TUEON-AN NGA ARTIKULO 35
KANTA 121 Kinahanglan Naton ang Pagpugong sa Kaugalingon
Masuk-ean Mo ro Saea nga mga Handum
“Ro saea indi eon dapat maggahum sa inyong mamaeatyon nga eawas, agud indi ninyo matuman ro inyong eawasnon nga mga kaibugon.”—ROMA 6:12.
RO ATONG MATUN-AN
Para buligan kita nga indi maeuyahan it buot kon nagabatyag it saea nga mga handum ag kon paalin naton masuk-ean ro tentasyon.
1. Ano ro ginasuk-ean it tanan nga buko’t perpekto nga tawo?
NAGABATYAG ka baea it saea nga mga handum nga owa nailaan ni Jehova? Kon may una, indi pag-isipa nga ikaw eang ro nakabatyag kara. Nagahambae ro Biblia: “Owa pa it pagtentar nga nag-abot kinyo nga owa nahaagyi it tanan nga tawo.” (1 Cor. 10:13) Ginapakita kara nga maskin alin man nga saea nga handum ing ginasuk-ean, posibleng raya man ro ginasuk-ean it iba. Owa ka nagaisaeahanon, ag sa bulig ni Jehova, kaya mo rang madaog.
2. Ano nga mga tentasyon ro ginasuk-ean it pila nga mga Cristyano ag it mga Bible study? (Tan-awa man ro piktyur.)
2 Ginahambae man it Biblia: “Ro tawo ginasueay kon ginaguyod imaw ag ginasiod it anang maeain nga handum.” (Sant. 1:14) Ginabuligan kita it rayang bersikulo nga maintindihan nga ro kada tawo hay pwedeng matentar sa iba-ibang bagay. Halimbawa, posibleng matentar ro pila nga mga Cristyano nga mag-obra it sekswal nga imoralidad sa buko’t pareho nanda nga kasekso ag ro iba mat-a hay sa pareho nanda nga kasekso. Ro mga nagpundo eon sa pagtan-aw it pornograpiya hay posibleng makabatyag it grabi nga handum nga magtan-aw it uman kara. Posibleng raya man ro kalisdanan it mga nagpundo eon sa pag-inom it aeak o pagdroga. Ruyon ro pila nga mga tentasyon nga ginasuk-ean it pila nga mga Cristyano ag it mga Bible study. Tanan kita hay posibleng nakabatyag man it pareho sa ginbatyag ni apostol Pablo, nagsueat imaw: “Kon gusto ko himuon ro mayad, ro maeaut maeapit kakon.”—Roma 7:21.
Pwedeng mag-abot ro tentasyon maskin anong oras ag maskin siin (Tan-awa ro parapo 2)c
3. Ano ro epekto sa sangka tawo kon pirme nang nabatyagan ro saea nga handum?
3 Kon pirme mong nabatyagan ro saea nga handum, posibleng maeuyahan ka it buot, nga matsa indi mo eon makayang suk-ean ro tentasyon. Posibleng mabatyagan mo man nga owa ka eon it pag-eaum, nga matsa indi ka eon patawaron ni Jehova dahil sa pagbatyag it saea nga handum. Bukon gid ron it matuod! Sa rayang artikulo, talakayon ta ro sabat sa daywang pangutana nga makabulig kimo nga masuk-ean ruyong baeatyagon: (1) Ham-an nagabatyag kita it pag-euya it buot ag owa it pag-eaum? (2) Paalin naton masuk-ean ro saea nga mga handum?
KON ANO RO GUSTO NI SATANAS NGA ISIPON NATON
4. (a) Ham-an gusto ni Satanas nga mag-isip kita nga indi naton masuk-ean ro saea nga mga handum? (b) Ham-an makasigurado kita nga kaya natong suk-ean ro saea nga mga handum?
4 Gusto ni Satanas nga mag-isip kita nga indi naton masuk-ean ro saea nga mga handum. Sayod ra ni Jesus, ngani gintur-an na ro anang mga disipulo nga magpangamuyo: “Indi mo kami ipadaog sa mga panueay, kundi euwasa kami sa Kaeaot.” (Mat. 6:13) Ginhambae ni Satanas nga indi magtuman ro mga tawo kay Jehova kon ginatentar sanda nga mag-obra it maeain. (Job 2:4, 5) Ham-an nahambae na ra? Dahil si Satanas mismo hay nagpadaea sa anang sariling handum ag owa imaw nagpabilin nga matutom kay Jehova. Nagapati imaw nga pareho kita kana nga indi man mangin matutom kay Jehova kon ginatentar. Gin-isip man ni Satanas nga pwede nang tentaron nga mag-obra it saea maskin ro perpekto nga Unga it Dyos! (Mat. 4:8, 9) Pero indi gid baea naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum? Bukon gid! Nagapati kita kay apostol Pablo kat ginsueat na: “Makasarang ako sa pag-atubang ku tanan nga kahimtangan paagi sa gahum nga ginatao kakon.”—Fil. 4:13.
5. Paalin naton nasayran nga nagapati si Jehova nga kaya natong suk-ean ro saea nga mga handum?
5 Buko’t pareho kay Satanas, nagapati gid si Jehova nga kaya natong suk-ean ro saea nga mga handum. Paalin naton ron nasayran? Dahil ginhula ni Jehova nga ro mabahoe nga grupo it mga tawo hay magapabilin nga matutom kana ag maeuwas sa mabahoe nga kasakitan. Isipa kon ano ro kahueogan kara. Si Jehova nga indi makapuril hay naghambae nga bukon eang it sangkiri kundi maabu nga tawo ro makasueod sa Paraiso. “Nakaeambong sanda it puti ag mahaba,” nga nagakahueogan nga ginatan-aw sanda ni Jehova nga malimpyo. (Pah. 7:9, 13, 14) Ngani, nagapati si Jehova nga kaya natong suk-ean ro saea nga mga handum.
6-7. Ano pa ro gustong ipapati katon ni Satanas?
6 Gusto mang ipapati katon ni Satanas nga owa kita it pag-eaum, nga matsa indi eon kita mapatawad ni Jehova dahil eang nakabatyag kita it saea nga mga handum. Ham-an gusto ni Satanas nga isipon naton ra? Dahil imaw mismo hay owa it pag-eaum nga mabuhi sa owa it katapusan ag pagadueaon imaw it dayon. (Gen. 3:15; Pah. 20:10) Ngani naakig gid si Satanas, ag ginatinguhaan na gid nga papatihon kita nga pareho kita kana. Pero buko’t pareho kana, may pag-eaum kita nga mabuhi sa owa’t katapusan. Ro matuod, ginapasalig katon it Biblia nga gusto kitang buligan ni Jehova nga mabuhi sa owa it katapusan: “Owa imaw it gusto nga ro bisan sambato kinyo maduea, kundi gusto nana nga magbueag kamo sa inyong mga saea.”—2 Ped. 3:9.
7 Kon nagapati kita nga owa kita it pag-eaum o indi naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum, si Satanas ro atong ginapatihan. Dahil sayod naton ra, makabulig ra katon nga mangin determinado nga suk-ean ro mga pamaagi ni Satanas.—1 Ped. 5:8, 9.
KON ANO RO ATONG MABATYAGAN DAHIL BUKON KITA IT PERPEKTO
8. Euwas sa saea nga mga ueobrahon, ano pa ro ginahambae it Biblia parti sa saea? (Salmo 51:5) (Tan-awa man ro “Dugang nga Eksplinasyon.”)
8 Euwas kay Satanas, may iba pang bagay nga pwedeng makapabatyag katon nga owa kita it pag-eaum ag indi naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum. Ano ra? Raya ro saea nga namana naton sa atong unang mga ginikanan.a—Job 14:4; basaha ro Salmo 51:5.
9-10. (a) Ano ro epekto it saea kanday Adan ag Eba? (Tan-awa man ro piktyur.) (b) Ano ro epekto katon it saea?
9 Tan-awa kon ano ro epekto it saea kanday Adan ag Eba. Pagkatapos nandang owa magtuman kay Jehova, nagpanago sanda ag gintinguhaan nga tabunan ro andang eawas. Parti kara, ro Insight on the Scriptures hay nagahambae: “Dahil sa saea, nakabatyag sanda it pagkakonsensya, kabaeaka, pagkaduea it kompyansa, ag kahuya.” Matsa pareho ra nga ginkulong sanday Adan ag Eba sa baeay nga may ap-at eang nga kwarto. Pwede sandang magsaylo-saylo sa ruyong mga kwarto, pero indi gid sanda makaguwa it baeay. Indi nanda matakasan ro epekto it andang saea.
10 Buko’t pareho ro atong sitwasyon kanday Adan ag Eba. Dahil buko’t para kanda ro pangtubos, kundi para katon. Ro pangtubos hay makabulig katon nga mapatawad ro atong mga saea ag mangin maeapit nga amigo it Dyos. (1 Cor. 6:11) Maskin pa karon, namana gihapon naton ro saea ag pagkabuko’t perpekto. Ngani nakakabatyag man kita it pagkakonsensya, kabaeaka, pagkaduea it kompyansa, ag kahuya. Ginahambae it Biblia nga ro saea hay may mabahoe nga impluwensya sa mga tawo. Ag matuod gid ra sa tanan “bisan pa sa mga owa makasaea, pareho sa ginhimo ni Adan kat pag-eapas nana ku sugo it Dyos.” (Roma 5:14) Maskin ruyon ro atong sitwasyon, indi dapat kita magbatyag nga owa kita it pag-eaum ag indi naton maobra ro tama. Masuk-ean naton ruyong negatibo nga mga baeatyagon. Paalin?
Pagkatapos nga nagkasaea sanday Adan ag Eba, nakabatyag sanda it pagkakonsensya, kabaeaka, pagkaduea it kompyansa, ag kahuya (Tan-awa ro parapo 9)
11. Base sa Roma 6:12, ano ro pwede natong obrahon kon nagabatyag kita nga indi naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum?
11 Bukon kita it perpekto, ngani kon amat nagabatyag kita nga indi naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum. Matsa may “nagahutik” katon nga indi gid naton kayang suk-ean ro saea nga mga handum, pero indi dapat naton ra pagpamatian. Ham-an? Dahil ginaturo it Biblia nga indi dapat naton pagpasugtan nga ro saea hay padayon nga “maggahum” katon. (Basaha ro Roma 6:12.) Nagakahueogan ra nga pwede natong indi obrahon ro saea nga mga handum. (Gal. 5:16) Nagapati si Jehova nga kaya natong suk-ean ro tentasyon dahil indi na man ra paghambaeon kon indi naton kayang obrahon. (Deut. 30:11-14; Roma 6:6; 1 Tes. 4:3) Ngani, kaya gid natong suk-ean ro saea nga mga handum.
12. Ano ro atong obrahon kon nagabatyag kita nga owa it pag-eaum, ag ham-an?
12 Kon nagabatyag kita nga owa it pag-eaum nga matsa indi eon kita mapatawad ni Jehova dahil sa pagbatyag it saea nga mga handum, matsa pareho ra nga “nagahutik” katon ag indi dapat naton ra pagpamatian. Ham-an? Dahil ginaturo it Biblia nga naintindihan ni Jehova nga bukon kita it perpekto. (Sal. 103:13, 14) “Nakasayod imaw kung tanan” parti katon, eakip kara kon paalin nakaimpluwensya sa kada isaea katon ro namana natong saea. (1 Juan 3:19, 20) Kon suk-ean naton ro atong saea nga mga handum ag indi magpadaea kara, mangin malimpyo kita sa panan-aw ni Jehova. Ham-an makasigurado kita kara?
13-14. Kon nakabatyag kita it saea nga mga handum, indi eon baea naton mapasadya si Jehova? Ieksplikar.
13 Ginapakita it Biblia nga may mabahoe nga kinaiba ro pagbatyag it saea nga handum kaysa sa pag-obra kara. Indi naton pirme makontrol ro atong sarili nga magbatyag it saea nga handum, pero pwede natong punggan ro atong sarili nga indi pag-obrahon ra. Halimbawa, ro pila sa mga Cristyano kato sa Corinto hay nagaobra it homosekswalidad. Nagsueat si Pablo: “Ro iba kinyo pareho anay it raya nga mga tawo.” Nagakahueogan baea ra nga indi eon nanda mabatyagan ro handum nga mag-obra it homosekswalidad? Bukon, dahil malisud gid dueaon rayang baeatyagon. Pero ro mga Cristyano nga may pagpugong sa sarili ag owa nagapadaea sa andang saea nga mga handum hay nagapasadya kay Jehova. Ginatan-aw na sanda nga “nalimpyohan eon.” (1 Cor. 6:9-11) Pareho man karon ro anang pagtan-aw kimo.
14 Ano man nga saea nga mga handum ro imong ginasuk-ean, madaog mo ra. Maskin pa indi mo ra maduea, makaya mong punggan ing sarili nga sundon “kon ano ro gusto ku [imo] nga eawas, ag kon ano ro iya sa [imong] paino-ino.” (Efe. 2:3, Ro Bag-o nga Kasugtanan, TAP) Ano ro pila nga mga bagay ro makabulig kimo nga masuk-ean ro saea nga mga handum?
KON ANO RO KINAHANG-EAN MONG OBRAHON
15. Para masuk-ean ro saea nga mga handum, ham-an kinahang-ean mo nga mangin honest sa ing sarili?
15 Para masuk-ean ro saea nga mga handum, kinahang-ean mo nga mangin honest sa ing sarili parti sa imong mga kaeuyahon. Maghaeong nga indi ka madaya it imong “saea nga pagpangrason.” (Sant. 1:22, NWT) Halimbawa, kon ro isaea hay may problema sa pag-inom it aeak, pwede nang irason sa anang sarili nga bukon man ra it maeain dahil mas abu pa ngani mag-inom ro iba kaysa kana. O ro isaea nga may problema sa pagtan-aw it pornograpiya hay pwedeng basueon ro iba ag mag-isip nga, ‘Indi tang kunta magtan-aw kara kon ginatao eang kunta it ang asawa ro pagpalangga nga kinahang-ean ko.’ Kon makaraya ka mag-isip, mas madali kang madaea it tentasyon. Ngani indi mag-isip it mga rason para eang makaobra ka it saea. Ikaw ro may saeabton sa ing mga ginaobra.—Gal. 6:7.
16. Ano ing obrahon para mangin determinado nga obrahon ro tama?
16 Euwas sa pagiging honest sa ing sarili parti sa imong mga kaeuyahon, kinahang-ean mo man nga mangin determinado nga indi magpadaea kara. (1 Cor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Ped. 1:15, 16) Isipa kon sa anong mga sitwasyon mas madali kang matentar. Posibleng may sangka tentasyon o may panahon nga mas madali kang matentar. Halimbawa, mas nalisdan ka baea nga suk-ean ro tentasyon kon gaoy ka o kon tungang gabii eon? Isipa ro mga tentasyon nga pwede mong maatubang ag kon ano ing obrahon para masuk-ean ra. Ag mayad gid nga obrahon mo ra bago pa mag-abot ro tentasyon.—Hulu. 22:3.
17. Ano ro atong matun-an sa halimbawa ni Jose? (Genesis 39:7-9) (Tan-awa man ro piktyur.)
17 Tan-awa kon ano ro gin-obra ni Jose kat gintentar imaw it asawa ni Potifar nga makipag-sex kana. Nagbalibad imaw ag nangin malig-on sa anang desisyon. (Basaha ro Genesis 39:7-9.) Ano ro atong matun-an kara? Determinado gid si Jose nga obrahon ro tama bago pa imaw gintentar ku asawa ni Potifar. Pareho kay Jose, mapabakud man naton ro atong determinasyon nga obrahon ro tama bago pa kita makaatubang it tentasyon. Ngani kon mag-abot ro tentasyon, mas madali katon nga obrahon ro tama dahil nakaobra eon kita it atong desisyon.
Likawi eagi ro tentasyon pareho sa gin-obra ni Jose! (Tan-awa ro parapo 17)
“USISAA RO INYONG KAUGALINGON”
18. Ano pa ing obrahon para masuk-ean ro saea nga mga handum? (2 Corinto 13:5)
18 Para masuk-ean ro saea nga mga handum, kinahang-ean mong ‘usisaon ro imong kaugalingon.’ Nagakahueogan ra nga kinahang-ean mo mang usisaon pirme ing sarili para masayran kon tama ing ginaobra. (Basaha ro 2 Corinto 13:5.) Ngani usisaa kon amat ing ginaisip ag ginaobra ag mag-obra it mga pagbag-o kon kinahang-ean. Halimbawa, maskin nadaog mo eon ro tentasyon, pwede mong pangutan-on ing sarili: ‘Ginbalibaran ko baea eagi ra?’ Kon mabuhay ka pa nga nag-isip bago balibaran ra, indi maeuyahan it buot. Kundi, isipa kon ano ing obrahon sa masunod para masuk-ean eagi ro tentasyon. Pangutan-a ing sarili it rayang mga pangutana: ‘Kon nagaisip ako it saea nga mga bagay, ginapundo ko baea eagi ra? Ro ginapili ko baea nga kalingawan hay makabulig kakon nga masuk-ean ro tentasyon? Ginapundo ko baea eagi ang pagtan-aw kon makakita ako it malaswa nga mga taean-awon? Kumbinsido baea ako nga ro mga pagsueondan ni Jehova hay para gid sa akong ikamayad maskin kinahang-ean ko nga paeambuon ro pagpugong sa sarili?’—Sal. 101:3.
19. Paalin ro maisot ag buko’t mayad nga mga desisyon hay makapalisud kimo nga suk-ean ro saea nga mga handum?
19 Habang ginausisa mo ing sarili, indi mag-isip it mga rason para eang makaobra ka it saea. Nagahambae ro Biblia: “Ro tagipusuon hay mas madaya kaysa sa alin man nga bagay ag desperado.” (Jer. 17:9) Ginhambae ni Jesus nga nagaresulta ra it “maeain nga mga panghuna-hona.” (Mat. 15:19) Halimbawa, ro sangka tawo nga nagpundo eon sa pagtan-aw it pornograpiya hay posibleng mag-isip nga “bukon man it maeain” nga magtan-aw it malaswa nga mga piktyur dahil may suksok pa man sanda ag owa man nakauba. O pwede nang irason nga, ‘Bukon man it maeain nga mag-isip ako it saea nga mga handum basta owa ko man ra aktwal nga ginaobra.’ Kon ruyon ro anang ginaisip, matsa nagaplano imaw “sa pagtuman sa anang mga handum nga eawasnon.” (Roma 13:14) Paalin mo ron malikawan? Mangin alisto ag likawi ro pag-obra it maisot ag buko’t mayad nga mga desisyon nga mangin rason nga makaobra ka it mabahoe ag buko’t mayad nga mga desisyon, pareho sa pagpadaea sa ing saea nga mga handum.b Likawi man ro “maeain nga mga panghuna-hona,” o mga kaisipan agud indi ka makaobra it saea nga mga ueobrahon.
20. Ano ro ginaeauman naton sa paeaabuton, ag ano ro bulig nga may una kita makaron?
20 Sa natun-an eon naton, ginataw-an kita ni Jehova it kusog nga masuk-ean ro tentasyon. Nagapasaeamat man kita sa anang kaeuoy dahil may una kita nga pag-eaum nga mabuhi it owa’t katapusan sa bag-ong kalibutan. Manami gid ag masadya nga mag-alagad kay Jehova nga may malimpyo nga isip ag tagipusuon! Pero makaron paeang, makasigurado kita nga sa bulig ni Jehova kaya natong suk-ean ro saea nga mga handum ag madaog naton ra!
KANTA 122 Mangin Malig-on kag Mapag-on!
a DUGANG NGA EKSPLINASYON: Sa Biblia, ro termino nga “saea” hay haeos pirme nga nagatukoy sa saea nga mga ueobrahon, pareho it pagpanakaw, pagpangbabayi o pagpang-eaeaki, ag pagpatay. (Ex. 20:13-15; 1 Cor. 6:18) Pero sa pila nga mga teksto, nagatukoy ro “saea” sa pagkabuko’t perpekto nga namana naton maskin owa pa kita nakaobra it saea.
b Dumdoma nga ro bataon nga eaki nga ginhambae sa Hulubaton 7:7-23 hay nag-obra it maisot ag buko’t mayad nga mga desisyon bago pa imaw nakaobra it mabahoe ag buko’t mayad nga desisyon nga nagresulta sa sekswal nga imoralidad.
c PIKTYUR: Waea: Habang nagapungko ro bataon nga brother sa coffee shop, napansin na ro daywang ka eaki nga nagapakita it romantiko nga pagpalangga sa kada isaea. Tuo: Napansin it sangka sister ro eaki ag bayi nga nagasigarilyo.