Watchtower EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Watchtower
EBIIBILIYOTEKA ONLINE
Makhuwa-Marrevone
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w25 Mwedi wamwano pp. 14-19
  • Nlipelele Epooma En’ya Okhala Mahiku Ootheene

Khemphwanyaneya eviidiyu epaarti ethanliwe.

Nswammaha, yookhala ehikumenle saana wiira erume eviidiyu.

  • Nlipelele Epooma En’ya Okhala Mahiku Ootheene
  • Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Wiidhaatikhiha
  • Miyaha dhoolattana
  • MUNROROMELE YEHOVA, OWO KHANKHALA-KHALA OONYANYALAKANI
  • NWIIWELE ALE ANNIHOOLELA
  • MOONIHERE OPHETANA NKHAMA ANNA NI NKHALE OOWAAKHELA ALETTO
  • ESEENI NINLIPELELA NHU NHOOLO?
  • Mwawiiyeviha Mwaakhulele Wiira Dhookhala Itthu Nhindhuwela Nnyu
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Hiyo Ninnoona Okhala Vooreera Okhalana Waataana Woolipa ni Anna ni Arokora!
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Ntata na Yehova Kahi Nookhuveya
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
  • Hiyo Khanri Meekhinhu
    Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
Moone itthu dhikina
Wiikocela Alaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2025
w25 Mwedi wamwano pp. 14-19

YOOSOMA YA MWAHA 21

NCIPO 21 Nipacerihe Omwene wa Yehova

Nlipelele Epooma En’ya Okhala Mahiku Ootheene

“Ninniphavela ni murima wotheene epooma enrowa otekiwa muhoolo.”—AHEB. 13:14.

ETTHU NIN’YA NHU OHUDHA

Nin’ya woona moopora aHeeberi ekapiitulu 13 on’ya iye onikhalihera nenna-va ni nhoolo.

1. Eseeni Yeesu aalontte iye yaaya okhumelela ni epooma ya oYerusaleemu?

MAHIKU vakhaani Yeesu Kiriistu ahinatthi okhwa, aahilotta eprofesiiya yeelo yaakhwanenle woomalani wa makhalelo ayuuda. Owo aalotte wiira nihiku nimodha epooma ya oYerusaleemu ‘yanrukureriwa ni anakhotto.’ (Luka 21:20) Nitho Yeesu aahaaleela atthareli-ye wiira etthawe mwawaakuveya nuumala omoona Yerusaleemu arukureriwe ni anakhotto a oRooma. Moolumo a Yeesu yaahakhwanela nuumala anakhotto a oRooma orukukurerya epooma ya oYerusaleemu.—Luka 21:21,22.

2. Miruku seeni dhoovareleya nteko Paaulu aavanhe iye makiristau yaakhala oYudeya ni oYerusaleemu?

2 Iyaakha vakhaani anakhotto a oRooma ehinatthi onrukurerya Yerusaleemu, nrummwa Paaulu ahiwaatikhela ewarakha yootepa ootthuneya makiristau yaakhala oYudeya ni oYerusaleemu, yeelo olelo-va endhuweliwa okhala eliivuru ya aHeeberi. Ewarakha ela, Paaulu aahaavaha makiristau yaakhala oYudeya ni oYerusaleemu miruku dhoovareleya nteko dhaaya waakhalihera wiilokihera wiira evilela mixankiho dhaaya okhumelela nhoolo. Mixankiho seeni yaalipelela awa? Awo yaalipelela onyaanyiwa wa epooma ya oYerusaleemu. Ndho wiira makiristau ale ewerye woopowa yaanireerela ohiya mampa ni nakoso yaamweetta awa. Alottaka voohima dha epooma ya oYerusaleemu, Paaulu aatinkhe wiira: ‘Okhala wiira hiyo khinaana epooma enkhala mahiku ootheene, masi ninnilipelela ni nrima wootheene epooma en’ya otekiwa nhoolo.’—aHeb. 13:14.

3. ‘Epooma seeni erina ‘alisensu eekhweeli’ ni seeni ninlipelela nhu epooma elo?

3 Woonawene atthu akina yaanaatheya ni yaaniwiirela wiira yaari alolo makiristau yaathanlale otthawa oYudeya ni oYerusaleemu wiira yoopole ikumi-dha. Mwa enamuna emodharu, woonawene olelo-va atthu akina pooti onitheya ni oniirela wiira na alolo okhala wiira khaninkoca okhalana nsurukhu wawaatta aahiidho miyakhu ni khaninaaroromela apinaatamu wiira anoowerya omaliha mixankiho dha olumwinku ola. Hiyo ninnilipelela ‘epooma erina alisensu eekhweeli,’ niire dho, ‘epooma en’ya ontekiwa nhoolo’ ori Omwene wa Muluku.a (aHeb. 11:10; Math. 6:33) Eseeni enniiriha opaka elo? Okhala wiira noodhuwela wiira ohanle okathi vakhaani wiira opwetesiwe olumwinku ola wootakhala. Yoosoma ela, nin’ya woona: (1) Moopora miruku dha Paaulu dhaakhalihenra awa makiristau ohihiya olipelela ‘epooma en’ya otekiwa nhoolo,’ niire dho, Omwene wa Muluku, (2) moopora Paaulu aakhalihenre iye wiilokihera wiira evilela mixankiho dhaaya okhumelela nhoolo ni (3) moopora miruku dha Paaulu dhinnikhalihera awa olelo-va.

MUNROROMELE YEHOVA, OWO KHANKHALA-KHALA OONYANYALAKANI

4. Seeni epooma ya oYerusaleemu yaari awa yootepa ootthuneya wa makiristau?

4 Epooma ya oYerusaleemu yaari yootthuneya wa makiristau. Okhala wiira muloko wa ekiristau wa eseekulu yoopacera waapakiwe epooma ele mwaakha wa 33 Nuumala Kiriistu Ora ni anna yiirela mphantta nikhuru noolamulela yaakhala epooma ele. Ohiya-vo, makiristau awaatta yaahikhalana mampa ooreera ni mireerelo dhawaatta epooma ele. Masi hata eri dhiidho, Yeesu aahaaleela atthareli-ye wiira ekhume oYudeya ni oYerusaleemu.—Math. 24:16.

5. Paaulu aakhalihere dhai makiristau wiilokihera wiira ekhume oYerusaleemu?

5 Wiira Paaulu aakhalihere makiristau wiilokihera wiira ekhume oYerusaleemu, owo aahaaleela moopora Yehova oonela iye epoome ele. Paaulu aahiwuupusera wiira vamaithoni va Yehova etempulu, anankuttho ni mikuttho dhaavahiwa dhaahihiya okhala dhawaarya. (aHeb. 8:13) Atthu awaatta yaakhala epooma ele yaahinkhootta Mesiya. Vano, atthu khiyaatthuneya orowa oYerusaleemu wiira enkokhorele Yehova, okhala wiira etempulu vamodha ni epooma ya oYerusaleemu yanyaanyiwa.—Luka 13:34, 35.

6. Yoolaihera eri aHeeberi 13:5, 6 yaakhalihera dhai makiristau a oYudeya ni oYerusaleemu?

6 Okathi Paaulu awaatikhenle iye ewarakha aHeeberi, Yerusaleemu aara ari epooma yoothaaciri. Namaatikha mmodha a oRooma a okathi ole, aahimwiitthana Yerusaleemu okhala “epooma yootepa ovuwa ya olumwinku.” Ayuuda yaakhala ilapo dhoovirikana khuta mwaakha yaanipaka mikwaha erowaka oYerusaleemu wiira ece ifeesta. Ndho okhala wiira awo yaanikastari nsurukhu wawaatta elo yaaniiriha epooma ele okhala yoothaaciri. Voohaakanyera, makiristau makina yaanikhalana nsurukhu wawaatta mwaha wookhala epooma yoothaciri. Woonawene ti yeelo yaamwiirinhe Paaulu waaleela wiira: ‘Nhiphete nsurukhu, masi nhakalale ni itthu nrinnyuna.’ Nuumala-vo aahiromola yawaatikhiwa emodha ya mbiibiliyani, yeelo Yehova oninlaihera iye khuta mmodha aarumeyi-ye, airaka: ‘Miyo nkinkhala-khala koohiyakani, nitho nkinkhala-khala koonyanyalakani.’ (Munsome aHeeberi 13:5, 6; Otum. 31:6; Esal. 118:6) Makiristau yaakhala oYerusaleemu ni oYudeya yaanireerela wuupuwelela yoolaihera elo. Mwaha wa seeni? Okhala wiira nuumala waakhela ewarakha elo, awo yanhiya ottuli mampa, nakoso yaamweettha awa ni mireerelo dhootheene yaarawana. Ndho elo yaataphulela othamela opuro nkina ni opacera makhalelo a ekumi vapheya.

7. Seeni nintthuneya nhu olipiha onroromela wihu Yehova nenna-va?

7 Etthu ninhudha nhu: Eseeni ninlipelela nhu wiiraneya nhoolo? Moohilekela anoopacera ‘maxakha muulupale’ ni onoopwetesiwa olumwinku ola wootakhala. (Math. 24:21) Nkhama makiristau a oYudeya ni oYerusaleemu, nihihiye wiikocela ni wiilokihera. (Luka 21:34-36) Okathi wa maxakha muulupale, woonawene pooti ohiya ottuli mampa nhu aahiidho mireerelo dhihu dhootheene. Ndho elo yawiiraneya, nikhupali ni nrima wootheene wiira Yehova khankhala-khala aninyanyalaka. Nilipelelaka ophiya okathi owo, nihaana woonihera wiira ninniroromela Yehova. Ndho mwiikohe dho: ‘Niire dhoothanla aka ni ipalanu dhaka dha nhoolo dhinnoonihera wiira kininroromela Yehova wiira onookikhapelela, ohiya ororomela nsurukhu?’ (1 Tim. 6:17) Ntakihero na makiristau a eseekulu yoopacera pooti onikhalihera ohihiya okhala oororomeleya. Masi ‘maxakha muulupale’ ninlipelela nhoolo tooxankiha oxira itthu dhootheene itanke okhumelela khalai. Ndho, eseeni en’ya onikhalihera odhuwela etthu ninreerela nhu opaka nuumala opacera maxakha muulupale?

NWIIWELE ALE ANNIHOOLELA

8. Malakihero seeni Yeesu aavanhe iye ahudheri-ye?

8 Nuuvira iyaakha vakhaani makiristau yaakhenle ewarakha ya Paaulu, yaahiwoona anakhotto oRooma erukurenrye epooma ya oYerusaleemu. Ndho elo yaari ethoonyero yoonihera wiira yaanireerela otthawa okhala wiira waahiphiya okathi wiira enyaanyiwe epooma ya oYerusaleemu. (Math. 24:3; Luka 21:20, 24) Masi yaaya otthawela vai? Yeesu aalontte wiira: ‘Vano, ale ankhala oYudeya, epacere otthawela omiyaakoni.’ (Luka 21:21) Masi nttetthe ole dhaahikhala miyaako dhawaatta. Ndho miyaako seeni yaareerela awa otthawela?

9. Seeni vaari awa vooxankiha makiristau odhuwela miyaako yaareerela awa otthawela? (Moone-tho maapha.)

9 Moone miyaako makiristau yuupuwela awa wiira dhaari dhooreerela otthawela. Mwa ntakihero, dhaahikhala miyaako dha oSamariya, miyaako dha oKalileya, mwaako Hermooni, miyaako dha oLiibanu ni miyaako dhaari ekhopela ya nratthi Yordaani. (Moone maapha.) Atthu akina yaakhala ipooma idho, woonawene yuupuwela wiira yaari oophareleleya. Mwa ntakihero, epooma ya oKaamala, yaari vadhulu wa mwaako wooxankiha owela. Ayuuda akina yuupuwela wiira epooma ele yaari yooreerela otthawela. Masi anakhotto a oRooma yaahituphela epooma ya oKaamala ewiipha atthu awaatta yaakhala opuro ole.b

Maapha anoonihera miyaako ni ipooma dha wiisarayeeli okathi wa eseekulu yoopacera. Onoorti wa oYerusaleemu dhookhala miyaako dha oLiibanu, oKallileya, oSamariya, oXileyaadi, ohela mpuwa mwaako Hermooni ni mwaako Taboori. Idha ipooma dhinkhala onoorti wa oYerusaleemu: oKaamala, oKesareya ni oPeela. Osuuli wa oYerusaleemu dhookhala miyaako dha oYudeya, wAbariimi, ohela mpuwa epooma ya oMasaada. Maapha annoonihera iseeta dha ikapaanya dha anakhotto a oRooma ni mittetthe yaatuphunla awa okhuma mwaakha 67 Nuumala Kiriistu Ora mpakha mwaakha wa 73 Nuumala Kiriistu Ora.

Dhaahikhala miyaako dhawaatta makiristau a eseekulu yoopacera yuupuwela awa wiira dhaari dhooreerela otthawela. Masi elo khiyaataphulela wiira miyaako idho dhootheene dhaari dhoophareleleya (Moone ettima 9)


10-11. (a) Taani Yehova aarumenle iye wiira yaavahe malakihero makiristau? (aHeeberi 13:7, 17) (b) Eseeni yaakhumelenle mwaha wa makiristau owiiwelela ale yaahoolela mmulokoni? (Moone-tho efootu.)

10 Woonawene Yehova aahaavaha malakihero makiristau arumeelaka anna yaahoolela mmulokoni. Alottaka voohima dha okathi ole, ntthu mmodha onthokodha ni waatikha miyaha dha khalai oniitthaniwa Eusébio aatinkhe wiira: “Atthu yaakhala muloko wa oYerusaleemu, yaahaakhela malakihero oreela wa alopwana yaathanliwe ni Muluku. Awo yaahaaleela. . . wiira ekhume epooma ele ehinatthi opacera ekhotto ni etthawela epooma ya oPereya yaitthaniwa oPeela.” Opuro owo waari wooreerela otthawela makiristau. Okhala wiira epooma ya oPeela khiyaattaivenle oYerusaleemu, ndho elo yamwaakhalihera makiristau otthawela opuro ole mwawaakuveya. Ohiya-vo, atthu awaatta yaakhala oPeela khiyaari ayuuda. Tivondho epooma ele khiyaakhanle ayuuda yeehererya owana ni aRooma.—Moone maapha.

11 Makiristau yaatthawenle omiyaakoni yaahitthara miruku dha Paaulu ‘ewiiwelelaka ale yaahoolela’ mmulokoni. (Munsome aHeeberi 13:7, 17.) Ndho elo yaahoopola ekumi ya makiristau. Yawiiraneya ela ennoonihera wiira Yehova khanaanyanyala ale ‘anlipelela epooma erina alisensu eekhweeli.’—aHeb. 11:10.

Ekhurupu emodha ya makiristau a eseekulu yoopacera ekunse itthu vakhaani ni yaatthaka nipuro na miyaako.

Epooma ya oPeela yaari yoophareleleya ni khiyaattaivenle oYerusaleemu (Moone ettima 10-11)


12-13. Yehova onweettiha dhai atthu-ye okathi wooxankiha?

12 Etthu ninhudha nhu: Yehova onnaarumeela ale anhoolela wiira yaavahe malakihero ooluluwanya atthu-ye. Mbiibiliyani aakhalamo matakihero awaatta anoonihera moopora Yehova aarumeenla iye alopwana oororomeleya a khalai wiira eweettihe atthu-ye okathi wooxankiha. (Otum. 31:23; Esal. 77:20) Nitho olelo-va ninnoona itthu dhawaatta inoonihera moopora Yehova omweettiha iye atthu-ye arumeelaka anna anhoolela.

13 Mwa ntakihero, nuumala opacera eretta ya korona, anna ‘annihoolela’ yaahinivaha malakihero ooreerela otthara. Asitokweene yaahaakhela malakihero wiira yaakhalihere anna ni arokora ohihiya othukumana ni ovara miteko dhikina dha omunepani. Nuuvira miyeeri vakhaani epacenre eretta ya korona, naahikhalana konkereesu ilottelo dhaaxira 500. Anna ni arokora a olumwinku wootheene yaahikhalana eparakha ya omoona aahiidho onwiriyana konkereesu erumeelaka interneeti, TV ni raadiyu. Masi elo khenatake wiireya khalai. Okathi ole wooxankiha, hiyo khinaahin’ye waakhela malakihero ni eyooca ya omunepani naaramela nhu, okathi wooreerela. Ndho elo yoonikhalihera otepa okhala awiiraana. Tivondho nikhupali ni nrima wootheene wiira voohixikha mixankiho dha nhoolo, Yehova khankhala-khala ahiyaka waakhalihera anna annihoolela wiira enivahe malakihero ooreerela otthara. Masi ohiya pahi onroromela wihu Yehova ni wiiwelela malakihero-ye, mikhalelo seeni mikina ninreerela nhu okhalana wiira niwerye ovilela okathi wa maxakha muulupale ni noonihere okhala aakhili okathi owo wooxankiha?

MOONIHERE OPHETANA NKHAMA ANNA NI NKHALE OOWAAKHELA ALETTO

14. Moovarihana ni aHebeeri 13:1-3, nkhalelo seeni makiristau yaareerela awa woonihera dhihalaka iyaakha vakhaani wiira enyaanyiwe epooma ya oYerusaleemu?

14 Nuumala opacera maxakha muulupale, ninootthuneya wooniherana ophetana nkina ni nkhwe oxira khalai. Okathi owo, ninootthara ntakihero nooreera na makiristau yaakhala oYudeya ni oYerusaleemu. Awo khiyaahin’ye wooniherana opheta nkina ni nkhwe. (aHeb. 10:32-34) Masi dhihalaka iyaakha vakhaani wiira enyaanyiwe epooma ya oYerusaleemu, makiristau yaanitthuneya woonihera ‘ophetana nkhama anna’ ni “owaakhela aletto” oxira khalai.c (Munsome aHeeberi 13:1-3.) Nitho vaavo nintepa nhu waattamela wookhidherani wa olumwinku ola wootakhala, nintthuneya woonihera ophetana nkhama anna.

15. Seeni makiristau yaatthuneya awa woonihera ophetana nkhama anna ni okhala atthu oowaakhela aletto nuumala otthawela oPeela?

15 Nuuvira okathi anakhotto a oRooma enrukurenrye Yerusaleemu, awo yaahikhuma. Ndho elo yaahaavaha okathi makiristau wiira etthawe. Masi khiyaawenrye okusa itthu dhawaatta. (Math. 24:17, 18) Nuumala awo ophiya epooma ya oPeela, yaanitthuneya okhaliherana nkina ni nkhwe wiira ephwanye opuro wookhala ni nteko woovara. Voohaakanyera, anna ni arokora awaatta yaanitthuneya okhaliheriwa evahiwaka eyooca, ikuwo ni opuro wookhala. Ndho elo yaahavaha eparakha makiristau wiira yoonihere ophetana nkhama anna ni ekhale oowaakhela aletto ekhaliheranaka nkina ni nkhwe ni ekawelanaka itthu yaarawana.—Tito 3:14.

16. Nin’ya woonihera dhai wiira ninnaapheta anna ni arokora antthuna okhaliheriwa? (Moone-tho efootu.)

16 Etthu ninhudha nhu: Opheta onninitumererya waakhalihera anna ni arokora vaavo antthuneya awa okhaliheriwa. Mwa ntakihero, anna ni arokora awaatta yaahiivahererya ni nrima wootheene wiira yaakhalihere anna ni arokora atthanwe elapo-ya mwaha wa ekhotto aahiidho ihasara dha ephattu dhikhumelenle naanaano. Nitho annaavaha anna ni arokora awo itthu inaathowa ni waalipiha wiira ehihiye onrumeela Yehova. Nrokora mmodha a wUcrânia yoowo otthanwe elapo-ye mwaha wa ekhotto onlotta wiira: “Hiyo ninnoona moopora ntata na Yehova ninneetthiha awa ni onikhalihera arumeelaka anna. Awo aanaakhela saana ni onikhalihera vawaatta okhuma okathi naari nhu wUcrânia, oHungria ni okathi ola niri nhu wAlemanha nno.” Ndho hiyo ninnivara vamodha ni Yehova vaavo ninoonihera nhu owaakhela saana anna ni arokora ni waavaha itthu dhinaathowa.—Mir. 19:17; 2 aKor. 1:3, 4.

Mooreera nrima anamathelana awuuluvala yaakhela owannya emudhi emodha etthanwe elapo-ya. Emudhi elo ekunse maala ni nrupa mmodha wa lontoni.

Nihaana waakhalihera olelo-va anna ni arokora awaatta atthanwe ilapo yaakhala awa. (Moone ettima 16)


17. Seeni ninreerela nhu nenna-va woonihera ophetana nkhama anna ni owaakhela aletto ehinatthi opacera maxakha muulupale?

17 Voohaakanyera okathi wa maxakha muulupale, anna ni arokora anootthuna okhaliheriwa oxira khalai. (Hab. 3:16-18) Ndho Yehova onnirumeela okathi ola ohanle wiira anihudhihe okhala atthu oopheta ni oowaakhela aletto. Mikhalelo dheidho dhin’ya okhala dhootepa otthuneya woonihera okathi wa maxakha muulupale.

ESEENI NINLIPELELA NHU NHOOLO?

18. Nin’ya owerya dhai waatakiha makiristau a eseekulu yoopacera?

18 Nkhama enoonihera awa yaawiiraneya nithokorerye nhu, makiristau yoonihenre wiiwelela etthawelaka omiyaakoni yaahoopowa okathi anyaanyiwe iye Yerusaleemu. Nnaamwi yaayelenle itthu dhawaatta epooma ele, Yehova aahaakhapelela. Ndho, eseeni ninhudha nhu? Hiyo khanindhuwela itthu dhootheene dhin’ya wiireya nhoolo. Masi Yeesu oonilopola wiira nihaana okhala awaakuva wiiwelela. (Luka 12:40) Nitho nihaana wuupuwelela moolumo Paaulu aatinkhe iye ewarakha ya aHeeberi. Miruku dha Paaulu pooti onikhalihera olelo-va nkhama dhaakhalihenra awa makiristau a eseekulu yoopacera. Ohiya-vo, nikhupali yoolaihera ya Yehova enlotta wiira owo khankhala-khala aninyanyalaka. (aHeb. 13:5, 6) Tivondho nihihiye olipelela epooma en’ya okhala mahiku ootheene, niire dho, Omwene wa Muluku. Napaka elo, ninoophwanya mareeliho awaatta nhoolo.—Math. 25:34.

NYUWO MWAAYA WAAKHULA DHAI?

  • Seeni nintthuneya nhu olipiha onroromela wihu Yehova nenna-va?

  • Seeni nintthuneya nhu okhala awiiwelela wiira niwerye woopowa okathi wa ‘maxakha muulupale’?

  • Seeni nintthuneya nhu nenna-va woonihera ophetana nkhama anna ni okhala oowaakhela aletto?

NCIPO 157 Nrettele Weekhweeli!

a Okathi aatikhiwa iye Biibiliya, ipooma dhawaatta dhaalamuleliwa ni mwene mmodha. Ndho epooma nkhama ela yaathokoreriwa okhala omwene.—Maph. 14:2.

b Elo yiiranen’ye mwaakha wa 67 Nuumala Kiriistu Ora, nuumala makiristau otthawa oYerusaleemu ni oYudeya.

c Nuulumo nitaphuleliwe nawi ‘ophetana nkhama anna’ onihimmwa opheta anooniherana awa atthu a emudhi emodharu. Masi Paaulu orumeela nuulumo nna atthunaka olotta opheta wuulupale ninwoonihera nhu anna ni arokora mmulokoni.

    Iliivura dha Emakhuwa-Marrevoni (2013-2025)
    Okhuma
    Ovolowa
    • Makhuwa-Marrevone
    • Ovaha
    • Yootthuna nnyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Inamuna Dhoorumeela
    • Malakihero a Ovitha Ixiiri
    • Ikonfikurasau dha Ovitha Ixiiri
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha