49 YACHACHIKUY
¿Uyarinchu Jehová Dios mañakusqanchista?
“Qankunan wajakamuwankichis, mañakuspan asuykamuwankichis, noqataq uyarimusaykichis” (JER. 29:12).
41 TAKI “Mañakusqayta uyariykuway”
¿IMAKUNAMANTAN YACHASUN?a
1, 2. ¿Imaraykun mayninpi piensasunman Jehová Dios mañakusqanchista mana uyarinanpaq?
SALMOS 37:4 textopin nin: “Jehová Dioswan anchata kusikuy, payqa sonqoykiq munasqankunatan qosunki”, nispa. May munaymi chay simikunaqa ¿riki? Ichaqa, ¿llapa ima mañakusqanchistachu Jehová Dios kasqan ratu qowasunman? Allinpunin kanman chay tapuypi allinta piensayqa. ¿Imarayku? Chaypaq piensasun imakunapis wakin iñiqmasikuna tarikunku chaypi. Yaqapaschá juj soltera hermana mañakunman Diospa gobiernonmanta willaqkunapaq escuelaman rinanpaq. Watan-watansi mañakushallanman, manataq wajamunkumanchu. Yaqapaschá juj onqosqa wayna hermano mañakunman qhaliyananpaq, chhaynapi Diospa llaqtanpi astawan yanapakunanpaq, manataq qhaliyayta atinmanchu. Yaqapaschá juj tayta-mama mañakunman wawanku Diospa ñannillanpi purinanpaq, wawankutaq ichaqa Diosta saqepunman.
2 Yaqapaschá qanpas imatapas Jehová Diosmanta mañakurqanki, manataq payqa qorqasunkichu. Chhaynapi tarikuspaqa yaqapaschá niwaq: “Jehová Diosqa wakillantachá uyarin, manan noqataqa uyariwanmanchu”, nispa; “imatapaschá juchapakurqani”, nispa. Yanetb sutiyoq hermanamanta yachasun, paypas chhaynapis tarikusqa. Payqa qosanwan kuskas Jehová Diosmanta mañakusqaku Betelpi llank’aq rinankupaq. Chay hermanan nin: “Noqaqa ñachá wajamuwanqakuña nisharqanin”, nispa. Ichaqa ñas killakunapas pasanña, watakunapas pasanñas, manas pipas imatapas ninchu. Paymi nillantaq: “Llakisqan kasharqani, manan piensayniypas allinchu kasharqan. ¿Imataq pasashanri, imapichu Diosta phiñachirqanipas?, nispan nisharqani. Noqaqa sut’itan Diosman willakuq kani imachus munasqayta. ¿Imaraykupunitaq manari wajamuwankuchu, manachu Diosqa uyarimuwanpas?, nisharqanin”, nispa.
3. ¿Imakunamantan kaypi yachasunchis?
3 Mayninqa yaqapaschá tapukusunman: “¿Jehová Dios uyarishanmanpunichu mañakusqayta?”, nispa. Ñaupa tiempopi wakin Dios sonqo runakunapas tapukurqankun chaytaqa (Job 30:20; Sal. 22:2; Hab. 1:2). ¿Imatan ruwawaq Jehová Dios mañakusqaykita uyarisqanmanta ama jayk’aqpas iskayanaykipaq? (Sal. 65:2). Chaypaq yachasunchis kay kinsa tapuykunamanta: Juj: ¿Imatan Jehová Diosmanta suyasunman? Iskay: ¿Imatan Jehová Dios noqanchismanta suyashan? Kinsa: ¿Imaraykun mayninpi cambiananchis kanman wakin imachus mañakusqanchista?
¿IMATAN JEHOVÁ DIOSMANTA SUYASUNMAN?
4. Jeremías 29:12 nisqanman jina, ¿imatan Jehová Dios prometerqan?
4 Jehová Diosqa uyariwasunpunin, pay kikinmi chayta prometerqan (leey Jeremías 29:12). Jehová Diosqa tukuy sonqon munakun kamachinkunataqa, manapunin jayk’aqpas ninrintaqa tapanmanchu mañakusqankumanqa (Sal. 10:17; 37:28). Ichaqa manan chaywanchu nishanchis: “Tukuy ima mañakusqanchistan qowasun”, nispaqa. Wakin mañakusqanchista qowananchispaqqa yaqapaschá mosoq pachataraq suyakunanchis kanqa.
5. ¿Imatan Jehová Dios ñaupaqta qhawarin mañakusqanchista uyarispa?
5 Jehová Diosqa imachus paypa munaynin chayman jinan ima mañakusqanchistapas qowanchis (Isa. 55:8, 9). ¿Imatataq payri munashan? Payqa gobiernonta apoyaqkunalla kay pachapi tiyanankutan munashan, chaypi juj sonqolla kusisqa payta servinankutan munashan. Ichaqa Satanaspa nisqanman jinaqa, runakunaqa manas necesitankuchu Diospa gobiernonta, noqallanchismantas allin kasunman (Gén. 3:1-5). Satanaspa rimasqan yanqa kasqanta rikuchinanpaqmi Jehová Diosqa jinallata qhawarqan runakuna paykuna kikinkuta gobernanakunankuta, chayraykun kay tiempopiqa imaymana llakikuy ñak’ariy kashan (Ecl. 8:9). Yachasqanchis jinapas Jehová Diosqa manan kunanchu chay ñak’ariykunatapas llakikuykunatapas allichanqa. Sichus chayta ruwanman chayqa, yaqapaschá wakin runakunaqa ninkuman: “Allinmi runaq gobiernonqa kashan, atisunmanmi llapa ima sasachakuytapas allichayta”, nispa.
6. ¿Imaraykun nisunman “Jehová Diosqa chanin Diosmi, munakuywanmi imatapas ruwan” nispa?
6 Jehová Diosqa igualtaña kamachinkuna imatapas mañakunkuman chaypas, jujniraytan sapankamanpas kutichinman. Chaypaq yachasun rey Ezequiasmanta. Payqa sinchitan onqopurqan, jinan Jehová Diosta mañakurqan qhaliyachinanpaq, Jehová Diosqa qhaliyachirqanmi (2 Rey. 20:1-6). Apóstol Pablopas yaqa chhaynapis tarikullasqataq, paypiqa sinchi nanaysi kiska jina kasqa, yaqapaschá chayqa juj onqoy karqan. Chayta orqopunanpaqsi payqa Jehová Diosmanta mañakusqa, ichaqa manas orqosqachu (2 Cor. 12:7-9). Apóstol Santiagota Pedrotawan imachus pasarqan chaypi piensallasuntaq. Rey Herodesmi paykunataqa wañuchiyta munasharqan, jinan chay tiempopi iñiqkunaqa Diosmanta mañakurqanku Pedrota yanapananpaq, mañakurqankupunichá Santiagota yanapananpaqpas. Ichaqa Santiagotaqa wañuchipurqankun, Pedrotaq ichaqa Diospa yanapayninwan librasqa karqan (Hech. 12:1-11). Yaqapaschá nisunman: “¿Imaraykutaq Jehová Diosri jujnillanta librarqan, jujnintataq mana?”, nispa. Bibliaqa manan willanchu chaytaqa. Ichaqa Jehová Diosqa manan jayk’aqpas “mana chanintaqa ruwanmanchu”, payqa igualtan munakurqan Pedrotapas Santiagotapas (Deut. 32:4; Apo. 21:14).c Chaypi rikusqanchis jina, yaqapaschá Jehová Diosqa mana mañakusqanchisman jinapunichu imatapas qowasun. Ichaqa manan chayraykuqa quejakusunmanchu ni phiñakusunmanchu. Payqa munakuq Diosmi, chanin Diosmi, yachanmi imatas necesitanchis chayta, chayman jinataqmi imatapas qowasun (Job 33:13).
7. ¿Imatan mana ruwananchischu, imarayku?
7 Manan jujkunawanqa comparakunanchischu. ¿Imaynataq chayri kanman? Chaypaq kaypi piensasun: Yaqapaschá imatapas Jehová Diosmanta mañakushanchisman, manataq payqa chayta qowasunmanchu. Chaymantataq yacharusunman imaynas juj iñiqmasiqa igualta mañakurqan chayta, imaynas Jehová Diosqa chay mañakusqanta qorqan chaytapas. Chaymi pasasqa Anna sutiyoq hermananchista. Paypa qosansi cáncer onqoywan onqoshasqa, jinas Diosmanta mañakusqa qhaliyananpaq. Chay tiempopis iskay kuraq hermanakuna chay onqoywan kashallasqakutaq. Jinas Annaqa kinsantinku qhaliyananpaq mañakuyta qallarisqa. Chay iskaynin kuraq hermanakunaqa qhaliyapusqakus, qosansi ichaqa wañukapusqa. Jinas Annaqa nisqa: “Jehová Diospa yanapayninwanchus qhaliyapunku chayqa, ¿imaraykutaq qosaytari mana yanaparqanchu?”, nispa. Manan allintaqa yachasunmanchu imaraykupunichus chay hermanakuna qhaliyapurqanku chaytaqa. Ichaqa manan kayta qonqananchischu: Kanqan juj tiempo, chay pachan Jehová Diosqa llapa onqoykunata ñak’ariykunata kay pachamanta chinkachipunqa. Chaymantapas maytan payqa munashan kamachinkunata kausarichipuyta (Job 14:15).
8. a) Isaías 43:2 nisqan jina, ¿imatan Jehová Dios ruwanqa imapiña tarikuqtinchispas? b) ¿Yanapawasunmanchu Diosmanta mañakuy ima llakipipas kaqtinchis, imarayku? (Qhaway Diosmanta mañakuspaqa imatapas aguantallasunmi nisqa videota).
8 Jehová Diosqa yanapawasunpunin. Yachasqanchis jina payqa munakuwanchismi, manataqmi munanchu imapipas ñak’arinanchista (Isa. 63:9). Ichaqa manapaschá llapa llakikuykunamantachu librawasun. Bibliaq nisqan jina, yaqapaschá chay llakikuykunaqa mayu jinaraq nina jinaraq kanman (leey Isaías 43:2). Ichaqa yanapawasunpunin chaykunata aguantananchispaq, manan payqa munanqachu nishukama sufrinanchistaqa. Chaymantapas payqa atiynintan espirituntan qowasun aguantananchispaq (Luc. 11:13; Filip. 4:13). Chhaynaqa ama manchakusunchu, Taytanchis Jehová Diosqa yanapawasunpunin, chhaynapi pay sonqollapuni kananchispaq.d
¿IMATAN JEHOVÁ DIOS NOQANCHISMANTA SUYASHAN?
9. Santiago 1:6, 7 nisqan jina, ¿imaraykun mana iskayananchischu Diospa yanapayninmanta?
9 Jehová Diosqa paypi confiananchistan munan (Heb. 11:6). Yaqapaschá mayninqa ima sinchi llakipipas tarikuspa nisunman: “Manachus jina Jehová Diosqa yanapawanmanchu”, nispa; chhaynapitaq iskayayta qallarisunman. Ichaqa Bibliaq nisqan jina, “Diospa atiyninwanqa may alto perqatapas seqarullasunmanmi” (Sal. 18:29). Chhaynaqa amapuni jayk’aqpas Diosmantaqa iskayasunchu, aswanpas tukuy sonqo mañakusun paypa yanapayninta, confiasuntaq paypa yanapayninpiqa (leey Santiago 1:6, 7).
10. ¿Imaraykun Diosmanta mañakusqanchisman jina imatapas ruwananchis? Juj ejemplota willay.
10 Jehová Diosqa mañakusqanchisman jina ruwananchistan munan. Chaypaq kaypi piensasun: Juj hermanos kinsa p’unchay asambleaman riyta munashanman, jinas payqa Diospa yanapayninta mañakunman llank’ananpi jefe permisota qonanpaq. ¿Imatan Jehová Dios ruwanman chay hermanota yanapananpaq? Yaqapaschá kallpata valorta ima qonqa. Ichaqa chay hermano kikinmi jefenwan rimanan kanqa, yaqapaschá askha kutita chayta ruwanan kanqa. Juj compañeronta imapaschá valekunan kanqa llank’ananku p’unchayta cambianankupaq. “Chay p’unchaykunamantaqa amaña pagapuwankichu” nispa imapaschá jefenta ninan kanqa.
11. ¿Imaraykun imata mañakuspapas kuti-kutirispa mañakunanchis?
11 Jehová Diosqa mana sayk’uspa mañakunanchistan munan (1 Tes. 5:17). Jesuspa nisqan jina mayninpiqa yaqapaschá kuti-kutirispa imatapas mañakunanchis kanqa (Luc. 11:9). Chhaynaqa, ¡chayta ruwasun! Ama jinataqa saqesunchu ima mañakusqanchistapas, mañakushallasun valekushallasun (Luc. 18:1-7). Kuti-kutirispa mañakuspa, sapa ratun mañakuspan Jehová Diosman rikuchishanchis imachus mañakusqanchistaqa sonqomantapuni munasqanchista, chay mañakusqanchista qowananchispi confiasqanchistapas.
¿IMARAYKUN CAMBIANANCHIS KANMAN WAKIN IMACHUS MAÑAKUSQANCHISTA?
12. a) ¿Imatan tapukunanchis, imarayku? b) ¿Imapin allinta piensananchis, chhaynapi respetowan Diosmanta mañakunanchispaq? (Qhaway “¿Respetowanchu Jehová Diosmanta mañakushani?” nisqa willakuyta).
12 Manachus chaskishanchis Jehová Diosmanta imachus mañakusqanchista chayqa, yaqapaschá kay kinsa tapuykunata ruwakusunman. Ñaupaq tapuymi kay:“Chay mañakusqay, ¿noqapaq jinapunichu kashanman?”, nisqa. Yaqa llapanchispas ima mañakusqanchispas allin kananpaqmi piensanchis. Ichaqa manapaschá allinninchispaq jinapunichu kashanman. ¿Imarayku? Chaypaq kaypi piensasun: Yaqapaschá ima llakipipas sasachakuypipas tarikuspaqa Diosmanta mañakusunman chayta imaynata allichananpaq. Ichaqa imaynapi kasqanchisman jinapaschá jujniraymanta Diosqa yanapawasunman. Chaymantapas manapaschá munayninman jinachu wakin mañakusqanchisqa kashanman (1 Juan 5:14). Chaypaq yuyarisun ñaupaqpi rimamusqanchis tayta-mamakunata. Chaypi nimusqanchis jina, yaqapaschá paykunaqa wawanku Diospa ñannillanpi purinanpaq mañakunkuman. Chaypi piensaspaqa yaqapaschá nisunman: “Allintan mañakushanku”, nispa. Ichaqa, ¿Jehová Dios munanmanchu pipas mana munashaspa payta servinanta? Manan, payqa munan sonqomanta servinanchistan, noqallanchismanta servinanchistan (Deut. 10:12, 13; 30:19, 20). Chhaynataq chayqa, ¿imanispan aswanpas chay tayta-mamakuna mañakunkuman? Yaqapaschá mañakunkuman wawankuq sonqonman chayanankupaq, chhaynapi payllamanta Diosta munakunanpaq, paypa amigon kananpaq (Prov. 22:6; Efes. 6:4).
13. Hebreos 4:16 nisqanman jina, ¿imay ratupin Jehová Diosqa yanapawasun?
13 Iskay kaq tapuymi kay: “Jehová Diospa qhawarisqanman jinaqa, ¿kunanchu kashanman tiempo mañakusqayta qowananpaq?”, nisqa. ¿Imaraykun chhaynata tapukuy allinpuni kanman? Mayninqa yaqapaschá munasunman Jehová Diosqa ima mañakusqanchistapas kasqan ratu qowananchista. Ichaqa kaytan allinta yachananchis: Jehová Diosqa allintan yachan imay ratus ima mañakusqanchistapas qowasunman chayta (leey Hebreos 4:16). Chaymantapas ima mañakusqanchistapas mana apuraychu Jehová Dios qowasun chayqa, yaqapaschá nisunman: “Manachá munanchu”, nispa. Ichaqa manapaschá chhaynachu kashanman, “manaraqmi tiempochu” nishanpaschá payqa. Chaypaq piensasun qallariypi rimamusqanchis onqosqa waynapi. Sichus milagrota ruwaspa Jehová Dios payta qhaliyachinman chayqa, yaqapaschá Satanasqa ninman: “Ah, qhaliyasqanraykullan payqa Diosta servishan”, nispa (Job 1:9-11; 2:4). Chaymantapas yachasqanchis jina, Diosqa ñan tiempota churanña onqoykunata jujpaqkama chinkachinanpaq (Isa. 33:24; Apo. 21:3, 4). Jehová Diosqa manan kunanqa milagrota ruwaspaqa pitapas qhaliyachishanraqchu. Chhaynaqa, ¿imatan chay onqosqa wayna Jehová Diosmanta mañakunman? Yaqapaschá kallpata fuerzata mañakunman, chhaynapi onqosqaña kashan chaypas ñaupaqllaman rinanpaq, Dios sonqollapuni kananpaq (Sal. 29:11).
14. ¿Imatan yachasunman hermana Yanetpa ejemplonmanta?
14 ¿Yuyashanki qallariypi rimamusqanchis Yanet sutiyoq hermanata? Payqa Betelpi llank’ananpaqmi Jehová Diosmanta mañakurqan. Pisqa watapiraqsi payqa entiendesqa imaynatas Jehová Dios chay mañakusqanman kutichirqan chayta. Paymi nin: “Chay tiempopin Jehová Diosqa allin iñiqman tukuchiwarqan. Astawanmi yacharqani paypi confiayta, yacharqanin tukuy sonqowan palabran estudiaytapas; chaymantapas allintan yacharqani imaynas kusikuyqa mana imaynapi tarikusqanchismantachu jamun chayta”, nispa. Tiempowanqa watukuq umalli kananpaqsi Yanetpa qosanqa invitasqa kasqa. Chayta yuyarispan payqa nillantaq: “Jehová Diosqa uyarirqanmi mañakusqaytaqa. Ichaqa manan payqa munasqayman jinachu imatapas qowarqan. Tiempowanraqmi allinta repararqani imaynas payqa may munay llank’anata qowarqanku chayta. Maytan payta gracias nini munakuq kasqanmanta khuyapayakuq kasqanmantapas”, nispa.
Jehová Dios mañakusqaykita mana uyarinanpaq jina piensashanki chayqa, ¿jujkunapi yanapanasuykipaqñataq mañakuwaq chayri? (15 parrafota qhaway).f
15. ¿Imaraykun mayninqa mana sut’itapunichu imachus munasqanchista mañakunanchis? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).
15 Kinsa kaq tapuytaq kay: “¿Nishu sut’itachu imatapas mañakushayman?”, nisqa. Mayninqa allinmi imatapunichus munashanchis chayta sut’inta mañakuyqa, mayninmi ichaqa mana allinchu kanman. ¿Imarayku? Chhaynapin reparasun imas Jehová Diospa munaynin chayta. Qallariypi rimamusqanchis soltera hermanata yuyarisun. Payqa Diospa gobiernonmanta willaqkunapaq escuelaman rinanpaqmi mañakun. Payqa yaqapaschá maytapuni munashan chay escuelaman riyta, chhaynapi maypichus yanapayta munashanku chayman rinanpaq. Ichaqa chaytaña mañakushan chaypas, ¿imatawanmi mañakunman? Yaqapaschá mañakullanmantaq imaynatas astawan Diospa llaqtanpi yanapakunman chaypaq (Hech. 16:9, 10). Mañakuspataq watukuq umallita tapukunman maykunapis astawan yanapanata munashanku chayta. Yaqapaschá sucursalmanpas cartata apachinman maypichus astawan yanapanata munashanku chayta tapukuspa.e
16. ¿Imamantan manapuni jayk’aqpas iskayananchischu?
16 Kaypi yachasqanchis jina Jehová Diosqa uyarishanmi mañakusqanchista; payqa munakuq Diosmi, chanin Diosmi, yachantaqmi imaynata imay ratu mañakusqanchisman kutichimuyta (Sal. 4:3; Isa. 30:18). Mayninqa manapaschá mañakusqanchisman jinapunichu imatapas qowasun, chaywanpas atenton kashan mañakusqanchismanqa (Sal. 9:10). Chhaynaqa confiashallasun paypi, sonqonchistapas kicharillashasun paymanqa (Sal. 62:8).
43 TAKI Graciastan qoykiku
a Jehová Diosqa uyarimushanmi llapa ima mañakusqanchistapas. Payqa munakuq Diosmi, chanin Diosmi, yachantaqmi imay ratus imatapas qowasunman chayta. Kaypin yachasunchis imaraykus chaykunamantaqa manapuni iskayananchischu chayta.
b Wakin sutikunaqa cambiasqan kashan.
c Qhaway 2022 watapi febrero killapi lloqsimuq Qhawaq revistapi “Chaninta ruwaq Jehová Diospin confiananchis” nisqa yachachikuypi 3-6 parrafokunata.
d Chaymanta astawan yachayta munanki chayqa, qhaway jw.org paginapi Diosmanta mañakuspaqa imatapas aguantallasunmi nisqa videota.
e Juj sucursalkunaq qhawarisqanpi yanapakuyta munanki chayqa, qhaway Organizados para hacer la voluntad de Jehová nisqa libropi 10 capitulopi 6-9 parrafokunata.
f FOTOKUNAMANTA WILLAKUY: Iskay hermanakuna mañakushanku Diospa gobiernonmanta willaqkunapaq nisqa escuelapaq solicitudta junt’anankupaq. Tiempowanqa juj kaq hermanata chay escuelaman invitanku, juj kaqtataq mana. Chay mana invitasqa hermanaqa llakisqa renegasqa kashananmantaqa, Diosmanta mañakushan juj ruwaykunapi yanapakunanpaq. Chaymantataq cartata sucursalman apachishan maypichus yanapanata munashanku chayman rinanpaq.