MATAUPU I TE ‵KAVA | SE PULEGA E AUNOA MO FAIFAIGA SĒ FAKAMAONI
Te Malo o te Atua—Se Pulega e Aunoa mo Faifaiga sē Fakamaoni
“A te pogai tāua o faifaiga sē fakamaoni ona ko te sē fakamaoni o tino ga‵lue i malo me koi fai eiloa latou mo fai a tino o te fenua kolā e se fakamaoni.” Ko pati a te pule suke tupe o Nicaragua i te taimi ne fakamatala mai ei ana lagonaga ki te pogai e se mafai ei o fakagata atu a faifaiga sē fakamaoni.
E mata, e se lotomalie koe me kafai ko sē fakamaoni a tino, ko tena uiga ka se fakamaoni foki so se malo telā e aofia i ei latou? Kafai e penā loa, ko tena uiga, e se ‵tau o māfua mai i tino se pulega e aunoa mo faifaiga sē fakamaoni. E fakamatala mai eiloa ne te Tusi Tapu a te vaegā pulega penā—te Malo o te Atua, ko te pulega telā ne akoako ne Iesu ana soko ke ‵talo atu ki ei.—Mataio 6:9, 10.
A te Malo o te Atua se pulega tonu telā e pule mai i te lagi. Ka sui ne ia a pulega katoa a tāgata. (Salamo 2:8, 9; Fakaasiga 16:14; 19:19-21) E aofia i fakamanuiaga ka fakaoko mai ne te Malo ki tino ko te fakaseaiatuga o faifaiga sē fakamaoni i pulega a tāgata. Mafaufau ki vaega e ono o te Malo kolā e fakamaoni mai i ei a te mea tenei.
1. MALOSI PULE
TE FAKALAVELAVE: E maua ne pulega a tāgata a tupe mai i tino, telā e maua ne latou a te lasiga o tupe e auala i lafoga mo nisi tiute kolā e ‵tau o ‵togi atu. E tofotofo aka a nisi tino ga‵lue i malo ne tupe konei ke kaisoa, kae e talia ne nisi tino a meaalofa fakakolekole mai tino kolā e ma‵nako ke fakamāmā te ‵togi olotou lafoga io me ko nisi tiute kolā e ‵tau o ‵togi atu. E iku atu ki te tamilosaga sē ‵lei tenei—e momea aka ne pulega a tāgata a te ‵togi o lafoga foitino ke ‵kava ki ei a tupe kolā ne ‵galo, kae e fakamalosi aka ei ne te mea tenei a faifaiga sē fakamaoni e uke atu. I se vaegā fakanofonofoga penā, e mafai o logo‵mae malosi i ei a tino fakamaoni.
TE FAKA‵LEIGA: E maua ne te Malo o te Atua tena malosi pule mai te Atua malosi katoatoa, ko Ieova.a (Fakaasiga 11:15) E se manakogina ke ‵togi atu a lafoga ke fakagalue aka ki ei. I lō te fai penā, ka fakamautinoa aka eiloa ne te Atua, i “tena ‵mana e se faka‵tau eiloa i te malosi” kae uiga kaimalie e aunoa mo te kaimanako, me ka tuku mai eiloa ne te Malo a mea e lava kae ‵toe mō ana tino katoa.—Isaia 40:26; Salamo 145:16.
2. TE TINO PULE
TE FAKALAVELAVE: A te taumafaiga ke fakaseai atu a faifaiga sē fakamaoni “e ‵tau o kamata mai luga,” ko pati a Susan Rose-Ackerman, telā ne taku atu i te mataupu muamua. E galo atu eiloa i pulega a tāgata te lotou tulaga fakamaoni i te taimi e taumafai ei latou o fakaseai atu a faifaiga sē fakamaoni i pulisimani, io me ko tino ga‵lue i kasitamu kae talia ne latou a tino ga‵lue i te malo ke fai penā. Kae ke oko foki eiloa ki te ‵toe tino pule ‵lei e maua foki ne ia a te tulaga agasala. E pelā mo pati i te Tusi Tapu, “e seai se tino i te lalolagi e fai faeloa ne ia te mea tonu kae se mafai o ‵se.”—Failauga 7:20.
Ne ‵teke ne Iesu te ‵toe meaalofa fakakolekole sili ne ofo atu ki a ia
TE FAKA‵LEIGA: E se pelā mo tino sē ‵lei katoatoa, a Iesu Keliso, telā ne filifili ne te Atua mo fai te Tino Pule i te Malo, e se mafai o tofotofogina ke fai a mea ma‵sei. Ne fakaasi mai ne Iesu te mea tenei mai te ‵teke atu ki ‵toe meaalofa fakakolekole sili telā ne ofo atu ki a ia—ko “malo katoa o te lalolagi mo te lotou ‵gali.” Ne tauto atu ki a Iesu me ka tuku atu ki a ia a mea konei māfai e ifo fakatasi atu fua a ia o tapuaki ki te pule o te lalolagi, ko te Tiapolo. (Mataio 4:8-10; Ioane 14:30) Ke oko foki ki te taimi ne fakasala ei a Iesu ki te mate, ne malosi eiloa a ia i tena fakaikuga ke fakatumau tena fakamaoni me ne ita fitifiti a ia ke talia se vailakau, telā e mafai o fakagalo atu ei tena logo‵mae kae e mafai foki o ‵lei katoatoa tena mafaufau. (Mataio 27:34) Nei la, ko oti ne toe fakatu aka ki te olaga faka-te-lagi ne te Atua, kae ko oti ne fakamaoni mai ne Iesu me e ‵tau eiloa o pule katoatoa mai a ia i te Malo.—Filipi 2:8-11.
3. TE ‵MAUTAKITAKI
TE FAKALAVELAVE: E fai faeloa ne fenua e uke a palota, telā e talia ei a tino ke palota atu ki tino ga‵lue i malo kolā ko se ga‵lue. A te ‵tonuga loa, a te fakamalosiga ki tino ke palota atu mo faiga o palota e tuku faka‵sau atu ki faifaiga sē fakamaoni, ke oko foki eiloa ki fenua mau‵mea. E auala i fakamalosiga mo nisi faifaiga ke palota atu a tino, e mafai eiloa o fakamalosi atu i se auala sē ‵lei ki tino ga‵lue ‵fou mo tino kolā e mafai o ga‵lue i aso mai mua i mea tau tupe.
Ne tusi mai a te Famasino ko John Paul Stevens mai te Fono Fakamasino o te Iunaite Sitete, me e se fakamatakutaku atu fua a vaegā fakamalosiga penā “ki te ‵tonu mo te ‵lei o Pulega a tāgata kae e penā foki loa ki te fakatuanaki o tino.” E se tioa eiloa o mafau‵fau a tino e tokouke me i potukau fakapolitiki ko toe fakapotopotoga tafasili eiloa i te matagā i faifaiga sē fakamaoni.
TE FAKA‵LEIGA: E ave kea‵tea ne te Malo o te Atua a te faiga o fakamalosiga o tino ke palota io me ko faifaiga ma‵sei o te palota e auala i se pulega ‵mautakitaki kae tumau. (Tanielu 7:13, 14) Ona ko te mea ne filifili aka ne te Atua tena Tino Pule, e se fakalagolago a te Malo ki palota a tino kae e se mafai foki ne latou o fakaseai atu. A tena ‵mautakitaki e fesoasoani mai ke fakamautinoa aka me i ana mea e fai eiloa mō te ‵lei o ana tino kae tumau foki te lotou aoga.
4. TULAFONO
A te Malo o te Atua se pulega tonu telā e pule mai i te lagi
TE FAKALAVELAVE: Muamua la, e mafai o mafaufau koe me i te faiga o tulafono ‵fou ka faka‵lei aka ei te fakalavelave. Kae e fai mai ne tino ne a‵koga ‵lei me i te ukega o taimi, a te momea aka o tulafono e tuku mai ei a avanoaga e uke atu mō faifaiga sē fakamaoni. E se gata i ei, a tulafono kolā ne fakatoka fakapitoa eiloa ke fakafeoloolo aka a faifaiga sē fakamaoni, e masani o uke ‵ki a mea e ‵tau o fai ki ei kae e mu‵tana fua a mea ‵lei e mafai o maua mai i ei.
TE FAKA‵LEIGA: A tulafono o te Malo o te Atua e ma‵luga fakafia atu i tulafono a pulega a tāgata. E pelā mo se mea e tasi, i lō te tukumaiga o tulafono likiliki e uiga ki mea e ‵tau o fai mo mea e se ‵tau o fai, ne tuku mai ne Iesu se mea telā e taku ki te Tulafono Fakaaulo. Ne fai mai a ia: “Tela la, a mea katoa kolā e ma‵nako koutou ke fai atu ne tino ki a koutou, e ‵tau foki o fai ne koutou ki a latou.” (Mataio 7:12) Kāti e sili atu foki i te tāua me e fakasino atu a tulafono o te Malo ki lagonaga mo faifaiga a tino. Ne fai mai a Iesu: “E ‵tau mo koe o alofa ki tou tuakoi e pelā mo koe ki a koe eiloa.” (Mataio 22:39) E tonu, a te Atua, telā e mafai o faitau ne ia a loto o tino, e mafai eiloa o fakamalosi aka ne ia a vaegā fakatonuga penā.—1 Samuelu 16:7.
5. LAGONAGA
TE FAKALAVELAVE: A te pogai malosi mai tua o faifaiga sē fakamaoni ko te matakanokano mo te manatu fakapito. E masani eiloa o fakaasi atu ne tino ga‵lue i malo mo tino o te fenua a uiga sē ‵lei konā. I te sitoa ne maofa i Seoul telā ne taku atu i te mataupu muamua, ne talia ne tino ga‵lue i malo a meaalofa fakakolekole mai kamupane kolā ne iloa ne latou me ka ‵togi māmā atu, māfai e tuku atu se meaalofa fakakolekole i lō te fakaaogaga o mea fakatū‵tu ‵togi ‵mafa mo faifaiga masani o galuega fakatū‵tu.
Ke fakaseai atu a faifaiga sē fakamaoni, e ‵tau o akoako a tino ke ‵teke atu ki lagonaga ma‵sei e pelā mo te matakanokano mo te kaimanako. Kae e se maua ne pulega a tāgata a te manakoga mo te malosi ke fakagalue aka te vaegā polokalame o akoakoga tenei.
TE FAKA‵LEIGA: E fakasino tonu atu eiloa a te Malo o te Atua ki te pogai o faifaiga sē fakamaoni mai te akoakoga o tino ke ‵teke atu ki manakoga ‵se kolā e māfua mai i ei.b E fesoasoani atu a te akoakoga tenei ki a latou “i te faka‵fouga o [olotou] mafaufau.” (Efeso 4:23) E fakamasani ei latou ki te suiga o uiga matakanokano mo te kaimanako ki te lotomalie mo te mafaufau ki nisi tino.—Filipi 2:4; 1 Timoteo 6:6.
6. TINO MAI LALO O TE MALO
TE FAKALAVELAVE: Ke oko foki eiloa ki toe koga ‵lei mo toe akoakoga ‵lei i mea tau amioga, ka filifili eiloa ne nisi tino ke ma‵sei kae se fakamaoni a latou. E taku ‵tonu mai a tino ne a‵koga ‵lei me tenei eiloa te pogai e se mafai ei o fakaseai atu ne pulega a tāgata a faifaiga sē fakamaoni. A te ‵toe mea sili e mafai o fakamoe‵moe ki ei ko te taumafai ke fakamu‵tana ifo a faifaiga sē fakamaoni, penā foki loa mo ikuga fakamasei.
TE FAKA‵LEIGA: Ne fai mai i te Fono a Malo ‵Soko ke ‵Teke Atu ki Faifaiga sē Fakamaoni, me i te ‵teke atu ki faifaiga sē fakamaoni, e ‵tau mo pulega a tāgata o fakamalosi aka a te “loto fakamaoni, te fakamaoni, mo tiute.” E tiga eiloa a te mea tenei se fakamoemoega tāua ‵ki, e uke atu a mea e fai ne te Malo o te Atua i lō te fakamalosi aka fua o uiga konei—e manakogina ke fakaasi atu ne tino kolā ka pule atu ki ei. E fai mai te Tusi Tapu me ka se talia ki loto i te Malo a “tino kaima‵nako” mo “tino pati ‵loi katoa.”—1 Kolinito 6:9-11; Fakaasiga 21:8.
E mafai o fakamasani a tino ke tau‵tali atu ki tulaga ma‵luga i mea tau amioga, e pelā mo mea ne fai ne Kelisiano mua. E pelā mo te soko ko Simona telā ne taumafai o ‵togi mai a te agaga tapu mai te kau apositolo, ne ita fitifiti lāua ma talia a te meaalofa fakakolekole tenā kae fai atu ki a ia: “Ke salamō koe i tau mea masei tenei.” I te taimi ne lavea ei ne Simona a te fakamataku o tena manakoga masei, ne fakamolemole atu a ia ki apositolo ke ‵talo atu mō ia ko te mea ke mafai o manumalo a ia i ei.—Galuega 8:18-24.
TE AUALA KE TALIA EI KOE MAI LALO I TE MALO O TE ATUA
Faitalia me se a tou fenua, e mafai o maua ne koe a te avanoaga ke fai mo fai se tino mai lalo i te Malo o te Atua. (Galuega 10:34, 35) A te polokalame o akoakoga telā ne tuku mai ne te Malo—telā ko avanoa nei i te lalolagi kātoa—ka fakaasi atu i ei a mea e ‵tau o fai ne koe. E fia‵fia eiloa a Molimau a Ieova ke fakaasi atu a te faiga o olotou akoga faka-te-Tusi Tapu sē ‵togi i fale, telā e mafai fua o mu‵tana ifo i se sefulu minute te leva. I tafa o nisi mea, e mafai o tauloto koe ki mea e uke atu e uiga ki “te tala ‵lei o te Malo o te Atua,” telā e aofia i ei a te auala ka fakaseai atu ei a faifaiga sē fakamaoni i pulega a tāgata. (Luka 4:43) E ‵kami ne matou a koe ke fesokotaki atu ki Molimau i te koga e nofo koe i ei io me e āsi atu ki te motou Fakatuatusi i te itaneti, jw.org.
E mata, e manako koe ke fai sau akoga faka-te-Tusi Tapu sē ‵togi i te fale?
a A Ieova ko te igoa o te Atua telā e fakaasi mai i te Tusi Tapu.
b E pelā mo se mea e tasi, ke onoono ki te mataupu “E Mata, e Mafai Eiloa o Fakamaoni i se Lalolagi sē Fakamaoni?” i te lōmiga o Te Faleleoleo Maluga i a Oketopa 1, 2012.