Awakua ti Jéhovah ayeke na tâ beku

“Fade tanga ti azo ti Jacob ayeke na popo ti azo mingi tongana mamio so alondo na L’Eternel, . . . so aku zo pëpe.”​—MICHÉE 5:6.

JÉHOVAH ayeke Kota Wasalango ngu-nzapa na mamio. Ti ku na mbage ti azo ti tene ala mû na e mamio wala ngu-nzapa ayeke gi ye senge. Prophète Michée asû na mbeti: “Fade tanga ti azo ti Jacob ayeke na popo ti azo mingi tongana mamio so alondo na L’Eternel, tongana [ngu-nzapa] so apika na ndo pele, so aku zo pëpe wala aku amolenge ti azo pëpe.” (Michée 5:6). Azo wa si ayeke “tanga ti azo ti Jacob” ni? A yeke azo ti Israël ti yingo, tanga ti “Israël ti Nzapa”. (aGalate 6:16). Teti “azo mingi” so ayeke na ndo sese, ala yeke tongana “mamio so alondo na L’Eternel” nga tongana “[ngu-nzapa] so apika na ndo pele”. Biani, aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala laso ayeke tongana mbeni deba nzoni so alondo na Nzapa teti azo. Teti so ala yeke awafango tënë ti Royaume, Jéhovah ayeke sala kusala na ala ti mû na azo tënë ti lo ti tâ beku.

² A yeke ye ti dongo bê pëpe tongana tâ beku ayeke na yâ sese so pëpe. Wuluwulu na lege ti poroso, nzoni tambela so akiri na peko, kengo ndia, akota kpale ti mosoro, salango ye ti ngangu ti awabingo kpale nga abira ayeke aye so e yeke ku tele ti e na ni na yâ mbeni sese so Satan Zabolo si ayeke komande na ndo ni (1 Jean 5:19). Azo mingi asala mbito ti kekereke. Me ti e so e yeke voro Jéhovah, e sala mbito pëpe teti so e yeke na mbeni beku so aluti nzoni mingi teti gigi ti kekereke. A yeke mbeni tâ beku ngbanga ti so a luti na ndo Mbeti ti Nzapa. E yeke na mabe na Jéhovah, nga na yâ Tënë ti lo ngbanga ti so ye so lo yeke tene ayeke ga lakue tâ tënë.

³ Prophétie so Michée asû na gbe ti yingo ti Nzapa akpengba e ti tambela na iri ti Jéhovah na amû na e mbeni ye so e lingbi ti zia bê ti e dä ti duti na tâ beku. Na yâ angu 700 kozoni na ngoi ti e, na ngoi so Michée ayeke fa atënë ti prophétie ti lo, yâ ti azo so Nzapa ate mbele na ala akangbi lani na amara use: Israël na Juda. Ye oko, amara ni use kue ayeke doro mbele ti Nzapa. Ye ti pekoni ayeke so ala lï na yâ salango pitan mingi, ala bele mabe ti ala na Nzapa, na nga ala bi tele mingi na yâ gingo mosoro. Ni la, Jéhovah agboto mê ti ala so fade lo yeke londo na tele ti ala. Tâ tënë, a mû atënë ti gbotongo mê ti Nzapa so mbilimbili na azo ti ngoi ti Michée, me a ndu nga e laso teti ngoi ti e akpa tâ mingi ngoi ti Michée. A yeke ye so e yeke gbu nda ni polele tongana e bâ ambeni kpengba tënë so ayeke na yâ ti achapitre mbasambala ti buku ti Michée.

Andulu tënë na ndo achapitre ti buku ni

⁴ Zia e bi lê kete na ndo ye so ayeke na yâ buku ti Michée. Na yâ kozo chapitre ni, Jéhovah afa na gigi kengo yanga ti Israël na ti Juda na lo fa na ala so fade a yeke futi Israël nga fade ngbanga ti Juda ayeke ga juska na yanga ti kodoro ti Jérusalem. Na chapitre use ni, a fa so azo ti mosoro na azo so ayeke na ngangu ayeke sala pasi na ala so ye ayeke na ala pëpe, nga na ala so ayeke na ngangu pëpe. Ye oko, Nzapa amû mbeni zendo: fade a yeke bungbi oko azo ti Nzapa. Chapitre ota ni afa peko ti atënë ti Jéhovah na tele ti amokonzi ti mara ni nga na tele ti aprophète ti kpengba-li. Amokonzi afâ ngbanga na lege ni pëpe na aprophète afa tënë ti wataka. Atâa so kue, yingo ti Jéhovah amû ngangu na Michée ti fa tënë ti ngbanga ti Nzapa so ayeke ndulu ti tï na ndo ala.

⁵ Chapitre 4 afa so na yâ ndangba mbage ti lâ ti nda ni so, fade amara kue ayeke ma na hoto ti da ti Jéhovah so ayo na nduzu mingi, ti tene lo fa ye na ala. Kozo na ye so, fade a yeke gue na azo ti Juda na ngbâa na Babylone, me Jéhovah ayeke zi ande ala na ngbâa. Chapitre oku afa so a yeke dü ande Messie na Bethléhem ti Juda. Fade lo yeke bata azo ti lo tongana Berger so abata ataba, na fade lo yeke zi ala na gbe ti ngangu ti amara so asala ngangu na ala.

⁶ Michée chapitre 6 afa atënë so Jéhovah abi na ndo ti azo ti lo tongana atënë ti fango ngbanga. Ye nyen lo sala ti pusu ala ti ke yanga? Ye oko pëpe. Ti tâ tënë ni, aye so lo hunda na mbage ti ala ayeke tâ na lege ni. Lo ye si awavorongo lo asala ye na lege ti mbilimbili, na aduti na nzobe nga na tâ be-ti-molenge tongana ala yeke tambela na lo. Ahon ti sala tongaso, Israël na Juda amû lege ti kengo yanga na fade ala yeke bâ pasi na pekoni.

⁷ Na yâ ndangba chapitre ti prophétie ti lo, Michée afa tâ na gigi sioye ti azo ti ngoi ti lo. Ye oko, ye so asala pëpe si lo nze teti lo leke na bê ti lo ti ngbâ ti “ku” Jéhovah (Michée 7:7). Na hunzingo ti buku ni, Michée afa so lo yeke na beku so biani fade Jéhovah ayeke sala be-nzoni na azo ti lo. Aye so asi na yâ mbaï afa na e so beku so aga lani tâ tënë. Na ngu 537 kozoni na ngoi ti e, tongana ngoi so lo se na azo ti lo ahunzi awe, Jéhovah na lege ti be-nzoni akiri na mbeni tanga ti azo na ndo sese ti ala mveni.

⁸ A yeke tâ apendere tënë mingi si Jéhovah afa na e na lege ti Michée! Buku ni so a sû lani na gbe ti yingo ti Nzapa afa atapande ti gbotongo mê na ndo lege so Nzapa asala ye na ala so atene ala yeke sala na lo me so aduti be-ta-zo pëpe. Buku ni afa kozoni tënë ti aye so ayeke si laso. Nga, lo mû awango so alondo na Nzapa na so afa tongana nyen a lingbi e tambela na yâ angoi ti ngangu so ti tene beku ti e aluti ngangu.

Gbia Jéhovah asala tënë

⁹ Fadeso, zia e kiri e bâ tâ nzoni biani buku ti Michée. Na Michée 1:2, e diko: “I mä tënë, i azo kue! Mo mä tënë, O sese, mo na ye kue so ayeke na ndo mo! Zia Seigneur L’Eternel aga témoin ti ke i, Seigneur so ayeke na yâ Temple ti Lo ti nzoni-kue.” Tongana mo yeke lani dä na ngoi ti Michée, kite ayeke pëpe so atënë so ayeke gbu fade bê ti mo mingi. Biani, ala lingbi gi ti gbu bê ti mo teti Jéhovah ayeke na yâ temple ti lo ti nzoni-kue si lo yeke sala tënë, na lo yeke sala tënë gi pëpe na azo ti Israël na Juda, me nga na azo na ndo kue. Lani, ti si na ngoi ti Michée, a sala angu mingi awe si azo ni avi peko ti ala na Gbia Jéhovah. Me ngoi kete na pekoni ande, ye so ayeke gue ti gbian. Jéhovah aleke lani na bê ti lo ti sala mbeni kpengba ye.

¹⁰ Ye ni ayeke legeoko tongaso nga laso. Apocalypse 14:18-20 afa so, kâ na yâ Temple ti lo ti nzoni-kue, Jéhovah akiri asala tënë. Lo yeke londo ande ti sala mbeni kpengba ye, na fade aye ti kpene ayeke si so ayeke kiri ti yengi azo ngangu. Ti so, fade a yeke bi sioni “lê ti vigne ti sese” na yâ kota presse ti vin ti ngonzo ti Jéhovah, na ye so teti futingo biaku ti sese ti Satan.

¹¹ Fadeso, mä tënë ti ye so Jéhovah aleke ti sala. Michée 1:3, 4 atene: “Bâ, L’Eternel ayeke sigigi na ndo ti Lo, na fade Lo zu ti tambela na ndo ti nduzu ti sese. Fade ahoto awoko si a ga tongana ngu na gbe ti Lo, na popo-hoto a suru, ala ga tongana cire so awoko na tele ti wâ na tongana ngu so alondo na ndo ti hoto asua.” Fade Jéhovah ayeke zia ndo ti lo na nduzu kâ ti zu tâ tongaso na sese ge ti tambela na ndo ahoto na apopo-hoto ti Sese ti Zendo? Oko pëpe. A hunda na lo ti sala so kue pëpe. Fade lo yeke bi gi lê ti lo na mbage ti sese ti sala si ye so bê ti lo aye aga tâ tënë. Nga, a yeke pëpe sese ni tongaso si ayeke wara aye ti ngangu so; me a yeke azo so ayeke na ndo ni. Na ngoi so Jéhovah ayeke londo ti sala ye, a yeke duti ande ye ti kota kpale mingi teti ala so aduti be-ta-zo pëpe, mo bâ mo tene ahoto so awoko tongana cire wala apopo-hoto so yâ ni asuru na peko ti mbeni yengingo ti sese.

¹² Atënë ti prophétie so a wara na Michée 1:3, 4 adabe mo peut-être na mbeni prophétie nde so a sû ni na gbe ti yingo vulu, na so afa peko ti aye ti ngangu so ayeke si na sese. Tongana ti so a sû ni na 2 Pierre 3:10, bazengele Pierre atene: “Fade lâ ti Seigneur aga tongana wanzi; na lâ ni so, fade ayayu ahon na toto ti ngangu mingi, fade asungoye afuti ngbanga ti wâ so ayeke ngangu mingi, na fade wâ agbi sese na kusala ni kue so ayeke na yâ ni.” Legeoko na prophétie ti Michée, atënë ti Pierre andu pëpe tâ yayu na sese ni mveni. A ndu mbeni kota ye ti vundu so ayeke tï na ndo sese so ake Nzapa.

¹³ Atâa ye ti vundu so ayeke ndulu ti si, aChrétien alingbi ti duti na beku teti kekereke legeoko tongana Michée. Na lege wa? Na batango wango so a wara na yâ aversê so aga na pekoni na yâ mbeti ti Pierre so. Bazengele ni atene: “Teti fade ye so kue afuti tongaso, a lingbi i ga azo so ayeke nzoni-kue, na azo so abata tënë ti Nzapa! I ku singo ti lâ ti Nzapa na i sala ye si lâ ni aga fade.” (2 Pierre 3:11, 12). Beku ti e teti kekereke ayeke ga tâ ye biani tongana e gi ti wara bê ti mango yanga na e sala kue si tambela ti e aduti nzoni-kue na fini ti e asi singo na akusala ti azo so ayeke bata tënë ti Nzapa. Ti tene beku ti e aduti tâ ye biani, a lingbi e dabe e nga so lâ ti Jéhovah ayeke ga ande biani.

¹⁴ Jéhovah afa ngbanga ti nyen azo ti lo ti giriri so alingbi biani na sengo ndo. Michée 1:5 atene: “Fade ye so kue asi ngbanga ti kengo-ndia ti Jacob na ngbanga ti siokpari ti azo ti da ti Israël. Kengo-ndia ti Jacob ayeke nyen? A yeke Samarie pëpe? Ndo-nduzu ti Juda ayeke nyen? A yeke Jérusalem pëpe?” A yeke biani ndali ti Jéhovah si Israël na Juda abâ gigi. Ye oko, ala ke yanga ti lo, na kengo yanga ti ala ague juska na akota gbata ti ala, Samarie na Jérusalem.

Aye ti sioni asi singo

¹⁵ Mbeni tapande oko ti sioye ti azo ti ngoi ti Michée ayeke ti so a fa ni na mbeni lege so apika bê na Michée 2:1, 2 so atene: “Vundu aga na azo so tongana ala yeke na ndo tange ti ala, ala leke tënë ti sioye na ala gi lege ti sala sioni. Tongana ndade awe ala sala ye so, teti ngangu ni ayeke na tïtî ala. Bê asala ala tënë ti yaka ti azo na ala kamata yaka ni, bê asala ala tënë ti da ti azo na ala gbu da ni. Ala sala ngangu na zo na azo ti da ti lo, ala sala ngangu na zo na ye ti héritier ti lo.”

¹⁶ Azo so bê asala ala ayeke lango na bï pëpe; ala yeke gbu li ti ala na ndo lege ti zia maboko na ndo ayaka na ada ti azo so ayeke ndulu na ala. A si na ndapelele, ala yeke gi lege hio ti sala ye so ala leke. Ala lingbi fade pëpe ti sala mara ti aye tongaso tongana ala dabe ti ala fade na mbele ti Jéhovah. Na yâ Ndia ti Moïse, a leke ambeni ye ti bata awanzinga. Na gbe ti Ndia ni, a leke kue si mbeni sewa agirisa biaku pëpe sese so a zia na lo tongana ye ti héritier. Ye oko, ala so bê asala ala ayeke gi ti bi bê ti ala oko pëpe na atënë so. Azo tongaso ake ti bata atënë so a wara na Lévitique 19:18 so atene: “Mo ndoye zo so ayeke ndulu na mo legeoko tongana mo ndoye mo mveni.”

¹⁷ Ye so amû lege na e ti bâ ye so alingbi ti si tongana azo so atene ala yeke sala na Nzapa abi bê ti ala kue pëpe ti gi aye ti yingo me ti gi peko ti aye ti mitele kozoni. Paul amû gbotongo mê so na aChrétien ti ngoi ti lo: “Ala so aye ti wara mosoro, ala tï na yâ ye ti handa, na son, na nzara nde nde ti buba ye na ti ye so amû vundu, ye so abi ala na yâ ye so afuti ala, na a bi ala na [kuâ].” (1 Timothée 6:9). Tongana mbeni zo azia si gingo nginza aduti kozo ye so lo yeke tomba pekoni na yâ fini ti lo, ti bâ ni nzoni, lo yeke voro mbeni nzapa ti wataka, Mammon wala Mosoro. Nzapa ti wataka so ayeke mû tâ beku pëpe teti kekereke.​—Matthieu 6:24.

¹⁸ Azo mingi na ngoi ti Michée amanda na ndo ala mveni so biani ti zia bê kue na aye ti mitele ayeke gi ye senge. Na lege ti Michée 2:4, Jéhovah atene: “Na lâ ni kâ, fade ala sala tënë na parabole ti ke i, na fade ala toto na toto ti vundu, ala tene, A futi e biani awe! Lo mû ye ti héritier ti azo ti mbi na ambeni zo [“so ayeke be-ta-zo pëpe”, NW ], Lo lungula na tïtî mbi awe!” Biani, azo ti nzingo ada na ayaka ti amba ti ala so ayeke girisa ande aye ti héritier ti sewa ti ala mveni. Fade a yeke gue na ala na mbeni kodoro wande, na fade aye ti ala ayeke ga ye ti azo so ayeke “be-ta-zo pëpe”, so ti tene azo ti amara. Fade a yeke futi beku kue so ala yeke na ni teti kekereke.

¹⁹ Ye oko, beku ti ala so azia bê ti ala kue na Jéhovah ayeke tï na ngu pëpe. Jéhovah ayeke be-ta-zo na ambele so lo te na Abraham nga na David, na lo fa be-nzoni na ala so, tongana Michée, andoye lo na asala vundu teti so azo ti kodoro ti ala ague yongoro na Nzapa. Ndali ti azo ti mbilimbili, fade Nzapa ayeke kiri na ye kue nzoni na ngoi ni so lo soro.

²⁰ Ye so aga tâ tënë na ngu 537 kozoni na ngoi ti e, na pekoni so Babylone atï, na tongana mbeni tanga ti aJuif akiri na sese ti ala. Na ngoi ni so, atënë ti Michée 2:12 awara kozo gango tâ tënë ti ala. Jéhovah atene: “O Jacob, fade Mbi bungbi i kue biani; fade Mbi bungbi tanga ti azo ti Israël; fade Mbi bungbi ala na ndo oko legeoko tongana a bungbi angasangbaga na yangbo, tongana kundu ti anyama na ndo ti tengo pele ti ala; fade wuluwulu alondo tënë ti azo so asi singo.” Jéhovah ayeke tâ na ndoye mingi biani! Na pekoni so lo se azo ti lo, lo zia lege na mbeni tanga ni ti kiri ti sala na lo na yâ sese so lo mû giriri na akotara ti ala.

Ambeni ye so ague oko na ni laso

²¹ Na ngoi so e bâ akozo chapitre use ti Michée so, bê ti mo ayeke dö ti bâ aye mingi so akpa ni laso? Legeoko na ngoi ti Michée, azo mingi laso atene so ala yeke sala na Nzapa. Me legeoko tongana Juda nga na Israël, yâ ti ala akangbi na ala yeke sala même bira na popo ti ala. Mingi ti azo ti mosoro ti Chrétienté asala ngangu na awanzinga. Amokonzi ti lege ti vorongo mingi fadeso ayeke kanga lê na ndo aye so Bible afâ ngbanga na ndo ni. A yeke ye ti dongo bê pëpe so, na yâ ngoi kete, fade a futi Chrétienté na tanga ti ‘Babylone ti Kota’, bungbi ti alege ti vorongo ti wataka kue! (Apocalypse 18:1-5). Ye oko, tongana ti so a si lani na ngoi ti Michée, fade a yeke wara awakua be-ta-zo ti Jéhovah so angbâ na ndo sese.

²² Na ngu 1919, aChrétien be-ta-zo so a sa yingo na ndo ti ala akangbi ti ndangba ni na Chrétienté, na ala to nda ti fa nzo tënë ti Royaume na amara kue (Matthieu 24:14). Kozo ni, ala gi ti wara tanga ti ala so a sa yingo na ndo ti ala. Na pekoni, a to nda ti bungbi “ambeni ngasangbaga”, na abungbi ti azo ni use kue aga gi ‘kundu oko, na Berger oko.’ (Jean 10:16). Atâa so laso ala yeke sala na Nzapa na yâ akodoro 234, a bungbi biani awavorongo Jéhovah be-ta-zo so kue gi “na ndo oko”. Ti fadeso, kundu ti anyama ni asi singo na ‘wuluwulu ti akoli’, nga na ti awali na amolenge. Beku ti ala ayeke pëpe na yâ sese so, me na yâ Royaume ti Nzapa, so na yâ ngoi kete fade a yeke ga na paradis na sese.

²³ Na ndo awavorongo Jéhovah be-ta-zo, ndangba versê ti chapitre use ti Michée atene: “Gbia ti ala ahon kozoni na ala, na L’Eternel ayeke na li ni.” Mo tara ti bâ mo mveni na yâ kota molongo ti azo so ahon na ngangu, na mungo peko ti Gbia ti mo Jésus Christ, na Jéhovah mveni na li ni? Tongana a yeke tongaso, mo lingbi ti zia bê ti mo kue so fade mo yeke hon na ngangu na fade beku ti mo ayeke tâ ye. Ye so ayeke sigigi ande nga polele tongana e bâ ambeni tënë nde na yâ prophétie ti Michée.

Fade mo kiri tënë tongana nyen?

• Na ngoi ti Michée, ngbanga ti nyen Jéhovah aleke lani ti londo na tele ti Juda na Israël?

• Ye nyen alingbi ti si tongana ala so atene ala yeke sala na Nzapa azia aye ti mitele na kozo ndo na yâ fini ti ala?

• Na pekoni so mo bâ atënë ti yâ ti achapitre 1 na 2 ti Michée, ngbanga ti nyen mo hinga biani so beku ti mo ayeke tâ ye?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Na lege wa Israël ti yingo ayeke mbeni deba nzoni teti azo?

2. Ngbanga ti nyen e yeke na tâ beku atâa so e yeke na yâ sese ti kpale so?

3. (a) Ngbanga ti nyen Jéhovah aye ti londo na tele ti Israël na Juda? (b) Ngbanga ti nyen atënë ti Michée andu nga ngoi ti e?

4. Atënë wa e yeke wara na yâ achapitre 1 ti si na 3 ti Michée?

5. Akpengba tënë wa e wara na yâ achapitre 4 na 5?

6, 7. Atënë wa a fa ni na yâ achapitre 6 na 7 ti prophétie ti Michée?

8. Fa na ndulu tënë atënë ti yâ ti buku ti Michée.

9. Na lege ti tënë ti Michée 1:2, ye wa Jéhovah aleke ti sala?

10. Ngbanga ti nyen atënë ti Michée 1:2 ayeke tâ kota ye mingi teti e?

11. Nda ti atënë so a wara na Michée 1:3, 4 ayeke nyen?

12, 13. A lingbi na 2 Pierre 3:10-12, ye nyen asala si beku ti e aduti tâ ye biani?

14. Ngbanga ti nyen Israël na Juda alingbi na sengo ndo?

15, 16. A bi tënë na li ti azo ti ngoi ti Michée ndali ti aye ti sioni wa so ala yeke sala?

17. Ye nyen alingbi ti si tongana ala so atene ala yeke sala na Nzapa azia aye ti mitele na kozo ndo na yâ fini ti ala?

18. Ye nyen ayeke gue ti si na azo ti tombango peko ti aye ti mitele na ngoi ti Michée?

19, 20. Ye nyen asi lani na aJuif so azia bê ti ala kue na Jéhovah?

21. Na lege wa aye so ayeke si laso akpa mingi aye so asi giriri na ngoi ti Michée?

22. Abungbi use wa azia beku ti ala na Royaume ti Nzapa?

23. Ngbanga ti nyen mo hinga biani so beku ti mo ayeke tâ ye?

[Foto na lembeti 9]

Prophétie ti Michée alingbi ti kpengba e na lege ti yingo

[Afoto na lembeti 10]

Legeoko tongana tanga ti aJuif na ngu 537 kozoni na ngoi ti e, Israël ti yingo na afon lo ayeke maï tâ vorongo