A fa zo so akomande dunia na hondengo ni

MBENI lâ Jésus atene na azo lo tene: “Fade a yeke bi mokonzi ti dunia so na gigi.” Na pekoni, lo kiri lo tene so ‘mokonzi ti dunia so ayeke na ngangu na ndo ti ni pëpe’ nga so “a fâ ngbanga na li ti mokonzi ti dunia so awe.” (Jean 12:31; 14:30; 16:11). Jésus ayeke sara lani tënë ti zo wa la?

Tongana e gbu li ti e na ndo ti tënë so Jésus atene na ndo ti “mokonzi ti dunia so”, a yeke polele so a yeke lani pëpe Jéhovah Nzapa, Babâ ti lo la lo yeke sara tënë ti lo so. Tongaso, zo wa la ayeke ‘mokonzi ti dunia ni so’? Tongana nyen la a yeke ‘bi lo na gigi’ nga a yeke “fâ ngbanga na li ti” lo?

“Mokonzi ti dunia so” afa tere ti lo na gigi

Legeoko tongana ti so mokonzi ti mbeni sioni bungbi ayeke pika ka kate ti lo ndali ti ngangu ti lo, Zabolo apika nga kate ti lo na ngoi so lo tara Jésus, Molenge ti Nzapa. Na pekoni so Satan afa na Jésus “aroyaume kue” ti dunia so lo tene na Jésus lo tene: “Fade mbi yeke mû na mo komandema so kue nga na gloire ni, ngbanga ti so a mû ni na mbi awe, na mbi yeke mû ni na zo so bê ti mbi aye. Me mo, tongana mo voro mbi, aye so kue ayeke ga ande ti mo.”​—Luc 4:5-7.

Tongana Zabolo ayeke gi ye ti sioni so ayeke na yâ ti tere ti zo, tongana ti so ambeni zo atene, tongana nyen la e lingbi ti fa so ye so asi so ayeke mbeni tara? A yeke lani gi mbeni sioni pensé wala mbeni vundu so Jésus awara na peko ti batême ti lo? Tongana a yeke tongaso, ngbanga ti nyen Bible atene tënë ti Jésus atene so “siokpari oko ayeke na yâ ti lo pëpe”? (1 Jean 3:5). Ahon ti dë kite na ndo ti ngangu so Zabolo ayeke na ni na ndo ti azo kue, Jésus ayeda so Satan ayeke na ngangu na ndo ti azo na lege so lo iri lo “mokonzi ti dunia so”. Lo tene so Zabolo ayeke “wafango zo” nga “zo ti mvene”.​—Jean 14:30; 8:44.

Angu 60 tongaso na peko ti tingbingo tere ti Christ na Zabolo, bazengele Jean adabe ti aChrétien na ndo ti ngangu so Zabolo ayeke sara na ndo ti azo, lo tene so “dunia so kue ayeke na gbe ti Zo ti sioni.” Jean atene nga so Zo ti sioni ni so “ayeke handa sese kue so azo ayeke dä”. (1 Jean 5:19; Apocalypse 12:9). Biani, Bible asara tënë ti mbeni yingo atene lo yeke “mokonzi ti dunia so”. Me Satan ayeke sara kusala gi lo oko?

Mokonzi ti dunia ni amû mbage ti komandema ti lo na ambeni zo

Na ngoi so bazengele Paul atene na aChrétien tënë ti bira ti mabe so ala yeke tiri, lo fa na ala polele azo so ayeke asioni wato ti ala ni. Lo tene: “E yeke tiri na mitele na mênë pëpe, me e yeke tiri na angorogbia, akomandema, amokonzi ti dunia ti bingo so nga na asioni yingo so ayeke na yayu.” (aÉphésien 6:12). Tongaso, bira ni so ayeke pëpe na popo ti ala na azo teti so ala yeke tiri na “mitele na mênë pëpe” me na “asioni yingo”.

Mingi ti aBible so a kiri pekoni laso afa so “asioni yingo” so a sara tënë ti ala ge ayeke pëpe mbeni ye ti sioni so ayeke na yâ ti tere ti zo, me a yeke azo so ayeke asioni yingo so ayeke na ngangu mingi. Tongaso, Zabolo ayeke komande na lege ti ambeni ange so ake yanga na ‘adö tâ ndo ti duti ti ala na yayu ala zia’.​—Jude 6.

Prophétie ti mbeti ti Daniel afa tongana nyen “amokonzi ti dunia” so ayeke komande dunia ngbene ye giriri. Kozoni si amba ti prophète Daniel so ayeke aJuif alondo na Babylone akiri na Jérusalem na ngu 537 kozo ti Christ, lo gi bê ti lo mingi ndali ti ala, lo sambela ndali ti ala teti yenga ota. Mbeni ange so Nzapa atokua lo ti dë bê ti prophète ni atene na lo ngbanga ti nyen ni si hio pëpe. Lo tene: “Mokonzi ti royaume ti Perse agbanzi mbi lâ bale-use na ndo ni oko.”​—Daniel 10:2, 13.

‘Mokonzi ti Perse’ ni so ayeke zo wa? A yeke polele so ange ni ayeke sara pëpe tënë ti Cyrus gbia ti Perse so abâ lani Daniel nga na azo ti lo na nzoni lê. Nga tongana nyen la mbeni senge zo alingbi ti dö sese na mbeni ange teti yenga ota tongana mbeni ange alingbi ti mû gi bï oko ti fâ angangu turugu 185 000? (Ésaïe 37:36). Sioni ‘mokonzi ti Perse’ so alingbi ti duti gi mbeni zo ti Zabolo, so ti tene, mbeni sioni yingo so a mû lo ti komande na ndo ti kodoro togbia ti Perse. Na pekoni, ange ti Nzapa ni atene so ni kiri ti gue ti tiri na ‘mokonzi ti Perse’ nga na mbeni sioni yingo ni so ayeke “mokonzi ti Grèce”.​—Daniel 10:20.

E lingbi ti tene nyen na ndo ti ye so? “Amokonzi ti dunia” so so zo alingbi ti bâ ala pëpe ayeke dä biani. Ala yeke asioni yingo, wala amokonzi so ayeke komande dunia na gbe ti Satan Zabolo so ayeke kota mokonzi ti ala. Me aye wa la ala yeke gi juska laso?

Mokonzi ti dunia so afa tere ti lo polele

Na yâ ti mbeti ti Apocalypse, bazengele Jean afa tongana nyen Jésus, archange Michel, asö benda na ndo ti Zabolo na asioni yingo ti lo nga lo fa aye ti sioni so aga na pekoni so a tomba ala na yayu. Bible atene: “Mawa na sese . . . ngbanga ti so Zabolo azu na mbage ti ala, lo yeke na kota ngonzo, teti lo hinga so lo yeke na ngoi mingi pëpe.”​—Apocalypse 12:9, 12.

Tongana nyen la Zabolo afa so lo yeke na kota ngonzo? Ti mingi ti azo so ayeke na yâ ti asioni bungbi, tongana ala wara lege ti komande pëpe ala yeke buba yâ ti aye kue. Legeoko nga, Satan na asioni yingo ti lo ayeke gi ti sara kue ti tene sese nga na azo so ayeke na ndo ni awara futingo legeoko na ala. Teti so Zabolo ahinga so ngoi ti lo angbâ mingi pëpe, lo sara kusala na mbeni kpengba ye so azo aye tënë ni mingi ti komande azo: dengo buze. Lo sara kusala na dengo buze ti pusu azo ti duti na nzara ti warango gbâ ti kungba. Ye so asara si wungo ti amosoro ti gbe ti sese akiri na peko, a buba aye so ayeke na yâ ti gbako, ngu nga na pupu. Aye so kue ayeke sara si fini ti azo ayeke na yâ ti kpale.​—Apocalypse 11:18; 18:11-17.

Tënë ti komandema ayeke ye so Satan aye tënë ni mingi. Nga, ngbene ye na tongo nda ti mbaï ti azo, a yeke bâ bibe so na yâ ti poroso nga na abungbi ti vorongo nzapa. Mbeti ti Apocalypse afa azo so ayeke na ngangu na lege ti poroso tongana mbeni nyama ti ngonda so Zabolo amû na lo “kota komandema”. A sara nga tënë ti mbele so ayeke na popo ti azo ti poroso na bungbi ti vorongo nzapa tongana sarango lango-sioni na lege ti yingo sân kamene (Apocalypse 13:2; 17:1, 2). Gbu li na ndo ti aye ti ngangu so a sara na azo, na ndo ti azo so a mû ala na ngbâa, nga na azo so atiri bira. Gbu nga li na ndo ti abira ti akete mara so asi na yâ ti angu ngbangbo mingi so ahon na so asara si azo kutu mingi awara kuâ. Mbeni zo alingbi biani ti tene so aye ti sioni so asi na yâ ti mbaï ti azo so ayeke aye so ayeke na lege ni? Wala a yeke asioni yingo so zo alingbi pëpe ti bâ ala la ayeke pusu azo ti sara ye tongaso?

Bible afa polele zo so ayeke pusu amokonzi ti azo nga na azo so ayeke na ngangu mingi na yâ ti dunia so ti sara ye. Ti mokonzi ti dunia so, ye so lo zia na gbele lo ayeke ti komande na ndo ti azo wala ti tene a fâ lo na azo ni kue. Atâa azo ti dunia so ahinga wala ala hinga pëpe, ala yeke sara ye tâ gi tongana ti lo. Me azo ayeke ngbâ ande ti bâ pasi na gbe ti komandema ti Zabolo juska lawa?

Futingo Zabolo

Kusala so Christ asara lani na ngoi so lo yeke na sese ge afa so na yâ ti ngoi kete a yeke futi Zabolo na asioni yingo ti lo. Na ngoi so adisciple ti Christ afa tongana nyen ala tomba asioni yingo, lo tene na ala lo tene: “Mbi bâ Satan so alondo na yayu atï awe tongana wâ ti bekpa.” (Luc 10:18). Atënë so afa so Jésus ahinga lani awe so tongana lo kiri na yayu tongana archange Michel, lo yeke sö ande benda na ndo ti zo so ayeke komande dunia so (Apocalypse 12:7-9). Aprophétie ti Bible afa so songo benda so asi na yayu na ngu 1914 wala kete na pekoni.a

Ngbene ye na ngu ni so, Zabolo ahinga so ngoi so angbâ ti tene a futi lo ayeke mingi pëpe. Atâa so ‘dunia so kue ayeke na gbe ti lo’, laso azo kutu mingi asigigi na gbe ti lo na lo gi lege gbä ti komande na ndo ti ala. Bible azi lê ti ala na asara si ala hinga lo nga na aye so lo ye ti sara (2 aCorinthien 2:11). Tënë so Paul atene na amba ti lo aChrétien asara si ala wara beku. Lo tene: “Nzapa, lo so ayeke mû siriri, fade lo yeke neka Satan na gbe ti gere ti ala na yâ ti kete ngoi.”b​—aRomain 16:20.

Na yâ ti kete ngoi, a yeke futi Zabolo. Na gbe ti Christ so ayeke komande na ndoye, azo ti mbilimbili ayeke sara ande si sese aga paradis. Sarango ngangu na zo, kengo tere nga na bê ti ye ayeke hon ande biani biani. Bible atene: “Fade azo adabe ala na kozo ye pëpe.” (Ésaïe 65:17). Azo kue so asigigi na gbe ti zo so ayeke komande dunia so na hondengo ni ayeke wara ande tâ dengo bê!

[Akete tënë na gbe ni]

[Kete tënë na lembeti 9]

Na gbe ti Christ so ayeke komande na ndoye, azo ti mbilimbili ayeke sara ande si sese aga paradis