Mo yeke mû peko ti Christ na bê ti mo kue?
“Tongana ti so ala yeke tambela fadeso, . . . ala ngbâ ti sara ni mingi ahon so.”—1 ATHES. 4:1.
1, 2. (a) Akota aye wa azo mingi abâ lani na ngoi ti Jésus? (b) Ngbanga ti nyen ngoi ti e laso ayeke nga kota mingi?
ASI na mo awe ti gbu li ti mo ti bâ so a yeke tâ mbeni nzoni ye mingi ti duti dä na ngoi so Jésus ayeke lani na ndo ti sese? Peut-être mo tene na bê ti mo so tongana mo yeke lani dä, Jésus ayeke zi kobela na tere ti mo na pekoni tere ti mo ayeke son mbeni pëpe. Wala peut-être a yeke nzere na mo mingi ti bâ Jésus nga ti mä lo ti tene lo fa ye na mo wala ti bâ lo na sarango ambeni miracle (Marc 4:1, 2; Luc 5:3-9; 9:11). So tâ kota pasa ti duti dä na ngoi so Jésus ayeke sara lani aye so kue (Luc 19:37)! Ti londo na ngoi ni so juska laso mara ti aye tongaso akiri asi pëpe, na ye so Jésus asara lani na ndo ti sese “na lege ti sandaga ti tere ti lo wani”, a yeke kiri ti sara ni mbeni pëpe.—aHéb. 9:26; Jean 14:19.
2 Ye oko, ngoi ti e laso ayeke nga mbeni ngoi so ayeke kota mingi. Ngbanga ti nyen? E yeke fadeso na yâ ti mbeni ngoi so Bible asara tënë ni kozo awe atene ayeke “alango ti nda ni”. (Dan. 12:1-4, 9; 2 Tim. 3:1). Na yâ ti ngoi ni so, a tomba Satan na yayu. A ga nduru awe ti kanga lo na ti bi lo “na yâ ti kota dû so alï mingi”. (Apoc. 12:7-9, 12; 20:1-3). A yeke nga na yâ ti ngoi ni so la si e yeke na kota pasa ti sara mbeni kusala so a yeke kiri ande ti sara mara ni pëpe. Kusala ni so ayeke ti fa “nzoni tënë ti royaume” na yâ ti dunia kue, ti fa na azo beku ti paradis so ayeke ga.—Mat. 24:14.
3. Ngoi kete kozoni si lo gue na yayu, Jésus atene na adisciple ti lo ti sara nyen? Nda ti kusala so ayeke ti sara nyen?
3 Ngoi kete kozoni si lo gue na yayu, Jésus atene na adisciple ti lo, lo tene: “Ala yeke duti atémoin ti mbi na Jérusalem, na yâ ti Judée kue nga na Samarie na juska na ambage ti sese so ayeke tâ yongoro.” (Kus. 1:8). Kusala so ahunda ti tene a fa ye na azo na yâ ti dunia kue. Nda ti kusala so ayeke ti sara nyen? A yeke ti sara si azo aga adisciple, afini zo so ayeke ti mû peko ti Christ, kozo ni si nda ni aga (Mat. 28:19, 20). Tongana e ye ti sara kusala ti Christ so nzoni, ye wa a lingbi e sara?
4. (a) Atënë ti Pierre so ayeke na 2 Pierre 3:11, 12 aluti mingi na ndo ti nyen? (b) A lingbi e sara hange na aye wa?
4 Bâ tënë so bazengele Pierre atene: “A yeke nzoni ala bâ wala dutingo ti ala ayeke tongana nyen na lege ti sarango ye so ayeke nzoni-kue nga na akusala so afa so ala gbu tënë ti Nzapa ngangu; ala ku na ala bata na li ti ala ngoi so lâ ti Jéhovah ayeke si na ayeke duti dä.” (2 Pi. 3:11, 12). Atënë ti Pierre so aluti mingi na ndo ti nene ti tene e lango pëpe na ngoi ti lâ ti nda ni so si fini ti e angoro gi na tere ti akusala so afa so e gbu tënë ti Nzapa ngangu. Akusala so andu nga kusala ti fango nzoni tënë. Ni la, a nzere na e mingi ti bâ so aita ti e ti dunia kue ayeke sara kusala ti fango tënë so Jésus amû na bê ti ala kue! Na oko ngoi ni, e hinga so a lingbi e sara hange si dunia ti Satan nga na siokpari so adü e na ni apusu e pëpe ti kiri na peko na yâ ti kusala ti Nzapa. Tongaso, zia e bâ tongana nyen e lingbi ti hinga biani so e ngbâ lakue ti mû peko ti Christ.
Yeda na kusala so Nzapa amû na mo ti sara
5, 6. (a) Paul agonda lani amba ti lo aChrétien ti Jérusalem ndali ti ye wa? Lo wa ala ti sara hange na nyen? (b) Ngbanga ti nyen a lingbi e bâ na nene ni kusala so Nzapa amû na e?
5 Na yâ ti mbeti so Bazengele Paul atokua na amba ti lo aChrétien ti Jérusalem, lo gonda ala ndali ti so ala duti lani be-ta-zo même na gbe ti aye ti ngangu. Lo tene: “Zia ala ngbâ ti dabe ti ala na angoi ti ândö, so na peko ti so lumière ti Nzapa aza na lê ti ala awe, ala kanga bê ti ala na yâ ti kota tiri na yâ ti apasi.” Biani, Jéhovah agirisa dutingo be-ta-zo ti ala pëpe (aHéb. 6:10; 10:32-34). Atënë ti gondango ndo ti Paul so amû lani ngangu mingi na aChrétien ti Jérusalem so. Ye oko, na yâ ti oko mbeti so lo tokua, Paul amû nga wango na ndo ti mbeni bibe so tongana zo asara hange na ni pëpe, a lingbi ti sara si lo kiri na peko na yâ ti kusala ti Nzapa. Lo tene so a yeke nzoni aChrétien asara hange si ala “ke” pëpe ti mû peko ti acommandement ti Nzapa wala ti gi ambeni raison ti sara ni pëpe.—aHéb. 12:25.
6 Wango so Paul amû ti “ke” pëpe ti sara akusala so Nzapa amû abâ nga aChrétien laso. E bâ so a lingbi e sara kue ti sara kusala ti e ti Chrétien na bê ti e kue na ti ngbâ lakue ti sara kusala ti Nzapa na kota nzara ni (aHéb. 10:39). Na ndo ni, kusala ti Nzapa ayeke sara si zo awara fini.—1 Tim. 4:16.
7, 8. (a) Nyen la ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti yapu na yâ ti kusala ti Nzapa? (b) Tongana wâ so e yeke na ni lani akiri na peko, ye wa a lingbi e girisa pëpe na ndo ti Jéhovah na Jésus?
7 Nyen la ayeke mû ande maboko na e ti kpe ti gi ambeni raison ti sara pëpe aye so Nzapa ahunda na e ti sara? Mbeni kota ye so alingbi ti mû maboko na e ti ke mara ti bibe tongaso, a yeke ti gbu li lakue na ndo ti zendo so e mû ti sara na Nzapa. Ti tâ tënë ni, e mû zendo na Jéhovah ti zia aye so bê ti lo aye na kozo ndo na yâ ti fini ti e, na e ye ti sara ye alingbi na zendo so. (Diko Matthieu 16:24.) Ni la, ngoi na ngoi a lingbi e hunda tere ti e: ‘Mbi ngbâ lakue na nzara so mbi yeke na ni ti sara ye alingbi na mungo tere ti mbi so mbi mû na Nzapa na ngoi ti batême ti mbi? Wala wâ so mbi yeke na ni ândö akiri na peko tongana angu ayeke hon?’
8 Tongana e gbu li ti e na e bâ so e kiri na peko na yâ ti kusala ti Nzapa, a yeke nzoni teti ti e ti dabe ti e na atënë ti prophète Sophonie so amû ngangu na zo. Lo tene: “Zia maboko ti mo awoko pëpe. L’Eternel Nzapa ti i ayeke na popo ti i, fade Lo Ti Ngangu asö i. Fade Lo sara ngia mingi tene ti mo.” (Soph. 3:16, 17). Atënë ti dengo bê so abâ kozoni kue azo ti Israël ti giriri so alondo na ngbâa na Babylone akiri na Jérusalem. Ye oko, atënë ti dengo bê so angbâ lakue ti mû ngangu na azo ti Nzapa laso. Teti so kusala so e yeke sara ayeke kusala ti Jéhovah, a lingbi e girisa pëpe so Jéhovah na Molenge ti lo ayeke lakue na peko ti e na ala yeke mû ngangu na e ti sara akusala ti Nzapa (Mat. 28:20; aPhil. 4:13). Tongana e sara kue ti ngbâ ti sara kusala ti Nzapa na bê ti e kue, lo yeke iri ande tënë nzoni na ndo ti e na lo yeke mû maboko na e ti ngbâ ti gue na li ni.
‘Gi royaume ti Nzapa kozoni’ na bê ti mo kue
9, 10. Nda ti toli ti Jésus na ndo ti kota kobe ti lakui ayeke nyen? Ye wa e lingbi ti manda dä?
9 Na ngoi so lo yeke te kobe na yâ ti da ti mbeni mokonzi ti aFarizien, Jésus afa mbeni toli na ndo ti kota kobe ti lakui. Na yâ ti toli ni, lo sara tënë ti lege so azi na azo nde nde ti lï na yâ ti Royaume ti yayu. Lo fa nga tongana nyen ambeni zo agi araison ti ke ti sara aye so a hunda na ala. (Diko Luc 14:16-21.) Na yâ ti toli ti Jésus so, azo so a tisa ala agi araison ti gue na matanga ni pëpe. Mbeni atene a lingbi ni gue ni bâ yaka so ni londo ti vo ni. Mbeni atene ti lo so ni vo abagara na ni ye ti gue ti bâ ala nzoni si. Mbeni nde atene nga ti lo: ‘Mbi lingbi ti ga pëpe. Mbi sara mariage aninga pëpe.’ Araison so kue aluti pëpe. Mingi ni, zo so avo yaka wala anyama ayeke bâ ni nzoni kozoni si lo vo ni. Tongaso, a hunda pëpe ti gue hio ti bâ ni na pekoni so zo ni avo ni awe. Nga mariage so mbeni zo asara ni fini fini alingbi pëpe ti kanga lege na lo ti gue na mara ti kota tisango ndo so. Na yâ ti toli so, a yeke na lege ni so bê ti zo ti tisango azo ni ason mingi.
10 E awakua ti Nzapa kue e lingbi ti manda ye na lege ti toli ti Jésus so. E lingbi ti manda nyen? Tongana ti so asi na azo ti yâ ti toli ti Jésus so, a lingbi e zia lâ oko pëpe si akusala ti e mveni aga aye so ayeke kota mingi na lê ti e ti kanga lege na e ti sara kusala ti Nzapa. Tongana mbeni Chrétien azia akusala ti lo wani na place ti ala pëpe, yeke na yeke lo yeke kiri na peko na yâ ti kusala ti Nzapa. (Diko Luc 8:14.) Ti kanga lege na mara ti ye tongaso, a yeke nzoni e sara ye alingbi na wango ti Jésus so: “Ala ngbâ ti gi royaume ti Nzapa na mbilimbili ti lo kozoni.” (Mat. 6:33). A nzere na e mingi ti bâ so awakua ti Nzapa, amaseka nga na akangba, ayeke sara ye alingbi na kpengba wango so! Ti bâ ni nzoni, mingi ti ala adö ambeni ye azia ti mû lege na ala ti fa tënë mingi ahon ti kozo. Na lege ti aye so asi na ala, ala wani abâ so ti gi royaume ti Nzapa kozoni na bê kue ayeke ga na zo tâ ngia.
11. Mbaï ti Bible wa afa nene ti tene zo asara na Nzapa na bê ti lo kue?
11 Ti bâ nene ti sara kusala ti Nzapa na bê kue, zia e bâ mbeni ye so asi na yâ ti gigi ti Joas, mbeni Gbia ti Israël. Teti so Joas agi bê ti lo so peut-être kodoro ti Syrie ayeke hon kodoro ti Israël na bira, lo toto na Elisée. Prophète ni atene na lo ti pika kondoro ti lo na lê ti fenêtre na mbage ti kodoro ti Syrie. Ye so afa so na lege ti mungo maboko ti Jéhovah, lo yeke sö benda na ndo ti kodoro ti Syrie. Ye so alingbi biani ti mû ngangu na gbia ni. Na pekoni Elisée atene na Joas ti pika sese na alê ti kondoro ni. Joas apika sese na ni fani ota. Ye so asara si Elisée asara ngonzo. Tongana lo pika sese na ni fani oku wala omene, a yeke fa so lo yeke “hon azo ti Syrie na bira juska [lo] fâ ala kue”. Fadeso Joas ayeke sö benda gi fani ota me biani biani pëpe. Teti so Joas asara ye na bê ti lo kue pëpe, lo sö benda kue pëpe (2 aGbia 13:14-19). Ye wa e lingbi ti manda na yâ ti ye so? Jéhovah ayeke iri tënë nzoni mingi na ndo ti e gi tongana e sara kusala ti lo na bê ti e kue.
12. (a) Nyen la ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti sara kusala ti Nzapa na bê ti e kue na ngoi so e tingbi na akpale ti gigi? (b) Fa aye ti nzoni so mo wara ndali ti so mo duti lakue na aye mingi ti sara na yâ ti kusala ti Nzapa.
12 Akpale ti gigi ayeke mû lege ti hinga wala e yeke sara kusala ti Nzapa na bê ti e kue. Aita mingi ayeke tirika na akpale ti nginza. Ambeni ayeke na vundu ndali ti so mbeni ngangu kobela akanga lege na ala ti sara kusala ti Jéhovah na ngangu ti ala kue. Ye oko, e oko oko e lingbi ti sara ambeni ye ti ngbâ lakue ti mû peko ti Christ na bê ti e kue. Bâ ambeni wango nga na aversê so ayeke na yâ ti encadré “Nyen la ayeke mû maboko na mo ti ngbâ lakue ti mû peko ti Christ?” Bâ lege so mo lingbi ti sara kue ti sara ye alingbi na awango so. Tongana mo sara ni, mo yeke wara ande aye ti nzoni mingi na pekoni. Ti duti lakue na aye mingi ti sara na yâ ti kusala ti Nzapa ayeke sara si e yengi pëpe, fini ti e ayeke si singo na aye ti nzoni, na e yeke wara ngia nga na siriri mingi (1 aCor. 15:58). Mingi ahon so, ti sara kusala ti Nzapa na âme ti e kue ayeke mû maboko na e ti “bata na li ti [e] ngoi so lâ ti Jéhovah ayeke si na ayeke duti dä”.—2 Pi. 3:12.
Gbu li ti mo nzoni na ndo ti dutingo ti mo
13. Tongana nyen e oko oko e lingbi ti hinga so e yeke sara kusala ti Nzapa na bê ti e kue nga na ngangu ti e kue?
13 Me, a yeke nzoni ti hinga so, ti sara na Nzapa na bê ti e kue nga na ngangu ti e kue aye gi pëpe ti sara tënë ti wungo ti ngbonga so e yeke mû ndali ti kua ni. Dutingo ti zo oko oko ayeke nde nde. Mbeni zo so afa tënë gi l’heure oko wala use alingbi ti nzere na lê ti Jéhovah mingi tongana a yeke gi ye so seni ti lo amû lege na lo ti sara ni la. (Bâ Marc 12:41-44.) Tongaso, ti hinga wala e oko oko e yeke sara kusala ti Nzapa na bê ti e kue nga na ngangu ti e kue, a lingbi e gbu li ti e nzoni na ndo ti seni ti e nga na kusala ti e. Teti so e yeke azo so ayeke mû peko ti Christ, e ye nga si bango ndo ti e ague oko na ti lo. (Diko aRomain 15:5; 1 aCor. 2:16.) Ye wa Jésus azia na kozo ndo na yâ ti fini ti lo? Lo tene na mbeni bungbi ti azo na Capernaüm lo tene: “A lingbi mbi fa nga nzoni tënë ti royaume ti Nzapa na ambeni gbata nde, ngbanga ti so a yeke ndali ni si a tokua mbi.” (Luc 4:43; Jean 18:37). Na dutingo na oko bango ndo so Jésus ayeke na ni na ndo ti kusala ti lo, gi ti bâ dutingo ti mo ti bâ wala mo lingbi ti sara kusala ti Nzapa mingi ahon ti kozo.—1 aCor. 11:1.
14. Aye wa e lingbi ti sara ti kono yâ ti kusala ti e?
14 Tongana e gbu li nzoni na ndo ti dutingo ti e, e yeke bâ so e lingbi ti mû ngbonga mingi ti fa tënë ahon ti kozo (Mat. 9:37, 38). Na tapande, amaseka saki mingi so alondo ti hunzi mandango mbeti ti ala akono yâ ti kusala ti ala na fadeso ala wara ngia ti sara kusala ti pionnier na bê ti ala kue. Mo nga kue mo ye ti wara oko ngia so? Ambeni ita agbu li na ndo ti dutingo ti ala na ala yeda ti gue na mbeni ndo so a yeke na bezoin ti awafango tënë dä mingi, atâa na kodoro ti ala wala na kodoro wande. Ambeni amanda mbeni yanga ti kodoro ti mû maboko na awande so ayeke na yâ ti kodoro ni. Atâa so ti kono yâ ti kusala ti e ayeke kete ye pëpe, a yeke ga na aye ti nzoni mingi, nga e lingbi ti mû maboko na ambeni zo mingi ti “si na tâ hingango ye na ndo ti tâ tënë”.—1 Tim. 2:3, 4; 2 aCor. 9:6.
Atapande ti Bible so e lingbi ti mû peko ni
15, 16. Ti duti azo so amû peko ti Christ na bê ti ala kue, tapande ti azo wa e lingbi ti mû pekoni?
15 Ambeni zo so aga abazengele asara ye lani tongana nyen na ngoi so Jésus atisa ala ti mû peko ti lo? Bible asara tënë ti Matthieu atene: “Lo dö aye kue lo zia, lo londo lo mû peko ti Jésus.” (Luc 5:27, 28). Ti Pierre na André so ayeke lani azo ti gingo susu, Bible atene: “Na hio, ala zia agbanda ni, na ala mû peko ti lo.” Na pekoni, Jésus abâ Jacques na Jean so ayeke leke agbanda ti ala, ala na babâ ti ala. Tongana Jésus atisa ala, ala sara nyen? “Gi na peko ti iringo ndo ni, ala zia ngö ni nga na babâ ti ala, na ala mû peko ti lo.”—Mat. 4:18-22.
16 Mbeni pendere tapande ni ayeke ti Saul so aga bazengele Paul. Atâa so ândö lo yeke zo so asara sana mingi na azo so amû peko ti Christ, lo changé na lo ga “mbeni ta so [a] soro ni” ti yo iri ti Christ. “Na hio na pekoni, [Paul a]to nda ti fa tënë ti Jésus na yâ ti asynagogue, lo fa so Jésus si ayeke Molenge ti Nzapa.” (Kus. 9:3-22). Atâa so lo wara akpale mingi nga a sara ye ti ngangu na lo, Paul angbâ ti sara na Nzapa na bê ti lo kue.—2 aCor. 11:23-29; 12:15.
17. (a) Na ndo tënë ti mungo peko ti Christ, mo leke na bê ti mo ti sara nyen? (b) Tongana e sara ye so Jéhovah aye na bê ti e kue nga na ngangu ti e kue, aye ti nzoni wa e yeke wara?
17 Kite ayeke pëpe so e ye ti mû peko ti pendere tapande ti adisciple so ti yeda hio nga na bê kue na tisango ndo ti ga azo so amû peko ti Christ (aHéb. 6:11, 12). Aye ti nzoni wa e yeke wara tongana e ngbâ lakue ti sara ngangu ti mû peko ti Christ na bê ti e kue? E yeke wara tâ ngia na sarango ye so bê ti Nzapa aye nga e yeke wara ngia ndali ti so e yeda ti sara ambeni kusala na yâ ti congrégation. (Ps. 40:8; diko 1 aThessalonicien 4:1.) Biani, na ngoi so e yeke sara ngangu ti mû peko ti Christ, e yeke wara aye ti nzoni so a yeke ninga, aye tongana siriri ti bê, ngia, e yeke nzere na lê ti Nzapa nga e yeke na beku ti fini ti lakue lakue.—1 Tim. 4:10.
Mo dabe ti mo na ni?
• Kota kusala wa a mû na e? A lingbi e bâ ni tongana nyen?
• Bibe wa a lingbi e kpe ni? Ngbanga ti nyen?
• A lingbi e gbu li ti e nzoni na ndo ti aye wa?
• Nyen la ayeke mû maboko na e ti ngbâ lakue ti mû peko ti Christ?
[Encadré/Foto na lembeti 31]
Nyen la ayeke mû maboko na mo ti ngbâ lakue ti mû peko ti Christ?
▪ Diko Mbeti ti Nzapa lâ oko oko, na gbu li na ndo ti ye so mo diko.—Ps. 1:1-3; 1 Tim. 4:15.
▪ Sambela lakue ti tene yingo ti Nzapa amû maboko na mo na afa lege na mo.—Zach. 4:6; Luc 11:9, 13.
▪ Bungbi oko na azo so ayeke sara kua ti Nzapa na bê ti ala kue.—aProv. 13:20; aHéb. 10:24, 25.
▪ Hinga so a hunda ti tene e sara ye hio na ngoi so e yeke dä.—aÉph. 5:15, 16.
▪ Hinga akpale so ayeke ga tongana mo ‘ke’ ti sara ye so Nzapa ahunda na mo.—Luc 9:59-62.
▪ Gbu li lakue na ndo ti zendo so mo mû ti sara na Nzapa nga gbu li ti mo na ndo ti aye ti nzoni mingi so mo wara ndali ti so na bê kue mo yeke sara na Jéhovah na mo yeke mû peko ti Christ.—Ps. 116:12-14; 133:3; aProv. 10:22.