हितोपदेश

२२ प्रशस्त धनसम्पत्तिभन्दा राम्रो नाम कमाउनु बेस हो;+

सुनचाँदीभन्दा इज्जत* कमाउनु उत्तम हो।

 २ धनी र गरिबबीच एउटा कुरा मिल्दोजुल्दो छ:

दुवैलाई सृष्टि गर्नुहुने यहोवा हुनुहुन्छ।+

 ३ चतुर मानिस खतरा आएको देखेर लुक्छ

तर अनुभवहीन मानिस भने सरासर अघि बढ्‌छ र दुःख* पाउँछ।

 ४ नम्र र यहोवाको डर मान्‍ने मानिसले

धनसम्पत्ति, सम्मान र जीवन पाउँछ।+

 ५ टेढो मानिसको बाटोमा काँडा र पासोहरू हुन्छन्‌

तर आफ्नो जीवनलाई माया गर्ने मानिस यी कुराहरूदेखि टाढै रहन्छ।+

 ६ बालकलाई सही बाटोमा लगाऊ;+

बुढेसकालमा पनि उसले त्यो त्याग्नेछैन।+

 ७ धनीले गरिबमाथि हैकम चलाउँछ

अनि सापटी लिने मानिसचाहिँ सापटी दिनेको दास बन्छ।+

 ८ जसले कुकर्म छर्छ, उसले विनाशको कटनी गर्नेछ+

अनि उसको अत्याचारको लाठो भाँचिनेछ।+

 ९ उदार मानिसले आशिष्‌ पाउँछ

किनभने उसले आफ्नो भोजन गरिबसँग बाँडचुँड गर्छ।+

१० खिसी गर्ने मानिसलाई हटाऊ,

तब झगडा सुल्झिन्छ

अनि किचलो* र गाली बन्द हुन्छ।

११ जसको हृदय चोखो छ र जसले दयालु वचन बोल्छ,

ऊसित राजाले समेत मित्रता गाँस्छ।+

१२ यहोवाले बुद्धिको* रक्षा गर्नुहुन्छ

तर छली मानिसको कुरालाई उहाँ विफल तुल्याइदिनुहुन्छ।+

१३ अल्छीले भन्छ: “बाहिर सिंह छ!

त्यसले मलाई चोकमै मारिहाल्छ!”+

१४ छाडा* स्त्रीको बोली गहिरो खाडल हो।+

यहोवाले दोषी ठहराउनुभएकाहरू त्यसमा पर्नेछन्‌।

१५ बालकको हृदयमा मूर्खताले जरा गाडेको हुन्छ;+

अनुशासनको छडीले त्यसलाई उखेलिदिन्छ।+

१६ जो गरिबलाई ठगेर धनी बन्छ+

अनि जसले धनीलाई उपहार दिन्छ,

ती दुवै कङ्‌गाल हुनेछन्‌।

१७ बुद्धिमान्‌ मानिसले के भन्छ, कान थापेर सुन;+

तब मैले सिकाएको कुरामा तिमीले मन लगाउन सक्नेछौ+

१८ किनभने ती मनमा राख्यौ भने तिमी आनन्दित हुनेछौ+

अनि ती सधैँ तिम्रो ओठमा रहनेछन्‌।+

१९ तिमीले यहोवालाई भरोसा गर्न सक भनेर

मैले यी कुराहरू आज तिमीलाई बताएँ।

२० मैले तिमीलाई धेरै कुरा लेखिसकेँ,

सरसल्लाह र निर्देशन दिइसकेँ

२१ किनभने म तिमीलाई सत्य र भरोसायोग्य कुरा सिकाउन चाहन्छु

ताकि जसले तिमीलाई पठायो, उसलाई तिमीले सही कुरा बताउन सक्नेछौ।

२२ गरिब मानिसलाई ऊ गरिब छ भन्दैमा नलुट;+

सहरको मूलढोकामा गरिबलाई थिचोमिचो नगर।+

२३ किनभने यहोवाले नै तिनीहरूको मुद्दा लड्‌नुहुनेछ;+

तिनीहरूलाई लुट्‌नेहरूको ज्यान उहाँले लिनुहुनेछ।

२४ गरम मिजासको मानिससित सङ्‌गत नगर

अनि सानो कुरामा पनि जङ्‌गिने मानिससित नबस।

२५ नत्र त तिमीले उनीहरूको सिको गर्नेछौ

अनि आफै पासोमा पर्नेछौ।+

२६ तिमी ती मानिसहरूजस्ता नहोऊ, जो अरूले ऋण लिँदा

हात मिलाएर जमानी बस्छन्‌।+

२७ नत्र त तिमीसित तिर्ने कुरा केही भएन भने

मानिसहरूले तिमी सुतिराखेको ओछ्यानसमेत खोसेर लैजानेछन्‌!

२८ तिम्रा पुर्खाले राखेको

पुरानो साँध-सिमाना नसार।+

२९ के तिमीले आफ्नो काममा सिपालु मानिस देखेका छौ?

उसले साधारण मानिसको होइन,

राजाको सेवा गर्नेछ।+