Mo lingbi ti sara tongana nyen na kete nginza so mo yeke na ni?
OBED ayeke babâ ti amolenge use. Teti ngu bale-oko, lo sara kua na yâ ti mbeni ngangu hôtel na mbeni kodoro ti Afrika, na lo yeke wara nginza ti lo lakue lakue. A sara si ngoi na ngoi lo na sewa ti lo ayeke gue na mbeni kota ndo so a yeke bata anyama nde nde dä ti bâ ala. Me na ngoi so a zi lo na kua ndali ti so aclient ayeke mingi ape, aye so kue ahunzi.
Teti ngu 22 tongaso, Stephen asara kua na yâ ti mbeni kota banque na lo ga kota zo na yâ ni. Lo su maboko na peko ti kua ti lo ni: lo lango na yâ ti kota da, lo wara oto, lo wara azo ti kua nga amolenge ti lo ayeke gue na angangu ekole. Me na ngoi so banque ni ato nda ti changé aye na yâ ni, a zi lo na kua. Stephen atene: “Li ti mbi na ti sewa ti mbi kue aga kirikiri. Vundu ahon ndo ti mbi, nga bê ti mbi ason sioni, na mbi hinga ye so mbi lingbi ti sara ape.”
Gi ala oko si mara ti ye tongaso asi na ala pëpe. Kota kpale ti konomi so angbâ ti mû gi ndo asara si azo kutu mingi so kozo ayeke na nzoni kua agirisa kua ti ala ni. Mingi ti azo so ayeke gi kua ahan gbä ayeda ti sara akete kua so a futa zo dä nzoni ape, nga na oko ngoi ni ngere ti aye ayeke gue gi guengo na li ni. Kpale ni amû akodoro kue, atâa ati so ayeke na mosoro mingi wala pëpe.
Mo yeke na bezoin ti tâ ndara
Mingi ni tongana a zi e na kua wala a kiri na nginza ti kua ti e na gbe ni, asioni pensé alingbi ti ga kirikiri na li ti e. Nyen na nyen kue, kete mbeto ayeke sara e. Me mbeni zo ti ndara atene tënë so, lo tene: “Tongana tere ti mo awoko na lâ ti ye ti ngangu, ngangu ti mo ayeke kete.” (aProverbe 24:10). Ahon ti tene li ti e aga kirikiri na mara ti ngoi tongaso, a yeke nzoni e sara ye so Bible awa e ti sara, lo tene: “Bata tâ ndara.”—aProverbe 2:7.
Bible ayeke pëpe mbeni mbeti so na yâ ni a yeke fa na mo ye so mo lingbi ti sara na nginza ti mo. Me atâa so kue apendere wango ti lo na ndo ti tënë ti nginza amû maboko na azo kutu mingi awe. Zia e bâ ambeni wango ni so.
Diko ngere ni si. Bâ tënë ti Jésus so na Luc 14:28, so lo tene: “Zo wa na popo ti ala, tongana lo ye ti sara mbeni tour, lo yeke duti kozoni pëpe ti diko ngere ni, ti bâ wala ye so lo yeke na ni alingbi ti tene lo hunzi na tour ni?” Biani, ti tene zo asara ye alingbi na tënë so, a yeke nzoni lo sara na mbeti aye so lo ye ti vo ni na lo ngbâ dä. Me tongana ti so Obed abâ, a yeke kete ye ape. Lo tene: “Lani so mbi ngbâ ti sara kua, e yeke gue na akota magazin na e yeke vo gbâ ti aye so e yeke nga na bezoin ni ape. Lâ oko e mä tere pëpe na ndo ti wungo ti nginza so e yeke mû ti vo na aye ni teti so nginza ayeke asi da.” Tongana e zia na mbeti aye so e ye ti vo, a yeke mû lege na e ti mû kete nginza so e yeke na ni ti vo na aye so sewa ti e ayeke biani na bezoin ni.
Gbian dutingo ti mo. Ti tâ tënë ni a yeke kete ye pëpe ti tene zo ayeda ti kiri na gbe ni, me a yeke mû maboko mingi. Stephen atene: “Ti buba nginza kirikiri pëpe, mbi na sewa ti mbi e gue na yâ ti da ti e wani, so ayeke ti lo kete na so yâ ni ade ti hunzi kue ape. E zia nga amolenge ti e na mbeni ekole so ahunda ti futa nginza mingi ape me so a yeke fa kamême ye nzoni dä.”
A yeke nga nzoni ti tene azo ti sewa asara lisoro polele na popo ti ala na ndo ti ye so a lingbi ala gbian na yâ ti dutingo ti ala. Austin, mbeni koli so asara ândö kua na yâ ti mbeni banque teti ngu gumbaya, atene: “Mbi na wali ti mbi, e duti na e zia na mbeti aye so e yeke tâ na bezoin ni mveni. E zia lege ti vongo akobe so ayeke cher, e zia lege ti guengo na ando ti wungo tere so ngere ni ayeke ngangu mingi, wala ti vongo afini bongo senge senge. Mbi yeke na ngia so sewa ti mbi asara kua maboko na maboko na yâ ti ngoi ti kpale so.” Biani, a yeke peut-être ngangu na akete molenge ti hinga ndani so a hunda ti zia lege ti ambeni ye, me ababâ na amama, ala lingbi ti fa ndani na ala si ala mä yâ ni nzoni.
Yeda ti sara ambeni kua so lâ oko mo sara ni pëpe. Peut-être mo sara kua ti bureau ândö, na fadeso ti tene mo sara kua ti maboko, gi na pensengo ni peut-être a sara mo mbeto. Austin atene: “Na li ti mbi lani, a yeke ngangu na mbi ti sara abuba kua, teti mingi ni mbi yeke lani kota zo na yâ ti mbeni kota ndokua.” A yeke ye ti dongo bê pëpe ti mä mara ti atënë so, teti so aProverbe 29:25 atene: “Son ayeke na lege ti kpengo mbeto ti zo.” Ti pensé lakue gi na ndo ti ye so azo ayeke tene na ndo ti mo ayeke sara si mo yeke wara kobe ti yanga ape. Tongaso, nyen la alingbi ti mû maboko na mo ti hon ndo ti sioni bibe so?
A yeke sarango tere kete. Na peko ti so a zi Obed na kua, mbeni ngbene kamarade ti place ti kua ti lo airi lo ti ga ti sara kua na yâ ti garage ti lo. Kua ti so ni so ahunda ti tambela ayo na yâ ti poussière ti vo apeinture nga na ambeni ye nde ndali ti akutukutu. Obed atene: “Kua ni anzere na mbi lani ti kete ape, me mbeni kua nde ayeke ti lo dä ape. Mbi bi baba yongoro, mbi yeda na kua so nginza ti pekoni alingbi oko ape na ti ngbene kua ti mbi ni, me kamême a lingbi na sewa ti mbi.” Mo nga kue, mo lingbi ti sara ye tongana Obed ape?
Duti na ngia gi na ye so mo yeke na ni. Peut-être ti zo so ayeke na kota kpale ti nginza, tënë ni so agbu ngu ape. Me bâ tapande ti bazengele Paul, so afa tënë ti Nzapa lani mingi. Lo nga kue ye atia lo lani, ni la lo tene: “Mbi manda ti zia bê ti mbi gi na ndo ti ye so mbi yeke na ni. Mbi hinga lege ti duti na yâ ti yere, mbi hinga lege ti duti na ye mingi.”—aPhilippien 4:11, 12.
Dutingo ti e alingbi ti duti nzoni, me na yâ ti angoi so aye ayeke changé dä mingi so, a lingbi nga ti duti sioni ahon ti so e yeke dä. Me tongana e gbu li na ndo ti tënë ti Paul so, a yeke sara e nzoni mingi. Lo tene: “Tâ tënë, gbungo tënë ti Nzapa ngangu so ayeke mbeni lege ti wara kota ye gi tongana zo azia bê ti lo gi na ndo ti ye so lo yeke na ni awe. Ni la, tongana e yeke na kobe, bongo na ndo ti lango, so alingbi na e awe.” Paul awa zo ti duti zo ti goigoi ape, me lo fa tongana nyen la e lingbi ti zia aye ti mitele na tâ place ti ala.—1 Timothée 6:6, 8.
Ye so amû tâ ngia na zo
Warango gbâ ti aye kue so mo zo mo ye ti wara wala warango gbâ ti nginza la si ayeke ga na tâ ngia na zo pëpe. Jésus atene tënë so: “Ngia ayeke mingi tongana zo amû ye na zo ahon ti wara ye na maboko ti zo.” Tâ tënë, tongana e mû aye so e yeke na ni ti mû maboko na azo nga ti dë bê ti ala, so la si ayeke mû tâ ngia na zo.—Kusala 20:35.
Jéhovah Nzapa ahinga nzoni mingi ye so e yeke na bezoin ni, teti lo la lo sara e. Lo mû na e Bible, so na yâ ni e wara apendere wango so amû maboko na azo mingi ti leke dutingo ti ala si ala gi bê ti ala senge senge pëpe. Awango ni so ayeke sara pëpe si zo ayeke sigigi hio na yâ ti kpale ti lo, ên-ën. Me azo so ‘angbâ ti gi royaume ti Nzapa na mbilimbili ti lo kozoni,’ Jésus adë bê ti ala, lo tene so fade Nzapa ayeke mû na ala ye kue so ala yeke na bezoin ni lâ oko oko.—Matthieu 6:33.