Septamba

Gott haft Jesus de Macht jejäft, de Trubbels von de Menschheit to leesen. Derch de Wunda wees Jesus, daut hee de Macht haud, met soone Trubbels een Enj to moaken, waut wie selfst kjeenmol wudden kjennen. Biejlikj haft hee uk de Macht, de metjeorwne Sind uttoroden, wua aule Menschen unja lieden un wua uk de Krankheiten un de Doot met en sent (Mat. 9:1-6; Reem. 5:12, 18-19). Derch siene Wunda kjenn wie seenen, daut hee “aule Sorten Krankheiten” heelen kaun un mau rajcht de Doodes oppwakjen (Mat. 4:23; Joh. 11:43-44). Hee haft uk de Macht, eenen stoakjen Storm to kontrollen un beese Jeista uttodriewen (Mar. 4:37-39; Luk. 8:2). Es daut nich scheen to weeten, daut Jehowa sienen Sän soone groote Macht jejäft haft? Wie kjennen ons doa gaunz opp veloten, daut aul daut Goode, waut Gott vesproaken haft, sikj en Gott sien Kjennichrikj erfellen woat. De Wunda, waut Jesus muak, aus hee oppe Ieed wia, wiesen ons, waut hee noch doonen woat, wan hee ieescht de Kjennich en Gott sien Kjennichrikj es. w23.04 3-4 V. 5-7

Wan du en eene groote Vesaumlunk best un du doawäajen bie de Auntwuaten nich soo foaken naunkjemst, dan denkjst du veleicht, du west goanich mea bie de Toopkomes Haunt opphäwen. Oba hia nich opp to proowen, eene Auntwuat to jäwen. Moak die miere Auntwuaten reed fa een Toopkomen, un wan du nich aum Aunfank jenomen woascht, dan woat daut noch aundre Jeläajenheiten jäwen. Wan du die fa daut Woaktorm-Studium reedmoakst, dan denkj doaräwa no, waut jieda Varsch met daut Teema von dän Artikjel to doonen haft. Wan du daut deist, woascht du secha kjennen bie daut Studium goode Auntwuaten jäwen. Du wurscht uk kjennen proowen, die bie soone Varzhen eene Auntwuat reedtomoaken, wua daut om biblische Lieren jeit, waut nich sea leicht sent. Wuarom? Wiels bie soone Varzhen veleicht nich soo väle woaren Haunt opphäwen. Oba waut, wan du dan noch bie miere Toopkomes nich hast kunt eene Auntwuat jäwen? Dan wurscht du kjennen ver daut Toopkomen dän Leida sajen, bie woone Froag du wurscht wellen eene Auntwuat jäwen. w23.04 21-22 V. 9-10

Wuarom wia Josef soo een gooda Ehemaun? Wäajen hee daut wellich nokjeem, waut Jehowa am säd. Oppet Weinichste dree Mol kjrieech hee von Gott Aunwiesungen fa siene Famielje, un jiedatsmol kjeem hee daut fuaz no, mau rajcht wan daut noch waut opp sikj haud (Mat. 1:20; 2:13-15, 19-21). Doaderch kunn Josef Maria beschitzen, ar unjastetten un fa ar sorjen. Waut Josef deed, holp Maria secha, eene groote Leew un deepen Respakjt fa Josef to kjrieen. Jie Ehemana, jie kjennen Josef nodoonen, wan jie enne Bibel no Rot sieekjen, woo jie fa june Famielje sorjen kjennen. Komt disen Rot dan no, mau rajcht wan daut noch waut opp sikj haft. Soo kjenn jie june Frues groote Leew wiesen un junen Ehestaunt vebätren. Eene Sesta en Vanuatu, waut aul äwa 20 Joa befriet es, sajcht: “Wan mien Maun bie Jehowa no Rot sieekjt un daut dan uk deit, dan mott ekj am eefach respakjten. Ekj feel mie dan secha un vetru doaropp, daut hee goode Entscheidungen traft.” w23.05 21 V. 5

De Juden, waut von Babel no Israel trigjjinjen, wudden “aus Volkj däm HARN … [äaren] Gott jeweit” sennen (5. Mo. 7:6). Daut bedied oba nich, daut dee nuscht musten endren toom Jehowa jefaulen. De mieeschte Juden, waut en Babel jebuaren wieren, hauden sikj aul gaunz to de Babelonia äa Denkjen jewant un to daut, waut dee fa rajcht un orrajcht talden. Väl Joaren nodäm daut de ieeschte Juden trigj no Israel jereist wieren, must sikj de Vewaulta Nehemia sea wundren, aus hee enwort, daut wesse Kjinja, waut en Israel jebuaren wieren, nich mol de Juden äare Sproak jelieet hauden (5. Mo. 6:6-7; Neh. 13:23-24). Woo wudden dise junge Menschen jeemols Jehowa kjennen leewen un aunbäden, wan dee nich Hebräisch kunnen – dee Sproak, opp dee daut jratste Poat von Gott sien Wuat jeschräwen wia? (Esra 10:3, 44). Daut wia kloa, de Juden musten een deel endren. Oba daut wia väl leichta, aul dit to endren, wäajen dee en Israel wonden, wua de woare Aunbädunk soo bie sacht wada oppjestalt wort (Neh. 8:8-9). w23.05 15 V. 6-7

Endoont woo sea ons waut jankat ooda woo sea wie ons aunstrenjen, doa kaun emma waut mankkomen. Biejlikj kaun onverhofs waut passieren, waut ons de Tiet wajchnemt toom waut volbrinjen (Liera 9:11). Ooda wie motten met eene Schwierichkjeit foadich woaren un feelen ons doawäajen mootloos un onen Krauft (Spr. 24:10). Wäajen wie onvolkomen sent, kunn wie eenen Fäla moaken, waut ons daut bloos schwanda moaken kunn, daut to volbrinjen, waut wie ons väajenomen haben (Reem. 7:23). Ooda veleicht feel wie ons eefach meed (Mat. 26:43). Waut kaun ons halpen, wan ons doa waut mankkjemt ooda wan wie eenen schlajchten Dach haben? Wan die waut mankkjemt, meent daut nich, daut du daut kjeenmol woascht doonen kjennen. De Bibel sajcht, daut wie met Trubbels un Schwierichkjeiten räakjnen motten. Oba dee sajcht uk, daut wie emma wiedamoaken kjennen. Wan wie wiedamoaken, endoont aus doa Sachen mankkomen, wies wie Jehowa, daut wie am jefaulen wellen. Woo sea Jehowa sikj nich freien mott, wan hee sitt, daut wie ons wieda aunstrenjen, daut to volbrinjen, waut wie ons väajenomen haben! w23.05 30 V. 14-15

Pionia sennen halpt de junge Mana, fein met veschiedne Sorten Menschen tooptoschaufen. Daut halpt dee uk, rajcht met äa Jelt omtogonen un nich mea uttojäwen, aus waut see haben (Filip. 4:11-13). Wan du Pioniahelpa woascht, es daut eene goode Wajch, met dän Pioniadeenst auntofangen. Daut moakt eenem reed fa dän Pioniadeenst. Wan eena Pionia es, kaun eena uk leichta fa aundre Sachen enjelot woaren, soo aus fa daut Buwoakj ooda fa dän Beteldeenst. Aule Mana sellen doano hanoabeiden, de Breeda un Sestren en de Vesaumlunk aus Eltesta to deenen. De Bibel sajcht, daut soon Maun, waut doano hanoabeit, “no een goodet Aumt” sträft (1. Tim. 3:1). Ea mott eena ieescht een Deenstaumthelpa sennen. Deenstaumthelpa sent eene groote Help fa de Eltestasch. De Deenstaumthelpa un de Eltestasch halpen deemootich äare Breeda un Sestren un sent flietich em Deenst. w23.12 28 V. 14-16

De Kjennich Josia wia sea junk, aus hee aunfunk, Jehowa noda to komen. Hee wull mea äwa Jehowa lieren un sienen Wellen doonen. Fa disen jungen Kjennich wia daut sea schwoa, wiels de mieeschte Menschen deenden faulsche Jetta. Doawäajen must hee mootich sennen un aundre halpen, Jehowa oppe rajchte Wajch to deenen. Un daut es krakjt, waut hee deed! Aul ea hee 20 Joa wia, funk hee aun, de faulsche Jetta opptoriemen (2. Chr. 34:1-2). Wan du uk noch sea junk best, kaust du die uk eenich woaren, Jehowa noda to komen un mea doavon to lieren, woo hee es, soo aus Josia deed. Wan du daut soo deist, dan woascht du die wellen am hanjäwen. Waut woat daut aun dien Läwen doonen? Luke, waut 14 Joa wia, aus hee sikj deepen leet, säd: “Von nu aun woa ekj proowen, dän Deenst fa Jehowa en mien Läwen aun de ieeschte Städ to saten un am proowen schaftich to moaken” (Mar. 12:30). Wan du daut uk soo doonen west, dan woat daut sea goot utkomen fa die! w23.09 11 V. 12-13

Aus de Apostel Paulus disen Breef schreef, jeef daut de Vesaumlunk en Tessalonich noch nich mol een Joa. De Mana, waut äwa dise Vesaumlunk aunjestalt wieren, hauden secha noch nich väl Erfoarunk, un veleicht muaken dee uk Fäla. Oba de Breeda musten dee doawäajen achten. Wäajen de groote Liedenstiet emma noda kjemt, woat daut uk emma dolla doaropp aunkomen, daut wie ons no de Aunwiesungen rechten, waut de Eltestasch ons jäwen. Daut kaun sennen, daut wie eenen Dach nich mea Aunwiesungen von de Breeda enne Hauptoffiz ooda em Betel kjrieen woaren. Doawäajen es daut wichtich, daut wie daut nu aul lieren, onse Eltestasch väl to räakjnen un to respakjten. Wautemma doa passieren woat, well wie bie kloaret Vestaunt bliewen un nich no de Eltestasch äare Fäla kjikjen. Wie wellen leewa emma em Denkj hoolen, daut Jehowa dise true Mana derch Christus aunleiden deit. Een Schutz-Hoot deed dän Kopp von eenen Soldot beschitzen; krakjt soo beschizt onse Hopninj ons Denkjen. Dee halpt ons to seenen, daut de Welt nuscht Wieetvollet auntobeeden haft (Filip. 3:8). De Hopninj halpt ons uk, daut wie ruich bliewen un fauststonen. w23.06 11-12 V. 11-12

Deejanje, waut de Enlodunk von dit onkluake Frumensch hieren, kjennen sikj wälen: entwäda daut aunnämen ooda nich. Daut jeft jenuach Uasoak, een onmoralischet Läwen utem Stich to gonen. Oba daut onkluake Frumensch sajcht: “Jestolnet Wota es seet” (Spr. 9:17). Waut es “jestolnet Wota”? De Schreft vejlikjt Sex, waut een Ehemaun un siene Fru haben, met reinet, freschet Wota (Spr. 5:15-18). Een Maun un siene Fru, waut verem Jesaz befriet sent, haft Jehowa daut Jeschenkj jejäft, daut dee kjennen Sex haben. Oba bie “jestolnet Wota” es daut gaunz aundasch. Daut kunn fa vebodnen Sex ooda Huararie stonen. Soone, waut Huararie driewen, doonen daut foaken em Plietschen, krakjt soo aus een Spetzbub em Jeheemen stält. Daut jestolne Wota kjemt sikj äant veleicht besonda dan seet väa, wan dee denkjen, daut daut kjeena enwoat. Oba Jehowa sitt aules! Un met eemol woat daut, waut sikj äant “seet” väakjeem, sea betta schmakjen. Wuarom? Wiels wan wie Jehowa aus Frint velieren, es daut daut Schlemste, waut ons passieren kaun (1. Kor. 6:9-10). w23.06 22 V. 7-9

Waut es, wan du die soo feelst, daut du nich mea von Hoaten bätst ooda daut die dän Deenst nich mea soo scheen jeit aus ea? Dan denkj nich, daut du nich mea Jehowa sienen Jeist hast. Wäajen wie onvolkomen sent, endat sikj daut eenjemol, woo wie ons feelen. Wan ons de Sachen nich mea soo scheen gonen aus ea, dan kjenn wie aun dän Apostel Paulus sien Biespel denkjen. Wan hee uk proowd, Jesus notodoonen, wist hee oba, daut hee eenjemol nich wudd soonen grooten Wunsch haben, daut to doonen, waut hee sull. Paulus wia sikj gaunz eenich, sienen Deenst to volbrinjen, wan hee dan jroz uk nich soonen grooten Wunsch haud, daut to doonen. Doo daut soo aus Paulus un moak nich doano Entscheidungen, woo du die feelst. Sie die eenich, daut Rajchte to doonen, wan die daut uk nich jankat. Wan du doawäajen wieda daut Rajchte deist, dan woat die daut met de Tiet bäta gonen (1. Kor. 9:16). w24.03 11-12 V. 12-13

Wie kjennen onse Breeda un Sestren uk Leew wiesen, wan wie met dee Frind woaren un Tiet vebrinjen (2. Kor. 6:11-13). Väle von ons sent en Vesaumlungen, wua de Breeda un Sestren gaunz veschieden sent un von veschiedne Lenda komen. Onse Leew kaun noch jrata woaren, wan wie no dee äare goode Sieden kjikjen. Wan wie lieren, aundre soo to seenen aus Jehowa, dan bewiest daut, daut wie dee leewen. En de groote Liedenstiet woat de Leew sea needich sennen. Woo woat Jehowa ons beschitzen, wan de groote Liedenstiet aunfangt? See wie mol, waut vonne Aunwiesungen Jehowa sien Volkj jeef, aus de oole Staut Babel aunjejräpen wort. Hee säd: “Mien Volkj, go en diene Bennastowen un schlut de Däaren hinja junt too. Vestäakj die fa een kjlienet Stootje, bat de Oaja vebie es” (Jes. 26:20). Daut schient soo, daut dise Wieed uk waut met ons to doonen haben, wan de groote Liedenstiet kjemt. w23.07 6-7 V. 14-16

Siet doafäa bekaunt, daut jie derchjedocht sent. Eena wudd kjennen äwa dise Froagen nojreblen: “Denkjen de Menschen, daut ekj derchjedocht sie un biejäwen kaun un uk Vestentnis hab fa aundre? Ooda denkjen dee, daut ekj too neiw sie un strenj un ieejenkoppich? Kaun ekj biejäwen un daut doonen, waut aundre wellen, wan daut mäajlich es?” Je dolla wie doaropp achten, derchjedocht to sennen, je dolla wies wie, daut wie Jehowa un Jesus nodoonen. Derchjedocht sennen meent uk, daut wie biejäwen un ons aunpaussen, wan sikj en ons Läwen waut endat. Wan doa met eenst waut oppkjemt, kaun ons daut soone Trubbels veuasoaken, wua wie kjeenmol met jeräakjent hauden. Veleicht woa wie met eenst sea krank ooda doa passieet waut met de Wirtschoft ooda enne Rejierunk, un dan hab wie daut sea schwoa (Liera 9:11). Mau rajcht wan de Organisazion ons eene aundre Oppgow jeft, kaun ons daut schwoa sennen. Wie woaren ons de niee Loag aunpaussen kjennen, wan wie aun dise vea Sachen denkjen: 1. daut aunnämen, daut sikj daut endat, 2. no väaren kjikjen, 3. eene goode Enstalunk hoolen un 4. aundre Goots doonen. w23.07 21-22 V. 7-8

De Profeet Daniel wia een junga Maun, aus de Babelonia am met no Babel neemen, waut wiet auf von Jerusalem wia. Wan Daniel uk junk wia, musten de Babelonia am oba bewundren. Dee sagen, woo am leet, un daut hee een jesunda, schmocka Jung wia un von eene aunjeseene Famielje aufstaumd (1. Sam. 16:7). Doawäajen deeden de Babelonia am utlieren toom em Paulaust deenen (Dan. 1:3-4, 6). Jehowa leewd Daniel, wiels hee jewäsen haud, waut fa een Mensch hee wia. Daniel wia veleicht rom 20 Joa, aus Jehowa säd, daut hee krakjt soo jerajcht wia aus Noah un Hiob, waut am fa väle Joaren tru jedeent hauden (1. Mo. 5:32; 6:9-10; Hiob 42:16-17; Hes. 14:14). Daniel haud een langet un intressauntet Läwen, un Jehowa wees am emma, daut hee am leewd (Dan. 10:11, 19). w23.08 2 V. 1-2

Wan du west een Hus kjeepen, wurscht du aules jleichen to seenen von daut Hus. Wie kjennen sea dautselwje doonen, wan wie de Bibel läsen un dee studieren. Wan wie dee bloos bosich äwaläsen, dan woa wie bloos de eefache Lieren vestonen, “dän Aunfank von Gott sien räden” (Heb. 5:12). Oba krakjt soo aus wie en daut Hus motten nenngonen, om aules to seenen, waut doa bennen es, mott wie uk de Bibel krakjt studieren, om dee bäta to vestonen. Eene feine Wajch toom de Bibel studieren es, doano to kjikjen, woo daut tooppaust, waut dee opp eene Städ sajcht, met daut, waut dee opp eene aundre Städ sajcht. Proow to vestonen, waut du jleefst, oba uk, wuarom du die kaust secha sennen, daut et soo es. Om Gott sien Wuat werkjlich goot to vestonen, mott wie de deepe Lieren ut de Bibel vestonen. De Apostel Paulus rod siene Breeda un Sestren too, flietich to sennen un Gott sien Wuat deep to studieren, daut see “daut Breede, Lange, Huage un Deepe” von de Woarheit bejriepen kunnen. Dan wudden see wieda em Gloowen “enjewartelt sennen un faust … stonen” (Efs. 3:14-19). Wie motten uk dautselwje doonen. w23.10 18 V. 1-3

Enne Schreft finj wie een deel Biespels von Menschen, waut jeduldich wieren (Jak. 5:10). Wuarom studia wie dee nich mol een bät deepa? Biejlikj David wort toom Kjennich von Israel jewält, aus hee noch sea junk wia. Oba hee must joarenlank luaren, bat hee werkjlich aunfangen kunn to rejieren. Simeon un Hana deenden Jehowa tru, wäarent dee no dän vesproaknen Messias luaden (Luk. 2:25, 36-38). Wan du soone Jeschichten studieescht, dan acht mol opp dit: Waut holp dänjanjen woomäajlich, jeduldich to sennen? Woo kjeem dän daut togood? Woo kaun ekj dän nodoonen? Die kaun daut veleicht uk halpen, mea äwa soone to lieren, waut nich jeduldich wieren (1. Sam. 13:8-14). Denkj mol äwa dise Froagen no: Wuarom wia deejanja soo ojjeduldich? Woo schlajcht kjeem daut ut? w23.08 24 V. 15

De Apostel Petrus wia tru. Hee leet nich too, daut am irjentwaut bat doa brocht, opptojäwen. Opp eene Sauz säd Jesus waut, waut de Nofolja nich vestonen kunnen (Joh. 6:68). Oba Petrus wees, daut hee tru wia. Väle wachten nich, bat Jesus äant daut utläd, waut hee meend, oba veleeten am fuaz. Oba Petrus deed daut nich. Hee wia tru un säd, daut bloos Jesus siene Wieed “eewjet Läwen” sent. Jesus wist, daut Petrus un de aundre Apostel am wudden veloten. Oba Jesus säd to Petrus, daut hee sikj secha wia, daut dee wada wudd daut Rajchte doonen un am tru bliewen (Luk. 22:31-32). Fa Jesus wia daut kloa: “De Wellen es doa, oba daut Fleesch es schwak” (Mar. 14:38). Doawäajen veleet Jesus Petrus nich, uk wan dee am dree Mol veluach. Nodäm aus hee oppjestonen wia, kjeem hee ver Petrus, aus dee auleen wia (Mar. 16:7; Luk. 24:34; 1. Kor. 15:5). Petrus wia mootloos wäajen daut, waut hee jedonen haud, un doawäajen mott am dit secha sea jestoakjt haben. w23.09 22 V. 9-10

Gott vejeft, ooda bedakjt, deejanje äare Sinden gaunz, waut Gloowen aun am haben (Psa. 32:1-2). Wäajen äaren Gloowen talt hee dee fa schultloos un jerajcht. Jehowa tald Abraham, David un aundre true Deena fa jerajcht, oba dee bleewen doawäajen onvolkomne Sinda. Wäajen äaren Gloowen sach Gott dee aus schultloos aun, besonda em Vejlikj met deejanje, waut kjeenen Gloowen aun am hauden (Efs. 2:12). De Apostel Paulus muak en sienen Breef gaunz dietlich, daut eena mott Gloowen haben, om met Gott Frint to sennen. Bie Abraham un David wia daut soo un bie ons es daut nuscht aundasch. w23.12 3 V. 6-7

Vondoag dän Dach kjennen aule Christen Jehowa Opfa brinjen, wan see äare Tiet, Krauft un waut see em Tieteljen haben brucken, om am to deenen. Wan wie Jehowa emma ons Bastet jäwen, dan wies wie, daut wie daut väl räakjnen, daut wie am deenen kjennen. Aum Enj von sienen Breef aun de Hebräa räd de Apostel Paulus von eenje Sachen von onsen Deenst fa Jehowa, wuaräwa wie nich wellen endoontich woaren (Heb. 10:22-25). Doa es met en to Jehowa bäden, to aundre prädjen, aus Vesaumlunk toopkomen un ons unjarenaunda Moot moaken. “Un daut es wichtich, wiels de latsta Dach noda kjemt, soo aus … [wie] seenen kjennen”. Aum Enj von de Openboarunk säd Jehowa sien Enjel twee Mol: “Bäd Gott aun!” (Opb. 19:10; 22:9). De Woarheit äwa Jehowa sienen grooten jeisteljen Tempel es eene deepe jeistelje Lia. Well wie dee nienich vejäten un well wie emma doaraun denkjen, waut fa een grootet Väarajcht daut es, onsen grooten Gott to deenen! w23.10 29 V. 17-18

Wie aula wellen “ons [wieda] unjarenaunda goot sennen”. Oba wie wellen em Denkj hoolen, daut Jesus säd, daut “de Leew von de Mierheit kolt woaren” wudd (Mat. 24:12). Jesus säd nich, daut de mieeschte von siene Nofolja nich mea wudden Leew unjarenaunda haben. Oba wäajen wie en eene Welt läwen, wua de Mieeschte nich Leew unjarenaunda haben, mott wie oppaussen, daut daut nuscht aun ons deit. Well wie doatoo mol äwa dise Froag nodenkjen: Woo kjenn wie weeten, aus onse Leew fa onse Breeda un Sestren stoakj es? Doano, waut wie en eene Loag doonen, wiest daut eenjemol, woo stoakj onse Leew es (2. Kor. 8:8). De Apostel Petrus räd biejlikj von eene Loag, wua sikj daut utwiest. Hee säd: “Äwa aules, habt groote Leew eena fa dän aundren, wiels Leew dakjt een deel Sinden too” (1. Pet. 4:8). De Schwakheiten un Onvolkomenheiten von aundre kjennen onse Leew eenjemol oppe Proow stalen. w23.11 10-11 V. 12-13

Wan wie bloos wesse enne Vesaumlunk Leew wiesen un aundre oba nich, dan kom wie daut nich no, waut Jesus äwa de Leew lieed. Na jo, met eenje sent wie veleicht bätre Frind aus met aundre, un krakjt soo wia daut bie Jesus uk (Joh. 13:23; 20:2). Oba de Apostel Petrus halpt ons denkjen, daut wie sellen “woare Broodaleew” haben fa aule enne Vesaumlunk, krakjt soo aus en eene Famielje (1. Pet. 2:17). Petrus säd, daut wie ons sellen “unjarenaunda werkjlich von Hoaten goot” sennen (1. Pet. 1:22). Aundre “werkjlich” goot to sennen meent hia, daut wie dee Leew wiesen, wan ons daut uk schwoa felt. Woo es daut biejlikj, wan een Brooda ons beleidicht ooda velazt haft? Wie haben de Natua, ons auftorajchnen un nich dän Leew to wiesen. Oba Jesus lieed Petrus, daut Gott nuscht von soont helt (Joh. 18:10-11). Petrus schreef lota: “Tolt orrajcht nich met orrajcht trigj. Schelt nich trigj wan jie jeschullen woaren” (1. Pet. 3:9). Wan wie aundre werkjlich von Hoaten goot sent, dan woa wie dee frintlich un leeftolich behaundlen. w23.09 29 V. 9-11

Foaken sent wie vewundat, woo bosich Kjinja groot woaren. Daut lat soo, daut deit eefach von veselfst. Oba een riepa Christ to woaren, daut kjemt nich von veselfst (1. Kor. 13:11; Heb. 6:1). Daut wie kjennen een riepa Christ woaren, mott wie goode Frind met Jehowa woaren. Wie brucken Jehowa sienen heiljen Jeist, daut wie kjennen goode Ieejenschoften kjrieen, ons soone Sachen lieren, waut ons em Auljemeenen togood komen, un ons fa daut reedmoaken, waut komen woat (Spr. 1:5). Jehowa haft Maunsmenschen un Frumenschen jemoakt (1. Mo. 1:27). Dauts gaunz kloa to seenen, daut dee beid en väl Stekjen veschieden sent. Biejlikj haft Jehowa daut soo jemoakt, daut jieda eena siene Oppgowen haft. Doatoo brucken dee goode Ieejenschoften un motten sikj uk waut lieren, waut äant halpt, dise Oppgowen notokomen (1. Mo. 2:18). w23.12 18 V. 1-2

Wull Jesus, daut aundre Menschen sienen Voda sienen Nomen brukten? Gaunz secha. Eenje Gloowesleidasch ieeschtemma jleewden, daut Gott sien Nomen too heilich wia toom sajen. Jesus wudd daut kjeenmol jeloten haben, daut soone Jewanheiten, waut sikj nich opp de Schreft stetten, am doavon aufhoolen kunnen, sienen Voda sienen Nomen to ieren. Räd wie mol doavon, aus Jesus dän Maun von de Gerasena-Jäajent troff, waut von beese Jeista besäten wia, un dän doa heeld. De Menschen wort angst un dee prachaden Jesus, äare Jäajent to veloten, un doawäajen veleet hee (Mar. 5:16-17). Oba Jesus wull Jehowa sienen Nomen doa bekauntmoaken. Doawäajen säd Jesus to dän Maun, dän hee jeheelt haud, daut hee de Menschen nich sajen sull, waut Jesus jedonen haud, oba waut Jehowa jedonen haud (Mar. 5:19). Krakjt soo well Jesus vondoag dän Dach uk, daut wie sienen Voda sienen Nomen äwa de gaunze Welt bekauntmoaken! (Mat. 24:14; 28:20). Wan wie daut doonen, dan doo wie daut, waut onsen Kjennich Jesus jefelt. w24.02 10 V. 10

Dauts werkjlich een Säajen, daut wie kjennen Poat von Jehowa siene Organisazion sennen en dise latste, schwoare Tiet. Met dise Welt jeit daut bloos boajauf, oba Jehowa haft ons Breeda un Sestren jejäft, waut ons halpen kjennen (Psa. 133:1). Hee halpt ons, daut wie aus Famielje fein toopschaufen kjennen (Efs. 5:33 – 6:1). Un hee jeft ons de Weisheit, waut wie brucken toom ennalichen Fräd haben. Wie motten ons aunstrenjen, daut wie Jehowa wieda tru deenen kjennen. Wuarom? Wäajen wie ons eenjemol beleidicht feelen äwa daut, waut onse Breeda un Sestren sajen un doonen. Veleicht feel wie ons uk eenjemol mootloos wäajen onse ieejne Fäla – besonda wan wie deeselwje Fäla emma wada moaken. Wie motten en Jehowa sienen Deenst staunthauft bliewen, (1) wan een Brooda ooda eene Sesta ons beleidicht, (2) wan wie von dän Ehepoatna enteischt woaren un (3) wan wie ons wäajen onse ieejne Fäla mootloos feelen. w24.03 14 V. 1-2

Wie woaren emma wada mol Erfoarungen hieren von Breeda un Sestren, waut sikj eenich wieren, mea em Deenst fa Jehowa to doonen. Veleicht sent dee no de School fa Kjennichrikjsvekjindja jegonen ooda sent wua hanjetrocken, wua daut aun mea Help fäld. Wan du de Mäajlichkjeit hast, die soont väatonämen, dan doo daut. Jehowa siene Deena sieekjen no Mäajlichkjeiten, woo dee noch mea fa am doonen kjennen (Apj. 16:9). Oba waut es, wan du nu jroz nich de Mäajlichkjeit hast? Denkj nich, daut du weinja wieet best aus dee, waut daut kjennen. Daut, waut doa talt, es, daut du nich oppjefst (Mat. 10:22). Vejät nich, daut Jehowa sea schaftich es, wan du daut deist, waut du en diene Loag jroz doonen kaust. Dauts eene goode Wajch, woo wie Jesus no onse Doop wieda nofoljen kjennen (2. Kjen. 20:3). w24.03 11 V. 11

Ons himlischa Voda vesprakjt, daut hee ons vejäwen woat, wan wie een Leetsennen haben (Psa. 86:5). Wan ons daut opp iernst leet es, waut wie jedonen haben, dan kjenn wie ons gaunz doaropp veloten, wan Jehowa sajcht, hee haft ons vejäft. Denkj doaraun, daut Jehowa nich too väl von ons velangt. Hee weet, woo väl wie jäwen kjennen, un hee velangt bloos daut. Hee räakjent daut sea väl, waut wie fa am doonen, soolang aus wie ons Bastet jäwen. Denkj mol aun eenje von de Bibeltiet, waut Jehowa met äa gaunzet Hoat deenden. De Apostel Paulus biejlikj strenjd sikj fa Joaren sea aun, reisd dusende Kilomeeta un stald väl Vesaumlungen opp. Oba aus sien Läwen sikj endad, kunn hee nich mea soo väl prädjen, aus hee ea haud kunt. Wia Jehowa nu ontofräd met am? Nä. Hee jeef Jehowa wieda sien Bastet un wort doafäa jesäajent (Apj. 28:30-31). Wie kjennen Jehowa uk nich emma jlikjen väl jäwen. Oba waut bie am talt, es, wuarom wie am deenen. w24.03 27 V. 7, 9

Jesus jeef siene Jinja een sea goodet Biespel, woo dee bäden kunnen. Aus hee oppe Ieed wia, bäd Jesus foaken. Hee neem sikj uzhent Tiet, wiels hee wia drock un foaken mank Menschen (Mar. 6:31, 45-46). Hee stunt tiedich zemorjes opp, daut hee Tiet haud toom auleen sennen un toom bäden. Opp eene Sauz bäd hee de gaunze Nacht äwa, aus hee sull eene wichtje Entscheidunk moaken (Luk. 6:12-13). Un de Nacht ea Jesus storf, bäd hee foaken, wiels sien latstet Poat von sienen Deenst hia oppe Ieed sea schwoa sennen wudd (Mat. 26:39, 42, 44). Aun Jesus kjenn wie seenen, woo wichtich daut es, daut wie ons Tiet nämen toom bäden, krakjt endoont woo drock wie sent. Soo aus Jesus mott wie ons de Tiet nämen, wan wie veleicht uk motten een bät tiedja oppstonen ooda een bät lota schlopen gonen. Wan wie daut doonen, dan wies wie Jehowa, daut wie daut väl räakjnen, daut wie bäden kjennen. w23.05 3 V. 4-5

En disen Varsch sajcht daut, Gott haft siene Leew en äare Hoaten “nennjegoten”. Een Buak toom Nosieekjen vejlikjt Gott siene Leew “met eenen Wotastroom”. Dit Biespel wiest kloa, woo sea Jehowa de Jesaulwde leeft! Un de Jesaulwde weeten, daut dee “von Gott, dän Voda, jeleeft woaren” (Jud. 1). De Apostel Johanes säd, woo dee sikj feelden. Hee schreef: “Seet, waut de Voda ons fa ne Leew bewäsen haft, daut wie Gott siene Kjinja jenant woaren” (1. Joh. 3:1). Oba leeft Jehowa bloos de Jesaulwde? Nä, hee haft bewäsen, daut hee ons aula leeft. Waut es de jratsta Bewies von Jehowa siene Leew? Daut Leesjelt. Doaderch haft Jehowa ons mea Leew jewäsen, aus jeemols wäa haft! (Joh. 3:16; Reem. 5:8). w24.01 28 V. 9-10

En disen Varsch rät daut von waut, waut David holp, wan hee Angst haud. Wan sien Läwen uk en Jefoa wia, docht hee doaräwa no, waut Jehowa noch fa am doonen wudd. David wist, daut Jehowa am to de rajchte Tiet raden wudd. Un Jehowa haud je daut uk jesajcht, daut David de näakjsta Kjennich en Israel wudd sennen (1. Sam. 16:1, 13). Fa David wieren Jehowa siene Vespräakjungen soo secha, aus wan dee sikj aul erfelt hauden. Waut sajcht Jehowa, waut hee noch fa ons doonen woat? Wie räakjnen nich doamet, daut Jehowa aule Trubbels von ons aufhelt. Krakjt endoont waut vonne Trubbels wie en dise Welt derchgonen, wie wellen em Denkj hoolen, daut Jehowa dee enne niee Welt aula äwatsied schaufen woat (Jes. 25:7-9). Ons Schepfa haft de Macht, de Doodes opptowakjen, ons gaunz jesunt to moaken un aule Jäajna äwatsied to schaufen (1. Joh. 4:4). w24.01 6 V. 12-13

Denkj mol äwa diene Hangow un Doop no. Du jeefst die Jehowa han, wäajen du die opp siene Sied stalen wust. Waut holp die, die secha to sennen, daut du de Woarheit jefungen hautst? Du hast Jehowa kjanen jelieet un jelieet, am aus dienen himlischen Voda to achten un to leewen. Dien Gloowen wort jrata un du hast uk een Leetsennen jekjräajen. Dan hast du oppjehieet, soont to doonen, waut Jehowa nich jleicht, un du hast aunjefongen, soo to läwen, aus am daut jefelt. Du feelsd die leicht, aus du ieescht aules met Gott oppem Kloaren jebrocht hautst (Psa. 32:2). Du wankst no de Toopkomes un fungst aun, met aundre äwa de scheene Sachen to räden, waut du jelieet hautst. Dan jeefst du die Jehowa han un leetst die deepen. Von dan aun best du opp dän Wajch, dee toom Läwen fieet, un du best die gaunz eenich, doabowen to bliewen (Mat. 7:13-14). Muchst du fauststonen un Jehowa emma leewen un siene Jebooten nokomen. w23.07 17 V. 14; 19 V. 19

Wan du äwa daut Vespräakjen nodenkjst, aus du die Jehowa hanjeefst, woat die daut de Krauft jäwen, jieda Vesieekjunk to wadastonen. Wurscht du biejlikj aunfangen, no wäm to schmeichlen, waut befriet es? Secha nich! Du hast je Jehowa aul jesajcht, daut du daut nich wurscht. Wan du soone Jefeelen en die nich mol oppkomen latst, dan brukst du doa lota nich wada met schaufen, dee loostowoaren. Du woascht die von “de gottloose äaren Stich” gaunz wajchhoolen (Spr. 4:14-15). Jesus wia sikj eenich, bloos daut to doonen, waut sien Voda haben wull. Doaräwa notodenkjen, kaun die uk halpen, fuaz aules auftowiesen, waut Gott nich jefelt, dän du die hanjejäft hast (Mat. 4:10; Joh. 8:29). Doano, waut du deist, wan doa Trubbels un Vesieekjungen oppkomen, wiest du, aus du die eenich best, Jesus “wieda notofoljen”. Du kaust die secha sennen, daut Jehowa die doabie halpen woat. w24.03 9-10 V. 8-10