Zvicinyi Zvatingaita Kuti Tirwisane no Zvido Zvakashata?

1. Zvicinyi zviri kurwisana no vandhu vese?

MAKAMBOVA no cido cokuita zviro zvisikadiwi ndi Jehovha here? Kana zvakadaro, musaguma pa mbhejiso yokuti imwimwi ndimwi mega muri kusangana no muejo jakakura kudarika jo vandhu vamweni. Bhaibheri rinoti: “Imwimwi muri kusangana no muejo jakatojana no muejo jo vandhu vese.” (1 VaK. 10:13)a Izvi zvinobhuya kuti zvido zvakashata zvamuri kurwisana nazvo, vakawanda vari kurwisanawo nazvo. Imwimwi amuripi mega, uye ngo besero ra Jehovha munozokwanisa kurwisana no zvido izvi.

2. Muejo jipi jiri kurwisana no maKristu uye no vajiji vo Bhaibheri? (Wonanyi Foto.)

² Bhaibheri rinobhuyazve kuti: “Umwe nga umwe unoejwa ngo kuemura kake, apeja otorwa mwoyo ngo cido cake.” (Jak. 1:14) Vhesi iyi inotibesa kuzwisisa kuti vandhu vakasiyana-siyana vangaejwa ngo zviro zvakasiyana-siyana. Inga muezaniso, maKristu amweni angaejwa kuti aite zvo vatano no mundhu wovasito kucadha naye, uye vamweni vanoejwawo kuita vatano yo mwanarume no mwanarume uye mwanakaji no mwanakaji. Vaya vakaema kuwona zvoumitu-mitu, vangazwa vano cido cakakura cokuwonazve zvoumitu-mitu. Vaya vakasiya kumwa doro no kushandisa mutombo jinodhakwisa, vangavazve no cido cakakura co kushandisa zviro izvi. Izvi, nga zvimwe zvo zvido zviri kurwisana no maKristu uye no vajiji vo Bhaibheri. Nguva jimweni, tese hedu takambova no mazwiro akatojana no o mupostori Pauro, uwo wakanyora kuti: “Pandinoda kuita zvakanaka, zvakashata zvinotanga kundigumira.”—VaR. 7:21.

3. Murangariro upi ungatanga kuva no mundhu ari kurwisana no muejo jokuita zvido zvakashata?

³ Kudai muri kusangana no mazwiro okuda kuita zvakashata nguva yese, mungatanga kurangarira kuti amuna simba ro kunyisa zvinesozvo. Mungarangarirazve kuti Jehovha aazotenderi kuti murarame nokusingaperi, ngokuti muno zvido zvakashata. Ivanyi no cokwadi cokuti murangariro iji, asipi jo cokwadi! Kuti tizwisise kuti ngenyi, tinozodavira muvhunjo muviri mucijijo cino: (1) Ndiyani unoda kuti tive no murangariro iji? (2) Munganyisisa kudini zvido zvakashata?

SATHANA UNODA KUTI TIRANGARIRENYI

4. (a) Ngenyi Sathana esida kuti tizvizwe tisina simba? (b) Ngenyi tingava no cokwadi cokuti tinokwanisa kunyisa zvido zvakashata?

⁴ Sathana unoda kuti tirangarire kuti atikwanisi kunyisa zvido zvakashata patinoejwa. Jesu waizviziva kuti izvi zvinozoitika, ngo ndava yazvo, wakajijisa vajiji vake kuita mukumbiro wokuti: ‘Musatisiya tesiwira mu muejo, asi tiponesenyi mu nyara jo wakashata.’ (Mateu 6:13) Sathana unoti vandhu avazwiri Jehovha pavanosangana no muejo. (Job. 2:4, 5) Ngenyi Sathana unorangarira izvi? Sathana wakacengejwa ngo cido cake, uye wainga asikadi kuramba akagondeka kuna Jehovha. Zvakajeka kuti iyena unotenda kuti takaita inga ndiyena, pakuti tinozosiya Jehovha paya patinoejwa. Sathana wakarangarira kuti Mwana wa Mwari wainga asina cishaishi, waizonyiswawo ngo muejo! (Mateu 4:8, 9) Amborangariranyi izvi basi: Kubhuya kuti atikwanisi kunyisa zvido zvakashata here? Haiwa! Tinotenderana no zvakanyorwa ngo mupostori Pauro paakati: “Ku zviro zvese, ndino simba ngo pamusoro pa wiya unondipa simba.”—VaF. 4:13.

5. Tinozvizivisa kudini kuti Jehovha unothemba kuti tinokwanisa kurwisana no zvido zvakashata?

⁵ Mukusiyana na Sathana, Jehovha unothemba kuti tinokwanisa kunyisa zvido zvakashata. Tinozvizivisa kudini izvi? Ngokuti Jehovha wakabhuya kare kuti, vandhu vakawanda vakagondeka vanozopona padambujiko guru. Amborangariranyi kuti izvi zvinobhuyenyi. Jehovha uwo asinganyepi, wakabhuya kuti vandhu vakawanda haiwa vashoma, vanozongena mu nyika ipsa vakacena, ngokuti ‘ivona vakawaca nguwo jawo jakareba, vojicenesa ngo ngazi yo Gundata.’ (Zvak. 7:9, 13, 14) Zvakajeka kuti Jehovha, unozviziva kuti tinokwanisa kunyisa zvido zvakashata.

6-7. Ngenyi Sathana esida kuti tijizwe tisina soterero patinorwisana no muejo jatinosangana najo?

⁶ Sathana unoda kuti tirangarire kuti, ngo ndava yokuti tino zvido zvokuita zvakashata, Jehovha aazotitenderi kuti tirarame nokungaperi. Amborangariranyi izvi basi. Sathana aana soterero, iyena aazorarami no kusingaperi ngokuti unozoparajwa zvacose. (Gen. 3:15; Zvak. 20:10) Zvakajeka kuti Sathana unotiitira shanje, ngokuti isusu tino soterero yo kurarama nokusingaperi. Ngo ndava yazvo, unoita zvese zvaanokona kuti tirangarire kuti atina soterero inga ndiyena yo ramangwana. Ngo kudaro, atito kuita inga ndiyena. Bhaibheri rinotithembesa kuti Jehovha unoda kutibesa haiwa kutipanica. Iyena “aadi kuti mundhu afe, asi unoda kuti vese vakhauye.”—2 Ped. 3:9.

⁷ Ngo kudaro, kudai tikarangarira kuti atina simba kana kuti atina soterero mukurwisana katinoita no zvido zvakashata, tinonga tesirangarira ngo gwanja rinodiwa ndi Sathana kuti tirangarire. Kudai tikaziva izvi, zvinozotibesa kuti tivangise kucunga kedu kurwisa zvido zvakashata.—1 Ped. 5:8, 9.

TINGAZVIZWA KUDINI NGOKUZIVA KUTI TINO CISHAISHI

8. Kunja kokuita zvakashata, zvicinyizve zvinobhuya Bhaibheri ngo pamusoro po cishaishi? (Pisarema 51:5) (Wonanyi “Masoko Akasanangurwa.”)

⁸ Kunja ka Sathana, pano ciro cimweni cingatiita kuti tizwe tisina simba uye tisina soterero mukurwa katinoita no zvido zvakashata. Icinyi? Ngo mugariro wo cishaishi cotakagara utaka kuvha kuvabereki vedu vokutanga Adhamu na Evha.b—Job. 14:4; verenganyi Pisarema 51:5.

9-10. (a) Adhamu na Evha vakajizwa kudini pasure pokuita cishaishi? (Wonanyi Foto.) (b) Nyamasi uno tinojizwavo kudini ngo kubarwa no cishaishi?

⁹ Amborangariranyi kuti Adhamu na Evha vakazwa kudini pasure pokuva vashaishi. Povakatama kuzwira Jehovha, ivona vakafindara uye vopsaka zvokusimira kuti vaeje kufukija muviri wavo. Resibhuya ngo pamusoro pa izvi, bhuku Estudo Perspicaz, rinoti: “Cishaishi cakaita kuti vajizwe vano ndava, vesineseka mu mwoyo, vasito kungwaririka uye vesipseruka.” Adhamu na Evha, avazovizve no ushamwari wo phedo na Jehovha. Azvinenyi no zvovaizoita ivona nguva yese vaizojipa ndava.

¹⁰ Icokwadi kuti atiripi pamugariro wakatojana no wa Adhamu na Evha. Izvi zvinoitika ngokuti muripo aushandi kovari, katiri muripo unotibesa kuti tiregererwe zvishaishi zvedu, uye kuti tive no ushamwari wakavanga na Mwari. (1 VaK. 6:11) Kunyange zvakadaro, takagara ndhaka yo ushaishi. Azvitishamisi, kuti tinojizwawo tesizvipa ndava, kuneseka mu mwoyo, kutama kungwaririka uye kupseruka. Cokwadi Bhaibheri rinobhuya kuti cishaishi cinoramba ciri mu vandhu. Izvi zvinoshandawo, “kunyange ku vaya vasito kuita cishaishi cakaezana no cakaithwa ndi Adhamu.” (VaR. 5:14) Zviro zvimweni zvinodakajisa maningi ngozvokuti, izvi azvidikani kutiita kuti tijizwe tisina simba uye tisina soterero. Isusu tingaramba mazwiro aya asingabesi. Kuitisa kudini?

11. Tinodikana kuitenyi patinojizwa tisina simba ro kurwisa muejo, uye ngenyi? (VaRoma 6:12)

¹¹ Patinojizwa tisina simba, towona inga kuti atikwanisi kurwisa zvido zvakashata, tingazwa inga kuti pano izwi riri kutivhunja kuti: Atizombokwasi kurwisana nozvido zvakashata. Asi, atidikani kuri yaeya. Ngenyi? Ngokuti Bhaibheri rinojijisa kuti atidikani kutendera kuti cishaishi cirambe “cesititonga.” (Verenganyi VaRoma 6:12.) Izvi zvinobhuya kuti tingakheta kutama kuita zvakashata. (VaG. 5:16) Jehovha unothemba kuti tingakwanisa kunyisa muejo, kudai izvi azvisainga izvona, iyena aasaizotivhunja kuti tizviite. (Dhe. 30:11-14; VaR. 6:6; 1 VaT. 4:3) Zvakajeka kuti atingakoreri simba rokurwisa zvido zvakashata.

12. Tinodikana kuitenyi patinojizwa tisina soterero yo kunyisa muejo, uye ngenyi?

¹² Ngo njira yakatojana, patinojizwa tisina soterero inga kuti Jehovha uri kutipa ndava basi ngokuti tino zvido zvakashata, tingazvizwa inga kuti cishaishi ciri kutitonga, asi kunyange zvakadaro atidikani kutendera kuti cititonge. Ngenyi? Ngokuti Bhaibheri rinojijisa kuti Jehovha unozwisisa kuti tino cishaishi. (Ps. 103:13, 14) Iyena “unoziva zviro zvese.” ngo pamusoro pedu kubatanijawo no kuti umwe nga umwe wedu unopsasiswa kudini ngo cishaishi cotakagara ndhaka. (1 Joh. 3:19, 20) Kudai tikarwisana no zvido zvokuita zvakashata, tinokwanisa kuva vakacena. Ngenyi tingava no cokwadi nazvo?

13-14. Kubhuya kuti kuva no zvido zvakashata zvinoreva kuti pano zvotashaisha here? Tsananguranyi.

¹³ Bhaibheri rinokhombija kuti pano musiyano wakakura maningi, ngo pamusoro po kuva no zvido zvakashata tisingakwanisi kuzvibata uye kuita zvido zvakashata tesikwanisa kuzvibata. Inga muezaniso, maKristu amweni o muzana ro kutanga o ku Korinde, vaiita vatano yo mwanarume no mwanarume. Pauro wakanyora kuti: ‘Vamweni venyu vaingawo vakadaro.’ Izvi zvinobhuya kuti, ivona avasaizova no cido cokuita vatano yo mwanarume no mwanarume here? Haiwa. Ngokuti zvinonesa maningi kuvhisa zvido izvi zvakashata. Asi maKristu aya, aikwanisa kuzvibata uye aikwanisa kurwisana no zvido zvakashata. Ivona vainga vakanaka pamberi pa Jehovha. Jehovha waivaona inga “vakaceneswa.” (1 VaK. 6:9-11) Izvi zvingaitikawo komuri.

¹⁴ Azvinenyi kuti ngazvipi zvido zvakashata zvamuri kurwisana nazvo, imwimwi mungakwanisa kuzvinyisa. Kunyange musikakwanisi kuzvipeja, imwimwi mungakwanisa kuzvibata uye kungwarira kuita kuda ko muwiri no murangariro.” (VaE. 2:3) Ngokudaro, ngazvipi zvimweni zvingamubesa?

ZVICINYI ZVOMUNODIKANA KUITA KUTI MUNYISE MUEJO

15. Kudai tesida kunyisa pa kurwisa zvido zvakashata, ngenyi tinodikana kuva takagondeka pacedu?

¹⁵ Kuti murwisane no zvido zvakashata munozodikana kuva makagondeka pacenyu uye munodikanavo kuziva pomakarembera. Ngwariranyi kuti musazvicengejera ngo “murangariro wokunyepa.” (Jak. 1:22) Kuti tizvizwisise amborangarinyi ngo muejo uwu basi,ngatiti mundhu uri kurwisana no kumwa maningi doro asi orangarira kuti mamwire ake doro ari nane ngokuti kuno vamweni vanomwa maningi kupinda iyena. Kana kuti mundhu umweni uri kurwisana no cineso cokuwona zvoumitu-mitu ungapa vamweni ndava esibhuya kuti: Inini andisaizova no cido cokuwona zvoumitu-mitu kudai mukaji wangu waindikhombijira rudo. Mundhu unova no murangariro jakadai, unozoguma pakuzviita. Ngokudaro amudikani kuzvicengejera ngokuda kuita zviro zvakashata. Ngokudaro zivanyi kuti zvinosima mundhu ndizvona zvaanozokoka.—VaG. 6:7.

16. Mungaitisa kudini kuti muvangise kucunga kenyu pa kuda kuita zvakanaka?

¹⁶ Kusiripi kuziva basi pomakarembera, imwimwivo munodikana kuvanga kuti musaita zvakashata. (1 VaK. 9:26, 27; 1 VaT. 4:4; 1 Ped. 1:15, 16) Zivanyi kuti zvicinyi zvingamukanda pamuejo. Zivanyizve kuti mukhaindi upi wo womuejo uye inguva ipi ingamuita kuti mupinde mumuejo. Inga muezaniso zvingava zvakareruka kusangana no muejo pomunonga makaremba kana pakati po usiku? Ivanyi makanasiririka uye khetanyi zvamungazoita kuti muzvijivirire paya pamunoejwa. Nguva yakanaka yokuita izvi ngaiyana yokuti muejo ausati waguma.—Zvirevo 22:3.

17. Zvicinyi zvatingajija ngo muezaniso wa Josefa? (Genesisi 39:7-9) (Wonanyi foto.)

¹⁷ Wonanyi kuti Josefa wakaitenyi, mukaji wa Potifari paakaeja kumucengeja. Kuramba kakaita Josefa kucengejwa kakava ko kukasika uye asingakani-kani. (Verenganyi Genesisi 39:7-9.) Izvi zvinokhombijenyi? Josefa asati aejwa ngo mukaji wa Potifari, iyena wainasa kuziva mawajire azvinoita kutora mukaji wo mwanarume umweni. Mu njira yakatojana, mungakwanisa kuvangisa kucungirira kenyu pa kuramba mesiita zviro zvakanaka musati masangana no muejo. Mukaita izvi, pamusangana no muejo, zvinozova zvakareruka kutevejera zviya zvomakakheta.

“ZVIONGORORENYI NGUVA JESE”

18. Mungaitisa kudini kuti munyise pamunonga mesirwisana no zvido zvakashata? (2 VaKorinde 13:5)

¹⁸ Kuti munyise pa kurwisana no zvido zvakashata, munodikana “kuramba” mesizviongorora pacenyu kana kuti rambanyi mesizviongorora nguva jese kuti muwone kuti zvamuri kuita zvakanaka here. (Verenganyi 2 VaKorinde 13:5.) Nguva jese zviongororenyi murangariro jenyu, zviito zvenyu uye itanyi cinjo pese pazvinodiwa. Inga muezaniso, kunyange pamunokona kusiya muejowo, mungajivhunjisa kuti: ‘Ndapeja nguva yakareba kudini kuti ndidavire kuti haiwa?’ Kudai manonoka kubhuya kuti haiwa musaneseka maningi. Kusiyapo izvi, rangariranyi zvomunodika kuita kuti muitise nane. Zviitenyi muvhunjo jakadai inga iji: ‘Pandinonga ndinomurangariro jakashata, ndinodikana kuema ndorangarijisisa ngokukasika here? Zviro zvandinowona, kuverenga uye no kuzwa zviri kuita kuti ndineserwe kutiza muejo here? Kubhuya kuti ndinoreesa majiso angu ngo kukasika kuti ndisawona zviro zvo uhure here? Ndinozwisisa here kuti ngenyi mutemo ya Jehovha yakanakisisa nguva jese kunyange pondinodikana kuzvibata?’—Ps. 101:3.

19. Zvikhetwa zvipi zvidoko zvotingakheta zvisina ungwaru zvingaita kuti zvinese pakurwisana no zvido zvakashata?

¹⁹ Pamunonga mesizviongorora ngwariranyi kuti musazvipa ndava ngo pamusoro po murangariro jakashata. Bhaibheri rinoti: “Mwoyo unocengeja maningi kupinda zviro zvese. Iwona wakashata maningi.” (Jer. 17:9) Jesu wakabhuya kuti ivona unobara “murangariro jakashata.” (Mateu 15:19) Inga muezaniso, mundhu wakaema kuwona zvoumiti-mitu nguva jimweni ungaguma pakurangarira kuti azvito kushata kuwona mafoto anokhombija vandhu vasito kusimira ngokuti aakhombiji umitu wese. Kana ungatorangarira kuti: ‘Azvito kushata kurangarira ndesizviita ngokuti ndinonga ndisikazviiti.’ Kunasa kubhuya, murangariro unocengeja wo mudhu uwu uri “kurangarira kuzoita zvido zvo nyama.” (VaR. 13:14) Zvicinyi zvamungaita kuti mungwarire kuita izvi? Ivanyi mundhu anoziva uye ngwariranyi kuita zvikhetwa zvisito kunaka, izvo zvinozomuita kuti muite zvikhetwa zvisiripi zvo ungwaru, zvakadai inga kuita zvakashata.c Rambanyiwo murangariro jipi hajo, kana “murangariro jakashata,” jinoita kuti muve no muitiro jakashata.

20. Isoterero ipi yatinayo muno ramangwana, uye ibesero ripi ratinaro nyamasi uno?

²⁰ Inga zvotajija, ngo besero ra Jehovha, tino simba rokunyisa muejo. Uyewo ngo ndava yo unyasha wake, tino soterero yo upenyu usingaperi mu nyika ipsa. Tinozodakara maningi paya patinozoshandira Jehovha tisikarwisani no zvido zvakashata! Mbhera nguva iyi, tingava no cokwadi cokuti atiripi vandhu vasina simba kana kuti vasingakwanisi kurwisa zvido zvakashata. Tesikomborerwa ndi Jehovha pakuvangisira kedu kurwisana no zvido zvakashata, tinokwanisa kunyisa!