Tosambisha Anto ndo Talembetshiya Akambo Dimɛna

¹ Oko wende “umbuledi la olombodi,” Yeso akalɔngɔsɔla ambeki ande lo kɛnɛ kendana l’olimu wa woke w’esambishelo wakâkongɛka la ntondo. (Is. 55:4; Luka 10:​1-12; Etsha 1:⁠8) Ɔpɔstɔlɔ Petero akatɛkɛta di’ɔkɛndɛ wakawasha Yeso l’ɛtɛkɛta ɛnɛ ate: ‘Nde akatɔkɔkɔmiya ate: nyosambisha anto ndo nyâlembetshiya akambo dimɛna nyate Ɔnɛ mbakasɔnama oma le Nzambi dia nombosha wanɛ wasɛna la wakavu.’ (Etsha 10:42) Woho akɔna walembetshiyaso anto akambo dimɛna?

² Sho kokaka mbeka awui efula naka tayɔsɛdingola ɛnyɛlɔ kaki ɔpɔstɔlɔ Paulo. Lam’akandasangana la dikumanyi dia l’etshumanelo ka l’Ɛfɛsɔ, nde akawaohola ate: “Dimi kumbuka woma wa nyutela akambu tshe w’ololo, lakanyetshaka l’atei w’antu, ndu lu luudu la luudu, [“lakasambisha dimɛna dimɛna la ntondo k’ase Juda l’ase Ngirika,” NW] dia [vɔ] nkadimula etema le [Nzambi], la dia mbetawo khumesu Jesu Kristu.” Kânga mbakinde ndamɛmɛ l’atei w’ekakatanu, Paulo akakambe la wolo dia sambisha anto efula lokumu l’ɔlɔlɔ. Nde kombetsha ampokami ande paka akambo wa mɛtɛ wa wɔdu ato, koko nde akayange dia mbaewoya ‘alako waki Nzambi.’ Dia kotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ, nde aketawɔ dia mbidja welo w’efula ndo ndjahombia akambo amɔtshi. Nde akate nto ate: “Keli dimi halali lumu lami nti: Ushinga a wulu mbelo, dia nshidiya esakelu kami ka luwangu, la ulimu wakamalungula uma le Khumadiondjo Jesu, dia [sambisha dimɛna dimɛna] lukumu l’ololo la ngandji ka mamba ka [Nzambi].”​—⁠Etsha 20:​20, 21, 24, 27.

³ Ngande wakokaso mbokoya ɛnyɛlɔ kaki Paulo ɛlɔ kɛnɛ? (1 Kor. 11:⁠1) Ele lo nyanga anto ndo nkumbo yalanga nongola losango laso kânga lam’eso l’atei w’ekakatanu, lo sala la wolo dia sambisha anto wa waoho tshɛ ndo lo kimanyiya anto wahomana la so wayasha l’akambo wa mɛtɛ. (Mat. 10:​12, 13) Kɛsɔ nɔmbaka dia monga l’etena, mbidja wolo, ndo mboka anto ngandji.

⁴ Onde Wɛ Koka Kamba oko Ombatshi Mboka wa Tshanda? Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi koka monga diaaso dia dimɛna le yɛ dia sambisha efula lo kamba oko ombatshi mboka wa tshanda. Aki ekeketshelo ka mamba ɔnɔnyi wakete dia mɛna woho wakadje anto efula welo wa lânde dia kamba olimu w’ombatshi mboka wa tshanda!

⁵ Kadiyɛso kɛmɔtshi kaki l’ɛnɔnyi 80 ndo laki l’ekakatanu efula lo demba akakeketshama oma l’ekeketshelo kakandakondja oma l’ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa. Nde akafunde ate: “Ekeketshelo kɛsɔ kakananda otema ami ndo kakambisha nsaki k’efula ka kamba oko ombatshi mboka wa tshanda kânga mbala ɔtɔi nto.” Nde akɔshi yɛdikɔ ya kamba oko ombatshi mboka wa tshanda lo Ngɔndɔ ka Sato. Nde akate ate: “Dikambo dia ntondo diakamatshe ele mbidjasɛ dia takanyi yimba la ntondo. Dimi lakatɛkɛta dikambo sɔ dimi l’ɔnami la womoto l’enondo dikambo laki l’ohomba w’ekimanyielo kande. Lakambe dia mɛna dia nde lawɔ ambɔsa yɛdikɔ ya kamba oko ombatshi mboka wa tshanda.” Lo ngɔndɔ kɛsɔ, kadiyɛsɔ k’osombe kɛsɔ akasambisha wenya 52. “Lakalɔmbaka Jehowa mbala efula dia nde mbishami wolo etena kakamokaka dia lambɔlɛmba. L’ekomelo ka ngɔndɔ, dimi laki l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula ndo lakakaloyaka Jehowa losaka mbala efula lo woho wakandakimanyiya. Dimi layohemba dia kamba olimu akɔ nto.” Ɔngɛnɔngɛnɔ waki lande kokaka mɛtɛ keketsha anto akina walanga kamba oko ambatshi mboka wa tshanda kânga mbewɔ l’ekakatanu wa wolo wa lo demba.

⁶ Ɔnangɛso ɔmɔtshi lakawanya la shashimoya oma l’olimu ande lo tshanda mɔtshi, akɔshi diaaso sɔ dia kamba oko ombatshi mboka wa tshanda. Lo ngɔndɔ kɛsɔ kakinde lo kamba oko ombatshi mboka wa tshanda, nde akonge l’ohetoheto w’efula l’esambishelo, ndo oya l’ekomelo ka ngɔndɔ, nde akatatɛ mbeka Bible l’onto ɔmɔtshi. Lo kanyiya dikambo sɔ, nde akate ate: “Ɔnɛ ekɔ ngɔndɔ k’ɛtshɔkɔ!” Nde akangɛnangɛna lo woho wakandakimanyiyama ndo nɔmbwama oma le Jehowa! Eelo, Jehowa akatshulwɛ ɔnangɛso ɔsɔ ɛtshɔkɔ efula oma lo welo wa lânde wakandadje l’olimu w’esambishelo, ndo nde ayokosalɛ woho akɔ wamɛ.​—⁠Mal. 3:⁠10.

⁷ Le apandjudi efula, kamba oko ombatshi mboka wa tshanda bu dui dia tshitshɛ. Koko, kânga mbakiwɔ l’ɛkɛndɛ efula mbidja ndo wa lo nkumbo, ndo kânga mbakiwɔ l’ekakatanu, anangɛso ndo akadiyɛso efula waki l’akoka wa kamba olimu ɔsɔ. Sambisha efula nɔmbaka mbala efula dia sho kimɔ wenya la welo aso, koko ɛtshɔkɔ wakondjaso lo sala dui sɔ hawokoke mbɛdikama kânga l’ɛngɔ ɔtɔi.​—⁠Tuk. 10:⁠22.

⁸ Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi ekɔ etena ka dimɛna efula ka kamba oko ombatshi mboka wa tshanda. Ngɔndɔ ka Sato ayoyala la mingu tshanu. Kamba dimɛna la wikɛndɛ ɛsɔ ndo la wenya w’akɔlɔ, koka kimanyiya anto amɔtshi dia kamba oko ombatshi mboka wa tshanda. Ndo nto, nyu kokaka kamba la nshi ya fɛtɛ ya lo Ngɔndɔ ka Nɛi, ɛnyɛlɔ nshi ya fɛtɛ ka Pasaka. Anto amɔtshi vɔ mbeyaka mbasha dikimɔ la kalasa kana l’olimu, lâsɔ nshi shɔ koka mbakimanyiya dia kotsha wenya 50 walɔmbama. L’oyango wa mbetsha wenya 50 l’esambishelo Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi, onde wɛ hakoke kamba l’ekongelo kɛmɔtshi kendana l’olimu w’ombatshi mboka wa tshanda l’atei wa dikongelo diele lo sawo nɛ? Kɛtshanya dikambo di’ekongelo kayɛ wɛ l’ase nkumbo ndo l’apandjudi akina nɛ dia tɔ koka keketsha amɔtshi l’atei awɔ dia sambisha la yɛ kâmɛ. Naka wɛ hakoke kamba oko ombatshi mboka wa tshanda, kete yadjɛ oyango ɔmɔtshi wa shika lo ngɔndɔ nyɛ, ndo sukɛ wanɛ wakoka kamba oko ambatshi mboka. Sala ekongelo oma ko kakianɛ l’oyango wa wɛ sambisha efula lo Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi.

⁹ Ɛnya Lowando lo Eohwelo: Ɔnɔnyi tshɛ lo nshi y’Eohwelo, anto efula tshutshuyamaka dia ‘ndjatshungwɛ etena’ ka kamba oko ombatshi mboka wa tshanda l’ɔtɛ wa lowando lele lawɔ lo dikambo di’olambo wa tshungɔ. (Ef. 5:​15, 16) Ɔnɔnyi wetshi lo Congo-Kinshasa, lofulo l’ambatshi mboka wa tshanda laki anto 5879 lo Ngɔndɔ ka Sato ndo anto 6507 lo Ngɔndɔ ka Nɛi. Lo ngɔndɔ hiende shɔ, yɛdikɔ ya l’atei atei ekɔ 6193 lo ngɔndɔ la ngɔndɔ. Lofulo lɔsɔ lambodɛ naka sho liɛdika la lofulo la l’atei atei l’anto 3298 wakakambe oko ambatshi mboka wa tshanda lo ngɔndɔ kina yakete l’ɔnɔnyi ɔsɔ w’olimu. Ɔnɔnyi wetshi lo Congo-Brazzaville, ambatshi mboka wa tshanda waki 424 lo Ngɔndɔ ka Sato ndo 199 lo Ngɔndɔ ka Nɛi. Lo ngɔndɔ hiende shɔ, yɛdikɔ ya l’atei atei ekɔ anto 312 lo ngɔndɔ la ngɔndɔ. Lofulo lɔsɔ lambodɛ naka sho liɛdika la lofulo l’anto 129 wakakambe oko ambatshi mboka wa tshanda lo ngɔndɔ kina yakete ya l’ɔnɔnyi ɔsɔ w’olimu. Nshi nyɛ y’Eohwelo ambotosha diaaso dikina dia dimɛna dia mɛnya lowando laso la shikaa lo dikambo di’olambo wa tshungɔ waki Kristo lo sambisha efula.

¹⁰ Lam’ele Ngɔndɔ ka Nɛi 16 ekɔ lo ndjasukana, kanyiya kɛnɛ kalembetshiya Eohwelo le yɛ. Kanyiya awui wakayokonyaka lo nyɔi kaki Kristo ndo awui wele nde akaleke ndjakiyanya lɔkɔ. Kana yimba nto dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ wakakitshama la ntondo ka Yeso ndo woho wakokimanyiya ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ dia mbikikɛ ɛhɛnyɔhɛnyɔ. Kanyiya dihole diaya lande ɛlɔ kɛnɛ oko wende ɔtɛ w’etshumanelo, ndo woho walɔmbɔlande olimu w’esambishelo ndo wa mbetɛ anto ambeki. (1 Kor. 11:3; Heb. 12:2; Eny. 14:​14-16) Oma lâsɔ, ɛnya lowando layɛ l’akambo tshɛ wambokosalɛ Kristo lo ndeka sambisha efula lo ndjela waaso wele layɛ.

¹¹ Tokeketsha Anto Akina dia Sambisha Efula: Naka dikumanyi l’ekambi w’olimu kamba oko ambatshi mboka wa tshanda, kete vɔ wayonga l’akoka wa keketsha anto akina wa l’etshumanelo dia kamba olimu ɔsɔ. Etena kasambishawɔ kâmɛ l’apandjudi ndo katshɔwɔ dia têmbola ɛkɔkɔ, vɔ kondjaka waaso w’ɔlɔlɔ wa kimanyiya apandjudi akina dia ndjasha efula l’olimu ɔsɔ wa lânde. Nyɛsɔ todje olimu wa lânde ɔsɔ wayokambema lo Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi lo dɔmbɛlɔ ndo toleke sho tshɛ mbidja welo dia sambisha efula.

¹² Kânga mbele dikumanyi vɔ l’ekambi tshɛ w’olimu wayokamba kamɛ lo ndjela ɛlɔngɔswɛlɔ wa l’etshumanelo dia nyomoleka sambisha efula lo Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi, lo yoho ya lânde omendji w’olimu mbahomba sala tshɛ dia kongɛ olimu w’esambishelo dimɛna. Nde la dia sɔnaka ahole, nshi, ndo wenya wahomba salemaka nsanganya y’otsha l’olimu w’esambishelo wele ayɔtɔnɛ l’ekongelo k’apandjudi efula ndo mbishaka waewoyelo wendana la dikambo sɔ mbala la mbala. Nde mbeyaka nɔngɔsɔla dia nsanganya shɔ salemaka lo wenya wotshikitanyi wa lo lushi dia mbisha as’etshumanelo tshɛ diaaso dia sambishaka lo toho totshikitanyi. Ɛnyɛlɔ sambisha l’ahole wandawɔ okanda, lo toshinga, lo luudu la luudu, sala waendelo w’eyoyo, ndo sambisha lo telefɔnɛ. Ndo nto, nde la dia nɔngɔsɔla di’etshumanelo nongola ekanda k’ɔlɔlɔ k’ekanda la periodikɛ lo ngɔndɔ shɔ ndo monga la mbilo efula ya vɔ sambisha.

¹³ Ngɔndɔ ka Sato tayosha anto dibuku Ewo l’oyango wa tatɛ wekelo wa Bible. Alako w’amɛna wendana la woho wa mbisha anto dibuku Ewo tanemaka lo dikatshi di’okotsha di’Olimu Aso wa Diolelo wa Ngɔndɔ ka Ntondo 2002. Lo Ngɔndɔ ka Nɛi tayosha anto Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous! Hemba kamba la mbɔtwɛlɔ yele l’etenyi k’Olimu Aso wa Diolelo kɛnyawɔ “Woho wa Mbisha Anto Periodikɛ.” Onto tshɛ la dia ndjalɔngɔsɔla dimɛna dia sambisha efula.

¹⁴ Tekɔ mɛtɛ la diɛsɛ dia kamba lo ɛlɔmbwɛlɔ ka Kristo Yeso ɔnɛ lele Ɔtɛ w’etshumanelo ndo diɛsɛ dia sambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ! Lam’ele Ngɔndɔ ka Sato la ka Nɛi yambosukana, nyɛsɔ toyetsha ngɔndɔ yahombaso mbidja welo efula dia nyomoleka sambisha oko wakitanyiyaso kɛnɛ kakatotɛ Kristo dia sambisha efula.

[Kiombo ya lo lɛkɛ 4]

Dikongelo Diotshikitanyi dia Monga Ombatshi Mboka wa Tshanda lo Ngɔndɔ ka Sato ndo ka Nɛi 2003

Lushi Wenya

l’Ɔtɔi 1 2 ​— —​ 2 ​—

la Hende 1 ​— 3 —​ ​— —​

la Sato 1 2 ​— 5 —​ ​—

la Nɛi 1 ​— 3 —​ ​— —​

la Tanu 1 2 ​— —​ ​— —​

la Samalo 5 4 3 5 6 7

la Lomingu 2 2 3 2 2 3

Ngɔ. ka Sato 56 56 54 55 50 50

Ngɔ. ka Nɛi 50 50 51 53 ​— —​

Lo dikongelo nɛ, onde kɛmɔtshi kekɔ dimɛna le yɛ?