wumu kanda eluki, 5 kwenjili amayala 80 kufuma kuShekemi,+ kuShilo+ nikuSamariya.+ Wevu wawu wadiña wakutewula, yakuvwala yawu yadiña yataboka, iku anaditapoli awenawu+ nawa adiña nanyilambu yambutu nimanaña evumba dadiwahi+ mumakasa aleteleñawu kwitala daYehova. 6 Dichi Ishimayeli mwana kaNetaniya wafumini kuMizipa nakuya nakuyikinkilila, wayileña iku nakudila. Chayiwaniniyi, wayilejeli nindi: “Tuyenu kudi Gedaliya mwana kaAhikami.” 7 Ilaña chashikiliwu mumusumba, Ishimayeli mwana kaNetaniya hamu nawantu jindi wayijahili nawa wayinatilili mwishima.
8 Ilaña hakachi kawu hadiña amayala 10 amulejeli Ishimayeli nawu: “Bayi wutujahaku, muloña tukweti nkalaña jatidiku, bali, manji niwuchi jakusweka mwisaña.” Dichi wena hayijahilili hamu nawamana kwawuku. 9 Kufumahu, Ishimayeli wanatilili mwishima deneni yibimbi yejima yawamayala ajahiliyi, dapundiliwu kudi Mwanta Asa muloña waMwanta Bayasha wakuIsarela.+ Idi ishima didenzesheliyi Ishimayeli mwana kaNetaniya nayibimbi yawamayala ajahiliyi.
10 Ishimayeli watwalili antu ejima amuMizipa muwunkoli,+ kushilahu nianyana kamwanta awambanda niantu ejima ashalili muMizipa, owu ashiliyi Nebuzaradani mukulumpi wawatulama mumakasa aGedaliya+ mwana kaAhikami. Ishimayeli mwana kaNetaniya wayitwalili muwunkoli nakuya nawu kudi aAmoni.+
11 Chelili Yohanani+ mwana kaKareya niakulumpi ejima awamashidika adiñayi nawu atiyi yuma yatama yejima yakoñeliyi Ishimayeli mwana kaNetaniya, 12 asendeli amayala ejima nakuya nakuzuña naIshimayeli mwana kaNetaniya, nawa amuwanini kwakwihi namenji amavulu* muGibeyoni.
13 Antu ejima adiña naIshimayeli azañaleli chamumweniwu Yohanani mwana kaKareya niakulumpi ejima awamashidika adiñayi nawu. 14 Dichi antu ejima atwalileñayi Ishimayeli muwunkoli kufuma kuMizipa+ abalumukili nakufunta naYohanani mwana kaKareya. 15 Ilaña Ishimayeli mwana kaNetaniya nawantu jindi awamayala 8 amutemukili Yohanani nakuya kudi aAmoni.
16 Yohanani mwana kaKareya hamu nawakulumpi ejima awamashidika adiñayi nawu asendeli antu ejima kufuma kuMizipa, apulwishiliwu kuchikasa chaIshimayeli mwana kaNetaniya hanyima yakwila najahi dehi Gedaliya+ mwana kaAhikami. Afuntishili amayala, amashidika, ambanda, anyana niayilolu amuchota kufuma kuGibeyoni. 17 Dichi ayili nakushakama mwiluña dakukaamina daKimihami kwakwihi naBetelemi,+ nakukeña kuya kuEjipitu+ 18 kuchiina aKalideya. Ayitiyileña woma, muloña Ishimayeli mwana kaNetaniya wamujahili Gedaliya mwana kaAhikami, atondeliwu kudi mwanta waBabiloni nindi ataleña ituña.+
42 Kuhiñahu, akulumpi ejima awamashidika niYohanani+ mwana kaKareya, Yezaniya mwana kaHoshaya niantu ejima, kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema, ayili kudi 2 kaprofwetu Yeremiya nakumwila nawu: “Mwani, tiyaku kulomba kwetu kwakututiyila luwi, nawa wutulombeliku kudi Yehova Nzambi yeyi, wuyilombeliku awa ejima ashalahu, muloña anashali hohu antesha,+ neyi chiwunamoni. 3 Yehova Nzambi yeyi atuleji njila yitwatela kwendamu niyuma yitwatela kwila.”
4 Kaprofwetu Yeremiya wayakwili nindi: “Natiyi mumunahoshi, dichi nukulomba kudi Yehova Nzambi yenu kwesekeja nakulomba kwenu; nawa mazu ejima akuyakulayi Yehova, nukuyileja. Hinukuyiswekahu izu hela dimuku.”
5 Wena amulejeli Yeremiya nawu: “Yehova ekali chinsahu chetu walala nawa washinshika wakutufwisha namuloña neyi tubula kwila kwesekeja namwejima mukutulejayi Yehova Nzambi yeyi kuhitila mudi eyi. 6 Hela chakwila izu dikutulejayi dadiwahi hela datama, etu tukwovwahila izu daYehova Nzambi yetu, kutunakukutemesha, kulonda yuma yituwahili muloña tukwovwahila izu daYehova Nzambi yetu.”
7 Chimwahitili mafuku 10, izu daYehova denjili kudi Yeremiya. 8 Dichi wamutambikili Yohanani mwana kaKareya niakulumpi ejima awamashidika adiñayi nawu niantu ejima, kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema.+ 9 Wayilejeli nindi: “Yehova Nzambi yaIsarela, kumwantemesha nakuyilombelaku nenu ayitiyili luwi, nahoshi nindi: 10 ‘Neyi mwamweni mukushakamaña mudinu ituña, nakayituña nawa hinakayihumunaku, nakayitumba nawa hinakayibwitaku, muloña nakaditoñesha* hayihuñu yinnayileteli.+ 11 Bayi mutiya woma muloña wamwanta waBabiloni imwachiinañaku.’+
“Yehova nahoshi nindi, ‘Bayi mumutiya womaku, muloña ami nidi nanenu, nakuyamwina nikuyipulwisha muchikasa chindi. 12 Nawa nukuyitiyila luwi,+ niyena wukuyitiyila luwi nakuyifuntisha kwituña denu.
13 “‘Ilaña neyi mukuhosha nenu, “Etu hitukushala mudinu ituñaku!” nawa mukaana kwovwahila izu daYehova Nzambi yenu 14 nakuhosha nenu, “Etu kwetu tukuya kwituña daEjipitu,+ kutwakabula kumona njita hela kutiya chivumina chaluseñu hela kutiya nzala; kweniku dikutukushakamaña,” 15 dichi enu ashalahu amuYuda, tiyenu izu daYehova. Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Neyi munakufwila chikupu kuya kuEjipitu nawa muya kwenoku nakushakamaku,* 16 dichi mpoku yakabali yimunakuchiina yakayiwana kwenoku mwituña daEjipitu, ninzala yakapwelendendi yimunakuchiina yakayilondela kuEjipitu, nawa dikumwakafwila.+ 17 Nawa antu ejima anakufwila kuya kuEjipitu nakushakamaku akafwa nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu.* Hakachi kawu hosi hela wumu wakapuluka hela wakatemuka yihuñu yinakaleta hadi wenaku.”’
18 “Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: ‘Neyi chahuñunukilili kuzuwa kwami nikulendumuka kwami hadi antu ashakamaña muYerusalema,+ dichikahuñunukila kuzuwa kwami nihadi enu neyi muya kuEjipitu. Nawa mwakekala ishiñu, chuma chakuhayama chikupu, ashiñewa, asawuka+ nawa himwakadimonahu cheñi adinu ituñaku.’
19 “Enu ashalahu amuYuda, Yehova nashimuni yuma yakayimwekena. Bayi muya kuEjipituku. Ilukenu chikupu nenu dalelu nayisoñamishi 20 nami chiluwa chenu chakajahisha mawumi enu. Muloña mwantemesheli kudi Yehova Nzambi yenu, nakunleja nenu, ‘Tulombeliku kudi Yehova Nzambi yetu, nawa wutuleji yuma yejima yikuhoshayi Yehova Nzambi yetu, nawa etu tukwilamu.’+ 21 Nawa ami nayileji dalelu, ilaña himwakwovwahila izu daYehova Nzambi yenu hela kwila mwejima munantemeshiyi nindi niyilejiku.+ 22 Dichi, ilukenu chikupu nenu mwakafwa nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu mwituña mumunakufwila kuya nakushakama.”+
43 Yeremiya chamanishiliyi kuhosha nawantu ejima mazu ejima afumini kudi Yehova Nzambi yawu, izu dejima damutemesheliwu kudi Yehova Nzambi yawu nindi ayileji, 2 Azariya mwana kaHoshaya, Yohanani+ mwana kaKareya niantu ejima adivwimba amulejeli Yeremiya nawu: “Mazu iwunakuhosha akutwamba! Yehova Nzambi yetu hanakutemeshi nindi wutuleji neyi, ‘Bayi muya kuEjipitu nakushakamakuku.’ 3 Ilaña Baruki+ mwana kaNeriya nakukushinjila nindi wutuhani kudi aKalideya, kulonda atujahi hela atutwali muwunkoli kuBabiloni.”+
4 Dichi Yehonani mwana kaKareya, akulumpi ejima awamashidika niantu ejima, akaanini kwovwahila izu daYehova nakushala mwituña daYuda. 5 Ilaña, Yehonani mwana kaKareya niakulumpi ejima awamashidika ayisendeli ashalahu ejima amuYuda owu afuntili nakushakama mwituña daYuda kufuma kunyuza yejima kwayipalañesheleliwu.+ 6 Asendeli amayala, ambanda, anyana, anyana kamwanta awambanda nimuntu* wejima Nebuzaradani+ mukulumpi wawatulama ashililiyi Gedaliya+ mwana kaAhikami,+ Ahikami mwana kaShafani,+ kushilahu nikaprofwetu Yeremiya niBaruki mwana kaNeriya. 7 Nawa ayili kwituña daEjipitu, muloña hiyovwahilili izu daYehovaku, nawa ayili nakushika nikuTapanesi.+
8 Kufumahu, izu daYehova denjili kudi Yeremiya kuTapanesi nawu: 9 “Sendaku malola amaneni muchikasa cheyi, wuyisweki mundaaka yamumatafwali akwaala kuwiñililu wetala daFwaru kuTapanesi iku aYudeya anakutalaku. 10 Kuhiñahu wuyileji neyi, ‘Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: “Inakutambika Nebukaneza* mwanta wakuBabiloni, kambuñami,+ nawa nukusha itanda dindi hewulu danawa malola innasweki, wukutandumwinahu itenti dindi dawanta.+ 11 Dichi wukwinza nakulukuka ituña daEjipitu.+ Wejima wakuchipupu chafwana wukufwa kuchipupu chafwana, wejima wakuwunkoli wukuya kuwunkoli, nawa wejima wakumpoku yakabali wukufwa kumpoku yakabali.+ 12 Nawa nukwocha matala* awanzambi aEjipitu nakesi,+ nawa yena wukuyocha nakuyitwala muwunkoli. Wukudipombeka ituña daEjipitu neyi chadipombekañayi kabiña chakuvwala chindi, nawa wukufuma kwenoku mukuwunda.* 13 Nawa wukuhumona yishimi yaBetishemeshi* muyikunku mwituña daEjipitu, nawa wukwocha matala* awanzambi amuEjipitu nakesi.”’”
44 Izu denjili kudi Yeremiya kutalisha hadi aYudeya ejima ashakamineña mwituña daEjipitu,+ adiña nakushakama muMigidoli,+ Tapanesi,+ Nofi,*+ niiluña daPatirosi,+ nawu: 2 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Munamoni yihuñu yejima yinaleteli hadi Yerusalema+ nihanyisumba yamuYuda, nawa dalelu yinashali kwamahembi, chakadi muntu wunashalimu.+ 3 Muloña wayuma yatama yakoñeliwu nakunhilisha nanochu chayiliwu nakulambula nyilambu+ nikukalakela anzambi acheñi abulili kwilukawu, enu hela ankakulula jenu.+ 4 Natwalekelihu kutemesha ambuñami ejima atuprofwetu kudi enu, nayitemesheleña kapampa kakavulu,* nakuyileja nami: “Mwani bayi mwila ichi chuma chawuzondu chinahelaku.”+ 5 Ilaña hiyatiyilili hela kuteñeleka itu dawu nakuleka yuma yatama kuhitila mukubula kulambula nyilambu kudi anzambi acheñiku.+ 6 Dichi nahuñunwini kuzuwa kwami nikulendumuka kwami nawa kwocheli munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema, nawa yajilumukili nakushala kwamahembi, neyi chiyidi dalelu.’+
7 “Nawa Yehova, Nzambi wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Muloñadi chimunakudiletela enu aweni* iyi yihuñu yasweja, chakwila iyala wejima nimumbanda, mwana nimukeki akajiyi muYuda, nakujilumuka wejima wenu? 8 Muloñadi chimukunhilishila nanyidimu yamakasa enu nakulambula nyilambu kudi anzambi acheñi mwituña daEjipitu mumunayi nakushakama? Mwakajiya nawa nyuza yejima yahamaseki yakayitenaña hakushiñana nawa akayisawulaña.+ 9 Komana munavulameni nyidimu yatama yawankakulula jenu, nyidimu yatama yawanyanta amuYuda+ ninyidimu yatama yawañodi jawu,+ kushilahu ninyidimu yenu yatama ninyidimu yatama yawañodi jenu,+ yimwakoñeleli mwituña daYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema? 10 Kushika nidalelu hiyanadizoziku, hiyanantiyi woma+ hela kulondela nshimbi jami nikuleja kwami kunayinkeli enu niankakulula jenuku.’+
11 “Dichi, Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Inakufwila kuyiletela enu yihuñu, kulonda nijilumuni aYuda ejima. 12 Nawa nakasenda ashalahu amuYuda afwilileña kuya kwituña daEjipitu nakushakama kwenoku, nawa wejima wawu akajiya mwituña daEjipitu.+ Akafwa nampoku yakabali nawa akajiya nanzala yakapwelendendi; kutachikila kudi muntu wabula kulema nakushika kudi walema, akafwa kumpoku yakabali ninanzala yakapwelendendi. Dichi akekala ishiñu, chuma chakuhayama chikupu, ashiñewa nawa asawuka.+ 13 Nakababesha antu anakushakama mwituña daEjipitu neyi chinababesheli Yerusalema, nampoku yakabali, nanzala yakapwelendendi ninachipupu.*+ 14 Nawa ashalahu amuYuda anayi nakushakama mwituña daYuda hiyakatemuka hela kupuluka nakufunta kwituña daYudaku. Akafwilaña kufunta nakushakama kwenoku, ilaña hiyakafuntaku, chiña hohu ayipuluka antesha.’”
15 Amayala ejima owu elukili nawu añodi jawu anakulambula nyilambu kudi anzambi acheñi niambanda ejima emeni kwenoku, owu adiña izaza deneni, kushilahu niantu ejima ashakamineña mwituña daEjipitu,+ muPatirosi,+ amwakwili Yeremiya nawu: 16 “Hitukutiyilila izu diwunatuleji mwijina daYehovaku. 17 Ilaña, chakadi nikujina, tukwovwahila izu dejima dinahoshi kanwa ketu, kulambula nyilambu kudi Mwanta waMumbanda Wewulu* nikumuhuñunwina nyilambu yavinyu+ neyi chitwelileña etu, ankakulula jetu, anyanta jetu niayilolu jetu munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema hitwadiileña yakuda nakwikuta nikuhanda chiwahi, hitwabulili kumonahu yihuñu yidi yejima. 18 Kufuma hitwalekeli kulambula nyilambu kudi Mwanta waMumbanda Wewulu* nikumuhuñunwina nyilambu yavinyu, hitukweti chuma hela chimuku nawa tunajiyi nampoku yakabali ninanzala yakapwelendendi.”
19 Ambanda abombelelihu nawu: “Nawa hitwalambwileña nyilambu kudi Mwanta waMumbanda Wewulu* nikumuhuñunwina nyilambu yavinyu, komana anfumu jetu hiyatwitejeli nawu tutuñeña mankendi atowala akulambula, akutuña neyi chamwekeneñayi nikumuhuñunwina nyilambu yavinyuku?”
20 Kuhiñahu, Yeremiya walejeli antu ejima, amayala niañodi jawu niantu ejima ahosheleña nayena, nindi: 21 “Nyilambu yenu, yawankakulula jenu, yawanyanta jenu, yawayilolu jenu niyawantu amwituña yimwalambwileña munyisumba yamuYuda nimunyikwakwa yamuYerusalema,+ Yehova wayanukili nawa yenjili kumuchima windi! 22 Nkumininaku, Yehova walekeli kudiwula yaaku yenu yatama niyuma yawuzondu yimwakoñeleña, nawa ituña denu dekalili mahembi, chuma chakuhayama chikupu nawa ishiñu, chakadi muntu washalilimu, neyi chididi dalelu.+ 23 Chineli munakulambula iyi nyilambu nawa munamuvulumuni Yehova nanochu chimunakubula kwovwahila izu daYehova nikubula kulondela nshimbi jindi, kuleja kwindi niyanukishu yindi dichinaleteshi iyi yihuñu yinzi hadi enu, neyi chichidi dalelu.”+
24 Yeremiya watwalekelihu kuhosha nawantu ejima niambanda ejima nindi: “Enu aYuda ejima adi mwituña daEjipitu, tiyenu izu daYehova. 25 Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi, ‘Yuma yimunahoshi enu niañodi jenu natunwa twenu, munayishikiji namakasa enu, muloña munahoshi nenu: “Chakadi nikujina, twakela mutunakani mwakumulambula Mwanta waMumbanda Wewulu* nyilambu nikumuhuñunwina nyilambu yavinyu.”+ Mwamweni enu ambanda mwakela mumunakani nawa mwakazata kwesekeja nayikaninu yenu.’
26 “Dichi enu aYuda ejima munakushakama mwituña daEjipitu, tiyenu izu daYehova: ‘“Nasanyiki mwijina dami dabadika,” dichinahoshiyi Yehova, “nami ijina dami akaditenahu cheñi wanyi hakusanyika, kudi antu ejima amuYuda+ mwituña dejima daEjipitu ahoshaña nawu, ‘Kwesekeja nachahandayi Yehova Mwanta Wabadika!’+ 27 Ichi inakuyitala kulonda niyileteli yihuñu bayi yuma yayiwahiku;+ antu ejima amuYuda mwituña daEjipitu akujiya nampoku yakabali ninanzala yakapwelendendi, sampu ejima anamani.+ 28 Antu antesha hohu diwu akupuluka kumpoku yakabali nakufuma kwituña daEjipitu nakufunta kwituña daYuda.+ Kufumahu, ejima ashalahu amuYuda ayili nakushakama mwituña daEjipitu akwiluka izu danyi dinashikijewi, dami hela dawu!”’”
29 “Yehova nahoshi nindi, ‘Nawa ichi dichinjikijilu chimukwilukilaku nenu nukuyibabesha mudinu iluña, kulonda mwiluki nenu mazu ami inakanini akuyiletela yihuñu mwamweni akushikijewa. 30 Yehova nahoshi nindi: “Inakumuhana Fwaru Hofira, mwanta waEjipitu, muchikasa chawayilumbu jindi nichanowu anakukeña kumujaha,* neyi chinamuhanini Mwanta Zedekiya waYuda muchikasa chaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, wadiña chilumbu chindi nawa wakeñeleña kumujaha.”’”*+
45 Idi didu izu dahosheliyi kaprofwetu Yeremiya kudi Baruki+ mwana kaNeriya hasonekeleñayi mumukanda awa mazu ahosheleñawu kudi Yeremiya+ muchaaka chamuchiwana chamwanta Yehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda nawu:
2 “Yehova Nzambi yaIsarela nahoshi hadi eyi, Baruki nindi, 3 ‘Wunahoshi neyi: “Oyihuñu yinnamoni, muloña Yehova nabombeli chineñi kukuyeña kwami! Nazeyi nakwaaba, nawa hinnawanihu iluña dakunookelaku.”’
4 “Watela kumuleja neyi, ‘Yehova nahoshi nindi: “Tiyaña! Chuma chinnatuñi inakuchihumuna, nawa chuma chinnatumbi inakuchibwita, dikwila nawu ituña dejima.+ 5 Ilaña eyi wunakudikeñela* yuma yamaneni. Lekaku kukeña yuma yamuchidiwu.”’
“Yehova nahoshi nindi, ‘Muloña keña nileti yihuñu hadi antu ejima,+ nawa kwejima kuwukuya, nukukwinka wumi weyi neyi chuma chinapuupiwu.’”*+
46 Idi didu izu daYehova denjili kudi kaprofwetu Yeremiya kutalisha hanyuza:+ 2 Hadi Ejipitu,+ kutalisha hanjita yaFwaru Neko+ mwanta waEjipitu, wadiña mumukulishu waKaloña Yufurati nawa amushindilili kuKarikemishi kudi Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni muchaaka chamuchiwana chamwanta Yehoyakimi+ mwana kaYosiya, mwanta waYuda, nawu:
3 “Loñeshenu nkebu jenu janyanya* nijamaneni,
Nawa yenu kunjita.
4 Enu akakwendela hatuwalu, kasakasenu tuwalu twenu nawa kandamenuhu.
Imanenu nawa vwalenu matepa enu.
Wambwishenu mayoña nawa vwalenu tuhuma twenu twayikuñu.
5 Yehova nahoshi nindi, ‘Muloñadi chinakumwekenawu woma?
Anakutemuka, akakuzuña njita awu anayishindi.
Anatemuki iku anatiyi woma, akakuzuña njita awu hiyanabalumuki nakutala kunyimaku.
Kwejima kudi yuma yakutiyisha woma.’
6 ‘Atemuka hiyakutwesha kutemukaku, nawa akakuzuña njita hiyakutwesha kupulukaku.
Anahukani nakudimbukila
Kukabeta kakuchimunswa, kuchikumu chaKaloña Yufurati.’+
7 Hinyi iwu wunakwinza neyi Kaloña Nile,
Neyi tuloña twamenji ampupa?
8 Ejipitu nakwinza neyi Kaloña Nile,+
Neyi tuloña twamenji ampupa,
Nawa nakuhosha nindi, ‘Nukuya nakubuta iseki.
Nukujilumuna musumba niantu ashakamamu.’
9 Enu atuwalu, yenu!
Enu makalu, temukenu chikupu!
Akakuzuña njita ayi,
Kushi naPati, eluka chakuzatisha nkebu,+
10 “Odu hiifuku daMwanta Wabadika, Yehova wamazaza, hiifuku dakuditenda dakutenda akankunyi nindi. Nawa mpoku yakabali yakada nakwikuta nikunwa mashi awu nakwikuta, muloña Mwanta Wabadika, Yehova wamazaza, wukweti mulambu mwituña dakukabeta kakuchimunswa kwakwihi naKaloña Yufurati.+
Wunadivulishili yihemba chamukunkulwayi,
Muloña hiwukuukewaku.+
12 Nyuza yinatiyi kusawuka kweyi,+
Nawa nyitetu yeyi yinatiyakani mwituña dejima.
Muloña mukakuzuña njita nahukani mudi mukwawu mukakuzuña njita,
Nawa wejima wawu anadimbukili hamu.”
13 Idi didu izu dahosheliyi Yehova kudi kaprofwetu Yeremiya kutalisha hakwinza kwaMwanta Nebukaneza* wakuBabiloni nakushinda ituña daEjipitu nawu:+
14 “Dishimuni muEjipitu, dibidiki muMigidoli.+
Dibidiki muNofi* nimuTapanesi.+
Neyi, ‘Imanenu nawa diloñeshenu,
Muloña mpoku yakabali yikuda antu ejima ayinyeñumuka enu.
15 Muloñadi amayala enu añovu chinayikumpwiliwu?
Hiyemana chakolaku,
Muloña Yehova nayidimbwishi heseki.
16 Antu amavulu nankashi anakuhukana nakudimboka.
Anakudileja mulwawu nawu:
“Tunyamukenu! Tuyenu tufunti kudi antu jetu nikumukala wetu
Muloña wampoku yakabali yafwana.”’
17 Anabidiki kwenoku nawu,
‘Fwaru mwanta waEjipitu wahoshaña hohu jamukunkulwayi
18 ‘Kwesekeja nachinahanda,’ dichinahoshiyi Mwanta, wukweti ijina daYehova wamazaza,
‘Yena* wakenza neyi Tabori+ wudi hakachi kamapidi
Nawa neyi Karimeli+ yidi kwakwihi nakaluñalwiji.
19 Loñeshaku chiteli cheyi chamuwunkoli,
Eyi mwana wamumbanda wunakushakama muEjipitu.
Muloña Nofi* wakekala chuma chakuhayama chikupu;
20 Ejipitu wudi neyi mwana kañombi wamukaji walubanji,
Ilaña mavutula akenza nakumulukuka kufuma kukabeta kakuchimunswa.
21 Nawa amashidika indi akufwetela adi mukachi kindi adi neyi anyana kañombi anuna,
Ilaña niwena anafunti nawa anatemukili hamu.
22 ‘Lushindu lwindi ludi neyi muswalu wakapela kanakwenda,
Muloña anakwinza nakumulukuka nañovu, nayizembi,
Neyi antu anakutema nyitondu.*
23 Akatema ivunda dindi,’ dichinahoshiyi Yehova, ‘hela chakwila mwakala kuhita.
Muloña amavulu kubadika tuboola, akukañanya kuchinda.
24 Mwana kaEjipitu wamumbanda akamutiyisha nsonyi.
Akamuhana kudi antu akukabeta kakuchimunswa.’+
25 “Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: ‘Ichi inakubalumukila kudi Amoni+ wakuNo,*+ kudi Fwaru, kudi Ejipitu, kudi anzambi jindi+ nikudi anyanta jindi, eña, kudi Fwaru nikudi ejima amukuhwelela.’+
26 “‘Nawa nakayihana kudi owu anakukeña kuyijaha,* kudi Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni+ niambuñindi. Ilaña mukuhita kwampinji, antu akashakamamu neyi chiyashakamineñamu kunyima,’ dichinahoshiyi Yehova.+
27 ‘Hakwila eyi kambuñami Yakoba, bayi wutiya womaku,
Nawa eyi Isarela, bayi wufwa mutentuku.+
Muloña nakakwamwina nakukufumisha kwakulehi
Yakoba wakafunta nawa wakashakama mukuwunda chakadi wakumuluwañesha,
Chakadi wakuyitiyisha woma.+
28 Dichi eyi kambuñami Yakoba, bayi wutiya womaku,’ dichinahoshiyi Yehova, ‘muloña ami nidi naneyi.
47 Idi didu izu daYehova denjili kudi kaprofwetu Yeremiya kutalisha hadi aFilisitinu,+ henohu Fwaru kanda ashindi Gaza. 2 Yehova nahoshi nindi:
“Tiyaña! Menji anakwinza kufuma kukabeta kakuchimunswa.
Akwikala kaloña kampupa.
Nawa akukumpula ituña niyuma yejima yidimu,
Musumba niantu ashakamañamu.
Amayala akukaloka nyitetu,
Nawa ejima anakushakama mwituña akudila makumbu.
3 Muloña walushindu lwayikwa yatuwalu twindi twawamayala,
Muloña walushindu lwamakalu indi anjita
Nimuloña wakuvuma kwatufumbu twindi,
Atata jawantu hiyakubalumuka nakusenda anyanawuku,
Muloña makasa akela tuhu kwalehu-u,
4 Muloña ifuku dinakwinza dakajilumuna aFilisitinu ejima;+
Dakafumisha muTira+ nimuSidoni+ muntu wejima wayikwashaña washalahu.
5 Gaza wukuseyeka ibala.*
Ashikeloni anamumweneshi.+
Enu ashalahu amuchana chawu chachinekineki,
Mukutwalekahu nakuditapola kushika mpinjinyi?+
6 Eyi mpoku yakabali yaYehova!+
Wakadiwunjika mpinjinyi?
Funtaku muchindalu cheyi.
Nookaku nawa diwunjiki.
7 Yikudiwunjika ñahi
Henohu Yehova nayinki lushimbi?
Nayitemeshi kuya nakulukuka
Ashikeloni nimukulishu wakaluñalwiji.”+
48 Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi kudi Mowabi+ nindi:
“Oyihuñu yinamoniyi Nebo,+ muloña anamujilumuni!
Kiriyatayimi+ anamutiyishi nsonyi nikumukwata.
Chiswamu chakiñewa* anachisawuli nawa anachikisañani.+
2 Hiyamushimekaña cheñi Mowabiku.
MuHeshiboni+ anakasi kafuta kakumudimbwisha nawu:
‘Twayenu tujiyishi muza wejima.’
Eyi Madimeni, nineyi watela kumwenahu,
Muloña mpoku yakabali yinakukulondela.
3 Kudi nyitetu yakudila muHoronayimi,+
Muloña kujilumuka nikukala kwasweja kunayishikeni.
4 Mowabi anamukotoli.
Anyanindi anyanya anakukaloka nyitetu.
5 Kumukandu waLuhiti anatwalekihu kudila hanakukandukawu.
Nawa hanakukunkumukawu kufuma kuHoronayimi anakutiya antu chinakukalokawu nyitetu muloña wakujilumuka.+
6 Temukenu, kulonda mupulwishi mawumi enu!
Mwatela kwikala neyi mutondu wamunjunga wudi mwisaña.
7 Muloña wakwila wakuhwelela munyidimu yeyi nimumaheta eyi,
Nineyi akakukwata.
Nawa Kemoshi+ wakaya muwunkoli,
Hamu niatupristu indi niayilolu indi.
8 Mukakujilumuna wakeñila mumusumba-himusumba,
Nawa kwosi musumba wakapulukaku.+
Chinekineki chakakisika,
Nawa iluña desekana akadikisañana, neyi chinahoshiyi Yehova.
9 Mushimikilenu Mowabi chinjikijilu,
Muloña chaholokelayi muyihuñu wakatemuka,
Nawa nyisumba yindi yakekala chuma chakuhayama chikupu,
Chakadi muntu wunashalimu.+
10 Washiñewa yowu muntu wazataña mudimu waYehova nakadiwu!
Washiñewa yowu muntu wakañeshaña mpoku yindi yakabali kupwekesha mashi!
11 Eni Mowabi anashakami kwamwena kufuma tuhu kuwukwenzi wawu,
Neyi vinyu yidi hewulu danchiba.
Kanda ayihuñununeñahu dehi kufuma muchipwepu chimu nakuyisha muchikwawu,
Nawa kanda ayeñahu dehi muwunkoli.
Dichinaleteshi lumweñumweñu lwawu lubuli kuhimpika,
Nawa ivumba dawu dadiwahi hidinahimpikiku.
12 “Yehova nahoshi nindi, ‘Dichi tiyenu! mafuku anakwinza, hinakatemesha amayala kuya nakuyikuvumika. Akayikuvumeka nakufumisha yuma yejima yidi muyipwepu yawu, nawa nsaba jawu jamaneni akajibalola. 13 Nawa aMowabi akatiya nsonyi naKemoshi, neyi chatiyili amwitala daIsarela nsonyi naBeteli, yashindameneniwu.+
14 Mukuhosha ñahi nenu: “Tudi amashidika añovu, anadiloñeshi kuzuña njita”?’+
15 ‘Mowabi anamukisañani,
Nyisumba yindi anayilukuki,+
Nawa anyikwenzi adimu asweja kuwaha anayijahi,’+
Dichinahoshiyi Mwanta, ijina dindi diyi daYehova wamazaza.+
16 Katataka ichi yihuñu yinakwinza hadi aMowabi,
Nawa kudimbuka kwawu kunakwinza swayi-swayi.+
17 Akayikundeja kudi ejima ayinyeñumuka,
Ejima eluka ijina dawu.
Yileji neyi: ‘Mbwechi yakola ochinayikotoliwu, mukombu walubanji!’
18 Fumaku hakulema kweyi,
Nawa shakamaku nampwila,* eyi mwana wamumbanda wunakushakama muDiboni,+
Muloña mukakumujilumuna Mowabi nenzi nakukwimakena,
Nawa wukujilumuna maluña eyi akiñewa.+
19 Imanaku kumukwakwa nawa wutalataleña, eyi washakama muAroweri.+
Ihulaku iyala nimumbanda anakutemuka neyi, ‘Kunasoñidi?’
20 Mowabi anamutiyishi nsonyi niwoma.
Dilaku makumbu nikukaloka nyitetu.
Bidikaku muArinoni+ neyi Mowabi anamujilumuni.
21 “Wunsompeshi wunenzi heluña desekana,+ hadi Holoni, Yahazi+ niMefayati;+ 22 hadi Diboni,+ Nebo,+ niBeti Dibilatayimi; 23 hadi Kiriyatayimi,+ Beti Gamuli,+ niBeti Meyoni; 24 hadi Keriyoti niBozira;+ nihanyisumba yejima yamwituña daMowabi, yakwakulehi niyamukamwihi.
25 ‘Ñovu* yaMowabi anayiketuli;
Chikasa chindi anachikotoli,’ dichinahoshiyi Yehova.
26 ‘Musheteshi,+ muloña nadituumbakeshi nakudikaña naYehova.+
Mowabi nakwalañana mumasanjila indi,
Nawa nekali chuma chinakusupishawu.
27 Komana Isarela hadiñi chuma chakusupisha kudi eyiku?+
Komana yena wadiña hakachi kawamakombi,
Hakwila wumupukumwini mutu weyi nakumuhosha chatama?
28 Enu mwashakama muMowabi, fumenu munyisumba muyi nakushakama helola,
Nawa mwiikali neyi kapompa* katuñilaña chisakala chaku kunsa yachinekineki.’”
29 “Tunatiyi Mowabi chinakudinkayi wanta, wadinyamuna chikupu,
Chinakudivwimbayi, chinakudinkayi wanta, chinakudinyamunayi nichinakuditoheshayi mumuchima windi.”+
30 “‘Neluka kuzuwa kwindi,’ dichinahoshiyi Yehova,
‘Ilaña nhoshelu yindi yamukunkulwayi yakamana.
Kwosi chuma chakelawuku.
31 Dichakaletesha nakamudili Mowabi makumbu,
Muloña nakamudila Mowabi wejima
Nawa nakayidila amayala amuKiri Heresi.+
Nyitombu yeyi yinakuli yinakiluki kaluñalwiji.
Yinashiki kukaluñalwiji, kuYazeri.
Mukakukisañana nasulukili dehi
Nyikaabu yeyi yamunooña ninyivinyu yakwaañula.+
33 Kuzañalala nikutiya kuwaha anajifumishi mwitempa danyikaabu
Nimwituña daMowabi.+
Ami nalekeshi vinyu kwidika muwukamwinu wavinyu.
Kwosi niwumu wakadatolaña iku nakudikuwa namuzañaluku.
Kwakekala kudikuwa kwambukaku.’”+
34 “‘MuHeshiboni+ mudi nyitetu yinakutiyakana kuEleyela.+
Ananyamuni mazu awu nawa anatiyakani nikuYahazi,+
Kufuma kuZowari kushika kuHoronayimi+ ndo-o nikuEgilati Shelishiya.
Nimenji akuNimirimi akooma.+
35 Nakajiyisha muMowabi,’ dichinahoshiyi Yehova,
‘Ona waletaña mulambu hachinañanaña
Niwalambulaña nyilambu kudi nzambi yindi.
36 Dichakaletesha muchima wami wakamwaabili Mowabi neyi chivumina chepeleli,*+
Nawa muchima wami wakayaabila antu amuKiri Heresi neyi chivumina chepeleli.*
Muloña maheta anahetiyi akajiya.
38 “‘Hamawulu ejima amatala aMowabi
Nimumalubanza indi ejima,
Mudi kwamakumbu hohu.
Muloña ami namukotoli Mowabi
Neyi nsaba yanatawu,’ dichinahoshiyi Yehova.
39 ‘Ochinafwiyi mutentu! Wenowu makumbu!
Ochinabalumukiyi Mowabi nakufuntamu muloña wansonyi!
Mowabi nekali chuma chinakusupishawu,
Chuma chakufwisha mutentu kudi ejima amunyeñumuka.’”
40 “Muloña Yehova nahoshi nindi:
41 Matawuni* akayitambula,
Nawa mpwembu jindi akajitambula.
Hanodu ifuku muchima wawayilobu aMowabi
Wakekala neyi muchima wamumbanda wunakuvwala mwana.’”
42 “‘Nawa Mowabi akamujilumuna, hakekala cheñi muzaku,+
Muloña nadituumbakeshi yomweni nakudikaña naYehova.+
43 Woma, ibuku nimuhetu jidi hambidi yeyi,
Eyi washakama muMowabi,’ dichinahoshiyi Yehova.
44 ‘Muntu wejima wakatemuka muloña wawoma, wakaholokela mwibuku,
Nawa muntu wejima wakafuma mwibuku, wakafwa mumuhetu.’
‘Muloña nakamuletela Mowabi chaaka chakuyibabesha,’ dichinahoshiyi Yehova.
45 ‘Owu anakutemuka anemani muwulelu waHeshiboni iku ñovu yinayimani.
Muloña kesi kakafuma muHeshiboni
Nawa muzuzu wakafuma muSihoni.+
Kakanoñesha ihama daMowabi
Nituwekesi twawanyana awamayala aletaña yikonkojola.’+
46 ‘Yayo-o! eyi Mowabi!
Antu jaKemoshi+ anajilumuki.
Muloña anyaneyi awamayala anayitwali muwunkoli,
Nawa anyaneyi awambanda anayi muwunkoli.+
47 Ilaña nakapompesha ankoli jaMowabi mumafuku akukuminina,’ dichinahoshiyi Yehova.
‘Aha dihanakumini nsañu yakumusompesha Mowabi.’”+
49 Kutalisha hadi aAmoni,+ Yehova nahoshi nindi:
“Komana Isarela hakweti anyana awamayalaku?
Komana hakweti nswanaku?
Muloñadi Malikami+ chinakushakaminayi muGadi?+
Nawa muloñadi antu jindi chinakushakaminawu munyisumba yaIsarela?”
2 “Yehova nahoshi nindi, ‘Dichi tiyenu! mafuku anakwinza,
Hinakatiyakesha kabobobu kanjita kakulukuka Raba+ wawaAmoni.+
Wakekala mulumba wamukunkulwayi,
Nawa matawuni* amunyeñumuka akayocha nakesi.’
‘Nawa Isarela wakayiswana ana amuswanini,’+ dichinahoshiyi Yehova.
3 ‘Dilaku makumbu, eyi Heshiboni, muloña Ayi anamujilumuni!
Dilenu, enu matawuni* anyeñumuka Raba.
Vwalenu yisasa.
Dilenu makumbu nikunyeñumoka mukachi kamayinda amalola,*
Muloña Malikami wakaya muwunkoli,
Hamu nawatupristu indi niayilolu indi.+
4 Muloñadi chiwadisambilaña nayinekineki,
Nachana cheyi chinakuhita menji, eyi mwana wamumbanda wabula kushinshika,
Eyi wakuhwelela mumaheta eyi
Nawa wahoshaña neyi: “Hinyi wukwinza nakuñimakena?”’”
5 “‘Inakuleta chuma chakufwisha mutentu hadi eyi,’ dichinahoshiyi Mwanta Wabadika, Yehova wamazaza,
‘Kufuma kudi ejima akunyeñumuka.
Akakupalañeshela kutubadi twejima,
Nawa kwosi wakapompesha ana akatemukaku.’”
6 “‘Ilaña hansa yachu, nakapompesha ankoli awaAmoni,’ dichinahoshiyi Yehova.”
7 Kutalisha hadi Edomi, Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Komana muTemani himudihu cheñi maanaku?+
Komana owu akweti kashinshi analeki dehi kuhana wukwashu wawuwahi?
Komana maana awu anatoki dehi?
8 Temukenu, balumukenu!
Yenu mwakashakami mwakunama, enu mwashakama muDedani!+
Muloña Esawu nakamuletela kukala
Neyi mpinji yakumubalumukila yinashiki dehi.
9 Neyi akakukumuna nyivinyu enza kudi eyi,
Komana hiyadi kushiyahu yikwawu yakunonojolaku?
Neyi amakombi enza nawufuku,
Adi kukisañana hohu yuma yinakukeñawu.+
10 Ilaña nakamuvuula Esawu.
Nakabutununa maluña indi akuswamamu,
Kulonda akabuli kuswama.
11 Shiyaku anyaneyi abula atata jawu,
Nakayihemba amomi,
Nawa antuluwa jeyi akakuhwelela mudi ami.”
12 Muloña Yehova nahoshi nindi: “Tiyaña! Neyi chakwila owu anabuli kufuukwilawu kunwa kaapu atela kukinwa, komana eyi atela kukuleka chikupu chakadi kukubabesha? Hiyakabula kukubabeshaku, muloña watela kukinwa.”+
13 Yehova nahoshi nindi, “Muloña nadisanyiki ami aweni nami, Bozira wakekala chuma chakuhayama chikupu,+ chakusawula, mahembi, niishiñu; nawa nyisumba yindi yejima yakekala mahembi haya nyaaka.”+
14 Natiyi mazu anafumi kudi Yehova,
Ntemesha anamutemeshi kunyuza, nakuhosha nindi:
“Dipompeshenu hamu mwinzi nakumwimakena;
Diloñeshenu kuzuña njita.”+
15 “Muloña tiyaña! Nakubalumuni kwikala wakehelamu hakachi kanyuza,
Adiwulawu hakachi kawantu.+
16 Mutentu iwaleteli wunakudimbi,
Kudivwimba kwamuchima weyi,
Eyi washakama muyiswamu yamumalola,
Eyi washakama hakapidi kakalehi nankashi.
Hela chakwila watuñila chisakala cheyi hewulu neyi mbuulu,
Nakakutululahu,” dichinahoshiyi Yehova.
17 “Nawa Edomi watela kwikala chuma chakuhayama chikupu.+ Muntu wejima wakahitilaku wakahayama chikupu nikwimbila yipupu yindi yejima muloji. 18 Neyi chajilumwiniwu Sodoma naGomora nimatawuni* ayinyeñumukili,”+ dichinahoshiyi Yehova, “kwosi niwumu wakashakamamu, nawa kwosi muntu wakatuñilamuku.+
19 “Tiyaña! Kwakenza muntu wakalukuka maluña akiñewa akudiishilamu yimuna neyi mutupa+ wunakufuma mwivunda dajika kumukulishu waYodani, ilaña mukapinji kantesha nakamukojeja yakamutemuki. Nawa yena nakamutondela watondewa. Muloña hinyi wudi neyi ami, nawa hinyi wukutaadika nanami? Kabiñanyi wunateli kwimana kumesu ami?+ 20 Dichi tiyenu, enu antu, munamufuukwiliwu Edomi kudi Yehova niyuma yinatoñojokeliyi antu ashakamaña muTemani:+
Chalala anyana kanyikoku ahamukanka akayikokañesha.
Wakabalumuna maluña awu akushakama akekali mahembi muloña wawena.+
21 Iseki dinakanki muloña walushindu lwakudimbuka kwawu.
Kudi kwanyitetu!
Yinatiyakani nikuKaluñalwiji Kachinana.+
22 Tiyaña! Kufwana mbuulu, wakatuuka mwiwulu nikuzenzumuka,+
Nawa wakatandumwina mpuula jindi hadi Bozira.+
Hanodu ifuku muchima wamashidika awaEdomi
Wakekala neyi muchima wamumbanda wunakuvwala mwana.”
23 Kudi Damakasa nindi:+
“Hamati+ niAripadi anayitiyishi nsonyi,
Muloña anatiyi nsañu yatama.
Anasuñunuki nawoma.
Mukaluñalwiji mudi kwakama kwakukañanya kuwundisha.
24 Damakasa kuhamuka kunamumani.
Nabalumuki nindi atemuki, ilaña woma wunamukwati.
Yihuñu ninyisoñu jinamukwati,
Neyi mumbanda wunakuvwala mwana.
25 Muloñadi musumba washimekañawu chinabuli kuwushiyawu chisayikila,
Tawuni* yenzala namuzañalu?
26 Muloña anyikwenzi indi akadimbuka mumalubanza indi,
Nawa amashidika ejima akajilumuka hanodu ifuku,” dichinahoshiyi Yehova wamazaza.
27 “Nakwocha mpwembu yaDamakasa nakesi,
Nawa kakanoñesha tuposhi twakola twaBenihadadi.”+
28 Kudi Kedari+ nimawanta aHazori, owu ashindiliyi Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni, Yehova nahoshi nindi:
“Nyamukaku, kandukaku kuKedari,
Nawa wujilumuni anyana akuMusela.
29 Matenti awu ninyikanka yayimuna yawu akayisenda,
Mahina awu akwitenti niyuma yawu yejima.
Angameli awu akayitambula,
Nawa akayidilila nawu, ‘Yuma yakutiyisha woma yidi kwejima!’”
30 Yehova nahoshi nindi, “Temukenu, yenu kwakulehi!
Yenu mwakashakami mwakunama, enu mwashakama muHazori.
Muloña Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni nayikasili kafuta,
Nawa nakasi kafuta kakuyilukukilamu.”
31 “Nyamukenu, yenu nakwimakena musumba wudi mukuwunda,
Wunakushakama chakiñewa!” dichinahoshiyi Yehova.
“Hiwukweti yiisu hela nyikomenuku; ashakamaña kwakankawawu.
32 Angameli awu akayipuupa,
Niyimuna yawu yayivulu akayipuupa.
Nakayipalañeshela kumpepela jejima,*
Owu alelaña nsuki jawu mumbulukutu,+
Nawa nakayiletela kukala kufuma kutubadi twejima,” dichinahoshiyi Yehova.
33 “Nawa Hazori wakekala mwakushakama nyumbu,
Mahembi ahaya nyaaka.
Kwosi niwumu wakashakamamuku,
Nawa kwosi muntu wakatuña mudi yenaku.”
34 Idi didu izu daYehova denjili kudi kaprofwetu Yeremiya kutalisha hadi Elami+ mukutachika kwachiyuulu chaMwanta Zedekiya+ waYuda nawu: 35 “Yehova wamazaza nahoshi nindi, ‘Ichi inakukotola wuta wamukunji waElami,+ nsulu* yañovu jawu. 36 Inakumuletela Elami mpepela jiwana kufuma kunsa jiwana jamawulu, nawa nakuyipalañeshela kuniji mpepela jejima. Antu amuElami akapalañana akaya kunyuza yejima.’”
37 Yehova nahoshi nindi, “Nakajilumuna aElami hamesu awayilumbu jawu nihamesu anowu anakukeña kuyijaha;* nawa nakaleta yihuñu hadi wena, kuzuwa kwami kwasweja. Nakayitemeshela nimpoku yakabali sampu nayijiyishi.”
38 Yehova nahoshi nindi, “Nawa nakasha itanda dami muElami,+ nawa dimunakamujilumwina mwanta niayilolu jindi.”
39 Yehova nahoshi nindi, “Ilaña mumafuku akukuminina, nakapompesha ankoli amuElami.”
50 Izu dahosheliyi Yehova hadi Babiloni,+ kutalisha hadi ituña dawaKalideya, kuhitila mudi kaprofwetu Yeremiya nindi:
2 “Dishimuni mukachi kanyuza nawa ditiyakeshi.
Imikaku chinjikijilu* nawa ditiyakeshi.
Bayi wujinda chuma chidi chejimaku!
Hoshaku neyi, ‘Babiloni anamukwati.+
Beli anamutiyishi nsonyi.+
Merodaki nafwi mutentu.
Yifwikija yindi anayitiyishi nsonyi.
Ankishi jindi awuzondu* anafwi mutentu.’
3 Muloña muza wunenzi nakumwimakena kufuma kukabeta kakuchimunswa.+
Wunaleteshi ituña dindi kwikala chuma chakuhayama chikupu;
Kwosi niwumu wunakushakama mudi yenaku.
Antu nianyama anatemuki;
Anayi dehi.”
4 Yehova nahoshi nindi: “Munowu mafuku nawa hanoyu mpinji, antu jaIsarela niantu jaYuda akadipompesha hamu.+ Akadilaña iku anakwenda,+ nawa akamukeñakeña Yehova Nzambi yawu hamu.+ 5 Akehula njila yaya kuZiyona, iku anatalishili kukabadi kenoku,+ nakuhosha nawu, ‘Twayenu tudinuñi etu aweni kudi Yehova muchitiyañenu chahaya nyaaka chakabula kuvulamenawu.’+ 6 Antu jami anekali mukanka wanyikoku wunajimbali.+ Ayijimbesheli kudi atubiña twawu aweni.+ Ayitwalili kumapidi, nakuhitañana kufuma kumpidi nakuya kukapidi. Anavulameni iluña dawu dakunookela. 7 Ejima anakuyiwana anakuyidaña,+ nawa ayilumbu jawu anakuhosha nawu, ‘Hitukweti muloñaku, muloña amuvulumwini Yehova, nakuvulumuna iluña dakuloña nawa kuchiñeja kwawankakulula jawu, Yehova.’”
8 “Temukenu mukachi kaBabiloni,
Fumenu mwituña dawaKalideya,+
Nawa ikalenu neyi anyama anakutwaminina mukanka wayimuna.
9 Muloña ichi inakunyamuka nakumuletela Babiloni
Chipompelu chanyuza yamaneni kufuma kwituña dakukabeta kakuchimunswa.+
Akenza nakuzuña nindi njita iku anaditanjiki;
Kwenoku akamukwata.
Nyivu yawu yidi neyi yachilobu
Yashiyaña anvwali chakadi anyana;+
Hiyafuntaña chakubula kukoñahu chumaku.
10 Kalideya wakekala chuma chakupuupa.+
Ejima akamupuupa akekuta chikupu,”+ dichinahoshiyi Yehova.
Muloña mwatwalekelihu kukiloka neyi mwana kañombi wamukaji wudi mumatahu,
Nawa mwatwalekelihu kutambeka neyi tuwalu twawamayala.
12 Mama yenu anamutiyishi nsonyi.+
Mumbanda wayivweli anamusawuli.
Tiyenu! Yena diyi wakehelamu hadi nyuza yejima,
Isaña dakadi menji nawa chinkalampata.+
Muntu wejima wakahitila kwakwihi naBabiloni wakahayama chikupu
Nikwimba muloji muloña wayipupu yindi yejima.+
14 Enu ejima munakwevula* wuta wamukunji,
Inzenu kufuma kutubadi twejima nakuzuña njita naBabiloni iku munaditanjiki.
15 Mubidikilenu mbila yanjita kutubadi twejima.
Nadihani yomweni.*
Ditendenu nindi.
Mukoñenu kwesekeja nachineliyi.+
16 Jahenu mukakukuwa muBabiloni
Ninowu wunakuzatisha chikwakwa muchilaaka chakwaañula.+
Muloña wampoku yakabali yafwana, muntu-himuntu wakafunta kudi antu jindi,
Muntu-himuntu wakatemukila kwituña dindi.+
17 “Antu jaIsarela hinyikoku yinapalañeshiwu.+ Nyitupa yinayipalañeshi.+ Hatachi ayidiili kudi mwanta waAsiriya,+ kuhiñahu Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni wabokoteli mafwaha awu.+ 18 Dichi Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi: ‘Ichi dinu nukumwila mwanta wakuBabiloni niituña dindi neyi chinamwilili mwanta waAsiriya.+ 19 Nawa nukumufuntisha Isarela kumunyenvu windi,+ nawa wakadiila haKarimeli nihaBashani,+ nawa yena* wakekutila hamapidi akuEfuremu+ niakuGiliyadi.’”+
20 Yehova nahoshi nindi, “Munowu mafuku nawa hanoyu mpinji,
Nyiloña yaIsarela akayikeñakeña,
Ilaña hiyakawana hela wumuku,
Nawa nshidi jaYuda hiyakajiwanaku,
Muloña owu inaketeja kushalahu nakayanakena.”+
21 “Kandukenu muyi nakuzuña netuña daMeratayimi ninawantu ashakamaña muPekodi.+
Muyijaholi nikuyijilumuna chikupu,” dichinahoshiyi Yehova.
“Ilenu mwejima mwinnayileji.
22 Mwituña mudi ipumba danjita,
Yihuñu yasweja.
23 Musensi weseki dejima ochinawuketuliwu nikuwukotola!+
Babiloni ochinekaliyi chuma chakuhayama chikupu mukachi kanyuza!+
24 Nakutili muhetu, nawa wunafwimu, eyi Babiloni,
Nawa hiwelukiliku.
Akuwanini nawa akukwatili,+
Muloña Yehova diyi iwadikañili nindi.
25 Yehova nenzununi nkalaña yindi,
Nawa nedishi yitwa yanjita yakuzuwa kwindi.+
Muloña Mwanta Wabadika, Yehova wamazaza, wudi namudimu
Mwituña dawaKalideya.
26 Inzenu mumwimakeni kufuma kumaluña akwakulehi.+
Enzununenu nkalaña jindi.+
Mulumbikenu neyi nyilumba yambutu.
Mujilumunenu chikupu.+
Bayi mushala muntu hela wumuku.
27 Jahenu anyana kañombi jindi ayizamba ejima;+
Muyikunkumwini kwiluña dakujahila.
Oyihuñu yikumonawu, muloña ifuku dawu dinashiki,
Mpinji yawu yakuyibabesha!
28 Kudi ipumba danowu anakutemuka,
Owu anakutemuka kufuma mwituña daBabiloni,
Nakushimuna muZiyona kutenda kwaYehova Nzambi yetu.
Kutenda muloña watembeli yindi.+
Mutuñilenu chilombu nakumunyeñumuka, bayi kwikala muntu wukutemukaku.
Mufwetenu kwesekeja nanyidimu yindi.+
Mukoñenu kwesekeja nachineliyi.+
Muloña nadivwimbi naYehova,
NaWajila waIsarela.+
30 Dichi anyikwenzi jindi akadimboka mumalubanza indi,+
Nawa amashidika indi ejima akajilumuka* hadina ifuku,” dichinahoshiyi Yehova.
31 Mwanta Wabadika, Yehova wamazaza, nahoshi nindi, “Tiyaña! Nakwimakeni,+ eyi mukakudikaña,+
Muloña ifuku deyi datela kwinza, mpinji yinakakubabesha.
32 Eyi mukakudikaña, wakahukana nakudimbuka,
Chakadi niwumu wakukunyamuna.+
Nawa nakwocha nyisumba yeyi nakesi,
Kakanoñesha niyuma yejima yakunyeñumuka.”
33 Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Antu jaIsarela niaYuda anayikabishi,
Nawa anatwalekihu kuyihemba neyi ankoli kudi ejima ayisendaña muwunkoli.+
Anakaani kuyuumbaku.+
34 Ilaña Nkuuli yawu wakola.+
Ijina dindi diyi Yehova wamazaza.+
Chalala wakayihakwilaku muloña wawu,+
Kulonda yakanookeshi ituña+
Nikuyakamisha antu ashakama muBabiloni.”+
35 Yehova nahoshi nindi, “Kudi mpoku yakabali yinakwinza hadi aKalideya,
Hadi antu ashakama muBabiloni, hadi ayilolu jindi nihadi antu jindi akamaana.+
36 Kudi mpoku yakabali yinakwinza hadi antu ahoshaña jamukunkulwayi,* nawa akela mwawusupi.
Kudi mpoku yakabali yinakwinza hadi ayilobu jindi, nawa akafwa mutentu.+
37 Kudi mpoku yakabali yinakwinza hadi tuwalu twawu nihadi makalu awu anjita,
Nihadi antu ejima ashiyashana adi mukachi kindi,
Nawa akekala neyi ambanda.+
Kudi mpoku yakabali yinakwinza hamaheta awu, nawa akayipuupa.+
38 Hamenji indi hadi kujilumuka, nawa akayuumisha.+
Muloña hiituña dawankishi akubaza,+
Nawa muloña wayimwenu yawu yakutiyisha woma, anatwalekihu kwila yuma neyi ayizaluki.
39 Dichi, yileñaleña yamuchinkalampata yakashakamaña nawanyama adilaña,
Nawa dimwakashakamaña anyamalanda.+
Himwamba kashakama cheñi antu,
Hela kwikala iluña dakushakamamu mwakahita makiñu ejimaku.”+
40 “Neyi Nzambi chajilumwiniyi aSodoma naGomora+ nimatawuni* ayinyeñumukili,”+ dichinahoshiyi Yehova, “kwosi niwumu wakashakamamu, nawa kwosi muntu wakatuñilamuku.+
41 Tiyaña! Kudi antu anakwinza kufuma kukabeta kakuchimunswa;
Muza weneni nawa anyanta añovu+ akayinyamuna
Kufuma kumaluña akwakulehi ahamaseki.+
42 Anakwati wuta wamukunji niiyoña.+
Adi nawukatu nawa hiyakutiya luwiku.+
Izu dawu didi neyi kutuuma kwakaluñalwiji,+
Hampinji yinakwendelawu hatuwalu.
Kufwana muntu weyala, niwena atandamaña munyisululu kulonda alwi njita naneyi, eyi mwana kaBabiloni wamumbanda.+
Yihuñu yinamuwani,
Nyisoñu yidi neyi yamumbanda wunakupaapa.
44 “Tiyaña! Kwakenza muntu wakalukuka maluña akiñewa akudiishilamu yimuna neyi mutupa wunakufuma mwivunda dajika kumukulishu waYodani, ilaña mukapinji kantesha nakayikojeja akamutemuki. Nawa yena nakamutondela watondewa.+ Muloña hinyi wudi neyi ami, nawa hinyi wukutaadika nanami? Kabiñanyi wunateli kwimana kumesu ami?+ 45 Dichi tiyenu, enu antu, munamufuukwiliwu* Babiloni+ kudi Yehova niyuma yinatoñojokeliyi ituña dawaKalideya.
Chalala anyana kanyikoku ahamukanka akayikokañesha.
Wakabalumuna maluña awu akushakama akekali mahembi muloña wawena.+
46 Iseki dikakanka muloña walushindu lwakumukwata Babiloni,
Nawa nyitetu yakatiyakana mukachi kanyuza.”+
51 Yehova nahoshi nindi:
2 Nakatemesha akakupepa kuBabiloni,
Nawa akamupepa nikubalumuna ituña dindi kushala dakadi chuma;
Akamwimakena kutubadi twejima hefuku dayihuñu.+
3 Mukakwasa nawuta wamukunji bayi evula* wuta windiku.
Nawa bayi muntu wudi wejima emani iku navwali kahuma kachikuñuku.
Bayi mutiyila anyikwezi indi wushonaku.+
Jilumunenu amashidika indi ejima.
4 Nawa akayitapa nakudimbokela mwituña dawaKalideya,
Akayipwikila munyikwakwa yindi.+
5 Muloña Yehova wamazaza hanashiyi Isarela niYudaku. Hiyanekali neyi antuluwaku.+
Ilaña ituña* dawu dinenzali nanyiloña kumesu aWajila waIsarela.
Bayi mujilumuka muloña wayiluwa yindiku.
Muloña himpinji yaYehova yakutenda.
Nakumubabesha muloña wayuma yinakoñiyi.+
7 Babiloni wadiña hikaapu* kawuru muchikasa chaYehova;
Waletesheli iseki dejima kusheta.
8 Babiloni nahumuki mukukasumwisha nawa nakotoki.+
Mudilenu makumbu!+
Mukeñelenu balisamu yayikatu yindi; hadaha wukuukewa.”
9 “Twesekeli kumuuka Babiloni, ilaña hakoleliku.
Mushiyenu nawa tuyenu, iwu kwituña dindi iwu kwituña dindi.+
Muloña wunsompeshi windi wunashiki mumawulu;
Wudi hewulu neyi mavu.+
10 Yehova natumwekesheli wuñanji.+
Twayenu, tushimunenu mudimu waYehova Nzambi yetu muZiyona.”+
11 “Wambwishenu nyivu;+ nonenu nkebu jenu janjiñumuki.*
Yehova nasañumuni dehi spiritu yawanyanta awaMediya,+
Muloña nakukeña kumujilumuna Babiloni.
Muloña iku hikutenda kwaYehova, kutenda muloña watembeli yindi.
12 Nyamunenu chinjikijilu*+ chakulukuka nachu mpwembu jaBabiloni.
Koleshenu anhembi, temeshenu akakutalatala.
Tondenu akakubelamina.
Muloña Yehova nakasi kafuta,
Nawa wukwila munakaniyi hadi antu ashakamaña muBabiloni.”+
14 Yehova wamazaza nadisanyiki yomweni* nindi,
‘Nukukwinzesha nawantu, amavulu neyi tuboola,
Nawa akadikuwa namuzañalu hadi eyi.’+
15 Diyi watuñili iseki nañovu jindi,
Washimatishili iseki dawushi namaana indi+
Nawa watandumwini mawulu nakashinshi kindi.+
Wakeneshaña nzaji kulonda nvula yinoki,
Nawa wedishaña mpepela munkalaña jindi.+
17 Muntu wejima welaña jakadi maana nawa chakadi kwiluka.
Mukakuzata nayikuñu wejima akamutiyisha nsonyi muloña wankishi wakusoña;+
Muloña nkishi windi wachikuñu* hichuma chakutwamba,
18 Hiyuma yamukunkulwayi,+ yasehañawu antu.
Neyi ifuku dakuyibabesha dinashiki dehi, akajilumuka ejima.
19 Iseka daYakoba hididi neyi iyi yumaku,
Muloña Yena diyi wawumbili yuma yejima,
Kushilahu tuhu nimukombu wawuswana windi.+
Ijina dindi diyi Yehova wamazaza.”+
20 “Yeyi kabama kami kanjita, chitwa chanjita,
Muloña yeyi nakazatisha kuchika nachu nyuza.
Yeyi nakajilumuna nachu mawanta.
21 Yeyi nakachika nachu kawalu nimukakwendelahu.
Yeyi nakachika nachu ikalu danjita nimukakwendelamu.
22 Yeyi nakachika nachu iyala nimumbanda.
Yeyi nakachika nachu kashinakaji nimwana weyala.
Yeyi nakachika nachu kansi weyala niwamumbanda.
23 Yeyi nakachika nachu kabiña nimukanka windi wayimuna.
Yeyi nakachika nachu ndimi nimukanka windi wawanyama.
Yeyi nakachika nachu anguvulu niayinlonda awanyuuli.
24 Nawa nakamubabesha Babiloni niantu ejima ashakama muKalideya
Muloña wayuma yatama yejima yinakoñiwu muZiyona hamesu enu,”+ dichinahoshiyi Yehova.
25 Yehova nahoshi nindi, “Ichi nakwimakeni,+ eyi mpidi yajilumunaña,
Eyi mukakujilumuna iseki dejima.+
Nakakolwela chikasa chami nakukwalumuna hamalola
Nikukubalumuna mpidi yasukuma.”
26 “Antu hiyakasendahu ilola damwiwombu hela ilola dachikuku kudi eyiku,
Muloña wakekala mahembi haya nyaaka,”+ dichinahoshiyi Yehova.
27 “Imikenu chinjikijilu* mwituña.+
Vumishenu luseñu mukachi kanyuza.
Tondenu* nyuza kulonda yimwimakeni.
Mutambikilenu mawanta akuArarati,+ kuMini nikuAshikenazi.+
Mutemeshelenu mushidika wamuha.
Ilishenu tuwalu twinzi neyi tuboola twanyanya.
28 Mutondelenu* nyuza yimwimakeni,
Anyanta akuMediya,+ anguvulu niayinlonda jindi awanyuuli ejima
Nimatuña ejima ayuulañawu.
29 Nawa iseki dakakanka nikuzaala,
Muloña Yehova wakela mwatoñojokañayi hadi Babiloni
Mwakubalumuna ituña daBabiloni kwikala chuma chakuhayama chikupu, chakadi muntu wakashalamu.+
30 Ayilobu amuBabiloni analeki kuzuña.
Anashakami mumpwembu jawu.
Ñovu jawu jinayimani dehi.+
Anekali neyi ambanda.+
Nyikala yindi anayochi nakesi.
Nyikomenu yindi anayikotoli.+
31 Kañanda wumu nayi lufuchi nakuwana mukwawu kañanda,
Nawa ntemesha wumu nayi nakuwana mukwawu ntemesha,
Kulonda ashimuni kudi mwanta wakuBabiloni nawu musumba windi anawutambuli dehi kutubadi twejima,+
32 Nawu nyaaba anayitambuli,+
Nawu maatu anyilela anayochi,
Nawa nawu amashidika anafwi mutentu.”
33 Muloña Yehova wamazaza, Nzambi yaIsarela, nahoshi nindi:
“Mwana kaBabiloni wamumbanda wudi neyi hawuhulilu.
Himpinji yakumudatola chikupu.
Katataka mpinji yindi yakumumuna yishiki.”
Nambalumuni kwikala neyi chipwepu chakadi chuma.
Namminyi neyi kapela wamuneni;+
Nenzeshi ivumu dindi nayuma yami yayiwahi.
Nankosololi.
35 Antu ashakamaña muZiyona anahoshi nawu, ‘Yuma yatama yinankoñiwu ami niantu jami yimushikeni Babiloni!’+
‘Nawa mashi ami enzi hadi antu ashakamaña muKalideya!’ dichinahoshiyi Yerusalema.”
36 Dichi, Yehova nahoshi nindi:
Nakomisha kaluñalwiji kindi nimashima indi.+
37 Nawa Babiloni wakekala nyilumba yamalola,+
Mwakushakama nyumbu,+
Chuma chakuhayama chikupu nawa chakwimbila muloji,
Chakadi muntu wakashalamu.+
38 Ejima wawu akabuluma neyi nyenzi yanyitupa.*
Akabuluma neyi nyana kanyitupa.”
39 Yehova nahoshi nindi, “Chakatiyawu kuwaha nankashi, ami nakayiloñeshela chawija nakuyishetesha,
Kulonda akazañalali;+
Kufumahu, akakaama tulu twahaya nyaaka,
Twakwila hiyakahindukaku.”+
40 “Nakayikunkumwisha neyi anyana kanyikoku anakuya nakujahawu,
Neyi nyikoku yayizamba hamu nawampembi.”
Ochinekaliyi Babiloni chuma chakuhayama chikupu munyuza!
42 Kaluñalwiji kanenzi hadi Babiloni.
Mankanda aku amavulu anamubuti.
43 Nyisumba yindi yinekali chuma chakuhayama chikupu, iluña dakadi menji nawa chinkalampata.
Nawa ituña dakwila kwosi wakashakamamu nawa mwakabula kuhita muntu hela wumu.+
Kudi yena hikwakahwila cheñi nyuzaku,
Nawa mpwembu yaBabiloni yakahumuka.+
45 Fumenu mukachi kindi, enu antu jami!+
Temukenu kulonda mupulwishi mawumi+ enu kukuzuwa kwaYehova kwasweja!+
46 Bayi mufwa mutentu hela kutiya woma hansañu yakatiyakana mwituñaku.
Muchaaka chimu kwakenza nsañu,
Nawa chaaka chikalondelahu kwakenza nsañu yikwawu,
Yamadombu mwituña niyanyuuli wunakudimakena namukwawu nyuuli.
47 Dichi tiyenu! mafuku anakwinza
Hinakabalumukila kudi ankishi akubaza aBabiloni.
Ituña dindi dejima akaditiyisha nsonyi,
Nawa antu jindi ejima akatapawu akadimbokela mukachi kindi.+
48 Mawulu niiseki niyuma yejima yekalamu
Yakadikuwa namuzañalu hadi Babiloni,+
Muloña akakujilumuna akenza kudi yena kufuma kukabeta kakuchimunswa,”+ dichinahoshiyi Yehova.
49 “Bayi neyi Babiloni wakojejeli hohu antu jaIsarela anatapiwu kudimbokaku+
Ilaña cheñi muBabiloni dimunadimbokeliwu antu aheseki dejima anatapiwu.
50 Enu munatemuki mpoku yakabali, yenuña hohu-u, bayi mwimanaku!+
Mwanukilenu Yehova kwakulehi,
Nawa Yerusalema enzi mumuchima wenu.”+
51 “Anatutiyishi nsonyi, muloña tunatiyi kasawuntu.
52 “Dichi tiyenu! mafuku anakwinza,” dichinahoshiyi Yehova,
“Hinakabalumukila kudi ankishi jindi akusoña,
Nawa mwituña dindi dejima antu akakatishawu akaaba.”+
53 “Hela chakwila Babiloni wukukandama kushika mwiwulu,+
Hela chakwila wukukolesha tuposhi twindi twakola,
Akakumujilumuna akafuma kudi ami,”+ dichinahoshiyi Yehova.
54 “Tiyenu! MuBabiloni mudi nyitetu,+
Ipumba dehuñu dasweja dinakufuma mwituña dawaKalideya,+
55 Muloña Yehova nakumujilumuna Babiloni,
Wakamwenesha izu dindi deneni,
Nawa mankanda awu akatuuma neyi menji amavulu.
Mazu awu akatiyakana.
56 Muloña mukakujilumuna wakenza hadi Babiloni;+
Ayilobu jindi akayikwata,+
Mata awu anyikunji akayikotola,
Muloña Yehova hiNzambi wababeshaña.+
Chalala wakafweta.+
57 Nakashetesha ayilolu jindi niantu jindi akamaana,+
Anguvulu jindi niayinlonda awanyuuli jindi niayilobu jindi,
Nawa akakaama tulu twahaya nyaaka,
Twakwila hiyakahindukaku,”+ dichinahoshiyi Mwanta, ijina didi diyi Yehova wamazaza.
58 Yehova wamazaza nahoshi nindi:
“Mpwembu yaBabiloni, hela chakwila yeneni, akayihumuna chikupu,+
Nawa yiisu yindi, hela chakwila yayilehi, akayocha.
Antu akakabakana chamukunkulwayi;
Nyidimu yakazata nyuza yakaya hohu mumenji.”+
59 Idi didu izu dakaprofwetu Yeremiya dahaniniyi neyi lushimbi kudi Seraya mwana kaNeriya+ mwana kaMahiseya hayiliyi naMwanta Zedekiya waYuda kuBabiloni muchaaka chamuchiwana chachiyuulu chindi; Seraya wadiña mukakutala yuma yamwanta. 60 Yeremiya wasonekeli yihuñu yejima yakenza hadi Babiloni mumukanda wumu, awa mazu ejima ayisonekeli kutalisha hadi Babiloni. 61 Kubombelahu, Yeremiya wamulejeli Seraya nindi: “Chiwakenza kuBabiloni nakumutala, wakatañi awa mazu ejima nezu datiyakana. 62 Kuhiñahu wakahoshi neyi, ‘Eyi Yehova, wunahoshi hanidi iluña neyi akadikisañana nawa dakashala chakadi wakushakamamu, muntu hela kanyama, nawa neyi wakekala mahembi haya nyaaka.’+ 63 Nawa neyi wunamanishi dehi kutaña iwu mukanda, wakakasiliku ilola nakuwunatila hakachi kaYufurati. 64 Kuhiñahu wakahoshi neyi, ‘Ichi dichakajiminayi Babiloni nawa hakemana cheñiku,+ muloña wayihuñu yinnakuleta hadi yena; nawa akazeya.’”+
Aha dihanakumini mazu aYeremiya.
52 Zedekiya+ wadiña nayaaka 21 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 11 muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Hamutali+ mwana kaYeremiya wakuLibina. 2 Watwalekelihu kukoña yuma yatama kumesu aYehova kwesekeja nayuma yejima yakoñeliyi Yehoyakimi.+ 3 Yumiyi yamwekeni muYerusalema nimuYuda muloña wakuzuwa kwaYehova, sampu nichayifumishiliyi kumesu indi.+ Nawa Zedekiya wadikañili namwanta wakuBabiloni.+ 4 Muchaaka chamu 9 chachiyuulu chaZedekiya, mukakweji kamu 10, hefuku damu 10 dakakweji, Mwanta Nebukaneza* wakuBabiloni wenjili hamu nanjita yindi yejima nakuzuña naYerusalema. Ateekeleli kwakwihi naniwu musumba nawa atuñili mpwembu yakukuchika nachu nakuwunyeñumwisha kwi-i ndo-o.+ 5 Nawa iwu musumba awukuchikili kushika nimuchaaka chamu 11 chaMwanta Zedekiya.
6 Mukakweji kamuchiwana, hefuku damu 9 dakakweji,+ nzala yakapwelendendi yaswejeli mumusumba nawa himwadiña yakuda yateleleli kuda antu amwituñaku.+ 7 Nkumininaku, mpwembu yamusumba ayilokweli nawa amashidika ejima atemukili mumusumba nawufuku kuzatisha chiisu chadiña hakachi kampwembu jiyedi kwakwihi netempa damwanta iku aKalideya anawukuchiki iwu musumba. Nawa atwalekelihu kuya munjila yaya kuAraba.+ 8 Ilaña njita yawaKalideya yamukumpishili mwanta, nawa amuwanini Zedekiya+ muyana yachinkalampata yakuYeriku nawa mazanvu amashidika indi ejima amupalañeni. 9 Kufumahu, mwanta amukwatili nawa amukandwishili nakumuleta kudi mwanta wakuBabiloni kuRibila mwituña daHamati nawa wamusompesheli. 10 Nawa mwanta wakuBabiloni wajahili anyana kaZedekiya awamayala iku nakutalaku, wajahili niatulamba ejima amuYuda kwenoku kuRibila. 11 Kuhiñahu, mwanta wakuBabiloni wamuputishili Zedekiya mesu,+ wamuhatili mumpompa jawuneñu, wamuleteli muBabiloni nawa wamushili mukaleya kushika niifuku dafwiliyi.
12 Mukakweji kamuchitanu, hefuku damu 10 dakakweji, dikwila nawu muchaaka chamu 19 chachiyuulu chaMwanta Nebukaneza* mwanta wakuBabiloni, Nebuzaradani mukulumpi wawatulama, owu wadiña mukakukalakela mwanta wakuBabiloni, wenjili muYerusalema.+ 13 Wocheli itala daYehova,+ itala* damwanta nimatala ejima amuYerusalema; wocheli nimatala ejima amaneni. 14 Nawa mpwembu janyeñumukili Yerusalema ajihumwini kudi mashidika awaKalideya ejima owu adiña namukulumpi wawatulama.+
15 Nebuzaradani mukulumpi wawatulama wasendeli antu amakwawu akehelamu niejima ashalili mumusumba nakuyitwala muwunkoli. Wasendeli cheñi niantu ayili nakudibomba namwanta wakuBabiloni kushilahu niakawukalawenu ejima elukisha nyidimu.+ 16 Ilaña Nebuzaradani mukulumpi wawatulama washiyilihu atuzweñi chikupu amakwawu amwituña kulonda ekali akakukalakala anyivinyu niakakuzata nyidimu yakudima yakola yashiyashana.+
17 Nawa aKalideya abalwili yishimi yawuneñu muyibalu-yibalu+ yakwitala daYehova, matemba+ niKaluñalwiji+ jadiña mwitala daYehova, nawa asendeli wuneñu wejima nakuwutwala kuBabiloni.+ 18 Asendeli niyifwoyu, mafosholu, jakujima nachu kesi, yeña yakunama,+ makaapu*+ niyipwepu yejima yawuneñu yazatishileñawu kumudimu wamutembeli. 19 Mukulumpi wawatulama wasendeli mabeseni,*+ jakusendelahu kesi, yeña yakunama, yifwoyu, jakutentekahu manoñu,+ makaapu* niyeña yakunama yatuñiliwu nawuru nisiliva yayeni.+ 20 Hakwila yishimi yiyedi, Kaluñalwiji, añombi ayizamba 12+ hashakamini Kaluñalwiji nimatemba atuñiliyi Mwanta Solomoni amwitala daYehova, wuneñu wejima wayumiyi wadiña wakukañanya kutwesha nikupima.
21 Hakwila yishimi yiyedi, chishimi-hichishimi chadiña namakyubiti* 18 mukuleha kwiwulu, anateli kuchinyeñumuka kudi mwonji wamakyubiti 12;+ mudita wachu wadiña neyi kutoha kwanyinu yiwana,* nawa chadiña nampaku. 22 Nawa mutu wachishimi wadiña wawuneñu; mutu wumu wadiña makyubiti atanu mukuleha kwiwulu;+ nawa chikuñu chamesu-mesu chadiña neyi kaleñi nimapomegiranati anyeñumwishiliwu kumutu, jejimiji jadiña jakutuña nawuneñu. Chishimi chamuchiyedi chadiña neyi chena, nimapomegiranati dichadiñawu. 23 Mutubadi mwadiña mapomegiranati 96;* ejima hamu adiña 100 kunyeñumuka kuchikuñu chamesu-mesu.+
24 Mukulumpi wawatulama wasendeli niSeraya+ kapristu muneni, Zefwaniya+ kapristu wamuchiyedi niakakuhemba kuchiisu asatu.+ 25 Nawa wasendeli chilolu wamuchota wumu mumusumba owu wadiña mukulumpi wamashidika. Wasendeli niamabwambu jamwanta chikupu 7 awaniniwu mumusumba, kushilahu ninsoneki yamukulumpi wanjita owu wapompesheleña hamu antu amwituña niamayala 60 afumini hakachi kawantu abula kulema amwituña awaniniwu mumusumba. 26 Nebuzaradani mukulumpi wawatulama wayisendeli nakuyileta kudi mwanta wakuBabiloni kuRibila. 27 Mwanta wakuBabiloni wayitapili nawa wayijahilili kuRibila+ mumpata yaHamati. Dichi Yuda wafumini mwituña dindi nakuya muwunkoli.+
28 Awa diwu antu atwaliliyi Nebukaneza* muwunkoli: muchaaka chamu 7, aYudeya 3,023.+
29 Muchaaka chamu 18 chaNebukaneza,*+ antu* 832 ayifumishili muYerusalema.
30 Muchaaka chamu 23 chaNebukaneza,* Nebuzaradani mukulumpi wawatulama watwalili aYudeya muwunkoli, antu* 745.+
Antu ejima atwaliliwu muwunkoli adiña 4,600.
31 Dichi muchaaka chamu 37 chawunkoli waMwanta Yehoyakini+ waYuda, mukakweji kamu 12, hefuku damu 25 dakakweji, Mwanta Evilimerodaki wakuBabiloni, muchaaka chekaliliyi mwanta, wamuumbiliku* Mwanta Yehoyakini waYuda nawa wamufumishili mukaleya.+ 32 Wahosheleña nayena munjila yayiwahi nawa watuumbakesheli chikupu itanda dindi kubadika matanda awanyanta amakwawu adiña hamu nayena muBabiloni. 33 Dichi Yehoyakini wavuulili yakuvwala yindi yamukaleya nawa wadiileña hamu nindi mafuku ejima akuhanda kwindi. 34 Amwinkeleña yakuda mpinji yejima kudi mwanta wakuBabiloni, hefuku-hefuku, kushika niifuku dafwiliyi, mumafuku ejima akuhanda kwindi.
Hekwawu daya mukwila nawu, “Yehova Watuumbakeshaña.”
Hela “Nakutondeli.”
Hela “nakwaambwili.”
MuchiHeberu, “henohu kanda wufumi mwivumu.”
MuchiHeberu, “wunakutona.”
Hela “ndehu yeneni.”
MuchiHeberu, “kunakupepawu,” chinakumwekesha kesi kanakubidima mwishina.
MuchiHeberu, “manyekaku nkuma jeyi.”
Hela “kukushinda.”
Hela “kukeña kwakashinshi.”
Hela “yituutu.”
Hela “Anadikelubwili,” hadaha mwilola.
Hela “nyenzi yanyitupa yawamayala.”
Hela “Memfisi.”
Dikwila nawu, kaloña kasaña muKaloña Nile.
Dikwila nawu, Yufurati.
Hela “sopu.”
Hela “hakufwila kwawumi windi.”
MuchiHeberu, “hakakweji kindi.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Hela “muya windi wehina wahachawija chawulu.”
Hela “mawumi.”
Hela “nakwati mbimbamatu.”
MuchiHeberu, “mwini Arabiya.”
MuchiHeberu, “Kwihama.”
Hela “wumi windi.”
MuchiHeberu, “Nakaholola chamesu ami.”
Hela “kwila wuvumbi.”
MuchiHeberu, “anzambi akwacheñi.”
Hela hekwawu, “nfumwenu.”
MuchiHeberu, “wamazaza anyuza.”
MuchiHeberu, “ibwambu dindi.”
Hela “nzambi wawuzondu.”
Hela “chishimi chachinjikijilu.”
Hela “Etenu hantulu jenu.”
MuchiHeberu, “muchima.”
MuchiHeberu, “muchima.”
Hela “henohu mpoku yakabali yinawani mawumi etu.”
Iyi hinhoshelu yankinji, hadaha yakumwekeshelamu luwi niwushona.
Hela “Anhembi.”
MuchiHeberu, “nyijiñwa yami.”
MuchiHeberu, “mumbañu jamuchima wami.”
Hela “wumi wami.”
Hela hekwawu, “Kubidika mbila yanjita.”
Hela “chishimi chachinjikijilu.”
Hela “Akweti maana.”
Hela “kuditoñesha.”
Hela “anakufwila wumi weyi.”
Hela “wumi wami.”
MuchiHeberu, “hiyazeyeliku.”
Hela “wumi wami.”
Hela hekwawu, “Wekalaku wanyi.”
Dikwila nawu, izu daNzambi.
MuchiHeberu, “Enu antu asupa akadi muchima.”
Hela “wumi wami.”
Hela “Dijilikenu.”
MuchiHeberu, “Matu awu akadi kwalama.”
MuchiHeberu, “owu enzala namafuku.”
Hela “maseleka.”
Hela “mawumi enu.”
Hela “kuleja.”
Iteti devumba dadiwahi.
MuchiHeberu, “Nyisoñu yakuvwala.”
Dikwila nawu, Yeremiya.
Hela “anyana abula atata jawu.”
Hela “kufuma kunyaaka nakuya kunyaaka.”
Hela “nyilambu yakukakumuka wishi.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakuhosha.”
Hinkumbu yanzambi wamumbanda kwadifukwileña aIsarela akakusekesha; hadaha nzambi wamumbanda walusemu.
Hela “anakuhilishawu; anakuvulokawu.”
Hela “mukuleja.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi hefuku-hefuku nakuyitemesha.”
MuchiHeberu, “akolesheli nshiñu yawu.”
MuchiHeberu, “anakiketuli mutunwa twawu.”
Hela “jakudihana.”
Hela “kamina kakudila nachu.”
Talenu Kulumbulula, “Gehena.”
Hela “kwiñilahu nimuyitoñojoka yami.”
Talenu Kulumbulula, “Gehena.”
MuchiHeberu, “mazaza ejima amumawulu.”
Hela “mpinji jatoñolawu.”
Hela hekwawu, “munkoloña.”
Hela “kutuntuka.”
Hela “kuleja.”
Hela “peni.”
Hela “maseleka.”
Hela “manji ovwahishaña.”
Hela “ndotolu.”
Hela “wumi wami.”
Hela “kamina kakudila nachu.”
Hela “kuleja.”
Hela “tumina twakudila nachu.”
Hela “kamina kakudila nachu.”
Hela “Hajinjanina.”
Hela “ikandu.”
Hela “jamukunkulwayi.”
Hakusambila, vasi 11 ayisonekeli muchiAramayiki.
Hela “luuya.”
Hela “chifwikija chakweñununa.”
Hela “muuya.”
Hadaha anakuleja Yeremiya.
Hela “Chiikali mwomwenomu.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakuyisoñamisha.”
Hela “nyilambu yakukakumuka wishi.”
Hela “nzambi wawuzondu.”
Dikwila nawu, Yeremiya.
Dikwila nawu, nyilambu yalambwileñawu mutembeli.
MuchiHeberu, “nshiya.”
Hela “anakufwila wumi weyi.”
MuchiHeberu, “nshiya.”
Hela “Nkeñi yawumi wami.”
Hela “kabalala.”
Hela hekwawu, “Dinadili.”
MuchiHeberu, “mujimba wudi wejima.”
Hela “Wumi wami.”
Hela “anayikuchiki.”
Hela “mwini Etiyopiya.”
Hela “wansonyi.”
Hela “antu jawu akehelamu.”
Hela “yibweti; mashima.”
Hela “musoñu.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Hela “wumi wami kwila wuyitiyila.”
Hela hekwawu, “nyichidi yiwana yawunsompeshi.” MuchiHeberu, “yisaka yiwana.”
Hela hekwawu, “wunatwalekihu kwenda mankinkanyima.”
Hela “nakuditoñesha.”
Hela hekwawu, “dinatiyi nsonyi nawa dinasawuki.”
MuchiHeberu, “Bayi wunsendaku.”
Hela “wukwikala mukakunhoshelaku.”
Hichaaku chawasenji chakudililamu hadaha achilileña muIsarela mwadiña akakusekesha.
Hela “lupasa.”
MuchiHeberu, “hanjila jawu jejima.”
MuchiHeberu, “yibimbi.”
Talenu Kulumbulula.
Hela hekwawu, “Muloña neyi kesi, anayibutuli mukuzuwa kwami.”
Hela “muntu wakola.”
MuchiHeberu, “washindamenaña muchikasa chawuntu.”
Hela “muntu wakola.”
Hela hekwawu, “wakukañanya kuuka.”
MuchiHeberu, “nshiya.”
Hela “munjila yaheña.”
MuchiHeberu, “kudi ami,” hadaha anakutena Yehova.
Hela “wuyijilumuni kapampa kayedi.”
MuchiHeberu, “akolesheli nshiñu yawu.”
Hela “kabeta kakuchidiilu.”
MuchiHeberu, “chamweniyi kañemi nindi chinateleli kuwumba.”
Hela “kuditoñesha.”
Hela “kuditoñesha.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Hela “nvula yachishika yitooka.”
Hela “nyilambu yakukakumuka wishi.”
Hela “jabunda.”
Hela “jakubula kuwahisha.”
MuchiHeberu, “tumwetenu nedimi.”
MuchiHeberu, “mumatu indi mwakakata.”
Hela “kwiñilahu nimuyitoñojoka yami.”
Hela “anakufwila wumi wawu.”
Hela “anakufwila wumi wawu.”
Hela “mbaka.”
MuchiHeberu, “anakoleshi nshiñu yawu kulonda abuli.”
MuchiHeberu, “nshiya.”
Hela “wumi wakazweñi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “musoñu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “anakufwila wumi wawu.”
Hela “wakapuluka nawumi windi.”
Hela “chipañu.”
Hela “nshona wudi wejima.”
MuchiHeberu, “nakakujilikila.”
Atenañawu cheñi nawu Yehowahazi.
Hela “njanina.”
MuchiHeberu, “Nyisoñu yakuvwala.”
Atenañawu cheñi nawu Yehoyakini hela Yekoniya.
Hela “anakufwila wumi weyi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “ituña.”
MuchiHeberu, “mumafuku indi.”
Hela “nswana.”
Hela “hiyakakusekesha.”
MuchiHeberu, “akoleshaña makasa awa.”
Hela “Anakuyileja kuchiñeja yuma yamakudi.”
Hela “nsañu yalema.” Izu dachiHeberu dikweti ntiyishishilu yiyedi: “nsañu yalema yawunsompeshi waNzambi” hela “chuma chalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “nsañu yalema.”
Hela “mabasiketi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Atenañawu cheñi nawu Yehoyakini hela Koniya.
Hela hekwawu, “akakutuña jimpwembu.”
Hela “Basiketi.”
Hela “musoñu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “kudi.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakuhosha.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakutemesha.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “lupasa.”
Hela “lupasa.”
Idi dinakumwekana neyi hiijina dasonekawu mukujinda daBabeli (Babiloni).
Hela “lupasa.”
MuchiHeberu, “nyijimba yejima.”
Hela “mwenzi wamutupa weyala.”
Hela “kudi.”
Hela “nakudibuka.”
Hela “nukudifuntamu.”
Hela “kuleja.”
MuchiHeberu, “inahindwishaña nabudidi nakuyitemesha.”
Hela “chipañu.”
Hela “wukudifuntamu.”
Hela “mpidi yatembeli.”
Hela “neyi iluña dazandama danyitondu.”
Hela “hesekeli kwovwahisha kumesu aYehova.”
Hela “wadifuntilimu.”
Hela “mawumi etu.”
MuchiHeberu, “kudi wejima wamwekanaña chiwahi kumesu ami.”
Hela “namusoñu.”
MuchiHeberu, “kunooka.”
Hela “chipañu.”
Dikwila nawu, Beseni yawuneñu yahatembeli.
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “yaaka yamafuku.”
Hela “Chiikali mwomwenomu!”
Hela “musoñu.”
Hela hekwawu, “akakutuña jimpwembu.”
Hela “musoñu.”
Hela hekwawu, “yabaluka.”
MuchiHeberu, “nakuhinduka nabudidi nakuyitemesha.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “mbunda.”
MuchiHeberu, “deneni.”
Hela “hiyakayilishahu.”
Hela “Nakakwolola.”
Hela hekwawu, “kulema.”
Hela “nitwalekihu kukumwekeshela kukeña kwakashinshi.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Iyi hiñoma yanyanya kwakudekawu tuyikuñu nawa neyi ayinyinkesha yavumaña neyi manchakayi.
Hela “wakaya nakuhañena hamu nanowu anakuseha.”
Hela “nyihoñi.”
Hela “Wumi wawu.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Hela “Mawumi awatupristu.”
MuchiHeberu, “namanji.”
Hela “anyana.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
Hela “wumi.”
Hela “wumi.”
MuchiHeberu, “avukili.”
Hela hekwawu, “nfumwawu.”
Hela “mawuti amanji,” dikwila nawu, mawuti anazowi namanji anyilambu.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “chipañu.”
Lushekeli lumu lwesekeni namagiramu 11.4. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “wabadika muyuma yiwakeñaña kwila.”
Hela “musoñu.”
MuchiHeberu, “nyijimba yejima.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakuyidizisha.”
Talenu Kulumbulula, “Gehena.”
Hela “kwiñilahu nimuyitoñojoka yami.”
Talenu Kulumbulula.
Hela “nswana.”
MuchiHeberu, “mbutu.”
MuchiHeberu, “mbutu.”
MuchiHeberu, “mbutu.”
MuchiHeberu, “mbutu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “dalelu.”
Hela “mawumi.”
Hela “musoñu.”
Hela “anakufwila mawumi awu.”
Hela “anakufwila mawumi awu.”
Hela “jimpasa.”
Hela “ñaanda.”
MuchiHeberu, “Yonadabi,” hinsonekelu yayihi yaYehonadabi.
MuchiHeberu, “Yonadabi,” hinsonekelu yayihi yaYehonadabi.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “inakuhindukaña nabudidi nakuhosha.”
MuchiHeberu, “nahindukileña nabudidi nakuyitemesha.”
MuchiHeberu, “Yonadabi,” hinsonekelu yayihi yaYehonadabi.
MuchiHeberu, “muvuñilu wamukanda.”
MuchiHeberu, “muvuñilu wamukanda.”
Hela “mukanda.”
Hela “mukanda.”
Hela “kapeka kakudiilamu.”
Hela “nsoneki.”
Hela “mukanda.”
Hela “chipañu.”
Hela “Atulala.”
Hela “mukanda.”
Hela “mukanda.”
Hela “nainki.”
Chibalu chakukumishaku chaNovember nichibalu chatachi chaDecember. Talenu Nsañu Jikwawu B15.
Hela “mbutu.”
Hela “mukanda.”
Atenañawu cheñi nawu Yehoyakini hela Yekoniya.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “mawumi enu.”
MuchiHeberu, “amushili mwitala dajimpompa.”
MuchiHeberu, “itala deshima.”
Hela “chipañu.”
Hela “musoñu.”
MuchiHeberu, “wukuya.”
Hela “wukupuluka nawumi windi.”
Hela “chilolu wamuchota.”
Hela “chipañu.”
Hela “chipañu.”
Hela “chipañu.”
Hela “watuleñeleli iwu wumi.”
Hela “anakufwila wumi weyi.”
MuchiHeberu, “wukuya.”
Hela “wumi weyi wukutwalekahu kuhanda.”
MuchiHeberu, “kuya.”
MuchiHeberu, “kuya.”
Hela “chipañu.”
MuchiHeberu, “Amayala akuwunda kweyi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela kwesekeja nansona jikwawu jachiHeberu, “Nerigali Sharezeri, Samugari Nebo, Sarisekimi, Rabisarisi.”
Hela “mukulumpi wawatutepa (mukakuhoña natutumbwa).”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “chipañu.”
Hela hekwawu, “nyidimu yawuduñu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “mukulumpi wawatulala.”
Hela “mukulumpi wawatutepa (mukakuhoña natutumbwa).”
Hela “Wakapuluka nawumi weyi.”
MuchiHeberu, “kumesu.”
Hela “ajahi wumi weyi?”
Hela “kujaha wumi weyi.”
MuchiHeberu, “mbutu yawanta.”
Hela “ijiya deneni.”
Hela “nakadishona.”
Hela “nakushakamaku kapinji kantesha.”
Hela “musoñu.”
Hela “wumi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “jitembeli.”
Hela “chakadi kumukatisha.”
Hela “Itala (Tembeli) Detena,” dikwila nawu, Heliyopolisi.
Hela “jitembeli.”
Hela “Memfisi.”
MuchiHeberu, “kuhinduka nabudidi nakuyitemesha.”
Hela “mawumi enu.”
Hela “musoñu.”
Hinkumbu yanzambi wamumbanda kwadifukwileña aIsarela akakusekesha; hadaha nzambi wamumbanda walusemu.
Hinkumbu yanzambi wamumbanda kwadifukwileña aIsarela akakusekesha; hadaha nzambi wamumbanda walusemu.
Hinkumbu yanzambi wamumbanda kwadifukwileña aIsarela akakusekesha; hadaha nzambi wamumbanda walusemu.
Hinkumbu yanzambi wamumbanda kwadifukwileña aIsarela akakusekesha; hadaha nzambi wamumbanda walusemu.
Hela “anakufwila wumi windi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “anakufwila wumi windi.”
Hela “wunakukuhwelela.”
Hela “nukukupulwisha nawumi weyi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Kakavulu iji nkebu janyanya ajisendeleña kudi akakwasa namata anyikunji.
MuchiHeberu, “kudatola.”
Iwu himumbanda wabula kukaamahu dehi neyala.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “Memfisi.”
MuchiHeberu, “mpinji yatoñolawu.”
Dikwila nawu, mukakwimika mushindu waEjipitu.
Hela “Memfisi.”
Hela hekwawu, “wakekala mahembi.”
Hela “anakuchaya nchawa.”
Dikwila nawu, Tebesi.
Hela “anakufwila wumi wawu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “mbutu.”
Hela “Nakakwolola.”
Dikwila nawu, Kereta.
Dikwila nawu, akatewula nyitu yawu muloña wakudila ninsonyi.
Hela “kaposhi kakiñewa.”
Hela hekwawu, “heluña dooma.”
MuchiHeberu, “Nseñu.”
Hela “kankudimba.”
Dikwila nawu, ipeleli davumishañawu hakwimba mukeña hachipenji.
Dikwila nawu, ipeleli davumishañawu hakwimba mukeña hachipenji.
Hela “nkuubu.”
Hela “jimbaka.”
Hela “jimbaka.”
Hela “jimbaka.”
Hela “mayinda anyikoku.”
Hela “jimbaka.”
Hela “Mbaka.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “kutubadi twejima.”
MuchiHeberu, “ntachikilu.”
Hela “anakufwila wumi wawu.”
Hela “chishimi chachinjikijilu.”
Izu dachiHeberu dazatishawu ahanu dinateli kutalisha “kutuji” nawa adizatishaña kwikala izu dakusawilaku.
MuchiHeberu, “kudatola.”
MuchiHeberu, “Nahani chikasa chindi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “wumi windi.”
MuchiHeberu, “kudatola.”
MuchiHeberu, “akayimwenesha.”
Hela “atuprofwetu akutwamba.”
Hela “jimbaka.”
Hela “munamufumbiwu.”
Idi dinakumwekana neyi hiijina dasonekawu mukujinda daKalideya.
MuchiHeberu, “kudatola.”
Dikwila nawu, ituña dawaKalideya.
Hela “lupasa.”
Hela hekwawu, “inzeshenu mapakumuna anyivu.”
Hela “chishimi chachinjikijilu.”
MuchiHeberu, “chipimu.”
Hela “wumi windi.”
Hela “luuya.”
Hela “chifwikija chakweñununa.”
Hela “muuya.”
Hela “chishimi chachinjikijilu.”
MuchiHeberu, “Jilikenu.”
MuchiHeberu, “Jilikenu.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “nyenzi yanyitupa yawamayala.”
Idi dinakumwekana neyi hiijina dasonekawu mukujinda daBabeli (Babiloni).
Hela “antu akadi kwiluka.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “chipañu.”
Hela “jimpasa.”
Hela “jimbashila.”
Hela “jimpasa.”
Kyubiti yimu yesekeni namasentimita 44.5 (mainchi 17.5). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Chipimu chakutoha kwamunu kwesekana namasentimita 1.85 (mainchi 0.73). Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Iwu himukaabu wawulombu wameruni nawa wamwekanaña neyi apo.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “mawumi.”
MuchiHeberu, “Nebukareza,” hinsonekelu yaambukaku.
Hela “mawumi.”
MuchiHeberu, “wanyamwini mutu.”