Lê ti aChrétien aza na gloire ti Jéhovah
“Ngia ayeke na lê ti i, teti lê ti i abâ ye; na ngia ayeke na mê ti i, teti mê ti i amä ndo.”—MATTHIEU 13:16.
AZO ti Israël so abungbi lani na Hoto ti Sinaï ayeke na anda ti tënë kue ti ga ndulu na Jéhovah. Lo zi ala na gbe ti Egypte na ngangu ti lo. Lo mû na ala ye so atia ala, tongana kobe na ngu na yando. Na pekoni, lo sala si ala kinda aturugu ti Amalek (Exode 14:26-31; 16:2–17:13). Tongana ala bungbi lani na yando na devant ti Hoto ti Sinaï, tele ti ala adö ngangu, na kota mbito ahon ndo ti ala tongana ala mä totongo ti bekpa na ala bâ nyekpa. Na pekoni, ala bâ Moïse so alondo na yâ Hoto ti Sinaï si ayeke zu, lê ti lo asu na gloire ti Jéhovah. Me, ahon ti tene bê ti ala apika mingi na ala yeda so a yeke gloire ti Jéhovah la, ala kiri na peko. “Ala yeke na mbito ti ga ndulu na [Moïse].” (Exode 19:10-19; 34:30). Ngbanga ti nyen mbito asala ala na bango gloire ti Jéhovah so asala ye mingi ndali ti ala?
2 Peut-être azo ti Israël asala lani mbito ndali ti ye so asi kozo. Na ngoi so lani ala ke yanga ti Jéhovah na mbana na salango molenge ti bagara ti lor, lo se ala (Exode 32:4, 35). Ala manda ye dä na ala yeda na ni? Ên-ën, ala mingi asala tongaso pëpe. Ndulu na kuâ ti lo, Moïse adabe ti azo ti Israël na ndo tënë ti molenge ti bagara ti lor nga na ambeni ngoi so ala ke yanga ti Jéhovah. Lo tene na mara ni: “I ke komandema ti L’Eternel Nzapa ti i, i mä na bê na Lo pëpe, na i mä yanga ti Lo pëpe. A komanse na lâ ni so mbi hinga i, i londo ti ke L’Eternel juska laso.”—Deutéronome 9:15-24.
3 Bâ ye so Moïse asala lani tongana lo bâ mbito ti azo ti Israël. Mbaï ni atene: “Na tongana Moïse asala tënë na ala awe, lo kanga voile na lê ti lo. Me tongana Moïse alï na gbele L’Eternel ti sala tënë na Lo, lo lungula voile ni juska lo sigigi; na lo sigigi, lo fa na amolenge ti Israël ye kue so Nzapa akomande lo. Amolenge ti Israël abâ lê ti Moïse, na poro ti lê ti lo asu, na Moïse akiri azia voile na lê ti lo juska lo lï na yâ ni ti sala tënë na Nzapa.” (Exode 34:33-35). Ngbanga ti nyen ngoi na ngoi Moïse akanga lani lê ti lo? Ye wa e lingbi ti manda dä? Akiringo tënë na ahundango tënë so alingbi ti mû maboko na e ti bâ songo ti e mveni na Jéhovah.
Ala gbu lege so azi na ala pëpe
4 Bazengele Paul atene lani so voile so Moïse azia na lê ti lo afa so lo hinga bibe ti ala nga na bê ti ala. Paul atene: “Amolenge ti Israël alingbi bâ lê ti Moïse pëpe tënë ti gloire ti lê ti lo, . . . bê ti ala akpengba.” (2 aCorinthien 3:7, 14). Bâ ye ti mawa tongaso! A yeke lani Jéhovah si asoro Israël tongana mara ti lo, na lo ye si ala ngbâ ndulu na lo (Exode 19:4-6). Me ala ke ti bâ gloire ti Nzapa a ninga. Ahon ti tene ndoye apusu ala ti mû bê ti ala kue na Jéhovah, ye so ala sala afa so ala vi peko ti ala na lo.
5 Na yâ ti tënë so, e wara mara ti oko ye so na ngoi ti akozo Chrétien. Na ngoi so Paul aga lani Chrétien, mbele ti Ndia azia place na fini mbele, so wasalango-songo ni ayeke Jésus Christ, Kota Moïse ni. Na yâ atënë ti lo nga na asalango ye ti lo, Jésus afa na gigi gloire ti Jéhovah na mbeni lege so ayeke nzoni-kue. Paul asû tënë so na ndo Jésus so azingo na kuâ: “Lo yeke sungo ti gloire ti Nzapa, na Lo yeke tâ image ti Nzapa mveni.” (aHébreu 1:3). So pendere lege si azi na aJuif lani! Ala lingbi lani ti mä atënë ti fini ti lakue lakue tâ gi na yanga ti Molenge ti Nzapa lo mveni. Mawa ni ayeke so, mingi ti ala so Jésus afa tënë na ala amä pëpe. Na ndo ala, Jésus atene peko ti atënë ti prophétie ti Jéhovah so Esaïe atene ândö: “Bê ti azo so ayeke na mafuta mingi, na mê ti ala amä ndo nzoni pëpe, na ala kanga lê ti ala awe; wala peut-être fade ala bâ na lê ti ala, na ala mä na mê ti ala, na ala hinga nda ti ye na bê ti ala, na ala changé lege ti ala, si Mbi lungula kobela ti ala.”—Matthieu 13:15; Esaïe 6:9, 10.
6 Mbeni kota kangbi ayeke lani na popo ti aJuif na adisciple ti Jésus, so Jésus atene lani na ala: “Ngia ayeke na lê ti i, teti lê ti i abâ ye; na ngia ayeke na mê ti i, teti mê ti i amä ndo.” (Matthieu 13:16). Atâ Chrétien ayeke na nzara ti hinga Jéhovah na ti sala na lo. Ala ye ti sala ye so bê ti lo aye, tongana ti so Bible afa ni. Ye ti pekoni ayeke so, lê ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala aza na gloire ti Jéhovah na yâ kusala ti ala ti fini mbele, na lê ti ambeni ngasangbaga nga aza legeoko.—2 aCorinthien 3:6, 18.
Ndani so nzo tënë a honde na lê ti ala
7 Tongana ti so e londo ti bâ, azo ti Israël ti ngoi ti Jésus na ti ngoi ti Moïse agbu lani pëpe lege so azi na ala. A yeke nga legeoko na ngoi ti e. Mingi ti azo ake nzo tënë so e yeke fa ni. Ye so adö bê ti e pëpe. Paul asû na mbeti: “Tongana Tene-nzoni ti e a honde, a honde na lê ti ala so ayeke kui; ala so amä na bê pëpe, nzapa ti sese so asala si bibe ti ala aga ziba.” (2 aCorinthien 4:3, 4). Na ndo angangu so Satan ayeke sala ti honde nzo tënë na azo, a yeke mo bâ mo tene azo mingi akanga lê ti ala na bongo ngbanga ti so ala ye pëpe ti bâ ndo.
8 Na lege ti fä, lê ti azo mingi aga ziba ndali ti so ala hinga tënë ti Nzapa pëpe. Bible asala tënë ti amara tongana lo tene so “bingo akanga bibe ti ala, na a kangbi ala na fini ti Nzapa, teti na bê ti ala, ala hinga ye pëpe”. (aEphésien 4:18). Kozo si lo ga Chrétien, bazengele Paul ahinga ândö Ndia mingi. Me, teti lo hinga tâ tënë ti Nzapa pëpe, lo sala ngangu na kongregation ti Nzapa (1 aCorinthien 15:9). Me, Jéhovah afa na lo tâ tënë. Paul afa nda ni: “Teti tënë so, mbi wara be-nzoni si na yâ mbi, mbi so mbi yeke wasiokpari ti kota ahon, Jésus Christ alingbi fa na gigi be-nze-pëpe ti Lo kue, tongaso mbi ga tapande ti ala so fade ala mä na bê na Lo ti wara fini ti lakue lakue.” (1 Timothée 1:16). Tongana ti Paul, azo so kozo ake tâ tënë ti Nzapa aga fadeso awakua ti lo. Teti a yeke tongaso, e ngbâ ti fa nda ti tënë ni kue même na ala so akanga lege na e. Me tongana e ngbâ ti manda Tënë ti Nzapa na ti gbu nda ni, a yeke bata e si e sala ye pëpe tongana azo so ahinga ndo pëpe si bê ti Jéhovah aso.
9 Ti azo mingi, na lege ti yingo, lê ti ala akanga ndali ti so ala ye ti manda ye pëpe na ala ye ti gbian bango ndo ti ala pëpe. A-Juif mingi ake Jésus na aye so lo fa ngbanga ti so ala gbu tënë ti Ndia so a mû na lege ti Moïse ngangu. Biani, ambeni asala tongaso pëpe. Na tapande, na peko ti so Jésus azingo na kuâ, “asacrificateur mingi amä na bê.” (Kusala 6:7). Ye oko, na ndo mingi ti aJuif, Paul asû lani na mbeti: “Juska lâ so, tongana ala diko mbeti ti Moïse, voile so angbâ ti kanga bê ti ala.” (2 aCorinthien 3:15). Peut-être Paul ahinga lani tënë so Jésus atene ândö na amokonzi-nzapa ti aJuif: “I gi na yâ Mbeti ti Nzapa, teti bê ti i atene fini ti lakue lakue ayeke na yâ ni, na a yeke Mbeti ti Nzapa so asala tënë ti témoin ti Mbi.” (Jean 5:39). Mbeti ti Nzapa so ala gi nda ni ngangu alingbi lani ti mû maboko na ala ti hinga so Jésus ayeke lani Messie ni. Me, aJuif ayeke lani na bibe ti ala na ndo atënë ni, na même aye ti kpene so Molenge ti Nzapa asala apusu ala ti mä na bê pëpe.
10 Laso, a yeke nga legeoko teti azo mingi so atene ala yeke aChrétien. Tongana ti aJuif ti ngoi ti Jésus, “ala yeke na nzara teti Nzapa, me na lege ti hingango ye pëpe.” (aRomain 10:2). Atâa so ambeni amanda Bible, ala ye pëpe ti mä na bê na ye so Bible atene. Ala ke ti yeda so Jéhovah ayeke fa ye na azo ti lo na lege ti ngbâ be-ta-zo na ti ndara so ayeke bungbi ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala (Matthieu 24:45). Me, e hinga so Jéhovah ayeke fa ye na mara ti lo, nga so gbungo nda ti atâ tënë ti Nzapa aga lakue yeke yeke (aProverbe 4:18). Tongana e zia Jéhovah afa ye na e, e yeke hinga ye so bê ti lo aye nga ye so lo ye ti sala.
11 Ti ambeni, lê ti ala akanga na lege so ala mû bê ti ala gi na atënë so anzere na ala. Bazengele Pierre afa na lege ti prophétie so, fade azo ayeke he azo ti Nzapa nga na tënë so ala yeke fa na ndo singo ti Jésus. Lo tënë: “Teti ala ye ti girisa tënë so”, mbilimbili moa so Nzapa aga na ni na ndo sese ti ngoi ti Noé (2 Pierre 3:3-6). Legeoko nga, azo mingi so atene ala yeke aChrétien atene na yanga ti ala so Jéhovah asala ye na be-nzoni, na nzobe, nga lo pardone zo; me ti yeda so lo yeke se zo so asala sioni, ala ke tënë ni (Exode 34:6, 7). Ti atâ Chrétien, ala mû bê ti ala kue ti hinga tâ ye so Bible afa.
12 Lê ti azo mingi so ayeke gue na église akanga ndali ti atënë ti akotara. Jésus atene lani na amokonzi-nzapa ti ngoi ti lo: “I sala si Tënë ti Nzapa aga ye senge senge ngbanga ti tënë ti akotara ti i.” (Matthieu 15:6). A-Juif so alondo lani na Babylone si akiri, na wâ ala kiri avoro Jéhovah na lege ni, me aprêtre ni aga azo ti baba na ala bâ tele ti ala nzoni ahon amba ti ala. Amatanga ti vorongo Nzapa aga lani ye ti handango lê, kpengo mbito ti Nzapa ayeke dä oko pëpe (Malachie 1:6-8). Na ngoi ti Jésus, amaître ti ndia na aFarizien ayôro gbä ti atënë ti akotara na yâ Ndia ti Moïse. Jésus afa nda ti ala tongana awandendia ndali ti so ala lingbi mbeni pëpe ti bâ akpengba-ndia so Ndia ni aluti na ndo ni (Matthieu 23:23, 24). A lingbi atâa Chrétien asala hange ti zia lege pëpe na atënë ti azo so alï na yâ atënë ti nzapa ti gue na ala yongoro na tâ vorongo ti Nzapa.
“Bâ Lo so zo abâ Lo pëpe”
13 Moïse ahunda lani ti bâ gloire ti Nzapa na yâ ti hoto, na lo bâ gi kete mbage ti gloire ti Jéhovah ni. Na ngoi so lo lï lani na yâ ti tabernacle, lo bi bongo na lê ti lo pëpe. Moïse ayeke ândö mbeni zo ti ngangu mabe so aye ti sala ye so bê ti Nzapa aye. Atâa so lo yeke na pasa ti bâ mbage ti gloire ti Jéhovah na lege ti ye so akpa suma, na mbeni lege lo bâ lani Nzapa awe ndali ti mabe ti lo. Bible atene so Moïse ‘agbu ngangu legeoko tongana lo yeke bâ Lo so zo abâ Lo pëpe.’ (aHébreu 11:27; Exode 34:5-7). Na a yeke gi pëpe na lege ti lê ti lo so asu lani si lo za na gloire ti Nzapa, me nga lo mveni lo sala ngangu ti mû maboko na azo ti Israël ti hinga na ti voro Jéhovah.
14 Na yayu, Jésus abâ ândö gloire ti Nzapa na tâ lê ti lo mveni teti angu kutu mingi mingi, même kozo si dunia so abâ gigi (aProverbe 8:22, 30). Na yâ ti angoi so kue, mbeni ngangu songo ti ndoye amaï na popo ti lo na Jéhovah. Jéhovah afa na gigi kota ndoye so lo yeke na ni teti molenge so lo créé lo kozo na aye kue. Nga, Jésus afa kota ndoye na mbage ti Lo so amû fini na lo (Jean 14:31; 17:24). Ndoye ti mbilimbili-kue ayeke lani na popo ti Babâ na Molenge ni. Tongana Moïse, Jésus aye lani si lê ti lo nga aza na gloire ti Jéhovah na yâ aye so lo fa.
15 Tongana Moïse na Jésus, aTémoin ti Nzapa ti laso ayeke na nzara ti mû ngoi ti bâ gloire ti Jéhovah. Ti ala, ala vi peko pëpe na pendere nzo tënë. Bazengele Paul asû na mbeti: “Tongana mbeni zo achangé lege ti lo, lo ga na Seigneur, A lungula voile ni.” (2 aCorinthien 3:16). E yeke manda Bible ngbanga ti so e ye ti sala ye so Nzapa aye. Bê ti e anzere na bango gloire ti Jéhovah so asu na lê ti Molenge ti lo, Jésus Christ, so a sa yingo na ndo ti lo, na e mû tapande ti lo. Tongana Moïse nga na Jésus, a mû na e mbeni pendere kusala, ti fa na azo ye na ndo kota Nzapa so e yeke voro.
16 Jésus asambela, lo tene: “Mbi mû merci na Mo, O Babâ, . . . teti Mo honde ye so na awandara na azo ti mayele, na Mo fa nda ni na akete molenge.” (Matthieu 11:25). Jéhovah amû lege na azo ti tâ be-ti-molenge so ayeke gi lo na bê kue ti hinga lo na ti hinga ye so lo ye ti sala (1 aCorinthien 1:26-28). Lo yeke bata e, na lo yeke fa ye na e teti nzoni ti e mveni si fini ti e atambela biani nzoni. Tongaso, zia e gbu alege kue so azi ti ga ndulu na Jéhovah, ti kiri singila na lo teti aye mingi so amû lege na e ti hinga lo nzoni mingi.
17 Paul asû lani mbeti na aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala: “E kue so voile ayeke na lê ti e pëpe, [azo ayeke bâ gonda ti Kota Gbia na ndo ti lê ti e, Fini Mbuki, 2001] legeoko tongana zo abâ ye na tatara, na A gbian e si e kpa Lo, na e si na gloire, na gloire mingi ahon.” (2 aCorinthien 3:18). Wala beku ti e ayeke ti yayu wala ayeke ti sese, tongana e hinga nzoni asalango ye ti Jéhovah so Bible afa ni, fade e yeke sala ye tongana lo. Tongana, na bê ti kiri singila, e gbu li na ndo ti fini ti Jésus Christ, kusala ti lo nga na aye so lo fa, fade azo ayeke bâ asalango ye ti Jéhovah na yâ fini ti e mingi. So ngia ti hinga so e yeke sepela nga e yeke gonda Nzapa ti e, lo so e yeke gi gloire ti lo ti tene aza na ndo lê ti e si azo abâ ni!
Mo dabe mo na ni?
• Ngbanga ti nyen azo ti Israël asala lani mbito ti bâ gloire ti Nzapa so asu na lê ti Moïse?
• Tongana nyen nzo tënë “a honde” na lê ti azo na ngoi ti akozo Chrétien? nga na ngoi ti e?
• Tongana nyen lê ti e aza na gloire ti Nzapa?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1. Hundango tënë wa aga na li ti e na ndo salango ye ti azo ti Israël so abâ Moïse na Hoto ti Sinaï?
2. Nyen la peut-être asala si azo ti Israël asala mbito tongana ala bâ gloire ti Nzapa na lê ti Moïse?
3. Na ngoi wa Moïse azia lani voile na lê ti lo?
4. Paul afa nyen na ndo nda ti bongo so Moïse akanga na lê ti lo?
5, 6. (a) Ye wa ague oko na popo ti aJuif ti ngoi ti Jésus na ala ti ngoi ti Moïse? (b) Kangbi wa ayeke lani na popo ti ala so amä Jésus na ala so amä lo pëpe?
7. Ngbanga ti nyen bê ti e adö pëpe so mingi ti azo ake nzo tënë?
8. Nyen la asala si azo mingi ahinga Nzapa pëpe? Na tongana nyen si e lingbi ti ga tongana ala pëpe?
9, 10. (a) Tongana nyen aJuif ti ngoi ti Jésus afa so ala ye ti manda ye pëpe nga ala ye ti gbian bango ndo ti ala pëpe? (b) A yeke nga legeoko teti azo so atene ala yeke aChrétien? Fa nda ni.
11. Tongana nyen mungo bê ti azo ti yeda gi na atënë so anzere na ala asala si tâ tënë ahonde na lê ti ala?
12. Tongana nyen tënë ti akotara akanga lê ti azo?
13. Na alege use wa Moïse abâ lani mbage ti gloire ti Nzapa?
14. Tongana nyen Jésus abâ lani gloire ti Nzapa? Na ye wa lo ye lani ti sala?
15. Na lege wa aChrétien ayeke mû ngoi ti bâ gloire ti Nzapa?
16. Tongana nyen ti hinga tâ tënë aga na e aye ti nzoni?
17. Ye nyen amû lege na e ti hinga asalango ye ti Jéhovah nzoni?
[Foto na lembeti 19]
Azo ti Israël alingbi lani ti bâ lê ti Moïse nzoni pëpe
[Afoto na lembeti 21]
Tongana ti Paul, azo so kozo ake tâ tënë ti Nzapa aga fadeso awakua ti Lo
[Afoto na lembeti 23]
Awakua ti Jéhovah aye ti za na gloire ti Nzapa