Ko Fakaasi Faka‵sau Mai te Poga o Amioga Ma‵sei!

ITE senitenali muamua, ne fakatali‵tali eiloa a tino Iutaia e tokouke ki te oko mai o te Mesia telā ne folafola mai. (Ioane 6:14) I te taimi ne oko mai ei a Iesu, ne aumai ne ia a fakamafanafanaga mo te malamalama i te muna a te Atua. Ne faka‵lei ne ia a tino ma‵saki, fagai ne ia a tino fia‵kai, ne fakafilemu ne ia te matagi mo te tai, ke oko foki eiloa ki te faka‵tuakaga o tino ‵mate. (Mataio 8:26; 14:14-21; 15:30, 31; Maleko 5:38-43) Ne fai atu foki ne ia a muna a Ieova kae fakaasi atu ne ia te folafolaga e uiga ki te ola se-gata-mai. (Ioane 3:34) E auala i ana pati mo ana faifaiga, ne fakaasi faka‵lei atu ei ne Iesu me i a ia ko te Mesia, ko te tino telā ka fakasaoloto ne ia a tino katoa mai te agasala mo ana ikuga ma‵sei katoa.

A te ‵tonuga loa, ko takitaki lotu Iutaia ne ‵tau o talia muamua ne latou a Iesu, faka‵logo ki a ia, kae talia ana fakatonuga. Kae ne seki fai eiloa latou penā. I lō te fai penā, ne takalia‵lia, fakasauā, kae aofaga foki latou ke tamate a ia!—Maleko 14:1; 15:1-3, 10-15.

E tonu eiloa a te taku fakamaseiga ne Iesu a tāgata ‵loi konā. (Mataio 23:33-35) Kae ne iloa foki ne ia me e isi foki se isi tino telā ne ‵tau o ‵losi atu ki ei e uiga mō mea ma‵sei i olotou loto. Ana muna ki a latou: “A koutou ko fanau a te otou tamana ko te tiapolo, kae fai foki ne koutou a mea e manako malosi ki ei te otou tamana. A ia se tino tatino eiloa mai te kamataga, kae ne seki tumau i te munatonu, me e seai se munatonu e i loto i a ia. Kafai e faipati ki se muna loi, ko ana pati eiloa konā e faipati ki ei; me i a ia se tino loi, ka ko te tamana foki eiloa o tino ‵loi.” (Ioane 8:44) E tiga eiloa ne iloa ne Iesu me ne mafai foki ne tino o fai a mea ma‵sei, ne fakasino atu tou tagata ki te pogai o mea ma‵sei katoa—ko Satani te Tiapolo.

Mai te fai atu me i a Satani “ne seki tumau i te munatonu,” ne fakaasi atu ei ne Iesu me i te tino faka-te-agaga tenei se tavini fakamaoni muamua a te Atua kae ne fulitua a ia ki te auala tonu. Kaia ne ‵teke atu ei a Satani ki a Ieova? Ona ko te mea ne ati aka ne ia a lagonaga fia maluga ke oko eiloa ki te tulaga telā ne fiafai ei tou tagata ki te tapuakiga telā ne ‵tau fua o tuku atu ki te Atua.a—Mataio 4:8, 9.

Ne lavea atu eiloa te ‵tekeatuga o Satani i te fatoaga o Etena i te taimi ne fakaloiloi ei ne ia a Eva ke kai ki te fuaga telā ne fakatapu. Mai te takuatuga o te loi muamua eiloa mo te fatufatuga ne ia o Ieova, ne fai ei ne Satani a ia mo fai “te tamana foki o tino ‵loi.” E se gata i ei, mai te fakaloiloiga o Atamu mo Eva ke se faka‵logo ki te Atua, ne fai ei ne tou tagata ke pule atu te agasala ki a laua, telā ne iku atu ei ki te lā ‵mate mo te ‵mate o te fia o tupulaga mai tua o laua. Tela la, ne fai foki ne Satani a ia mo fai “se tino tatino,” ko te ‵toe tino tatino matagā eiloa i taimi katoa!—Kenese 3:1-6; Loma 5:12.

Ne oko atu foki te malosi masei o Satani ki te koga e ‵nofo i ei a tino faka-te-agaga, me ne fakalata ne tou tagata a nisi agelu ke ‵kau atu ki a ia i tena ‵tekeatuga. (2 Petelu 2:4) E pelā mo Satani, ne maua ne tino faka-te-agaga ma‵sei konei a manakoga sē ‵tau ki tino. Ne fakataunu ne latou olotou manakoga fakatauavaga sē ‵tau kolā ne maua i ei a ikuga fakama‵taku kae ma‵sei.

Ko ‵Fonu te Lalolagi i Mea Ma‵sei

E fai mai te Tusi Tapu ki a tatou: “I te salalauga o tino ola . . . mo tamaliki fāfine foki ko fa‵nau mai; ne ‵kilo ifo a tama‵liki a [te Atua] i te ‵gali o tamafine, tenā ne avaga ei latou ki fāfine kolā e ma‵nako latou ki ei.” (Kenese 6:1, 2) Ko oi a ‘tama‵liki a [te] Atua’ konei? A latou ne tino faka-te-agaga, kae e se ne tino faka-te-foitino. (Iopu 1:6; 2:1) E iloa pefea ne tatou? E tasi te feitu ko te fakaipoipoga i vā o tino telā ko leva ne fai sāle kāti i tausaga e 1,500 ko ‵teka kae e seai se mea fakapito ne ‵tau o ‵saga atu a tino ki ei. Tela la, mai te fakasino atu ki faifaiga fakatauavaga a ‘tama a te Atua’ tonu kolā ne liutino kae a‵vaga mo “tamafine,” e manino ‵lei i ei me ne fakasino tonu te tala tenā ki se mea telā ne seki tupu aka eiloa kae e se se faifaiga masani.

E fakamautinoa mai eiloa a faifaiga fai fakaa‵tea konā mai i vaegā tama‵liki kolā ne fa‵nau mai i fesokotakiga fakatauavaga konei. Ne fakaigoa latou ki Nefilimi, kae ne ‵tupu aka latou ke fai mo tāgata ‵mafi. Ne uiga fakasauā foki latou. A te ‵tonuga loa, a te pati “Nefilimi” e fakauiga ki “Tino ‵Lasi,” io me ko “latou kolā e faka‵siga ne latou a nisi tino ki lalo.” Ne fakasino atu ki tāgata ‵lasi konei e pelā me ne “tāgata ‵mafi mo tāgata takutakua o aso mua.”—Kenese 6:4.

Ne matagā ‵ki eiloa a mea ma‵sei ne fai ne Nefilimi konei mo olotou tamana. “Ka ko tino katoa ne tino amio ma‵sei i mua o te Atua, ka ko te fakasauāga ko salalau ki koga katoa,” ko muna i te Kenese 6:11. E tonu, ne tau‵tali atu a tino ki auala fakasauā kae ma‵sei o tino ‵fou konei.

Ne fakamalosi aka pefea ne Nefilimi mo olotou tamana a amioga ma‵sei ki luga i tino? Mai i te fakagaligali atu o manakoga agasala kae ma‵sei o tino. Se a te ikuga? Ne lavea atu a “te amio ma‵sei o tino katoa . . . me i te lalolagi ko ‵fonu i olotou amioga fakasauā.” I te fakaotiga, ne fakaseai atu ne Ieova a te lalolagi tenā i se Lolo lasi, kae ne faka‵sao fua i ei a Noa, te tagata amiotonu, mo tena kāiga. (Kenese 6:5, 12-22) Kae ne toe ‵foki atu a agelu kolā ne liutino ki te koga o agaga mo te masiasi. E pelā me ne temoni kolā ne fakamasiasigina, ne tumau eiloa latou i te ‵teke atu ki te Atua mo tena kāiga amiotonu o agelu fakamaoni. E foliga mai me talu mai te taimi tenā, ne seki toe talia ei ne te Atua a agaga ma‵sei konei ke toe liutino. (Iuta 6) E tiga eiloa te feitu tenā, ne tumau eiloa latou i te fai mo fai se fakamalosiga masei ki faifaiga a tino.

Ko Fakaasi Faka‵sau Mai te Tino Amio Masei!

E fakaasi mai eiloa te lasi o fakamalosiga ma‵sei a Satani i te 1 Ioane 5:19, telā e fai mai: “Ka ko te lalolagi kātoa ko i lalo i te pule a te tino masei.” Ko fakagasuesue eiloa ne te Tiapolo a tino i loto i se afā o fakalavelave kolā e gasolo aka faeloa o ma‵sei. A te ‵tonuga, ko sili atu nei tena fia fakalogo‵mae atu ki tino i lō aso mua. Kaia? Me ne ‵tuli keatea a ia mo ana temoni mai te lagi i te taimi ne fakatu aka ei te Malo o te Atua i te 1914. E ‵tusa mo te ‵tuliga tenei, ne ‵valo mai te Tusi Tapu: “Kae kalofa eiloa i te lalolagi . . . , i te Tiapolo ko oti ne fanaifo ki a koulua, ka ko oko eiloa i te kaitaua, me e iloa ne ia ko se leva ona aso i te lalolagi.” (Fakaasiga 12:7-12) E fakagalue aka la pefea ne Satani tena malosi ki luga i tino i aso nei?

E fai eiloa penā ne Satani mai te fakamalosiakaga o te agaga telā e pule atu ki te auala e mafau‵fau kae gasue‵sue ei a tino. E pelā eiloa mo te Efeso 2:2 e taku i ei a te Tiapolo me ko “te pule o te ‵mana fakatiapolo i te lagi io me ko te ea, ko te agaga [io me ko te kilokiloga fakavae] telā e pule ne ia a tino kolā e se faka‵logo ki te Atua.” I lō te fakamalosiakaga o te mataku ki te Atua mo te faiga o mea ‵lei, a te “ea” fakatiapolo tenei e fakamalosi aka ne ia te ‵tekeatuga ki te Atua mo ana tulaga amio‵tonu. Tela la, e fakamalosi aka ne Satani mo ana temoni a mea ma‵sei kolā e fai ne tino.

“Ke na Puipui Tou Loto”

A te fakaasiga e tasi o te “ea” tenei ko te onoono ki ata ma‵sei, telā e fakamalosi aka ei a manakoga fakatauavaga sē ‵tau kae fai foki i ei a amioga ma‵sei ke foliga ‵gali mai. (1 Tesalonia 4:3-5) A te puke mālō, faifaiga fakatauavaga sē ‵tau, puke mālō i potukau, faifaiga fakatauavaga i vā o tino mo manu, te maneaneaga o tama‵liki i faifaiga fakatauavaga ko nisi faifaiga kolā e aofia i ata ma‵sei e pelā me ne fakafiafiaga. Ke oko ki faifaiga masani, e fakalogo‵mae atu eiloa a ata ma‵sei konā ki tino kolā e onoono io me e fai‵tau ki ei mai te faiga ke umiti malosi latou ki faifaiga penā ke oko eiloa ki te faiga o te mea tenā mo fai se mea e fina latou ki ei.b Se amioga masei eiloa telā e fakamasei ei te fesokotakiga o tino i a latou eiloa mo te fesokotakiga o se tino mo te Atua. E fakaasi mai i ata ma‵sei a mafaufauga ma‵sei o temoni kolā e fakamalosi aka ne latou te mea tenā—ko lagonaga fakatauavaga sē ‵tau o tino ‵teke kolā ne kamata mai eiloa mai mua o te Lolo i aso o Noa.

Ona ko pogai ‵lei, ne polopoloki mai ei te tagata poto ko Solomona: “Kae sili atu i mea katoa kolā e ‵tau o puipui, ke na puipui tou loto, me ko te māfuaga o te ola tenā.” (Faataoto 4:23, Tusi Paia, Samoa) I nisi tugāpati tāua, a te puipui o tou loto mai te matāsele o ata ma‵sei kāti e fakauiga ki te ‵fuliga o te ata i te televise io me ko te tamatega o te komupiuta māfai ko ‵sae mai a ata ma‵sei, kae e tāua eiloa ke fai fakavave se fakaikuga mautinoa ki ei! Mafaufau i a koe se sotia telā e taumafai o fakaseke se polofana mai tou fatu. Te taketi a Satani ko tou loto—ko te māfuaga o ou lagonaga mo ou manakoga—kae taumafai ke fakamasei ne ia.

E ‵tau foki o puipui tou loto mai te fiafia ki amioga fakasauā, me e iloa ne te Tiapolo me “so se tino e fiafia ki amioga fakasauā e takalialia eiloa ki ei a [Ieova].” (Salamo 11:5, Tusi Paia, Samoa) E se ‵fuli ne Satani koe mo fai se tino amio fakasauā ko te mea ke fai ei koe mo fai se fili o te Atua; e ‵toki fua ne ia i loto i a koe te fiafia lasi ki amioga fakasauā. E se se mea fakapoi me i amioga fakasauā, fakatasi mo mea fakataulaitu, e sae mai faeloa i mea fakasalalau lauiloa. Ko oti ne ‵mate atu a Nefilimi kae koi ma‵losi eiloa olotou uiga mo amioga! E mata, e fakaasi atu i au filifiliga e uiga ki fakafiafiaga me e ‵teke atu koe ki aofaga a Satani?—2 Kolinito 2:11.

Te Auala ke ‵Teke Atu ei ki Fakamalosiga Ma‵sei a Satani

E mafai eiloa o foliga mai me e faigata ke ‵teke atu ki malosi ma‵sei. I tafa o te ‵tou taua atu ki ‵tou tulaga sē ‵lei katoatoa, e fai mai te Tusi Tapu me i tino kolā e taumafai o fakafiafia atu ki te Atua e “taua mo malosi ma‵sei faka te tiapolo.” Ke manumalo tatou i te taua kae ke maua foki te taliaga a te Atua, e ‵tau o fakaaogā faka‵lei ne tatou a fakatokaga e uke mai te Atua.—Efeso 6:12; Loma 7:21-25.

E aofia i fakatokaga konei ko te agaga tapu o te Atua, te ‵toe ‵mana malosi eiloa i koga katoa. Ne tusi atu te apositolo ko Paulo ki Kelisiano i te senitenali muamua: “E seki maua ne matou a te agaga o te lalolagi tenei; kae ne maua ne matou a te agaga ne aumai ne te Atua.” (1 Kolinito 2:12) A tino kolā e takitaki ne te agaga o te Atua e gasolo o fia‵fia ki mea kolā e fiafia ki ei te Atua kae takalia‵lia ki mea kolā e takalialia a ia ki ei. (Amosa 5:15) E mafai pefea o maua ne se tino a te agaga tapu? E auala i te ‵talo, te sukesuke ki te Tusi Tapu—telā ne māfua mai i te agaga tapu—mo fesokotakiga fakamalosi loto mo tino kolā e a‵lofa tonu ki te Atua.—Luka 11:13; 2 Timoteo 3:16; Epelu 10:24, 25.

Mai te fakaaogā faka‵lei o fakatokaga konei mai te Atua, ko kamata ei o pei koe ki “meatau katoa kolā ne tuku atu ne te Atua,” ko te puipuiga mautinoa fua e tasi tenā mai i “auala ma‵sei o te Tiapolo.” (Efeso 6:11-18) Ko sili atu eiloa nei te tāua ke fakaaogā faka‵lei a fakatokaga konei i lō aso mua. E pefea la?

Ko Pili Mai te Gataga o Mea Ma‵sei!

E fai mai te faisalamo: “A tino amio ma‵sei ka lau olaola pelā me ne mouku, latou foki kolā e fai mea ‵se e mafai o mau‵mea; ka ko te lotou ikuga e ‵fulu faka‵ma keatea.” (Salamo 92:7) Ao, e pelā eiloa mo aso o Noa, a te gasoloakaga o mea ma‵sei i aso nei se fakamaoniga me ko pili mai te fakamasinoga a te Atua, e se ki tino amio ma‵sei fua kae ki a Satani foki mo ana temoni, kolā ka ‵pei atu ki mone, telā ko te kamataga o te lotou fakaseaiatuga katoatoa, ko te mea ke se toe takitaki ‵se ne ia a tino. (2 Timoteo 3:1-5; Fakaasiga 20:1-3, 7-10) Ko oi ka fai ne ia te fakamasinoga tenā? E seai aka foki se isi tino kae na ko Iesu Keliso fua, e pelā mo te mea e fai‵tau ne tatou e uiga ki a ia, penei: “Ne vau te Tama a te Atua mō te pogai eiloa tenei, o fakamalepe a te galuega a te Tiapolo.”—1 Ioane 3:8.

E mata, e manako malosi koe ke na oko mai te gataga o mea ma‵sei? Kafai e penā loa, ke na fakamafanafana atu eiloa ki a koe a folafolaga i te Tusi Tapu. E seai aka foki se isi tusi e fakaasi faka‵sau mai ei a te māfuaga o mea ma‵sei, ko Satani, e pelā foki mo te auala ka fakaseai katoatoa atu ei fakamuli tou tagata mo ana galuega ma‵sei katoa. E fakamalosi atu matou ke na ‵sala atu ki te iloaga tonu i te Tusi Tapu ko te mea ke puipui ei koe mai fakamalosiga ma‵sei a Satani i aso nei, kae ke maua foki te fakamoemoega mautinoa ko te ola i se lalolagi telā e se toe ai ne mea ma‵sei i ei.—Salamo 37:9, 10.

[Fakamatalaga mai lalo]

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 6]

Nisi Tala ‵Kai Kolā e Fakavae ki Nisi Vaega o Tala ‵Tonu

A tala e uiga ki tamā atua, tāgata ‵mafi, mo se lolo lasi ‵ki e maua atu eiloa i tala ‵kai mua i te lalolagi kātoa. E pelā mo te tala e uiga ki te Akkadian Epic of Gilgamesh, e taku mai i ei se lolo, se vaka, mo tino ne ‵sao atu i ei. Ne fakamatala mai i ei a Gilgamesh e pelā me se āfa atua, āfa tagata telā e amio masei kae amio fakasauā. E fakamatala mai i te tala ‵kai a Aztec e uiga ki se lalolagi i aso mua telā ne ‵nofo i ei a tino ‵mafi mo te pokoga o se lolo lasi. E fakamatala mai i te tala ‵kai a tino Norse e uiga ki se itukāiga o tāgata ‵mafi mo se tagata poto e igoa ki a Bergelmir telā ne ‵fou ne ia se vaka lasi kae ne ‵sao i ei a laua mo tena avaga. A fakamaoniga katoa o tala penā e fakatalitonu mai i ei te ‵tonu o te tala i te Tusi Tapu me ne ‵tupu mai a tino katoa i tino kolā ne ‵sao atu i se lolo telā ne fakaseai atu i ei te lalolagi matagā mua.

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 6]

Papa fatu kolā ne tusi i ei te tala o te Epic of Gilgamesh

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 5]

E lavea atu eiloa a uiga o te kau Nefilimi i tino i aso nei

[Fakamatalaga o te Ata i te itulau e 7]

E fakamalosi aka tatou ne te iloaga tonu ke ‵teke atu ki fakamalosiga ma‵sei