Natu imbileni Jehova!
‘Onda hala okwiimbila Kalunga kange, fimbo ndi li po.’ — EPS. 146:2.
1. Oshike sha li she linyengifa omunyasha David a tote amwe omomapsalme aye?
ESHI David a li omunyasha, okwa li a longifa efimbo lihapu mokulifa oimuna yaxe moixwa yopopepi naBetlehem. Fimbo a li ta lifa eedi, David okwa li a dula okukonakona oinenelonga yeshito laJehova ngaashi eulu li yadi eenyofi, ‘oifitukuti yomofuka’ nosho yo ‘eedila dokeulu.’ Osho David a li a mona, osha li she mu kuma neenghono noshe mu linyengifa a tote omaimbilohambelelo taa kumu omutima opo a tange Omushiti omolwoinenelonga yaye. Omaimbilo mahapu oo David a li a tota otaa hangwa membo lOmapsalme.a — Lesha Epsalme 8:3, 4, 7-9.
2. (a) Ongahelipi omaimbilo taa dulu okukuma omunhu pauhandimwe? Yandja oshihopaenenwa. (b) Oshike hatu dulu okulihonga mEpsalme 34:8, 9 nosho yo mEpsalme 139:2-8 shi na sha nekwatafano olo la li pokati kaDavid naJehova?
2 Otashi dulika David a li e lihonga okukala omwiimbi omunekeka pefimbo olo. David okwa li e na owino muhapu wokwiimba, nomolwaasho a li a shivwa a ka shikile ohamba Saul okahumbafeta. (Omayel. 22:29) Omusika yaDavid oya li hai ngungumaneke omadiladilo ohamba ngeenge ya pwiduka, ngaashi ashike eemusika diwa dokunena hadi tulumukifa ovanhu. ‘Saul okwa li ha kala a tulumukwa nawa’ ngeenge David ta shiki okahumbafeta. (1 Sam. 16:23) Omaimbilo oo a totwa nokwa shangwa komwiimbi oo omutilikalunga, oku na ongushu fiyo okunena. Diladila ashike kwaashi: Paife opa pita omido da konda 3 000 okudja eshi David a dalwa, ndele ovanhu omamiliyona ve lili noku lili mounyuni aushe ohava mono ehekeleko nosho yo eteelelo mokulesha pandjikilile Omapsalme aDavid. — 2 Omaf. 7:6; Lesha Epsalme 34:8, 9; 139:2-8; Amos 6:5.
Omaimbilo okwa fimanenena melongelokalunga lashili
3, 4. Omalongekido elipi a li a ningwa po pefimbo laDavid e na sha nokwiimba omaimbilo mayapuki?
3 David okwa li e na ounghulungu wokwiimba nokwa li a longifa ounghulungu waye monghedi ya denga mbada, sha hala okutya, mokutumbalekifa Jehova. Konima eshi David a ninga ohamba yaIsrael, okwa li a ninga po omalongekido opo ku kale haku imbwa omaimbilo mawa pefimbo lelongelokalunga olo kwa li hali ningilwa metwalihangano. Ovalevi ve dulife poshitimulongo shimwe shomwaavo va li hava longo motembeli, sha hala okutya, Ovalevi 4 000 lwaapo, ova li va hoololwa va ninge ‘ovaimbi,’ nOvalevi 288 ova li va ‘hongwa okwiimbila Omwene ehambelelo, naaveshe ova li ovanongo.’ — 1 Omaf. 23:3, 5; 25:7.
4 Omaimbilo mahapu oo a li haa imbwa kOvalevi okwa totwa kuDavid. Omuisrael keshe oo kwa li ha mono omhito yokukala po ngeenge omaimbilo oo a totwa kuDavid taa imbwa oku na okukala kwa li he linyengifwa neenghono kwaasho a uda. Lwanima, eshi oshikefa shehangano sha li sha etwa muJerusalem, “David okwa lombwela ovakulunhu Ovalevi nokutya, [nava] tule po ovakwao ovaimbi nouhumba nouhumbafeta noushandji nomanghuma, va shike nokuyelula ondaka yomaimbilo ehafo.” — 1 Omaf. 15:16.
5, 6. (a) Omolwashike ovanhu vopefimbo lepangelo laDavid va li va lenga omaimbilo neenghono? (b) Otu shi shii ngahelipi kutya okwiimba okwa li oshitukulwa sha fimana shelongelokalunga laIsrael shonale?
5 Omolwashike ovanhu vopefimbo laDavid va li va lenga omaimbilo neenghono? Mbela omolwaashi ashike ohamba oyo ya li omwiimbi? Ahowe, etomheno limwe kutya omolwashike va li hava imbi ola ka hololwa lwanima kohamba iyuki Hiskia oyo ya li ya hovelulula vali oilonga yomotembeli. Omafimbo omativali 29:25 otaa ti: ‘[Hiskia] okwa tula po Ovalevi mongulu yOmwene ve neesimbale nouhumbafeta noushandji pashipango shaDavid noshaGad, omumonikokule wohamba noshomuprofeti Natan, osheshi Omwene e shi lombwela ovaprofeti.’
6 Jehova okwa li ha wilike ovalongeli vaye okupitila movaprofeti opo ve mu tange nomaimbilohambelelo. Ovaimbi vomepata lovapristeri kava li nokuli va pitikwa va longe oilonga yonhumba oyo Ovalevi vakwao va li va teelelwa va longe opo ashike va dule okulongifa efimbo la wana tashi dulika mokutota nokulideula omaimbilo. — 1 Omaf. 9:33.
7, 8. Ngeenge tashi uya pokwiimba omaimbilo Ouhamba, oshike osho sha fimanenena shi dule ounghulungu wokwiimba?
7 Otashi dulika u tye: “Ngeenge tashi uya pokwiimba nawa, ame ngeno inandi dula okukwatelwa mo mwaavo va li hava imbi nawa metwalihangano molwaashi nghi na ounghulungu wokwiimba.” Ndelenee havaLevi aveshe va li ve na ounghulungu wokwiimba. Omafimbo otete 25:8 otaa ulike kutya Ovalevi vamwe ova li ‘ovalihongi.’ Shihokwifa, otashi dulika mokati komapata makwao namo mwa li mu na ovadani vomusika novaimbi ovanekeka, ndele Jehova okwa li ashike a hoolola Ovalevi ovo va ungaunge nomaimbilo. Ohatu dulu okukala noushili kutya, kutya nee Ovalevi ovadiinini ova li ve na ‘ounongo’ wokwiimba ile ‘ovalihongi’ ashike, aveshe okwa li hava wanifa po oshinakuwanifwa shavo nomutima aushe.
8 David okwa li e hole okwiimba nokwa li e na ounghulungu. Ndele mbela Kalunga oha hokwa ashike ovo ve na ounghulungu wokwiimba? David okwa popya mEpsalme 33:3, a ti: ‘Shikeni nawa [ngaashi tamu dulu, NW] neendaka denghuma.’ Oshitwa osha yela kutya Jehova okwa hala tu mu tange ‘nawa ngaashi hatu dulu.’
Onghandangala oyo omaimbilo a kala taa dana konima yefyo laDavid
9. Hokolola kutya ngeno oshike tashi dulika wa mona nowa uda ngeno owa li peyapulo lotembeli pefimbo lepangelo laSalomo.
9 Pefimbo lepangelo laSalomo, omaimbilo okwa li haa dana onghandangala inene melongelokalunga la koshoka. Peyapulo lotembeli opa li ongudu yovaimbi ve lili noku lili, noya li tai imbi pamwe novashiki vomanghuma ve li 120. (Lesha 2 Omafimbo 5:12.) Ombibeli otai ti: ‘Ovashiki vomanghuma oivela [ovo aveshe va li ovapristeri] novaimbi aveshe kumwe va hovela nondaka imwe okuhambelela nokupandula Omwene, osheshi Ye omuwa, osheshi ouwanghenda waye tau kala fiyo alushe.’ Diva fimbo va li tava imbi pombada nehafo, “ongulu yOmwene ya yadifwa oshilemo,” osho sha li euliko kutya Jehova okwe va hokwa. Kasha li tuu shitunhula notashi kumwifa okupwilikina komanghuma aeshe oo a li taa shikwa taa endele pamwe novaimbi omayovi ovo va li tava imbi ve li omuko umwe! — 2 Omaf. 5:13.
10, 11. Oshike tashi ulike kutya Ovakriste vonale ova li hava imbi pefimbo lelongelokalunga?
10 Ovakriste vonale navo ova li hava imbi pefimbo lelongelokalunga. Oshoshili kutya Ovakriste ovo ova li hava ongalele momaumbo, ndele hametwalihangano ile motembeli. Kasha li hashi kala shipu kuvo okuya keenhele dokwoongala molwaashi ova li va taalela omahepeko nosho yo omaupyakadi amwe vali. Ndele nande ongaho, Ovakriste ovo ova li hava tange Kalunga nomaimbilo.
11 Omuyapostoli Paulus okwa li a ladipika ovamwaxe Ovakriste vomuKolossi, a ti: “Pukululafaneni, . . . nomapsalme nomaimbilopandulo, nomalwiimbo opamhepo nokwiimbila Kalunga.” (Kol. 3:16) Eshi Paulus naSilas va li va tulwa modolongo, ova li va hovela ‘okwiilikana ndee tava fimaneke Kalunga nomaimbilohambelelo,’ nonande kava li ve na omambo omaimbilo. (Oil. 16:25) Ngeenge owa tulwa modolongo, mbela omaimbilo angapi Ouhamba to ka dula okwiimba momutwe?
12. Ongahelipi hatu dulu okuulika kutya otwa lenga omaimbilo Ouhamba?
12 Molwaashi omaimbilo oku li oshitukulwa sha fimana shelongelokalunga letu, lipula kutya: ‘Mbela onda lenga ngoo shili omaimbilo etu? Ohandi ningi ngoo eenghendabala ndi fike pefimbo pokwoongala, poyoongalele ya kula naai inini opo tu ka imbe pamwe novamwatate novamwameme eimbilo lopehovelo, nohandi imbi ngoo tashi di komutima? Mbela ohandi ladipike ngoo ounona vange vaha kale tava diladila kutya eimbilo olo hali imbwa pokati kOkwoongala kwOfikola yOukalele nOkwoongala kwoPailonga ile olo hali imbwa pokati koshipopiwa shomoipafi nEkonakono lOshungonangelo oli li omhito yefudepo, tashi dulika tave lipula kutya omhito yavo yokudja mo moipundi inashi pumbiwa, nelalakano ashike loku ke livyula momaulu?’ Okwiimba oku li oshitukulwa shelongelokalunga letu. Doshili, kutya nee otu na ‘ounongo’ wokwiimba ile ‘ovalihongi,’ atushe ohatu dulu notu na okukala hatu hambelele Jehova twa hangana. — Yelekanifa 2 Ovakorinto 8:12.
Eemhumbwe ohadi ende tadi lunduluka mokweendela ko kwefimbo
13, 14. Okwiimba tashi di komutima pokwoongala kwetu kweongalo okwa fimana shi fike peni? Yandja oshihopaenenwa.
13 Omido da konda 100 da pita, o-Zion’s Watch Tower oya li ya yandja limwe lomomatomheno kutya omolwashike omaimbilo etu Ouhamba a fimanenena. Oya ti: “Okwiimba oko onghedi iwa yokufindila oshili momadiladilo nosho yo momitima doshiwana shaKalunga.” Eendjovo dihapu domaimbilo etu oda kanghamena kOmishangwa, onghee hano, okulihonga eendjovo domaimbilo onhumba momutwe otashi ka kala onghedi ya denga mbada yokufindila oshili momitima detu. Luhapu ovanhu ovo have uya pokwoongala kwetu oshikando shotete ohava pandula neenghono okwiimba kweongalo taku di komutima.
14 Onguloshi imwe mo 1869, fimbo C.T. Russell a li ta shuna keumbo tadi koilonga, okwa li a uda ovanhu tava imbi ve li molupale lokoshi yedu. Pefimbo opo, okwa li a hangwa a xupula kutya ke na efiku a mone oshili kombinga yaKalunga nomolwaasho okwa li a tokola okulitula mongeshefa yaye, ta tomhafana kutya ngeenge okwa likola oimaliwa yonhumba, ota ka dula okukwafela ovanhu painiwe nokuli nonande ita dulu oku va kwafela pamhepo. Omumwatate Russell okwa li a ya molupale olo la li li yadi ondwi nola kaka, nokwa li a hanga mo ovanhu tava ningi elongelokalunga. Opo nee okwa kala omutumba nokupwilikina. Konima yefimbo, Russell okwa ka shanga a ti kutya osho a li a uda oufiku oo “pawiliko laKalunga, osha li she mu kwafela a pepaleke eitavelo [laye] kutya Ombibeli oya nwefwa mo shili kuKalunga.” Didilika kutya okwiimba oko kwa li kwe linyengifa omumwatate Russell a ye molupale omo mwa li tamu ningilwa elongelokalunga.
15. Omalunduluko elipi a ningwa po membo letu lomaimbilo omolweudeko letu lipe lOmishangwa?
15 Mokweendela ko kwefimbo, opa ningwa omalunduluko e na sha neudeko letu lOmishangwa. Omayeletumbulo 4:18 okwa ti: “Elila lovayuki li li ngaashi eluwa tali tende, lo tali eta ouyelele tau hapupala fiyo omutenya tau tu.” Eshi ouyelele wa enda tau hapupala, osha ningifa pa ningwe omalunduluko moshikalimo shomaimbilo etu. Omido 25 da pita, Eendombwedi daJehova moilongo ihapu oda kala tadi hafele okulongifa embo lomaimbilo li na oshipalanyole Natu imbileni Jehova omaimbilohambelelo.b Ouyelele owa enda tau hapupala kombinga yoikundafanwa ihapu momukokomoko womido odo embo olo lomaimbilo la kala tali longifwa, nomolwaasho omautumbulilo amwe oo a longifwa membo olo lomaimbilo okwa kwisha. Pashihopaenenwa, ihatu ti vali “elongekido lipe,” ndele ohatu ti “ounyuni mupe.” Paife ohatu ti kutya edina laJehova otali ka “yapulifwa,” ndele ihatu ti otali ka “yukipalifwa.” Doshili, otwa li twa pumbwa okuninga po omalunduluko membo letu lomaimbilo omolweudeko lipe olo twa mona.
16. Embo lipe lomaimbilo otali ke tu kwafela ngahelipi tu dulike komayele aPaulus oo taa hangwa mOvaefeso 5:19?
16 Omolwetomheno olo la popiwa mokatendo ka tetekela namakwao amwe, Olutuwiliki ola yandja epitikilo opo pa nyanyangidwe embo lipe lomaimbilo li na oshipalanyole Natu imbileni Jehova. Omuvalu womaimbilo membo olo lipe owa ninipikwa, paife omu na ashike omaimbilo 135. Molwaashi paife omaimbilo omanini, ohatu dulu okukoneka momutwe omaimbilo amwe oo mape. Okuninga ngaho oku li metwokumwe nomayele aPaulus oo e li mOvaefeso 5:19. — Lesha.
Oto dulu okuulika kutya ou hole omaimbilo shi fike peni
17. Oshike tashi ke tu kwafela tu finde oumbada wokukala twa tila okwiimba pokwoongala?
17 Mbela otu na okweefa oumbada u tu imbe tu imbile Jehova pokwoongala kwopaKriste? Natu shi talele mefano eli: Ngeenge tashi uya pokupopya, mbela kashi fi shoshili kutya “atushe ohatu puka luhapu”? (Jak. 3:2) Ndele nande ongaho, ihatu efa nandenande okuhawanenena kwetu ku tu imbe tu tange Jehova ngeenge hatu udifa eumbo neumbo. Ngeenge osho ngaho, omolwashike tu na okweefa okuhawanenena kwetu ku tu imbe tu imbile Kalunga? Jehova oo “a shitila omunhu okanya,” oha kala a hafa okupwilikina kufye ngeenge hatu longifa eendaka detu oku mu tanga. — Ex. 4:11.
18. Yandja omaetepo e na sha nanghee taku dulu okulihongwa eendjovo domaimbilo.
18 Oka-CD ke na oshipalanyole Natu imbileni Jehova — ke na omawi ovaimbi (Sing to Jehovah — Vocal Renditions), oka pita momalaka mahapu. Oke na omusika iwa nosho yo ovaimbi tava imbi omaimbilo mape. Oshiwa neenghono okupwilikina komusika oyo i li mo. Ngeenge owa kala ho pwilikine omaimbilo oo luhapu, oto ka dula okulihonga diva eendjovo domaimbilo amwe omwaao mape. Eendjovo domaimbilo mahapu oda longekidwa monghedi omo omunhu ta dulu okwiimba omukweyo wonhumba, ndele ta dulu okudimbuluka noupu kutya eendjovo dilipi tadi landula ko. Ngeenge to dana oka-CD oko, omolwashike ito kendabala okwiimba pamwe nako? Ngeenge owa kala ho lihongo eendjovo domaimbilo oo nomusika yado fimbo u li keumbo, osha yela kutya oto ka dula okwiimba omaimbilo oo nondjungu ngeenge u li pOlupale lOuhamba.
19. Oshike sha kwatelwa mo mokulongekida eemusika domaimbilo etu Ouhamba?
19 Oshi na oupu tuha yandje elitulemo komusika oyo hatu hafele ngeenge tu li poshoongalele shefiku le likalekelwa, oshoongalele shoshikandjo nosho yo poshoongalele shoshitukulwa. Ndele otu na okudimbuluka kutya osha pula eenghendabala dihapu opo ku longekidwe omaimbilo a tya ngaho. Ngeenge eimbilo lonhumba ola hoololwa, ohapa ningwa omalongekido opo oilyo 64 yongudu yovaimbi vo-Watchtower i pewe eimbilo olo la shangwa la yela nawa i li imbe. Opo nee, ovadani vomusika ohave lideula eimbilo olo oule weevili dihapudihapu, nohauxuuninwa eimbilo ohali ka kwatwa mostudio yetu i li moPatterson, muNew York. Ovamwatate novamwameme omulongo vomwaavo hava imbi, ihava di mOilongo yaHangana. Ovamwatate novamwameme aveshe ovo ove shi tala ko shi li oufembanghenda okukufa ombinga mokulongekida eemusika odo diwa odo hatu longifa poiningwanima yetu yoPauteokratika. Natu ulikeni kutya otwa pandula eenghendabala davo dopahole. Ngeenge omunashipundi womutumba woshoongalele e tu shiva tu pwilikine komusika, natu kaleni omutumba meendelelo nokupwilikina twa ngungumana komusika oyo ya longekidwa pahole.
20. Owa tokola toko okuninga po shike?
20 Jehova oha yandje elitulemo komaimbilo etu ehambelelo. Omaimbilo a tya ngaho okwa fimana kuye. Onghee hano, ohatu dulu okuhafifa omutima waye mokukala hatu imbi nomutima aushe ngeenge twa ongaleni. Doshili, kutya nee otu na ounongo wokwiimba ile ovalihongi, natu kaleni hatu ‘imbile Omwene’! — Eps. 104:33.
[Omashangelo opedu]
a Shihokwifa, omafelemido omulongo konima yefyo laDavid, ongudu yovaengeli oya li ya shiivifila ovafita voimuna shi na sha nokudalwa kwaMessias, va hangwa tava lifa oimuna moixwa yopopepi naBetlehem. — Luk. 2:4, 8, 13, 14.
b Omaimbilo aeshe 225 okwa li a tolokwa momalaka e dulife 100.
Oto diladila ngahelipi?
• Oihopaenenwa yopefimbo lOmbibeli ilipi tai ulike kutya omaimbilo otaa dana onghandangala ya fimana melongelokalunga letu?
• Ekwatafano lilipi li li pokati kokudulika koshipango shaJesus osho shi li muMateus 22:37 nokukufa ombinga nomutima aushe mokwiimba omaimbilo Ouhamba?
• Omeenghedi dimwe dilipi hatu dulu okuulika olupandu lokupandula omaimbilo etu Ouhamba?
[Efano pepandja 31]
Mbela oho ladipike ngoo ovana voye vaha kale tava di mo moipundi inashi pumbiwa ngeenge taku imbwa?