“Ti kpe mbito ti Nzapa ayeke ndara”

“TONGANA a mä ye kue awe, so ayeke nda ti tënë ni: mo kpe mbito ti Nzapa, na mo bata komandema ti Lo, teti so ayeke kusala ti azo kue.” (Zo-ti-fa-tene 12:15). So tâ kota tënë si Gbia Salomon amû ni ti ko nda ti mbeti so lo sû ni na gbe ti yingo ti Nzapa! Job, so ayeke na fini giriri, ahinga nene ti kpengo mbito ti Nzapa. Ni la lo tene: “Bâ, ti kpe mbito ti Nzapa ayeke ndara; ti zia lege ti sioye ayeke ti hinga nda ti ye.”​—Job 28:28.

Bible agboto lê mingi na ndo tënë ti kpengo mbito ti Jéhovah. Ngbanga ti nyen dutingo na kota kpengo mbito ti Nzapa ayeke lege ti ndara? Na lege wa ti kpe mbito ti Nzapa ayeke ga na ye ti nzoni na e oko oko kue nga na bungbi ti e ti atâ wakua ti Nzapa? A-Proverbe chapitre 14 versê 26 ti si na versê 35 ayeke kiri tënë na ahundango ndo so.a

Ye so asala si “bê ti zo aduti kpô”

Salomon atene: “Na yâ kpengo mbito ti L’Eternel, bê ti zo aduti kpô, na fade amolenge ti lo awara ndo ti bata tele.” (aProverbe 14:26). Zo so akpe mbito ti Nzapa ayeke zia bê ti lo gi na Jéhovah so ayeke Nzapa ti Ngangu Ahon Kue nga Nzapa so ayeke be-ta-zo. A yeke ngangu pëpe ti bâ ngbanga ti nyen zo tongaso ayeke tâ na beku so gigi ti lo ti kekereke ayeke ga ande nzoni na ayeke ninga.

Ye oko, a lingbi ti tene nyen na ndo gigi ti kekereke ti azo so azia bê ti ala na ndo ti aye ti sese so? Na tapande apialo, abungbi so azo azia na sese, anzoni ye so azo aleke ti sala ngbanga ti amba ti ala nga na amosoro. Atâa ye ni ayeke tongana nyen, gigi ti ala ayeke ninga pëpe, ndali ti so Bible atene: “Sese so ayeke hon, na nzara ni kue, me zo so asala ye so Nzapa aye, lo duti lakue lakue.” (1 Jean 2:17). Ni la, e yeke na nda ti tënë oko pëpe ti “ndoye sese so . . . wala ye so ayeke na sese so.”​—1 Jean 2:15.

Ye wa ababâ na mama so ayeke kpe mbito ti Nzapa alingbi ti sala ti tene ‘amolenge ti ala awara ndo ti bata tele’ biani? Wasungo psaume ahe bia so: “Ga amolenge, i mä mbi, na fade mbi fa na i mbito ti L’Eternel!” (Psaume 34:12). Tongana ababâ na mama afa ye na amolenge ti ala nga ala zia na amolenge ni mbeni nzoni tapande, lege ayeke dä ti tene amolenge ni azia bê ti ala na Jéhovah na ngoi so ala ga kota.​—aProverbe 22:6.

Salomon akiri atene: “Kpengo mbito ti L’Eternel ayeke lingu so amû fini ti sala si zo asi na yâ son ti kui pëpe.” (aProverbe 14:27). Kpengo mbito ti Jéhovah ayeke “lingu so amû fini” ndali ti so Nzapa ayeke “Lingu ti ngu so amû fini”. (Jérémie 2:13). Ti hinga ye na ndo ti Jéhovah nga na ndo Jésus Christ alingbi ti gue na e na fini ti lakue lakue (Jean 17:3). Kpengo mbito ti Nzapa ayeke sala nga si e tï pëpe na yâ agbanda so ague na zo na kuâ. Tongana nyen? A-Proverbe 13:14 atene: “Wango-tene ti zo ti ndara ayeke lingu so amû fini ti sala si zo asi na yâ son ti kui pëpe.” Tongana e yeke kpe mbito ti Jéhovah, e yeke bata andia ti lo na e yeke zia lege na Tënë ti lo ti fa lege na gere ti e, ye so ayeke bata e nde na aye ti sioni nga na abibe so alingbi ti gue na e ti wara kuâ hio.

“Gloire ti gbia”

Na ngoi ti komandema ti lo, Salomon ayeke lani mbeni gbia so ayeke kpe mbito ti Nzapa nga so amä yanga ti Jéhovah. Ye so asala si lo komande lani nzoni mingi. Nyen la ayeke fa so mbeni zo ayeke nzoni gbia? A-Proverbe 14:28 atene: “Gloire ti gbia ayeke ti wara azo mingi, me tongana azo amanke, so afuti zo ti komande.” Tongana azo ti kodoro ti lo aduti nzoni, a lingbi ti tene so nzoni gbia la. Nga, tongana azo mingi aye ti tene tâ gi lo si akomande ala, ye so afa so lo yeke tâ nzoni gbia. Giriri, royaume ti Salomon “akomanse na kota ngu ti ingo [Ngu Bengba], a gue juska na mbeni kota ngu ti ingo [Ngu-ingo ti Méditerranée], na a komanse na Ngu ti Euphrate, a gue juska na nda ti sese.” (Psaume 72:6-8). Na ngoi ti komandema ti Salomon, azo aduti lani na siriri so mara ni ayeke use pëpe na aye ti ala amaï nzoni mingi (1 aGbia 4:24, 25). Azo aye lani komandema ti Salomon mingi. Nde na so, tongana azo aye tënë ti mbeni gbia pëpe, ye so ayeke sala si lo tï.

Tongaso, a lingbi ti tene nyen na ndo komandema ti Jésus Christ, so ayeke Gbia Messie nga na Kota Salomon? Zia e pensé na azo so lo yeke komande na ndo ti ala laso. Ti londo na yanga ti sese ti si na mbeni, akoli na awali ahon kutu omene so ayeke kpe mbito ti Nzapa asoro awe ti duti na gbe ti komandema ti Christ. Ala yeke fa na gigi mabe na Jésus nga ala bungbi beoko ti voro tâ Nzapa so ayeke na fini (Jean 14:1). Ti si na hunzingo ti Komandema ti Ngu Saki Oko ni, fade azo kue so Nzapa adabe ti lo na ala azingo na kuâ awe. Fade azo mingi so ayeke mbilimbili na so afa na gigi singila ti ala na mbage ti gbia ni ayeke wara ngia ti duti na ndo mbeni sese so aga paradis awe. Biani, fade azo ayeke sala tënë ti témoin ti nzoni komandema ti Christ. A yeke nzoni e zia bê ti e kue na ndo pendere beku ti Royaume so.

Anzoni ye na lege ti yingo nga na ti mitele

Kpengo mbito ti Nzapa alingbi ti sala si bê ti e aduti kpô na e duti na siriri. Ye ni ayeke tongaso ndali ti so ndara ayeke sala si zo ahinga ti bâ yâ ti ye nzoni nga lo hinga nda ti ye. A-Proverbe 14:29 atene: “Zo so ngonzo asala lo fade pëpe, lo hinga nda ti ye mingi, me zo so ngonzo asala lo fade fade, lo yä buba ye.” Tongana e yeke bâ yâ ti ye nzoni, a yeke mû maboko na e ti hinga so ti sala ngonzo mingi ayeke sala sioni na e na lege ti yingo. Na popo ti akusala ti mitele so alingbi ti kanga lege na zo ti ‘ga héritier ti royaume ti Nzapa’, a yeke wara aye tongana “kengo tele, gingo tënë, salango mbanda, ngonzo, papa”. (aGalate 5:19-21). Atâa tongana ngonzo ti e ni ayeke na lege ni, Bible awa e ti bata ni na bê pëpe (aEphésien 4:26, 27). Ti kanga bê pëpe alingbi ti pusu e ti sala tënë wala ti sala ye ti buba so na pekoni e wara vundu dä.

Salomon, gbia ti Israël, afa ambeni sioni ye so ngonzo ayeke sala na tele ti zo. Lo tene: “Bê so aduti nzoni ayeke fini ti tele, me salango bê ayeke ye so afuti bio.” (aProverbe 14:30). Ti sala kota ngonzo ayeke sala si zo awara mbeni kobela so ayeke sala si zo ahu gbä, kobela ti tension, kobela ti foie nga a yeke buba ambeni ye na yâ ti zo. Adocteur atene so kota ngonzo ayeke sala nga si ambeni kobela aga sioni mingi wala a dü kobela ti kä ti yâ, na a sala nga si tele ti zo asara. Ala tënë nga so kota ngonzo ayeke sala si zo awara kobela ti asme, kobela ti poro ti tele nga yâ ti zo ayeke neka kobe nzoni pëpe. Nde na so, “bê so aduti nzoni [wala ayeke na siriri] ayeke fini ti tele”. (aProverbe 14:30). Tongaso, a yeke na lege ti ndara ti “tambela na peko ti ye so amû siriri, na ye so asala si e kue [e] kpengba.”​—aRomain 14:19.

Ti kpe mbito ti Nzapa ayeke sala si e mû mbage ti zo pëpe

Salomon atene: “Zo so asala ngangu na awanzinga, lo zonga Nzapa so asala lo, me zo so asala nzobe na azo so ye amanke ala mingi, lo yä iri ti Nzapa.” (aProverbe 14:31). Zo so akpe mbito ti Nzapa ahinga so, gi Jéhovah Nzapa si asala azo kue. Tongaso, wanzinga ayeke mba ti e zo. Lege so e yeke sala ye na lo ayeke yä iri ti Nzapa wala pëpe. Ti mû gonda na Nzapa, a lingbi e sala nzoni na azo kue legeoko. Na yâ ti kongregation a lingbi a mû maboko na lege ti yingo na aChrétien so ayeke awanzinga tongana tanga ti aita kue. A lingbi e fa nzo tënë ti Royaume na azo kue, awanzinga nga na azo ti mosoro.

Na salango tënë na ndo ambeni ye ti nzoni so kpengo mbito ti Nzapa ayeke ga na ni, Salomon, gbia ti ndara atene: “A kinda zo ti sioni na yâ sioye ti lo, me zo ti mbilimbili awara ndo ti bata tele ti lo, même na yâ kui [“mbilimbili”, Tene ti Nzapa, Kozo Mbouki] ti lo.” (aProverbe 14:32) Na lege wa a yeke kinda zo ti sioni? Ambeni wandara atene so nda ti tënë so aye ti fa so zo tongaso, tongana lo tï na yâ ti ye ti sioni, lo yeke wara lege oko pëpe ti londo. Ye oko, tongana ye ti ngangu asi na zo so akpe mbito ti Nzapa, dutingo ti lo mbilimbili na gbele Nzapa aga ye so ayeke bata lo. Teti so lo zia bê ti lo kue na Jéhovah, atâa so aye ti ngangu ni ayeke gue na lo ti kui, zo so ayeke kpe mbito ti Nzapa aleke na bê ti lo ti sala ye gi legeoko tongana ti so Job atene lani: “Fade mbi zia mbilimbili ti mbi pëpe juska mbi kui.”​—Job 27:5.

Ti ngbâ ti sala mbilimbili, a hunda ti duti na mbito ti Nzapa nga na ndara. A lingbi ti wara ndara ni na ndo wa? A-Proverbe 14:33 afa ndo ni tongana a tene: “Ndara aduti na yâ bê ti zo so ahinga nda ti ye, me ye so ayeke na yâ awabuba, fade azo ahinga.” Biani, a lingbi ti wara ndara na yâ bê ti zo so ayeke gbu nda ti ye. Me na lege wa azo ayeke hinga ye so ayeke na yâ ti awabuba? Mbeni buku atene so “zo ti buba aye ti tene azo abâ lo tongana wandara, ni la lo yeke sigigi na atënë so lo bâ lo tene ayeke tënë ti ndara, me a yeke gi atënë ti buba si lo sigigi na ni.”

“Mbilimbili ayä iri ti mara”

E bâ awe tongana nyen kpengo mbito ti Nzapa ayeke sala ye na ndo ti mbeni zo. Me fadeso e yeke bâ lege so a yeke sala ngangu na ndo ti azo kue ti mbeni kodoro. Salomon atene: “Mbilimbili ayä iri ti mara, me siokpari ayeke ye ti kamene na amara kue.” (aProverbe 14:34). Mbaï ti mara ti Israël afa so tënë so ayeke tâ tënë. Tongana ala sala ye alingbi na aye so Nzapa ahunda na ala, a yä iri ti ala ahon ti amara so angoro ala. Ye oko, tongana ala ke yanga ti Nzapa fani mingi, iri ti ala abuba na a pusu Jéhovah ti ke ala. Versê ti aProverbe so andu nga azo ti Nzapa laso. Teti so atâ Chrétien ayeke bata akpengba-ndia ti Nzapa so ayeke mbilimbili, kota kangbi ayeke na popo ti ala na azo ti sese so. Ye oko, ti ngbâ ti zia kota kangbi so, a lingbi e oko oko kue e bata tele ti e nde na aye ti sioni kue. Tongana e yeke sala siokpari lakue, e yeke zia kamene na lê ti e mveni, a yeke ga na zonga na ndo ti kongregation nga na ndo iri ti Nzapa.

Salomon afa ye so ayeke zia ngia na bê ti gbia, tongana lo tene: “Boi so asala na lege ti ndara awara nzobe ti gbia, me ngonzo ti gbia ayeke na tele ti zo so asala ye ti kamene.” (aProverbe 14:35). A-Proverbe 16:13 atene nga: “Yanga ti mbilimbili amû ngia na agbia, na agbia andoye zo so asala tënë na lege ni.” Biani, Mokonzi nga Gbia ti e Jésus Christ ayeke wara ngia mingi tongana e sala ye mbilimbili nga na ndara. Tongana e yeke mû yanga ti e ti fa na tënë ti Royaume na ti sala si azo aga adisciple, so nga kue ayeke mû ngia na lo. Tongaso, zia e ngbâ ti sala akusala so mingi, na e yeke wara aye ti nzoni so kpengo mbito ti Nzapa ayeke ga na ni.

[Kete tënë na gbe ni]

[Foto na lembeti 15]

A lingbi ti fa na zo ti kpe mbito ti Nzapa