THERO I GUDWAHO 27
Ndi Ngani Ri Tshi Tea U Ofha Yehova?
“Yehova u vha khonani ya tsini na vhane vha mu ofha.”—PS. 25:14.
LUIMBO 8 Yehova Ndi Vhukhudo Hashu
MANWELEDZOa
1-2. U ya nga Phisalema 25:14, ndi mini zwine ra fanela u zwi ita arali ri tshi ṱoḓa u vha na vhushaka ha tsini na Yehova?
NI HUMBULA uri ndi mini tshine tsha vha tsha ndeme musi ni tshi ṱoḓa u dzula ni na vhukonani ha tsini na muṅwe muthu? Ni nga kha ḓi fhindula uri khonani dza tsini dzi tea u funana na u tikedzana. Khamusi ni nga humbula u nga u ofha a si zwa ndeme kha uri vhathu vha dzule vhe na vhukonani havhuḓi. Naho zwo ralo, luṅwalo lwe ino thero ya thewa khalwo lu ri vhane vha ṱoḓa u vha na vhukonani ha tsini na Yehova vha tea u “mu ofha.”—Vhalani Phisalema 25:14.
2 Hu sa londwi uri ro no fhedza tshifhinga tshingafhani ri tshi khou shumela Yehova, roṱhe ri tea u dzula ri tshi mu ofha. Fhedzi, u ofha Mudzimu zwi amba mini? Ri nga guda hani u dzula ri tshi ofha Yehova? Nahone ri nga guda mini kha Obadia we a vha e mulanda, Tshifhe Muhulu Yehoyada na Khosi Yehoashi nga ha u ofha Yehova?
U OFHA MUDZIMU ZWI AMBA MINI?
3. Ṱalutshedzani uri ndi mini zwine zwa nga ita uri ri ofhe na uri zwi nga ri tsireledza hani.
3 Ri nga pfa ri tshi ofha arali ri tshi humbula uri ri nga vhaisala. Dzenedzi nyofho ndi dzavhuḓi ngauri dzi ri thusa uri ri ite phetho dza vhuṱali. U ofha u wa zwi nga ita uri ri si tshimbile tsini-tsini na luwa. U ofha u vhaisala zwi nga ri thusa uri ri shavhe musi hu na vhuimo vhu re na khombo. U ofha u tshinya vhushaka hashu na muthu ane ra mu funa zwi nga ri thusa uri ri si ambe kana u ita zwithu zwine zwa nga mu vhaisa.
4. Saṱhane u ṱoḓa ri tshi ofha Yehova nga nḓila-ḓe?
4 Saṱhane u ṱoḓa u ita uri vhathu vha ofhe Yehova nga nḓila i si yavhuḓi. U ṱuṱuwedza maḓipfele e a bviselwa khagala nga Elifasi a uri Yehova ndi Mudzimu ane a ḓilifhedzela, o sinyuwaho ane zwi si konadzee u mu takadza. (Yobo 4:18, 19) Saṱhane u khou ṱoḓa riṋe ri tshi ofha Yehova lune ra litsha u mu shumela. Fhedzi a ro ngo fanela u ofha Yehova nga yeneyo nḓila. Nṱhani hazwo, ri fanela u guda u mu ṱhonifha na u ofha u mu vhaisa.
5. U ofha Mudzimu zwi amba mini?
5 U ofha Mudzimu nga nḓila yo teaho zwi amba u mu funa na u sa ṱoḓa u ita tshithu na tshithihi tshine tsha nga tshinya vhushaka hashu nae. Yesu o vha a tshi “ofha Mudzimu.” (Vhahev. 5:7) Yesu o vha a sa tshuwiswi nga Yehova. (Yes. 11:2, 3) Nṱhani hazwo, o vha a tshi mu funa nahone a tshi ṱoḓa u ita zwine a mu vhudza. (Yoh. 14:21, 31) U fana na Yesu, na riṋe ri ṱhonifha Yehova nga ho dzikaho ngauri u na lufuno, o ṱalifha, u haṱula nga nḓila yo teaho nahone u na maanḓa. Ri a zwi ḓivha uri Yehova u a ri funa nga maanḓa nahone u na ndavha na nḓila ine ra aravha ngayo musi a tshi ri funza. Musi ri tshi khetha u sa thetshelesa Yehova, zwi a mu vhaisa, fhedzi arali ra khetha u mu thetshelesa, zwi ita uri a takale.—Ps. 78:41; Mir. 27:11.
RI NGA GUDA U OFHA MUDZIMU
6. Ndi ifhio iṅwe nḓila ine ra nga guda ngayo u ofha Yehova? (Phisalema 34:11)
6 A ro ngo bebiwa ri tshi ofha Yehova, ri tea u tou zwi guda. (Vhalani Phisalema 34:11.) Iṅwe nḓila ine ya nga ri thusa ndi nga u ṱolisisa zwe a zwi sika. Musi ri tshi vhona vhuṱali vhune a vha naho, maanḓa awe na u vhona nḓila ine a ri funa ngayo “kha zwe a zwi sika,” zwi ḓo ita uri ri mu ṱhonifhe na u mu funa nga ho engedzeaho. (Vharoma 1:20) Muṅwe wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Adrienne o ri: “Musi ndi tshi vhona zwoṱhe zwe Yehova a zwi sika na vhuṱali vhune a vha naho, zwi a akhamadza, zwa dovha zwa nthusa uri ndi vhone uri u ḓivha zwo nteaho.” Ngauri o vha a tshi dzula a tshi humbula nga hazwo, o ri: “A thi ṱoḓi tshithu na tshithihi tshi tshi tshinya vhushaka hanga na Yehova we a nṋea vhutshilo.” Naa ni nga kona u fhedza tshifhinga ino vhege ni tshi khou humbula nga ha tshiṅwe tsha zwithu zwe Yehova a zwi sika? U ita nga u ralo zwi ḓo ni thusa uri ni ṱhonifhe na u funa Yehova nga ho engedzeaho.—Ps. 111:2, 3.
7. Thabelo dzi nga ri thusa hani u ofha Yehova nga nḓila yavhuḓi?
7 Iṅwe nḓila ine ra nga guda ngayo u ofha Mudzimu ndi nga u rabela. U dzula ri tshi rabela zwi ita uri ri ḓivhe Yehova khwine. Tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi mu humbela nungo dza u konḓelela mulingo, zwi ri humbudza maanḓa ane a vha nao. Musi ri tshi livhuwa tshifhiwa tsha Murwa wawe, zwi ita uri ri humbule nga ha nḓila ine a ri funa ngayo. Musi ri tshi humbela Yehova uri a ri thuse kha thaidzo dzine ra vha nadzo, zwi ri humbudza uri ndi Mudzimu o ṱalifhaho. Thabelo dzo raloho dzi ita uri ri ṱhonifhe Yehova nga ho engedzeaho nahone dzi dovha dza ri thusa uri ri ḓiimisele u iledza naho tshi tshini tshine tsha nga tshinya vhushaka hashu nae.
8. Ri nga ita mini uri ri dzule ri tshi ofha Yehova?
8 Ri nga kona u dzula ri tshi ofha Yehova nga u dzula ri tshi vhala Bivhili ri na tshipikwa tsha u guda kha tsumbo dzavhuḓi na dzi si dzavhuḓi dzine ya amba nga hadzo. Kha ri ambe nga ha vhashumeli vhavhili vha fhulufhedzeaho vha Yehova: Obadia we a vha e mulanda wa Khosi Ahaba na Tshifhe Muhulu Yehoyada. Nga murahu, ri ḓo vhona uri ndi mini zwine ra nga zwi guda kha Khosi Yehoashi wa Yuda we a thoma e mushumeli wa Yehova, nga murahu a ṱutshela Yehova.
IVHANI NA TSHIVHINDI U FANA NA OBADIA
9. U ofha Yehova zwo thusa hani Obadia? (1 Dzikhosi 18:3, 12)
9 Musi Bivhili i tshi amba nga ha Obadiab lwa u tou thoma, i ri: “Obadia o vha a tshi ofha Yehova zwihulu.” (Vhalani 1 Dzikhosi 18:3, 12.) U ofha Yehova zwo thusa hani Obadia. Zwo ita uri a vhe muthu ane a fhulufhedzea. Nga nṱhani ha zwenezwo, khosi yo mu vhea uri a lange muḓi wa musanda. (Vhambedzani Nehemia 7:2.) Zwenezwo zwo ita uri Obadia a vhe na tshivhindi. O vha a tshi tshi ṱoḓa ngauri o tshila nga tshifhinga tshe ha vha hu tshi khou vhusa Khosi Ahaba muvhi, we “a ita zwi sa takadzi Yehova u fhira vhoṱhe vhe vha vha hone phanḓa hawe.” (1 Dzikh. 16:30) Zwiṅwe hafhu, Isabele mufumakadzi wa Ahaba, we a vha a tshi gwadamela Baali, o vha a tshi vhenga Yehova nahone o lingedza u fhelisa vhashumeli vha Yehova vhoṱhe muvhusoni wa tshaka dza fumi dza Isiraele. O ita na u vhulaya vhaporofita vha Yehova vhanzhi. (1 Dzikh. 18:4) A zwi vhuyi zwa vhudziswa uri Obadia o gwadamela Yehova nga tshifhinga tshi konḓaho.
10. Ndi mini zwine zwa sumbedza uri Obadia o vha e na tshivhindi?
10 Obadia o sumbedza hani tshivhindi? Musi Isabele a tshi khou ṱoḓa vhaporofita vha Yehova uri a vha vhulaye, Obadia o dzhia vhaporofita vha 100 a vha dzumba ‘mabakoni mavhili, kha ḽiṅwe na ḽiṅwe a dzumba vha 50.’ (1 Dzikh. 18:13, 14) Arali Isabele a vhe o zwi ḓivha, o vha a tshi ḓo vha o vhulaya Obadia. Zwi tou pfala uri Obadia o vha a tshi khou ofha nahone o vha a sa ṱoḓi u fa. Fhedzi Obadia o vha a tshi funa Yehova nahone a tshi funa vhathu vhane vha mu shumela u fhira nḓila ine a funa ngayo vhutshilo hawe.
Hu sa londwi uri mushumo washu wo thivhelwa, wahashu wa tshinnani u sumbedza tshivhindi musi a tshi khou phaḓaladza dzikhandiso kha vhatendi ngae (Sedzani phara 11)d
11. Vhashumeli vha Yehova ṋamusi vha fana hani na Obadia? (Sedzani tshifanyiso.)
11 Ṋamusi hu na vhashumeli vha Yehova vhanzhi vhane vha dzula mashangoni e mushumo washu wa thivhelwa. U fana na Obadia, vhenevha vhahashu a vha litshi u shumela Yehova naho vha tshi ṱhonifha vhavhusi. (Mat. 22:21) Vha sumbedza uri vha ofha Mudzimu nga u mu thetshelesa nṱhani ha u thetshelesa vhathu. (Mish. 5:29) Zwenezwi vha zwi ita nga u bvela phanḓa vha tshi huwelela mafhungo maḓifha na u fara miṱangano tshiphirini. (Mat. 10:16, 28) Vha lingedza u ita vhungoho ha uri vhahavho vha wane zwine vha zwi ṱoḓa uri vha vhe na vhushaka ha tsini na Yehova. Kha ri haseledze nga tsumbo ya muṅwe wahashu ane a pfi Henri, ane a dzula Afurika kha ḽiṅwe ḽa mashango he mushumo washu wa vha wo thivhelwa. Nga tshifhinga tsha musi mushumo washu wo thivhelwa, Henri o khetha nga u ḓifunela u isela vhahawe dzikhandiso. O ṅwala uri: “Ndi muthu ane a vha na ṱhoni. Nga zwenezwo, ndi na vhungoho ha uri u ṱhonifha Yehova ndi zwone zwo itaho uri ndi vhe na tshivhindi tshine nda tshi ṱoḓa.” Naa na inwi ni nga kona u vha na tshivhindi u fana na Henri? Ni nga zwi kona arali na ḓigudisa u ofha Mudzimu nga nḓila yo teaho.
DZULANI NI TSHI FHULUFHEDZEA U FANA NA TSHIFHE MUHULU YEHOYADA
12. Tshifhe Muhulu Yehoyada na mufumakadzi wawe vho sumbedza hani uri vha a fhulufhedzea kha Yehova?
12 Tshifhe Muhulu Yehoyada o vha a tshi ofha Yehova nahone u ofha Yehova zwo ita uri a fhulufhedzee na uri a ṱuṱuwedze vhaṅwe u shumela Yehova. Zwenezwi zwo vhonala musi Athalia, ṅwananyana wa Isabele a tshi dzhavhula vhuhosi a thoma u vhusa ngei Yuda. Vhathu vho vha vhe na zwiitisi zwi pfalaho zwa u ofha Athalia. O vha e na tshiṱuhu nahone o vha o ḓiimisela u dzhavhula vhuhosi lwe a lingedza u vhulaya vhaḓuhulu vhawe vhoṱhe. (2 Koron. 22:10, 11) Muṅwe wa vhenevho vhana, Yehoashi, o tshila nge Yehoshabathi na mukalaha wawe Yehoyada vha mu dzumba na u mu ṱhogomela. Nga yeneyo nḓila, Yehoyada na Yehoshabathi vho ita vhungoho ha uri muṅwe ane a bva muṱani wa Davida a tshile a vhe khosi. Yehoyada o vha a tshi fhulufhedzea kha Yehova nahone ho ngo tendela u ofha Athalia zwi tshi mu thivhela u ita zwo lugaho.—Mir. 29:25.
13. Musi Yehoashi e na miṅwaha ya sumbe, Yehoyada o dovha a sumbedza hani uri u a fhulufhedzea?
13 Musi Yehoashi e na miṅwaha ya sumbe, Yehoyada o dovha a sumbedza uri u a fhulufhedzea kha Yehova. O vhamba maano a u vhea Yehoashi sa khosi nahone arali maano awe a bvelele, Yehoashi o vha a tshi ḓo vha khosi yo teaho samusi o vha e muḓuhulu wa Davida. Fhedzi arali maano awe a si bvelele, Yehoyada o vha a tshi ḓo vhulawa. Nga thuso ya Yehova, maano awe o bvelela. Yehoyada, a tshi tikedzwa nga vharangaphanḓa na Vhalevi, o ita uri Yehoashi a vhe khosi na uri Athalia a vhulawe. (2 Koron. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Nga murahu, Yehoyada “a vhofha mulanga na Yehova na khosi na vhathu, uri vha ḓo bvela phanḓa vhe vhathu vha Yehova.” (2 Dzikh. 11:17) Yehoyada “o dovha a vhea na vhalindakhoro khoroni dza nnḓu ya Yehova uri hu si vhe na muthu na muthihi a re na tshika ane a dzhena.”—2 Koron. 23:19.
14. Yehova o hulisa Yehoyada nga nḓila-ḓe?
14 Yehova o vha o dzula o amba uri “vhane vha nkhulisa ndi ḓo vha hulisa.” Nangoho Yehova o fhaṱutshedza Yehoyada. (1 Sam. 2:30) Sa tsumbo, o ita uri mafhungo awe a ṅwalwe Bivhilini uri riṋe ri gude khao. (Vharoma 15:4) Nahone Musi Yehoyada a tshi fa, o huliswa nga u vhulungwa “Muḓini wa Davida hune ha vha na maṅwe mahosi, ngauri o ita zwithu zwavhuḓi ngei Isiraele a tshi itela Mudzimu wa ngoho na nnḓu ya Mudzimu.”—2 Koron. 24:15, 16.
U fana na Tshifhe Muhulu Yehoyada, u ṱhonifha hashu Yehova nga ho dzikaho zwi nga ri ṱuṱuwedza uri ri thuse vhahashu nga u fhulufhedzea (Sedzani phara 15)e
15. Ndi mini zwine ra nga zwi guda kha mafhungo a Yehoyada? (Sedzani tshifanyiso.)
15 Mafhungo a Yehoyada a nga ri thusa roṱhe u ofha Yehova. Vhahulwane vha nga edzisa Yehoyada nga u dzula vha tshi ṱoḓa nḓila dza u tsireledza tshivhidzo. (Mish. 20:28) Vhaaluwa vha nga guda kha tsumbo ya Yehoyada uri musi vha tshi ofha Yehova na u fhulufhedzea, a nga vha shumisa u itela u swikelela tshipikwa tshawe. Yehova a nga si vha laṱe. Vhaswa vha nga guda kha nḓila ye Yehova a fara ngayo Yehoyada nahone vha mu edzisa nga u hulisa vhaaluwa, zwihuluhulu vhe vha shumela Yehova lwa tshifhinga tshilapfu. (Mir. 16:31) Nahone roṱhe ri nga guda kha vharangaphanḓa na Vhalevi vhe vha tikedza Yehoyada. Roṱhe kha ri tikedze ‘vhane vha ri ranga phanḓa’ nga u vha thetshelesa.—Vhahev. 13:17.
NI SONGO FANA NA KHOSI YEHOASHI
16. Ndi mini zwi sumbedzaho uri Khosi Yehoashi o vha a si na vhushaka ho khwaṱhaho na Yehova?
16 Yehoyada o thusa Khosi Yehoashi uri a vhe muthu wavhuḓi. (2 Dzikh. 12:2) Musi Khosi Yehoashi a tshi kha ḓi vha muṱuku, o vha a tshi ṱoḓa u takadza Yehova. Fhedzi musi Yehoyada o no lovha, Yehoashi o thetshelesa vhakololo vho guneaho. Nga nṱhani ha zwenezwo, ene na vhathu vhawe “vha thoma u shumela thanda khethwa na midzimu ya zwifanyiso.” (2 Koron. 24:4, 17, 18) Naho Yehova o vha a tshi khou pfa vhuṱungu nga nṱhani ha zwenezwi, ‘o ruma vhaporofita khavho uri vha vhuyelele khae, fhedzi vha si thetshelese.’ A vho ngo thetshelesa na Sakaria we a vha e murwa wa Yehoyada, e muporofita na tshifhe wa Yehova nahone e muzwala wa Yehoashi. Zwavhuḓivhuḓi, Khosi Yehoashi o ita uri Sakaria a vhulawe hu sa londwi nḓila ye muṱa wahawe wa mu thusa ngayo.—2 Koron. 22:11; 24:19-22.
17. Ho itea mini kha Yehoashi?
17 Yehoashi ho ngo dzula a tshi ofha Yehova nahone zwo vha na masiandoitwa a si avhuḓi. Yehova o vha o amba uri: “Vhane vha nnyadza vha ḓo nyadziwa.” (1 Sam. 2:30) Mmbi ṱhukhu ya Vhasiria yo kunda “mmbi khulu” ya Yehoashi nahone vha “mu sia o huvhala.” Musi Vhasiria vho no ṱuwa, Yehoashi o sala a vhulawa nga vhashumeli vhawe nge a vhulaya Sakaria. Vhathu vho vha vha tshi humbula uri yeneyi khosi yo vha i khosi mmbi lwe vha si vhuye vha mu vhulunga “mavhiḓani a mahosi.”c—2 Koron. 24:23-25.
18. U ya nga Yeremia 17:7, 8, ri nga iledza hani u fana na Yehoashi?
18 Ndi mini zwine ra zwi guda kha tsumbo ya Yehoashi? Yehoashi o vha a tshi tou nga muri u re na midzi i songo tsaho we wa vha wo tikwa nga thanda. Musi Yehoyada, we a vha a tshi tou nga yeneyo thanda a tshi lovha, Yehoashi o thoma u thetshelesa vhagunei nahone a si tsha fhulufhedzea kha Yehova. Yeneyi tsumbo i sumbedza uri, musi zwi tshi ḓa kha u thetshelesa Mudzimu, a ro ngo tea u ḓitika fhedzi nga muṱa washu na nga vhatendi nga riṋe tshivhidzoni. Uri ri dzule ri tsini na Yehova, ri tea u lwela u mu funa na u mu ṱhonifha nga ho engedzeaho nga u dzula ri tshi guda, u elekanya na u rabela.—Vhalani Yeremia 17:7, 8; Vhakol. 2:6, 7.
19. Ndi zwifhio zwine Yehova a zwi ṱoḓa kha riṋe?
19 Yehova ha ṱoḓi zwinzhi kha riṋe. Zwine a zwi ṱoḓa zwo bviselwa khagala kha luṅwalo wa Muhuweleli 12:13, lune lwa ri: “Ofha Mudzimu wa ngoho, u dzule u tshi tevhedza ndaela dzawe, ngauri ndi zwone zwine muthu a tea u zwi ita.” Musi ri tshi ofha Mudzimu, ri ḓo kona u dzula ri tshi fhulufhedzea hu sa londwi zwine zwa nga itea tshifhingani tshi ḓaho. U fana na Obadia na Yehoyada, a hu na tshine tsha ḓo ri fhandekanya na Yehova.
LUIMBO 3 Nungo Dzashu, Fulufhelo Ḽashu
a Samusi ipfi “u ofha” ḽo shumiswa Maṅwaloni, ḽi nga ambela kha zwithu zwinzhi. Zwi tshi bva kha uri hu khou ambiwa nga mafhungo-ḓe, ḽi nga ambela kha u tshuwa kana u ṱhonifha. Kha ino thero ri ḓo thuswa u ṱahulela mufuda wa u ofha une wa nga ri ṱuṱuwedza u vha na tshivhindi na u fhulufhedzea musi ri tshi khou shumela Khotsi ashu wa ṱaḓulu.
b Obadia ane ra khou amba nga hae a si muporofita Obadia we a tshila miṅwaha minzhi nga murahu, we a ṅwala bugu ya Bivhili ine ya vhidzwa nga dzina ḽawe.
c Mateo 23:35 i ri Sakaria o vha e murwa wa Barakia. Zwi vhonala uri Yehoyada o vha e na madzina mavhili u fana na vhaṅwe vha re Bivhilini. (Vhambedzani Mateo 9:9 na Marko 2:14.) Barakia ḽi nga vha ḽo vha ḽi dzina ḽa makhulu wa Sakaria kana muṅwe wa vhomakhulukuku wawe.
d ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Wahashu a tshi khou sumbedza nḓila ye Henri a vha a tshi ita ngayo musi a tshi isela vhahashu dzikhandiso musi mushumo wo thivhelwa.
e ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Musidzana muṱuku a tshi khou guda u huwelela a tshi shumisa founu kha wahashu wa mualuwa; wahashu wa tshinnani o no vhaho mualuwa u sumbedza tshivhindi musi a tshi khou huwelela khagala; wahashu a re na tshenzhelo u gudisa vhaṅwe mushumo wa u ṱhogomela Holo.