KHANI YOFUNJEDA 27
Chifukwa N’ni Ninafuneela Ova Yehova?
“Usamwali wolimba na Yehova ngwaathu anayo kanamuova.” — SAL. 25:14.
NYIMBO 8 Yehova Ndiye pothawirapo pathu
VYEVYO NINAFUNJEDE IYOa
1-2. Mogwilizana na Salimu 25:14, kodi ninafuneela panga n’ni akala ninafuna kala vausamwali wapama na Yehova?
KODI munaganiza ira mba makalelo aavi ofuneya ira mukale va usamwali na muthu m’mo-iwa? Mookaikela, munokoza fotokoza ira asamwali aimbarimbari kanofuneya ira kaomeliwanenga koma teto kakami-anenga. Mwina kamunaganizelevo ira mantha chiikalelo yofuneya ira athu kakale masamwali apama. Komave, monga mwemo lemba losogolela khanila linatonyi-edelaathu, athu anayo kanafuna kala vausamwali na Yehova kanafuneela ‘muova.’ — Welengani Salimu 25:14.
2 Kaya nikan’le nitumikelanga Yehova wa thawi indendai moi avi, etene iyene ninafuneela pitiliza muova vinjinji. Koma kodi ova Mulungu unatapulela n’ni? Kodi ninafunjede avi ova Yehova? Nanga ninafunjede n’ni va khani yoova Mulungu wa Obadiya, Ndimuwa wa Asembe Yehoyada koma teto Mwene Yehoasi?
KODI OVA MULUNGU UNATAPULELA N’NI?
3. Fotokozani vyongo vimo-i vyevyo vinanipangi-e kaana mantha, koma teto mwemo vyevyo vinanikuzeleathu.
3 Thawi dimo-i ninoova akala ninaona ira ninogumana na vuto limo-iliwalene. Mantha anala mbofwanelela teto kanokoza nikami-a ira nipange vyongo mwazelu. Ova gwa unopangi-a ira kaniende mpepetele mwalipedi. Koma teto ova poreya unopangi-a ira nitawe vamalo oophi-a. Teto ova ononga usamwali-u na muthu unoyo ninamuomeliwana iyo unopangi-a ira kanionge kapena panga vyongo vyevyo vinamukumudwi-e.
4. Kodi Satana unafuna ira nikaena mantha oyi avi voonga vya Yehova?
4 Satana unofuna ira athu kamuovenga Yehova mo-ofwanelela. Liye unolimbikisa maganizo anayo Elifazi an’na liye oyi Yehova ngu Mulungu unoyo unakeda fwanyela athu amo-i vifukwa, wauwali koma teto pivyo-owandeya musangalasa. (Yobu 4:18, 19) Satana unafuna ira nimuovenga vinjinji Yehova mpakana fiya vo-iya mutumikela. Ira nipewe msampha unola, ninafuneela mulemekeza Mulungu koma teto muovanga mofwanelela.
5. Kodi ova Mulungu unatapulela n’ni?
5 Muthu unoyo unaova Mulungu mofwanelela, unomuomeliwana teto kanafuna panga iliyetene ineyo inasokoneze usamwalae na liye. Yesu ‘oomuova Mulungu’ mundila inela. (Aheb. 5:7) Liye kaamuona Yehova ngati muthu m’mo-iwene oophi-a. (Yes. 11:2, 3) M’malomwiwa, oomuomeliwana vinjinji teto oofuna muvwela. (Yoh. 14:21, 31) Mofwanafwana na Yesu, na-iyene teto ninomulemekeza vinjinji Yehova chifukwa ngwachikondi, wazelu, wachilungamo koma teto wakopolo. Ninoiziwa ira Yehova unoniomeliwana vinjinji teto unokuziwa na vyevyo ninaira iyo aniva-a malangizo. Ninokoza mupangi-a ira avwe voreya m’murimani kapena teto sangalasa murimae. — Sal. 78:41; Miya. 27:11
NINOKOZA FUNJEDA OVA MULUNGU
6. Kodi chindila imo-iwa iivi ineyo inanikami-e ira nifunjede ova Mulungu? (Salimu 34:11)
6 Etene iyene kaninabaliwa na murima oova Yehova, m’malomwiwa ninafuneela esaesa ira niukaena. (Welengani Salimu 34:11.) Ndila imo-iwa ineyo ninapangele iyo vyevi kuganizela vyevyo alengile liye. Naonanga zelu, kopolo koma teto chikondi ya Mulungu wa iyo athu, vyevyo vinaoneela “muvyongo vyevyo apangile liye,” ninowambeela mulemekeza koma teto muomeliwana vinjinji. (Arom. 1:20) Murongola m’mo-iwa zina lae Adrienne aongile ira, “Zelu da Yehova, dedo dinaoneela muvyongo vyevyo apangile liye, dinondimali-a zelu koma teto dinondikami-a zindikila ira liye unoiziwa vyongo vyoi pi vyapama vinjinji wa miyo.” Ganizela vyevi modii-a woomupangi-a onga ira, “Ndiye ndinapangele n’ni vyongo vyevyo vinasokoneze usamwalanga na Yehova, unoyo andiva-ile moyo?” Kodi nanyen’ne munokoza fwanya thawi mulungu unola yoi muganizele imo-iwene ineyo Yehova alengile liye? Panga vyevi unoukami-ani ira mumulemekezenga koma teto muomeliwana vinjinji Yehova. — Sal. 111:2, 3.
7. Kodi pepelo linanikami-e avi ira nimuovenga Yehova mofwanelela?
7 Ndila imo-iwa ineyo inanikami-e ira niovenga Mulungu kupepela thawi detene. Napepelanga vinjinji, pavevo teto Yehova unakala liye fwi-u. Thawi iliyetene ineyo nimuvepile iyo ira aniva-e kopolo ira nivilele mavuto amo-iwene, ninoumbuwela ira liye ukaana kopolo dodabwi-a. Namuyamikelanga Yehova chifukwa ya mphaso ya Mwanae, vinoniumbucha ira liye unoniomeliwana vinjinji. Teto napepelanga mapepelo opembezela ira anikami-e va vuto limo-iliwalene, ninoumbuwela ira liye ngwazelu vinjinji. Mapepelo oyi eni kanonipangi-a ira nimulemekezenga vinjinji. Teto kanonipangi-a kala osimikiza ira kanipange iliyetene ineyo inaononge usamwali-u na liye.
8. Kodi ninapange avi ira nipitilize ova Mulungu?
8 Ninokoza pitiliza ova Mulungu vowelenga Baibulo, nayolinga yoi nifunjede va visazo vyapama koma teto vyotakala vyevyo vili m’bukuli. Tiyemoni nikambirane visazo vin’li vya atumiki ororomeleya a Yehova, anayo kali Ndimuwa wa Asembe Yehoyada koma teto Obadiya, unoyo ali woing’anela nyumba ya Mwene. Vanduli viwa ninoona vyevyo ninafunjede iyo wa Mwene Yehoasi wau Yuda, unoyo aambeelile pama koma vanduli viwa oo-iya tumikela Yehova.
MUKALENGA OLIMBA MURIMA NGATI OBADIYA, UNOYO AOVA MULUNGU
9. Kodi ova Mulungu wamukami-ile avi Obadiya? (1 Mamwene 18:3, 12)
9 Baibulo linowambeela fotokoza vya Obadiyab na mawu oyi: “Obadiya ali angatonyi-edile ira ali muthu oova Yehova vinjinji.” (Welengani 1 Mamwene 18:3, 12.) Kodi mantha ofwanelela kamukami-ile avi Obadiya? Koomukami-a ira akale oona murima koma teto ororomeleya, vyevyo vyapangi-ile ira mwene amu-ele kala woing’anela nyumbae. (Fwanafwani-edani na Nehemiya 7:2.) Ova Mulungu woomukami-a Obadiya kala olimba murima vinjinji, moi liye afuneela kaana ikalelo inela. Liye ookaana moyo va thawi ya ulamulilo wa Mwene Ahabu unoyo “apangile vyotakala vinjinji vamaso va Yehova kwaranya [mamwene] etene anayo kakan’lewo liye aanakalewo.” (1 Mam. 16:30) Koma teto, Yezebeli mu-iyana wa Ahabu, unoyo alambela Baala, ooidana vinjinji na Yehova, moi ooshisha mali-a lambela oona mu umwene wa umpoto. Liye oopha anamaongela anjinji a Mulungu. (1 Mam. 18:4) Mookaikela, Obadiya alambela Yehova va thawi yorucha.
10. Kodi Obadiya atonyi-edile avi ira ali olimba murima vinjinji?
10 Kodi Obadiya atonyi-edile avi ira ali olimba murima vinjinji? Yezebeli angaamben’le saelasaela anamaongela a Mulungu ira aaphe, Obadiya oobisa anamaongela 100 ‘m’magulu ambin’li a anamaongela 50 gulu lililetene, teto oowava-a nkate na ma-inje.’ (1 Mam. 18:13, 14) Ngati vyevi vyaaiziweye, kai vyokaiki-a ira muthu olimba murimola oophiwa. Pivyoona ira Obadiya ali muthu ngati iyene teto kaafuna khwa. Koma liye oomuomeliwana vinjinji Yehova koma teto atumikae kwaranya mwemo aomeliwana liye moywae.
Ngakhale ira chitwi-u chiyoruni-iwa muilambo iwa, molimba murima, m’bali unapeleka yodja yauzimu wa a Mboni afwae (Onani ndima 11)c
11. Kodi atumiki a Yehova a malambwano kanafwanafwana avi na Obadiya? (Onani teto ithuzithuzi.)
11 Malambwano atumiki anjinji a Yehova kanakala muvilambo vyoi chitwi-u choruni-iwa. Aliwa kanopeleka ulemu ofwanelela wa andimuwa andimuwa a boma, koma mofwanafwana na Obadiya, kanopeleka ulemu ulukulu vinjinji wa Yehova teto katina-iya mulambela. (Mat. 22:21) Aliwa kanotonyi-eda ira kanoova Mulungu vomuvwela m’malo moova athu. (Vyo. 5:29) Aliwa kanopanga vyevi vopitilizave laleela uthenga wapama koma teto panga misonkano mobisa. (Mat. 10:16, 28) Aliwa kanoonechecha ira abali na arongoliwa kanofwanya yodja yauzimu ineyo kanafuneelaathu. Kaganizelani isazo ya Henri, unoyo unakala wu Africa muilambo imo-iwa ineyo chitwi-u yali yoruni-iwa wa thawi yoyeva. Vathawiyo, liye oovipeleka ira apelekenga yodja yauzimu wa a Mboni afwae. Henri alembile ira: “Mwachibadwa ndili wamanyazi. Ndinororomela ira ulemu ulukulu unoyo ndinapeleka miyo wa Yehova ngunoyo wandikami-ile ira ndikale olimba murima.” Nanyen’ne munokoza limba murima ngati Henri. Vyevi vinokoza wandeya akala munaova Mulungu mofwanelela.
MUKALENGA OROROMELEYA NGATI NDIMUWA WA ASEMBE YEHOYADA, UNOYO AOVA MULUNGU
12. Kodi Yehoyada na iyanae katonyi-edile avi ira kali ororomeleya vinjinji wa Yehova?
12 Ndimuwa wa Asembe Yehoyada oowova Yehova, moi vyevi vyoomupangi-a ira akale ororomeleya koma teto alimbikisenga lambela oona. Umboni wa vyevi waoneele vevo Ataliya, mwana wa Yezebeli, awakile liye umwene wu Yuda. Vookala vifukwa vyovweya vyoi athu kamuovenga Ataliya. Liye ali wankhanza teto chifukwa yofunechecha kala olamulela, oofiya mpakana voshisha apha a-ima etene a mwene, anayo kali vizuulu vyae. (2 Lim. 22:10, 11) Yehoasi, unoyo ali m’mo-i wa a-imayo, kaaphiwe chifukwa yoi Yehosabati mu-iyana wa Yehoyada oomuvulumucha. Liye na mamunae koomubisa nomusamalelanga. Vyevyo Yehoyada na Yehosabati kapangileathu vyookami-a teteza zele wa mamwene wa Davide. Yehoyada ali ororomeleya wa Yehova teto kaapangile mantha na Ataliya. — Miya. 29:25.
13. Vevo Yehoasi an’na liye chaka 7, kodi Yehoyada atonyi-edile avi nawili ira ali ororomeleya?
13 Vevo Yehoasi an’na liye chaka 7, Yehoyada ootonyi-eda nawili ira ali ororomeleya wa Yehova. Liye ookoza vyoi Yehoasi akale mwene, teto akala vyevi vyawandeye, muthu ofwanelela ookala vapando waumwene wa Davide. Pivyovaela oneya ira akala vyalepeleye, Yehoyada oophiwa. Mokami-iwa na Yehova, vyevyo akozile liyevi vyoowandeya. Yehoyada ookami-iwa na asogoleli a magulu a asilikali koma teto Alevi, vomu-ela Yehoasi kala mwene teto Ataliya oophiwa. (2 Lim. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Vanduli viwa Yehoyada “oopanga pangano vaari va Yehova, mwene, na athu, ira athwayo katonyi-edenga ira mbaathu a Yehova.” (2 Mam. 11:17) Koma teto liye “oo-ela alonda avachipata vakwikwi na vipata vya nyumba ya Yehova ira uliwetene otakali-iwa mundila iliyetene kavolowe.” — 2 Lim. 23:19.
14. Kodi Yehoyada alemekeziwe avi chifukwa yolemekeza Yehova?
14 Thawi ya Yehoyada ya-anafiye, Yehova ali angaongile ira: “Anayo kanandilemekeza ndinowalemekeza.” Moi liye oomudalisa Yehoyada. (1 Sam. 2:30) Mofwanafwani-a, liye oolola ira vyapama vyevyo ndimuwa wa asembela apangile liye vilembiwe m’Mawae ira vinilangizenga. (Arom. 15:4) Koma teto Yehoyada angatatiile, oova-iwa ulemu wavadela vo-eliwa m’manda “mu Mzinda wa Davide, chifukwa oopanga vyapama mu Izarayeli koma teto wa Mulungu oona na Nyumbae.” — 2 Lim. 24:15, 16.
Mofwanafwana na Ndimuwa wa Asembe Yehoyada, ova Mulungu unokoza nipangi-a ira nikami-enga mororomeleya abali-u (Onani ndima 15)d
15. Kodi ninafunjeda n’ni va khani ya Yehoyada? (Onani teto ithuzithuzi.)
15 Khani ya Yehoyada inokoza nikami-a etene iyene ira nimuovenga Mulungu. Andimuwa kanokoza musazi-eda Yehoyada vokala cheru notetezanga khosa da Mulungu mororomeleya. (Vyo. 20:28) Achikulile kanokoza funjedavo yongo wa Yehoyada ira akala kanaova Yehova nokalave ororomeleya, liye unokoza a-indi-eda chito vokwakwaneli-eda yolingae. Liye kanaaona ira aliwa mbo-ofuneya. Azombwe kanokoza funjedavo yongo voona mwemo Yehova airele liye vyongo na Yehoyada nomusazi-edanga volemekeza achikulile, simbwasimbwa anayo katumikele Mulungu mororomeleya wa thawi indendai. (Miya. 16:31) Vomari-a, etene iyene ninokoza funjedavo yongo wa asogoleli a magulu a asilikali koma teto Alevi anayo kamukami-ile Yehoyada. Tiyemoni nikami-enga mororomeleya ‘anayo kanasogolela vaari vi-u’ voavwela. — Aheb. 13:17.
KAMUKALENGA NGATI MWENE YEHOASI
16. Kodi Mwene Yehoasi atonyi-edile avi ira ali ofooka?
16 Vyoira vya Yehoyada vyoomukami-a Yehoasi ira akale Mwene wapama. (2 Mam. 12:2) Vyo-arelavo viwa vyali vyoi mwene waizombwela oofuna musangalasa Yehova. Koma Yehoyada angatatiile, Yehoasi oovwela akalonga ampatuko. Kodi vyo-arelavo viwa vyali vyoi avi? Liye na athwae ‘koowambeela tumikela mizati dopatuleya koma teto mafano.’ (2 Lim. 24:4, 17, 18) Ngakhale ira Yehova ookumudwa na vyevi, “oopitiliza tumiza anamaongela vaari viwa ira kaakami-e welela wa liye . . . , koma katavwele.” Aliwa katamuvwele ngakhale Zekariya mwana wa Yehoyada, oyi kaakede kala namaongela na wasembe wa Yehova, koma ali waibali wa Yehoasi. Teto Mwene Yehoasi kaatonyi-edile yamikela vyevyo banja la Zekariya lairileathu vovulumucha moywae, moi mpakana oofiya vopangi-a ira Zekariya aphiwe. — 2 Lim. 22:11; 24:19-22.
17. Kodi vyongo vyamuendele avi Yehoasi?
17 Yehoasi kaapitilizile ova Yehova teto vyongo kavyamuendele paama. Yehova ali angaongile ira: “Anayo kanandinyoza mbo-okaana chito wa miyo.” (1 Sam. 2:30) Va-anavire thawi, gulu ling’onong’ono la khondo la wu Siriya loogonji-a “gulu la khondo lilukulu vinjinji” la Yehoasi moi lamu-iile “avuteyanga vinjinji” na mabala. Asiriyayo kangadowile, Yehoasi oophiwa na atumikae chifukwa yoi oomupha Zekariya. Athu koowona ira mwenela ali wotakala vinjinji moi katimu-elile “m’manda a mamwene.” — 2 Lim. 24:23-25.
18. Mogwilizana na Yeremiya 17:7, 8, kodi ninaire avi ira kanikale ngati Yehoasi?
18 Kodi ninafunjeda n’ni va isazo ya Yehoasi? Liye ali ngati tengo wa michichi do-olimba unoyo unaroromela tengo umo-iwa ira uimele pama. Eno Yehoyada unoyo ali ngati tengo unoyo Yehoasi aroromela liye angatatiile, liye oowambeela vuruwana athu ampatuko moi ookala o-ororomeleya wa Yehova. Vyevi vinotonyi-eda pama ira kaninafuneela kedanga roromela isazo yapama ya Akiristu afwi-u ngakhale teto ya abali-u ira nimuovenga Mulungu. Ira nipitilize kala va usamwali wolimba na Yehova, na-iyene vaeki-u ninafuneela muwomeliwana koma teto mulemekeza vinjinji vofunjeda Mawae thawi detene, aganizela modii-a koma teto pepela. — Welengani Yeremiya 17:7, 8; Akol. 2:6, 7.
19. Kodi Yehova unafuna ira nipangenga n’ni?
19 Yehova kanafuna vyongo vinjinji wa iyo. Vyevyo unafuna liye vifotokoziwe va lemba la Namalaleya 12:13, lelo lini: “Ova Mulungu oona nosunga malamulwae chifukwa vyevi pi vyevyo muthu unafuneela liye panga.” Namuovanga Mulungu, ninoza niwande vilela mavuto anayo ninagumanena iyo nokalave olimba ngati Obadiya na Yehoyada. Kilivo ineyo inaze isokoneze usamwali-u na Yehova.
NYIMBO 3 Ndinu Mphamvu Zathu, Chiyembekezo Chathu Komanso Timakudalirani
a Monga mwemo ka-indi-ediweathu chito m’Malemba, mawu oyi ‘ova’ kokaana matatauzo anjinji. Mogwilizana na khani ineyo inafotokoziwa, mawala kanokoza tatauza mantha koma teto ulemu. Khanila inonikami-a kaana mantha anayo kananilimbikise kala olimba murima koma teto ororomeleya vomutumikela Babi-u waudimu.
b Obadiya unola kai namaongela Obadiya unoyo akan’le na moyo vangavirile chaka dinjinji, unoyo alembile buku la m’Baibulo loiziweya na zina lae.
c MAWU OSAMBAULA ITHUZITHUZI TAKURU: Va ithuzithuzila, m’bali unagawa yodja yauzimu vathawi ineyo chitwi-u chiyoruni-iwa muilambo iwa.
d MAWU OSAMBAULA ITHUZITHUZI TAKURU: Murongola wachisikana unafunjeda wa murongola wachikulile mwemo unairele liye ulaliki wavafoni, m’bali wachikulile unapeleka isazo vakhani yolimba murima volaleela m’malo ofwanyeya athu anjinji, m’bali oiziwa vinjinji unafunji-a amo-iwa mwemo kanasakaedeleathu vyongo va Nyumba ya Umwene.