Wara ngia na yâ kpengo mbeto ti Jéhovah
“Kpe mbeto ti L’Eternel, i azo ti Lo ti be-vulu, teti azo so akpe mbeto ti Lo, ye amanke ala pëpe.”—PSAUME 34:10.
1, 2. (a) Na alege nde nde wa a-eglize so atene ala yeke aChrétien abâ ti ala kpengo mbeto ti Nzapa? (b) Ahundango tënë wa e yeke bâ ni fadeso?
AMOKONZI-NZAPA ti a-eglize so atene ala mû peko ti Christ atene na azo fani mingi so a lingbi ala sara mbeto ti Nzapa si lo zö ala na lê ti wâ teti lakue lakue pëpe, na so ayeke mbeni ye so Bible afa ni lâ oko pëpe. Mara ti tënë so ague tâ nde mingi na ye so Bible afa na ndo Jéhovah so ayeke Nzapa ti ndoye na ti mbilimbili (Genèse 3:19; Deutéronome 32:4; aRomain 6:23; 1 Jean 4:8). Ambeni mokonzi-nzapa ti a-eglize so asara ti ala mbeni ye nde. Ala sara tënë lâ oko pëpe na ndo kpengo mbeto ti Nzapa. Nde na so, ala fa so Nzapa ayeke kanga lê na ndo ti aye kue so azo ayeke sara, nga lo yeda na azo kue atâa aye so ala yeke sara. Tënë so kue ague nde na ye so Bible afa.—aGalate 5:19-21.
2 Ti tâ tënë ni, Bible awa e ti kpe mbeto ti Nzapa (Apocalypse 14:7). Tënë so Bible atene asara si ambeni hundango tënë alondo. Ngbanga ti nyen Nzapa ti ndoye aye si e kpe mbeto ti lo? Mara ti kpengo mbeto wa Nzapa ahunda? Na alege wa kpengo mbeto ti Nzapa alingbi ti ga na e aye ti nzoni? E yeke bâ ahundango tënë so na ngoi so e yeke ngbâ ti sara tënë na ndo Psaume 34.
Ngbanga ti nyen ti kpe mbeto ti Nzapa?
3. (a) Mo bâ komandema so ahunda ti kpe mbeto ti Nzapa tongana nyen? (b) Ngbanga ti nyen azo so akpe mbeto ti Jéhovah ayeke na ngia?
3 Teti so Jéhovah ayeke Wasarango ye kue na lo yeke Kota Gbia ti dunia kue, a yeke na lege ni ti tene azo akpe mbeto ti lo (1 Pierre 2:17). Ye oko, mara ti kpengo mbeto so ayeke pëpe mbeto so agbu zo mingi ndali ti mbeni nzapa ti sioni bê. A yeke mbeni kota yekiango ndo so e yeke na ni na mbage ti Jéhovah ndali ti kota ti lo. A yeke nga mbeto ti bi vundu na bê ti Jéhovah. Kpengo mbeto ti Nzapa ayeke nzoni mingi na akpengba zo; me a sara pëpe si bê ti zo anze wala a sara si mbeto ahon ndo ti lo pëpe. Jéhovah, “Nzapa so ayeke na ngia”, aye si azo so lo créé ala awara ngia na yâ fini ti ala (1 Timothée 1:11, NW ). Ye oko, ti wara ngia so, a lingbi e sara ye so Nzapa ahunda. Teti azo mingi, a hunda ti tene ala gbian asarango ye ti ala. Azo kue so agbian aye so a hunda abâ tâ tënë ti atënë ti wasungo psaume David, so atene: “Tara L’Eternel, na fade mo bâ Lo yeke nzoni! Ngia ayeke na zo so akpe na Lo ti bata tere ti lo. Kpe mbeto ti L’Eternel, i azo ti Lo ti be-vulu, teti azo so akpe mbeto ti Lo, ye amanke ala pëpe.” (Psaume 34:9, 10). Ndali ti so ala yeke na nzoni songo na Nzapa, azo kue so akpe mbeto ti Jéhovah ayeke manke pëpe tâ nzoni ye.
4. Dengo bê wa David na Jésus amû?
4 Bâ so David ane azo ti lo lani na lege so lo iri ala ‘azo ti be-vulu’. Na a yeke na lege ni, teti so ala yeke mbage ti mara ti Nzapa so ayeke nzoni-kue. Nga, ala zia fini ti ala na yâ ti akpale ti mû peko ti David. Atâa so ala yeke kpe lani Gbia Saül, David ahinga na bê ti lo kue so fade Jéhovah angbâ lakue ti mû na ala ye so ala yeke tâ na bezoin. David atene: “Apendere bamara amanke ye, na nzara ti kobe asara ala; me azo so agi L’Eternel, fade nzoye oko amanke ala pëpe.” (Psaume 34:11). Jésus nga adë bê ti adisciple ti lo na mara ti oko tënë so.—Matthieu 6:33.
5. (a) Mingi ti azo so amû peko ti Jésus ayeke lani azo wa? (b) Wango wa Jésus amû na ndo sarango mbeto?
5 Mingi ti azo so amä Jésus lani ayeke azo so ye amanke ala mingi, asenge zo na popo ti aJuif. Tongaso, Jésus ‘aye ti sara be-nzoni na ala, teti ye nde nde agi ala, na ala kangbi kirikiri tongana angasangbaga so ayeke na berger pëpe.’ (Matthieu 9:36). Asenge zo so ayeke wara ande ngangu ti mû peko ti Jésus? Ti sara ni, a lingbi ala manda ti kpe mbeto ti Jéhovah ahon ti kpe mbeto ti azo. Jésus atene: “Zia mbeto ti ala so afâ tere ti zo asara i pëpe, ala so alingbi sara mbeni ye na pekoni pëpe. Me Mbi wa i tënë ti Lo so a lingbi i kpe mbeto ti Lo. I kpe mbeto ti Lo so ayeke na ngangu ti to go azo na ndo-ti-wa tongana Lo fâ ala awe. Biani, Mbi tene na i, i kpe mbeto ti Lo. Ala kä atiri oku teti pata use pëpe? Na Nzapa agirisa mbeni oko ti ala pëpe. Na A diko kuali ti i kue awe nga. I zia mbeto asara i pëpe; ngere ti i ayeke ngangu ahon ngere ti atiri mingi.”—Luc 12:4-7.
6. (a) Atënë wa so Jésus atene akpengba aChrétien? (b) Ngbanga ti nyen Jésus ayeke tâ nzoni tapande ti kpengo mbeto ti Nzapa?
6 Tongana awato ti azo so akpe mbeto ti Jéhovah ayeke sara ngangu na ndo ti ala ti zia ti sara na Nzapa, ala lingbi ti dabe ti ala na wango ti Jésus so lo tene: “Zo so asara tënë ti Mbi na gigi na gbele azo, fade Molenge Ti Zo asara tënë ti lo na gigi na gbele a-ange ti Nzapa nga; me zo so abere tënë ti Mbi na gbele azo, fade A bere tënë ti lo na gbele a-ange ti Nzapa.” (Luc 12:8, 9). Atënë so akpengba aChrétien, mbilimbili ala so ayeke na yâ ti akodoro so ayeke kanga lege na tâ vorongo Nzapa. A-Chrétien so angbâ lakue ti gonda Jéhovah na ngoi ti abungbi ti ala nga na fango tënë sân ti gboto lê ti azo na ndo ti ala (Kusala 5:29). Jésus azia tâ nzoni tapande na ndo ‘kpengo mbeto ti Nzapa’. (aHébreu 5:7). Mbeni prophétie asara tënë na ndo ti Jésus atene: “Na fade Yingo ti L’Eternel aduti na ndo Lo, yingo ti . . . kpengo mbeto ti L’Eternel. Fade ngia ti Lo ayeke ti kpe mbeto ti L’Eternel.” (Esaïe 11:2, 3). Tongaso, Jésus alingbi biani ti fa na e aye ti nzoni so ayeke ga na lege ti kpengo mbeto ti Nzapa.
7. (a) Na lege wa aChrétien ayeke yeda na mbeni tisango ndo so ayeke tongana ti David? (b) Na lege wa ababâ na mama alingbi ti mû nzoni tapande ti David?
7 Azo kue so amû tapande ti Jésus ayeke sara ye mo bâ mo tene ala yeke yeda na tisango ndo ti David, so atene: “Ga amolenge, i mä mbi, na fade mbi fa na i mbeto ti L’Eternel!” (Psaume 34:12). A yeke na lege ni ti tene David airi azo so amû peko ti lo “amolenge” ti lo ndali ti so ala yeke bâ lo tongana mokonzi ti ala. Na David amû maboko na ala na lege ti yingo, tongaso si ala lingbi ti duti beoko na ti wara nzobe ti Nzapa. So tâ nzoni tapande teti ababâ na mama so ayeke aChrétien! Jéhovah amû na ala ngangu ti komande na ndo ti amolenge ti ala ti koli na ti wali ti tene ala “bata ala, [ala] fa lege na ala na wango ti Seigneur.” (aEphésien 6:4). Na lege ti sarango lisoro lâ oko oko na amolenge ni na ndo ti aye ti yingo nga na lege ti mandango Bible lakue na ala, ababâ na mama ayeke mû maboko na amolenge ti ala ti wara ngia na yâ kpengo mbeto ti Jéhovah.—Deutéronome 6:6, 7.
Lege ti fa so e kpe mbeto ti Nzapa
8, 9. (a) Ye wa asara si fini ti azo so akpe mbeto ti Nzapa ayeke nzoni? (b) Batango menga ti e andu nyen?
8 Tongana ti so a sara tënë ni kozo awe, kpengo mbeto ti Jéhovah akanga lege pëpe na e ti duti na ngia. David ahunda tënë so, lo tene: “Zo [wa] aye fini? Na lo ye ti duti lâ mingi, si lo lingbi bâ nzoye?” (Psaume 34:13). A yeke polele so kpengo mbeto ti Jéhovah ayeke kota ye so ayeke sara si zo aduti na fini a ninga nga lo bâ nzoni dä. Ye oko, a yeke ngangu pëpe ti tene mbeni zo atene: ‘Mbi kpe mbeto ti Nzapa.’ Me, a lingbi ti duti ngangu ti tene e fa ni na lege ti asarango ye ti e. Tongaso, David ato nda ni ti fa na e tongana nyen e lingbi biani ti fa so e kpe mbeto ti Nzapa.
9 “Gbanzi menga ti mo na tënë ti sioni, na mo gbanzi yanga ti mo na tënë ti handa.” (Psaume 34:14). Yingo ti Nzapa apusu bazengele Pierre ti fa peko ti atënë ti Psaume 34 na pekoni so lo mû wango na aChrétien ti tene ala fa so ala ndoye tere tongana aita (1 Pierre 3:8-12). Ti gbanzi menga ti e na aye ti sioni aye ti tene ti kpe ti kangbi atënë ti kpere-kpere. Nde na so, e yeke gi lakue ti kpengba amba ti e na ngoi so e yeke sara lisoro na ala. Na ndo ni, e yeke gi ti sara ye na mbeto pëpe na ti tene tâ tënë.—aEphésien 4:25, 29, 31; Jacques 5:16.
10. (a) Ziango lege ti sioni aye ti tene nyen? (b) Sarango aye ti nzoni andu nyen?
10 “Zia lege ti sioni, na mo sara nzoni; gi lege ti siriri, na mo tambela dä.” (Psaume 34:15). E yeke kpe aye so Nzapa ake ni, tongana lango-sioni, bango porno, nzi, sarango ye ti yorö, sarango ngangu, nyongo sämba ahon ndo ni nga na nyongo mbangi. E yeke ke nga angia so andu mara ti aye ti sioni so (aEphésien 5:10-12). Nde na so, e yeke mû ngoi ti e ti sara aye so ayeke nzoni. Tâ nzoni ye so e lingbi ti sara ayeke ti fa tënë ti Royaume lakue na ti sara si azo aga adisciple, ti mû maboko na azo ti wara fini (Matthieu 24:14; 28:19, 20). Sarango aye ti nzoni andu nga ti leke abungbi na ti gue dä, ti mû nginza ndali ti kusala so e yeke sara na ndo sese kue, ti bata aDa ti Royaume nzoni nga ti bi bê na abezoin ti amba ti e aChrétien.
11. (a) Na lege wa David asara ye alingbi na ye so lo tene na ndo siriri? (b) Ye wa mo lingbi ti sara ti “gi lege ti siriri” na yâ kongregation?
11 David azia nzoni tapande na ndo tombango peko ti siriri. Lege azi na lo fani use ti fâ Saül. Fani use kue, lo ke ti sara sioni na Saül, nga na pekoni, lo sara tënë na lo na yekiango ndo ndali ti so lo ye ti gi siriri (1 Samuel 24:8-11; 26:17-20). Ye wa e lingbi ti sara laso tongana mbeni ye aye ti buba siriri ti kongregation? A yeke nzoni e ‘gi lege ti siriri, na e tambela dä.’ Tongaso, tongana e bâ so mbeni tënë ayeke na popo ti e na mbeni ita ti e, e yeke sara ye alingbi na wango ti Jésus so atene: “Leke songo na ita ti mo kozoni si.” Na pekoni, e yeke ngbâ ti sara akusala nde nde so andu tâ vorongo Nzapa.—Matthieu 5:23, 24; aEphésien 4:26.
Kpengo mbeto ti Nzapa aga na aye ti nzoni mingi
12, 13. (a) Aye ti nzoni wa azo so akpe mbeto ti Nzapa ayeke wara laso? (b) Kota matabisi wa awakua ti Nzapa so ayeke be-ta-zo ayeke wara ande na yâ ti kete ngoi?
12 “Lê ti L’Eternel ayeke na ndo azo ti mbilimbili, na mê ti Lo ayeke mä toto ti ala.” (Psaume 34:16). Aye kue so Nzapa asara na David afa so tënë so ayeke tâ tënë biani. Laso, e yeke na kota ngia nga na siriri ti bibe ndali ti so e hinga Jéhovah ayeke bâ ndo na ndo ti e. E hinga na bê ti e kue so lo yeke mû na e lakue aye so e yeke na bezoin ni, même na ngoi ti akota gingo bê. E hinga so, na yâ ti kete ngoi, atâ wavorongo Nzapa kue ayeke tingbi ande na bira ti Gog zo ti Magog nga na “kota lâ [ti Jéhovah, NW ] so amû mbeto mingi.” (Joël 2:11, 31; Ezéchiel 38:14-18, 21-23). Atâa ye wa e yeke tingbi ande na ni, atënë ti David ayeke duti ande tâ tënë na ndo ti e: “Azo ti mbilimbili atoto, na L’Eternel amä ala, na Lo zi ala na yâ ye ti vundu ti ala kue.”—Psaume 34:18.
13 A yeke nzere ande na e mingi ti duti dä na ngoi so Jéhovah asara si iri ti lo aga kota! Bê ti e ayeke pusu e ande ti yekia Jéhovah mingi ahon ti kozo, na azo kue so ayeke kanga lege na e ayeke wara ande kuâ ti kamene. “Lê ti L’Eternel ake ala so asara sioni, si zo ti sese adabe lo na ala mbeni pëpe.” (Psaume 34:17). So kota matabisi si e yeke duti ande na ni ti bâ kota ye so Nzapa ayeke sara ti zi e si e lï na yâ ti fini sese ti lo so mbilimbili ayeke duti dä!
Azendo so amû maboko na e ti gbu ngangu
14. Ye wa ayeke mû maboko na e ti gbu ngangu atâa aye ti ngangu so asi na e?
14 Kozoni ti si na ngoi ni so, ti tene e ngbâ ti mä yanga ti Jéhovah, a hunda ti gbu ngangu na yâ ti sese so abuba na so ake e. Kpengo mbeto ti Nzapa ayeke mbeni ye so ayeke mû maboko na e mingi ti mä yanga. Teti so ngoi so e yeke laso dä ayeke ngangu mingi, ambeni wakua ti Jéhovah ayeke tingbi na akpale so ayeke sara si ala yeke na vundu nga ayeke sara si bê ti ala anze. Ye oko, ala lingbi ti hinga biani so tongana ala zia bê ti ala na Jéhovah, lo yeke mû maboko na ala ti gbu ngangu. Atënë ti David so aga na tâ dengo bê biani: “L’Eternel ayeke nduru na azo so bê ti ala afâ awe, na Lo sö ala so yingo ti ala ayeke na vundu.” (Psaume 34:19). Na wâ, David akiri atene: “Ye ti vundu ti zo ti mbilimbili ayeke mingi; me L’Eternel azi lo na yâ ye so kue.” (Psaume 34:20). Atâa aye ti ngangu asi gbani na e, Jéhovah ayeke na ngangu ti zi e.
15, 16. (a) Ye ti ngangu wa David amä tënë ni kete na peko ti so lo sû atënë ti Psaume 34? (b) Ye wa ayeke mû ande maboko na e ti gbu ngangu na yâ atara?
15 Kete na peko ti so lo sû Psaume 34, David amä tënë ti aye ti ngangu so asi na azo ti Nob, tongana Saül afâ azo ni nga na mingi ti aprêtre ni. So tâ kota vundu si David ayeke na ni ti hinga so a yeke guengo ti lo na Nob la asara si Saül awara ngonzo mingi! (1 Samuel 22:13, 18-21). Kite ayeke dä pëpe so David abâ ndo lani na mbage ti Jéhovah ti mû maboko na lo, nga beku ti londongo ti “azo ti mbilimbili” na kuâ adë bê ti lo.—Kusala 24:15.
16 Laso nga, beku ti londongo ti akuâ akpengba e. E hinga so awato ti e alingbi ti sara ye oko pëpe na e so alingbi ti sara sioni na e teti lakue lakue (Matthieu 10:28). David afa mara ti oko bibe so na lege ti atene so: “Lo bata bio ti [zo ti mbilimbili] kue, si bio oko afâ pëpe.” (Psaume 34:21). Versê so aga tâ tënë na ndo ti Jésus. Atâa so Jésus akui kuâ ti ngangu, “a fâ bio” ti lo oko pëpe (Jean 19:36). Atënë ti Psaume 34:21 aga nga tâ tënë na ndo aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala nga na akamarade ti ala “ambeni ngasangbaga”. Na a dë bê ti ala ti hinga so atâa ala wara gbâ ti atara, atara so ayeke ngbâ ti sara sioni na ala teti lakue lakue pëpe. Ye ni ayeke duti lâ oko pëpe mo bâ mo tene a fâ bio ti ala kue.—Jean 10:16.
17. Ye ti ngangu wa aku azo so angbâ lakue ti ke awakua ti Jéhovah?
17 Ye ni ayeke nde teti azo ti sioni. Na yâ ti kete ngoi, fade ala ko lengo ti aye ti sioni so ala lu. “Fade sioye afâ azo ti sioni; na ala so ake azo ti mbilimbili, fade ngbanga atï na li ti ala.” (Psaume 34:22). Azo kue so angbâ ti kanga lege na awakua ti Nzapa ayeke wara ande kota ye ti ngangu. Na singo ti Jésus, ala yeke wara “ngbanga na A futi ala lakue lakue”.—2 aThessalonicien 1:9.
18. Na lege wa a zi kozoni awe “azo mingi so asi singo”? Na ngoi so ayeke ga, ye wa ayeke si na ala?
18 Psaume ti David ahunzi na lege ti atënë ti dengo bê so: “L’Eternel aton âme ti aboi ti Lo; na fade ngbanga atï na li ti zo oko pëpe so akpe na Lo ti bata tere ti lo.” (Psaume 34:23). Na ngoi so komandema ti ngu 40 ti lo aga nduru ti hunzi, Gbia David atene: ‘[Nzapa] aton âme ti mbi na yâ ye ti vundu kue.’ (1 aGbia 1:29). Legeoko na David, na yâ ti ngoi kete fade azo kue so akpe mbeto ti Jéhovah ayeke dabe ti ala na lege so a zi tënë kue na li ti ala ndali ti siokpari na a sö ala na yâ atara ti ala kue. Mingi ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala awara futa ti ala na yayu awe. “Azo mingi so asi singo,” so alondo na yâ ti amara kue, ayeke bungbi na tanga ti aita ti Jésus ti sara na Nzapa, na tongaso ala wara nzoni iri na gbele Jéhovah. A yeke ndali ti so ala yeke na mabe so mênë ti Jésus so atuku ayeke na ngangu ti zi ala. Na ngoi ti Komandema ti Christ ti Ngu Saki Oko, fade ala yeke wara anzoni ye kue so fini ti Jésus so lo mû ti zi e aga na ni, na tongaso a yeke sara si ala ga mbilimbili-kue.—Apocalypse 7:9, 14, 17; 21:3-5.
19. “Azo mingi so asi singo” aleke na bê ti ala ti sara nyen?
19 Ngbanga ti nyen “azo mingi so asi singo” so ayeke voro Nzapa ayeke wara ande adeba nzoni so kue? Ngbanga ti so ala leke na bê ti ala ti ngbâ ti kpe mbeto ti Jéhovah, na ti sara na lo na kota yekiango ndo nga ti mä yanga ti lo na yâ ye kue. Biani, kpengo mbeto ti Jéhovah ayeke sara si e wara ngia na yâ fini ti e laso, nga a mû maboko na e ti “gbu fini so ayeke tâ fini biani”, so ti tene fini ti lakue lakue na yâ fini sese ti Nzapa.—1 Timothée 6:12, 18, 19; Apocalypse 15:3, 4.
Mo dabe mo na ni?
• Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e kpe mbeto ti Nzapa? Ti kpe mbeto ti Nzapa aye ti tene nyen?
• A lingbi kpengo mbeto ti Nzapa andu asarango ye ti e tongana nyen?
• Anzoni ye wa kpengo mbeto ti Nzapa aga na ni?
• Azendo wa amû maboko na e ti gbu ngangu?
[Foto na lembeti 29]
Azo so akpe mbeto ti Jéhovah ayeke sara ye na hange na ngoi so a kanga lege na kusala ti ala
[Foto na lembeti 31]
Tâ nzoni ye so e lingbi ti sara teti avoizin ti e ayeke ti fa na ala nzo tënë ti Royaume