ŨTHUTHURIA INTANETI-INĨ
Ũthuthuria
INTANETI-INĨ
Gĩkũyũ
ũ
  • ĩ
  • ũ
  • BIBILIA
  • MABUKU
  • MĨCEMANIO
  • nwt Isaia 1:1-66:24
  • Isaia

Hatirĩ video.

Tũrekere, nĩ hagĩa thĩna kũhingũra video ĩyo.

  • Isaia
  • New World Translation in Kikuyu
New World Translation in Kikuyu
Isaia

ISAIA

1 Gĩkĩ nĩ kĩoneki kĩrĩa Isaia*+ mũrũ wa Amozu oonire gĩkoniĩ Juda na Jerusalemu matukũ-inĩ ma Uzia,+ Jothamu,+ Ahazu,+ na Hezekia,+ athamaki a Juda:+

 2 Wee igũrũ ta thikĩrĩria, o nawe thĩ ta tega gũtũ,+

Nĩ gũkorũo Jehova oigĩte ũũ:

“Nĩ nderete ariũ na makaneneha,+

No o nĩ manemeire.+

 3 Ndegwa nĩ ĩmenyaga ũrĩa wamĩgũrire,

O na ndigiri nĩ ĩmenyaga mũharatĩ wa mwene yo;

No Isiraeli ndanjũĩ,*+

Andũ akwa matikoragwo na ũtaũku.”

 4 Kaĩ rũrĩrĩ rũrũ rwĩhia rwĩ na haaro-ĩ,+

Andũ matitikĩte mahĩtia,

Rũciaro rwa andũ oru, ciana ciĩthahĩtie!

Nĩ matigĩte Jehova;+

Makaagĩra Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli gĩtĩo;

O na makamũhutatĩra.

 5 Nĩ ha hangĩ mũgũkĩgũthwo mwathiĩ na mbere kũrema?+

Mũtwe wothe nĩ mũrwaru,

Na ngoro yothe nĩ ndwaru.+

 6 Kuuma ikinya rĩa kũgũrũ nginya mũtwe, gũtirĩ handũ hatarĩ harwaru.

Mũrĩ na nguraro na irema na ironda itarĩ njohe

—Nacio itirigitĩtwo* kana ikohwo kana ikororoyio na maguta.+

 7 Bũrũri wanyu nĩ ũtuĩkĩte kũndũ gũtiganĩrie.

Matũũra manyu magacinwo na mwaki.

Andũ a kũngĩ matharĩkagĩra bũrũri wanyu mwĩroreire.+

Ũtariĩ ta bũrũri mwanangĩku ũngʼaũranĩtio nĩ andũ a kũngĩ.+

 8 Mwarĩ wa Zayuni atigĩtwo ta gĩthũnũ kĩrĩ mũgũnda-inĩ wa mĩthabibũ,

O ta kanyũmba karĩ mũgũnda-inĩ wa rũkiri,*

O ta itũũra rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ.+

 9 Tiga nĩ ũrĩa Jehova mũnene wa ita aatũtigĩirie matigari manini ma andũ,

Tũngĩatuĩkire o ta Sodomu,

Na tũhaane o ta Gomora.+

10 Iguai kiugo kĩa Jehova, inyuĩ athani arĩa ahinyanĩrĩria* a Sodomu.+

Tegai matũ mũigue watho* wa Ngai witũ, inyuĩ andũ a Gomora.+

11 “Magongona marĩa mũndutagĩra maingĩ-rĩ, marĩ na ũguni ũrĩkũ harĩ niĩ?”+ ũguo nĩguo Jehova ekũũria.

“Nĩ njiganĩtie* magongona manyu ma njino ma ndũrũme+ na maguta ma nyamũ iria irĩithĩtio wega,+

Na ndikenagĩra thakame+ ya tũtegwa+ na ya tũgondu o na ya mbũri.+

12 Rĩrĩa muoka mbere yakwa-rĩ,+

Nũũ ũkoragwo amwĩrĩte mũũke,

Mũgoka kũranga nja ciakwa?+

13 Tigai gũcoka kũrehe magongona mangĩ ma tũhũ ma mũtu.

Ũbumba wanyu nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ niĩ.+

Tũrũgamo twa mweri,+ thabatũ,+ gwĩtana igomano+

—Ndingĩhota gũkirĩrĩria ũhũthĩri wanyu wa mahinya ma ũgo+ hamwe na igomano cianyu theru.

14 Nĩ thũũrĩte tũrũgamo twanyu twa mweri o hamwe na ciathĩ cianyu.

Maũndũ macio nĩ matuĩkĩte mũrigo harĩ niĩ;

Nĩ nogetio nĩ kũmakirĩrĩria.

15 Na hĩndĩ ĩrĩa mwatambũrũkia moko manyu na igũrũ,

Nĩ hithaga maitho makwa kuuma harĩ inyuĩ.+

O na mwahoya mahoya maingĩ,+

Ndithikagĩrĩria;+

Moko manyu maiyũire thakame.+

16 Mwĩthambei, mwĩtheriei;+

Eheriai ciĩko cianyu njũru ndige gũciona;

Tigai gwĩka maũndũ moru.+

17 Mwĩrutei gwĩka maũndũ mega, caragiai kĩhooto,+

Rũngagai ũrĩa ũhinyanagĩrĩria,

Tetagĩrai ihooto cia mwana ũtarĩ ithe,*

Na mũtetagĩre mũtumia wa ndigwa.”+

18 “Rĩu ũkai, rekei tũrũnge maũndũ,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.+

“O na angĩkorũo mehia manyu matunĩhĩte o ta thakame,

Nĩ megũtherio mahaane o ta mbarabu;+

O na angĩkorũo matunĩhĩte o ta gĩtambaya kĩa rangi mũtune,

Nĩ mekwerũha o ta guoya wa ngʼondu.

19 Angĩkorũo nĩ mũrĩkoragwo mwĩhaarĩirie gũthikĩrĩria,

Nĩ mũrĩrĩaga indo iria njega cia bũrũri.+

20 No mwarega na mũreme,

Mũkaaniinwo na rũhiũ rwa njora,+

Nĩ gũkorũo kanua ka Jehova nĩko koigĩte ũguo.”

21 Kaĩ itũũra rĩĩhokeku+ rĩtuĩkĩte o ta mũmaraya-ĩ!+

Kĩhooto kĩaiyũire thĩinĩ warĩo;+

Ũthingu watũũraga thĩinĩ warĩo,+

No rĩu nĩ oragani marĩ kuo.+

22 Betha yaku ĩtuĩkĩte gĩko,+

Nayo njohi* yaku ĩgatukanio na maĩ.

23 Anene aku nĩ maremete na makagĩa thiritũ na aici.+

Othe nĩ mendete ihaki na mahanyũkanagia na iheo.+

Matituagĩra ciana itarĩ maithe* na kĩhooto,

Na ciira wa mũtumia wa ndigwa ndũkinyaga harĩ o.+

24 Nĩ ũndũ ũcio Mwathani ũrĩa wa ma, Jehova mũnene wa ita,

Ũrĩa ũrĩ Hinya wa Isiraeli, ekuuga ũũ:

“Hĩ! Nĩ ngeyeherania na thũ ciakwa,

Na ndĩĩrĩhĩrie harĩ thũ ciakwa.+

25 Nĩ ngeerekeria guoko gwakwa harĩ wee,

Nĩ ngaatheria gĩko gĩaku ta arĩ na thabuni,

Na njeherie gĩko gĩaku gĩothe.+

26 Nĩ ngaacokia atuanĩri ciira aku o ta ũrĩa kwarĩ kĩambĩrĩria-inĩ.

Na ataarani aku o ta ũrĩa kwarĩ kĩambĩrĩria-inĩ.+

Thutha ũcio nĩ ũgeetagwo Itũũra rĩa Ũthingu, Taũni Njĩhokeku.+

27 Zayuni ĩgaakũũrũo na kĩhooto,+

Nao andũ a kuo arĩa magaacoka, makũũrũo na ũthingu.

28 Andũ arĩa aremi na arĩa ehia makaaniinwo hamwe,+

Na arĩa matigĩte Jehova nĩ magaathira biũ.+

29 Nĩ gũkorũo nĩ magaaconoka nĩ ũndũ wa mĩtĩ mĩnene ĩrĩa werirĩirie,+

Nawe nĩ ũgaaconoka nĩ ũndũ wa mĩgũnda* ĩrĩa wathuurire.+

30 Nĩ tondũ ũgaatuĩka o ta mũtĩ mũnene ũrĩ na mathangũ marahooha,+

Na ũtuĩke o ta mũgũnda ũtarĩ maĩ.

31 Mũndũ ũrĩa ũrĩ hinya agaatuĩka o ta ndigi* mbuthũkangu cia ũguta,

Naguo wĩra wake ũtuĩke thandĩ;

We na wĩra wake makaahĩa hamwe,

Gũtigaakorũo mũndũ wa kũhoria mwaki ũcio.”

2 Ũndũ ũyũ nĩguo Isaia mũrũ wa Amozu oonire wĩgiĩ Juda na Jerusalemu:+

 2 Ihinda-inĩ rĩa mũthia rĩa matukũ,*

Kĩrĩma kĩa nyũmba ya Jehova

Nĩ gĩkaahandwo kĩrũmĩte wega igũrũ rĩa tũcũmbĩrĩ twa irĩma,+

Na nĩ gĩgaatũũgĩrio igũrũ rĩa tũrĩma,

Na kũu nĩkuo ndũrĩrĩ ciothe igaathiaga.+

 3 Na ikundi nyingĩ cia andũ nĩ igaathiĩ na ciuge atĩrĩ:

“Ũkai, nĩ twambatei kĩrĩma-inĩ kĩa Jehova,

Tũthiĩ nyũmba-inĩ ya Ngai wa Jakubu.+

Nake nĩ arĩtũrutaga ũhoro wĩgiĩ njĩra ciake,

Na ithuĩ tũgeragĩre tũcĩra-inĩ twake.”+

Nĩ gũkorũo watho* nĩ ũkooima Zayuni,

Na kiugo kĩa Jehova kiume Jerusalemu.+

 4 Nake nĩ agaatuithania ciira gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ

Na arũnge maũndũ* harĩ ikundi nyingĩ cia andũ.

Nao nĩ magaatura hiũ ciao cia njora ituĩke hiũ cia mĩraũ

Na matimũ mao matuĩke hiũ cia gũceha.+

Rũrĩrĩ rũtikoera rũrĩrĩ rũrĩa rũngĩ rũhiũ rwa njora,

O na matikeruta mbaara rĩngĩ.+

 5 Inyuĩ nyũmba ya Jakubu, ũkai,

Nĩ tũthiĩrei ũtheri-inĩ wa Jehova.+

 6 Nĩ gũkorũo nĩ ũtiganĩte na andũ aku, nyũmba ya Jakubu,+

Tondũ nĩ marũmĩtie mĩtugo ya mwena wa Irathĩro;

Mekaga maũndũ ma ũgo+ o ta Afilisti,

Na makaingĩhĩrũo nĩ ciana cia andũ a kũngĩ.

 7 Bũrũri wao ũiyũire betha na thahabu,

Na mĩthithũ yao ndĩngĩtarĩka.

Bũrũri wao ũiyũire mbarathi,

Na ngaari ciao cia mbarathi itingĩtarĩka.+

 8 Bũrũri wao ũiyũire ngai itarĩ kĩene.+

Mainamagĩrĩra wĩra wa moko mao ene,

Indo iria mathondekete na ciara ciao.

 9 Kwoguo mũndũ ainamagĩrĩra, ageconorithia,

Nawe ndũngĩmarekera.

10 Ingĩrai thĩinĩ wa rwaro rwa ihiga na mwĩhithe rũkũngũ-inĩ

Nĩ ũndũ wa marakara ma kũguoyohia ma Jehova

Na riri wake mũnene.+

11 Maitho ma mũndũ ũrĩa mwĩtĩi nĩ magaaconorithio,

Na mwĩtũũgĩrio wa andũ nĩ ũkaainamanio.*

Jehova nowe wiki ũgaatũũgĩrio mũthenya ũcio.

12 Nĩ gũkorũo mũthenya ũcio nĩ wa Jehova mũnene wa ita.+

Ũgooka igũrũ rĩa ũrĩa wothe mwĩtĩi na ũrĩa wĩtũũgagĩria,

Igũrũ rĩa mũndũ wothe, ũrĩa mũtũũgĩru o na kana ũrĩa mwĩnyihia,+

13 Igũrũ rĩa mĩtarakwa yothe ya Lebanoni ĩrĩa ĩtũũgĩrĩte na ĩkaneneha mũno

Na igũrũ rĩa mĩgandi yothe ya Bashani,

14 Igũrũ rĩa irĩma ciothe iria itũũgĩrĩte

Na igũrũ rĩa tũrĩma tuothe tũrĩa tũraya na igũrũ,

15 Igũrũ rĩa nyũmba yothe ndaya na igũrũ na rũthingo o ruothe rũrĩ na ũgitĩri,

16 Igũrũ rĩa meri ciothe cia Tarishishi+

Na igũrũ rĩa tũtarũ tũrĩa tuothe twĩriragĩrio.

17 Mwĩtĩo wa mũndũ nĩ ũgaaconorithio,

Na mwĩtũũgĩrio wa andũ ũinamanio.*

Jehova nowe wiki ũgaatũũgĩrio mũthenya ũcio.

18 Ngai icio itarĩ kĩene nĩ ikeehera ithire biũ.+

19 Na andũ nĩ makaaingĩra ngurunga-inĩ cia ndwaro cia mahiga

Na maingĩre marima-inĩ marĩa marĩ na thĩ,+

Nĩ ũndũ wa marakara ma kũguoyohia ma Jehova

Na riri wake mũnene,+

Rĩrĩa akaarahũka nĩgetha atũme thĩ ĩthingithe nĩ kĩmako.

20 Mũthenya ũcio andũ nĩ makoya ngai ciao itarĩ kĩene cia betha na cia thahabu

Icio meethondekeire nĩgetha macinamagĩrĩre

Na maciikie kũrĩ mbĩa na huhu,+

21 Nĩguo maingĩre marima marĩa marĩ ndwaro-inĩ cia mahiga

Na mĩatũka-inĩ ya ndũmba cia mahiga,

Nĩ ũndũ wa marakara ma kũguoyohia ma Jehova

Na riri wake mũnene,

Rĩrĩa akaarahũka nĩgetha atũme thĩ ĩthingithe nĩ kĩmako.

22 Nĩguo mũteithĩke, tigai kwĩhoka mũndũ,

O ũcio ũtariĩ ta mĩhũmũ ĩrĩa ĩrĩ maniũrũ-inĩ make.*

Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma mwĩcirie ũhoro wake?

3 Na rĩrĩ, Mwathani ũrĩa wa ma, Jehova mũnene wa ita,

Nĩ ekweherereria Jerusalemu na Juda ũteithio wao wothe o hamwe na kĩrĩa gĩothe kĩmatiiragĩrĩra,

Ũteithio wothe wa mũgate na maĩ,+

 2 Mũndũ ũrĩ hinya na njamba ya ita,

Mũtuanĩri ciira na mũnabii,+ mũragũri na mũthuri,*

 3 Mũnene wa andũ 50,+ mũndũ mũtĩĩku, na mũtaarani,

Mũndũ mũgo ũrĩa mũũgĩ na mũrogi ũrĩa ũrĩ ũhoti.+

 4 Nĩ ngaatua tũhĩĩ anene ao,

Nao magaathagwo nĩ andũ matarĩ na mũrũgamo.

 5 Andũ nĩ makaahinyanĩrĩria,

O mũndũ na ũrĩa ũngĩ.+

Kahĩĩ gakaaruma mũthuri mũkũrũ,

Nake ũrĩa ũtarĩ igweta aremere ũrĩa ũheetwo gĩtĩo.+

 6 O mũndũ nĩ akaanyita mũrũ wa nyina thĩinĩ wa nyũmba ya ithe na amwĩre:

“Wee ũrĩ na kabuuti—tuĩka mwathi witũ.

Rũgamĩrĩra hĩba ĩno ya matigari maya manangĩtwo.”

 7 No we mũthenya ũcio nĩ akaarega oige:

“Niĩ ndigũtuĩka wa kũmuoha ironda;*

Ndirĩ na irio o na kana nguo thĩinĩ wa nyũmba yakwa.

Mũtikandue mwathi wa andũ aya.”

 8 Nĩ gũkorũo Jerusalemu nĩ ĩhĩngĩkĩte,

Na Juda ĩkagwa,

Tondũ kũgerera ciugo na ciĩko ciao nĩ mareganĩte na Jehova;

Magakorũo marĩ aremi maitho-inĩ make marĩ riri.*+

 9 Mothiũ mao nĩ monanagia ũrĩa matariĩ,

Na makonania mehia mao ta Sodomu;+

Matigeragia kũmahitha.

Kaĩ marĩ na haaro-ĩ, nĩ gũkorũo o ene nĩ mereheire mwanangĩko!

10 Ĩra arĩa athingu atĩ maũndũ mao nĩ makaagĩra;

Nĩ magaatugwo nĩ ũndũ wa ciĩko iria mekaga.*+

11 Kaĩ mũndũ ũrĩa mũũru arĩ na haaro-ĩ!

Nĩ agaakorũo nĩ gĩcanjama,

Tondũ maũndũ marĩa ekĩte na moko make nomo ageekwo!

12 Ha ũhoro wa andũ akwa-rĩ, arũgamĩrĩri ao a wĩra nĩ mamahinyagĩrĩria,

Nao mathagwo nĩ atumia.

Andũ akwa, atongoria anyu nĩ matũmaga mwangange,

Na magatũma muume njĩra-inĩ cianyu.+

13 Jehova nĩ arahũkĩte nĩguo atuanĩre;

Nĩ arũgamĩte nĩguo atuĩre ikundi cia andũ ituĩro.

14 Jehova nĩ agaatuĩra athuri* na anene a andũ ake.

“Nĩ mũcinĩte mũgũnda wa mĩthabibũ,

Na kĩrĩa mũiyĩte kuuma kũrĩ athĩni kĩrĩ thĩinĩ wa nyũmba cianyu.+

15 Nĩ kĩĩ gĩtũmaga mũhehenje andũ akwa

Na mũgathĩa mothiũ ma andũ arĩa athĩni tĩri-inĩ?”+ ũguo nĩguo Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita ekũũria.

16 Jehova oigĩte atĩrĩ: “Tondũ aarĩ a Zayuni nĩ etĩi,

Mathiaga mambararĩtie mĩtwe yao na igũrũ,*

Makĩheenagĩrĩria andũ na maitho, o makĩrũgarũgaga,

Makĩgambagia njingiri iria irĩ thũngʼwa-inĩ ciao,

17 Jehova nĩ akaarehera aarĩ acio a Zayuni ironda mũtwe,

Na Jehova aguũrie gĩthiithi kĩao.+

18 Mũthenya ũcio Jehova nĩ akeeheria ũthaka wa bangiri ciao,

Tũtaama twa kuoha njuĩrĩ na mathaga marĩa meyunĩte ta mweri,+

19 Mindira, bangiri, na tũtaama twa kũhumbĩra ũthiũ,

20 Itambaya cia mũtwe, bangiri cia magũrũ, na mĩcibi,

Cuba cia maguta manungi wega na ithitũ cia kwĩgemia,

21 Mbete cia ciara o na icũhĩ cia maniũrũ,

22 Kanjũ iria ciĩkĩragwo hĩndĩ ya gĩathĩ, nguo ndaya cia igũrũ, tũbuuti, na ibeti,

23 Icicio cia kwĩrora+ o na nguo cia gatani,*

Iremba na tũtaama twa kũhumbĩra ũthiũ.

24 Handũ ha maguta ma balisamu,+ gũgaakorũo na mũnungo wa kĩndũ kĩbuthu;

Handũ ha mũcibi, gũkorũo na mũkwa;

Handũ ha njuĩrĩ thondeke wega, gũkorũo na kĩhara;+

Handũ ha nguo ya goro, gũkorũo na nguo ya ikũnia;+

Na handũ ha ũthaka gũkorũo na kĩrema gĩa gũcinwo na ruoro.

25 Arũme anyu makaaniinwo na rũhiũ rwa njora,

Na arũme anyu arĩa marĩ hinya maniinĩrũo mbaara-inĩ.+

26 Ihingo ciakuo nĩ igaacakaya na inyitwo nĩ kĩeha,+

Na itũũra rĩu rĩgaaikara thĩ tĩri-inĩ nĩ ũndũ wa kĩeha.”+

4 Na mũthenya ũcio atumia mũgwanja nĩ makaanyita mũndũrũme ũmwe+ mamwĩre atĩrĩ:

“Tũrĩrĩaga mũgate witũ ithuĩ ene

Na twĩhumbage nguo citũ ithuĩ ene;

Ĩndĩ twĩtĩkĩrie twĩtanagio na rĩĩtwa rĩaku

Nĩguo gĩconoko* gitũ gĩtweherere.”+

2 Kĩrĩa Jehova agaatũma gĩthundũke mũthenya ũcio nĩ gĩgaakorũo kĩrĩ gĩthaka na kĩrĩ na riri, na maciaro ma bũrũri ũcio magaakorũo marĩ mwĩraho na ũthaka wa andũ arĩa magaakorũo matigarĩte thĩinĩ wa Isiraeli.+ 3 Ũrĩa wothe ũgaakorũo atigarĩte thĩinĩ wa Zayuni, agatigara thĩinĩ wa Jerusalemu nĩ ageetwo mũtheru, arĩa othe magaakorũo Jerusalemu mandĩkĩtwo atĩ nĩ a gũtũũra muoyo.+

4 Rĩrĩa Jehova agaathambia gĩko kĩa* aarĩ a Zayuni+ na atherie ũiti wa thakame thĩinĩ wa Jerusalemu akĩhũthĩra roho wa ituĩro na roho wa gũcina,*+ 5 ningĩ Jehova nĩ agaatũma igũrũ rĩa Kĩrĩma gĩa Zayuni gĩothe na igũrũ rĩa kũrĩa igomano ciakĩo ciĩkagĩrũo kũgĩe na itu na ndogo mũthenya, na rũrĩrĩmbĩ rũnene rwa mwaki rũmũrĩke ũtukũ;+ tondũ igũrũ rĩa riri ũcio wothe nĩ gũgaakorũo na handũ ha kwĩgitia. 6 Na nĩ gũgaakorũo na gĩthũnũ gĩa kũrehe kĩĩruru nĩ ũndũ wa ũrugarĩ mũthenya,+ na handũ ha kũũrĩra na kwĩgitia ihuhũkanio na mbura.+

5 Rekei nyinĩre mwendwa wakwa

Rwĩmbo rwĩgiĩ mwendwa wakwa na mũgũnda wake wa mĩthabibũ.+

Mwendwa wakwa aarĩ na mũgũnda wa mĩthabibũ kũndũ kũnoru hakuhĩ na kĩrĩma.

 2 Nake akĩũcimba na akĩeheria mahiga marĩa maarĩ kuo.

Akĩũhanda mũthabibũ ũrĩa mwega ũciaraga thabibũ ndune,

Gatagatĩ-inĩ kaguo agĩaka nyũmba ndaya na igũrũ,

Na thĩinĩ waguo akĩenja kĩhihĩro kĩa ndibei ihiga-inĩ.+

Agĩtũũra erĩgagĩrĩra ũciare thabibũ,

No guo ũgĩciara thabibũ cia gĩthaka theri.+

 3 “Rĩu inyuĩ aikari a Jerusalemu na andũ a Juda,

Tuai ciira gatagatĩ-inĩ gakwa na mũgũnda ũcio wakwa wa mĩthabibũ.+

 4 Nĩ atĩa ũngĩ ingĩekire mũgũnda ũcio wakwa wa mĩthabibũ

Ũrĩa itarĩ ndeka?+

Rĩrĩa nderĩgagĩrĩra ũciare thabibũ-rĩ,

Nĩ kĩĩ gĩatũmire ũciare thabibũ cia gĩthaka theri?

 5 Rĩu kĩrekei ndĩmwĩre

Ũrĩa ngeeka mũgũnda ũcio wakwa wa mĩthabibũ:

Ngeeheria rũgiri rwaguo,

Na ũcinwo ũhĩe.+

Tharie rũthingo rwaguo rwa ihiga,

Naguo ũrangarangwo.

 6 Ngaatũma ũkorũo ũrĩ mwanangĩku;+

Ndũgaacehwo kana ũrĩmwo.

Naguo ũmerererũo nĩ ria na ihinga cia mĩigua,+

Na njathe matu matikanauurĩrie mbura o na hanini.+

 7 Nĩ gũkorũo mũgũnda ũcio wa mĩthabibũ wa Jehova mũnene wa ita nĩ nyũmba ya Isiraeli;+

Nao andũ a Juda nĩo mũgũnda ũrĩa eendete.

Aatũire erĩgagĩrĩra kĩhooto,+

No rĩrĩ, wagi wa kĩhooto nĩguo warĩ kuo;

Aatũũire erĩgagĩrĩra ũthingu,

No rĩrĩ, kĩrĩro kĩa mĩtangĩko nĩkĩo kĩarĩ kuo.”+

 8 Kaĩ andũ arĩa manyitithanagia nyũmba ĩmwe na ĩrĩa ĩngĩ marĩ na haaro-ĩ+

Na arĩa manyitithanagia mũgũnda ũmwe na ũrĩa ũngĩ+

Nginya hakaga handũ rĩngĩ

Na mũgaikara mũrĩ oiki thĩinĩ wa bũrũri!

 9 Jehova mũnene wa ita nĩ ehĩtĩte ngĩiguaga na matũ

Atĩ o na gũtuĩka nyũmba nyingĩ nĩ nene na thaka,

Igaatuĩka kĩndũ gĩa kũguoyohia,

Na gũtirĩ mũndũ ũgaaikara kuo.+

10 Tondũ ĩĩka ikũmi cia mũgũnda wa mĩthabibũ igaaciara gĩthimi kĩmwe tu kĩa mbathi,*

Na mbegũ gĩthimi kĩmwe kĩa homeri* iciare gĩthimi kĩmwe tu kĩa eba.*+

11 Kaĩ andũ arĩa mokĩraga rũcinĩ tene manyue njohi marĩ na haaro-ĩ,+

Arĩa matukagĩrĩrũo gũkagĩa nduma nginya marĩrĩĩo nĩ ndibei!

12 Nĩ makoragwo na kĩnanda kĩa mũgeeto o na kĩnanda kĩa ndigi,

Manyanga, mũtũrirũ, na ndibei maruga-inĩ mao;

Ĩndĩ matiĩciragia ũhoro wa ciĩko cia Jehova,

O na mationaga wĩra wa moko make.

13 Kwoguo andũ akwa magaatwarũo ithamĩrio

Nĩ ũndũ wa kwaga ũmenyo;+

Andũ ao arĩa marĩ riri nĩ makaahũta,+

Nao andũ ao othe mangʼare nĩ ũndũ wa nyota.

14 Nĩ ũndũ ũcio Mbĩrĩra* nĩ ĩyararamĩtie

Na nĩ yathamĩtie kanua kayo gothe;+

Na ũgemu wake,* andũ ake arĩa marĩ inegene, na arĩĩu ake

Hatarĩ nganja nĩ magaaikũrũka thĩinĩ wayo.

15 Nake mũndũ nĩ akaanyihio,

Mũndũ nĩ agaaconorithio,

Na maitho ma mũndũ ũrĩa mwĩtĩi nĩ magaaconorithio.

16 Jehova mũnene wa ita nĩ agaatũũgĩrio nĩ ũndũ wa ituĩro rĩake;*

Ngai ũrĩa wa ma, Ũrĩa Mũtheru,+ nĩ akeeyonania atĩ nĩ mũtheru kũgerera ũthingu.+

17 Natuo tũgondu tũkaarĩaga o ta tũrĩ kũrĩa tũrĩithagio;

Nao ageni makaarĩaga irio cia kũndũ gũtiganĩrie kwa nyamũ iria irĩithĩtio wega.

18 Kaĩ andũ arĩa makururagia mahĩtia mao na mĩkwa ya maheeni marĩ na haaro-ĩ

Na magakururia mehia mao na mĩkwa ya tũkaari twa gũkururio;

19 Arĩa moigaga atĩrĩ: “Rekei ahĩkahĩke wĩra wake;

Rekei ũũke na ihenya nĩgetha tũwone.

Rekei muoroto wa* Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli ũhinge

Nĩgetha tũũmenye!”+

20 Kaĩ andũ arĩa moigaga atĩ ũndũ mwega nĩ mũũru na ũndũ mũũru nĩ mwega marĩ na haaro-ĩ,+

Arĩa makũũranagia nduma na ũtheri, na ũtheri na nduma,

Arĩa mekĩraga kĩndũ kĩrũrũ ithenya rĩa kĩndũ kĩrĩ cama, na kĩndũ kĩrĩ cama ithenya rĩa kĩndũ kĩrũrũ!

21 Kaĩ andũ arĩa ogĩ maitho-inĩ mao ene

Na magakorũo na ũtaũku maitho-inĩ mao ene marĩ na haaro-ĩ!+

22 Kaĩ andũ arĩa njorua harĩ kũnyua ndibei

Na arĩa ogĩ harĩ gũtukania njohi marĩ na haaro-ĩ!+

23 Arĩa meheragĩria mũndũ ũrĩa mwaganu mahĩtia nĩ ũndũ wa ihaki+

Arĩa maimaga mũndũ ũrĩa mũthingu kĩhooto!+

24 Tondũ wa ũguo, o ta ũrĩa rũrĩrĩmbĩ rwa mwaki rũcinaga mahuti

Na nyeki nyũmũ ĩgekũnja ĩrĩ mwaki-inĩ,

Mĩri yao nĩ kũbutha ĩkaabutha,

Na kĩro kĩao kĩhurunjũke o ta mũtutu,

Tondũ nĩ maareganire na watho* wa Jehova mũnene wa ita

Na makĩagĩra gĩtĩo kiugo kĩa Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.+

25 Nĩkĩo marakara ma Jehova makanaga kwerekera andũ ake,

Na nĩ agaatambũrũkia guoko gwake harĩ o na amahũũre.+

Irĩma nĩ igaathingitha,

Nacio ciimba ciao igaakorũo itariĩ ta gĩko kĩrĩa kĩrĩ njĩra-inĩ.+

Nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe, marakara make matirĩ marathira,

Na no atambũrũkĩtie guoko gwake nĩguo ahũũrane.

26 Nĩ ahandĩte kĩmenyithia* nĩ ũndũ wa rũrĩrĩ rwa kũraya;+

Nĩ amahuuhĩire kĩhũni nĩguo moke kuuma ituri-inĩ cia thĩ;+

Na atĩrĩ, nĩ gũka maroka mahiũhĩte mũno.+

27 Gũtirĩ o na ũmwe wao mũnogu kana akahĩngwo.

Gũtirĩ ũracũnga kana ũrĩ toro.

Mĩcibi ĩrĩa meyohete njohero ti mĩregeru,

O na ndigi ciao cia iratũ ti nduĩkangu.

28 Mĩguĩ yao yothe nĩ mĩũgĩ,

Na mota mao mothe nĩ makũnje.*

Mahũngũ ma mbarathi ciao mahaana o ta ihiga rĩũmũ,

Namo magũrũ ma ngaari ciao mahaana ta rũhuho rũnene.+

29 Mũraramĩre wao nĩ ta wa mũrũthi;

Mũraramo wao no ta wa mĩrũthi mĩthĩ.*+

Nĩ makaararama na manyite kĩndũ gĩa kũrĩa

Na more nakĩo na kwage mũndũ wa gũkĩhonokia.

30 Mũthenya ũcio nĩ makaararamĩra kĩndũ kĩu

O ta ũrĩa iria rĩraramaga.+

Ũrĩa wothe ũkeerorera bũrũri ũcio nĩ akoona nduma ya kũmakania;

O na ũtheri nĩ ũgaatuĩka nduma nĩ ũndũ wa matu.+

6 Na rĩrĩ, mwaka ũrĩa Mũthamaki Uzia aakuire,+ nĩ ndonire Jehova aikarĩire gĩtĩ kĩa ũnene kĩrĩ handũ igũrũ na gĩtũũgĩrĩtio,+ na icũrĩ cia kanjũ yake ciaiyũrĩte hekarũ yothe. 2 Aserafi maarũgamĩte igũrũ rĩake; o ũmwe wao aarĩ na mathagu matandatũ. O serafi eehumbĩrĩte ũthiũ wake na mathagu merĩ na akehumbĩra magũrũ make na mathagu merĩ, na o ũmwe wao oombũkaga na mathagu merĩ.

 3 Na o ũmwe wao eeraga ũcio ũngĩ atĩrĩ:

“Mũtheru, mũtheru, mũtheru nĩ Jehova mũnene wa ita.+

Thĩ yothe ĩiyũirũo nĩ riri wake.”

4 Na itugĩ cia mĩrango ikĩinaina nĩ ũndũ wa mũgambo wa mũrurumo ũcio,* nayo nyũmba ĩyo ĩkĩiyũra ndogo.+

 5 Na niĩ ngiuga ũũ: “Kaĩ ndĩ na haaro-ĩ!

Ndariĩ o ta ndĩ mũkuũ,*

Nĩ gũkorũo ndĩ mũndũ ũrĩ na mĩromo ĩtarĩ mĩtheru,

Na njikaranagia na andũ makoragwo na mĩromo ĩtarĩ mĩtheru;+

Nĩ ũndũ maitho makwa nĩ monete Mũthamaki, Jehova mũnene wa ita we mwene!”

6 Hĩndĩ ĩyo, serafi ũmwe akĩũmbũka agĩũka harĩ niĩ, na guoko-inĩ gwake aarĩ na ikara rĩa mwaki+ rĩrĩa ooire kĩgongona-inĩ akĩhũthĩra kĩndũ gĩa kũnyita mwaki.+ 7 Akĩhutia kanua gakwa na akiuga:

“Atĩrĩrĩ, ikara rĩrĩ nĩ rĩahutia mĩromo yaku.

Nĩ wehererio mahĩtia maku,

Namo mehia maku nĩ maahumbĩrũo.”

8 Ngĩcoka ngĩigua mũgambo wa Jehova ũkiuga: “Nũũ ngũtũma, na nũũ ũgũthiĩ handũ-inĩ haitũ?”+ Na niĩ ngĩcokia ũũ: “Niĩ ũyũ haha! Ndũma!”+

 9 Nake akĩnjĩra, “Thiĩ, wĩre andũ acio ũũ:

‘Nĩ mũkũigua rĩngĩ na rĩngĩ,

Ĩndĩ mũtigũtaũkĩrũo;

Nĩ mũkuona rĩngĩ na rĩngĩ,

Ĩndĩ mũtikũgĩa na ũmenyo o na ũrĩkũ.’+

10 Tũma ngoro cia andũ aya ciũme,+

Na ũtũme matũ mao mage kũigua,+

Na ũhinge maitho mao,

Nĩgetha matikone na maitho mao

Na matikaigue na matũ mao,

Nĩguo ngoro ciao itigataũkĩrũo

Na nĩgetha matikagarũrũke mahonio.”+

11 Ndaigua ũguo ngĩũria: “Nĩ nginya rĩ, Jehova?” Nake akĩnjĩra ũũ:

“Nĩ nginya rĩrĩa matũũra magaathũkangio kwage mũndũ ũgũikara kuo

Na nyũmba ikorũo itarĩ andũ

Na bũrũri ũkorũo ũthũkangĩtio na ũgatuĩka kũndũ gũtiganĩrie;+

12 Nginya rĩrĩa Jehova akeeheria andũ amatware kũndũ kũraihu+

Naguo bũrũri ũkorũo ũtiganĩirio biũ.

13 “No nĩ gũgaakorũo gũtigarĩte gĩcunjĩ gĩa ikũmi thĩinĩ waguo, na nĩ ũgaacinwo o rĩngĩ, o ta mũtĩ mũnene na o ta mũtĩ wa mũgandi, ĩrĩa ĩtigaraga gĩthukĩ thutha wa gũtemwo; mbeũ nyamũre nĩyo ĩgaatuĩka* gĩthukĩ kĩaguo.”

7 Na rĩrĩ, matukũ-inĩ ma Ahazu+ mũrũ wa Jothamu mũrũ wa Uzia, mũthamaki wa Juda, Mũthamaki Rezini wa Siria na Peka+ mũrũ wa Remalia mũthamaki wa Isiraeli, nĩ mookire kũrũa na Jerusalemu, no akĩremwo* nĩ kũrĩtooria.+ 2 Nao andũ a nyũmba ya Daudi magĩkĩmenyithio atĩrĩ: “Andũ a Siria nĩ manyitanĩire na andũ a Efiraimu.”

Nayo ngoro ya Ahazu o hamwe na ngoro cia andũ ake ikĩambĩrĩria kũinaina o ta ũrĩa mĩtĩ ya mũtitũ ĩinainagio nĩ rũhuho.

3 Jehova agĩcoka akĩra Isaia ũũ: “Thiĩ, wee mũrĩ na mũrũguo Sheari-jashubu,*+ mũgacemanie na Ahazu mũthia-inĩ wa mũtaro wa maĩ wa karia ka mwena wa rũgongo,+ barabara-inĩ nene ya mũgũnda wa mũthambia wa nguo. 4 Ũmwĩre atĩrĩ, ‘Ikara ũhooreire. Ndũgetigĩre, na ndũkareke ngoro yaku yũrũo nĩ hinya nĩ ũndũ wa ngũ icio cierĩ iratoga igĩthirĩrĩkĩra, nĩ ũndũ wa marakara mahiũ ma Rezini na Siria na mũrũ wa Remalia.+ 5 Nĩ gũkorũo Siria hamwe na Efiraimu na mũrũ wa Remalia nĩ macirĩire gũgwĩka ũũru, makoiga ũũ: 6 “Nĩ twambatei tũkarũe na Juda na tũmĩtharĩkĩre* na tũmĩtoorie* ĩtuĩke itũ, na twamũre mũrũ wa Tabeeli atuĩke mũthamaki wakuo.”+

 7 “‘Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene ekuuga ũũ:

“Ũndũ ũcio ndũgakinyanĩra,

Na ndũgekĩka.

 8 Nĩ gũkorũo mũtwe wa Siria nĩ Dameski,

Na mũtwe wa Dameski nĩ Rezini.

Na mĩaka 65 ĩtathirĩte

Efiraimu nĩ ĩkaanangwo ĩthire biũ nao andũ a kuo matigaacoka gũtuĩka rũrĩrĩ.+

 9 Mũtwe wa Efiraimu nĩ Samaria,+

Na mũtwe wa Samaria nĩ mũrũ wa Remalia.+

Mũtangĩgĩa na wĩtĩkio mũrũmu,

Mũtigũtũũra mwĩhandĩte wega.”’”

10 Jehova agĩcoka akĩra Ahazu ũũ: 11 “Ĩtia kĩmenyithia kuuma kũrĩ Jehova Ngai waku;+ kĩmenyithia kĩu no gĩkorũo kĩrĩ kĩriku o ta Mbĩrĩra* kana kĩrĩ kĩraihu gĩgakinya kũrĩa igũrũ.” 12 No Ahazu akiuga atĩrĩ: “Ndigwĩtia, o na ndikũgeria Jehova.”

13 Nake Isaia akiuga ũũ: “Ta thikĩrĩriai, inyuĩ andũ a nyũmba ya Daudi. Na githĩ mũtigeragia wetereri wa andũ? Kaĩ mũgũkĩgeria wetereri wa Ngai o naguo?+ 14 Nĩ ũndũ ũcio, Jehova we mwene nĩ akaamũhe kĩmenyithia: “Atĩrĩrĩ, mũirĩtu gathirange nĩ akaagĩa nda na aciare mwana wa kahĩĩ,+ na akaamwĩta Imanueli.*+ 15 Mwana ũcio akaarĩaga thiagĩ na ũũkĩ gũkinyĩria rĩrĩa akaamenya kũrega ũndũ ũrĩa mũũru na gũthuura ũrĩa mwega. 16 Nĩ gũkorũo mbere ya mwana ũcio amenyete kũrega ũũru na gũthuura wega, bũrũri wa athamaki acio erĩ ũretigĩra ũgaakorũo ũtiganĩirio biũ.+ 17 Jehova nĩ agaakũrehera wee mwene, na andũ aku na andũ a nyũmba ya thoguo ihinda rĩtarĩ rĩoneka kuuma mũthenya ũrĩa Efiraimu yeyamũranirie na Juda,+ nĩ gũkorũo nĩ akaarehe mũthamaki wa Ashuri.+

18 “Mũthenya ũcio Jehova nĩ akaahuuhĩra ngi kĩhũni aciĩte kuuma tũrũũĩ-inĩ tũrĩa tuumĩte rũũĩ-inĩ rwa Nailo rwa Misiri na ete njũkĩ cia bũrũri wa Ashuri, 19 nacio ciothe nĩ igooka na ciikare mĩkuru-inĩ ĩrĩa mĩriku, na mĩatũka-inĩ ya ndwaro cia mahiga, na ihinga-inĩ ciothe cia mĩigua, na kũndũ guothe kũrĩa kũrĩ maĩ.

20 “Mũthenya ũcio Jehova nĩ akaahũthĩra rwenji rwa gũkombora kuuma mwena wa Rũũĩ,* ahũthĩre mũthamaki wa Ashuri,+ enje mũtwe na njuĩrĩ cia magũrũ, ningĩ rwenji rũu rũniine nderu ciothe.

21 “Mũthenya ũcio mũndũ akaarĩithia mori ĩmwe na ngʼondu igĩrĩ. 22 Na tondũ wa ũrĩa iria rĩgaakorũo rĩrĩ rĩingĩ, akaarĩaga thiagĩ, nĩ gũkorũo mũndũ wothe ũgaatigara bũrũri-inĩ ũcio akaarĩaga thiagĩ na ũũkĩ.

23 “Mũthenya ũcio kũrĩa guothe kwarĩ na mĩthabibũ 1,000 ya thogora wa icunjĩ 1,000 cia betha, gũgaakorũo o ria na ihinga cia mĩigua. 24 Andũ magaathiaga kuo na ũta na mũguĩ, tondũ bũrũri ũcio wothe ũgaakorũo ũiyũire ria na ihinga cia mĩigua. 25 Nacio irĩma iria ciothe ciarĩmagwo na icembe, ndũgaacikuhĩrĩria nĩ ũndũ wa gwĩtigĩra ria na ihinga cia mĩigua; igaatuĩka cia kũrĩithagio ndegwa na cia kũrangarangagwo nĩ ngʼondu.”

8 Nake Jehova akĩnjĩra atĩrĩ: “Oya kĩhengere kĩnene+ na ũkĩandĩke ‘Maheri-shalali-hashi-bazu,’* ũkĩhũthĩra karamu ga kwandĩka.* 2 Na niĩ nĩ ngũtũma ũhoro ũcio wĩkĩrũo mũkonde na njĩra ya maandĩko* nĩ aira ehokeku, nĩo Uria+ mũthĩnjĩri-Ngai na Zekaria mũrũ wa Jeberekia.”

3 Thutha ũcio ngĩkoma* na mũtumia wakwa ũcio mũnabii, nake akĩgĩa nda na thutha wa ihinda agĩciara kahĩĩ.+ Jehova agĩcoka akĩnjĩra ũũ: “Ĩta kahĩĩ kau Maheri-shalali-hashi-bazu, 4 nĩ gũkorũo o na gatamenyete gwĩtana, ‘Baba’ na ‘Mami’ ũtonga wa Dameski na indo cia gũtahwo cia Samaria nĩ igaatwarũo mbere ya mũthamaki wa Ashuri.”+

5 Jehova akĩnjarĩria o rĩngĩ akĩnjĩra:

 6 “Tondũ andũ aya nĩ maregete maĩ marĩa mathereraga mahooreire ma Shiloa*+

Na magakena mũno nĩ ũndũ wa Rezini na nĩ ũndũ wa mũrũ wa Remalia,+

 7 Nĩ ũndũ ũcio, Jehova nĩ akaamarehithĩria

Maĩ marĩ hinya na maingĩ ma Rũũĩ,*

Mũthamaki wa Ashuri+ na riri wake wothe.

Nake nĩ agooka igũrũ rĩa tũrũũĩ twake tuothe

Na aiyũrĩrĩre hũgũrũrũ-inĩ ciake ciothe

 8 Na athiĩ ahaatĩte Juda.

Akaaiyũra na atuĩkanie, akorũo akinyĩte ngingo-inĩ;+

Mathagu make marĩa matambũrũku namo maiyũre wariĩ wa bũrũri waku,

Wee Imanueli!”*+

 9 Inyuĩ ikundi ici cia andũ, gerai ngero, no nĩ mũkaamemendwo.

Thikĩrĩriai, inyuĩ inyuothe mũrĩ kũndũ kũraihu thĩinĩ wa thĩ

Mwĩhaarĩriei nĩ ũndũ wa mbaara,* no nĩ mũkaamemendwo!+

Mwĩhaarĩriei nĩ ũndũ wa mbaara, no nĩ mũkaamemendwo!

10 Bangai mũbango, no nĩ ũgaatharario!

Ugai maũndũ marĩa mwendete, no matikagaacĩra,

Nĩ gũkorũo Ngai arĩ hamwe na ithuĩ!*+

11 Jehova aanjigĩrĩire guoko gwake kũrĩ hinya, akĩngaania ndikae kũrũmĩrĩra mĩthiĩre ya andũ aya akĩnjĩra ũũ:

12 “Ũndũ ũrĩa andũ aya metaga njama mũtikanawĩte njama!

Mũtikanetigĩre ũndũ ũrĩa metigĩrĩte;

Mũtikanainainio nĩguo.

13 Jehova mũnene wa ita—Nĩwe mwagĩrĩirũo kuona arĩ mũtheru,+

Nĩwe mwagĩrĩirũo gwĩtigĩra,

Na Nĩwe wagĩrĩire gũtũma mũinaine.”+

14 Nake agaatuĩka ta handũ hatheru,

Na o ta ihiga rĩa kũgũithia mũndũ

Ningĩ o ta rwaro rwa ihiga rwa kũhĩngithia+

Harĩ nyũmba cierĩ cia Isiraeli,

O ta mũtego na gĩterenge*

Harĩ aikari a Jerusalemu.

15 Aingĩ ao nĩ makaahĩngwo na magwe na moinĩke;

Nĩ magaategwo na manyitwo.

16 Kũnja ũira ũcio mwandĩke;

Hingĩra watho* ũcio gatagatĩ-inĩ ka arutwo akwa!

17 Ngũikara njetereire Jehova,+ o ũcio ũhithĩte nyũmba ya Jakubu ũthiũ wake,+ na njige kĩĩrĩgĩrĩro gĩakwa harĩ we.

18 Na rĩrĩ, niĩ o hamwe na ciana iria Jehova aheete+ tũhaana o ta imenyithia+ na o ta ciama thĩinĩ wa Isiraeli kuuma kũrĩ Jehova mũnene wa ita, ũrĩa ũikaraga Kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni.

19 Na mangĩkwĩra atĩrĩ: “Tuĩria ũhoro harĩ arĩa maragia na maroho kana arĩa marathagĩra andũ maũndũ o acio maragia na tũmĩgambo tũceke na makangʼungʼua,” na githĩ andũ matiagĩrĩirũo gũtuĩria ũhoro harĩ Ngai wao? Hihi nĩ magĩrĩirũo gũtuĩria ũhoro harĩ andũ akuũ nĩ ũndũ wa arĩa marĩ muoyo?+ 20 Handũ ha ũguo, magĩrĩirũo gũtuĩria ũhoro wa watho na wa ũira ũrĩa mwandĩke!

Rĩrĩa maga kwaria kũringana na kiugo gĩkĩ, matikoragwo na ũtheri.*+ 21 Na o ũmwe wao nĩ agaatuĩkanĩria bũrũri anyamarĩkĩte na ahũtiĩ;+ na tondũ agaakorũo ahũtiĩ na arakarĩte, nĩ akaaruma mũthamaki wake na Ngai wake o arorete na igũrũ. 22 Acoke arore na thĩ one mĩtangĩko mĩtheri o na nduma, marundurundu na mahinda maritũ, nduma gũtarĩ na ũtheri.

9 No rĩrĩ, nduma ĩyo ndĩgaakorũo ĩtariĩ ta ya hĩndĩ ĩrĩa bũrũri warĩ na mĩtangĩko, ta mahinda mahĩtũku rĩrĩa bũrũri wa Zebuluni na bũrũri wa Nafitali maanyararĩtwo.+ Ĩndĩ mahinda ma thutha-inĩ nĩ agaatũma mabũrũri macio maheo gĩtĩo—njĩra-inĩ ya iria, gĩcigo-inĩ kĩa Jorodani, Galili kwa andũ a ndũrĩrĩ.

 2 Andũ arĩa marathiagĩra nduma-inĩ

Nĩ monete ũtheri mũnene.

Nao arĩa matũũraga bũrũri wa kĩĩruru kĩnene,

Ũtheri nĩ ũmaarĩire.+

 3 Wee nĩ ũtũmĩte rũrĩrĩ rũu rũingĩhe;

Nĩ ũtũmĩte rũkene mũno.

Makenaga marĩ mbere yaku

O ta ũrĩa andũ makenaga hĩndĩ ya magetha,

O ta arĩa makenaga makĩgayana indo iria itahĩtwo.

 4 Tondũ nĩ ũhehenjete icoki rĩa mũrigo wao,

Rũthanju rũrĩa rũrĩ ciande-inĩ ciao, mũkwanjũ wa mũrũgamĩrĩri wa wĩra,

O ta mũthenya wa Midiani.+

 5 Kĩratũ o gĩothe kĩrĩa gĩkubagia thĩ gĩgĩthoitha

Na nguo o yothe ĩihũgĩtio nĩ thakame

Igaatuĩka ta ngũ cia mwaki.

 6 Nĩ gũkorũo nĩ tũciarĩirũo mwana,+

Nĩ tũheetwo kahĩĩ;

Na wathani nĩ ũgaaikara* kĩande-inĩ gĩako.+

Gageetagwo Mũtaarani wa Magegania,+ Ngai Mwene-Hinya,+ Ithe wa Andũ wa Tene na Tene, Mũnene wa Thayũ.

 7 Ha ũhoro wa kuongerereka kwa wathani wake*

O hamwe na thayũ, gũtigaakorũo na mũthia,+

Gĩtĩ-inĩ kĩa ũnene kĩa Daudi+ na ũthamaki-inĩ wake

Nĩguo wĩhande ũrũmĩte wega+ na ũtũũre

Kũgerera kĩhooto+ na ũthingu,+

Kuuma rĩu nginya tene na tene.

Kĩyo kĩa Jehova mũnene wa ita nĩkĩo gĩgeeka ũguo.

 8 Jehova nĩ aatũmire kiugo gĩa gũũkĩrĩra Jakubu,

Na nĩ gĩkinyĩrĩire Isiraeli.+

 9 Nao andũ othe nĩ magaakĩmenya

—Efiraimu na aikari a Samaria—

Arĩa moigaga ũũ marĩ na mwĩtĩo na momĩtie ngoro:

10 “Maturubarĩ nĩ magwĩte,

No tũgwaka na mahiga maicũhie.+

Mĩtĩ ya mĩkũyũ nĩ ĩtemetwo,

No ithenya rĩayo tũkũhũthĩra mĩtarakwa.”

11 Jehova nĩ akaarahũra thũ cia Rezini imũũkĩrĩre

Na atũme thũ ciake cioe ikinya,

12 Siria ĩkooima mwena wa irathĩro nao Afilisti moime mwena wa ithũĩro,*+

Matharĩkĩre Isiraeli maathamĩtie tũnua.+

Nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe, marakara make matirĩ marathira,

Na no atambũrũkĩtie guoko gwake nĩguo ahũũrane.+

13 Nĩ gũkorũo andũ matirĩ maracokerera Ũrĩa ũmahũũraga;

Matirĩ maracaria Jehova mũnene wa ita.+

14 Thĩinĩ wa mũthenya ũmwe Jehova nĩ agaatinia

Mũtwe na mũtingʼoe, thuuna o na nyeki* thĩinĩ wa Isiraeli.+

15 Mũndũ ũrĩa mũkũrũ na ũheetwo gĩtĩo nĩwe mũtwe,

Nake mũnabii ũrĩa ũheanaga ũtaaro wa maheeni nĩwe mũtingʼoe.+

16 Arĩa matongoragia andũ aya nĩ matũmaga macangacange,

Nao arĩa matongoragio nĩ ahĩngĩcanĩre.

17 Nĩkĩo Jehova atagaakenio nĩ anake ao,

Na ndakaaiguĩra tha ciana ciao iria itarĩ na maithe* o hamwe na atumia ao a ndigwa

Nĩ gũkorũo othe nĩ aregenyũki na eki maũndũ moru+

Tũnua twao twaragia o maũndũ mahĩtanu.

Nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe, marakara make matirĩ marathira,

Na no atambũrũkĩtie guoko gwake nĩguo ahũũrane.+

18 Tondũ waganu ũcinaga o ta mwaki,

Ũkaniina ria na ihinga cia mĩigua.

Nĩ ũgaacina ihinga cia mĩtitũ,

Na ndogo yayo yambate ĩtariĩ ta matu.

19 Nĩ ũndũ wa marakara manene ma Jehova mũnene wa ita

Bũrũri nĩ ũcinĩtwo na mwaki,

Nao andũ magaatuĩka ta ngũ cia mwaki.

Gũtirĩ mũndũ ũgaacaĩra o na mũrũ wa nyina.

20 Mũndũ nĩ agaatinia mwena wa ũrĩo

Ĩndĩ no agaathiĩ na mbere kũhũta;

Nake ũngĩ arĩe mwena wa ũmotho

Ĩndĩ ndakaahũna.

O ũmwe wao nĩ agaatambura nyama ya guoko gwake mwene,

21 Manase nĩ agaatambura Efiraimu,

Nake Efiraimu atambure Manase.

Marĩ hamwe nĩ magookĩrĩra Juda.+

Nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe, marakara make matirĩ marathira,

Na no atambũrũkĩtie guoko gwake nĩguo ahũũrane.+

10 Kaĩ arĩa mathondekaga mawatho moru marĩ na haaro-ĩ,+

Arĩa maikaraga o makĩandĩkaga mawatho ma kũhinyanĩrĩria,

2 Nĩguo mahotomie ciira wa andũ arĩa athĩni,

Nĩguo magirĩrĩrie kĩhooto kĩa arĩa matarĩ hinya gatagatĩ-inĩ ka andũ akwa,+

Magatahaga atumia a ndigwa

O na magataha ciana iria itarĩ maithe!*+

 3 Mũgeeka atĩa mũthenya wa ituĩro,*+

Rĩrĩa mwanangĩko ũgooka uumĩte kũraihu?+

Mũkoorĩra kũrĩ ũ amũteithie,+

Na mũgaatiga ũtonga* wanyu kũ?

 4 Gũtirĩ ũndũ ũgaakorũo ũtigarĩte o tiga kũinamĩrĩra gatagatĩ-inĩ ka andũ arĩa mohetwo

Kana kũgwa gatagatĩ-inĩ ka arĩa moragĩtwo.

Nĩ ũndũ wa maũndũ macio mothe, marakara make matirĩ marathira,

Na no atambũrũkĩtie guoko gwake nĩguo ahũũrane.+

 5 “Atĩrĩrĩ, Mũashuri,+

O ũcio rũthanju rwa kuonania marakara makwa+

Na mũkwanjũ ũrĩa ũrĩ moko-inĩ mao wa mangʼũrĩ makwa!

 6 Nĩ ngaamũtũma okĩrĩre rũrĩrĩ rũrĩa rũregenyũki,+

Okĩrĩre andũ arĩa mandakaragia;

Nĩ ngaamwatha eyoere indo nyingĩ cia gũtahwo na atunyane indo nyingĩ

Na acirangĩrĩrie o ta ndoro njĩra-inĩ.+

 7 No ũguo tiguo we agaakorũo akĩenda gwĩka

Na ũguo tiguo ngoro yake ĩkaabanga gwĩka;

Tondũ muoroto wa ngoro yake nĩ kũniina,

Kweheria ndũrĩrĩ nyingĩ, no ti nini.

 8 Nĩ gũkorũo oigĩte ũũ,

‘Githĩ anene arĩa marĩ rungu rwakwa othe ti athamaki?+

 9 Na githĩ itũũra rĩa Kalino+ rĩtitariĩ o ta Karikemishi?+

Githĩ Hamathu+ rĩtitariĩ o ta Aripadi?+

Githĩ Samaria+ rĩtitariĩ o ta Dameski?+

10 Guoko gwakwa nĩ gũtooretie mothamaki ma ngai itarĩ kĩene,

Marĩa maarĩ na mĩhianano mĩingĩ ya gwacũhio gũkĩra ya Jerusalemu na Samaria!+

11 Githĩ ndigeeka itũũra rĩa Jerusalemu na mĩhianano yarĩo

O ta ũrĩa ndekire Samaria na ngai ciakuo itarĩ kĩene?’+

12 “Rĩrĩa Jehova akaarĩkia wĩra wake wothe Kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni na thĩinĩ wa Jerusalemu, nĩ akaaherithia* mũthamaki wa Ashuri nĩ tondũ wa mwĩtĩo wake wa ngoro, na ũrĩa eyonaga atũũgĩrĩte.+ 13 Nĩ gũkorũo oigĩte ũũ,

‘Ngwĩka ũguo na hinya wa guoko gwakwa

Ningĩ na ũũgĩ wakwa, tondũ ndĩ mũũgĩ.

Nĩ ngweheria mĩhaka ya ikundi cia andũ+

Na ndĩcitunye mĩthithũ yacio,+

Na ndoorie aikari a kuo o ta njamba ĩrĩ hinya.+

14 O ta ũrĩa mũndũ akinyagĩra gĩtara,

Guoko gwakwa nĩ gũgaakinyĩra ũtonga wa ikundi icio cia andũ;

Na o ta ũrĩa mũndũ acokanagĩrĩria matumbĩ matiganĩirio,

Nĩ ngaacokanĩrĩria thĩ yothe!

Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe ũkaabatabatia mathagu make kana athamie kanua gake kana arie na kamũgambo gaceke.’”

15 Kaĩ ithanwa rĩngĩĩtũũgĩria igũrũ rĩa ũrĩa ũtemaga narĩo?

Kaĩ thoo ĩngĩĩtũũgĩria igũrũ rĩa ũrĩa ũrengaga nayo?

Kaĩ mũkwanjũ+ ũngĩhiũria mũndũ ũrĩa ũwoyaga na igũrũ?

Kana hihi rũthanju no ruoe na igũrũ ũrĩa ũtathondeketwo na mũtĩ?

16 Nĩ ũndũ ũcio Mwathani ũrĩa wa ma, Jehova mũnene wa ita,

Nĩ agaatũma andũ ake* arĩa anoru mahĩnje,+

Na rungu rwa riri wake aakie mwaki ũrarĩrĩmbũka.+

17 Ũtheri wa Isiraeli+ ũgaatuĩka mwaki,+

Na Ũrĩa Mũtheru wake atuĩke rũrĩrĩmbĩ;

Ũgaakana na ũcine ria rĩake o na ihinga ciake cia mĩigua o mũthenya ũmwe.

18 Nĩ akaaniina biũ riri wa mũtitũ wake na mũgũnda wake wa matunda;

Gũkaahaana o ta ũrĩa mũndũ mũrwaru ahinyĩrĩrĩkaga.+

19 Nayo mĩtĩ ĩrĩa ĩgaatigara ya mũtitũ wake

Ĩgaakorũo ĩrĩ mĩnini ũndũ kahĩĩ kangĩhota kũmĩtara.

20 Mũthenya ũcio andũ arĩa magaatigara a Isiraeli

Na arĩa makaahonoka a nyũmba ya Jakubu

Matigaacoka gwĩtiirĩrĩra harĩ ũrĩa wamahũũrire;+

No mageetiiragĩrĩra harĩ Jehova,

Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli, marĩ na wĩhokeku.

21 No matigari tu magaacoka,

Matigari ma Jakubu, nĩ magaacokerera Ngai Mwene-Hinya.+

22 Tondũ o na gũtuĩka andũ aku, wee Isiraeli,

Nĩ aingĩ o ta mũthanga wa iria,

No matigari tu magaacoka.+

Nĩ matuĩrĩirũo kũniinwo,+

Na nĩ makaaiyũrĩrĩrũo nĩ kĩhooto.*+

23 Na kũniinwo kũu gũtuĩtwo nĩ Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita,

Gũgaakinyĩra bũrũri ũcio wothe.+

24 Nĩ ũndũ ũcio Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita ekuuga ũũ: “Inyuĩ andũ akwa arĩa matũũraga Zayuni, mũtikaigue guoya nĩ ũndũ wa Mũashuri, ũrĩa wamũhũũraga na rũthanju+ na akoya mũkwanjũ na igũrũ nĩguo amũũkĩrĩre o ta ũrĩa mwekagwo nĩ Misiri.+ 25 Nĩ gũkorũo thutha wa ihinda inini mũno mangʼũrĩ makwa nĩ megũkinya mũthia; marakara makwa nĩ mekwerekerio kũrĩ o, nĩguo maniinwo.+ 26 Jehova mũnene wa ita nĩ akaamũhũũra na kĩboko,+ o ta ũrĩa eekire rĩrĩa aahootire Midiani rwaro-inĩ rwa ihiga rwa Orebu.+ Na mũkwanjũ wake ũkorũo ũrĩ igũrũ rĩa iria, na nĩ akaawoya na igũrũ o ta ũrĩa eekire Misiri.+

27 Mũthenya ũcio mũrigo wake nĩ ũkeehera kĩande-inĩ gĩaku,+

Narĩo icoki rĩake rĩehere ngingo-inĩ yaku,+

Na icoki rĩu nĩ rĩkoinĩka+ nĩ ũndũ wa maguta.”

28 Nĩ athiĩte Aiathu;+

Na agatuĩkanĩria Migironi;

Nakuo Mikimashi+ akaiga mũrigo wake.

29 Nĩ maringĩire iringĩro-inĩ;

Na makararĩrĩra Geba;+

Rama nĩ kũinaina kũrainaina, nayo Gibea+ ya Saulu ĩkoora.+

30 Ugĩrĩria na uuge mbu, wee mwarĩ wa Galimu!

Thikĩrĩria, wee Laishi!

O nawe Anathothi!+

31 Madimena nĩ yũrĩte.

Nao aikari a Gebimu magacaria gwa kwĩgitia.

32 Mũthenya wa ũmũthĩ nĩ ekũrũgama Nobu.+

Arathukathukĩra ngundi kĩrĩma-inĩ kĩa mwarĩ wa Zayuni,

Karĩma-inĩ ka Jerusalemu.

33 Na rĩrĩ, Mwathani ũrĩa wa ma, Jehova mũnene wa ita,

Nĩ gũtema aratema honge na hinya mũnene;+

Nayo mĩtĩ ĩrĩa mĩraihu biũ akamĩtema ĩkagwa thĩ,

Na ĩrĩa mĩtũũgĩru ĩkanyihio.

34 Aratema ihinga cia mĩtitũ na kĩndũ gĩa kĩgera,*

Na Lebanoni ĩkaagũithio nĩ njamba ĩrĩ hinya.

11 Na rĩrĩ, rũhonge+ nĩ rũgaakũra kuuma gĩthukĩ-inĩ kĩa Jesii,+

Na thuuna+ kuuma mĩri-inĩ yake ĩrute maciaro.

 2 Naguo roho wa Jehova nĩ ũgaaikara igũrũ rĩake,+

Roho wa ũũgĩ+ na wa ũtaũku,

Roho wa ũtaarani na wa ũhoti,+

Roho wa ũmenyo na wa gwĩtigĩra Jehova.

 3 Na nĩ agaakenagĩra gwĩtigĩra Jehova.+

Ndagaatuanĩra ciira kũgerera maũndũ marĩa arona na maitho make,

Kana arũnge andũ kũringana na maũndũ marĩa matũ make maigua.+

 4 Agaatuĩra andũ arĩa matarĩ hinya na njĩra ya kĩhooto,*

Na agakaanania arĩ na ũrũngĩrĩru nĩ ũndũ wa andũ arĩa ahooreri a thĩ.

Nĩ akaahũũra thĩ na rũthanju rwa kanua gake+

Na orage arĩa aganu akĩhũthĩra mĩhũmũ ya* mĩromo yake.+

 5 Ũthingu nĩguo ũgaatuĩka mũcibi wa njohero yake,

Na wĩhokeku ũtuĩke mũcibi wake wa kwĩhotora.+

 6 Njũi nĩ ĩgaaikaranagia kwa ihinda na kagondu,+

Nayo ngarĩ na kabũri igakoma hamwe,

Na njaũ na mũrũthi* na nyamũ ĩrĩa norie igaakoragwo hamwe ciothe;*+

Na igaatongoragio nĩ kahĩĩ kanini.

 7 Ngʼombe na nduba ikaarĩaga hamwe,

Na twana twacio tũgakoma hamwe.

Naguo mũrũthi ũkaarĩaga nyeki o ta ndegwa.+

 8 Kaana ga kuonga gagaathaakagĩra igũrũ rĩa irima rĩa nduĩra,

Na kaana gatigĩte kuonga gakaaiga guoko gwako kĩmamo-inĩ kĩa nyoka ĩrĩ thumu.

 9 Itikaagerana ngero o na hanini,+

Kana irehe mwanangĩko o wothe kĩrĩma-inĩ gĩakwa gĩothe kĩrĩa kĩamũre,+

Tondũ hatarĩ nganja thĩ nĩ ĩkaaiyũrũo nĩ ũmenyo wĩgiĩ Jehova

O ta ũrĩa maĩ mahumbagĩra iria.+

10 Mũthenya ũcio mũri wa Jesii+ nĩ ũkaarũgama ũtuĩke kĩmenyithia* harĩ ikundi cia andũ.+

Ndũrĩrĩ nĩ igaacaria ũtongoria harĩ we,*+

Na kĩhurũko gĩake nĩ gĩkaagĩa na riri.

11 Na rĩrĩ, mũthenya ũcio Jehova nĩ agaatambũrũkia guoko gwake riita rĩa kerĩ, nĩguo acokie matigari ma andũ ake arĩa matigarĩte kuuma Ashuri,+ kuuma Misiri,+ kuuma Patherosi,+ kuuma Kushi,+ kuuma Elamu,+ kuuma Shinaru,* kuuma Hamathu, na kuuma icigĩrĩra-inĩ cia iria.+ 12 Nĩ akaahanda kĩmenyithia* nĩ ũndũ wa ndũrĩrĩ na acokanĩrĩrie andũ a Isiraeli arĩa mahurunjũkĩte,+ ningĩ acokanĩrĩrie andũ a Juda arĩa mahurunjũkĩte kuuma kona-inĩ iria inya cia thĩ.+

13 Ũiru wa Efiraimu nĩ ũgaakorũo ũthirĩte,+

Na arĩa mokagĩrĩra Juda nĩ makaaniinwo.

Efiraimu ndakaiguĩra Juda ũiru,

Kana Juda okĩrĩre Efiraimu.+

14 Nao nĩ makaaharũrũka hũgũrũrũ-inĩ cia* Afilisti mwena wa ithũĩro;

Marĩ hamwe nĩ magaataha andũ a mwena wa Irathĩro.

Nĩ magaatambũrũkia guoko kwao mokĩrĩre* Edomu+ na Moabi,+

Nao Aamoni magaatuĩka a gwathagwo nĩo.+

15 Jehova nĩ akaagayania* iria rĩa Misiri harĩa rĩcomokete*+

Na acũgie guoko gwake igũrũ rĩa Rũũĩ.*+

Nĩ akaahũthĩra mĩhũmũ yake mĩhiũ* arũgũthe tũrũũĩ-inĩ twaruo mũgwanja,*

Na atũme andũ makĩranĩrie kuo mekĩrĩte iratũ.

16 Na nĩ gũgaakorũo na barabara nene+ kuuma Ashuri nĩ ũndũ wa matigari ma andũ ake arĩa matigarĩte,+

Ta ĩrĩa yarĩ kuo nĩ ũndũ wa Isiraeli mũthenya ũrĩa ooimire bũrũri wa Misiri.

12 Mũthenya ũcio nĩ ũkoiga ũũ:

“Nĩ ndagũcokeria ngatho, wee Jehova,

Tondũ o na gũtuĩka nĩ wandakarĩire,

Marakara maku nĩ mathiĩte makĩnyihaga, na nĩ ũnyũmĩrĩirie.+

 2 Na rĩrĩ, Ngai nĩwe ũhonokio wakwa.+

Nĩ ngũmwĩhoka na ndigwĩtigĩra;+

Nĩ gũkorũo Ja,* o we Jehova nĩwe hinya na ũhoti wakwa,

Na nĩwe ũtuĩkĩte ũhonokio wakwa.”+

 3 Mũgaatahaga maĩ mũkenete

Kuuma matherũkĩro-inĩ ma ũhonokio.+

 4 Na mũthenya ũcio nĩ mũkoiga atĩrĩ:

“Cokeriai Jehova ngatho, kaĩrai rĩĩtwa rĩake,

Menyithaniai mawĩko make kũrĩ ikundi cia andũ!+

Hunjiai atĩ rĩĩtwa rĩake nĩ rĩtũũgĩru.+

 5 Inĩrai Jehova nyĩmbo cia kũmũgooca,+ tondũ nĩ ekĩte maũndũ ma magegania.+

Ũndũ ũcio nĩ ũmenyithanio thĩ yothe.

 6 Anĩrĩra na ũkũngũĩre, wee mũikari* wa Zayuni,

Nĩ gũkorũo Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli, o ũcio ũrĩ gatagatĩ-inĩ gaku, nĩ mũnene.”

13 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩrĩa Isaia+ mũrũ wa Amozu oonire kũgerera kĩoneki ĩkoniĩ Babuloni:+

 2 “Handai kĩmenyithia*+ kĩrĩma-inĩ kĩrĩ na mahiga matheri.

Maanĩrĩrei, mũmahenerie na guoko,

Nĩguo matonyere ihingo-inĩ cia arĩa marĩ igweta.

 3 Nĩ njathĩte andũ arĩa nyamũrĩte.+

Nĩ njĩtĩte njamba ciakwa cia ita nĩguo cionanie marakara makwa,

Icio ikenaga irĩ na mwĩtĩo.

 4 Ta thikĩrĩriai! Mũigue kĩrĩndĩ kĩrĩ irĩma-inĩ;

Kĩraiguĩka ta arĩ kĩrĩndĩ kĩa andũ aingĩ!

Ta thikĩrĩriai! Inegene rĩa ngũĩ rĩa mothamaki,

Rĩa ndũrĩrĩ irũrũnganĩte hamwe!+

Nĩ Jehova mũnene wa ita ũracokanĩrĩria mbũtũ nĩ ũndũ wa mbaara.+

 5 Marooka moimĩte bũrũri wa kũraya,+

Kuuma ituri-inĩ cia kũrĩa igũrũ,

Jehova na matharaita ma marakara make,

Nĩguo arehe mwanangĩko thĩinĩ wa thĩ yothe.+

 6 Rĩrai, nĩ gũkorũo mũthenya wa Jehova ũrĩ hakuhĩ!

Ũgooka ũtariĩ ta mwanangĩko kuuma kũrĩ Mwene-Hinya-Wothe.+

 7 Nĩkĩo moko mothe makoorũo nĩ hinya,

Na ngoro ya mũndũ wothe ĩtweke nĩ ũndũ wa guoya.+

 8 Andũ nĩ mamakĩte mũno.+

Maretugutania marĩ na ruo,

O ta mũtumia ũragĩa mwana.

Makarorana marĩ na kĩmako kĩnene,

Na mothiũ magĩakanaga nĩ ũndũ wa kĩeha.

 9 Na rĩrĩ, mũthenya wa Jehova nĩ ũroka,

Ũũke ũtarĩ na tha na ũrĩ na mangʼũrĩ o hamwe na marakara mahiũ,

Nĩguo ũtũme bũrũri ũtuĩke kĩndũ gĩa kũguoyohia,+

Na ũniine ehia mathire thĩinĩ waguo.

10 Nĩ gũkorũo njata cia igũrũ o na ikundi ciacio*+

Itikaruta ũtheri wacio;

Riũa rĩkĩratha rĩgaakorũo rĩrĩ na nduma,

Naguo mweri ndũkaaruta ũtheri waguo.

11 Nĩ ngaaciirithia thĩ ĩrĩa ĩikaragwo nĩ ũndũ wa ũũru wayo,+

Na andũ arĩa aganu nĩ ũndũ wa mahĩtia mao.

Nĩ ngaanina mwĩtĩo wa arĩa metũũgagĩria,

Na nyihie mwĩtĩo wa arĩa matarĩ tha.+

12 Nĩ ngaatũma ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kuona mũndũ gũkĩra kuona thahabu therie,+

Na ũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ kuona andũ gũkĩra kuona thahabu ya Ofiri.+

13 Nĩkĩo ngaatũma igũrũ rĩinaine,

Nayo thĩ ĩthingithe yehere harĩa ĩkoragwo+

Nĩ ũndũ wa mangʼũrĩ ma Jehova mũnene wa ita mũthenya wa marakara make mahiũ.

14 O ta thiya ĩraahĩtwo na o ta rũũru rũtarĩ na mũndũ wa kũrũcokanĩrĩria,

Noguo o mũndũ agaacoka kũrĩ andũ ao;

O mũndũ akoora acoke bũrũri wao.+

15 Mũndũ wothe ũkooneka agaathecwo atũrĩkanio,

Na ũrĩa wothe ũkaanyitwo akooragwo na rũhiũ rwa njora.+

16 Ciana ciao ikaabacanio ituĩke icunjĩ makĩĩyonagĩra,+

Na indo cia nyũmba ciao ciiywo,

Na atumia ao manyitwo kĩa hinya.

17 Nĩ ngaarahũra Amedi nĩguo mamokĩrĩre,+

O acio matonaga betha ta arĩ kĩndũ

Na matakenagio nĩ thahabu.

18 Mota mao nĩ makaaniina anake;+

Matigaacaĩra maciaro ma nda

O na kana maiguĩre ciana tha.

19 Na itũũra rĩa Babuloni, rĩrĩa rĩrĩ riri* mũno gũkĩra mothamaki marĩa mangĩ,+

O rĩo ũthaka na mwĩraho wa Akalidei,+

Rĩgaatuĩka o ta Sodomu na Gomora rĩrĩa Ngai aacingʼaũranirie.+

20 Gũtirĩ hĩndĩ rĩgaikarũo o na rĩ,

O na kana rĩtuĩke kũndũ gwa gũtũũrũo njiarũa-inĩ ciothe.+

Gũtirĩ Mũarabu ũkaamba hema yake kuo,

O na gũtirĩ arĩithi makaahurũkia ndũũru ciao kuo.

21 Nyamũ cia werũ-inĩ nĩcio igaakomaga kuo;

Nacio nyũmba ciao ikaaiyũra ndundu.

Nyaga igaaikaraga kuo,+

Na mbũri* cia gĩthaka igaatũhagĩra kuo.

22 Nyamũ iria igambaga ikaarĩragĩra nyũmba-inĩ ciakuo iria ndaya,

Nacio ngui cia gĩthaka nyũmba-inĩ ciakuo iria njega cia athamaki.

Ihinda rĩa itũũra rĩu nĩ rĩkuhĩrĩirie, na matukũ ma rĩo matikongererũo.”+

14 Nĩ gũkorũo Jehova nĩ akaaiguĩra Jakubu tha,+ na athuure Isiraeli o rĩngĩ.+ Nĩ agaatũma maikare* bũrũri-inĩ wao,+ na ageni nĩ magooka kũrĩ o na menyitithanie na nyũmba ya Jakubu.+ 2 Na ikundi cia andũ nĩ ikaamoya na imatware kũndũ kwao ene, na andũ a nyũmba ya Isiraeli mamatue ndungata ciao cia arũme na cia atumia bũrũri-inĩ wa Jehova;+ na nĩ makaanyita mĩgwate andũ arĩa maamanyitaga mĩgwate, na maathage arĩa maamarutithagia wĩra kĩa hinya.*

 3 Mũthenya ũrĩa Jehova akaamũhurũkia kuuma harĩ ruo na mĩnyamaro na kuuma harĩ wĩra mũritũ wa ũkombo ũrĩa mũrutithagio,+ 4 nĩ mũkoigĩra mũthamaki wa Babuloni thimo ĩno:*

“Kaĩ ũrĩa ũrarutithagia arĩa angĩ wĩra kĩa hinya* nĩ akinyĩte mũthia-ĩ!

Kaĩ mũhinyanĩrĩrio nĩ ũthirĩte-ĩ!+

 5 Jehova nĩ oinangĩte rũthanju rwa ũrĩa mwaganu,

Akoinanga mũkwanjũ wa athani,+

 6 Ũrĩa ũhũũraga ikundi cia andũ mahũũra arĩ na mangʼũrĩ na ategũtigithĩria,+

Ũcio ũtooragia ndũrĩrĩ akĩhũthĩra mĩnyamaro ĩtarathira arakarĩte.+

 7 Thĩ yothe rĩu nĩ ĩhurũkĩte ĩtegũthĩnio.

Andũ makanĩrĩra nĩ ũndũ wa gũkena.+

 8 O na mĩtĩ ya mĩthengera nĩ ĩrakena nĩ ũndũ waku,

O hamwe na mĩtarakwa ya Lebanoni.

Ĩkoiga atĩrĩ, ‘Kuuma rĩrĩa wagũire,

Gũtirĩ mũtemi wa mĩtĩ ũtũũkagĩrĩra.’

 9 O na Mbĩrĩra* nĩ yarahũkĩte

Nĩgetha ĩgũtũnge watua gũka.

Nĩ ũndũ waku, nĩ yũkĩrĩtie arĩa magithĩtio hinya nĩ gĩkuũ,

Atongoria* othe a thĩ arĩa ahinyanĩrĩria.

Ĩgatũma athamaki othe a ndũrĩrĩ marahũke kuuma itĩ-inĩ ciao cia ũnene.

10 Othe magakwarĩria magakũũria,

‘Kaĩ o nawe ũũrĩtwo nĩ hinya o ta ithuĩ?

Kaĩ ũtuĩkĩte o ta ithuĩ?

11 Mwĩtĩo waku nĩ ũikũrũkĩtio nginya Mbĩrĩra* thĩinĩ,

Mũgambo wa inanda ciaku cia ndigi.+

Igunyũ irĩ rungu rwaku o ta ũrĩrĩ,

Na igunyũ nĩcio ũrehumbĩra nacio.’

12 Kaĩ nĩ ũgwĩte kuuma igũrũ-ĩ,

Wee ũkengaga, mũrũ wa rũcinĩ gũgĩkĩa!

Kaĩ nĩ ũrengetwo ũkagũithio thĩ-ĩ,

Wee watooragia ndũrĩrĩ!+

13 Weĩrire na ngoro atĩrĩ, ‘Ngwambata nginye igũrũ.+

Nyambatie gĩtĩ gĩakwa kĩa ũnene igũrũ rĩa njata cia Ngai,+

Na njikare thĩ igũrũ rĩa kĩrĩma kĩrĩa gĩcemanagĩrio,

Kũndũ kũraya mũno mwena wa rũgongo.+

14 Ngwambata thiĩ igũrũ rĩa matu;

Ndĩhaananie na Ũrĩa ũrĩ Igũrũ Mũno.’

15 Handũ ha ũguo, nĩ gũikũrũkio ũgaaikũrũkio nginya Mbĩrĩra* thĩinĩ,

Kũrĩa kũriku mũno irima-inĩ.

16 Arĩa magaakuona magaagũkũũrĩra maitho;

Makwĩrorere na kinyi morie atĩrĩ,

‘Ũyũ nĩ mũndũ ũrĩa wainainagia thĩ,

Ũrĩa watũmaga mothamaki mathingithe,+

17 Ũrĩa watũmire thĩ ĩrĩa ĩikaragwo ĩtuĩke o ta werũ

Na akĩngʼaũrania matũũra mayo,+

Ũrĩa waregaga kũrekereria arĩa ohete mainũke kwao?’+

18 Athamaki arĩa angĩ othe a ndũrĩrĩ,

Othe makomete marĩ na riri,

O mũndũ thĩinĩ wa mbĩrĩra* yake mwene.

19 Ĩndĩ wee nĩ gũteo ũtetwo ũtarĩ na mbĩrĩra,

O ta thuuna ĩrĩ* magigi,

Ũkahumbwo andũ akuũ arĩa maathecangirũo na rũhiũ rwa njora,

Arĩa maikũrũkaga nginya mahiga-inĩ ma irima,

O ta kĩimba kĩrangĩrĩirio thĩ na magũrũ.

20 Wee ndũgaathikwo hamwe nao mbĩrĩra-inĩ,

Tondũ nĩ waanangire bũrũri waku mwene,

Ũkĩũraga andũ aku mwene.

Rũciaro rwa andũ arĩa aganu gũtirĩ hĩndĩ rũgaacoka kũgwetwo.

21 Haarĩriai handũ ha kũũragĩra ariũ ake

Tondũ wa mahĩtia ma maithe mao ma tene,

Nĩgetha matikanarahũke meyoere thĩ ĩtuĩke yao

Na maiyũrie matũũra mao thĩinĩ wa bũrũri.”

22 “Nĩ ngaarahũka ndĩmokĩrĩre,”+ ũguo nĩguo Jehova mũnene wa ita ekuuga.

“Na nĩ ngaaniina biũ kuuma Babuloni rĩĩtwa na matigari na njiarũa na ciana iria igaaciarũo thutha-inĩ,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

23 “Na nĩ ngaatua itũũra rĩu gĩikaro kĩa njege na rĩgĩe maria ma maĩ, na nĩ ngaarĩhaata na kĩhaato gĩa kũniinana,”+ ũguo nĩguo Jehova mũnene wa ita ekuuga.

24 Jehova mũnene wa ita ehĩtĩte akoiga:

“Gũgeekĩka o ta ũrĩa njirĩire gwĩka,

Na o ta ũrĩa nduĩte, ũguo nĩguo gũgeekĩka.

25 Nĩ ngaahehenja Mũashuri bũrũri-inĩ wakwa,

Na ndĩmũrangĩrĩrie irĩma-inĩ ciakwa.+

Icoki rĩake nĩ rĩkeeherio harĩ o,

Na mũrigo wake weherio ciande-inĩ ciao.”+

26 Ũcio nĩguo ũndũ ũrĩa ũtuĩtwo gwĩkwo thĩ yothe,

Na kũu nĩkuo guoko kũrĩa gũtambũrũkĩtio kwerekera* ndũrĩrĩ ciothe.

27 Nĩ gũkorũo Jehova mũnene wa ita nĩ atuĩte itua,

Na nũũ ũngĩrĩthararia?+

Guoko gwake nĩ gũtambũrũkĩte,

Na nũũ ũngĩgũcokia na thutha?+

28 Na rĩrĩ, mwaka-inĩ ũrĩa Mũthamaki Ahazu aakuire,+ nĩrĩo ndũmĩrĩri ĩno nditũ yamenyithanirio:

29 “Ndũkae gũkena, wee bũrũri wa Filistia wothe,

Atĩ tondũ rũthanju rwa ũrĩa ũkũhũũraga nĩ ruunĩkĩte.

Nĩ gũkorũo kuuma mũri-inĩ wa nyoka+ nĩ hakooima nyoka ĩrĩ thumu,+

Na rũciaro rwayo rũgaatuĩka nyoka ĩrombũka ĩrĩ na mwaki.*

30 Irigithathi rĩa arĩa matarĩ hinya nĩ rĩkaarĩaga

Na arĩa athĩni makome megangarĩte nĩ ũndũ wa thayũ,

No nĩ ngooraga mũri waku na ngʼaragu,

Na andũ aku arĩa magaatigara nĩ makooragwo.+

31 Wee kĩhingo-rĩ, rĩra! Nawe itũũra-rĩ, anĩrĩra!

Inyuothe nĩ mũkoorũo nĩ hinya, inyuĩ Afilistia!

Tondũ ndogo nĩ ĩroka yumĩte mwena wa rũgongo,

Na mbũtũ-inĩ yake hatirĩ mũndũ ũgaatigwo na thutha.”

32 Hihi magĩrĩirũo gũcokeria andũ arĩa matũmĩtwo nĩ bũrũri ũcio atĩa?

Atĩ Jehova nĩ athondekete mũthingi wa Zayuni,+

Na atĩ andũ ake arĩa matarĩ hinya nĩ makoorĩra kuo.

15 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Moabi:+

Tondũ nĩ rĩanangĩtwo na ũtukũ ũmwe,

Itũũra rĩa Ari+ kũu Moabi nĩ rĩkirĩtio.

Tondũ nĩ rĩanangĩtwo na ũtukũ ũmwe,

Itũũra rĩa Kiri+ kũu Moabi nĩ rĩkirĩtio.

 2 Nĩ ambatĩte agathiĩ Nyũmba-inĩ* na agathiĩ Diboni,+

Agathiĩ kũndũ gũtũũgĩru kũrĩrĩra kuo.

Moabi nĩ ĩrarĩra nĩ ũndũ wa Nebo+ na nĩ ũndũ wa Medeba.+

Mĩtwe yothe nĩ mĩenje kĩhara,+ nderu ciothe ikenjwo ikahinya.+

 3 Marĩ njĩra-inĩ ciakuo mehumbĩte nguo cia makũnia.

Na marĩ nyũmba-inĩ ciao igũrũ na ihaaro-inĩ ciao cia mũingĩ othe no kũrĩra;

Maraikũrũka thĩ o makĩrĩraga.+

 4 Heshiboni na Eleale+ irarĩra cianĩrĩire;

Mũgambo wacio ũraiguĩka o nginya Jahazu.+

Nĩkĩo andũ a Moabi arĩa meyohete indo cia mbaara maraikara makiugagĩrĩria.

Nĩ kũinaina arainaina.

 5 Ngoro yakwa nĩ ĩrarĩra nĩ ũndũ wa Moabi.

Andũ arĩa metharĩte makoima kuo morĩte magathiĩ nginya Zoaru+ na Egilathu-shelishiya.+

Mwambato-inĩ wa Luhithu marambata makĩrĩraga;

Marĩ njĩra-inĩ merekeire Horonaimu mararĩra nĩ ũndũ wa mwanangĩko ũcio.+

 6 Nĩ gũkorũo maĩ ma Nimurimu nĩ mahũĩte;

Na nyeki nduru ĩkoma,

Nyeki nĩ ĩthirĩte na gũtirĩ kĩndũ kĩruru gĩtigarĩte.

 7 Nĩkĩo marakuua kĩrĩa gĩtigarĩte makũmbĩ-inĩ mao na kĩa ũtonga wao;

Mararinga mũkuru wa mĩtĩ ya mĩcũgũcũgũ.

 8 Tondũ kĩrĩro kĩu kĩraiguĩka matũũra-inĩ mothe ma Moabi.+

Kĩrĩro kĩu kĩrakinya nginya Egilaimu;

Kĩrĩro kĩu kĩrakinya nginya Biri-elimu.

 9 Nĩ gũkorũo maĩ ma Dimoni maiyũrĩte thakame,

Na nĩ ngũrehera Dimoni maũndũ mangĩ:

Mũrũthi harĩ andũ arĩa metharĩte kuuma Moabi

Na harĩ arĩa matigarĩte bũrũri-inĩ ũcio.+

16 Tũmai ndũrũme kũrĩ mũtongoria wa bũrũri,

Kuuma itũũra rĩa Sela gũtuĩkanĩria werũ-inĩ

Nginya kĩrĩma-inĩ kĩa mwarĩ wa Zayuni.

 2 O ta nyoni ĩingatĩtwo gĩtara-inĩ kĩayo,+

Ũguo noguo aarĩ a Moabi magaakorũo matariĩ iringĩro-inĩ cia Arinoni.+

 3 “Heanai ũtaaro, tuai itua.

Tũmai kĩĩruru kĩanyu kĩa mĩaraho gĩtuĩke o ta ũtukũ.

Hithai arĩa mahurunjũkĩte na mũtigakunyanĩre arĩa marethara.

 4 Reke andũ akwa arĩa mahurunjũkĩte maikare thĩinĩ waku, wee Moabi.

Tuĩka handũ hao ha kwĩhitha nĩ ũndũ wa mũniinani.+

Mũhinyanĩrĩria nĩ agaakinya mũthia wake.

Mwanangĩko nĩ ũgaakinya mũthia.

Nao arĩa marangagĩrĩria arĩa angĩ thĩ nĩ magaathira thĩinĩ wa thĩ.

 5 Nakĩo gĩtĩ kĩa ũnene nĩ gĩkaahandwo kĩrũmĩte wega nĩ ũndũ wa wendo mwĩhokeku.

Na ũrĩa ũgaagĩikarĩra hema-inĩ ya Daudi agaakorũo arĩ mwĩhokeku;+

Agaatuanĩra ciira na kĩhooto na nĩ akaahingia ũthingu na ihenya.”+

 6 Nĩ tũiguĩte ũhoro wa mwĩtĩo wa Moabi—nĩ mwĩtĩi mũno+—

Tũkaigua mwĩtũũgĩrio na mwĩtĩo wake o na mangʼũrĩ make;+

No mĩario yake ya tũhũ ndĩgakinyanĩra.

 7 Nĩ ũndũ ũcio Moabi nĩ ĩkaarĩra nĩ ũndũ wa mĩtangĩko ya Moabi;

Othe nĩ makaarĩra.+

Arĩa makaahũũrũo nĩ makaarĩra nĩ ũndũ wa keki cia thabibũ nyũmithie cia Kiri-haresethu.+

 8 Nĩ gũkorũo mĩgũnda ya Heshiboni+ nĩ ĩhoohete,

Mũthabibũ wa Sibima,+

Atongoria a ndũrĩrĩ nĩ marangĩrĩirie honge ciaguo ndune;*

Ciakinyĩte o nginya Jazeru;+

Na igatherema nginya werũ-inĩ.

Thuuna ciaguo ciatambĩte kũraya igakinya o iria-inĩ.

 9 Nĩkĩo gĩgũtũma ndĩre nĩ ũndũ wa mũthabibũ wa Sibima o ta ũrĩa ndĩrarĩra nĩ ũndũ wa Jazeru.

Na nĩ ngũmũihũgia na maithori makwa, inyuĩ Heshiboni na Eleale,+

Tondũ mbugĩrĩrio nĩ ũndũ wa matunda manyu ma hĩndĩ ya ũrugarĩ na magetha manyu nĩ ĩthirĩte.*

10 Gĩkeno na ndũhiũ nĩ cieheretio mũgũnda-inĩ wa matunda,

Na gũtirĩ nyĩmbo cia gĩkeno irainwo kana mbugĩrĩrio mĩgũnda-inĩ ya mĩthabibũ.+

Mũhihi wa ndibei nĩ atigĩte kũhiha ndibei ihihĩro-inĩ,

Nĩ gũkorũo nĩ ndũmĩte mbugĩrĩrio ĩthire.+

11 Nĩkĩo ndĩratuumatuuma ngoro-inĩ yakwa thĩinĩ nĩ ũndũ wa Moabi,+

O ta ndigi cia kĩnanda kĩa mũgeeto,

Na ngatuumatuuma ngoro-inĩ yakwa thĩinĩ nĩ ũndũ wa Kiri-haresethu.+

12 O na hĩndĩ ĩrĩa Moabi enogia arĩ handũ hatũũgĩru na athiĩ handũ hake hatheru akahoe, agaakorũo arutĩte wĩra wa tũhũ.+

13 Kĩu nĩkĩo kiugo kĩrĩa Jehova aarĩtie hau kabere igũrũ rĩgiĩ Moabi. 14 Na rĩu Jehova ekuuga ũũ: “Ihinda-inĩ rĩa mĩaka ĩtatũ, o ta mĩaka ya mũruti wĩra wa mũcara,* riri wa Moabi nĩ ũgaaconorithio na ngũĩ cia mĩthemba yothe, na arĩa magaatigara magaakorũo marĩ anini mũno na matarĩ kĩene.”+

17 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Dameski:+

“Atĩrĩrĩ, Dameski nĩ rĩgaatiga gũtuĩka itũũra,

Na nĩ rĩgaatuĩka hĩba ya mwanangĩko.+

 2 Matũũra ma Aroeru+ nĩ magaatiganĩrio;

Magaatuĩka kũndũ gwa gũkomagwo nĩ ndũũru

Gũtarĩ mũndũ ũngĩtũma ciigue guoya.

 3 Matũũra marĩa marĩ na ũgitĩri nĩ magaathira kuuma Efiraimu,+

Na ũthamaki wehere Dameski;+

Namo matigari ma Siria

Magaakorũo matariĩ ta riri wa Aisiraeli,”* ũguo nĩguo Jehova mũnene wa ita ekuuga.

 4 “Mũthenya ũcio riri wa Jakubu nĩ ũgaathira,

Naguo mwĩrĩ wake ũrĩa mũnoru nĩ ũkaahĩnja.*

 5 Gũkaahaana ta rĩrĩa mũgethi acokanagĩrĩria ngano* ĩrĩ mũgũnda

Nakuo guoko gwake gũkagetha igira cia ngano,*

O ta rĩrĩa mũndũ ahaaraga ngano* Mũkuru-inĩ wa* Refaimu.+

 6 Gũgaatigara o ngano nini ya kũhaarũo,

O ta ũrĩa ndamaiyũ itigaraga nini thutha wa mũtamaiyũ kũinainio:

Ndamaiyũ igĩrĩ kana ithatũ tu njĩru nocio igaatigara rũhonge-inĩ rũrĩa rũrĩ igũrũ biũ,

Inya kana ithano tu honge-inĩ ciaguo iria irutaga maciaro,”+ ũguo nĩguo Jehova Ngai wa Isiraeli ekuuga.

7 Mũthenya ũcio mũndũ nĩ akaarora Mũũmbi wake, namo maitho make macũthĩrĩrie Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli. 8 Ndakaarora igongona+ iria athondekete na moko make;+ na ndakerorera indo iria ciara ciake ithondekete, o na kana mĩtĩ ya kũhoywo* kana indo cia gũcinĩra ũbumba.

 9 Mũthenya ũcio matũũra make marĩa mairigĩre magaatuĩka ta kũndũ gũtiganĩrie mũtitũ-inĩ,+

O ta rũhonge rũrĩa rwatiganĩirio mbere ya Aisiraeli;

Gũgaatuĩka bũrũri mwanangĩku.

10 Nĩ gũkorũo nĩ ũriganĩirũo nĩ Ngai+ wa ũhonokio waku;

Nĩ ũtigĩte kũririkana Rwaro rwa Ihiga+ rwa mwĩgitio waku.

Nĩkĩo ũhandaga mĩgũnda mĩthaka

Na kũu thĩinĩ ũkahanda thuuna cia mũgeni.*

11 Ũirigaga mũgũnda waku ũbacĩrĩire mũthenya,

Naguo rũcinĩ ũgatũma mbeũ ciaku ithundũke,

No gũtigaakorũo na magetha mũthenya wa mũrimũ na ruo rũtangĩhonwo.+

12 Ta thikĩrĩria! Kũrĩ na inegene rĩa ikundi nyingĩ cia andũ,

Irahũyũka ta maĩ ma iria!

Kũrĩ na mbugĩrĩrio ya ndũrĩrĩ,

Mũgambo wacio ũtariĩ ta mũrurumo wa maĩ maingĩ!

13 Ndũrĩrĩ ikaaruta mũgambo ũtariĩ ta mũrurumo wa maĩ maingĩ.

Agaacikũũma, nacio ciũrĩre kũndũ kũraya,

Itengʼeretio o ta mahuti ma kĩrĩma makĩhurutwo nĩ rũhuho,

O ta mahuti ma mĩigua maragaragara makĩhurutwo nĩ rũhuho rũnene.

14 Hwaĩ-inĩ kũrĩ na kĩmako.

Rũcinĩ gũtanakĩa matirĩ ho rĩngĩ.

Rĩu nĩrĩo igai rĩa arĩa matũtahaga

Na igai rĩa arĩa maiyaga indo citũ.

18 Kaĩ bũrũri wa tũtambi tũrĩa tũbatabataga mathagu ũrĩ na haaro-ĩ

Gĩcigo-inĩ kĩa njũũĩ cia Ethiopia!+

 2 Ũtũmaga atũmwo magereire njĩra ya iria-inĩ,

Magatuĩkanĩria maĩ-inĩ makĩhũthĩra indo cia marura, ũkoiga:

“Thiĩi, inyuĩ atũmwo mũrĩ mĩtũkĩ,

Kũrĩ rũrĩrĩ rwa andũ araihu na anyoroku ngothi,

Kũrĩ andũ metigĩrĩtwo kũndũ guothe,+

Kũrĩ rũrĩrĩ rũrĩ hinya, na rũtooranagia,

Rũrĩa bũrũri waruo ũthereretio nĩ njũũĩ.”

 3 Inyuothe mũtũũraga bũrũri-inĩ, na inyuĩ atũũri a gũkũ thĩ,

Kĩrĩa mũkoona gĩgaatuĩka ta kĩmenyithia kĩhandĩtwo* irĩma igũrũ,

Na nĩ mũkaaigua mũgambo ũtariĩ ta wa coro ũrahuuhwo.

 4 Tondũ ũũ nĩguo Jehova aanjĩrire:

“Ngũtũũra itegũthumbũrũo, na njũthĩrĩrie* handũ hakwa harĩa handĩte

O ta ũrugarĩ ũrĩa ũhenahenagia hamwe na ũtheri wa riũa,

O ta itu rĩa ime hĩndĩ ya ũrugarĩ wa magetha.

 5 Nĩ gũkorũo mbere ya magetha,

Rĩrĩa kĩro gĩgaakorũo gĩitĩkĩte namo mahũa magatuĩka thabibũ njĩru,

Thuuna nĩ igaacehwo na magathĩ ma gũceha

Natuo tũhonge tũtemwo biũ tweherio.

 6 Nao othe magaatigĩrũo nyoni cia irĩma-inĩ iria irĩaga nyama

Na matigĩrũo nyamũ cia gũkũ thĩ.

Nyoni iria irĩaga nyama ikaamarĩa hĩndĩ ya ũrugarĩ,

Nacio nyamũ ciothe cia thĩ ikaamarĩa hĩndĩ ya magetha.

 7 Hĩndĩ ĩyo kĩheo nĩ gĩgaatwarũo kũrĩ Jehova mũnene wa ita,

Kuuma kũrĩ rũrĩrĩ rwa andũ araihu na anyoroku ngothi,

Kuuma kũrĩ andũ metigĩrĩtwo kũndũ guothe,

Kuuma kũrĩ rũrĩrĩ rũrĩ hinya, na rũtooranagia,

Rũrĩa bũrũri waruo ũthereretio nĩ njũũĩ

Gĩtwarũo kũndũ gwĩtanĩtio na rĩĩtwa rĩa Jehova mũnene wa ita, Kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni.”+

19 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Misiri:+

Atĩrĩrĩ, Jehova ahaicĩte itu rĩrathiĩ na ihenya agĩũka Misiri.

Nacio ngai itarĩ kĩene cia Misiri nĩ ikaainaina irĩ mbere yake,+

Na ngoro ya Misiri ĩtweke thĩinĩ wayo.

 2 “Nĩ ngaacogera Amisiri mokĩrĩre Amisiri,

Na mahũũrane o ene,

O ũmwe okĩrĩre mũrũ wa nyina o na ũrĩa marigainie,

Itũũra rĩũkĩrĩre rĩrĩa rĩngĩ, ũthamaki ũũkĩrĩre ũrĩa ũngĩ.

 3 Na roho wa Misiri nĩ ũgaatukanĩrũo thĩinĩ wayo,

Na nĩ ngaahĩngĩcithania mĩbango yakuo.+

Nao makaahoya ũteithio kũrĩ ngai itarĩ kĩene,

Kũrĩ arogi na kũrĩ arĩa maragia na maroho na kũrĩ arĩa marathagĩra andũ maũndũ.+

 4 Nĩ ngaaneana Misiri harĩ mwathi ũtarĩ tha,

Na nĩ magaathagwo nĩ mũthamaki mũũru,”+ ũguo nĩguo Mwathani ũrĩa wa ma, Jehova mũnene wa ita ekuuga.

 5 Maĩ ma iria nĩ makaahũithio,

Naruo rũũĩ rũngʼare na rũhũe.+

 6 Na njũũĩ nĩ ikaanunga;

Tũmĩtaro twa Nailo kũu Misiri tũhwererekere na tũngʼare.

Na mathanjĩ na nyeki ibuthe.+

 7 Mĩmera ĩrĩa ĩrĩ hũgũrũrũ-inĩ cia Rũũĩ rwa Nailo, harĩa rũũĩ rũu rwahũkanĩire,

Na mĩgũnda yothe ĩrĩa ĩhandĩtwo mbeũ hũgũrũrũ-inĩ cia Rũũĩ rwa Nailo+ nĩ ĩkooma.+

Nĩ ĩkaahurutwo yehere biũ, na ndĩgaakorũo kuo rĩngĩ.

 8 Na ategi a thamaki nĩ makaanyitwo nĩ kĩeha,

Arĩa maikagia ndwano thĩinĩ wa Nailo nĩ magaacakaya,

Nao arĩa matambũrũkagia neti ciao maĩ-inĩ nĩ makaahwererekera.

 9 Arĩa marutaga wĩra na ũguta* ũrĩa ũcanũrĩtwo+

Na arĩa matumaga nguo cia rangi mwerũ nĩ magaaconorithio.

10 Atumi a kuo nĩ makaamemendwo;

Na aruti wĩra a mũcara othe manyitwo nĩ kĩeha kĩnene.*

11 Anene a Zoani+ nĩ akĩgu.

Ataarani arĩa ogĩ mũno a Firauni maheanaga ũtaaro ũtarĩ mwega.+

Ũngĩhota atĩa kwĩra Firauni atĩrĩ:

“Niĩ ndĩ rũciaro rwa andũ arĩa ogĩ,

Rũciaro rwa athamaki a tene”?

12 Andũ aku arĩa ogĩ-rĩ, makĩrĩ kũ?+

Ta nĩ makwĩre angĩkorũo nĩ moĩ ũrĩa Jehova mũnene wa ita aciirĩire gwĩka Misiri.

13 Anene a Zoani nĩ mekĩte maũndũ ma ũrimũ;

Anene a Nofu*+ nĩ maheenetio;

Nao atongoria a mĩhĩrĩga yakuo makahĩtithia Misiri.

14 Jehova nĩ aitĩrĩirie Misiri roho wa kũhĩngĩcanĩrũo;+

Nao makahĩtithia bũrũri wa Misiri maũndũ-inĩ mothe marĩa wĩkaga,

O ta mũrĩĩu ũratũgũga matahĩko-inĩ make.

15 Na bũrũri wa Misiri ndũgaakorũo na wĩra o wothe wa kũruta,

Wa kũrutwo nĩ mũtwe kana mũtingʼoe, thuuna kana nyeki.*

16 Mũthenya ũcio bũrũri wa Misiri ũkaahaana o ta atumia, ũkaainaina na ũnyitwo nĩ guoya nĩ ũndũ wa guoko gwa kũmakania kũrĩa Jehova mũnene wa ita akooya igũrũ awerekeirie.+ 17 Na bũrũri wa Juda nĩ ũgaatuĩka kĩndũ gĩa gwĩtigĩrũo nĩ Misiri. Nĩ makaanyitwo nĩ guoya maigua bũrũri ũcio wagwetwo tondũ wa itua rĩrĩa Jehova mũnene wa ita atuĩte igũrũ rĩao.+

18 Mũthenya ũcio nĩ gũgaakorũo na matũũra matano bũrũri-inĩ wa Misiri mararia rũthiomi rwa Kanaani+ na makehĩta nĩ megũkorũo marĩ ehokeku harĩ Jehova mũnene wa ita. Itũũra rĩmwe rĩgeetagwo Itũũra rĩa Kwananga.

19 Mũthenya ũcio nĩ gũkaagĩa na kĩgongona kĩa Jehova gatagatĩ ka bũrũri wa Misiri na gĩtugĩ kĩa Jehova mũhaka-inĩ wa bũrũri ũcio. 20 Igaakorũo irĩ rũũri na ũira harĩ Jehova mũnene wa ita bũrũri-inĩ wa Misiri; tondũ nĩ magaakaĩra Jehova nĩ ũndũ wa arĩa mamahinyagĩrĩria, na nĩ akaamatũmĩra mũhonokia, mũnene, ũrĩa ũkaamahonokia. 21 Na Jehova nĩ akaamenyeka harĩ Amisiri, nao Amisiri nĩ makaamenya Jehova mũthenya ũcio, na nĩ makaaruta magongona o na iheo na mehĩte mwĩhĩtwa harĩ Jehova na maũhingie. 22 Jehova nĩ akaahũũra Misiri,+ amĩhũũre na amĩhonie; nao nĩ magaacokerera Jehova, nake nĩ akaaigua mathaithana mao na amahonie.

23 Na rĩrĩ, mũthenya ũcio nĩ gũgaakorũo na barabara nene+ kuuma Misiri nginya Ashuri. Thutha ũcio Ashuri nĩ ĩgaathiĩ Misiri, na Misiri ĩthiĩ Ashuri, na Misiri nĩ ĩgaatungatĩra Ngai ĩrĩ hamwe na Ashuri. 24 Mũthenya ũcio Isiraeli ĩgaatuĩka ya gatatũ hamwe na Misiri na Ashuri,+ ĩrĩ kĩrathimo harĩ thĩ, 25 nĩ gũkorũo Jehova mũnene wa ita nĩ agaakorũo amarathimĩte, akoiga: “Kũrathimwo nĩ andũ akwa, Misiri, na wĩra wa moko makwa, Ashuri, na igai rĩakwa Isiraeli.”+

20 Mwaka ũrĩa Mũthamaki Sarigoni wa Ashuri aatũmire Taritani* athiĩ Ashidodi,+ nĩ aarũire na itũũra rĩa Ashidodi na akĩrĩtunyana.+ 2 Hĩndĩ ĩyo Jehova akĩaria kũgerera Isaia+ mũrũ wa Amozu akiuga: “Thiĩ, ũrute nguo ĩyo ya ikũnia njohero-inĩ yaku, na ũrute iratũ ciaku magũrũ.” Nake agĩka o ũguo, agĩthiĩ njaga* arĩ magũrũ matheri.

3 Jehova agĩcoka akiuga ũũ: “O ta ũrĩa Isaia ndungata yakwa athiĩte njaga arĩ magũrũ matheri mĩaka ĩtatũ atariĩ ta kĩmenyithia+ na rũũri harĩ Misiri+ na Ethiopia,+ 4 no taguo mũthamaki wa Ashuri agaatwara arĩa magaatahwo Misiri+ na andũ a Ethiopia arĩa magaatwarũo ithamĩrio, tũhĩĩ o na athuri akũrũ, marĩ njaga na matarĩ iratũ na njikarĩro ciao itahumbĩrĩtwo, njaga ya* Misiri. 5 Nao nĩ makaanyitwo nĩ guoya na maigue thoni nĩ ũndũ wa Ethiopia kĩĩrĩgĩrĩro kĩao na nĩ ũndũ wa Misiri mwĩrahĩro wao.* 6 Aikari a bũrũri ũyũ wa gĩcũa-inĩ nĩ makoiga atĩrĩ mũthenya ũcio, ‘Ta rora ũrĩa gwĩkĩkĩte harĩ kĩĩrĩgĩrĩro gitũ, kĩrĩa tuorĩire nĩguo tuone ũteithio na ũhonokio kuuma harĩ mũthamaki wa Ashuri! Rĩu tũkũhonoka atĩa?’”

21 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ werũ wa iria:*+

Ĩroka o ta huho nene iria ihurutanaga ituĩkanĩirie mwena wa mũhuro,

Kuuma werũ-inĩ, kuuma bũrũri wa kũmakania.+

 2 Nĩ njĩrĩtwo ũhoro wĩgiĩ kĩoneki gĩa kũmakania:

Ũrĩa ũkunyanagĩra nĩ arakunyanĩra,

Na mũniinani nĩ araniinana.

Ambata, wee Elamu! Rigicĩria, wee Media!+

Nĩ ngũniina gũcaya guothe kũrĩa arehete.+

 3 Nĩkĩo ndĩ na ruo rũnene mũno.*+

Ngetugutania,

O ta mũtumia ũragĩa mwana.

Ndĩ na kĩeha kĩnene mũno nginya ngaremwo nĩ kũigua;

Ngathĩnĩka mũno nginya ngaremwo nĩ kuona.

 4 Ngoro yakwa nĩ ĩrahũũrahũũra; ngainaina nĩ kũmaka.

Hwaĩ-inĩ ũrĩa nderiragĩria ũratũma nyinaine.

 5 Bangai metha na mũbange itĩ!

Rĩai na mũnyue!+

Ũkĩrai, inyuĩ anene, itĩrĩriai* ngo maguta!

 6 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova aanjĩrire:

“Thiĩ, ũige mũrangĩri na ũmwĩre amenyithanie maũndũ marĩa arona.”

 7 Nake akĩona ngaari ya mbaara ĩrĩ na gĩkundi kĩa mbarathi,

Ngaari ya mbaara ya ndigiri,

Ngaari ya mbaara ya ngamĩra.

Akĩrora wega, eiguĩte biũ.

 8 Agĩcoka akĩanĩrĩra ũũ o ta mũrũthi:

“Jehova, hĩndĩ ciothe mũthenya njikaraga ndũgamĩte nyũmba-inĩ ndaya na igũrũ ya mũrangĩri,

Naguo ũtukũ ngaikara handũ hakwa ha kũrangĩra.+

 9 Ta rora kĩrĩa kĩroka:

Arũme marĩ ngaari-inĩ ya mbaara na gĩkundi kĩa mbarathi!”+

Agĩcoka akĩaria akiuga atĩrĩ:

“Nĩ agwĩte! Babuloni nĩ agwĩte!+

Mĩhianano yothe ya gwacũhio ya ngai ciake nĩ amĩgũithĩtie thĩ ĩkoinĩkanga!”+

10 Inyuĩ andũ akwa mũrangĩrĩirio,

O inyuĩ maciaro ma* kĩhuuhĩro gĩakwa,+

Nĩ ndĩmwĩrĩte maũndũ marĩa njiguĩte kuuma kũrĩ Jehova mũnene wa ita, o we Ngai wa Isiraeli.

11 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Duma:*

Harĩ mũndũ ũranjĩta kuuma Seiru:+

“Mũrangĩri, ũtukũ ũkinyĩte ha?

Mũrangĩri, ũtukũ ũkinyĩte ha?”

12 Mũrangĩri akiuga atĩrĩ:

“Rũcinĩ nĩ rũkuhĩrĩirie, o na ũtukũ.

Angĩkorũo kũrĩ ũndũ mũkũũria, ũriai.

Ũkai o rĩngĩ!”

13 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ werũ mwaraganu:

Mũtitũ-inĩ wa werũ mwaraganu nĩkuo mũkaaraara,

Inyuĩ gĩkundi kĩa agendi a Dedani.+

14 Twarĩrai andũ arĩa anyotu maĩ,

Inyuĩ aikari a bũrũri wa Tema,+

Na mũtwarĩre mũndũ ũrĩa ũrethara mũgate.

15 Nĩ gũkorũo marorĩra hiũ cia njora, makorĩra rũhiũ rwa njora rũrĩa rũcomore,

Makorĩra ũta mũkũnje, na makora nĩ ũndũ wa mbaara kũrũra.

16 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova aanjĩrire: “Ihinda-inĩ rĩa mwaka ũmwe, o ta mĩaka ya mũruti wĩra wa mũcara,* riri wothe wa Kedari+ nĩ ũgaathira. 17 Arũme arĩa marũaga na ũta arĩa magaatigara harĩ njamba cia ita cia Kedari magaakorũo marĩ o anini, nĩ gũkorũo Jehova Ngai wa Isiraeli nĩ oigĩte ũguo.”

22 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Mũkuru wa Kĩoneki:*+

Nĩ kĩĩ kĩũru nawe tondũ inyuothe mũthiĩte nyũmba igũrũ?

 2 Wee waiyũirũo nĩ ngũĩ,

Itũũra rĩrĩ mbugĩrĩrio, taũni yambararĩte.

Andũ aku arĩa mooragirũo matioragirũo na rũhiũ rwa njora,

O na matiakuĩrĩire mbaara-inĩ.+

 3 Athani aku othe arĩa ahinyanĩrĩria nĩ morĩte marĩ hamwe.+

Nĩ maanyitirũo mĩgwate o na gũtahũthĩrĩtwo ũta.

Othe arĩa maarĩ kuo nĩ maanyitirũo mĩgwate,+

O na gũtuĩka nĩ moorĩte magathiĩ kũraihu.

 4 Nĩkĩo ndoigire ũũ: “Eheriai maitho manyu harĩ niĩ,

Na nĩ ngũrĩra ndĩ na ruo rũingĩ.+

Mũtigatinde mũkĩnyũmĩrĩria

Nĩ ũndũ wa mwanangĩko wa mwarĩ wa* andũ akwa.+

 5 Nĩ gũkorũo nĩ mũthenya wa gũtukanĩrũo na gũtoorio na kũmaka,+

Kuuma kũrĩ Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita,

Mũkuru-inĩ wa Kĩoneki.

Rũthingo nĩ rũkũmomorũo+

Na kũgĩe kĩrĩro kĩrĩma-inĩ.

 6 Elamu+ nĩ yoete thiaka

Hamwe na andũ mahaicĩte ngaari na mbarathi,*

Na Kiri+ ĩkaguũria* ngo.

 7 Mĩkuru yaku ĩrĩa mĩega biũ*

Ĩkaaiyũra ngaari cia mbaara,

Nacio mbarathi* irũgame harĩa ibatiĩ kũrũgama kĩhingo-inĩ,

8 Na gĩtaama* kĩa Juda nĩ gĩkeeherio.

“Mũthenya ũcio nĩ mũkaarora harĩa indo cia mbaara cigagwo Nyũmba ya Mũtitũ,+ 9 na nĩ mũkoona mĩanya mĩingĩ ya Itũũra rĩa Daudi.+ Na nĩ mũgaacokanĩrĩria maĩ ma karia ka mwena wa mũhuro.+ 10 Nĩ mũgaatara nyũmba cia Jerusalemu, na mũmomore nyũmba nĩguo muongerere rũthingo hinya. 11 Na nĩ mũgaathondeka karia gatagatĩ-inĩ ga thingo icio igĩrĩ ga gwĩkĩra maĩ ma karia karĩa gakũrũ, no mũtikaarora Mũũmbi Wako Ũrĩa Mũnene, na mũtikoona Ũrĩa wagathondekire tene.

12 Mũthenya ũcio Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita,

Nĩ akoiga kũgĩe kĩrĩro na gũcakaywo,+

Mĩtwe yenjwo na kwĩhumbwo nguo cia makũnia.

13 No ithenya rĩa ũguo, kũrĩ na gĩkũngũĩro na gĩkeno,

Ngʼombe igathĩnjwo o na ngʼondu igathĩnjwo,

Nyama ikarĩo na ndibei ĩkanyuo.+

‘Nĩ tũkĩrĩei na tũnyue, tondũ rũciũ nĩ tũgaakua.’”+

14 Jehova mũnene wa ita agĩcoka akĩnguũrĩria ũũ matũ-inĩ makwa: “‘Inyuĩ andũ aya mehia maya matikũhumbĩrũo nĩ ũndũ wanyu o nginya mũkue,’+ ũguo nĩguo Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita ekuuga.”

15 Ũũ nĩguo Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita oigĩte: “Thiĩ kũrĩ mũramati ũyũ, kũrĩ Shebina,+ ũrĩa ũrũgamĩrĩire nyũmba,* ũmũũrie, 16 ‘Nĩ kĩĩ ũrenda gũkũ, na nũũ ũgũkoniĩ gũkũ, tondũ ũreyenjera mbĩrĩra gũkũ?’ Nĩ kwenja arenja mbĩrĩra yake handũ harĩa hatũũgĩru; nĩ gũicũhia araicũhia handũ hake ha kũhurũka* ndũmba-inĩ ya ihiga. 17 ‘Atĩrĩrĩ, Jehova nĩ agaakũharũrũkia na ũũru mũingĩ, wee mũndũ ũyũ, na akũnyite na hinya mũingĩ. 18 Nĩ agaakuoha akũrũmĩtie na akũharũrũkie ta mũbira bũrũri-inĩ mwariĩ. Kũu nĩkuo ũgaakuĩra, na nĩkuo ngaari ciaku cia mbarathi iria irĩ riri igaakorũo, gĩconoko harĩ nyũmba ya mwathi waku. 19 Na nĩ ngaakũrutũrũra kuuma gĩturũa-inĩ gĩaku na ngũingate wĩra-inĩ waku.

20 “‘Mũthenya ũcio nĩ ngeta ndungata yakwa Eliakimu+ mũrũ wa Hilikia, 21 na nĩ ngaamũhumba kanjũ yaku na ndĩmuohe mũcibi waku ndĩũrũmie,+ na neane wathani* waku guoko-inĩ gwake. Na nĩ agaatuĩka ithe wa aikari a Jerusalemu na a nyũmba ya Juda. 22 Na nĩ ngaaigĩrĩra cabi ya nyũmba ya Daudi+ kĩande-inĩ gĩake. Nĩ akaahingũra na gũtirĩ mũndũ ũkaahinga; akaahinga na gũtirĩ mũndũ ũkaahingũra. 23 Ngaamũhũũrĩra o ta mũcumarĩ handũ harũmu, na agaatuĩka ta gĩtĩ kĩa ũnene kĩrĩ riri harĩ nyũmba ya ithe. 24 Na nĩ magaacuuria harĩ we riri* wothe wa nyũmba ya ithe, njiarũa na rũciaro,* indo ciothe iria nini, indo iria itariĩ ta mbakũri, o hamwe na ndigithũ ciothe iria nene.

25 Jehova mũnene wa ita ekuuga atĩrĩ, “Mũthenya ũcio mũcumarĩ ũrĩa ũhũũrĩrĩirũo handũ harũmu nĩ ũkeeherio,+ na nĩ ũgaatinio ũgwe, naguo mũrigo ũrĩa ũracuurĩtio ho ũgwe ũthũkange, nĩ gũkorũo Jehova we mwene nĩ oigĩte ũguo.’”

23 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩkoniĩ Turo:+

Rĩrai, inyuĩ meri cia Tarishishi!+

Tondũ gĩcukĩro kĩa meri nĩ kĩanangĩtwo; gĩtingĩingĩrĩka.

Ũndũ ũcio nĩ ũguũrĩtio thĩinĩ wa bũrũri wa Kitimu.+

 2 Kirai, inyuĩ aikari a bũrũri wa gĩcũa-inĩ.

Ahũũri biacara a kuuma Sidoni+ arĩa maringaga iria-inĩ nĩ mamũiyũrĩtie na ũtonga.

 3 Mbegũ ya Shihoru* yagereire igũrũ rĩa maĩ maingĩ,+

Magetha ma Nailo, uumithio waku,

Magakũrehera uumithio wa mabũrũri.+

 4 Conoka, wee Sidoni, wee mwĩgitio wa iria,

Tondũ iria riugĩte atĩrĩ:

“Ndirĩ ndaigua ruo rwa kũgĩa mwana, na ndirĩ ndagĩa mwana,

O na kana ngarera anake kana airĩtu.”*+

 5 O ta ũrĩa meekire maigua ũhoro wa Misiri,+

Noguo andũ makaanyitwo nĩ kĩeha kĩnene maigua ũhoro wa Turo.+

 6 Ringai mũthiĩ Tarishishi!

Rĩrai, inyuĩ aikari a bũrũri wa gĩcũa-inĩ!

 7 Hihi rĩrĩ nĩrĩo itũũra rĩanyu rĩrĩa rĩtũire rĩtũũgĩrĩtio kuuma tene, kuuma o tene warĩo?

Magũrũ ma rĩo matũũrĩte mathiĩte mabũrũri ma kũraihu magaikare kuo.

 8 Nũũ ũtuĩte itua rĩrĩ rĩa gũũkĩrĩra itũũra rĩa Turo,

Rĩrĩa rĩhumbanaga thũmbĩ,

Na ahũũri biacara a kuo maarĩ anene,

Na onjorithia a kuo maatĩĩtwo thĩinĩ wa thĩ yothe?+

 9 Jehova mũnene wa ita nĩwe mwene ũtuĩte itua rĩu,

Aagithie kĩene mwĩtĩo warĩo o hamwe na ũthaka warĩo wothe,

Aconorithie arĩa othe maatĩĩtwo thĩ yothe.+

10 Tuĩkania bũrũri waku o ta Rũũĩ rwa Nailo, wee mwarĩ wa Tarishishi.

Gũtirĩ na gĩcukĩro kĩa meri rĩngĩ.+

11 Nĩ atambũrũkĩtie guoko gwake igũrũ rĩa iria;

Nĩ ainainĩtie mothamaki.

Jehova nĩ athanĩte mĩĩgitio yothe ya Foenicia ĩniinwo.+

12 Na akoiga atĩrĩ: “Ndũgũcoka gũkena rĩngĩ,+

O wee ũhinyĩrĩirio, mũirĩtu gathirange wa Sidoni.

Ũkĩra, ũringe ũthiĩ Kitimu.+

Ĩndĩ o na kũu ndũkona handũ ha kũhurũka.”

13 Rorai bũrũri wa Akalidei!+

Andũ acio, no ti Ashuri,+

Nĩo maatũmire itũũra rĩu rĩtuĩke kũndũ kwa nyamũ cia werũ-inĩ.

Nĩ maakĩte nyũmba ndaya cia kũrigicĩria;

Na magatharia nyũmba ciakuo iria ndaya na igũrũ irĩ na ũgitĩri,+

Magagũtiga kũrĩ mwanangĩko mũtheri.

14 Rĩrai, inyuĩ meri cia Tarishishi,

Tondũ mwĩgitio wanyu nĩ wanangĩtwo.+

15 Mũthenya ũcio itũũra rĩa Turo nĩ rĩkaariganĩra mĩaka 70,+ o ta ũrĩa ihinda rĩa ũtũũro wa* mũthamaki ũmwe rĩigana. Mĩaka ĩyo 70 ĩgĩthira, Turo gũgeekĩka o ta ũrĩa rwĩmbo rũrũ rwa mũmaraya ruugĩte:

16 “Oya kĩnanda kĩa mũgeeto, ũthiũrũrũke itũũra rĩu, wee mũmaraya ũyũ ũriganĩire.

Thaaka kĩnanda gĩaku kĩa mũgeeto na njĩra njega biũ;

Ina nyĩmbo nyingĩ,

Nĩguo makũririkane.”

17 Thutha wa mĩaka 70, Jehova nĩ akeerekeria meciria make harĩ Turo, na itũũra rĩu nĩ rĩgaacokerera marĩhi ma rĩo na rĩhũũre ũmaraya na mothamaki marĩa mothe marĩ thĩinĩ wa thĩ. 18 No uumithio warĩo o hamwe na marĩhi ma rĩo magaatuĩka kĩndũ gĩtheru harĩ Jehova. Na gĩtikaigwo kana kĩiywo, tondũ marĩhi ma rĩo magaatuĩka ma andũ a Jehova, nĩguo marĩage makahũna na makehumba wega biũ.+

24 Na rĩrĩ, Jehova nĩ ekweheria andũ bũrũri-inĩ* na atũme ũtuĩke kũndũ gũtiganĩrie.+

Nĩ ekũũinamania*+ na ahurunje aikari a guo.+

 2 Gũgaakorũo kũrĩ ũndũ ũmwe harĩ mũndũ wothe:

Andũ o hamwe na mũthĩnjĩri-Ngai,

Ndungata na mwathi wayo,

Ndungata ya mũirĩtu na mũtumia ũrĩa ũmĩathaga,

Mũgũri na mwendia,

Mũkombanĩri na mũkombi,

Mũkombanĩri na ũrĩa ũrĩ na thiirĩ.+

 3 Bũrũri nĩ ũkeeherio andũ biũ;

Ũgaathũkangio biũ,+

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ arĩtie kiugo kĩu.

 4 Bũrũri nĩ ũracakaya;*+ nĩ kwanangĩka ũranangĩka.

Bũrũri ũrĩa ũrĩ maciaro nĩ ũrahooha; nĩ gũthira ũrathira.

Andũ arĩa marĩ igweta a bũrũri nĩ marahooha.

 5 Bũrũri nĩ ũthahĩtio nĩ aikari aguo,+

Nĩ gũkorũo nĩ magararĩte mawatho,+

Magacenjia watho wa kũrũmĩrĩrũo,+

Na makaga kũhingia kĩrĩkanĩro gĩa gũtũũra.*+

 6 Nĩkĩo bũrũri ũraniinwo nĩ kĩrumi,+

Nao arĩa maikaraga kuo magakorũo marĩ na mahĩtia.

Nĩkĩo aikari a bũrũri manyihĩte,

Na no arũme anini mũno matigarĩte.+

 7 Ndibei njerũ* nĩ ĩracakaya,* mũthabibũ nĩ ũrahooha,+

Nao arĩa othe marĩ na gĩkeno ngoro-inĩ nĩ gũcaya maracaya.+

 8 Gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na kũinio kwa manyanga nĩ gĩthirĩte;

Inegene rĩa arĩĩu nĩ rĩthirĩte;

Gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na mũgambo wa kĩnanda kĩa mũgeeto nĩ gĩthirĩte.+

 9 Manyuaga ndibei matekũina rwĩmbo,

Nayo njohi ĩgakorũo ĩrĩ ndũrũ harĩ arĩa maramĩnyua.

10 Taũni ĩrĩa ndiganĩrie nĩ thũkangie;+

Nyũmba ciothe nĩ hinge nĩguo gũtikagĩe mũndũ ũkũingĩra.

11 Mararĩrĩra barabara-inĩ nĩ kwaga ndibei.

Ikeno ciothe nĩ ithirĩte;

Gĩkeno kĩa bũrũri nĩ gĩthiru.+

12 Itũũra rĩu rĩtigĩtwo rĩrĩ ithũkangie;

Kĩhingo nĩ kĩmemende gĩgatuĩka hĩba ya mwanangĩko.+

13 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo gũgeekĩka harĩ ikundi cia andũ bũrũri-inĩ:

O ta hĩndĩ ĩrĩa mũtamaiyũ wainainio,+

O ta thabibũ iria itigaraga hĩndĩ ĩrĩa magetha mathira.+

14 Nĩ makaanĩrĩra,

Nĩ makooigĩrĩria makenete.

Kuuma iria-inĩ* nĩ makaahunjia ũhoro wa ũnene wa Jehova.+

15 Nĩ ũndũ ũcio nĩ makaagooca Jehova marĩ gĩcigo-inĩ kĩa ũtheri;*+

Thĩinĩ wa icigĩrĩra cia iria nĩ makaagooca rĩĩtwa rĩa Jehova Ngai wa Isiraeli.+

16 Kuuma ituri-inĩ cia thĩ nĩ tũraigua nyĩmbo:

“Riri* kũrĩ Ũrĩa Mũthingu!”+

No nguuga atĩrĩ: “Nĩ hinyĩrĩrĩkĩte, nĩ hinyĩrĩrĩkĩte!

Kaĩ ndĩ na haaro-ĩ! Akunyanĩri nĩ makunyanĩire;

Marĩ na ũkunyanĩri, akunyanĩri nĩ makunyanĩire.”+

17 Guoya na marima o na mĩtego nĩ igwetereire, wee mũikari wa bũrũri.+

18 Mũndũ wothe ũkoora nĩ ũndũ wa mũrurumo wa kũguoyohia akaagwa irima-inĩ,

Na mũndũ wothe ũkooima irima-inĩ akaanyitwo nĩ mũtego.+

Nĩ gũkorũo mũiyũro wa maĩ nĩ ũkaahingũka kuuma igũrũ,

Na mĩthingi ya bũrũri nĩ ĩgaathingitha.

19 Bũrũri nĩ watũkĩte icunjĩ;

Bũrũri nĩ ũinainĩtio;

Bũrũri nĩ ũretugutania na hinya mũno.+

20 Bũrũri ũratũgũga o ta mũrĩĩu,

Na ũgacũga mbere na thutha o ta kanyũmba hĩndĩ ya rũhuho.

Nĩ ũritũhĩirũo mũno nĩ mehia maguo,+

Na nĩ ũkaagwa, ũndũ ũtagookĩra rĩngĩ.

21 Mũthenya ũcio Jehova nĩ akeerekeria meciria make harĩ mbũtũ ĩrĩa ĩrĩ igũrũ

Na athamaki a thĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa thĩ.

22 Na nĩ magaacokanĩrĩrio hamwe

O ta ohwo macokanĩrĩirio irima-inĩ,

Na nĩ makaahingĩrũo njera;

Thutha wa matukũ maingĩ nĩ makaaherithio.

23 Mweri nĩ ũgaaconorithio,

O na riũa nĩ rĩkaaigua thoni,+

Nĩ gũkorũo Jehova mũnene wa ita nĩ atuĩkĩte Mũthamaki+ Kĩrĩma-inĩ gĩa Zayuni+ na Jerusalemu,

Agakorũo na riri mbere ya athuri* a andũ ake.*+

25 Wee Jehova-rĩ, ũrĩ Ngai wakwa.

Nĩ ngũkwambararia, na ngooce rĩĩtwa rĩaku,

Nĩ gũkorũo nĩ wĩkĩte maũndũ ma magegania,+

Maũndũ maabangĩtwo* kuuma o hĩndĩ ya tene,+

Na wĩhokeku,+ na ũhoro wa ma.

 2 Nĩ gũkorũo nĩ ũtuĩte itũũra hĩba ya mahiga,

Taũni ĩrĩ na ũgitĩri ũkamĩtua mwanangĩko.

Nyũmba ndaya na igũrũ ya mũndũ wa kũngĩ ndĩrĩ ho rĩngĩ;

Itũũra rĩu rĩtirĩ hĩndĩ rĩgaakwo rĩngĩ.

 3 Nĩkĩo andũ arĩa marĩ hinya magaakũgooca;

Itũũra rĩa ndũrĩrĩ iria ihinyanagĩrĩria nĩ rĩgaagwĩtigĩra.+

 4 Tondũ ũtuĩkĩte mwĩgitio wa mũndũ ũrĩa ũtarĩ hinya,

Mwĩgitio wa mũndũ ũrĩa mũthĩni hĩndĩ ya mĩtangĩko,+

Rĩũrĩro rĩa kwĩgitia mbura ya kĩhuhũkanio,

Na kĩĩruru gĩa kwĩgitia ũrugarĩ.+

Hĩndĩ ĩrĩa mũrurumo wa ahinyanĩrĩria ũtariĩ ta mbura ya kĩhuhũkanio ĩkĩhũũra rũthingo,

5 O ta ũrugarĩ wa bũrũri mũngʼaru,

Wee nĩ ũniinaga ngũĩ cia ageni.

O ta ũrugarĩ ũrĩa ũniinagwo nĩ kĩĩruru gĩa itu,

No taguo rwĩmbo rwa ahinyanĩrĩria rũkirĩtio.

 6 Kĩrĩma-inĩ gĩkĩ-rĩ,+ Jehova mũnene wa ita nĩ agaathondekera ikundi ciothe cia andũ

Ndĩa ya irio njega,+

Ndĩa ya ndibei ĩrĩa njega mũno,*

Ya irio njega ciyũrĩte maguta,

Ya ndibei njega, ĩcungĩtwo.

 7 Kĩrĩma-inĩ gĩkĩ-rĩ, nĩ akaaniina* taama ũrĩa ũhumbĩrĩte ikundi ciothe cia andũ

O hamwe na gĩtambaya* kĩrĩa gĩtumĩtwo gĩkahumbĩra ndũrĩrĩ ciothe.

 8 Nĩ akaameria* gĩkuũ tene na tene,+

Na Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ akaagiria maithori mothiũ mothe.+

Rũmena rũrĩa andũ ake mamenetwo naruo arweherie kuuma thĩinĩ wa thĩ yothe,

Nĩ gũkorũo Jehova we mwene nĩ oigĩte ũguo.

 9 Mũthenya ũcio nĩ makoiga ũũ:

“Atĩrĩrĩ, ũyũ nĩwe Ngai witũ!+

Nĩwe twĩrĩgagĩrĩra,+

Na nĩ agaatũhonokia.+

Ũyũ nĩ Jehova!

Nĩwe twĩrĩgagĩrĩra.

Nĩ tũkenei na tũcanjamũke nĩ ũndũ wa ũhonokio wake.”+

10 Tondũ guoko kwa Jehova nĩ gũgaaikara kĩrĩma-inĩ gĩkĩ,+

Na Moabi nĩ ĩkaarangĩrĩrio harĩa ĩrĩ+

O ta nyeki ĩrangarangĩtwo ĩgatuĩka hĩba ya thumu.

11 Nĩ agaatambũrũkia moko make harĩ yo

O ta ũrĩa mũtubĩri atambũrũkagia moko make nĩguo atubĩre,

Na nĩ akaaniina mwĩtĩo wayo+

Agĩikia moko make na njĩra ya ũũgĩ.

12 Na itũũra rĩrĩa rĩrĩ na ũgitĩri, o na thingo ciaku ndaihu na igũrũ cia ũgitĩri,

Nĩ agaacimomora;

Akaarĩgũithia thĩ, o rũkũngũ-inĩ.

26 Na rĩrĩ, mũthenya ũcio rwĩmbo rũrũ nĩ rũkaainwo+ bũrũri-inĩ wa Juda:+

“Tũrĩ na itũũra rĩrĩ na hinya.+

Atũmaga ũhonokio ũtuĩke thingo ciarĩo o na njirigo ciarĩo.+

 2 Hingũrai ihingo+ nĩgetha rũrĩrĩ rũrĩa rũthingu rũingĩre,

Rũrĩrĩ rũrĩa rũrũmagia mĩthiĩre ya wĩhokeku.

 3 Wee nĩ ũkaagitĩra arĩa metiiragĩrĩra biũ harĩ wee;*

Nĩ ũkaamahe thayũ wa gũtũũra,+

Tondũ wee nĩwe mehokete.+

 4 Mwĩhokei Jehova tene na tene,+

Nĩ gũkorũo Ja,* o we Jehova nĩwe Rwaro rwa Ihiga rwa tene na tene.+

 5 Tondũ nĩ aharũrũkĩtie arĩa maikaraga handũ igũrũ, itũũra rĩrĩa rĩtũũgĩru.

Akarĩgũithia thĩ,

Akarĩgũithia thĩ tĩri-inĩ;

Akarĩikia thĩ rũkũngũ-inĩ.

 6 Nĩ rĩkaarangĩrĩrio na kũgũrũ,

Magũrũ ma arĩa ahinyĩrĩrĩku, makinya ma arĩa matarĩ hinya.”

 7 Njĩra ya mũndũ ũrĩa mũthingu nĩ nũngĩrĩru.*

Tondũ wee wĩ mũrũngĩrĩru,

Nĩ ũkaanyorokia njĩra ya mũndũ ũrĩa mũthingu.

 8 O tũkĩrũmagĩrĩra njĩra ya matuĩro maku, wee Jehova,

Kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩrĩ harĩ wee.

Nĩ twĩriragĩria* rĩĩtwa rĩaku na kĩririkano* gĩaku.

 9 Ũtukũ nĩwe ndĩĩriragĩria na ngoro yakwa yothe,

Roho wakwa ũgaikara ũgĩgũcaragia;+

Tondũ rĩrĩa kwagĩa na matuĩro kuuma kũrĩ wee nĩ ũndũ wa thĩ,

Aikari a bũrũri nĩ merutaga ũhoro wĩgiĩ ũthingu.+

10 O na mũndũ mwaganu angĩkwo maũndũ mega,

Ndangĩĩruta ũhoro wa ũthingu.+

O na arĩ bũrũri wa ũrũngĩrĩru no arĩĩka maũndũ moru,+

Na ndonaga* ũnene wa Jehova.+

11 Wee Jehova, guoko gwaku nĩ kwambararie na igũrũ, no matirakuona.+

Nĩ makoona kĩyo kĩrĩa ũgaakorũo nakĩo harĩ andũ aku na maconoke.

Mwaki wa kũniina thũ ciaku nĩ ũkaamaniina.

12 Wee Jehova, nĩ ũgaatũhe thayũ,+

Tondũ maũndũ marĩa mothe twĩkĩte

Nĩwe ũtũhingĩirie.

13 Wee Jehova Ngai witũ, nĩ twathĩtwo nĩ athani angĩ tiga wee,+

Ĩndĩ rĩĩtwa rĩaku riki norĩo tũgwetaga.+

14 Nĩ makuĩte; matigaatũũra.

Maagithĩtio hinya nĩ gĩkuũ, matikaarahũka.+

Nĩ gũkorũo nĩ werekeirie meciria maku harĩ o

Nĩgetha ũmaniine na ũmaanange othe matikanacoke kũgwetwo.

15 Nĩ ũtũmĩte rũrĩrĩ ruongerereke, wee Jehova,

Nĩ ũtũmĩte rũrĩrĩ ruongerereke;

Nĩ wĩtũũgĩrĩtie.+

Nĩ waramĩtie na njĩra nene mĩhaka yothe ya bũrũri.+

16 Wee Jehova, hĩndĩ ya mĩtangĩko moorĩire kũrĩ wee;

Magĩgũitũrũrĩra mahoya mao na mĩheehũ rĩrĩa wamaherithirie.+

17 O ta ũrĩa mũtumia ũrĩ na nda akiriĩ kũgĩa mwana

Akoragwo na ruo na akarĩra nĩ ruo,

No taguo tũkoretwo tũkĩigua nĩ ũndũ waku, wee Jehova.

18 Twagĩire nda, tũkĩigua ruo ta rwa mũtumia akĩgĩa mwana,

Ĩndĩ nĩ ta twaciarire rũhuho.

Tũtirehete ũhonokio thĩinĩ wa bũrũri,

Na gũtirĩ mũndũ ũciarĩtwo ũngĩikara thĩinĩ wa thĩ.

19 “Akuũ aku nĩ magaatũũra muoyo.

Ciimba ciakwa* nĩ ikaarahũka.+

Arahũkai na mwanĩrĩre nĩ gũkena,

Inyuĩ mũikaraga rũkũngũ-inĩ!+

Tondũ ime rĩaku no ta ime rĩa rũcinĩ,

Na thĩ nĩ ĩkaareka arĩa magithĩtio hinya nĩ gĩkuũ macoke muoyo.*

20 Thiĩi, inyuĩ andũ akwa mũingĩre rumu cianyu cia thĩinĩ,

Na mũhinge mĩrango mwaingĩra.+

Mwĩhithe ihinda inini

Nginya rĩrĩa marakara marĩkorũo mahĩtũkĩte.+

21 Tondũ rĩrĩ, Jehova nĩ gũka aroka kuuma handũ hake

Gũciirithia aikari a bũrũri nĩ ũndũ wa ihĩtia rĩao,

Naguo bũrũri nĩ ũkaaguũria ũiti waguo wa thakame

Na ndũkaahitha rĩngĩ andũ aguo arĩa moragĩtwo.”

27 Na rĩrĩ, mũthenya ũcio Jehova, arĩ na rũhiũ rwake rwa njora rũũgĩ na rũnene na rũrĩ hinya,+

Nĩ akeerekeria meciria make harĩ Leviathani,* nyoka ĩrĩa ĩthiaga ihenya,

Amerekerie harĩ Leviathani, nyoka ĩrĩa ĩĩthioraga,

Na orage nyamũ nene ĩrĩa ĩrĩ iria-inĩ.

 2 Mũthenya ũcio mũkaainĩra mũtumia* ũcio ũũ:

“Mũgũnda wa mĩthabibũ ũrĩ na ndibei ĩrutĩte mũhũyũ!+

 3 Niĩ Jehova, nĩ ngitagĩra mũtumia ũcio.+

Ngamũitĩrĩria maĩ hingo ciothe.+

Ndĩmũgitagĩra ũtukũ na mũthenya,

Nĩgetha hatikagĩe mũndũ o na ũrĩkũ ũkũmwĩka ũũru.+

 4 Niĩ ndirĩ na marakara.+

Nũũ ũkũnjũkĩrĩra na ria na ihinga cia mĩigua mbaara-inĩ?

Ngaacirangĩrĩria thĩ na ndĩcicine na mwaki irĩ hamwe ciothe.

 5 No aga gwĩka ũguo, nĩ egitie biũ harĩ niĩ.

Nĩ athondeke thayũ hamwe na niĩ;

Thayũ nĩ athondeke hamwe na niĩ.”

 6 Matukũ marĩa maroka Jakubu nĩ akaagĩa mĩri,

Isiraeli nĩ akaaruta kĩro na athundũre,+

Na nĩ makaaiyũria bũrũri na maciaro.+

 7 Hihi no mũhaka agũthwo nĩ ũrĩa ũramũgũtha?

Kana rĩrĩ, hihi no mũhaka oragwo o ta ũrĩa andũ ake makooragwo?

 8 Nĩ ũkaahiũrania nake ũrĩ na mũgambo wa kũguoyohia rĩrĩa ũgaakorũo ũkĩmũingata.

Nĩ akaamũingata na mũrurumo mũnene mũthenya wa rũhuho rwa mwena wa irathĩro.+

 9 Kwoguo na njĩra ĩyo mehia ma Jakubu nĩ makaahumbĩrũo,+

Na maya mothe nĩmo magaakorũo marĩ moimĩrĩro rĩrĩa mehia make makeeherio:

Nĩ agaathondeka mahiga mothe ma kĩgongona

O ta mahiga ma coka mathũkangĩtio,

Na gũtirĩ mĩtĩ ya kũhoywo* kana indo cia gũcinĩra ũbumba igaatigara.+

10 Nĩ gũkorũo itũũra rĩrĩa rĩrĩ na ũgitĩri nĩ rĩgaatiganĩrio;

Kũndũ gwa kũrĩithia nĩ gũgaatiganĩrio na kũrekererio o ta werũ.+

Kũu nĩkuo njaũ ĩkaarĩaga na ĩgakoma

Na nĩ ĩkaarĩa honge ciakuo.+

11 Rĩrĩa honge ciakuo igaakorũo ciũmĩte,

Atumia nĩ magooka na makahũre honge icio,

Maakie mĩaki nacio.

Nĩ gũkorũo andũ aya matirĩ na ũtaũku.+

Nĩkĩo Mũũmbi wao atakamaiguĩra tha,

Na matigetĩkĩrĩka harĩ Ũrĩa wamombire.+

12 Mũthenya ũcio Jehova nĩ akaagũtha maciaro kuuma karũũĩ-inĩ karatherera ka Rũũĩ* nginya Mũkuru-inĩ wa Misiri,+ na nĩ mũgaacokanĩrĩrio o mũndũ thutha wa ũrĩa ũngĩ, inyuĩ andũ a Isiraeli.+ 13 Mũthenya ũcio coro mũnene nĩ ũkaahuuhwo,+ nao arĩa makiriĩ gũthira thĩinĩ wa bũrũri wa Ashuri+ na arĩa mahurunjũkĩte bũrũri-inĩ wa Misiri+ nĩ magooka na mainamĩrĩre Jehova kĩrĩma-inĩ kĩrĩa kĩamũre thĩinĩ wa Jerusalemu.+

28 Kaĩ thũmbĩ* ya mwĩyonanio* ya arĩĩu a Efiraimu ĩrĩ na haaro-ĩ!+

O hamwe na ihũa rĩrĩa rĩrahooha rĩa ũthaka wayo mũnene,

Rĩrĩa rĩrĩ mũtwe-inĩ wa mũkuru mũnoru wa arĩa matooretio nĩ ndibei!

 2 Atĩrĩrĩ, Jehova arĩ na mũndũ ũrĩ hinya na ũhoti.

O ta mbura ya mbembe na marurumĩ, kĩhuhũkanio gĩa kũniinana,

O ta mũrurumo wa mũiyũro mũnene wa maĩ,

Nĩ akaamĩikia gũkũ thĩ na hinya mũingĩ.

 3 Thũmbĩ cia mwĩyonanio* cia arĩĩu a Efiraimu

Nĩ ikaarangĩrĩrio thĩ na kũgũrũ.+

 4 Narĩo ihũa rĩu rĩrahooha rĩa ũthaka wayo mũnene,

Rĩrĩa rĩrĩ mũtwe-inĩ wa mũkuru mũnoru,

Rĩgaatuĩka o ta ngũyũ ĩrĩa yambaga kwĩruha, mbere ya hĩndĩ ya ũrugarĩ.

Rĩrĩa mũndũ amĩona, amĩmeragia o na ihenya arĩkia kũmĩnyita na guoko gwake.

5 Mũthenya ũcio Jehova mũnene wa ita nĩ agaatuĩka thũmbĩ ĩrĩ na riri na mahũa matumĩtwo ta thũmbĩ harĩ andũ ake arĩa magaatigara.+ 6 Na nĩ agaatuĩka roho wa kĩhooto harĩ ũrĩa ũikaragĩra gĩtĩ gĩa gũtua ciira nao andũ arĩa magiragĩrĩria tharĩkĩro ya mbaara kĩhingo-inĩ nĩ akaamahe hinya.+

 7 O nao aya moraga njĩra nĩ ũndũ wa ndibei;

Njohi ciao nĩ itũmaga matũgũge.

Mũthĩnjĩri-Ngai na mũnabii nĩ moraga njĩra nĩ ũndũ wa njohi;

Ndibei ĩtũmaga matukanĩrũo,

Na magatũgũga nĩ ũndũ wa njohi yao;

Cioneki ciao nĩ imahĩngĩcaga,

Na magatua matua moru.+

 8 Nĩ gũkorũo metha ciao ciyũire matahĩko moru mũno

—Gũtirĩ handũ hatarĩ namo.

 9 Nao maroria atĩrĩ, nĩa ekũhe ũmenyo,

Nĩa egũtaarĩria ndũmĩrĩri ĩyo?

Hihi nĩ arĩa maratigire kuonga,

Arĩa mareheririo nyondo-inĩ?

10 Tondũ nĩ “watho thutha wa watho, watho thutha wa watho,

Rũrigi rwa gũthima thutha wa rũrigi rwa gũthima, rũrigi rwa gũthima thutha wa rũrigi rwa gũthima,*+

Kaũndũ kanini haha, kaũndũ kanini harĩa.”

11 Nĩ ũndũ ũcio ekwarĩria andũ aya kũgerera kũrĩ arĩa matondoiraga* na kũgerera rũthiomi rũgeni.+ 12 Hĩndĩ ĩmwe aameerire ũũ: “Haha nĩ handũ ha kũhurũkĩra. Ũrĩa mũnogu nĩ ahurũke; haha nĩ handũ ha kũnogokera,” no nĩ maaregire kũigua.+ 13 Nĩ ũndũ ũcio kiugo kĩa Jehova harĩ o gĩgaakorũo kĩrĩ:

“Watho thutha wa watho, watho thutha wa watho,

Rũrigi rwa gũthima thutha wa rũrigi rwa gũthima, rũrigi rwa gũthima thutha wa rũrigi rwa gũthima,*+

Kaũndũ kanini haha, kaũndũ kanini harĩa,”

Nĩguo hĩndĩ ĩrĩa megũthiĩ,

Mahĩngwo na magwe na ngara

Na moinĩke, magwe mũtego-inĩ na manyitwo.+

14 Kwoguo iguai kiugo kĩa Jehova inyuĩ andũ etĩi,

Inyuĩ atongoria a andũ aya thĩinĩ wa Jerusalemu,

15 Nĩ gũkorũo inyuĩ andũ aya mũroiga ũũ:

“Nĩ tũgĩĩte kĩrĩkanĩro hamwe na Gĩkuũ,+

O na Mbĩrĩra* nĩ tũiguithanĩirie* nayo.

Rĩrĩa mũiyũro mũnene ũgaatuĩkania,

Ndũgatũkinyĩra,

Tondũ nĩ tũtuĩte maheeni rĩũrĩro ritũ

Na nĩ twĩhithĩte maheeni-inĩ.”+

16 Nĩ ũndũ ũcio ũũ nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene ekuuga:

“Nĩ ngũiga ihiga igerie+ rĩtuĩke mũthingi thĩinĩ wa Zayuni,

Ihiga rĩa goro rĩa kona+ rĩtuĩke mũthingi wa kwĩhokeka.+

Gũtirĩ mũndũ wonanagia wĩtĩkio ũkaaigua guoya.+

17 Na nĩ ngaatua kĩhooto rũrigi rwa gũthima+

Naguo ũthingu ndĩũtue kabirũ ga kũiganania.+

Mbura ya mbembe nĩ ĩkeeheria rĩũrĩro rĩa maheeni,

Namo maĩ maarahe kũndũ gwa kwĩhitha.

18 Kĩrĩkanĩro kĩanyu na Gĩkuũ nĩ gĩkaaniinwo,

O na kũiguithanĩria kwanyu na Mbĩrĩra* gũtikeehanda.+

Rĩrĩa mũiyũro mũnene ũgaatuĩkania,

Nĩ mũkaaniinwo nĩ guo.

19 Rĩrĩa rĩothe mũiyũro watuĩkania,

Nĩ mũkaaniinwo nĩ guo;+

Tondũ ũgaatuĩkanagia o rũcinĩ o rũcinĩ,

Mũthenya na ũtukũ.

Na no kĩmako tu gĩgaatũma mataũkĩrũo nĩ maũndũ marĩa maiguĩtwo.”*

20 Nĩ gũkorũo ũrĩrĩ nĩ mũkuhĩ mũno ũndũ mũndũ atangĩhota gwĩtambũrũkĩria ho,

Na cuka wa gũtumwo nĩ mũceke mũno ũndũ mũndũ atangĩhota kwĩhumbĩra naguo biũ.

21 Tondũ Jehova nĩ akaarahũka o ta ũrĩa eekire Kĩrĩma-inĩ gĩa Perazimu;

Nĩ akaarahũka o ta ũrĩa eekire mũkuru-inĩ* hakuhĩ na Gibeoni,+

Nĩguo eke mawĩko make—mawĩko make ma magegania—

Na nĩguo arute wĩra wake—wĩra wake wa magegania.+

22 Rĩu-rĩ, mũtikagĩe na kĩnyũrũri,+

Nĩguo mĩnyororo yanyu ndĩkanyitanyitio,

Nĩ gũkorũo nĩ njiguĩte kuuma kũrĩ Mwathani Ũrĩa Mũnene, Jehova mũnene wa ita,

Atĩ bũrũri wothe nĩ ũciirĩirũo* kũniinwo.+

23 Tegai gũtũ mũigue mũgambo wakwa;

Thikĩrĩriai mũigue ũrĩa nguuga.

24 Hihi mũrĩmi arĩmaga mũthenya wothe atekũhanda mbeũ?

Hihi aikaraga o akĩhũũraga mũgũnda wake hianyũ* akĩũhinyagia?+

25 Arĩkia kwaragania mũgũnda-rĩ,

Githĩ ndacokaga akahurunja kumini njirũ na akahanda kumini,

Na githĩ ndahandaga ngano, mwere, na cairi harĩa ciagĩrĩire kũhandwo

Na akahanda guthemethu*+ ĩthiũrũrũkĩirie mĩhaka-inĩ?

26 Nĩ gũkorũo Ngai nĩ amũrutaga* na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire;

Ngai wake nĩ amũtaaraga.+

27 Tondũ kumini njirũ ndĩhũũragwo na rũbaũ rwa kũhũũra ngano,+

Na kũgũrũ gwa gakaari ga gũkururio gũtitwaragĩrũo igũrũ rĩa kumini.

Handũ ha ũguo, kumini njirũ ĩhũũragwo na rũthanju,

Nayo kumini ĩkahũũrũo na mũtĩ.

28 Hihi mũndũ nĩ athĩaga ngano* nĩguo one mũgate?

Aca, ndatindaga o akĩmĩhũũra;+

Na rĩrĩa aratwarithia kĩgaragari gĩa gakaari gake ga gũkururio igũrũ rĩayo hamwe na mbarathi ciake,

Ndamĩthĩaga.+

29 Ũndũ ũcio o naguo uumĩte kũrĩ Jehova mũnene wa ita,

O we ũtaaro* wake ũkoragwo ũrĩ wa magegania

Na o we ũhingagia maũndũ manene.*+

29 “Kaĩ Arieli* ĩrĩ na haaro-ĩ, Arieli, itũũra rĩrĩa Daudi aambĩte hema!+

Ndũgatigithĩrie o mwaka o mwaka;

Reke ikũngũĩro+ ithiĩ o na mbere.

 2 No nĩ ngaarehera Arieli mĩtangĩko,+

Na nĩ gũkaagĩa na kĩrĩro na macakaya,+

Na maitho-inĩ makwa itũũra rĩu rĩgaatuĩka o ta riiko rĩa kĩgongona rĩa Ngai.+

 3 Ngaamba hema mĩena yothe nĩguo ngũũkĩrĩre,

Na nĩ ngaakũirigĩra na rũgiri

Na hande njirigo cia gũkũrigicĩria.+

 4 Nĩ ũkaaharũrũkio;

Ũkaaragia ũrĩ thĩ tĩri-inĩ,

Na maũndũ marĩa ũkoigaga matikaiguĩkaga wega nĩ ũndũ wa rũkũngũ.

Mũgambo waku ũkooimaga na thĩ+

O ta mũgambo wa mũndũ waragia na maroho,

Na ciugo ciaku ikaaiguĩkaga na mĩheehũ kuuma rũkũngũ-inĩ.

 5 Kĩrĩndĩ gĩa thũ ciaku* gĩgaatuĩka o ta rũkũngũ rũhinyu,+

Kĩrĩndĩ kĩa ahinyanĩrĩria gĩtuĩke o ta mahuti marombũrũo nĩ rũhuho.+

Na ũndũ ũcio ũgeekĩka o rĩmwe, na ihenya mũno.+

 6 Jehova mũnene wa ita nĩ ageeciria ũhoro waku

Arĩ na marurumĩ na gĩthingithia na mũrurumo mũnene mũno,

Arĩ na rũhuho rũnene na kĩhuhũkanio kĩnene o hamwe na nĩnĩmbĩ cia mwaki wa kũniinana.”+

 7 Hĩndĩ ĩyo kĩrĩndĩ kĩa ndũrĩrĩ ciothe iria irũaga na Arieli+

—Arĩa othe marũaga nake,

Nyũmba iria ndaya cia kũmũrigicĩria,

O na arĩa mamũrehagĩra mĩtangĩko—

Makaahaana o ta kĩroto, kĩoneki kĩa ũtukũ.

 8 Gũgaakorũo gũtariĩ o ta hĩndĩ ĩrĩa mũndũ mũhũtu arotaga akĩrĩa,

No agokĩra arĩ mũhũtu,

Na o ta hĩndĩ ĩrĩa mũndũ mũnyotu arotaga akĩnyua,

No agokĩra arĩ mũnogu na arĩ mũnyotu.

No taguo gũkaahaana harĩ kĩrĩndĩ kĩa ndũrĩrĩ ciothe

Kĩrĩa kĩrũaga na Kĩrĩma gĩa Zayuni.+

 9 Gegai na mũmake;+

Mwĩtumumariei na mũtumumare.+

Nĩ arĩĩu, no matirĩĩtwo nĩ ndibei;

Nĩ maratũgũga, no ti ũndũ wa njohi.

10 Tondũ Jehova nĩ amũitĩrĩirie roho wa toro mũnene;+

Nĩ ahingĩte maitho manyu, namo nĩmo anabii,+

Na akahumbĩra mĩtwe yanyu, nayo nĩyo arĩa mamuonagĩra cioneki.+

11 Kĩoneki o gĩothe harĩ inyuĩ gĩkoragwo gĩtariĩ ta ciugo cia ibuku rĩhinge.+ Mangĩrĩnengera mũndũ ũĩ gũthoma, mamwĩre: “Thoma ibuku rĩrĩ wanĩrĩire,” ekũmeera atĩrĩ: “Ndingĩhota, tondũ nĩ rĩhinge.” 12 Na mangĩrĩnengera mũndũ ũtoĩ gũthoma, mamwĩre: “Thoma ibuku rĩrĩ,” ekũmeera atĩrĩ: “Ndingĩhota gũthoma o na hanini.”

13 Jehova ekuuga ũũ: “Andũ aya mokaga kũrĩ niĩ na tũnua twao

Na maheaga gĩtĩo na mĩromo yao,+

No ngoro ciao irĩ kũraya na niĩ;

Na gwĩtigĩra kũrĩa manjĩtigĩrĩte nakuo kuumanaga na maathani ma andũ marĩa marutĩtwo.+

14 Nĩ ũndũ ũcio, niĩ nĩ niĩ ngeeka o rĩngĩ maũndũ ma magegania harĩ andũ aya,+

Maũndũ ma kũgegania, o ma kũgegania;

Na ũũgĩ wa andũ ao arĩa ogĩ nĩ ũgaathira,

Na ũtaũku wa andũ ao arĩa ogĩ ũhithwo.”+

15 Kaĩ andũ arĩa mekagĩra kĩyo kĩnene nĩguo mahithe Jehova mĩbango yao* marĩ na haaro-ĩ!+

Mekagĩra maũndũ mao handũ harĩ na nduma,

O makiugaga atĩrĩ: “Nũũ ũratuona?

Nũũ ũĩ ũhoro witũ?”+

16 Kaĩ nĩ muogomagia maũndũ-ĩ!*

Hihi mũũmbi no akorũo arĩ ũndũ ũmwe na rĩũmba?+

Hihi kĩrĩa kĩũmbĩtwo no kĩarie ũhoro wa mũũmbi wakĩo kiuge:

“Tiwe wathondekire”?+

Hihi kĩrĩa gĩthondeketwo no kĩarie ũhoro wa mũgĩthondeki kiuge:

“Ndakoragwo na ũtaũku”?+

17 No kahinda kanini gatigaire Lebanoni ĩtuwo mũgũnda wa matunda,+

Naguo mũgũnda wa matunda ũtuwo mũtitũ.+

18 Mũthenya ũcio arĩa mataiguaga nĩ makaaigua ciugo cia ibuku,

Na maitho ma atumumu nĩ makoona, mohorũo kuuma harĩ mairia o na nduma.+

19 Arĩa ahooreri nĩ magaakena mũno nĩ ũndũ wa Jehova,

Nao arĩa athĩni gatagatĩ-inĩ ka andũ makene nĩ ũndũ wa Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.+

20 Nĩ gũkorũo ũrĩa mũhinyanĩrĩria ndagaakorũo kuo rĩngĩ,

Nake ũrĩa mwĩtĩi nĩ agaathira,

Nao arĩa othe maikaraga mehaarĩirie gwĩka ũũru nĩ makaaniinwo,+

21 Arĩa maragia kiugo kĩa maheeni magatũma arĩa angĩ monwo ta mahĩtĩtie,

Arĩa maigagĩra ũrĩa ũciiranagĩrĩra* mũtego kĩhingo-inĩ gĩa itũũra,+

Na arĩa maimaga mũndũ ũrĩa mũthingu kĩhooto nĩ ũndũ wa ngarari cia tũhũ.+

22 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ũũ nĩguo Jehova, o we wakũũrire Iburahimu,+ oigĩte kũrĩ nyũmba ya Jakubu:

“Jakubu ndagaacoka gũconoka rĩngĩ,

Na ũthiũ wake ndũgaacoka gũtuka rĩngĩ.*+

23 Tondũ rĩrĩa akoona ciana ciake,

O cio wĩra wa moko makwa irĩ hamwe nake,+

Nĩ cikaamũra rĩĩtwa rĩakwa;

Ti itherũ, nĩ cikaamũra Ũrĩa Mũtheru wa Jakubu,

Nacio nĩ igeetigĩra Ngai wa Isiraeli.+

24 Arĩa mahĩtagia meciria-inĩ mao nĩ makaagĩa na ũtaũku,

Na arĩa matetaga nĩ mageetĩkĩra ũtaaro.”

30 “Kaĩ ariũ arĩa aremi marĩ na haaro-ĩ,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga,

“Arĩa mahingagia mĩbango ĩtarĩ yakwa,+

Arĩa mathondekaga ngwatanĩro,* no ti na roho wakwa,

Nĩgetha mongerere mehia harĩ mehia.

 2 Maikũrũkaga magathiĩ Misiri+ matahoete ũtaaro kuuma kũrĩ niĩ,*+

Nĩguo megitie harĩ ũgitĩri wa Firauni*

Na morĩre kĩĩruru-inĩ kĩa Misiri!

 3 Ĩndĩ ũgitĩri wa Firauni ũgaatuĩka gĩconoko harĩ inyuĩ,

Na nĩ mũgaaconorithio nĩ ũndũ wa kũũrĩra kĩĩruru-inĩ kĩa Misiri.+

 4 Nĩ gũkorũo anene ake marĩ Zoani,+

Nao atũmwo ake nĩ makinyĩte Hanesi.

 5 Othe nĩ magaaconorithio

Nĩ andũ matangĩmaguna,

Andũ matangĩmahe ũteithio kana ũguni,

O tiga gĩconoko na rũmena.”+

 6 Ĩno nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩgiĩ nyamũ cia mwena wa mũhuro:

Kũgerera bũrũri wa mĩtangĩko na moritũ,

Bũrũri ũrĩ mũrũthi, mũrũthi ũrararama,

Bũrũri ũrĩ nyoka ĩrĩ thumu na nyoka ĩrombũka ĩrĩ na mwaki,*

Makuuaga ũtonga wao maũigĩrĩire ndigiri

Nacio indo ciao magacikuua macigĩrĩire igũrũ rĩa maguku ma ngamĩra.

No indo icio itikaaguna andũ.

 7 Tondũ ũteithio wa bũrũri wa Misiri nĩ wa tũhũ mũtheri.+

Nĩkĩo ndĩwĩtĩte: “Rahabu,+ ũrĩa ũikaraga atekwĩnyagunyia.”

 8 “Rĩu thiĩ, wandĩke ũhoro ũcio kĩhengere-inĩ makĩĩyonagĩra,

Na ũwandĩke ibuku-inĩ,+

Nĩgetha ũkaahũthĩrũo ihinda rĩũkĩte

Ũrĩ ũira wa gũtũũra.+

 9 Nĩ gũkorũo nĩ andũ aremi,+ ariũ a maheeni,+

Ariũ matendaga kũigua watho* wa Jehova.+

10 Meraga arĩa monaga maũndũ atĩrĩ, ‘Tigai kuona,’

Na makeera arĩa monaga cioneki atĩrĩ, ‘Mũtigatwĩre cioneki cia ma.+

Twĩrei maũndũ ma gũtũkenia;* Onai cioneki cia maheeni.+

11 Eherai njĩra-inĩ; umai njĩra-inĩ ĩyo.

Tigai gũtwĩra ũhoro wĩgiĩ Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.’”+

12 Nĩ ũndũ ũcio, ũũ nĩguo Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli ekuuga:

“Tondũ nĩ mũregete kiugo gĩkĩ+

Na mũkehoka ũtunyani na maheeni

Na mũgetiirania na maũndũ macio-rĩ,+

13 Rĩhia rĩrĩ rĩgaatuĩka harĩ inyuĩ ta rũthingo rwatũku,

O ta rũthingo rũraihu rũinamĩte rũrĩ hakuhĩ kũgwa.

Rũkaagwa hinahi, o narua.

14 Rũgaatũkanga o ta ndigithũ nene ya rĩũmba,

Rũkuange biũ ũũ atĩ gũtirĩ gĩcere o na kĩmwe kĩaruo gĩgaatigara

Gĩa kweheria mwaki kuuma harĩa wakagĩrio

O na kana gũtahia maĩ maria-inĩ.”*

15 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene, o we Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli ekuuga:

“Mwacoka kũrĩ niĩ na mũhurũke, nĩ mũkaahonoka;

Hinya wanyu ũkoimana na inyuĩ gũikara mũhooreire na kuonania mwĩhoko.”+

No mũtiigana gwĩtĩkĩra.+

16 Ithenya rĩa ũguo mwoigire: “Aca, tũkoora tũhaicĩte mbarathi!”

Kwoguo kũũra nĩ mũkoora.

“Na tũkaahaica mbarathi irĩ na ihenya!”+

No arĩa makaamũtengʼeria magaakorũo na ihenya.+

17 Andũ ngiri makaainaina nĩ ũndũ wa kũmakio nĩ mũndũ ũmwe;+

Mũkoora nĩ ũndũ wa kũmakio nĩ andũ atano

O nginya arĩa magaatigara gatagatĩ-inĩ kanyu makorũo matariĩ ta gĩtugĩ kĩrĩ handũ igũrũ rĩa kĩrĩma,

O ta mũtĩ wa kũmenyithania ũrĩ karĩma igũrũ.+

18 No Jehova nĩ etereire akirĩrĩirie* nĩguo amuonie ũtugi,+

Na nĩ ekwarahũka nĩguo amuonie tha.+

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ Ngai wa kĩhooto.+

Gũkena nĩ arĩa othe maikaraga mamwetereire.+

19 Rĩrĩa andũ magaatũũra Zayuni, thĩinĩ wa Jerusalemu,+ ndũrĩ hĩndĩ ũkaarĩra.+ Nĩ agaakuonia ũtugi wamũrĩrĩra agũteithie; nĩ agaagũcokeria o hĩndĩ ĩyo akũigua.+ 20 O na gũtuĩka Jehova nĩ akaamũhe mĩtangĩko ĩrĩ ta mũgate na kũhinyĩrĩrio kũrĩ ta maĩ,+ Mũrutani Waku Ũrĩa Mũnene ndarĩ hĩndĩ akeehitha rĩngĩ, na nĩ ũkeeyonera Mũrutani Waku Ũrĩa Mũnene+ na maitho maku. 21 Namo matũ maku mwene nĩ makaaigua kiugo thutha waku gĩkiuga, “Ĩno nĩyo njĩra.+ Gerai thĩinĩ wayo,” mũngĩkaagarũrũka mũgere mwena wa ũrĩo kana mũgere mwena wa ũmotho.+

22 Na nĩ mũgaathahia betha ĩrĩa ĩhumbĩrĩte mĩhianano yanyu ya gwacũhio na thahabu ĩrĩa ĩhumbĩrĩte mĩhianano yanyu ya cuma.*+ Mũkaamĩte o ta gĩtambaya kĩa mũtumia kĩa hĩndĩ ya mweri na mũmĩĩre ũũ, “Thiĩi na kũu!”*+ 23 Na nĩ akaaheana mbura nĩ ũndũ wa mbegũ iria mũkaahanda,+ na irio iria* thĩ ĩrutaga igaakorũo irĩ nyingĩ na njega.*+ Mũthenya ũcio mahiũ maku makaarĩaga kũndũ kũrĩ ũrĩithio mwariĩ.+ 24 Nacio ngʼombe o hamwe na ndigiri iria irĩmaga ikaarĩaga nyeki njega, ĩrĩa ĩhuuhĩtwo na gĩcakũri na hũma. 25 Na kĩrĩma-inĩ o gĩothe kĩraya na karĩma gothe karaihu nĩ gũgaakorũo na tũrũũĩ na tũmĩtaro twa maĩ,+ mũthenya ũcio wa njũragano nene rĩrĩa nyũmba ndaya na igũrũ ikaagwa. 26 Na ũtheri wa mweri ũgaatuĩka ta ũtheri wa riũa; naguo ũtheri wa riũa wongerereke maita mũgwanja,+ o ta ũtheri wa thikũ mũgwanja, mũthenya ũrĩa Jehova akooha nguraro cia* andũ ake+ na ahonie ironda njũru iria aamatihirie akĩmahũũra.+

27 Na rĩrĩ, rĩĩtwa rĩa Jehova rĩroka kuuma kũndũ kũraya,

Rĩrahĩahĩa nĩ marakara make na rĩrĩ na matu maritũ.

Mĩromo yake ĩiyũire mangʼũrĩ,

Naruo rũrĩmĩ rwake rũtariĩ ta mwaki wa kũniinana.+

28 Roho wake ũtariĩ* ta karũũĩ kaiyũrĩte o nginya ngingo-inĩ,

Nĩguo ainainie ndũrĩrĩ gĩcungi-inĩ kĩa mwanangĩko;*

Nacio ikundi cia andũ igaakorũo na mĩkwa thĩa-inĩ+ ciacio ya gũcihĩtithia njĩra.

29 Ĩndĩ rwĩmbo rwanyu rũgaakorũo rũtariĩ o ta rũrĩa rũinagwo ũtukũ

Rĩrĩa mũrehaarĩria* nĩ ũndũ wa gĩathĩ,+

Nacio ngoro cianyu nĩ igaakena o ta mũndũ

Ũrĩa ũthiaga na* mũtũrirũ

Arĩ njĩra-inĩ agĩthiĩ kĩrĩma-inĩ kĩa Jehova, kũrĩ Rwaro rwa Ihiga rwa Isiraeli.+

30 Jehova nĩ agaatũma mũgambo wake mũnene+ ũiguĩke

Na aguũrie guoko gwake+ gũgĩikũrũka na marakara manene,+

Na rũrĩrĩmbĩ rwa mwaki wa kũniinana,+

Na mbura nene+ na marurumĩ na mbura ya mbembe.+

31 Nĩ gũkorũo nĩ ũndũ wa mũgambo wa Jehova, Ashuri nĩ ĩkaanyitwo nĩ guoya;+

Akaamĩhũũra na rũthanju.+

32 Na rĩrĩa rĩothe akaahiũria rũthanju rwake rwa kũherithania

Rũrĩa Jehova akaarehera Ashuri

Rũgaatwaranaga hamwe na manyanga na inanda cia mũgeeto+

Akĩhiũria guoko gwake amokĩrĩre mbaara-inĩ.+

33 Tondũ Tofethi*+ yake nĩ haarĩrie;

Ningĩ nĩ ĩhaarĩrĩirio nĩ ũndũ wa mũthamaki.+

Harĩa athondekete ha kũiga ngũ nĩ hariku na nĩ hariĩ,

Na arĩ na mwaki mũnene na ngũ nyingĩ.

Mĩhũmũ ya Jehova, o ta karũũĩ ka ũbiriti,

Nĩ ĩkaamĩgwatia mwaki.

31 Kaĩ arĩa maikũrũkaga magathiĩ gwetha ũteithio Misiri marĩ na haaro-ĩ!+

Arĩa mehokaga mbarathi,+

Arĩa mehokaga ngaari cia mbaara tondũ nĩ nyingĩ,

Na makehoka mbarathi cia mbaara* tondũ irĩ na hinya.

No makaga kũrora kũrĩ Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,

Na makaga gũcaria Jehova.

 2 No nĩ mũũgĩ o nake na nĩ akaarehe mwanangĩko,

Na ndakericũkwo ciugo iria oigĩte.

Nĩ akaarahũka okĩrĩre nyũmba cia andũ arĩa aganu

Na okĩrĩre arĩa mateithagia andũ arĩa mekaga maũndũ moru.+

 3 No rĩrĩ, Amisiri nĩ andũ tu, no ti Ngai;

Mbarathi ciao nĩ cia mwĩrĩ wa nyama, no ti roho.+

Rĩrĩa Jehova agaatambũrũkia guoko gwake,

Ũrĩa wothe ũheanaga ũteithio nĩ akaahĩngwo

Na ũrĩa wothe ũrateithio nĩ akaagwa;

Othe magaathira o ihinda rĩmwe.

 4 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova anjĩrĩte:

“O ta ũrĩa mũrũthi ũraramaga, mũrũthi mwĩthĩ ũrĩ na hinya* ũrĩ igũrũ rĩa nyamũ ĩrĩa ũnyitĩte,

Rĩrĩa arĩithi gĩkundi kĩnene metĩtwo hamwe nĩguo maũũkĩrĩre,

Na ndũmakagio nĩ mũgambo wao

Kana ũkamakio nĩ inegene rĩao,

Ũguo noguo Jehova mũnene wa ita agaaikũrũka arũe

Nĩ ũndũ wa Kĩrĩma gĩa Zayuni na nĩ ũndũ wa karĩma gakĩo.

 5 O ta nyoni iraharũrũka rĩera-inĩ, noguo Jehova mũnene wa ita agooka na ihenya kũgitĩra Jerusalemu.+

Akaamĩgitĩra na amĩhonokie.

Akaamĩgitĩra na amĩkũũre.”

 6 “Cokererai Ũrĩa mũtũũrĩte mũremeire, inyuĩ andũ a Isiraeli.+ 7 Nĩ gũkorũo mũthenya ũcio o mũndũ nĩ agaatigana na ngai ciake itarĩ kĩene cia betha, na ngai ciake cia tũhũ cia thahabu, iria mwathondekire na moko manyu igĩtũma mwĩhie.

 8 Na Mũashuri nĩ akooragwo na rũhiũ rwa njora, no ti rwa mũndũ;

Na rũhiũ rwa njora, no ti rwa mũndũ wa thĩ, nĩ rũkaamũniina.+

Akoora nĩ ũndũ wa rũhiũ rwa njora,

Nao anake ake marutithio wĩra mũritũ.

9 Ndũmba yake ya ihiga nĩ ĩkeehera tondũ wa gwĩtigĩra,

Nao anene arĩa marĩ rungu rwake nĩ makaamaka tondũ wa mũtĩ wa kũmenyithania,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga,

O we ũtheri* wake ũrĩ Zayuni na o we mwaki wake mũnene ũrĩ Jerusalemu.

32 Na rĩrĩ, mũthamaki+ nĩ agaathamaka kũringana na ũthingu,+

Na anene maathane kũringana na kĩhooto.

 2 Na o ũmwe wao agaakoragwo atariĩ ta handũ ha* kwĩhitha rũhuho,

Handũ ha kwĩgitia* mbura ya kĩhuhũkanio,

O ta tũrũũĩ twa maĩ bũrũri-inĩ ũtarĩ maĩ,+

O ta kĩĩruru kĩa ndũmba nene ya ihiga bũrũri-inĩ mũngʼaru.

 3 Namo maitho ma andũ arĩa monaga matigaacoka kũhingwo rĩngĩ,

Na matũ ma andũ arĩa maiguaga nĩ magaathikĩrĩria.

 4 Ngoro cia andũ arĩa mekaga maũndũ matambĩte gwĩciria nĩ igecũrania ũhoro wa ũmenyo,

Na rũrĩmĩ rũrĩa rũtondoiraga nĩ rũkaaria wega na njĩra ĩraiguĩka.+

 5 Mũndũ ũrĩa ũtarĩ wĩcirio ndagaacoka gwĩtwo mũtaana rĩngĩ,

Na ũrĩa ũtarĩ mũrũgamo ndakeerũo nĩ arĩ igweta;

6 Tondũ mũndũ ũrĩa ũtarĩ wĩcirio akaaria maũndũ matarĩ na kũrĩa marĩ,

Na ngoro yake ĩthugunde maũndũ moru,+

Nĩgetha agaathĩrĩrie ũregenyũki* na arie maũndũ moru megiĩ Jehova,

Atũme ũrĩa mũhũtu age kũheo irio

Na aime ũrĩa mũnyotu kĩndũ gĩa kũnyua.

 7 Njĩra cia gwĩka maũndũ cia mũndũ ũrĩa ũtarĩ mũrũgamo nĩ njũru;+

Agaathagĩrĩria mĩtugo ya thoni

Nĩguo anange ũrĩa mũhinyĩrĩrĩku na ũhoro wa maheeni,+

O na rĩrĩa mũndũ ũrĩa mũthĩni aria maũndũ ma ma.

 8 Ĩndĩ ũrĩa mũtaana akoragwo na mĩoroto ya ũtaana,

Na akiragĩrĩria maũndũ-inĩ ma ũtaana.

 9 “Atĩrĩrĩ inyuĩ atumia aya mũtatindanagĩra na maũndũ, ũkĩrai na mũthikĩrĩrie mũgambo wakwa!

Inyuĩ airĩtu aya mũtarĩ ũndũ mwĩtigagĩra,+ thikĩrĩriai ũrĩa ndĩroiga!

10 Ihinda-inĩ rĩa mwaka na thikũ itarĩ nyingĩ, inyuĩ mũtarĩ ũndũ mwĩtigagĩra nĩ mũkaainaina,

Tondũ gũtirĩ maciaro magaakorũo macokanĩrĩirio rĩrĩa magetha ma thabibũ magaathira.+

11 Inainai, inyuĩ atumia aya mũtatindanagĩra na maũndũ!

Thingithai, inyuĩ mũtarĩ ũndũ mwĩtigagĩra!

Mwĩyaũrei nguo,

Na mwĩhumbe nguo cia makũnia njohero-inĩ cianyu.+

12 Hũũrai ithũri cianyu mũgĩcakayaga

Nĩ ũndũ wa mĩgũnda ĩrĩa ya kwĩrirĩrio o na mũthabibũ ũrĩa ũrutaga maciaro maingĩ.

13 Nĩ gũkorũo bũrũri wa andũ akwa ũgaakorũo ũhumbĩrĩtwo nĩ mĩigua;

Ĩkaahumbĩra nyũmba ciothe cia ikeno,

O rĩo itũũra rĩa mwĩraho.+

14 Tondũ nyũmba ĩrĩa ndaya na igũrũ ĩrĩ na ũgitĩri nĩ ĩtiganĩirio;

Itũũra rĩrĩa rĩrĩ inegene rĩingĩ nĩ itiganĩrie.+

Ofeli+ o na nyũmba ĩrĩa ndaya na igũrũ ya mũrangĩri ituĩkĩte kũndũ kwanangĩku na igũtũũra ũguo,

Kũndũ kwendetwo nĩ ndigiri cia gĩthaka,

Gwa kũrĩithio ndũũru,+

15 Nginya rĩrĩa tũgaaitĩrĩrio roho kuuma igũrũ,+

Na werũ ũtuĩke mũgũnda wa matunda,

Naguo mũgũnda wa matunda ũhaanane na mũtitũ.+

16 Hĩndĩ ĩyo kĩhooto gĩgaatũũraga werũ-inĩ,

Na ũthingu ũtũũre mũgũnda-inĩ wa matunda.+

17 Moimĩrĩro ma ũthingu wa ma magaakorũo marĩ thayũ,+

Namo maciaro ma ũthingu wa ma magaakorũo marĩ ũhooreri na ũgitĩri wa gũtũũra.+

18 Andũ akwa magaatũũra handũ harĩ na thayũ,

Kũndũ kũrĩ na ũgitĩri na kũndũ kũhooreru gwa kũhurũka.+

19 Ĩndĩ mbura ya mbembe nĩ ĩkaaragania mũtitũ,

Narĩo itũũra rĩigananio biũ.

20 Gũkena nĩ inyuĩ mũhandaga mbegũ kũndũ guothe gũkuhĩ na maĩ,

Inyuĩ mũrekagĩrĩria* ndegwa na ndigiri.”+

33 Kaĩ ũrĩ na haaro-ĩ, wee mũniinani ũtarĩ ũraniinwo;+

Wee mũkunyanĩri ũtarĩ ũrakunyanĩrũo!

Rĩrĩa ũkaarĩkia kũniinana, nĩ ũkaaniinwo.+

Rĩrĩa ũkaarĩkia gũkunyanĩra, nĩ ũgaakunyanĩrũo.

 2 Jehova twagũthaitha ũtũiguĩre tha.+

Kĩĩrĩgĩrĩro gitũ kĩrĩ harĩ wee.

Tuĩka guoko gwitũ*+ o rũcinĩ,

Ũtuĩke ũhonokio witũ hĩndĩ ya mĩtangĩko.+

 3 Rĩrĩa ikundi cia andũ ciaigua mũgambo wa ngũĩ nĩ kũũra ciũraga.

Rĩrĩa warahũka, ndũrĩrĩ nĩ ihurunjũkaga.+

 4 O ta ũrĩa ngigĩ iria irĩ mũkoroko icokanagĩrĩra, noguo indo iria mũgaakorũo mũtahĩte igaacokanĩrĩrio;

Andũ magaaciũmbĩrĩra o ta ikundi cia ngigĩ.

 5 Jehova nĩ agaatũũgĩrio,

Tondũ aikaraga igũrũ mũno.

Nĩ akaaiyũria kĩhooto na ũthingu thĩinĩ wa Zayuni.

 6 Nĩwe ũtũmaga mahinda maku makorũo marũmĩte wega;

Na ũingĩ wa ũhonokio,+ ũũgĩ, ũmenyo, na gwĩtigĩra Jehova+

—Ũcio nĩguo mũthithũ wake.

 7 Na rĩrĩ, njamba ciao irarĩrĩra barabara-inĩ;

Atũmwo ao a thayũ mararĩra na ruo rũingĩ.

 8 Barabara iria nene nĩ itiganĩirio;

Gũtirĩ mũndũ ũragerera njĩra-inĩ.

Nĩ* agĩte kũhingia kĩrĩkanĩro;

Nĩ aregete matũũra;

Ndarĩ mũndũ arũmbũyagia ũhoro wake.+

 9 Bũrũri nĩ ũracakaya* na ũkahooha.

Lebanoni nĩ ĩconokete;+ nĩ ĩbuthĩte.

Sharoni ĩtuĩkĩte o ta werũ,

Nacio Bashani na Karimeli igaita mathangũ ma cio.+

10 “Rĩu nĩ ngwarahũka,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga,

“Rĩu nĩ ngwĩtũũgĩria;+

Rĩu nĩ ngwĩyambararia.

11 Muohaga nda ya nyeki nyũmũ na mũgaciara mahuti.

Roho wanyu ene ũkaamũniina o ta mwaki.+

12 Na ikundi cia andũ igaatuĩka o ta coka ũcinĩtwo.

Ikaagwatio mwaki o ta mĩigua ĩtemetwo.+

13 Inyuĩ arĩa mũrĩ kũraya, ta thikĩrĩriai ũrĩa ngwĩka!

Na inyuĩ mũrĩ gũkuhĩ, ĩtĩkĩrai hinya wakwa!

14 Ehia arĩa marĩ Zayuni nĩ amaku;+

Aregenyũki nĩ manyitĩtwo nĩ kĩmako:

‘Nũũ gatagatĩ-inĩ gaitũ ũngĩikara handũ harĩ na mwaki wa kũniinana?+

Nũũ gatagatĩ-inĩ gaitũ ũngĩikarania na nĩnĩmbĩ cia mwaki ũtarahora?’

15 Nĩ ũrĩa ũthiaga na mĩthiĩre ya ũthingu hĩndĩ ciothe,+

Ũrĩa waragia maũndũ marũngĩrĩru,+

Ũrĩa ũreganaga na uumithio ũtarĩ wa kĩhooto, wa ũtunyani,

Ũrĩa moko make maregaga kwamũkĩra ihaki handũ ha kũrĩgutha,+

Ũrĩa ũhingaga gũtũ gwake ndakaigue mĩario ya ũiti wa thakame,

Na ũrĩa ũhingaga maitho make nĩguo etheme kuona maũndũ moru.

16 —Ũcio agaatũũra kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru mũno;

Rĩũrĩro rĩake irũmu rĩgaakorũo rĩrĩ mĩĩgitio ĩrĩ ndwaro-inĩ cia mahiga,

Nĩ akaaheo mũgate,

Na ndarĩ hĩndĩ akaaga maĩ.”+

17 Maitho maku nĩ makoona mũthamaki arĩ riri-inĩ wake;

Nĩ makoona bũrũri wa kũraya.

18 Ngoro-inĩ yaku nĩ ũkaaririkana* ũndũ wa kũmakania:

“Mwandĩki arĩ kũ?

Arĩ kũ ũrĩa wathimaga mbeca cia marĩhi?+

Arĩ kũ ũrĩa wataraga nyũmba iria ndaya na igũrũ?”

19 Andũ arĩa matarĩ gĩtĩo ndũkaamona rĩngĩ,

Arĩa rũthiomi rwao rũrĩ hinya* mũno gũtaũkĩka,

O acio rũrĩmĩ rwao rũtondoiraga ũndũ ũtangĩtaũkĩrũo nĩ ũrĩa maroiga.+

20 Ta rora Zayuni, itũũra rĩrĩa rĩa ciathĩ citũ!+

Maitho maku nĩ makoona Jerusalemu ĩrĩ kũndũ kũhooreru gwa gũtũũra,

Hema ĩtakeherio.+

O na mĩcumarĩ yayo ya hema ndĩrĩ hĩndĩ ĩgaacomorũo,

Na gũtirĩ mĩkwa yayo ĩgaatuangwo.

21 No kũu nĩkuo Ũrĩa Mũnene, Jehova,

Agaatuĩka gĩcigo kĩa njũũĩ, kĩa mĩtaro mĩaramu harĩ ithuĩ,

Na gũtirĩ gĩkundi kĩa meri gĩgaakinya kuo

Na gũtirĩ meri nene ikaagerera kuo.

22 Nĩ gũkorũo Jehova nĩwe Mũtuanĩri Ciira witũ,+

Jehova nĩwe Mũheani Watho harĩ ithuĩ,+

Jehova nĩwe Mũthamaki witũ;+

Nĩwe ũgaatũhonokia.+

23 Mĩkwa yaku ĩgaacunjura ĩregerete;

Ndĩngĩhota kũnyitĩrĩra gĩtugĩ kana gũtambũrũkia gĩtambaya kĩa meri.

Hĩndĩ ĩyo indo nyingĩ iria igaakorũo itahĩtwo nĩ ikaagayanwo;

O na arĩa mathuaga nĩ magaakuua indo nyingĩ cia gũtahwo.+

24 Na gũtirĩ mũikari wakuo* ũkoiga: “Ndĩ mũrwaru.”+

Andũ arĩa magaatũũra bũrũri ũcio nĩ makoherũo mehia mao.+

34 Atĩrĩrĩ inyuĩ ndũrĩrĩ, kuhĩrĩriai mũigue,

O na inyuĩ ikundi cia andũ thikĩrĩriai.

Thĩ o na kĩrĩa gĩothe kĩiyũire kuo nĩ ithikĩrĩrie,

Bũrũri o hamwe na maciaro maguo mothe.

 2 Nĩ gũkorũo marakara ma Jehova nĩ merekeirio kũrĩ ndũrĩrĩ ciothe,+

Namo mangʼũrĩ make makerekerio kũrĩ mbũtũ ciacio ciothe.+

Nĩ agaacituĩra kũniinwo;

Nĩ agaacineana ciũragwo.+

 3 Andũ ao arĩa makooragwo magaateo nja,

Na mũnungo wa ciimba ciao nĩ ũkaambata na igũrũ;+

Irĩma nĩ igaatweka nĩ ũndũ wa* thakame yao.+

 4 Mbũtũ ciothe cia igũrũ nĩ ikaabutha ithire,

Narĩo igũrũ nĩ rĩgaakũnjwo o ta gĩkũnjo.

Mbũtũ ciothe ciarĩo nĩ ikaahooha ithire,

O ta ũrĩa ithangũ ihoohu rĩgũaga kuuma mũthabibũ-inĩ

Na ũrĩa ngũyũ hoohu ĩgũaga kuuma mũkũyũ-inĩ.

 5 “Nĩ gũkorũo rũhiũ rwakwa rwa njora nĩ rũkaaihũga rũrĩ kũrĩa igũrũ.+

Nĩ rũgaaikũrũkĩra Edomu rũrĩ na ituĩro,+

Kũrĩ andũ arĩa nduĩrĩire kũniinwo.

 6 Jehova arĩ na rũhiũ rwa njora; nĩ rũkaaiyũra thakame.

Rũgaakorũo rũiyũrĩte maguta,+

Rũkaaiyũra thakame ya tũtũrũme na ya mbũri,

Rũkaaiyũra maguta ma higo cia ndũrũme.

Nĩ gũkorũo Jehova arĩ na igongona thĩinĩ wa Bozira,

Na njũragano nene thĩinĩ wa bũrũri wa Edomu.+

 7 Ndegwa cia gĩthaka nĩ ikooragwo hamwe nao,

Tũtegwa hamwe na andũ arĩa marĩ hinya.

Bũrũri wao nĩ ũkaaihũgio nĩ thakame,

Naruo rũkũngũ rwao rũrindwo nĩ maguta.”

 8 Nĩ gũkorũo Jehova arĩ na mũthenya wa kwĩrĩhĩria,+

Mwaka wa kũherithania nĩguo arũĩrĩre Zayuni.+

 9 Tũrũũĩ twa kũu* nĩ tũkaagarũrũo tũtuĩke rami,

Rũkũngũ rwa kuo rũtuĩke ũbiriti,

Naguo bũrũri ũcio wothe ũtuĩke ta rami ĩrakana.

10 Gũtikaahorio mũthenya kana ũtukũ

Ndogo yakuo ĩgaatũũra yambataga tene na tene.

Kuuma njiarũa nginya njiarũa gũgaatũũra kũrĩ kwanangĩku;

Gũtirĩ mũndũ ũgaatuĩkanĩria kuo tene na tene.+

11 Nyoni ĩrĩa ĩtagwo gakuua-ũrogi na njege nĩ ikeegwatĩra kũu,

Na ndundu iria irĩ matũ manene na mahuru nĩ cigaaikara kuo.

Nĩ agaatambũrũkia igũrũ rĩa kuo rũrigi rwa gũthima rwa tũhũ

Na kabirũ ga* kwananga.

12 Gũtirĩ mũndũ wakuo harĩ arĩa marĩ igweta ũgaatuwo mũthamaki,

Nao anene a kũu othe nĩ magaathira.

13 Mĩigua nĩ ĩkaamera nyũmba-inĩ ciakuo iria ndaya na igũrũ irĩ na ũgitĩri,

Thabai na ria rĩrĩ na mĩigua imere kũndũ gwakuo kũrĩa kũirigĩre.

Gũgaatuĩka kĩmamo kĩa ngui cia gĩthaka,+

Na gĩikaro kĩa nyaga.

14 Nyamũ cia werũ-inĩ nĩ igaacemania na nyamũ iria igambaga,

Nayo mbũri ya gĩthaka* nĩ ĩkaagambĩrĩra ĩrĩa ĩngĩ.

Kũu nĩkuo nyoni ĩrĩa ĩthiaga ũtukũ ĩgaaikara na yone handũ ha kũhurũka.

15 Kũu nĩkuo nyoka ĩkeeyakĩra gĩtara na ĩrekie matumbĩ,

Na nĩ ĩkaamatũrĩkia na ĩmacokanĩrĩrie kĩĩruru-inĩ kĩayo.

Na kũu nĩkuo hũngũ igaacokanĩrĩra, o hũngũ ya mwera na njamba yayo.

16 Thuthuria ibuku rĩa Jehova na ũrĩthome wanĩrĩire:

Gũtirĩ o na ĩmwe ĩkaaga;

Gũtirĩ o na ĩmwe ĩkaaga njamba yayo,

Nĩ gũkorũo kanua ka Jehova nĩko koigĩte ũguo,

Na nĩ roho wake ũcicokanĩrĩirie hamwe.

17 Nĩ we ũcicukĩire mĩtĩ,

Na guoko gwake nĩ gũthimĩte handũ harĩa iheetwo gĩikaro.*

Ikeegwatĩra kuo mahinda mothe;

Igaaikara kuo njiarũa-inĩ ciothe.

35 Na rĩrĩ, werũ na bũrũri ũrĩa mũngʼaru nĩ igaakena mũno,+

Werũ ũrĩa mwaraganu nĩ ũgaakena na ũcanũke ta mahũa ma nyeki-inĩ.+

 2 Hatarĩ nganja werũ nĩ ũgaacanũka;+

Nĩ ũgaakena na wanĩrĩre nĩ gĩkeno.

Nĩ ũkaaheo riri wa Lebanoni,+

Ũgemu wa Karimeli+ na wa Sharoni.+

Nao nĩ makoona riri wa Jehova, ũgemu wa Ngai witũ.

 3 Ĩkĩrai hinya moko marĩa matarĩ hinya,

Namo maru marĩa marainaina mũtũme mehande wega.+

 4 Ĩrai arĩa marĩ na mĩtangĩko ngoro atĩrĩ:

“Gĩai na hinya. Mũtigetigĩre.

Atĩrĩrĩ, Ngai wanyu nĩ agooka amũrĩhĩrie harĩ thũ cianyu,

Ngai nĩ agooka nĩguo aherithanie.+

Nĩ agooka na amũhonokie.”+

 5 Hĩndĩ ĩyo maitho ma atumumu nĩ makaahingũrũo,+

Na matũ ma arĩa mataiguaga nĩ makaaigua.+

 6 Hĩndĩ ĩyo mũndũ ũrĩa ũthuaga akaarũgarũga o ta thwariga,+

Na rũrĩmĩ rwa ũrĩa ũtahotaga kwaria rwanĩrĩre nĩ gũkena.+

Tondũ maĩ nĩ magaakunũka werũ-inĩ,

Na tũrũũĩ tũkunũke werũ-inĩ mwaraganu.

 7 Kũndũ kũrĩa kũrĩ ũrugarĩ na kũngʼaru gũgaatuĩka karia karĩ na mathanjĩ,

Na kũndũ kũrĩa kũngʼaru gũtuĩke matherũkĩro ma maĩ.+

Imamo-inĩ iria ngui cia gĩthaka ciahurũkaga,+

Gũgaakorũo na nyeki nduru na mathanjĩ na marura.

 8 Na nĩ gũgaakorũo na barabara nene,+

Barabara ĩtagwo Barabara ya Ũtheru.

Mũndũ ũrĩa ũtarĩ mũtheru ndakamĩgera.+

Barabara ĩyo nĩ ya mũndũ ũrĩa ũgeragĩra thĩinĩ wayo;

Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe mũkĩgu ũkaahĩtania agere thĩinĩ wayo.

 9 Gũtirĩ mũrũthi ũgaakorũo kuo,

Na gũtirĩ nyamũ njũru ya gĩthaka ĩgooka thĩinĩ wayo.

Itikooneka kuo;+

Andũ arĩa makũũrĩtwo no o tu makaamĩgerera.+

10 Arĩa makũũrĩtwo nĩ Jehova nĩ magaacoka+ na moke Zayuni makĩanagĩrĩra makenete.+

Gĩkeno gĩtarathira gĩgaatuĩka thũmbĩ mĩtwe-inĩ yao.+

Magaakorũo na gĩkeno na ndũhiũ,

Na kĩeha na gũcaya nĩ igaathira biũ.+

36 Na rĩrĩ, mwaka wa 14 wa Mũthamaki Hezekia, Senakeribu mũthamaki wa Ashuri+ akĩambata gũũkĩrĩra matũũra mothe marĩa marĩ na ũgitĩri ma Juda na akĩmataha.+ 2 Mũthamaki wa Ashuri agĩcoka agĩtũma Rabishake*+ na mbũtũ nene kuuma Lakishi+ mathiĩ kũrĩ Mũthamaki Hezekia thĩinĩ wa Jerusalemu. Magĩgĩthiĩ makĩrũgama mũtaro-inĩ wa maĩ wa karia ka mwena wa rũgongo,+ barabara-inĩ nene ya mũgũnda wa mũthambia wa nguo.+ 3 Nao Eliakimu+ mũrũ wa Hilikia, ũrĩa warũgamĩrĩire maũndũ ma nyũmba,* Shebina+ ũrĩa warĩ mwandĩki, na Joa mũrũ wa Asafu ũrĩa warĩ mũigi wa rekondi magĩthiĩ kũrĩ we.

4 Nake Rabishake akĩmeera ũũ: “Ĩrai Hezekia atĩrĩ, ‘Ũũ nĩguo mũthamaki ũrĩa mũnene, o we mũthamaki wa Ashuri oigĩte: “Ũrutĩte kũ ũmĩrĩru ũcio ũrĩ naguo?+ 5 Wee ũroiga atĩrĩ, ‘Nĩ ndĩbangĩte na ndĩ na hinya wa kũrũa mbaara,’ ĩndĩ icio no ciugo theri. Ũigĩte mwĩhoko waku harĩ ũ, nĩguo ũnemere?+ 6 Atĩrĩrĩ, wee wĩhokaga Misiri, ithanjĩ rĩrĩ riunĩku, o rĩo mũndũ angĩĩnyitĩrĩra rĩngĩtonya rũhĩ-inĩ na rĩmũthece. Ũguo nĩguo Firauni mũthamaki wa Misiri atariĩ harĩ arĩa othe mamwĩhokaga.+ 7 Na mũngĩnjĩra atĩrĩ, ‘Ithuĩ twĩhokete Jehova Ngai witũ,’ na githĩ ũcio tiwe Hezekia atharĩtie kũndũ gwake gũtũũgĩru na igongona ciake,+ na akera Juda na Jerusalemu ũũ, ‘Mwagĩrĩirũo kũinamĩrĩra mbere ya kĩgongona gĩkĩ’?”’+ 8 Nĩ ũndũ ũcio, ndagũthaitha mũgĩe kĩrĩko gĩkĩ na mwathi wakwa mũthamaki wa Ashuri:+ Nĩ ngũkũhe mbarathi 2,000 angĩkorũo no ũhote kuona andũ a gũcitwarithia. 9 Ũngĩkĩhota atĩa gũcokithia o na ngavana ũmwe ũrĩa mũnyinyi mũno harĩ ndungata cia mwathi wakwa, na ũigĩte mwĩhoko waku harĩ Misiri nĩ ũndũ wa ngaari cia mbarathi na atwarithia a mbarathi? 10 Rĩu-rĩ, hihi njũkĩte gũũkĩrĩra bũrũri ũyũ na kũwananga itarĩ na rũtha kuuma kũrĩ Jehova? Jehova we mwene nĩwe wanjĩrire atĩrĩ, ‘Thiĩ ũũkĩrĩre bũrũri ũcio na ũwanange.’”

11 Nao Eliakimu na Shebina+ na Joa makĩra Rabishake ũũ:+ “Twagũthaitha warĩrie ndungata ciaku na rũthiomi rwa Kĩaramu,*+ nĩ gũkorũo nĩ tũtaũkagĩrũo nĩ rũthiomi rũu; ndũgatwarĩrie na rũthiomi rwa Ayahudi andũ aya marĩ rũthingo igũrũ makĩiguaga.”+ 12 No Rabishake akiuga atĩrĩ: “Kaĩ arĩ o kũrĩ mwathi wanyu na kũrĩ inyuĩ tu ndũmĩtwo nĩ mwathi wakwa njarie ciugo ici? Na githĩ ndandũmĩte nginya kũrĩ andũ aya maikarĩte thĩ rũthingo igũrũ, arĩa makaarĩa mai mao ene na manyue mathugumo mao ene o ta ũrĩa inyuĩ mũgeeka?”

13 Rabishake agĩcoka akĩrũgama na akĩanĩrĩra na mũgambo mũnene na rũthiomi rwa Ayahudi,+ akiuga atĩrĩ: “Thikĩrĩriai kiugo kĩa mũthamaki ũrĩa mũnene, o we mũthamaki wa Ashuri.+ 14 Ũũ nĩguo Mũthamaki oigĩte, ‘Mũtikareke Hezekia amũheenie, tondũ ndangĩhota kũmũhonokia.+ 15 Na mũtikareke Hezekia atũme mwĩhoke Jehova+ akiuga ũũ: “Hatarĩ nganja Jehova nĩ egũtũhonokia, na itũũra rĩrĩ rĩtikũneanwo guoko-inĩ kwa mũthamaki wa Ashuri.” 16 Mũtigathikĩrĩrie Hezekia, nĩ gũkorũo mũthamaki wa Ashuri oigĩte ũũ: “Thondekai thayũ hamwe na niĩ na mwĩneane kũrĩ niĩ,* na o ũmwe wanyu nĩ arĩrĩaga kuuma mũthabibũ-inĩ wake na kuuma mũtĩ-inĩ wake wa mũkũyũ na anyuage maĩ kuuma irima-inĩ rĩake mwene, 17 o nginya rĩrĩa ngooka na ndĩmũtware bũrũri ũtariĩ ta bũrũri wanyu,+ bũrũri ũrĩ ngano* na ndibei njerũ,* bũrũri ũrĩ irio* na mĩgũnda ya mĩthabibũ. 18 Mũtikareke Hezekia amũhĩtithie akiuga atĩrĩ, ‘Jehova nĩ egũtũhonokia.’ Hihi nĩ harĩ ngai o na ĩmwe ya ndũrĩrĩ ĩrĩ yahonokia bũrũri wayo kuuma guoko-inĩ kwa mũthamaki wa Ashuri?+ 19 Irĩ kũ ngai cia Hamathu na Aripadi?+ Irĩ kũ ngai cia Sefarivaimu?+ Na hihi nĩ ihotete kũhonokia Samaria kuuma guoko-inĩ gwakwa?+ 20 Nĩ ngai ĩrĩkũ harĩ ngai ciothe cia mabũrũri macio ĩhotete kũhonokia bũrũri wayo kuuma guoko-inĩ gwakwa, atĩ nĩguo Jehova ahote kũhonokia Jerusalemu kuuma guoko-inĩ gwakwa?”’”+

21 Ĩndĩ magĩkira ki na matiamũcokeirie kiugo o na kĩmwe, tondũ mũthamaki aathanĩte ũũ, “Mũtikamũcokerie ũndũ.”+ 22 No Eliakimu mũrũ wa Hilikia, ũrĩa warũgamĩrĩire maũndũ ma nyũmba,* Shebina+ ũrĩa warĩ mwandĩki, na Joa mũrũ wa Asafu ũrĩa warĩ mũigi wa rekondi magĩthiĩ kũrĩ Hezekia matembũrĩte nguo ciao na makĩmũmenyithia ciugo cia Rabishake.

37 Rĩrĩa Mũthamaki Hezekia aaiguire ũhoro ũcio, agĩtembũra nguo ciake o hĩndĩ ĩyo na akĩĩhumba nguo ya ikũnia na agĩthiĩ akĩingĩra nyũmba-inĩ ya Jehova.+ 2 Agĩcoka agĩtũma Eliakimu, ũrĩa warũgamĩrĩire maũndũ ma nyũmba,* Shebina ũrĩa warĩ mwandĩki, na athuri* kuuma harĩ athĩnjĩri-Ngai, mehumbĩte nguo cia makũnia, akĩmatũma kũrĩ mũnabii Isaia,+ mũrũ wa Amozu. 3 Makĩmwĩra atĩrĩ: “Ũũ nĩguo Hezekia ekuuga, ‘Mũthenya ũyũ nĩ mũthenya wa mĩtangĩko, wa gũkũũmwo,* na wa gĩconoko; nĩ gũkorũo twana nĩ tũkinyĩte ihinda rĩa gũciarũo,* no hatirĩ na hinya wa gũciara.+ 4 No gũkorũo Jehova Ngai waku nĩ ekũigua ciugo cia Rabishake, ũrĩa ũtũmĩtwo nĩ mwathi wake mũthamaki wa Ashuri nĩguo anyũrũrie Ngai ũrĩa ũtũũraga muoyo,+ na nĩ ekũmũherithia nĩ ũndũ wa ciugo icio Jehova Ngai waku aiguĩte. Kwoguo hoya+ nĩ ũndũ wa andũ arĩa matigarĩte muoyo.’”+

5 Nĩ ũndũ ũcio ndungata icio cia Mũthamaki Hezekia igĩthiĩ kũrĩ Isaia,+ 6 nake Isaia agĩciĩra atĩrĩ: “Ũũ nĩguo mũkwĩra mwathi wanyu, ‘Jehova oigĩte ũũ: “Ndũgetigĩre+ tondũ wa ciugo icio ũiguĩte, ciugo icio ndungata cia mũthamaki wa Ashuri+ cinumĩte nacio. 7 Nĩ ngwĩkĩra ũndũ mũna meciria-inĩ make,* na nĩ ekũigua ũhoro mũna na acoke bũrũri wake;+ na nĩ ngaatũma oragwo na rũhiũ rwa njora arĩ bũrũri-inĩ wake mwene.”’”+

8 Rĩrĩa Rabishake aaiguire atĩ mũthamaki wa Ashuri nĩ athiĩte akehera Lakishi, agĩcoka kũrĩ we na akĩmũkora akĩrũa na Libina.+ 9 Nake mũthamaki ũcio akĩigua gũkĩĩrũo ũũ ũhoro ũkoniĩ Mũthamaki Tirihaka wa Ethiopia: “Nĩ okĩte kũrũa nawe.” Rĩrĩa aaiguire ũguo, agĩtũma atũmwo o rĩngĩ kũrĩ Hezekia,+ akiuga ũũ: 10 “Ũũ nĩguo mũkwĩra Mũthamaki Hezekia wa Juda, ‘Ndũkareke Ngai waku ũrĩa wĩhokete akũheenie agĩkwĩra ũũ: “Jerusalemu ndĩkũneanwo guoko-inĩ kwa mũthamaki wa Ashuri.”+ 11 Atĩrĩrĩ, wee nĩ ũiguĩte ũrĩa athamaki a Ashuri meekire mabũrũri mothe rĩrĩa maamanangire.+ Wee nowe wiki ũgũkĩhonokio? 12 Hihi ngai cia andũ a ndũrĩrĩ iria maithe maitũ ma tene maanangire nĩ ciamahonokirie?+ Gozani, Harani,+ na Rezefu ikĩrĩ kũ, o hamwe na andũ a Edeni arĩa maarĩ Teli-asaru? 13 Arĩ kũ mũthamaki wa Hamathu, mũthamaki wa Aripadi, na mũthamaki wa matũũra ma Sefarivaimu,+ na wa Hena na wa Iva?’”

14 Nake Hezekia akĩoya marũa macio kuuma guoko-inĩ kwa atũmwo na akĩmathoma. Hezekia agĩcoka akĩambata agĩthiĩ nyũmba-inĩ ya Jehova na akĩmatambũrũkia mbere ya Jehova.+ 15 Na Hezekia akĩambĩrĩria kũhoya Jehova+ akiuga atĩrĩ: 16 “Wee Jehova mũnene wa ita,+ Ngai wa Isiraeli, o wee ũikarĩire gĩtĩ kĩa ũnene igũrũ rĩa* akerubi, wee wiki nowe Ngai ũrĩa wa ma harĩ mothamaki mothe ma thĩ. Nĩwe wombire igũrũ na thĩ. 17 Tega gũtũ gwaku, wee Jehova ũigue!+ Hingũra maitho maku, wee Jehova wone!+ Thikĩrĩria ciugo ciothe iria Senakeribu atũmanĩte nĩguo anyũrũrie Ngai ũrĩa ũtũũraga muoyo.+ 18 Atĩrĩrĩ Jehova, ti itherũ athamaki a Ashuri nĩ manangĩte mabũrũri mothe,+ o hamwe na bũrũri wao ene. 19 Na nĩ maikĩtie ngai ciao mwaki-inĩ,+ tondũ itiarĩ ngai no ciarĩ mbaũ na mahiga, wĩra wa moko ma andũ.+ Nĩkĩo maahotire gũciananga. 20 No rĩu, Jehova Ngai witũ, tũhonokie kuuma guoko-inĩ gwake, nĩguo mothamaki mothe ma thĩ mamenye atĩ wee wiki nowe Ngai, Jehova.”+

21 Nake Isaia mũrũ wa Amozu agĩtũma ndũmĩrĩri ĩno kũrĩ Hezekia: “Ũũ nĩguo Jehova Ngai wa Isiraeli oigĩte, ‘Tondũ niĩ nĩ ũũhoete igũrũ rĩgiĩ Mũthamaki Senakeribu wa Ashuri-rĩ,+ 22 gĩkĩ nĩkĩo kiugo kĩrĩa Jehova oigĩte kũmwerekera:

“Mũirĩtu gathirange wa Zayuni nĩ akũmenete, nĩ arakũnyũrũria.

Mwarĩ wa Jerusalemu arainainia mũtwe nĩ ũndũ waku.

23 Ũcio wee ũnyũrũrĩtie+ na ũkaruma-rĩ, nũũ?

Nũũ ũgũthũkĩire na mũgambo ũcio waku+

Na ũkambararĩria maitho macio maku marĩ na mwĩtĩo?

Nĩ Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli!+

24 Nĩ ũnyũrũrĩtie Jehova+ kũgerera ndungata ciaku na ũkoiga atĩrĩ,

‘Ngĩhũthĩra ngaari ciakwa nyingĩ cia mbaara

Nĩ ngwambata nginya tũcũmbĩrĩ twa irĩma,+

Kũrĩa kũraihu biũ thĩinĩ wa Lebanoni.

Ngũtema mĩtarakwa yakuo ĩrĩa mĩraihu, na mĩthengera yakuo ĩrĩa mĩega biũ.

Nyingĩre nginya igũrũ biũ, mĩtitũ-inĩ yakuo ĩrĩa mĩtumanu mũno.

25 Nĩ ngwenja ithima na nyue maĩ;

Nĩ ngũhũithia tũrũũĩ* twa Misiri na makinya ma magũrũ makwa.’

26 Kaĩ ũtarĩ waigua? Ũndũ ũcio nĩ watuĩtwo* kuuma o tene.

Kuuma o matukũ marĩa ma tene nĩ ndaũhaarĩrĩirie.*+

Rĩu nĩ ngũhingia ũndũ ũcio.+

Matũũra marĩa marĩ na ũgitĩri ũkaamatua hĩba cia mwanangĩko.+

27 Aikari a kuo matigaakorũo na wa kũmateithia;

Nĩ makaamaka na maconorithio.

Magaatuĩka o ta mĩmera ya mũgũnda na nyeki nduru,

O ta nyeki ĩmerete nyũmba igũrũ ĩrĩa ĩhoohaga nĩ ũndũ wa rũhuho rwa mwena wa irathĩro.

28 No nĩ menyaga rĩrĩa waikara thĩ, rĩrĩa woimagara, na rĩrĩa wacoka,+

Na rĩrĩa ũndakarĩire,+

29 Tondũ mangʼũrĩ maku kũnjerekera+ na mũraramo waku nĩ ikinyĩire matũ makwa.+

Nĩ ngeekĩra gĩcũhĩ gĩakwa iniũrũ-inĩ rĩaku na njĩkĩre mĩkwa yakwa+ gatagatĩ-inĩ ka mĩromo yaku,

Na nĩ ngaatũma ũcokere njĩra ĩrĩa wokĩire.”

30 “‘Na gĩkĩ nĩkĩo kĩmenyithia kĩrĩa ngũkũhe:* Mwaka ũyũ nĩ mũkũrĩa maitĩka;* naguo mwaka wa kerĩ, mũkaarĩa ngano* ĩrĩa ĩkaamera kuuma harĩ mo; no mwaka wa gatatũ nĩ mũkaahanda mbegũ na mũgethe, na nĩ mũkaahanda mĩthabibũ na mũrĩe maciaro mayo.+ 31 Andũ a nyũmba ya Juda arĩa mageethara, arĩa magaatigara,+ nĩ magaaikũrũkia mĩri na thĩ na marute maciaro na igũrũ. 32 Nĩ gũkorũo matigari ma andũ nĩ makooima Jerusalemu na arĩa makaahonoka moime Kĩrĩma gĩa Zayuni.+ Kĩyo kĩa Jehova mũnene wa ita nĩkĩo gĩgeeka ũguo.+

33 “‘Nĩ ũndũ ũcio, ũũ nĩguo Jehova oigĩte igũrũ rĩgiĩ mũthamaki wa Ashuri:+

“Ndegũtonya itũũra-inĩ rĩrĩ+

Kana aikie mũguĩ kuo

Kana arĩũkĩrĩre arĩ na ngo

Kana athondeke hĩba ya kũrĩrigicĩria.”’+

34 ‘Njĩra ĩrĩa ookĩire noyo egũcokera;

Ndegũtonya itũũra-inĩ rĩrĩ,’ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

35 ‘Nĩ ngũgitĩra itũũra rĩrĩ+ na ndĩrĩhonokie nĩ ũndũ wakwa+

Na nĩ ũndũ wa Daudi ndungata yakwa.’”+

36 Na mũraika wa Jehova agĩthiĩ na akĩũraga arũme 185,000 kambĩ-inĩ ya Aashuri. Rĩrĩa andũ mookĩrire rũcinĩ tene, makĩona mĩĩrĩ ya andũ acio othe maakuĩte.+ 37 Nĩ ũndũ ũcio Mũthamaki Senakeribu wa Ashuri akĩhũndũka agĩthiĩ Nineve+ na agĩikara kuo.+ 38 Na rĩrĩ, rĩrĩa aainamagĩrĩra arĩ nyũmba-inĩ* ya ngai yake Nisiroku, ariũ ake Adarameleku na Sharezeru makĩmũũraga na rũhiũ rwa njora+ na makĩũra magĩthiĩ bũrũri wa Ararati.+ Nake mũrũwe Esari-hadoni+ agĩtuĩka mũthamaki ithenya rĩake.

38 Matukũ-inĩ macio Hezekia nĩ aarwarire na aarĩ hakuhĩ gũkua.+ Nake mũnabii Isaia+ mũrũ wa Amozu agĩũka kũrĩ we akĩmwĩra, “Ũũ nĩguo Jehova oigĩte: ‘Arĩria andũ a nyũmba yaku, tondũ nĩ ũgũkua; ndũkũhona.’”+ 2 Hezekia aigua ũguo, akĩhũgũra ũthiũ wake akĩrora rũthingo-inĩ na akĩambĩrĩria kũhoya Jehova akiuga ũũ: 3 “Jehova ndagũthaitha, ririkana+ ũrĩa ngoretwo ngĩtwarana nawe ndĩ mwĩhokeku na ngoro yakwa yothe,+ na ngeka maũndũ marĩa mega maitho-inĩ maku.” Hezekia akĩambĩrĩria kũrĩra na kĩrĩro kĩnene.

4 Nakĩo kiugo kĩa Jehova gĩgĩkinyĩra Isaia akĩrũo ũũ: 5 “Coka wĩre Hezekia atĩrĩ,+ ‘Ũũ nĩguo Jehova Ngai wa Daudi ithe wanyu wa tene oigĩte: “Nĩ njiguĩte mahoya maku.+ Nĩ nyonete maithori maku.+ Na nĩ nguongerera ũtũũro waku* mĩaka 15,+ 6 na nĩ ngũkũhonokia na honokie itũũra rĩrĩ kuuma guoko-inĩ kwa mũthamaki wa Ashuri, na ngitĩre itũũra rĩrĩ.+ 7 Gĩkĩ nĩkĩo kĩmenyithia kuuma kũrĩ Jehova gĩa gũkuonia atĩ Jehova nĩ ekũhingia kiugo kĩrĩa oigĩte:+ 8 Nĩ ngũtũma kĩĩruru kĩa riũa kĩrĩa gĩikũrũkĩte ngathĩ-inĩ* ya Ahazu gĩcoke thutha makinya ikũmi.”’”+ Nĩ ũndũ ũcio riũa rĩgĩcoka na thutha makinya ikũmi ngathĩ-inĩ ĩyo marĩa rĩarĩkĩtie gũikũrũka.

9 Maya nĩmo maandĩko ma Hezekia Mũthamaki wa Juda rĩrĩa aarwarire na akĩhona.

10 Ndoigire ũũ: “O rĩrĩ ũtũũro wakwa ũrĩ gatagatĩ

No mũhaka ndonye ihingo-inĩ cia Mbĩrĩra.*

Nĩ ngũtunywo mĩaka yakwa ĩrĩa ĩtigarĩte.”

11 Ngiuga atĩrĩ: “Ndikona Ja,* o we Ja thĩinĩ wa bũrũri wa arĩa marĩ muoyo.+

Ndikarora andũ rĩngĩ

Rĩrĩa ndĩ hamwe na aikari a kũndũ kũrĩa indo ciothe ithiraga.

12 Gĩikaro gĩakwa mwene nĩ gĩthaamie na gĩkeherio harĩ niĩ+

O ta hema ya mũrĩithi.

Nĩ ngũnjĩte ũtũũro wakwa o ta mũtumi wa nguo;

Andinagia o ta ndigi cia kũrũgama.

Kuuma mũthenya nginya ũtukũ ũikaraga ũkĩniinaga o kũniina.+

13 Ndĩĩhooragĩria o nginya rũcinĩ.

O ta mũrũthi, aikaraga o akiunangaga mahĩndĩ makwa mothe;

Kuuma mũthenya nginya ũtukũ ũikaraga ũkĩĩniinaga o kũũniina.+

14 O ta thũngũrũrũ kana nyamĩndigi,* njikaraga ngĩgambaga na kamũgambo gaceke;+

Njikaraga ngĩgambaga ta ndutura.+

Maitho makwa makoragwo manogete nĩ kũrora igũrũ:+

‘Jehova, ndĩ na mĩtangĩko mĩingĩ mũno;

Ndagũthaitha ndeithia!’+

15 Nĩ atĩa ingĩkiuga?

Nĩ anjarĩirie na akoya ikinya.

Ndĩrĩthiaga ndĩnyihĩtie* mĩaka yakwa yothe

Nĩ ũndũ wa mĩtangĩko yakwa mĩnene.*

16 ‘Wee Jehova, andũ othe matũũraga muoyo nĩ ũndũ wa maũndũ macio,*

Na maũndũ-inĩ macio nĩho muoyo wakwa ũrĩ.

Nĩ ũgũtũma njokwo nĩ ũgima mwega wa mwĩrĩ na ũndũũrie muoyo.+

17 Atĩrĩrĩ, ithenya rĩa thayũ, ndĩrarĩ na marũrũ manene;

Ĩndĩ nĩ ũndũ wa wendo waku harĩ niĩ,

Nĩ ũrahonokirie kuuma harĩ irima rĩa kwanangwo.+

Nĩ ũikĩtie mehia makwa mothe thutha waku.*+

18 Tondũ Mbĩrĩra* ndĩngĩhota gũgũtũũgĩria,+

Gĩkuũ gĩtingĩhota gũkũgooca.+

Arĩa maikũrũkaga irima matingĩgĩa na kĩĩrĩgĩrĩro harĩ wĩhokeku waku.+

19 Arĩa marĩ muoyo, o acio marĩ muoyo no makũgooce,

O ta ũrĩa ingĩhota gwĩka ũmũthĩ.

Mũthuri no ahe ariũ ake ũmenyo wĩgiĩ wĩhokeku waku.+

20 Ndagũthaitha Jehova, ũũhonokie,

Na nĩ tũrĩinaga nyĩmbo ciakwa na inanda cia ndigi+

Matukũ mothe ma muoyo wakwa ndĩ nyũmba-inĩ ya Jehova.’”+

21 Isaia agĩcoka akiuga ũũ: “Rehei ngũmba ya ngũyũ iria hihe na nyũmithie mũmũhake ihũha, nĩgetha ahone.”+ 22 Hezekia oorĩtie atĩrĩ: “Kĩmenyithia kĩa atĩ nĩ ngaambata thiĩ nyũmba ya Jehova nĩ kĩrĩkũ?”+

39 Hĩndĩ ĩyo mũthamaki wa Babuloni, Merodaku-baladani mũrũ wa Baladani agĩtũma marũa na kĩheo kũrĩ Hezekia,+ tondũ nĩ aaiguĩte atĩ nĩ aarwarĩte na akahona.+ 2 Hezekia akĩamũkĩra* andũ acio maatũmĩtwo na akĩmonia nyũmba yake ya kũiga mũthithũ+—betha, thahabu, maguta ma balisamu na maguta mangĩ ma goro, kũrĩa indo ciake ciothe cia mbaara ciaigagwo, na kĩrĩa gĩothe kĩarĩ igĩna-inĩ ciake. Gũtirĩ kĩndũ o na kĩmwe Hezekia ataamonirie thĩinĩ wa nyũmba yake* na thĩinĩ wa wathani wake wothe.

3 Thutha ũcio mũnabii Isaia agĩũka kũrĩ Mũthamaki Hezekia akĩmũũria atĩrĩ: “Andũ acio moigire atĩa, na mekuumĩte kũ?” Nake Hezekia akĩmũcokeria ũũ: “Mekuumĩte bũrũri wa kũraya, bũrũri wa Babuloni.+ 4 Agĩcoka akĩmũũria ũũ: “Nĩ kĩĩ monire thĩinĩ wa nyũmba yaku?”* Hezekia akĩmũcokeria atĩrĩ: “Monire indo ciothe thĩinĩ wa nyũmba yakwa.* Gũtirĩ kĩndũ o na kĩmwe itanamonia thĩinĩ wa igĩna ciakwa.”

5 Isaia agĩkĩra Hezekia ũũ: “Thikĩrĩria kiugo kĩa Jehova mũnene wa ita, 6 ‘Atĩrĩrĩ, matukũ nĩ maroka, rĩrĩa indo iria ciothe irĩ thĩinĩ wa nyũmba yaku,* o hamwe na iria ciothe maithe maku ma tene matũũrĩte maigĩte nginya ũmũthĩ igaakuuo itwarũo Babuloni. Gũtirĩ kĩndũ o na kĩmwe gĩgaatigara,’+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.+ 7 ‘Na ariũ amwe aku mwene arĩa ũgaaciara nĩ magaakuuo na nĩ magaatuĩka anene a kwa mũthamaki thĩinĩ wa nyũmba ya mũthamaki wa Babuloni.’”+

8 Hĩndĩ ĩyo Hezekia akĩra Isaia atĩrĩ: “Kiugo kĩu kĩa Jehova waria nĩ kĩega.” Agĩcoka akiuga ũũ: “Tondũ ũtũũro-inĩ wakwa* gũgũkorũo kũrĩ na thayũ na kwĩhandĩte wega.”*+

40 “Ũmĩrĩriai, ũmĩrĩriai andũ akwa,” ũguo nĩguo Ngai wanyu ekuuga.+

 2 “Arĩriai ngoro ya* itũũra rĩa Jerusalemu,

Na mũrĩmenyithie atĩ wĩra warĩo wa kũrutithio kĩa hinya nĩ ũkinyĩte mũthia,

Na nĩ rĩrĩkĩtie kũherithio nĩ ũndũ wa mahĩtia ma rĩo.+

Kuuma guoko-inĩ kwa Jehova nĩ rĩamũkĩrĩte mũcara wa* mehia ma rĩo mothe.”+

 3 Harĩ mũgambo wa mũndũ ũranĩrĩra werũ-inĩ ũkoiga:

“Thondekai* njĩra ya Jehova!+

Thondekai barabara nene na nũngarũ+ ya Ngai witũ ĩtuĩkanĩirie werũ-inĩ.+

 4 Mĩkuru yothe nĩ yambatĩrio,

Na irĩma ciothe na tũrĩma ciaraganio.

Nakuo kũrĩa gũtarĩ kũigananu no mũhaka kũigananio,

Na kũrĩa gũtarĩ kwaraganu kwaraganio gũtuĩke mũkuru mwaraganu.+

 5 Naguo riri wa Jehova nĩ ũkaaguũranĩrio,+

Na andũ othe nĩ makaawona marĩ hamwe,+

Nĩ gũkorũo kanua ka Jehova nĩko koigĩte ũguo.”

 6 Ta thikĩrĩria! Harĩ mũndũ ũroiga ũũ: “Anĩrĩra!”

Nake ũngĩ akoria atĩrĩ: “Ngwanĩrĩra njuge atĩa?”

“Andũ othe mahaana o ta nyeki nduru.

Wendo mwĩhokeku wao wothe ũhaana o ta mahũa ma gĩthaka.+

 7 Nyeki nduru nĩ yũmaga,

Namo mahũa makahooha,+

Tondũ wa kũhurutwo nĩ mĩhũmũ ya* Jehova.+

Ti itherũ andũ mahaana o ta nyeki nduru.

 8 Nyeki nduru nĩ yũmaga,

Namo mahũa makahooha,

No kiugo kĩa Ngai witũ gĩtũũraga tene na tene.”+

 9 Thiĩ wambate kĩrĩma-inĩ kĩraihu,

Wee mũtumia ũyũ ũrarehera Zayuni ũhoro mwega.+

Anĩrĩra na hinya biũ,

Wee mũtumia ũyũ ũrarehera Jerusalemu ũhoro mwega.

Anĩrĩra, ndũgetigĩre.

Menyithia matũũra ma Juda atĩrĩ: “Ngai wanyu arĩ haha.”+

10 Na rĩrĩ, Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ agooka arĩ na hinya mũingĩ,

Na guoko gwake nĩkuo gũgaathamaka nĩ ũndũ wake.+

Atĩrĩrĩ, ngerenwa yake arĩ nayo,

Naguo mũcara ũrĩa arĩhanaga wĩ mbere yake.+

11 O ta mũrĩithi, nĩ akaarũmbũiya* rũũru rwake.+

Natuo tũgondu atũcokanĩrĩrie na guoko gwake,

Na atũkuue gĩthũri-inĩ gĩake.

Nacio ngʼondu iria irongithia nĩ agaacitongoria o kahora.+

12 Nũũ wanathima maĩ na rũhĩ rwake+

Na agathima* igũrũ na wariĩ wa rũhĩ rwake?*

Nũũ wanacokanĩrĩria rũkũngũ rwa thĩ kĩbaba-inĩ gĩa gũthima+

Kana agathima irĩma na ratiri

O natuo tũrĩma agatũthima na ratiri?

13 Nũũ wanathima* roho wa Jehova,

Na nũũ ũngĩhota kũmũtaara arĩ ta mũtaarani wake?+

14 Nũũ anahoya ũtaaro nĩguo agĩe na ũtaũku,

Kana nũũ ũmũrutaga njĩra ya kĩhooto,

Kana akamũruta kũgĩa na ũmenyo,

Kana akamuonia njĩra ya ũtaũku wa ma?+

15 Atĩrĩrĩ, ndũrĩrĩ ihaana o ta itaata rĩa maĩ rĩrĩ ndoo-inĩ,

Na cionagwo itariĩ o ta karũkũngũ kanini karĩ ratiri-inĩ.+

Na rĩrĩ, we oyaga icigĩrĩra na igũrũ o ta rũkũngũ rũhinyu.

16 Nginya Lebanoni gũtingĩhota gũtũma mwaki ũikare ũgĩakanaga,*

Na nyamũ ciakuo cia gĩthaka itingĩigana kũruta igongona rĩa njino.

17 Ndũrĩrĩ ciothe ihaana ta kĩndũ hatarĩ mbere yake;+

Acionaga irĩ tũhũ mũtheri, na itarĩ kĩene.+

18 Hihi mũngĩringithania Ngai na ũ?+

Nĩ mũhianĩre wa kĩĩ mũngĩmũhaanania naguo?+

19 Bundi athondekaga mũhianano,*

Nake mũturi wa cuma akaũhumbĩra na thahabu,+

Na agatura tũmĩnyororo twa betha.

20 Athuuraga mũtĩ ũtuĩke mũhothi wake,+

Mũtĩ ũtangĩbutha.

Agacaria bundi ũrĩ na ũũgĩ

Nĩguo athondeke mũhianano wa gwacũhio ũrĩa ũtangĩgwa.+

21 Kaĩ mũtarĩ mwamenya?

Kaĩ mũtarĩ mwaigua?

Kaĩ mũtarĩ mwerũo kuuma o kĩambĩrĩria?

Kaĩ mũtarĩ mwataũkĩrũo kuuma rĩrĩa mĩthingi ya thĩ yathondekirũo?+

22 Nĩ harĩ Ũrĩa ũikaraga igũrũ rĩa gĩthiũrũrĩ gĩa thĩ,+

Nao andũ arĩa maikaraga thĩinĩ wayo matariĩ o ta ndaahi.

Igũrũ arĩtambũrũkagia o ta neti,

Na akarĩtambũrũkia o ta hema ya gũikarũo.+

23 Atũmaga anene matuĩke ta kĩndũ hatarĩ

Nao atuanĩri ciira* a gũkũ thĩ akamaagithia kĩene.

24 Nĩ hinya kũmahanda,

Nĩ ũndũ ũrĩ hinya kũhanda mbeũ ciao,

Mũri wao ndũrũmĩte thĩ wega,

Na mangĩhuuhwo nĩ kũũma momaga,

Naruo rũhuho rũkamakuua o ta mahuti.+

25 “Hihi niĩ mũngĩĩhaanania na ũ njiganane nake?” ũguo nĩguo Ũrĩa Mũtheru ekuuga.

26 “Tiirai maitho manyu na igũrũ muone.

Nũũ wombire indo icio?+

Nĩ Ũrĩa ũcitongoragia ta mbũtũ agĩcitaraga;

Aciĩtaga ciothe na marĩĩtwa.+

Tondũ wa ũhoti wake mũingĩ na hinya wake wa magegania,+

Gũtirĩ o na ĩmwe yagaga.

27 Wee Jakubu, nĩ kĩĩ gĩtũmaga uuge, na wee Isiraeli, nĩ kĩĩ gĩtũmaga uuge atĩrĩ,

‘Njĩra yakwa nĩ ĩhithĩtwo kuuma kũrĩ Jehova,

Na ndionaga kĩhooto kuuma kũrĩ Ngai’?+

28 Kaĩ mũtarĩ mwamenya? Kaĩ mũtarĩ mwaigua?

Jehova, Mũũmbi wa ituri cia thĩ, nĩ Ngai wa tene na tene.+

Ndarĩ hĩndĩ anogaga kana akorũo nĩ hinya.+

Ũtaũku wake gũtirĩ mũndũ ũngĩhota kũũtuĩria.*+

29 Nĩ aheaga mũndũ ũrĩa mũnogu hinya

Nao arĩa morĩtwo nĩ hinya akamongerera ũhoti.+

30 Tũmwana nĩ tũkaanoga na tũũrũo nĩ hinya,

Nao anake nĩ makaahĩngwo na magwe,

31 No arĩa merĩgagĩrĩra Jehova nĩ magaacokererũo nĩ hinya.

Makombũkaga na mathagu o ta nderi.+

Magaatengʼeraga na matiũrũo nĩ hinya;

Magaathiaga na matinoge.”+

41 “Ta thikĩrĩriai mũkirĩte,* inyuĩ icigĩrĩra;

Ndũrĩrĩ nĩ icokererũo nĩ hinya.

Nĩ ikuhĩrĩrie na icoke ciarie.+

Nĩ tũcemaniei hamwe nĩ ũndũ wa ituĩro.

 2 Nũũ warahũrĩte mũndũ kuuma mwena wa irathĩro,+

Akamwĩta na ũthingu nginya magũrũ-inĩ Make,*

Nĩguo aneane ndũrĩrĩ harĩ we

Na atũme atoorie athamaki?+

Nũũ ũtũmaga matuĩke o rũkũngũ mbere ya rũhiũ rwake rwa njora,

O ta mahuti mahurutĩtwo nĩ rũhuho mbere ya ũta wake?

 3 Amatengʼeragia, akahĩtũka atekũhĩngĩcwo

Agereire njĩra atarĩ agerera na magũrũ make.

 4 Nũũ woete ikinya rĩu na ageka ũguo,

Ageta njiarũa kuuma o kĩambĩrĩria?

Niĩ, Jehova, nĩ niĩ Wa Mbere;+

Na harĩ arĩa a mũico ndicenjagia.”+

 5 Icigĩrĩra nĩ ciĩyoneire ũndũ ũcio na igetigĩra.

Ituri cia thĩ nĩ ciaambĩrĩirie kũinaina.

Nĩ icokanĩrĩire hamwe na ikeyumĩria.

 6 O ũmwe wao agateithia mũratawe

Na akera mũrũ wa ithe atĩrĩ: “Gĩa na hinya.”

 7 Nĩ ũndũ ũcio bundi agekĩra hinya mũturi wa cuma;+

Nake ũrĩa ũnyorokagia na kĩbũi

Agekĩra hinya ũrĩa ũratura ihiga-inĩ rĩa ũturi.

Ũhoro wĩgiĩ kũnyitithania cuma akoiga ũũ: “Nĩ wĩra mwega.”

Ĩgacoka ĩkarũmio na mĩcumarĩ nĩgetha ndĩkagwe.

 8 “No wee Isiraeli-rĩ, ũrĩ ndungata yakwa,+

Wee Jakubu, o wee thuurĩte,+

Mbeũ ya* Iburahimu mũrata wakwa,+

 9 O wee ndarutire ituri-inĩ cia thĩ,+

Na o wee ndetire kuuma kũndũ kũrĩa kũraihu mũno kwayo.

Ngĩkwĩra atĩrĩ, ‘Wee ũrĩ ndungata yakwa;+

Nĩ ngũthuurĩte; Ndikũregete.+

10 Ndũgetigĩre, nĩ gũkorũo niĩ ndĩ hamwe nawe.+

Ndũgatangĩke, nĩ gũkorũo niĩ nĩ niĩ Ngai waku.+

Nĩ ngũgwĩkĩra hinya, ĩni, nĩ ngũgũteithia,+

Ngũkũnyita biũ na guoko gwakwa kwa ũrĩo kwa ũthingu.’

11 Na rĩrĩ, arĩa othe makũrakaragĩra nĩ magaaconoka na maconorithio.+

Arĩa othe marũaga nawe nĩ makaagithio kĩene na mathire.+

12 Ũgaacaria andũ arĩa magianaga nawe, no ndũkaamona;

Andũ arĩa marũaga nawe magaatuĩka o ta kĩndũ hatarĩ, maagithio kĩene biũ.+

13 Nĩ gũkorũo niĩ Jehova Ngai waku, nĩ nyitĩte guoko gwaku kwa ũrĩo,

Na ngakwĩra atĩrĩ, ‘Ndũgetigĩre. Nĩ ngũgũteithia.’+

14 Ndũgetigĩre, wee Jakubu kagunyũ* gaka,+

Inyuĩ andũ a Isiraeli, nĩ ngũmũteithia,” ũguo nĩguo Jehova oigĩte, o we Mũkũũri wanyu,+ Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.

15 “Atĩrĩrĩ, nĩ ngũtuĩte rũbaũ rwa kũhũũra ngano,+

Rũbaũ rwerũ rwa kũhũũra ngano rũrĩ na magego mĩena ĩĩrĩ.

Ũkaagerera igũrũ rĩa irĩma na ũcimemende

Natuo tũrĩma ũtũtue ta mahuti.

16 Nĩ ũgaacihuuha,

Naruo rũhuho rũcihurute ithire;

Kĩhuhũkanio nĩ gĩgaacihurunja.

Nĩ ũgaakena nĩ ũndũ wa Jehova,+

Na nĩ ũkeeraha nĩ ũndũ wa Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.”+

17 “Andũ arĩa abatari na athĩni nĩ maracaria maĩ, ĩndĩ gũtirĩ.

Rũrĩmĩ rwao nĩ rũngʼaru nĩ ũndũ wa kũnyota.+

Niĩ Jehova nĩ ngaamacokeria.+

Niĩ Ngai wa Isiraeli, ndikaamatiganĩria.+

18 Nĩ ngaatũma njũũĩ ithererage tũrĩma-inĩ+

Namo matherũkĩro ma maĩ mathererage mĩkuru-inĩ mĩaraganu.+

Werũ ngaaũtua karia ka maĩ karĩ na mathanjĩ

Naguo bũrũri ũrĩa ũtarĩ maĩ ndĩũtue matherũkĩro ma maĩ.+

19 Nĩ ngaahanda mũtĩ wa mũtarakwa werũ-inĩ,

O hamwe na mũgaa na mũhandathi, na mũcinda-nũgũ.*+

Werũ-inĩ mwaraganu nĩ ngaahanda mũtĩ wa mũthengera,

O hamwe na mũtĩ wa mũbinde na mũthithinda,+

20 Nĩgetha andũ othe mone na mamenye

Na mathikĩrĩrie na mataũkĩrũo

Atĩ guoko kwa Jehova nĩkuo gwĩkĩte ũguo,

Na Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli nĩwe ũũmbĩte indo icio.”+

21 “Rehei ciira wanyu,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

“Rutai ihooto cianyu,” ũguo nĩguo Mũthamaki wa Jakubu ekuuga.

22 “Onaniai ũira na mũtũmenyithie maũndũ marĩa megwĩkĩka.

Twĩrei ũhoro wa maũndũ marĩa mahĩtũku,*

Nĩguo tũmecirie na tũmenye moimĩrĩro mamo.

Kana mũtũmenyithie maũndũ marĩa maroka.+

23 Twĩrei ũrĩa gũgaathiĩ ihinda rĩũkĩte,

Nĩgetha tũmenye atĩ mũrĩ ngai.+

Ĩkai ũndũ, mwega kana mũũru,

Nĩgetha tũgege twawona.+

24 Atĩrĩrĩ, inyuĩ mũrĩ kĩndũ hatarĩ,

Namo maũndũ marĩa mũhingĩtie nĩ ma tũhũ.+

Mũndũ o wothe ũmwĩthuurĩire inyuĩ nĩ kĩndũ kĩrĩ magigi.+

25 Nĩ njarahũrĩte mũndũ kuuma mwena wa rũgongo, na nĩ agooka,+

Akooima mwena ũrĩa riũa rĩrathagĩra*+ na nĩ agaakaĩra rĩĩtwa rĩakwa.

Akaarangĩrĩria atongoria* ta arĩ rĩũmba,+

O ta ũrĩa mũũmbi arangarangaga rĩũmba rĩigũ.

26 Nũũ woigire maũndũ maya kuuma o kĩambĩrĩria, nĩguo tũmenye,

Kana hihi kuuma mahinda-inĩ marĩa mahĩtũku, nĩguo tuuge, ‘ndahĩtĩtie’?+

Hatarĩ nganja, gũtirĩ mũndũ wamenyithanirie maũndũ macio!

Gũtirĩ mũndũ weranire ũhoro ũcio!

Gũtirĩ mũndũ waiguire ũndũ o na ũrĩkũ kuuma harĩ wee!”+

27 Nĩ niĩ ndarĩ wa mbere kwĩra Zayuni ũũ: “Atĩrĩrĩ, ĩ aya haha!”+

Na nĩ ngaatũmĩra Jerusalemu mũndũ ũkaaheana ũhoro mwega.+

28 No ndaikaraga ngĩroraga, na hatiarĩ mũndũ o na ũrĩkũ;

Gũtiarĩ mũndũ o na ũmwe gatagatĩ-inĩ kao wa kũheana ũtaaro.

Na ndaikaraga o ngĩmeraga macokie ũhoro.

29 Atĩrĩrĩ, othe matariĩ o ta kĩndũ kĩa maheeni.*

Mawĩra mao nĩ ma tũhũ.

Mĩhianano yao ya cuma* ĩhaana o ta rũhuho na kĩndũ hatarĩ.+

42 Ta rora, ndungata yakwa,+ ĩrĩa ndiiragĩrĩra!

Ĩrĩa thuurĩte,+ na nĩ ndĩmĩtĩkĩrĩte!+

Nĩ njĩkĩrĩte roho wakwa thĩinĩ wayo;+

Nayo nĩ ĩkaarehera ndũrĩrĩ kĩhooto.+

 2 Ndĩkaanĩrĩra o na kana yambatĩrie mũgambo wayo,

Na ndĩkaareka mũgambo wayo ũiguĩke njĩra-inĩ.+

 3 Ndĩkoina ithanjĩ igonyoku,

Na ndĩkaahoria rũtambĩ rũratoga.+

Ĩkaarehe kĩhooto ĩrĩ na wĩhokeku.+

 4 Ndĩkaahwererekera kana ĩhehenjwo nginya rĩrĩa ĩgaakorũo ĩhandĩte kĩhooto thĩinĩ wa thĩ;+

Na icigĩrĩra cikaraga cietereire watho* wayo.

 5 Ũũ nĩguo Jehova Ngai ũrĩa wa ma oigĩte,

Mũũmbi wa igũrũ o we Ũrĩa Mũnene na nowe warĩtambũrũkirie,+

Ũrĩa watambũrũkirie thĩ o hamwe na maciaro mayo,+

Ũrĩa ũheaga andũ arĩa marĩ thĩinĩ wayo mĩhũmũ+

Na akahe arĩa mathiangaga thĩinĩ wayo roho:+

 6 “Niĩ Jehova nĩ niĩ ngwĩtĩte na ũthingu;

Nĩ ngũnyitĩte guoko.

Nĩ ngũkũgitĩra na ngũneane ũtariĩ ta kĩrĩkanĩro harĩ andũ+

Na ũtariĩ ta ũtheri wa kũmũrĩkĩra ndũrĩrĩ,+

 7 Nĩguo ũhingũre maitho marĩa matumumu,+

Ũrĩa muohe ũmũrute thĩinĩ wa njera

Na arĩa maikarĩte thĩ nduma-inĩ ũmarute moime njera.+

 8 Niĩ nĩ niĩ Jehova. Rĩu nĩrĩo rĩĩtwa rĩakwa;

Na ndiheaga ũngĩ o wothe riri wakwa,*

Kana ngaheana rũgooco rwakwa kũrĩ mĩhianano ya gwacũhio.+

 9 Atĩrĩrĩ, maũndũ marĩa ma mbere nĩ mekĩkĩte;

Na rĩu ndĩramenyithania maũndũ merũ.

O na matekĩkĩte, nĩ ndĩmwĩraga ũhoro wamo.”+

10 Inĩrai Jehova rwĩmbo rwerũ,+

Mũmũgooce kuuma ituri-inĩ cia thĩ,+

Inyuĩ mũikũrũkaga iria-inĩ na indo iria ciothe ciyũire kuo,

Inyuĩ icigĩrĩra na aikari a cio.+

11 Werũ o na matũũra maguo nĩ ciambatĩrie mũgambo wacio,+

Matũũra marĩa maikaragwo nĩ Kedari.+

Arĩa maikaraga ndũmba-inĩ ya ihiga nĩ manĩrĩre nĩ gĩkeno;

Nĩ moigĩrĩrie marĩ irĩma igũrũ.

12 Nĩ marie ũhoro wa riri wa Jehova

Na mahunjie ũhoro wa kũgoocwo gwake icigĩrĩra-inĩ.+

13 Jehova nĩ akooimagara o ta mũndũ ũrĩ hinya.+

Akaarahũra kĩyo gĩake o ta njamba ya ita.+

Nĩ akaanĩrĩra, ti itherũ, nĩ akaanĩrĩra na oigĩrĩrie mbugĩrĩrio ya mbaara;

Nĩ akeeyonania atĩ arĩ hinya gũkĩra thũ ciake.+

14 “Ndũire ngirĩte ihinda iraya.

Ngaikara ngirĩte na ngegirĩrĩria.

O ta mũtumia ũragĩa mwana,

Nĩ ngũcaya, ngae, na hũme o ihinda-inĩ rĩmwe.

15 Nĩ ngaananga irĩma o na tũrĩma

Na ndũme mĩmera yakuo yothe yũme.

Nĩ ngaatũma njũũĩ ituĩke icigĩrĩra*

Na hũithie tũria tũrĩa twa maĩ tũrĩ na mathanjĩ.+

16 Ngaagereria atumumu njĩra-inĩ ĩrĩa matoĩ+

Na ndũme magerere tũcĩra-inĩ tũrĩa matamenyerete kũgera.+

Ngaatũma nduma ĩrĩa ĩrĩ mbere yao ĩtuĩke ũtheri+

Nakuo kũndũ kũrĩa gũtarĩ kũigananu ndĩkwaraganie.+

Ũndũ ũcio nĩguo ngaamekĩra, na ndikaamatiganĩria.”

17 Nĩ magaacokithio na maconorithio biũ,

Arĩa mehokaga mĩhianano ya gwacũhio,

Arĩa meraga mĩhianano ya cuma* atĩrĩ: “Inyuĩ nĩ inyuĩ ngai citũ.”+

18 Ta thikĩrĩriai, inyuĩ mũtaiguaga;

Rorai na muone, inyuĩ atumumu.+

19 Nũũ mũtumumu tiga ndungata yakwa,

Na ũtaiguaga o ta mũtũmwo ũrĩa ndũmaga?

Nũũ ũtumumarĩte mũno o ta ũrĩa heete kĩheo,

Agatumumara mũno o ta ndungata ya Jehova?+

20 Wonaga maũndũ maingĩ, no ndũmarũmbũyagia.

Ũhingũraga matũ, no ndũthikagĩrĩria.+

21 Nĩ ũndũ wa ũthingu wake,

Jehova nĩ onete arĩ wega gũtũũgĩria watho* na gũtũma ũgĩe na riri.

22 Ĩndĩ aya nĩ andũ matahĩtwo na magatunywo;+

Othe manyitĩtwo na mũtego marima-inĩ na makahithwo thĩinĩ wa njera.+

Matahĩtwo na hatirĩ mũndũ wa kũmahonokia,+

Na magatunywo na hatirĩ mũndũ ũkuuga atĩrĩ: “Nĩ macokio!”

23 Nũũ gatagatĩ-inĩ kanyu ũkũigua ũhoro ũyũ?

Nũũ ũgũtega gũtũ na athikĩrĩrie nĩ ũndũ wa ihinda rĩrĩa rĩũkĩte?

24 Nũũ ũneanĩte Jakubu nĩguo atunywo

Na Isiraeli kũrĩ arĩa matahanaga?

Na githĩ ti Jehova, o we ũrĩa twehĩirie?

Nĩ maaregire kũgerera njĩra-inĩ Ciake,

Na makĩrega gwathĩkĩra watho* Wake.+

25 Kwoguo Agĩikara akĩmũitagĩrĩria mathũgũta,

Marakara make o na mangʼũrĩ ma mbaara.+

Makĩniina indo ciothe iria ciamũthiũrũrũkĩirie, no we ndaarũmbũirie.+

Magĩakana makĩmũcina, no we akĩaga kũrũmbũiya ũndũ ũcio ngoro-inĩ yake.+

43 Na rĩrĩ, ũũ nĩguo Jehova ekuuga,

O we Mũũmbi waku, wee Jakubu, Ũrĩa wakũũmbire, wee Isiraeli:+

“Ndũgetigĩre, nĩ gũkorũo nĩ ngũkũũrĩte.+

Nĩ ngwĩtĩte na rĩĩtwa rĩaku.

Wee ũrĩ wakwa.

 2 Rĩrĩa ũkaagerera maĩ-inĩ, nĩ ngaakorũo hamwe nawe,+

O na wagerera njũũĩ-inĩ, itigagũthereria.+

Na rĩrĩa ũkaagerera mwaki-inĩ, ndũgaacinwo nĩguo,

O na kana ũrĩrĩmbũkĩrũo nĩ rũrĩrĩmbĩ rwaguo.

 3 Nĩ gũkorũo niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai waku,

O we Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli, Mũhonokia waku.

Nĩ neanĩte Misiri ĩrĩ ũkũũri nĩ ũndũ waku,

Nganeana Ethiopia na Seba ithenya rĩaku.

 4 Tondũ nĩ watuĩkire kĩndũ kĩa goro maitho-inĩ makwa,+

Nĩ ũtĩĩkĩte, na nĩ ngwendete.+

Nĩ ũndũ ũcio nĩ ngũneana andũ ithenya rĩaku

Na neane ndũrĩrĩ ithenya rĩa muoyo waku.

 5 Ndũgetigĩre, nĩ gũkorũo niĩ ndĩ hamwe nawe.+

Nĩ ngaarehe mbeũ yaku* kuuma irathĩro

Na ngũcokanĩrĩrie hamwe kuuma ithũĩro.+

 6 Nĩ ngeera mwena wa rũgongo atĩrĩ, ‘Marekererie!’+

Na njĩre mwena wa mũhuro ũũ, ‘Ndũkamagirĩrĩrie.

Rehe ariũ akwa kuuma kũndũ kũraya, na airĩtu akwa kuuma ituri cia thĩ,+

 7 Arĩa othe metanĩtio na rĩĩtwa rĩakwa+

O acio ndombire nĩgetha riri wakwa mwene wonekage,

Arĩa ndombire na ngĩtũma makorũo kuo.’+

 8 Rutai nja andũ arĩa atumumu o na gũtuĩka marĩ na maitho,

Na arĩa mataiguaga o na gũtuĩka marĩ na matũ.+

 9 Ndũrĩrĩ ciothe nĩ igomane handũ hamwe,

Ikundi cia andũ nĩ icokanĩrĩre hamwe.+

Nũũ gatagatĩ-inĩ kao ũngĩheana ũhoro ũyũ?

Kana no mahote gũtwĩra ũhoro wa maũndũ marĩa ma mbere?*+

Nĩ marehe aira ao monanie atĩ nĩ a ma,

Kana marekwo maigue na moige atĩrĩ, ‘Nĩ ũhoro wa ma!’”+

10 “Inyuĩ nĩ inyuĩ aira akwa,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga,

“Ĩni, ndungata yakwa ĩrĩa thuurĩte,+

Nĩgetha mũũmenye na mũgĩe na wĩtĩkio harĩ niĩ*

Na mũtaũkĩrũo atĩ niĩ no niĩ Ũrĩa ũmwe.+

Mbere yakwa gũtirĩ Ngai ũngĩ wombĩtwo,

Na thutha wakwa gũtirĩ ũngĩ ũrĩ wakorũo kuo.+

11 Niĩ nĩ niĩ Jehova,+ na gũtirĩ mũhonokia ũngĩ tiga niĩ.”+

12 “Nĩ niĩ Ũrĩa waheanaga ũhoro na akahonokania na akamenyithania maũndũ

Rĩrĩa gũtaarĩ ngai ngʼeni gatagatĩ-inĩ kanyu.+

Nĩ ũndũ ũcio inyuĩ nĩ inyuĩ aira akwa,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga, “na niĩ nĩ niĩ Ngai.+

13 Ningĩ, niĩ ndũũrĩte ndĩ o Ũrĩa ũmwe;+

Na gũtirĩ mũndũ ũngĩgutha kĩndũ o na kĩmwe guoko-inĩ gwakwa.+

Rĩrĩa ndĩreka ũndũ-rĩ, nũũ ũngĩhota kũũgirĩrĩria?”+

14 Ũũ nĩguo Jehova Mũkũũri wanyu ekuuga,+ o we Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli:+

“Nĩ ngaatũmana Babuloni nĩ ũndũ wanyu nĩguo mĩgamba ya ihingo ĩtharũrio,+

Na Akalidei, marĩ meri-inĩ ciao nĩ makaarĩra na mĩtangĩko.+

15 Niĩ nĩ niĩ Jehova, Ũrĩa Mũtheru wanyu,+ Mũũmbi wa Isiraeli,+ o we Mũthamaki wanyu.”+

16 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte,

O ũcio ũthondekaga njĩra ĩgatuĩkanĩria iria-inĩ

Na njĩra ĩgatuĩkanĩria nginya maĩ-inĩ marĩ na hinya mũingĩ,+

17 O we Ũrĩa ũgucagĩrĩria ngaari ya mbaara na mbarathi,+

Na mbũtũ hamwe na njamba cia ita irĩ hinya:

“Magaakoma na matigokĩra.+

Nĩ makaaniinwo, mahorio o ta rũtambĩ rũrakana.”

18 “Mũtikaririkane maũndũ marĩa mahĩtũkĩte,

Na mũtigecirie ũhoro wa maũndũ mahĩtũku.

19 Atĩrĩrĩ, nĩ ngwĩka ũndũ mwerũ;+

Na o na rĩu nĩ wĩyumĩrĩtie.

Hihi nĩ kũwona mũtarawona?

Nĩ ngũthondeka njĩra ĩtuĩkanĩirie werũ-inĩ+

Na njũũĩ ituĩkanĩirie werũ-inĩ.+

20 Nyamũ cia gĩthaka nĩ ikaahe gĩtĩo,

Ngui cia gĩthaka o hamwe na nyaga,

Nĩ gũkorũo nĩ ndũmaga kũgĩe maĩ werũ-inĩ,

Na gũkagĩa njũũĩ werũ-inĩ,+

Nĩguo andũ akwa, o acio athuure,+ manyuage,

21 Andũ arĩa ndeyũmbĩire

Nĩguo mahunjagie ũhoro wa rũgooco rwakwa.+

22 No ndũigana kũngaĩra, wee Jakubu,+

Tondũ nĩ wanogirio nĩ niĩ, wee Isiraeli.+

23 Ndũigana kũndehera ngʼondu cia magongona maku magima ma njino

Kana ũkĩngoocithia na magongona maku.

Ndirĩ ndagũtindĩkĩrĩria ũndehere kĩheo,

O na kana ngĩkũnogia ngĩgwĩtia ũbani.+

24 Ndwangũrĩire karamathi* ĩrĩa ĩrĩ cama na mbeca ciaku,

O na kana ũkĩndutĩra maguta ma kũigana ma magongona maku.+

Ithenya rĩa ũguo, nĩ ũũnogetie nĩ ũndũ wa mehia maku

Na nĩ ũũnogetie nĩ ũndũ wa mahĩtia maku.+

25 Niĩ nĩ niĩ Ũrĩa ũrahuura mahĩtia maku*+ nĩ ũndũ wakwa mwene,+

Na ndikaaririkana mehia maku.+

26 Ta ndirikania; ta reke tũciire tũrĩ hamwe;

Heana ũhoro waku nĩguo wonanie ndũrĩ na mahĩtia.

27 Ithe wanyu wa mbere nĩ eehirie,

Nao arĩa maragia ithenya rĩaku* nĩ manemeire.+

28 Nĩ ũndũ ũcio nĩ ngaaconorithia anene a handũ harĩa hatheru,

Na nĩ ngaaneana Jakubu nĩguo anangwo

Na neane Isiraeli nĩguo arumwo.+

44 “Rĩu ta thikĩrĩria, wee Jakubu ndungata yakwa,

O nawe Isiraeli, o wee thuurĩte.+

 2 Ũũ nĩguo Jehova ekuuga,

O we watũmire ũkorũo kuo na nowe Ũrĩa wakũũmbire,+

Ũrĩa ũtũire agũteithagia kuuma rĩrĩa warĩ nda thĩinĩ:*

‘Ndũgetigĩre, wee Jakubu ndungata yakwa,+

O nawe Jeshuruni,*+ o wee thuurĩte.

 3 Nĩ gũkorũo ũrĩa mũnyotu nĩ ngaamũitĩrĩria* maĩ+

Na nĩ ngaatũma kũrĩa kũũmũ gũtherere tũrũũĩ.

Nĩ ngaaitĩrĩria mbeũ yaku* roho wakwa+

O na kĩrathimo gĩakwa harĩ njiarũa ciaku.

 4 Nacio ikaamera o ta irĩ nyeki-inĩ nduru,+

O ta mĩtĩ ya mĩcũgũcũgũ hakuhĩ na tũrũũĩ twa maĩ.

 5 Ũmwe nĩ akoiga atĩrĩ: “Niĩ ndĩ wa Jehova.”+

Nake ũngĩ eĩtanie na rĩĩtwa rĩa Jakubu,

Nake ũngĩ eyandĩke ũũ guoko-inĩ gwake: “Ndĩ wa Jehova.”

Na ambĩrĩrie kwĩĩtania na rĩĩtwa rĩa Isiraeli.’

 6 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte,

O we Mũthamaki wa Isiraeli+ na Mũkũũri wake,+ Jehova mũnene wa ita:

‘Niĩ nĩ niĩ wa mbere na nĩ niĩ wa mũico.+

Gũtirĩ Ngai ũngĩ tiga niĩ.+

 7 Nũũ ũtariĩ ta niĩ?+

Nĩ aheane ũhoro na arute ũira wake kũrĩ niĩ!+

Kuuma rĩrĩa ndombire andũ arĩa maarĩ kuo tene,

Nĩ moige ũhoro wa maũndũ marĩa magooka

Na wa marĩa matarĩ marekĩka.

 8 Mũtigetigĩre,

Na mũtikainaine nĩ ũndũ wa guoya.+

Na githĩ inyuothe ndimwĩrĩte kabere na ngamenyithania maũndũ macio?

Inyuĩ nĩ inyuĩ aira akwa.+

Hihi nĩ kũrĩ Ngai ũngĩ tiga niĩ?

Aca, gũtirĩ Rwaro Rũngĩ rwa Ihiga;+ niĩ ndiũĩ rũngĩ.’”

 9 Arĩa othe mathondekaga mĩhianano ya gwacũhio matirĩ kĩene,

Na indo ciao iria mendete itigaakorũo na ũguni.+

O ta aira ayo, ndĩrĩ* kĩndũ yonaga na ndĩrĩ ũndũ ĩmenyaga,+

Kwoguo arĩa maamĩthondekire nĩ magaaconorithio.+

10 Nũũ ũngĩthondeka ngai o na kana athondeke mũhianano wa cuma*

Ũrĩa ũtangĩkorũo na ũguni?+

11 Atĩrĩrĩ, arĩa othe manyitanagĩra nake nĩ magaaconorithio!+

Mabundi o nao no andũ tu.

Othe nĩ macokanĩrĩre na marũgame.

Nĩ makaanyitwo nĩ guoya na maconorithio marĩ hamwe.

12 Mũturi wa cuma arutagĩra kĩgera wĩra akĩigĩrĩire igũrũ rĩa makara akĩhũthĩra kĩndũ gĩake kĩa wĩra.*

Akamĩtura na nyundo,

Akamĩrutĩra wĩra na guoko gwake kũrĩ hinya.+

Agacoka akahũta na akorũo nĩ hinya;

Akaga kũnyua maĩ na akanoga.

13 Nake mũicũhia wa mĩtĩ atambũrũkagia rũrigi rwa gũthima, agacora na coka mũtune kĩrĩa arenda gwacũhia.

Agakĩrutĩra wĩra akĩhũthĩra randa na agagĩkurura na kĩndũ gĩa gũcora gĩthiũrũrĩ.

Agagĩthondeka gĩtariĩ ta mũndũ,+

Kĩgemete o ta mũndũ,

Nĩguo gĩikarage nyũmba.*+

14 Nĩ harĩ mũndũ ũrutaga wĩra wa gũtema mĩtarakwa.

Athuuraga mũtĩ wa mũthemba mũna, wa mũgandi,

Na akareka ũkũre ũnenehe ũrĩ gatagatĩ-inĩ ka mĩtĩ ya mũtitũ.+

Akahanda mũtĩ wa mũraũra, nayo mbura ĩgatũma ũkũre.

15 Ũgacoka ũgatuĩka ngũ cia mũndũ cia gwakia mwaki.

Akoya gĩcunjĩ kĩmwe kĩaguo nĩguo ote;

Agakia mwaki na akaruga mũgate.

No ningĩ agacoka agathondeka ngai na akamĩthathaiya.

Akaũthondeka ũgatuĩka mũhianano wa gwacũhio, na akaũinamĩrĩra.+

16 Nuthu yaguo akamĩcina mwaki-inĩ;

Akahũthĩra nuthu ĩyo kũhĩhia nyama yake, akarĩa na akahũna.

Ningĩ agota mwaki na akoiga atĩrĩ:

“Hĩ! Nĩ ndaigua ũrugarĩ o ngĩĩroragĩra mwaki.”

17 Ĩndĩ ũcio ũngĩ akaũthondeka ũgatuĩka ngai, ũgatuĩka mũhianano wake wa gwacũhio.

Akaũinamĩrĩra na akaũthathaiya.

Akaũhoya akoiga ũũ:

“Honokia, tondũ wee nĩwe ngai wakwa.”+

18 Gũtirĩ ũndũ moĩ, gũtirĩ ũndũ mataũkagĩrũo nĩguo,+

Tondũ maitho mao nĩ mahinge biũ na matingĩona,

Na ngoro ciao itirĩ ũtaũku.

19 Gũtirĩ o na ũmwe wĩcũranagia ngoro-inĩ yake

Kana akagĩa na ũmenyo kana ũtaũku akoiga atĩrĩ:

“Nuthu yaguo nĩ njinire mwaki-inĩ,

Na igũrũ rĩa makara maguo ndaruga mũgate na ndahĩhia nyama ndarĩa.

Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, hihi nĩ njagĩrĩirũo kũhũthĩra kĩrĩa gĩatigara gũthondeka kĩndũ kĩrĩ magigi?+

Hihi nĩ njagĩrĩirũo gũthathaiya gĩcunjĩ* kĩa mũtĩ?”

20 Arĩaga mũhu.

Ngoro yake ĩyo ĩheenetio nĩ ĩmũhĩtithĩtie.

Ndangĩhota kwĩhonokia, o na ndangiuga atĩrĩ:

“Na githĩ ti maheeni marĩ guoko-inĩ gwakwa kwa ũrĩo?”

21 “Ririkana maũndũ macio, wee Jakubu, o nawe Isiraeli,

Nĩ gũkorũo ũrĩ ndungata yakwa.

Tondũ nĩ niĩ ndakũũmbire, na ũrĩ ndungata yakwa.+

Wee Isiraeli, ndikaariganĩrũo nĩwe.+

22 Nĩ ngaahuura mahĩtia maku mahaane ta mahumbĩrĩtwo nĩ itu+

O na mehia maku mahaane ta mahumbĩrĩtwo nĩ itu rĩirũ.

Coka kũrĩ niĩ, nĩ gũkorũo nĩ ngũgũkũũra.+

23 Anĩrĩra nĩ gũkena wee igũrũ,

Tondũ Jehova nĩ oete ikinya!

Anĩrĩrai nĩ ũndũ wa ũhootani, inyuĩ kũndũ kũrĩa kũriku thĩinĩ wa thĩ!

Anĩrĩrai nĩ gũkena, inyuĩ irĩma,+

Wee mũtitũ, o hamwe na mĩtĩ yaku yothe!

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ akũũrĩte Jakubu,

Na akonania ũgemu wake harĩ Isiraeli.”+

24 Jehova, o we Mũkũũri waku,+

Ũrĩa wakũũmbire kuuma rĩrĩa warĩ thĩinĩ wa nda oigĩte ũũ:

“Niĩ nĩ niĩ Jehova, ũrĩa wombire indo ciothe.

Igũrũ ndarĩtambũrũkirie ndĩ wiki,+

Na ngĩtambũrũkia thĩ.+

Nũũ warĩ hamwe na niĩ?

25 Nĩ niĩ ndũmaga imenyithia cia anabii a maheeni itharare,

Na nĩ niĩ ndũmaga aragũri mahaane o ta irimũ;+

Nĩ niĩ ũrĩa ũtũmaga andũ arĩa ogĩ matukanĩrũo

Na ngatũma ũũgĩ wao ũtuĩke ũrimũ;+

26 O we Ũrĩa ũtũmaga kiugo kĩa ndungata yake kĩhinge

Na akahingia biũ maũndũ marĩa marathĩtwo nĩ atũmwo ake;+

Ũrĩa ũroiga atĩrĩ igũrũ rĩgiĩ Jerusalemu, ‘Nĩ ĩgaaikarũo rĩngĩ,’+

Na igũrũ rĩa matũũra ma Juda akoiga ũũ, ‘Nĩ magaakwo rĩngĩ,+

Na kũndũ gwakuo kũrĩa kwanangĩku nĩ ngaagwaka rĩngĩ’;+

27 Nĩ niĩ njĩraga maĩ marĩa mariku ũũ, ‘Hũai,

Na nĩ ngũhũithia njũũĩ cianyu ciothe’;+

28 O we Ũrĩa uugaga ũũ igũrũ rĩgiĩ Kurusu,+ ‘Nĩ mũrĩithi wakwa,

Na nĩ akaahingia wendi wakwa biũ’;+

O we Ũrĩa ũroiga atĩrĩ igũrũ rĩgiĩ Jerusalemu, ‘Nĩ ĩgaaikarũo rĩngĩ,’

Na ũhoro wĩgiĩ hekarũ akoiga, ‘Mũthingi waku nĩ ũgaakwo.’”+

45 Ũũ nĩguo Jehova erĩte Kurusu,+ ũrĩa mũitĩrĩrie maguta wake,

Ũrĩa nyitĩte guoko gwake kwa ũrĩo+

Nĩgetha ndoorie ndũrĩrĩ mbere yake,+

Ndunye athamaki indo cia mbaara,*

Hingũre mbere yake mĩrango ĩrĩa ya icunjĩ igĩrĩ,

Nĩguo ihingo itikanahingwo:

 2 “Nĩ ngaathiĩ mbere yaku,+

Na njaraganie tũrĩma.

Mĩrango ya gĩcango ndĩmĩtuange icunjĩ,

Nayo mĩgamba ya kĩgera ndĩmĩtinangie.+

 3 Nĩ ngaakũhe mĩthithũ ĩrĩa ĩrĩ nduma-inĩ

Na mĩthithũ ĩrĩa mĩhithe kũndũ kwĩhithĩte,+

Nĩguo ũmenye atĩ niĩ nĩ niĩ Jehova,

Ngai wa Isiraeli, o we ũragwĩta na rĩĩtwa rĩaku.+

 4 Nĩ ũndũ wa Jakubu ndungata yakwa na Isiraeli ũrĩa ndĩthuurĩire,

Ndĩragwĩta na rĩĩtwa rĩaku.

Ndĩrakũhe rĩĩtwa rĩa gĩtĩo, o na gũtuĩka ndũnjũĩ.

 5 Niĩ nĩ niĩ Jehova, na gũtirĩ ũngĩ.

Gũtirĩ Ngai ũngĩ tiga niĩ.+

Nĩ ngũkũhe hinya,* o na gũtuĩka ndũnjũĩ.

 6 Nĩguo andũ mamenye

Kuuma irathĩro rĩa riũa o nginya ithũĩro rĩarĩo

Atĩ gũtirĩ ũngĩ tiga niĩ.+

Niĩ nĩ niĩ Jehova, na gũtirĩ ũngĩ.+

 7 Nĩ ndũmaga kũgĩe ũtheri+ na ngatũma kũgĩe nduma,+

Thondekaga thayũ+ na ngatũma kũgĩe ũũru;+

Niĩ Jehova, nĩ ngwĩka maũndũ macio mothe.

 8 Wee igũrũ, uria mbura;+

Matu nĩ moirie ũthingu.

Thĩ nĩ ĩhingũke na ĩgĩe na maciaro ma ũhonokio,

Na ĩtũme ũthingu ũthundũke hĩndĩ o ĩyo.+

Niĩ Jehova nĩ niĩ ndĩmĩũmbĩte.”

 9 Kaĩ ũrĩa ũgianaga* na Mũũmbi wake* arĩ na haaro-ĩ,

Nĩ gũkorũo we no gĩcere kĩa rĩũmba

Gatagatĩ-inĩ ka icere iria ingĩ cia rĩũmba irĩ thĩ!

Hihi rĩũmba no rĩũrie Mũũmbi* ũũ: “Nĩ kĩĩ ũrathondeka?”+

Kana hihi wĩra waku uuge ũũ: “Ndarĩ na moko”?*

10 Kaĩ ũrĩa ũũragia mũthuri ũũ: “Wee ũgũtuĩka ithe wa ũ?” arĩ na haaro-ĩ!

Na ũrĩa ũũragia mũtumia ũũ: “Ũraciara kĩĩ?”*

11 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte, o we Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,+ Ũrĩa wamũmbire:

“Hihi no ũnjũrie kĩũria nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa maroka

Na ũnjathe ũhoro-inĩ wĩgiĩ ariũ akwa+ o hamwe na wĩra wa moko makwa?

12 Ndombire thĩ+ na ngĩũmba mũndũ thĩinĩ wayo.+

Narĩo igũrũ ngĩrĩtambũrũkia na moko makwa mwene,+

Na nĩ niĩ njathaga mbũtũ ciakuo ciothe.”+

13 “Nĩ njarahũrĩte mũndũ na ũthingu,+

Na nĩ ngũrũngaria njĩra ciake ciothe.

Nĩwe ũgaaka itũũra rĩakwa+

Na arekererie andũ akwa arĩa marĩ ithamĩrio-inĩ,+ hatarĩ marĩhi kana ihaki,”+ ũguo nĩguo Jehova mũnene wa ita ekuuga.

14 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte:

“Aruti wĩra a Misiri o hamwe na ahũũri biacara a Ethiopia na Asabea arĩa araihu,

Nĩ magooka kũrĩ we na matuĩke aku.

Magaathiaga marĩ thutha waku mohetwo na mĩnyororo.

Magooka na makũinamĩrĩre.+

Magaakwĩra mahoya-inĩ ũũ, ‘Hatarĩ nganja Ngai arĩ hamwe nawe,+

Na gũtirĩ ũngĩ; gũtirĩ Ngai ũngĩ.’”

15 Ti itherũ wee ũrĩ Ngai wĩhithaga,

Wee Ngai wa Isiraeli, o wee Mũhonokia.+

16 Othe nĩ magaaconoka na maconorithio;

Arĩa mathondekaga mĩhianano othe nĩ makoimagara mathiĩ maconokete.+

17 No Isiraeli nĩ akaahonokio nĩ Jehova na ũhonokio wa tene na tene.+

Mũtigaaconorithio o na kana mũconoke tene na tene.+

18 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova oigĩte,

O we Mũũmbi wa igũrũ,+ Ngai ũrĩa wa ma,

Ũrĩa wombire thĩ, Mũũmbi wayo ũrĩa wamĩrũmirie wega,+

Na ndaamĩũmbire hatarĩ gĩtũmi,* ĩndĩ aamĩũmbire nĩguo ĩtũũragwo:+

“Niĩ nĩ niĩ Jehova, na gũtirĩ ũngĩ.

19 Ndiaririe ndĩ handũ hehithĩte,+ bũrũri-inĩ wa nduma;

Ndierire mbeũ ya* Jakubu atĩrĩ,

‘Njariai hatarĩ gĩtũmi.’*

Niĩ nĩ niĩ Jehova, o we waragia maũndũ ma ũthingu na akamenyithania maũndũ marũngĩrĩru.+

20 Cokanĩrĩrai hamwe na mũũke.

Ũkai mũrĩ hamwe, inyuĩ mũũrĩte kuuma ndũrĩrĩ-inĩ.+

Arĩa mathiaga makuuĩte mĩhianano ya gwacũhio matirĩ ũndũ moĩ,

Na mahoyaga ngai ĩtangĩhota kũmahonokia.+

21 Rutai ũira wanyu, rehei ciira wanyu.

Nĩ macokanĩrĩre hamwe marĩ na ũrũmwe.

Nũũ warathĩte maũndũ maya kuuma o tene

Na akaria ũhoro wamo kuuma mahinda mahĩtũku?

Na githĩ ti niĩ Jehova?

Gũtirĩ Ngai ũngĩ tiga niĩ;

Ngai mũthingu na Mũhonokia,+ gũtirĩ ũngĩ tiga niĩ.+

22 Cokai kũrĩ niĩ nĩguo mũhonoke,+ inyuĩ ituri ciothe cia thĩ,

Nĩ gũkorũo niĩ nĩ niĩ Ngai, na gũtirĩ ũngĩ.+

23 Nĩ ndĩĩhĩtĩte na niĩ mwene;

Kiugo nĩ kiumĩte kanua-inĩ gakwa na njĩra ya ũthingu,

Na gĩtirĩ hĩndĩ gĩgaacoka:+

Maru mothe nĩ magaaturio mbere yakwa,

Nĩmĩ ciothe nĩ ikeehĩta na wĩhokeku+

24 Na ciuge atĩrĩ, ‘Ti itherũ harĩ Jehova nĩho harĩ ũthingu wa ma na hinya.

Arĩa othe mamũrakaragĩra magooka mbere yake maconokete.

25 Harĩ Jehova mbeũ yothe ya* Isiraeli nĩ ĩkooneka yagĩrĩire,+

Na nĩ makeeraha nĩ ũndũ wake.’”

46 Na rĩrĩ, Beli nĩ ĩinamĩrĩire,+ nayo Nebo ĩgekũnja.

Mĩhianano yacio ĩigĩrĩirũo igũrũ rĩa nyamũ, nyamũ cia gũkuua mĩrigo,+

O ta mĩrigo ĩrĩa ĩritũhagĩra nyamũ iria inogete.

 2 Irekũnja na ikainamĩrĩra irĩ hamwe;

Itingĩhota kũhonokia mĩrigo* ĩyo,

Nacio nyene nĩ gũtwarũo iratwarũo ithamĩrio-inĩ.

 3 “Ta thikĩrĩriai, inyuĩ nyũmba ya Jakubu, na inyuĩ arĩa othe matigarĩte a nyũmba ya Isiraeli,+

O inyuĩ arĩa ndũire ndiirĩrĩire kuuma rĩrĩa mwaciarirũo na ngamũkuua kuuma rĩrĩa mwarĩ nda thĩinĩ.+

 4 O nginya rĩrĩa mũgaakũra ngũtũũra ndĩ o ũrĩa ũmwe;+

O nginya rĩrĩa mũkaagĩa mbuĩ ngũtũũra ndĩmũnyitĩrĩire.

O ta ũrĩa ngoretwo ngĩka, nĩ ngaamũkuua na ndĩmũnyitĩrĩre na ndĩmũhonokie.+

 5 Niĩ-rĩ, mũngĩĩhaanania na ũ kana mũngĩnjiganania na ũ kana mũningithanie na ũ,+

Atĩ nĩguo tũhaanane nake?+

 6 Nĩ kũrĩ andũ maitũrũraga thahabu kuuma mondo-inĩ ciao;

Magathima betha ratiri igũrũ.

Makarĩha mũturi wa cuma, nake agacithondeka igatuĩka ngai.+

Nao magacoka magaturumithia mĩtwe yao thĩ, makamĩthathaiya.*+

 7 Mamĩoyaga makamĩigĩrĩra ciande-inĩ ciao;+

Makamĩkuua na makamĩiga harĩa ĩrĩikaraga, nayo ĩgaikara ĩrũgamĩte o hau.

Ndĩhotaga kuuma handũ hau ĩigĩtwo.+

Mamĩkayagĩra, no ndĩcokagia;

Ndĩngĩhota kũhonokia mũndũ o na ũmwe kuuma mĩtangĩko-inĩ.+

 8 Ririkanai ũndũ ũyũ, na mũgĩe na ũmĩrĩru.

Igaai ũndũ ũyũ ngoro-inĩ, inyuĩ andũ aya ehia.

 9 Ririkanai maũndũ marĩa mahĩtũkĩte* ma tene,

Atĩ niĩ nĩ niĩ Ngai, na gũtirĩ ũngĩ.

Niĩ nĩ niĩ Ngai, na gũtirĩ ũngĩ ũhaana ta niĩ.+

10 Kuuma kĩambĩrĩria nĩ menyithanagia maũndũ marĩa mageekĩka,

Na ngamenyithania kuuma o tene maũndũ marĩa matarĩ marekĩka.+

Ngoiga atĩrĩ, ‘Itua rĩakwa nĩ rĩgaatũũra,*+

Na nĩ ngeeka ũrĩa wothe ndĩrenda.’+

11 Nĩ ngwĩta nyoni ndĩa nyama kuuma mwena wa irathĩro,+

Njĩte mũndũ kuuma bũrũri wa kũraya nĩguo ahingie itua rĩakwa.*+

Nĩ niĩ njugĩte ũndũ ũcio, na nĩ ngaatũma wĩkĩke.

Nĩ niĩ nduĩte gwĩka ũndũ ũcio, na nĩ ngaaũhingia.+

12 Ta thikĩrĩriai, inyuĩ andũ a ngoro nyũmũ,*

Inyuĩ mũraihanĩrĩirie na ũthingu.

13 Ũthingu wakwa nĩ ndĩũrehete hakuhĩ;

Ndũrĩ kũraihu,

Naguo ũhonokio wakwa ndũgaacererũo.+

Nĩ ngaahonokia Zayuni, na ũgemu wakwa ndĩũhe Isiraeli.”+

47 Harũrũka ũũke ũikare rũkũngũ-inĩ,

Wee mũirĩtu gathirange wa Babuloni.+

Ikara thĩ tĩri-inĩ harĩa hatarĩ gĩtĩ kĩa ũnene,+

Wee mwarĩ wa Akalidei,

Nĩ gũkorũo gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ andũ magaacoka gũgwĩta mũndũ wa kũmenyererũo kana wa gũtũnio.

 2 Oya gĩthĩi ũthĩe mũtu.

Ruta taama waku.

Wĩyaũre nguo yaku, ũguũrie magũrũ maku.

Ringa njũũĩ.

 3 Njaga yaku nĩ ĩkaaguũrio.

Thoni ciaku nĩ ikaaguũrio.

Nĩ ngeerĩhĩria,+ na gũtirĩ mũndũ ũkaarũgama njĩra-inĩ yakwa.*

 4 “Ũrĩa ũratũkũũra

—rĩĩtwa rĩake nĩ Jehova mũnene wa ita—

Nĩwe Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.”+

 5 Ikara hau ũkirĩte ki na ũthiĩ nduma-inĩ,

Wee mwarĩ wa Akalidei;+

Gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ magaagwĩta Mũtumia Mwathi* wa Mothamaki.+

 6 Ndarakarĩire andũ akwa.+

Ngĩagithia kĩene igai rĩakwa,+

Na ngĩmaneana guoko-inĩ gwaku.+

Ĩndĩ ndwamaiguĩrĩire tha.+

Nginya andũ arĩa akũrũ wamaigĩrĩire icoki iritũ.+

 7 Woigire ũũ: “Ngũtũũra ndĩ Mũtumia Mwathi* tene na tene.”+

Ndũigana kũiga maũndũ macio ngoro-inĩ;

Ndwecirĩtie ũrĩa maũndũ macio mangĩarigĩrĩirie.

 8 Rĩu ta thikĩrĩria, wee wendete ikeno,+

O wee ũikaraga ũrĩ na ũgitĩri, ũkiugaga ngoro-inĩ yaku ũũ:

“Niĩ no niĩ tu, na gũtirĩ ũngĩ tiga niĩ.+

Ndirĩ hĩndĩ ngaatuĩka mũtumia wa ndigwa.

Ndirĩ hĩndĩ ngaamenya ũhoro wa gũkuĩrũo nĩ ciana.”+

 9 No nĩ ũgaakorũo nĩ maũndũ maya merĩ hinahi, mũthenya o ũmwe:+

Gũkuĩrũo nĩ ciana, na gũtuĩka mũtumia wa ndigwa.

Magooka igũrũ rĩaku na gĩthimi kĩiyũru biũ+

Nĩ ũndũ wa* ũrogi waku mũingĩ na ithitũ ciaku ciothe.+

10 Wehokire waganu waku.

Ũkiuga ũũ: “Gũtirĩ mũndũ ũranyona.”

Ũũgĩ waku na ũmenyo nĩcio ciakũhĩtithirie,

Na ũkeĩra ngoro-inĩ yaku atĩrĩ: “Niĩ no niĩ tu, na gũtirĩ ũngĩ tiga niĩ.”

11 Ĩndĩ mwanangĩko nĩ ũgaagũkora,

Na ithitũ ciaku itikaũgirĩrĩria.

Thĩna nĩ ũgaagũkora; na ndũkahota kũwĩthema.

Ũgaakorererũo nĩ mwanangĩko wa na ihenya ũtarĩ wamenya ũhoro waguo.+

12 Wee thiĩ na mbere kũhũthĩra ithitũ ciaku na ũrogi waku mũingĩ,+

Ũrĩa ũkoretwo ũkĩĩnogia naguo kuuma wĩ mũnyinyi.

Hihi wahota kũgunĩka;

Hihi wahota gũtũma andũ magege.

13 Nĩ ũnogetio nĩ ataarani aku aingĩ.

Rĩu nĩ makĩrũgame na makũhonokie,

Acio mathathayagia igũrũ,* makarora njata,+

O acio mataaranaga hĩndĩ ya tũrũgamo twa mweri

Igũrũ rĩgiĩ maũndũ marĩa magaagũkora.

14 Atĩrĩrĩ, matariĩ o ta mahuti.

Nĩ magaacinwo nĩ mwaki.

Matingĩhota kwĩhonokia kuumana na hinya wa rũrĩrĩmbĩ.

Rũrĩrĩmbĩ rũu ti makara ma gũtũma mũndũ aigue ũrugarĩ,

Na ti mwaki mũndũ angĩikara thĩ mbere yaguo.

15 Ũguo nĩguo aragũri aku magaakorũo matariĩ harĩ we,

Arĩa ũkoretwo ũkĩĩnogia nao kuuma wĩ mũnyinyi.

Nĩ magaacangacanga, o mũndũ athiĩ mwena wake.

Gũtigaakorũo na mũndũ wa gũkũhonokia.+

48 Thikĩrĩriai ũhoro ũyũ, inyuĩ nyũmba ya Jakubu,

Inyuĩ mwĩĩtanagia na rĩĩtwa rĩa Isiraeli+

O inyuĩ muumanĩte na maĩ ma* Juda,

Inyuĩ mwĩhĩtaga na rĩĩtwa rĩa Jehova+

Na mũgakaĩra Ngai wa Isiraeli,

O na gũtuĩka mũtiĩkaga ũguo mũrĩ na ũhoro wa ma na ũthingu.+

 2 Tondũ meĩtanagia na itũũra rĩrĩa itheru+

Na makegiritania na Ngai wa Isiraeli,+

O we wĩtagwo Jehova mũnene wa ita.

 3 “Maũndũ marĩa mahĩtũku* nĩ ndamwĩrire o tene.

Makiuma kanua-inĩ gakwa niĩ mwene,

Na ngĩmamenyithania.+

Ngĩoya ikinya o narua, namo makĩhinga.+

 4 Nĩ gũkorũo nĩ ndamenyaga ũrĩ mũremi mũno

—Atĩ ngingo yaku ĩtariĩ o ta mũkiha wa kĩgera naguo thiithi waku ũtariĩ o ta gĩcango+—

 5 Nĩ ndakwĩrire o tene.

O na maũndũ macio matanekĩka, nĩ ndatũmire ũmaigue,

Nĩguo ndũkanoige atĩrĩ, ‘Mũhianano wakwa nĩguo ũmekĩte;

Mũhianano wakwa wa gwacũhio na mũhianano wakwa wa cuma* nĩyo yathanĩte mekwo.’

 6 Nĩ mũiguĩte na mũkona maũndũ macio mothe.

Na githĩ mũtiagĩrĩirũo kũmamenyithania?+

Kuuma rĩu ndĩramũmenyithia maũndũ merũ,+

Maũndũ ma hitho mũtarĩ mwamamenya.

 7 Maũndũ macio rĩu nĩ hĩndĩ marombwo, matiombirũo tene,

Maũndũ marĩa ũtarĩ waigua nginyagia ũmũthĩ,

Nĩgetha ndũkoige atĩrĩ, ‘Niĩ nĩ ndĩmoĩ.’

 8 Ti itherũ, ndũrĩ wamaigua,+ ndũrĩ wamamenya,

Na hau kabere matũ maku matiarĩ mahingũre.

Nĩ gũkorũo nĩ njũĩ atĩ nĩ wagĩte wĩhokeku mũno,+

Na ũtũire wĩtagwo mwĩhia kuuma rĩrĩa waciarirũo.+

 9 No nĩ ũndũ wa rĩĩtwa rĩakwa nĩ ngagirĩrĩria marakara makwa;+

Nĩ ũndũ wa rũgooco rwakwa nĩ ngeegirĩrĩria ndigagũũkĩrĩre,

Na ndigakũniina.+

10 Atĩrĩrĩ, niĩ nĩ ngũtheretie, no ti ta ũrĩa betha ĩtheragio.+

Nĩ ngũgeretie* thĩinĩ wa riiko rĩa gũtwekia rĩa mĩnyamaro.+

11 Nĩ ũndũ wakwa niĩ mwene, nĩ ũndũ wakwa niĩ mwene nĩ nguoya ikinya,+

Tondũ rĩrĩ, ingĩgĩtĩkĩra atĩa gũthahio niĩ mwene?+

Ndiheaga ũngĩ o wothe riri wakwa.*

12 Ta thikĩrĩria, wee Jakubu, na Isiraeli, o wee thuurĩte.

Niĩ no niĩ Ũrĩa ũmwe.+ Niĩ nĩ niĩ wa mbere; na nĩ niĩ wa mũico.+

13 Guoko gwakwa mwene nĩkuo gwaakire mũthingi wa thĩ,+

Na guoko gwakwa kwa ũrĩo gũgĩtambũrũkia igũrũ.+

Rĩrĩa ndaciĩta, irũgamaga hamwe.

14 Cokanĩrĩrai hamwe inyuothe na mũthikĩrĩrie.

Nũũ gatagatĩ-inĩ kao ũrĩ wamenyithania maũndũ maya?

Jehova nĩ amwendete.+

Nĩ akaahingia wendi wake wa gũũkĩrĩra Babuloni,+

Na guoko gwake nĩ gũgookĩrĩra Akalidei.+

15 Niĩ mwene nĩ njarĩtie, na nĩ ndĩmwĩtĩte.+

Nĩ ndĩmũrehete, na njĩra yake nĩ ĩkaagaacĩra.+

16 Nguhĩrĩriai, na mũthikĩrĩrie ũhoro ũyũ.

Kuuma o kĩambĩrĩria ndirĩ ndaria na hitho.+

Kuuma rĩrĩa ũndũ ũcio wekĩkire ndarĩ kuo.”

Na rĩu Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ andũmĩte, na* roho wake.

17 Jehova o we Mũkũũri waku, Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli ekuuga ũũ:+

“Niĩ Jehova, nĩ niĩ Ngai waku,

O we Ũrĩa ũkũrutaga nĩguo ũgunĩke wee mwene,*+

O we Ũrĩa ũgũtongoragia njĩra-inĩ ĩrĩa wagĩrĩirũo kũgerera.+

18 Na arĩ korũo no ũrũmĩrĩre maathani makwa!+

Thayũ waku ũngĩhaana o ta rũũĩ+

Naguo ũthingu waku ũhaane o ta makũmbĩ ma iria.+

19 Mbeũ yaku ĩngĩingĩha* o ta mũthanga

Nacio njiarũa ciaku cingĩhe o ta thanda cia mũthanga.+

Rĩĩtwa rĩao rĩtingĩkeherio kana rĩniinwo rĩehere mbere yakwa.”

20 Umai thĩinĩ wa Babuloni!+

Ũrai muume kũrĩ Akalidei!

Menyithaniai ũhoro ũcio na kayũ kanene mũkenete! Hunjiai ũhoro ũcio!+

Menyithaniai nginya ituri-inĩ cia thĩ.+

Ugai ũũ: “Jehova nĩ akũũrĩte Jakubu ndungata yake.+

21 Matianyotire hĩndĩ ĩrĩa aamatongoririe magĩtuĩkanĩria kũndũ kwanangĩku.+

Nĩ aatũmire maĩ matherere kuuma rwaro-inĩ rwa ihiga nĩ ũndũ wao;

Agĩatũrania rwaro rwa ihiga na agĩtũma maĩ moime ho.”+

22 Jehova oigĩte atĩrĩ, “Andũ arĩa aganu matirĩ thayũ mangĩkorũo naguo.”+

49 Ta thikĩrĩriai, inyuĩ icigĩrĩra,

Tegai matũ, inyuĩ ndũrĩrĩ cia kũraya.+

Jehova nĩ aanjĩtĩte o na itarĩ mũciare.*+

Kuuma rĩrĩa ndarĩ nda ya maitũ nĩ aagwetaga rĩĩtwa rĩakwa.

 2 Nĩ aatũmire kanua gakwa kahaane o ta rũhiũ rũũgĩ rwa njora;

Nĩ aahithĩte kĩĩruru-inĩ gĩa guoko gwake.+

Nĩ aathondekire ngĩtuĩka o ta mũguĩ mũnyorokie;

Nĩ aahithire thiaka-inĩ wake.

 3 Aanjĩrire ũũ: “Wee nĩwe ndungata yakwa, o wee Isiraeli,+

Ndungata ĩrĩa ngaahũthĩra kuonania ũgemu wakwa.”+

 4 No ngiuga atĩrĩ: “Ndĩĩnogetie tũhũ.

Ndahũthĩrire hinya wakwa ũndũ-inĩ ũtarĩ wa ma, wa tũhũ.

No hatarĩ nganja ciira wakwa ũrĩ na Jehova,*

Na mũcara wakwa ũrĩ* na Ngai wakwa.”+

 5 Na Jehova, o we Ũrĩa wanyũmbire kuuma rĩrĩa ndarĩ nda thĩinĩ nĩguo nduĩke ndungata yake,

Nĩ oigĩte atĩ nĩ ngaacokia Jakubu kũrĩ we,

Nĩguo Isiraeli acokanĩrĩre harĩ we.+

Nĩ ngaagoocithio maitho-inĩ ma Jehova,

Na Ngai wakwa agaakorũo arĩ hinya wakwa.

 6 Nake akiuga ũũ: “Ti kũiganu tu gũkorũo ũrĩ ndungata yakwa

Nĩguo warahũre mĩhĩrĩga ya Jakubu

Na ũcokie arĩa maahonokirio a Isiraeli.

No ningĩ nĩ ngũheanĩte ũtariĩ ta ũtheri wa ndũrĩrĩ,+

Nĩguo ũhonokio wakwa ũkinye nginya ituri-inĩ cia thĩ.”+

 7 Jehova o we Mũkũũri wa Isiraeli, Ũrĩa Mũtheru wake,+ ekuuga ũũ kũrĩ ũrĩa ũnyararĩtwo,+ kũrĩ ũrĩa ũthũũrĩtwo nĩ rũrĩrĩ, kũrĩ ndungata ya athani:

“Athamaki nĩ makoona na maarahũke,

Nao anene nĩ makaainamĩrĩra

Nĩ tondũ wa Jehova, ũrĩa mwĩhokeku,+

Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli, ũrĩa ũgũthuurĩte.”+

 8 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte:

“Hĩndĩ ya gwĩtĩkĩrĩka* nĩ ndagũcokeirie ũhoro,+

Na mũthenya wa ũhonokio nĩ ndagũteithirie;+

Ndaikarire ngĩkũgitagĩra nĩguo ngũneane ũtariĩ ta kĩrĩkanĩro nĩ ũndũ wa andũ,+

Nĩguo ũthondeke bũrũri rĩngĩ,

Na ũtũme megwatĩre igai rĩao rĩrĩa rĩanangĩku,+

 9 Nĩguo wĩre arĩa mohetwo atĩrĩ, ‘Umai mũthiĩ!’+

Na arĩa marĩ nduma-inĩ ũmeere atĩrĩ,+ ‘Umĩrai!’

Nao makaarĩagĩra njĩra-inĩ,

Njĩra-inĩ ciothe iria itarĩ kĩndũ* nĩkuo makaarĩithagio.

10 Matikaahũta kana manyote,+

O na ũrugarĩ mũnene kana riũa rĩtikaamacina.+

Nĩ gũkorũo Ũrĩa ũmaiguagĩra tha nĩ akaamatongoria,+

Na amatware matherũkĩro-inĩ ma maĩ.+

11 Irĩma ciakwa ciothe nĩ ngaacitua njĩra,

Nacio barabara ciakwa iria nene nĩ ikaambatĩrio.+

12 Atĩrĩrĩ, aya maroka kuuma kũndũ kũraya,+

Na rĩrĩ, aya nao maroima mwena wa rũgongo na wa ithũĩro,

Nao aya makoima bũrũri wa Sinimu.”+

13 Anĩrĩra nĩ gĩkeno, wee igũrũ, na ũkene, wee thĩ.+

Irĩma nĩ icanjamũke na cianĩrĩre ikenete.+

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ omĩrĩirie andũ ake,+

Nao andũ ake arĩa ahinyĩrĩrĩku nĩ amaiguagĩra tha.+

14 No Zayuni yaikarire ĩkiugaga atĩrĩ:

“Jehova nĩ andiganĩirie,+ Jehova nĩ ariganĩirũo nĩ niĩ.”+

15 Hihi mũtumia no ariganĩrũo nĩ kaana karĩa arongithia

Kana age kũiguĩra tha mũrũwe ũrĩa woimire nda yake?

O na atumia acio mangĩriganĩrũo, niĩ ndirĩ hĩndĩ ingĩriganĩrũo nĩwe.+

16 Atĩrĩrĩ, nĩ ngũcongete hĩ-inĩ ciakwa.

Nacio thingo ciaku ikoragwo mbere yakwa hingo ciothe.

17 Ariũ aku maracoka mahiũhĩte.

Arĩa maakũnyaririre na magĩkwananga nĩ magaakweherera.

18 Tiira maitho maku ũrore kũndũ guothe.

Othe maracokanĩrĩra hamwe.+

Maroka kũrĩ wee.

Jehova ekuuga ũũ, “O ta ũrĩa ndũũraga muoyo,

Ũkaamehumba othe o ta mathaga,

Na ũmeyohe ũmanyitĩtie o ta ũrĩa mũhiki ekaga.

19 O na gũtuĩka kũndũ gwaku nĩ kwaanangĩtwo na gũgatiganĩrio na bũrũri waku ũgathũkangio,+

Nĩ gũgaakundera kwage kũiganĩra andũ arĩa magaaikara kuo,+

Nao arĩa maakũmeretie+ magaakorũo kũraya nawe.+

20 Ariũ arĩa maaciarirũo hĩndĩ ĩyo wakuĩrĩirũo nĩ makooiga ũũ ũkĩiguaga,

‘Handũ haha nĩ hanini ndiraiganĩra.

Thondekera handũ hangĩ ha gũikara gũkũ.’+

21 Na nĩ ũkooria atĩrĩ ngoro-inĩ yaku,

‘Ithe wa aya-rĩ, nũũ,

Nĩ gũkorũo ndĩ mũtumia ũkuĩrĩirũo nĩ ciana na ndĩ thata,

Na ndwarĩtwo ithamĩrio ndĩ mũndũ wohetwo?

Nũũ warerire aya?+

Atĩrĩrĩ, ndatigirũo ndĩ wiki,+

Kwoguo-rĩ, aya moimĩte kũ?’”+

22 Ũũ nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene ekuuga:

“Atĩrĩrĩ, nĩ ngaambararĩria ndũrĩrĩ guoko gwakwa,

Nĩ ngaambararĩria ikundi cia andũ kĩmenyithia gĩakwa.*+

Na nĩ makaarehe ariũ aku mamanyitĩte na moko mao*

Na makuue airĩtu aku na ciande ciao.+

23 Athamaki nĩ magaatuĩka a gũkũrũmbũiya,+

Nao airĩtu ao matuĩke a gũgũtumberia.

Nĩ magaakũinamĩrĩra maturumithĩtie mothiũ mao thĩ+

Na macũne rũkũngũ rwa magũrũ maku,+

Na nĩ ũkaamenya atĩ niĩ nĩ niĩ Jehova;

Arĩa maigaga kĩĩrĩgĩrĩro kĩao harĩ niĩ matigaaconorithio.”+

24 Hihi arĩa manyitĩtwo mĩgwate no marutwo kuuma harĩ njamba ĩrĩ hinya,

Kana hihi arĩa matahĩtwo nĩ mũndũ mũhinyanĩrĩria mahonokio?

25 No Jehova oigĩte ũũ:

“O na arĩa matahĩtwo nĩ njamba ĩrĩ hinya nĩ makaarutwo ho,+

Nao arĩa matahĩtwo nĩ mũndũ mũhinyanĩrĩria nĩ makaahonokio.+

Nĩ ngaaregana na arĩa mareganaga nawe,+

Na nĩ ngaahonokia ariũ aku mwene.

26 Nĩ ngaatũma arĩa mamũhinyagĩrĩria marĩe nyama cia mĩĩrĩ yao ene,

Na o ta ũrĩa ndibei ĩrĩ cama ĩrĩĩaga mũndũ, makaarĩĩo nĩ thakame yao ene.

Na andũ othe nĩ makaamenya atĩ niĩ nĩ niĩ Jehova,+

Mũhonokia waku+ na Mũkũũri waku,+

Ũrĩa ũrĩ Hinya wa Jakubu.”+

50 Jehova ekuuga atĩrĩ:

“Marĩ kũ marũa ma ndigano+ ma maitũguo, ũrĩa ndaingatire?

Kana hihi ndakwendirie harĩ ũ gatagatĩ-inĩ ka arĩa ndarĩ na thiirĩ wao?

Atĩrĩrĩ, weendirio nĩ ũndũ wa mahĩtia maku mwene,+

Na maitũguo aaingatirũo nĩ ũndũ wa mehia maku mwene.+

 2 Nĩ kĩĩ gĩagĩtũmire gũkũ kwage mũndũ rĩrĩa ndokire?

Nĩ kĩĩ gĩatũmire haage mũndũ ũgwĩtĩka rĩrĩa ndetanire?+

Hihi guoko gwakwa nĩ gũkuhĩha gũkuhĩhĩte ũndũ gũtangĩhota gũkũũra,

Kana hihi ndirĩ na hinya wa kũhonokania?+

Atĩrĩrĩ, niĩ nĩ ndũmaga iria rĩhũe kũgerera uuge wakwa;+

Nĩ ndũmaga njũũĩ ituĩke werũ.+

Thamaki ciakuo ikabutha nĩ ũndũ wa kwaga maĩ,

Na igakua nĩ ũndũ wa kũnyota.

 3 Igũrũ ndĩrĩhumbaga nduma,+

Na ngatua nguo ya ikũnia taama warĩo wa kwĩhumbĩra.”

 4 Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ aheete niĩ rũrĩmĩ rwa arĩa marutĩtwo maũndũ,*+

Nĩgetha menyage ũrĩa batiĩ gũcokeria* ũrĩa mũnogu na kiugo kĩrĩa kĩagĩrĩire.+

Anjũkĩragia rũcinĩ o rũcinĩ;

Okĩragia gũtũ gwakwa gũthikĩrĩrie o ta arĩa marutĩtwo maũndũ.+

 5 Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ ahingũrĩte gũtũ gwakwa,

Na niĩ ndiarĩ mũremi.+

Ndiigana kwĩhũgũra na kũngĩ.+

 6 Ndaneanire mũgongo wakwa kũrĩ arĩa maahũũraga

Na ngĩneana makai makwa kũrĩ arĩa maamunyire nderu.

Ndiahithire ũthiũ wakwa ndũgekwo maũndũ ma gĩconoko na gũtuĩrũo mata.+

 7 Ĩndĩ Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ ekũndeithia.+

Nĩkĩo ndirĩ hĩndĩ ingĩigua njonokete.

Nĩkĩo ndũmĩte ũthiũ wakwa ũhaane o ta ihiga rĩũmũ,+

Na nĩ njũĩ atĩ ndigaconorithio.

 8 Ũrĩa ũnduaga mũthingu arĩ hakuhĩ.

Nũũ hihi ũngĩĩthitanga?*+

Nĩ tũkĩrũgame hamwe.*

Nũũ ũrĩ na ciira na niĩ?

Nĩ oke kũrĩ niĩ.

 9 Na rĩrĩ, Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ ekũndeithia.

Nũũ hihi ũkoiga atĩ nĩ njĩhĩtie?

Atĩrĩrĩ, othe magaathira o ta nguo.

Makaarĩo nĩ memenyi.

10 Nũũ gatagatĩ-inĩ kanyu wĩtigĩrĩte Jehova

Na agathikĩrĩria mũgambo wa ndungata yake?+

Nũũ wanagerera nduma-inĩ ndumanu, gũtarĩ na ũtheri o na mũnini?

Nĩ ehokage rĩĩtwa rĩa Jehova na egiritanagie na* Ngai wake.

11 “Atĩrĩrĩ, inyuĩ inyuothe mũrakia mwaki,

Na mũgatũma thandĩ ciũmbũke,

Gererai ũtheri-inĩ wa mwaki wanyu,

Gatagatĩ-inĩ ga thandĩ icio mwakĩtie.

Ũndũ ũyũ nĩguo mũkaamũkĩra kuuma guoko-inĩ gwakwa:

Mũgaakoma thĩ mũrĩ na ruo rũingĩ.

51 “Ta thikĩrĩriai, inyuĩ mũrathingata ũthingu,

Inyuĩ mũracaria Jehova.

Rorai rwaro rwa ihiga rũrĩa mwenjirũo kuuma harĩ ruo

Na mũrore kware ya mahiga ĩrĩa mwenjirũo kuuma harĩ yo.

 2 Rorai Iburahimu ithe wanyu

Na Sara+ ũrĩa wamũciarire inyuĩ.*

Nĩ gũkorũo Iburahimu aarĩ wiki rĩrĩa ndamwĩtire,+

Ngĩmũrathima na ngĩmũtua rũrĩrĩ rũnene.+

 3 Tondũ Jehova nĩ akoomĩrĩria Zayuni.+

Nĩ akaahooreria kũndũ gwakuo guothe kũrĩa kwanangĩku,+

Na werũ wakuo akaaũtua o ta Edeni+

Naguo werũ wakuo ũrĩa mwaraganu aũtue o ta mũgũnda wa Jehova.+

Gĩkeno na ndũhiũ nĩ ikooneka kuo,

Gũcokia ngatho o hamwe na nyĩmbo.+

 4 Thikĩrĩriai inyuĩ andũ akwa,

Na mũũhe matũ manyu, inyuĩ rũrĩrĩ rwakwa.+

Nĩ gũkorũo watho nĩ ũkooima harĩ niĩ,+

Na hande kĩhooto gĩakwa kĩrĩ ta ũtheri harĩ ikundi cia andũ.+

 5 Ũthingu wakwa nĩ ũkuhĩrĩirie.+

Ũhonokio wakwa nĩ ũkooneka,+

Namo moko makwa nĩ magaatuĩra ikundi cia andũ.+

Icigĩrĩra nĩ ikaaiga kĩĩrĩgĩrĩro gĩacio harĩ niĩ,+

Na cieterere guoko gwakwa.*

 6 Tiirai maitho manyu na igũrũ,

Na mũrore thĩ.

Nĩ gũkorũo igũrũ rĩgaathirĩrĩkĩra o ta ndogo;

Nayo thĩ ĩgaathira o ta nguo,

Na aikari ayo makue o ta rwagĩ.

Ĩndĩ ũhonokio wakwa ũgaakorũo ũrĩ wa tene na tene,+

Naguo ũthingu wakwa ndũrĩ hĩndĩ ũgaathira.*+

 7 Thikĩrĩriai, inyuĩ mũĩ ũhoro wa ũthingu,

Inyuĩ andũ arĩa mũrĩ na watho* wakwa ngoro-inĩ cianyu.+

Mũtigetigĩre inyũrũri cia andũ,

Na mũtikainaine nĩ ũndũ wa irumi ciao.

 8 Tondũ nĩ makaarĩo nĩ memenyi o ta nguo;

Memenyi ĩrĩa ĩrĩaga* nguo nĩ ĩkaamatharĩkĩra o ta guoya wa ngʼondu.+

No ũthingu wakwa ũgũtũũra tene na tene,

Naguo ũhonokio wakwa ũtũũre njiarũa-inĩ ciothe.”+

 9 Arahũka! Arahũka! Wĩhumbe hinya,

Wee guoko kwa Jehova!+

Arahũka ta matukũ-inĩ marĩa ma tene, o ta njiarũa-inĩ iria ihĩtũkĩte.

Na githĩ tiwe watinangirie Rahabu*+ tũcunjĩ,

Na ũgĩthecanga nyamũ nene ya iria-inĩ?+

10 Na githĩ wee tiwe wahũithirie iria, maĩ marĩa ma kũndũ kũriku mũno?+

Ũgĩtũma kũrĩa kũriku iria-inĩ gũtuĩke njĩra ya kũgererũo nĩ arĩa maakũũrirũo?+

11 Andũ arĩa akũũre a Jehova nĩ magaacoka.+

Nĩ magooka Zayuni makĩanagĩrĩra nĩ gũkena,+

Gĩkeno gĩtarathira gĩgaatuĩka thũmbĩ yao.*+

Magaakorũo na gĩkeno na ndũhiũ,

Na kĩeha na gũcaya nĩ igaathira biũ.+

12 “Niĩ mwene nĩ niĩ ndĩrakũũmĩrĩria.+

Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma wĩtigĩre mũndũ na nĩ wa gũkua+

Na wĩtigĩre mũrũ wa mũndũ na ahoohaga o ta nyeki nduru?

13 Nĩ kĩĩ gĩtũmaga ũriganĩrũo nĩ Jehova Mũũmbi waku,+

O we watambũrũkirie igũrũ+ na agĩaka mũthingi wa thĩ?

Na waikaraga mũthenya wothe wĩtigĩrĩte marakara ma mũhinyanĩrĩria,*

Ta aarĩ na ũhoti wa gũkũniina.

Rĩu-rĩ, marakara ma mũhinyanĩrĩria makĩrĩ kũ?

14 Ũrĩa ũinamĩrĩire nĩ ũndũ wa mĩnyororo nĩ ekũrekererio ica ikuhĩ;+

Ndagakua na aikũrũke irima-inĩ,

O na mũgate wake ndũrĩ hĩndĩ ũkaaga.

15 No niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai wanyu,

O we unjugaga iria na agatũma makũmbĩ ma rĩo mahũyũke+

—Rĩĩtwa rĩake nĩ Jehova mũnene wa ita.+

16 Nĩ ngeekĩra ciugo ciakwa kanua-inĩ gaku,

Na ngũhumbĩre na kĩĩruru gĩa guoko gwakwa,+

Nĩgetha hande igũrũ na njake mũthingi wa thĩ+

Na njĩre Zayuni ũũ, ‘Wee nĩwe andũ akwa.’+

17 Arahũka! Arahũka! Ũkĩra, wee Jerusalemu,+

Wee ũnyuĩte kuuma guoko-inĩ kwa Jehova gĩkombe gĩake kĩa marakara.

Nĩ ũnyuĩrĩire gĩkombe kĩa ndibei;

Nĩ ũinĩkĩrĩirie gĩkombe kĩrĩa gĩtũmaga mũndũ atũgũge.+

18 Harĩ ariũ ake othe arĩa aaciarire, gũtirĩ o na ũmwe wĩ ho wa kũmũtongoria,

Na harĩ ariũ ake othe arĩa aarerire gũtirĩ o na ũmwe ũmũnyitĩte guoko.

19 Maũndũ maya merĩ nĩ magũkorete.

Nũũ ũgũkũiguĩra tha?

Kũniinwo na kwanangwo, ngʼaragu o na rũhiũ rwa njora!+

Nũũ ũgũkũũmĩrĩria?+

20 Ariũ aku nĩ maringĩkĩte.+

Makomete kona-inĩ ciothe cia barabara*

O ta ngʼondu cia gĩthaka irĩ neti-inĩ.

Maiyũirũo nĩ mangʼũrĩ ma Jehova, magakũũmwo nĩ Ngai waku.”

21 Nĩ ũndũ ũcio thikĩrĩria ũhoro ũyũ,

Wee mũtumia ũyũ ũnyarirĩkĩte na ũkarĩĩo, no ti kũrĩĩo nĩ ndibei.

22 Ũũ nĩguo Jehova Mwathani waku oigĩte, o we Ngai waku ũrĩa ũgitagĩra andũ ake:

“Atĩrĩrĩ, nĩ ngweheria guoko-inĩ gwaku gĩkombe kĩrĩa gĩtũmaga mũndũ atũgũge,+

Gĩkombe kĩa ndibei, gĩkombe gĩakwa kĩa marakara;

Ndũrĩ hĩndĩ ũgaakĩnyuĩra rĩngĩ.+

23 Nĩ ngaakĩneana guoko-inĩ kwa arĩa makũnyariraga,+

Arĩa maakwĩrire atĩrĩ, ‘Inamĩrĩra nĩguo tũgerere igũrũ rĩaku!’

Kwoguo ũgĩtua mũgongo waku ta arĩ thĩ

Ta arĩ barabara yao ya kũgerera.”

52 Arahũka! Arahũka! Wĩhumbe hinya,+ wee Zayuni!+

Wĩhumbe nguo ciaku iria thaka,+ wee Jerusalemu, itũũra rĩrĩa itheru!

Nĩ gũkorũo gũtirĩ hĩndĩ mũndũ ũtarĩ mũruu na ũrĩa ũtarĩ mũtheru magaacoka gũtonya thĩinĩ waku.+

 2 Wĩribaribe rũkũngũ, ũkĩra na ũikarĩre gĩtĩ, wee Jerusalemu.

Wĩyohore mĩnyororo ĩyo ĩrĩ ngingo-inĩ yaku, wee mwarĩ wa Zayuni ũnyitĩtwo mĩgwate.+

 3 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova ekuuga:

“Mwendirio mũtarutĩirũo kĩndũ,+

Na mũgaakũũrũo mũtarutĩirũo mbeca.”+

 4 Nĩ gũkorũo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene oigĩte ũũ:

“Tene andũ akwa nĩ maaikũrũkire Misiri gũikara kuo marĩ ta ageni;+

Thutha ũcio Ashuri ĩkĩmahinyĩrĩria hatarĩ gĩtũmi.”

 5 “Rĩu njagĩrĩirũo gwĩka atĩa?” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

“Nĩ gũkorũo andũ akwa maatahirũo o ũguo tũhũ.

Nao arĩa mathanaga igũrũ rĩao no kwanĩrĩra managĩrĩra nĩ ũhootani,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga,

“Na hĩndĩ ciothe, mũthenya wothe, rĩĩtwa rĩakwa nĩ rĩagagĩrũo gĩtĩo.+

 6 Nĩ ũndũ ũcio andũ akwa nĩ makaamenya rĩĩtwa rĩakwa;+

Nĩ ũndũ ũcio mũthenya ũcio nĩ makaamenya atĩ niĩ nĩ niĩ njugĩte ũguo.

Ĩni, nĩ niĩ njugĩte ũguo!”

 7 Kũu irĩma igũrũ-rĩ, kaĩ magũrũ ma ũrĩa ũrehaga ũhoro mwega nĩ mathaka-ĩ,+

Ũrĩa ũhunjagia ũhoro wa thayũ,+

Ũrĩa ũrehaga ũhoro mwega wa ũndũ mwagĩrĩru makĩria,

Ũrĩa ũhunjagia ũhoro wa ũhonokio,

Ũrĩa wĩraga Zayuni ũũ: “Ngai waku nĩ atuĩkĩte Mũthamaki!”+

 8 Ta thikĩrĩria! Arangĩri aku nĩ kwanĩrĩra maranĩrĩra.

Maroigĩrĩria marĩ hamwe nĩ gĩkeno,

Nĩ gũkorũo nĩ makeeyonera wega* rĩrĩa Jehova agaacokanĩrĩria Zayuni rĩngĩ.

 9 Kenai, anĩrĩrai mũkenete mũrĩ hamwe, inyuĩ mwanangĩko wa Jerusalemu,+

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ omĩrĩirie andũ ake;+ nĩ akũũrĩte Jerusalemu.+

10 Jehova nĩ aguũrĩtie guoko gwake gũtheru mbere ya maitho ma ndũrĩrĩ ciothe;+

Ituri ciothe cia thĩ nĩ ikoona ciĩko cia kũhonokania cia* Ngai witũ.+

11 Garũrũkai, garũrũkai, umai kuo,+ mũtikahutie kĩndũ gĩtarĩ gĩtheru!+

Umai thĩinĩ wake,+ ikarai mũrĩ atheru,

Inyuĩ mũkuuaga indo cia Jehova.+

12 Nĩ gũkorũo mũtikoima kuo mũrĩ na guoya,

O na mũtikabatara kũũra,

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ agaathiĩ arĩ mbere yanyu,+

Na Ngai wa Isiraeli nĩ agaakorũo arĩ thutha wanyu amũgitĩire.+

13 Atĩrĩrĩ, ndungata yakwa+ nĩ ĩgeeka maũndũ na ũũgĩ.

Nĩ ĩkaambarario na igũrũ,

Nĩ ĩkaanenehio na ĩtũũgĩrio mũno.+

14 O ta ũrĩa andũ maamĩrorire magegete

—Tondũ mũhianĩre wayo nĩ wathũkangĩtio gũkĩra wa mũndũ ũngĩ o wothe

Na mũũmbĩre wayo mwega ũgathũkio gũkĩra wa andũ—

15 Ũguo noguo ĩkaamakia ndũrĩrĩ.+

Athamaki nĩ makaahinga tũnua twao* mbere yayo,+

Tondũ nĩ makoona maũndũ marĩa matarĩ merũo

Na mecirie ũhoro wa maũndũ marĩa matarĩ maigua.+

53 Nũũ ũgĩĩte na wĩtĩkio harĩ ũndũ ũrĩa ũiguĩtwo kuuma kũrĩ ithuĩ?*+

Na ha ũhoro wa guoko kwa Jehova-rĩ,+ hihi nũũ ũguũrĩirio?+

 2 Agaathundũka ta thuuna+ arĩ mbere yake,* o ta mũri ũrathundũka bũrũri-inĩ mũngʼaru.

Ndarĩ na mũũmbĩre mwega, kana ũgemu o wothe;+

Na rĩrĩa twamuona, mũhianĩre wake ndũtũgucagĩrĩria harĩ we.*

 3 Nĩ aanyararĩtwo na nĩ eethemagwo nĩ andũ,+

Mũndũ ũngĩataũkĩirũo* nĩ ũhoro wa kũigua ruo na akamenya ũhoro wa kũrwara.

Nĩ ta ũthiũ wake wahithĩtwo tũtikae kũwona.*

Nĩ aanyararĩtwo, na ithuĩ tũkĩmuona ta atarĩ kĩene.+

 4 Ti itherũ we mwene nĩ aakuuire mĩrimũ itũ,+

Na agĩkuua ruo rwitũ.+

No ithuĩ twamuonaga ahaana mũndũ mũhũũre, ũgũthĩtwo na akanyamario nĩ Ngai.

 5 No aathecirũo+ nĩ ũndũ wa mehia maitũ;+

Akĩhehenjwo nĩ ũndũ wa mahĩtia maitũ.+

Akĩherithio nĩguo ithuĩ tũkorũo na thayũ,+

Na nĩ ũndũ wa ironda ciake ithuĩ nĩ twahonirio.+

 6 Ithuothe tũcangacangĩte o ta ngʼondu,+

O mũndũ athiĩte na njĩra yake,

Na Jehova nĩ atũmĩte mahĩtia maitũ ithuothe mathiĩ harĩ ũcio.+

 7 Nĩ aahinyĩrĩirio,+ na we mwene agĩtĩkĩra kũhinyĩrĩrio,+

No ndaigana gũtumũra kanua gake.

Aatwarirũo o ta ngʼondu ĩgĩthiĩ gũthĩnjwo,+

O ta mwatĩ ũkirĩte ũrĩ mbere ya arĩa marawenja,

Na ndaigana gũtumũra kanua gake.+

 8 Nĩ ũndũ wa kĩgirĩrĩria* na ituĩro nĩ eeheririo;

Na nũũ ũngĩrũmbũyania na ũhoro wa rũciaro rwake?*

Nĩ gũkorũo nĩ eeheririo bũrũri-inĩ wa arĩa marĩ muoyo;+

Tondũ wa mehia ma andũ akwa akĩhũũrũo iboko.*+

 9 Na akĩheo handũ ha gũthikwo* hamwe na andũ aganu,+

Na hamwe na itonga* hĩndĩ ya gĩkuũ gĩake,+

O na gũtuĩka ndarĩ ũndũ mũũru eekĩte

Na gũtirĩ maheeni maarĩ kanua-inĩ gake.+

10 Ĩndĩ warĩ wendi wa Jehova* kũmũhehenja, na akĩreka arware.

Angĩkorũo nĩ ũkũneana muoyo wake ũrĩ igongona rĩa mahĩtia,+

Nĩ akoona mbeũ yake,* nĩ akoongerera matukũ make,+

Na kũgerera harĩ we wendi wa Jehova nĩ ũgaakinyanĩra.+

11 Na nĩ ũndũ wa mĩtangĩko yake,* nĩ akoona na aiganĩre.

Kũgerera ũmenyo wake, ũcio mũthingu, o we ndungata yakwa,+

Nĩ agaatũma andũ aingĩ matuwo athingu,+

Na nĩ agaakuua mahĩtia mao.+

12 Tondũ wa ũguo nĩ ngaamũhe handũ gatagatĩ-inĩ ka andũ aingĩ,

Na nĩ akaagayana indo cia gũtahwo hamwe na andũ arĩa marĩ hinya,

Tondũ nĩ aarutire muoyo wake nginya agĩkua+

Na agĩtaranĩrio hamwe na ehia;+

Agĩkuua mehia ma andũ aingĩ,+

Na agĩthaithanĩrĩra andũ arĩa ehia.+

54 “Anĩrĩra ũkenete, wee mũtumia ũyũ thata ũtarĩ wagĩa ciana!+

Canjamũka na wanĩrĩre nĩ gũkena,+ wee ũtarĩ waigua ruo rwa kũgĩa mwana,+

Nĩ gũkorũo ariũ a* ũrĩa ũtiganĩirio nĩ aingĩ

Gũkĩra ariũ a mũtumia ũrĩa wĩ na mũthuri,”*+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte.

 2 “Aramia handũ harĩa hema yaku ĩrĩ.+

Tambũrũkia itambaya cia gĩikaro gĩaku kĩrĩa kĩamũre na kĩrĩ riri.

Ndũkareke ũndũ ũkũgirĩrĩrie, raihia tũmĩkanda twa hema yaku,

Na ũrũmie mĩcumarĩ ya hema yaku.+

 3 Nĩ gũkorũo nĩ ũgaatherema mwena wa ũrĩo na wa ũmotho.

Rũciaro rwaku nĩ rũkegwatĩra ndũrĩrĩ,

Na nĩ rũgaatũũra matũũra-inĩ marĩa matiganĩirio.+

 4 Ndũgetigĩre,+ tondũ ndũgaaconorithio;+

Na ndũkaigue ũconokete, tondũ ndũrĩ hĩndĩ ũgaakua ngoro.

Nĩ gũkorũo nĩ ũkaariganĩrũo nĩ gĩconoko kĩa ũnyinyi waku,

Na ndũkaaririkana rĩngĩ kĩnyũrũri gĩa gũkorũo ũrĩ mũtumia wa ndigwa.”

 5 “Nĩ gũkorũo Mũũmbi Waku Ũrĩa Mũnene+ nĩ ta arĩ we mũthuri* waku,+

Rĩĩtwa rĩake nĩ Jehova mũnene wa ita,

Nake Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli nĩwe Mũkũũri waku.+

Ageetagwo Ngai wa thĩ yothe.+

 6 Tondũ Jehova aagwĩtire ta warĩ mũtumia mũtiganĩrie na mũthuthĩku nĩ kĩeha,+

O ta mũtumia wahikĩte arĩ mwĩthĩ agacoka agateo,” ũguo nĩguo Ngai waku oigĩte.

 7 “Nĩ ndagũtiganĩirie kwa ihinda inyinyi,

Ĩndĩ nĩ ngaagũcokanĩrĩria ndĩ na tha nyingĩ.+

 8 Nĩ ndahithire ũthiũ wakwa kuuma harĩ wee kwa ihinda inyinyi ndĩ na marakara maingĩ mũno,+

Ĩndĩ nĩ ngaakũiguĩra tha ndĩ na wendo mwĩhokeku wa tene na tene,”+ ũguo nĩguo Jehova Mũkũũri waku+ oigĩte.

 9 “Ũndũ ũyũ harĩ niĩ ũtariĩ ta matukũ marĩa ma hĩndĩ ya Nuhu.+

O ta ũrĩa ndehĩtire atĩ maĩ ma hĩndĩ ya Nuhu matikaahumbĩra thĩ rĩngĩ-rĩ,+

Noguo ndĩhĩtĩte atĩ ndirĩ hĩndĩ ĩngĩ ngaakũrakarĩra o na kana ngũkũũme.+

10 Nĩ gũkorũo irĩma no cieherio

O natuo tũrĩma no tũinainio,

Ĩndĩ wendo wakwa mwĩhokeku ndũrĩ hĩndĩ ũkeeherio harĩ we,+

O na kana kĩrĩkanĩro gĩakwa gĩa thayũ kĩinainio,”+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte, o we ũkũiguagĩra tha.+

11 “Atĩrĩrĩ wee mũtumia ũyũ mũnyarirĩku,+ o wee ũthukathukĩtwo nĩ kĩhuhũkanio, na ndũrĩ na wa gũkũhooreria,+

Nĩ ngwara mahiga maku na thimiti nyũmũ

Naguo mũthingi waku ndĩwake na mahiga ma safia.+

12 Thingo ciaku harĩa igũrũ ngũcithondeka na mahiga ma rubi,

Nacio ihingo ciaku ndĩcithondeke na mahiga marahenahenia,*

Na mĩhaka yaku yothe ndĩmĩthondeke na mahiga ma goro.

13 Na ariũ aku othe* nĩ makaarutwo nĩ Jehova,+

Naguo thayũ wa ariũ aku* nĩ ũgaakorũo ũrĩ mũingĩ.+

14 Nĩ ũkaahandwo ũrũmĩte wega thĩinĩ wa ũthingu.+

Nĩ ũgaakorũo weheretio ũkaraihanĩrĩria na ũhinyanĩrĩria,+

Ndũrĩ ũndũ ũgeetigĩra na ndũgakorũo na gĩtũmi gĩa kũigua guoya,

Nĩ gũkorũo ndũgaagũkuhĩrĩria.+

15 Mũndũ o wothe angĩgagũtharĩkĩra,

Ti niĩ ngaakorũo njathanĩte.

Mũndũ o wothe ũrĩa ũgaagũtharĩkĩra nĩ akaagwa nĩ ũndũ waku.”+

16 “Atĩrĩrĩ, niĩ mwene nĩ niĩ ndombire bundi,

Ũrĩa ũhuuhaga mwaki wa makara,

Naguo wĩra wake ũgathondeka itharaita rĩa mbaara.

Ningĩ niĩ mwene nĩ niĩ ndombire mũndũ wa kũrehe mwanangĩko.+

17 Gũtirĩ itharaita rĩa mbaara rĩthondeketwo nĩ ũndũ waku rĩkaagaacĩra,+

Na nĩ ũgaatuĩra rũrĩmĩ o ruothe rũrĩa rũgaagũũkĩrĩra hĩndĩ ya ciira.

Rĩu nĩrĩo igai rĩa ndungata cia Jehova,

Naguo ũthingu wao uumĩte kũrĩ niĩ,” ũguo nĩguo Jehova oigĩte.+

55 Ũkai, inyuĩ inyuothe mũnyotete,+ ũkai mũnyue maĩ!+

Na inyuĩ mũtarĩ mbeca-rĩ, ũkai, mũgũre na mũrĩe!

Ũkai, mũgũre ndibei na iria+ mũtarĩ mbeca na hatarĩ marĩhi.+

 2 Nĩ kĩĩ gĩtũmaga mũtũũre mũrutaga mbeca harĩ mũgate ũtarĩ wa biũ,

Nĩ kĩĩ gĩtũmaga mũhũthĩre mbeca cianyu iria mũthũkũmĩte* harĩ maũndũ matangĩmũguna?

Ta thikĩrĩriai na kinyi, na mũrĩe indo iria njega,+

Na nĩ mũgũkenera mũno indo iria njega kũna.*+

 3 Tegai matũ manyu na mũũke kũrĩ niĩ.+

Thikĩrĩriai, na nĩ mũgũtũũra muoyo,

Na ti itherũ nĩ ngaarĩkanĩra na inyuĩ kĩrĩkanĩro gĩa gũtũũra tene na tene+

Kũringana na ciugo cia kwĩhokeka iria Daudi eerirũo na wendo mwĩhokeku.+

 4 Atĩrĩrĩ, ũcio nĩ ndamũtuire mũira+ kũrĩ ndũrĩrĩ,

Na ngĩmũtua mũtongoria+ na mũnene+ wa ndũrĩrĩ.

 5 Na rĩrĩ, nĩ ũgeeta rũrĩrĩ rũrĩa ũtoĩ,

Na andũ a rũrĩrĩ arĩa matakũĩ nĩ magaatengʼera moke kũrĩ wee

Nĩ ũndũ wa Jehova Ngai waku,+ o we Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,

Tondũ nĩ agaakũgoocithia.+

 6 Cariai Jehova hĩndĩ ĩrĩa angĩoneka.+

Mũkaĩrei hĩndĩ ĩrĩa arĩ hakuhĩ.+

 7 Mũndũ ũrĩa mwaganu nĩ atigane na mĩthiĩre yake+

Na ũrĩa wĩkaga maũndũ moru atigane na methugunda make;

Nĩ acokerere Jehova, na nĩ ekũmũiguĩra tha,+

Nĩ acokerere Ngai witũ, nĩ gũkorũo nĩ ekuohanĩra na njĩra nene.*+

 8 “Nĩ gũkorũo meciria makwa timo meciria manyu,+

Nacio njĩra cianyu ticio njĩra ciakwa,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

 9 “Tondũ o ta ũrĩa igũrũ rĩraihanĩrĩirie na thĩ,

Noguo njĩra ciakwa iraihanĩrĩirie na njĩra cianyu

Na noguo meciria makwa maraihanĩrĩirie na meciria manyu.+

10 Nĩ gũkorũo o ta ũrĩa mbura na mbarabu citĩkaga kuuma igũrũ

Na iticokaga kuo itaihũgĩtie thĩ, na igatũma mĩmera ĩthundũke na ĩrute maciaro,

Ikaheana mbegũ kũrĩ mũhandi wa mbegũ na mũgate kũrĩ mũrĩi-rĩ,

11 Ũguo noguo kiugo kĩrĩa kiumaga kanua gakwa gĩgaakorũo gĩtariĩ.+

Gĩtigaacoka harĩ niĩ gĩtarĩ na moimĩrĩro,+

Ĩndĩ no mũhaka gĩkaahingia ũndũ o wothe ndĩrenda,*+

Na hatarĩ nganja nĩ gĩkaagaacĩra ũndũ-inĩ ũrĩa ndĩgĩtũmĩte kĩhingie.

12 Nĩ gũkorũo nĩ mũkoimagara mũkenete,+

Na mũcokio na thayũ.+

Irĩma o hamwe na tũrĩma nĩ igaakena na cianĩrĩre nĩ gĩkeno irĩ mbere yanyu,+

Nayo mĩtĩ yothe ya gĩthaka nĩ ĩkaahũũra hĩ.+

13 Ithenya rĩa ihinga cia mĩigua, gũkaamera mũtĩ wa mũthengera,+

Na ithenya rĩa thabai kũmere mũtĩ wa mũhandathi.

Na ũndũ ũcio nĩ ũgaatũma Jehova agĩe igweta,*+

Ũtuĩke kĩmenyithia gĩa tene na tene gĩtarĩ hĩndĩ gĩgaathira.”

56 Ũũ nĩguo Jehova oigĩte:

“Rũmagĩrĩrai kĩhooto,+ na mwĩkage maũndũ ma ũthingu,

Tondũ ũhonokio wakwa nĩ ũgũka o na ihenya

Naguo ũthingu wakwa nĩ ũkaaguũranĩrio.+

 2 Gũkena nĩ mũndũ ũrĩa wĩkaga ũguo

Na mũrũ wa mũndũ, ũrĩa ũrũmagia ũndũ ũcio,

Ũrĩa ũrũmagĩrĩra Thabatũ na akaga kũmĩthahia+

Na ũrĩa ũgiragĩrĩria guoko gwake gũtigeke ũndũ o wothe mũũru.

 3 Mũndũ wa kũngĩ ũrĩa wĩnyitithanagia na Jehova+ ndagĩrĩirũo kuuga atĩrĩ,

‘Hatarĩ nganja Jehova nĩ akaanyamũrania na andũ ake.’

O na mũndũ ũrĩa mũhakũre ndagĩrĩirũo kuuga ũũ, ‘Atĩrĩrĩ, niĩ haana o ta mũtĩ mũũmũ.’”

 4 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova ekwĩra andũ ahakũre arĩa marũmagĩrĩra thabatũ ciakwa na magathuura maũndũ marĩa nyendete na arĩa marũmagia kĩrĩkanĩro gĩakwa:

 5 “Nĩ ngaamahe kĩririkano na rĩĩtwa thĩinĩ wa nyũmba yakwa na thĩinĩ wa thingo ciakwa,

Kĩndũ kĩega gũkĩra ariũ na aarĩ.

Nĩ ngaamahe rĩĩtwa rĩa gũtũũra tene na tene,

Rĩrĩa rĩtagaathira.

 6 Nao andũ a kũngĩ arĩa menyitithanagia na Jehova nĩguo mamũtungatagĩre,

Nĩguo mende rĩĩtwa rĩa Jehova+

Na matuĩke ndungata ciake,

Arĩa othe marũmagĩrĩra Thabatũ na makaga kũmĩthahia

Na arĩa marũmagia kĩrĩkanĩro gĩakwa,

 7 O nao nĩ ngaamarehe kĩrĩma-inĩ gĩakwa kĩamũre+

Na ndũme makenage marĩ thĩinĩ wa nyũmba yakwa ya mahoya.

Magongona mao magima ma njino o na maruta mao nĩ magetĩkĩrĩka kĩgongona-inĩ gĩakwa.

Nĩ gũkorũo nyũmba yakwa ĩgeetagwo nyũmba ya mahoya harĩ ikundi ciothe cia andũ.”+

 8 Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene, o we ũracokanĩrĩria andũ arĩa mahurunjũkĩte a Isiraeli,+ oigĩte atĩrĩ:

“Nĩ ngaacokanĩrĩria harĩ we andũ angĩ tiga arĩa marĩkĩtie gũcokanĩrĩrio.”+

 9 Inyuĩ nyamũ ciothe cia gĩthaka, ũkai mũrĩe,

Inyuĩ nyamũ ciothe cia mũtitũ.+

10 Arangĩri ake nĩ atumumu,+ gũtirĩ o na ũmwe wonete ũndũ ũcio.+

Othe mahaana ta ngui itagambaga, itangĩhota gũkũga.+

Nĩ kũhũma marahũma makomete thĩ; na mendaga o gũkoma.

11 Mahaana ngui irĩ na mĩĩto* mĩnene mũno ya kũrĩa;

Gũtirĩ hĩndĩ maiganagia.

Nĩ arĩithi matarĩ na ũtaũku.+

Othe mathiĩte o mũndũ njĩra yake;

O ũmwe wao ecaragĩria uumithio ũtarĩ wa kĩhooto na akoiga ũũ:

12 “Ũkai, rekei njoe ndibei,

Na tũnyue njohi tũnyotoke.+

Na rũciũ rũgaakorũo rũtariĩ o ta ũmũthĩ, na rwagĩre makĩria!”

57 Ũrĩa mũthingu nĩ athirĩte,

Ĩndĩ gũtirĩ mũndũ o na ũrĩkũ ũigaga ũndũ ũcio ngoro-inĩ.

Andũ arĩa ehokeku nĩ meheretio,*+

Gũtarĩ mũndũ ũramenya atĩ ũrĩa mũthingu nĩ eheretio

Nĩ ũndũ wa* ũũru.

 2 Aingĩraga thayũ-inĩ.

Arĩa othe mathiaga na mĩthiĩre mĩrũngĩrĩru, mahurũkaga marĩrĩ-inĩ* mao.

 3 “No inyuĩ-rĩ, kuhĩrĩriai,

Inyuĩ ariũ a mũtumia mũragũri,

Inyuĩ ciana cia mũtharia na mũmaraya:

 4 Nũũ mũranyũrũria?

Nũũ mũrathamĩria kanua na mũkarutĩra rũrĩmĩ nja?

Na githĩ inyuĩ mũtirĩ ciana cia mehia,

Ciana cia maheeni,+

 5 Inyuĩ mũhĩahĩaga nĩ merirĩria gatagatĩ-inĩ ka mĩtĩ mĩnene,+

Rungu rwa mũtĩ o wothe mũruru,+

Inyuĩ mũthĩnjagĩra ciana mĩkuru-inĩ,+

Rungu rwa mĩatũka ya ndũmba cia mahiga?

 6 Igai rĩaku rĩrĩ mahiga-inĩ marĩa manyoroku ma mũkuru-inĩ.+

Ĩni, macio nĩmo igai rĩaku.

Macio nĩmo ũitagĩrĩria magongona ma ndibei na ũkarutĩra iheo.+

Hihi niĩ nĩ njagĩrĩirũo kũiganĩra* nĩ maũndũ macio?

 7 Wahaarĩirie ũrĩrĩ waku kĩrĩma igũrũ kĩraya na gĩtũũgĩru,+

Na ũkĩambata kũu ũkarute igongona.+

 8 Thutha wa mũrango na gĩtugĩ ũgĩthondeka kĩririkania gĩaku.

Ũkĩndiganĩria na ũkĩguũria nguo ciaku;

Ũkĩambata na ũkĩararamia ũrĩrĩ waku.

Na ũkĩgĩa kĩrĩkanĩro hamwe nao.

Nĩ wakenaga ũgĩkoma ũrĩrĩ ũmwe nao,+

Na ũkĩĩrorera kĩĩga kĩa mũndũrũme.*

 9 Waikũrũkire kũrĩ Meleku* ũrĩ na maguta

Ũkuuĩte maguta maingĩ maranunga wega.

Ũgĩtũma atũmwo aku kũndũ kũraya mũno,

Ũgĩgĩikũrũka Mbĩrĩra-inĩ.*

10 Nĩ wĩnogetie ũkĩrũmĩrĩra njĩra ciaku nyingĩ,

Ĩndĩ ndũigana kuuga, ‘Nĩ wĩra wa tũhũ!’

Nĩ wagĩire na hinya mwerũ.

Nĩkĩo ũtarĩ wakua ngoro.*

11 Wee-rĩ, wetigĩrire ũ

Nĩgetha wambĩrĩrie kũheenania?+

Ndwandirikanire.+

Ndũrĩ ũndũ waigire ngoro-inĩ.+

Na githĩ ti gũkira ndũire ngirĩte na ngatigana na ũhoro ũcio?*+

Kwoguo ũkĩaga kũnjĩtigĩra.

12 Nĩ ngũmenyithania ‘ũthingu’ waku+ na wĩra waku,+

Na maũndũ macio matigaakũguna.+

13 Rĩrĩa ũkaarĩra ũgĩcaria ũteithio,

Mĩhianano ĩyo yaku mĩingĩ ndĩgakũhonokia.+

Rũhuho nĩ rũkaamĩkuua rũmĩeherie yothe,

Ĩkaahurutwo nĩ mĩhũmũ,

Ĩndĩ ũrĩa ũũragĩra harĩ niĩ nĩ akaagaya bũrũri

Na egwatĩre kĩrĩma gĩakwa kĩamũre.+

14 Nĩ gũkeerũo atĩrĩ, ‘Akai, akai barabara! Haarĩriai njĩra!+

Eheriai mũhĩnga o wothe njĩra-inĩ ya andũ akwa.’”

15 Nĩ gũkorũo Ũrĩa ũrĩ Igũrũ na Mũtũũgĩru,

Ũrĩa ũtũũraga* tene na tene+ o we rĩĩtwa rĩake rĩrĩ itheru oigĩte ũũ:+

“Njikaraga handũ igũrũ na hatheru,+

Na ningĩ hamwe na arĩa mahehenjekete na matarĩ hinya,

Nĩgetha njarahũre roho wa arĩa matarĩ hinya

Na njarahũre ngoro cia arĩa mahehenjetwo.+

16 Nĩ gũkorũo ndikũregana nao tene na tene

Kana ndũũre ndakarĩte;+

Tondũ ngoro ya mũndũ no ĩhinyĩrĩrĩke nĩ ũndũ wakwa,+

O na ciũmbe iria irĩ mĩhũmũ iria nyũmbĩte.

17 Nĩ ndarakaririo nĩ mehia make harĩ gũthingata ũrĩa angĩĩguna na njĩra ĩtarĩ ya kĩhooto,+

Nĩ ũndũ ũcio ngĩmũgũtha, na ngĩhitha ũthiũ wakwa, na ngĩrakara mũno.

No we aathiaga o ta mũregenyũki,+ akarũmagĩrĩra ngoro yake.

18 Nĩ nyonete njĩra ciake,

No nĩ ngũmũhonia+ na ndĩmũtongorie+

Na ndĩmũcokerie* ũmĩrĩru,+ we o hamwe na andũ ake arĩa maracakaya.”+

19 “Nĩ ngũtũma kũgĩe ciugo cia kũgooca.*

Thayũ ũtarathira nĩ ũkaaheo ũrĩa ũrĩ kũraya na ũrĩa ũrĩ hakuhĩ,”+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte,

“Na ndĩmũhonie.”

20 “No andũ arĩa aganu matariĩ ta iria rĩrahũyũka rĩtangĩhota kũhoorera,

Namo maĩ ma rĩo maikaraga o magĩcũgagia mahuti ma iria na ndoro.

21 Andũ arĩa aganu matirĩ thayũ mangĩkorũo naguo,”+ ũguo nĩguo Ngai wakwa oigĩte.

58 “Atĩrĩrĩ, anĩrĩra biũ ũhingũrĩte mũmero wothe; ndũkegirĩrĩrie!

Anĩrĩra na mũgambo mũnene o ta wa coro.

Ĩra andũ akwa ũhoro wa ũremi wao,+

Wĩre nyũmba ya Jakubu ũhoro wa mehia mao.

 2 Manjethaga mũthenya o mũthenya,

Na makoneka makĩenda kũmenya njĩra ciakwa,

Ta marĩ rũrĩrĩ rwĩkaga maũndũ ma ũthingu

Na rũtatiganĩirie kĩhooto kĩa Ngai wao.+

Manjĩraga ndĩmatuĩre matuĩro ma ũthingu,

Ta marakenera gũkuhĩrĩria Ngai:+

 3 ‘Nĩ kĩĩ gĩtũmaga wage kuona rĩrĩa twĩhingĩte kũrĩa?+

Na nĩ kĩĩ gĩtũmaga wage kuona rĩrĩa tweima?’+

Nĩ tondũ mũthenya ũrĩa mwĩhingĩte, mũkoragwo mũgĩthingata maũndũ manyu* ene,

Na mũkahinyĩrĩria arĩa mamũrutagĩra wĩra.+

 4 Kwĩhinga kwanyu kũrĩkagĩrĩria na ngũĩ na haaro,

Na mũkagũthana ngundi njũru mũno.

Mũtingĩĩhinga ũrĩa mwĩhingaga ũmũthĩ na mũgambo wanyu ũiguo kũrĩa igũrũ.

 5 Hihi kwĩhinga ta kũu nĩkuo thuuraga,

Mũndũ kũhũthĩra mũthenya tu nĩguo eime,

Akainamia mũtwe wake o ta rũnyeki rũraihu,

Na akaara ũrĩrĩ wake nguo-inĩ cia makũnia na mũhu?

Hihi kũu nĩkuo mũreta kwĩhinga na mũkoiga nĩ mũthenya wa gũkenia Jehova?

 6 Aca, kwĩhinga kũrĩa thuurĩte nĩ gũkũ:

Kweheria bĩngũ cia waganu,

Kuohora tũmĩkwa twa icoki,+

Kũrekereria arĩa mahinyĩrĩirio,+

Na kuunanga na gatagatĩ macoki mothe;

 7 Kũgayana mũgate waku na ũrĩa mũhũtu,+

Na kũrehe ũrĩa mũthĩni na ũrĩa ũtarĩ gwa gũikara gwaku mũciĩ,

Kũhumba mũndũ ũtarĩ nguo wamuona,+

Na kwaga kũhũgũkĩra mũndũ wanyu.

 8 Hĩndĩ ĩyo ũtheri waku ũngĩara o ta rũcinĩ,+

Nakuo kũhonio gwaku gũũke o na ihenya.

Ũthingu waku ũthiage ũrĩ mbere yaku,

Naguo riri wa Jehova ũgakoragwo ũkuumĩte thutha ũkũgitĩire.+

 9 Hĩndĩ ĩyo nĩ ũgeetana, na Jehova nĩ agaagũcokeria;

Nĩ ũgaakaya ũkĩenda ũteithio, nake akoiga ũũ, ‘Ndĩ haha!’

Ũngĩeheria icoki gatagatĩ-inĩ gaku

Na ũtige kuorotana na kwaria ndeto cia rũmena,+

10 Ũngĩhe ũrĩa mũhũtu kĩrĩa wee wĩriragĩria,+

Nao arĩa ahinyĩrĩrie ũmahingĩrie mabataro mao,

Hĩndĩ ĩyo ũtheri waku ũngĩara nginya nduma-inĩ,

Nayo nduma yaku ĩtuĩke o ta mũthenya gatagatĩ.+

11 Jehova nĩ arĩgũtongoragia hingo ciothe

Na agakũhingĩria mabataro maku nginya rĩrĩa ũrĩ bũrũri-inĩ mũngʼaru;+

Nĩ arĩkĩraga mahĩndĩ maku hinya,

Nawe ũkahaana ta mũgũnda ũrĩ na maĩ maingĩ,+

O ta itherũkĩro rĩtahũaga maĩ.

12 Nĩ ũndũ waku, kũrĩa kwaanangĩtwo o tene nĩ gũgaakwo rĩngĩ,+

Na nĩ ũgaacokia mĩthingi ya njiarũa iria ihĩtũkĩte.+

Nĩ ũgeetwo mũthondeki wa thingo iria njatũkangu,*+

Mũthondeki rĩngĩ wa barabara cia kũndũ gwa gũikarũo.

13 Angĩkorũo tondũ wa Thabatũ nĩ ũgwĩthema* gũthingataga maũndũ maku mwene mũthenya wakwa ũrĩa mwamũre+

Na ũtue Thabatũ gĩkeno gĩaku kĩrĩa kĩnene, mũthenya mwamũre wa Jehova, mũthenya wa gũtũũgĩrio,+

Na ũmĩtũũgĩrie handũ ha gũthingataga maũndũ maku mwene na kwaria ciugo cia tũhũ,

14 Hĩndĩ ĩyo nĩ ũkaagĩaga na gĩkeno kĩnene nĩ ũndũ wa Jehova,

Na nĩ ngaatũmaga ũtooranie kũndũ kũrĩa kũrĩ igũrũ mũno thĩinĩ wa thĩ.+

Nĩ ngaatũmaga ũrĩe kuuma* igai-inĩ rĩa Jakubu ithe wanyu wa tene,+

Nĩ gũkorũo kanua ka Jehova nĩko koigĩte ũguo.”

59 Atĩrĩrĩ, guoko kwa Jehova ti gũkuhĩ gũkaremwo nĩ kũhonokania,+

Kana gũtũ gwake gũkahingĩka* gũkaaga kũigua.+

 2 Aca, mahĩtia manyu inyuĩ ene nĩmo mamwamũranĩtie na Ngai wanyu.+

Mehia manyu nĩmo matũmĩte amũhithe ũthiũ wake,

Na akarega kũmũigua.+

 3 Tondũ moko manyu nĩ mathahĩtio nĩ thakame+

Nacio ciara cianyu igathahio nĩ mahĩtia.

Mĩromo yanyu yaragia ndeto cia maheeni,+ naruo rũrĩmĩ rwanyu rũkangʼungʼua ndeto itarĩ cia ũthingu.

 4 Gũtirĩ mũndũ wanagĩrĩra ageeta ũthingu,+

Na gũtirĩ mũndũ ũthiaga igooti-inĩ arĩ na ũhoro wa ma.

Mehokaga maũndũ matarĩ kĩene*+ na makaria maũndũ ma tũhũ.

Mohaga nda ya thĩna na magaciara maũndũ moru.+

 5 Matũrĩkagia matumbĩ ma nyoka ĩrĩ thumu,

Na magatuma rũrenda rwa mbũmbũĩ.+

Mũndũ ũrĩa ũngĩrĩa matumbĩ ma cio no gũkua angĩkua,

Na itumbĩ rĩrĩa rĩatũrĩkio riumaga nyoka ĩrĩ thumu.

 6 Rũrenda rwao rũtingĩhũthĩka ta nguo,

O na kana mehumbĩre na kĩrĩa mathondekete.+

Wĩra wao nĩ mũũru,

Na ciĩko cia ũhinya nĩcio irĩ moko-inĩ mao.+

 7 Magũrũ mao matengʼeraga gwĩka ũũru,

Na mahiũhaga nĩguo magaite thakame ĩtarĩ na mahĩtia.+

Meciria mao nĩ meciria moru;

Njĩra ciao ikoragwo na mwanangĩko na kĩeha.+

 8 Matimenyete njĩra ya thayũ,

Na njĩra-inĩ ciao gũtikoragwo na kĩhooto.+

Mogomagia njĩra ciao;

Gũtirĩ mũndũ ũgeraga thĩinĩ wacio ũkaamenya ũhoro wa thayũ.+

 9 Nĩkĩo kĩhooto gĩkoragwo kũraihu mũno na ithuĩ,

Na ũthingu ndũtũkinyagĩra.

Tũikaraga twĩrĩgĩrĩire ũtheri, no atĩrĩ, nduma nĩyo ĩkoragwo kuo;

Tũikaraga twĩrĩgĩrĩire ũtheri, no tũthiaga na mbere kũgerera nduma-inĩ.+

10 Tũhambataga tũgĩetha rũthingo ta andũ atumumu;

O ta andũ matarĩ maitho tũikaraga tũkĩhambataga.+

Tũhĩngagwo hĩndĩ ya mĩaraho o ta hwaĩ-inĩ kũrĩ na nduma;

Tũrĩ gatagatĩ-inĩ ka arĩa marĩ hinya tũkoragwo tũhaana o ta andũ akuũ.

11 Ithuothe tũikaraga tũkĩraramaga o ta nduba

Na kũrĩra na kamũgambo gaceke ta ndutura.

Twĩrĩgagĩrĩra kĩhooto, no tũtikĩonaga;

Tũkerĩgĩrĩra ũhonokio, no ũkoragwo haraihu mũno na ithuĩ.

12 Tondũ ũremi witũ nĩ mũingĩ mũno mbere yaku;+

Mehia maitũ nĩ marutaga ũira ũtwĩgiĩ.+

Nĩ gũkorũo ũremi witũ ũrĩ hamwe na ithuĩ;

Na nĩ tũĩ wega mahĩtia maitũ.+

13 Nĩ twĩhĩtie na tũgakaana Jehova;

Nĩ tũhũgũkĩire Ngai witũ.

Nĩ twarĩtie ndeto cia kũhinyanĩrĩria na cia ũremi;+

Tũkoha nda ya maheeni na tũkangʼungʼua ciugo cia maheeni ngoro-inĩ.+

14 Kĩhooto nĩ kĩgirĩrĩirio,+

Naguo ũthingu ũkarũgama handũ haraihu;+

Tondũ ũhoro wa ma* nĩ ũhĩngĩtwo kĩhaaro-inĩ kĩa mũingĩ,

Na ũndũ ũrĩa mũrũngĩrĩru ũkaremwo kũingĩra.

15 Ũhoro wa ma* nĩ ũthirĩte biũ,+

Na mũndũ ũrĩa wĩthemaga ũũru nĩ atahĩtwo.

Jehova nĩ oonire ũndũ ũcio na akĩigua ũũru,*

Tondũ gũtiarĩ na kĩhooto.+

16 Akĩona atĩ gũtiarĩ na mũndũ,

Na akĩmaka tondũ gũtiarĩ na mũndũ wa gũtuithania,

Kwoguo guoko gwake we mwene gũkĩrehe ũhonokio,*

Na ũthingu wake we mwene ũkĩmũtiirĩrĩra.

17 Agĩcoka akĩĩhumba ũthingu o ta kagooti ga cuma*

Na ngũbia ya ũhonokio* akĩmĩkĩra mũtwe-inĩ wake.+

Akĩĩhumba nguo cia kũrĩhanĩria ikorũo irĩ nguo ciake+

Na akĩĩhumba kĩyo o ta kagooti.*

18 Akaamarĩha kũringana na maũndũ marĩa mekĩte:+

Arĩa mamũkararagia amarĩhe na marakara, thũ ciake acirĩhe na gũciherithia.+

Nacio icigĩrĩra nĩ agaacirĩha irĩhi rĩacio.

19 Kuuma ithũĩro nĩ mageetigĩra rĩĩtwa rĩa Jehova

Na kuuma irathĩro metigĩre riri wake,

Nĩ gũkorũo agooka o ta rũũĩ rũratherera na ihenya,

Rũrĩa rũtindĩkagwo nĩ roho wa Jehova.

20 “Mũkũũri+ nĩ agooka Zayuni,+

Oke kũrĩ njiarũa cia Jakubu iria itiganĩte na mehia,”+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte.

21 “Ha ũhoro wakwa-rĩ, gĩkĩ nĩkĩo kĩrĩkanĩro gĩakwa hamwe nao,”+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte. “Roho wakwa ũrĩa ũrĩ igũrũ rĩaku o na ciugo ciakwa iria njĩkĩrĩte kanua-inĩ gaku—itikeeherio kanua-inĩ gaku, kanua-inĩ ga ciana ciaku,* kana kanua-inĩ ga ciana cia ciana ciaku,* kuuma rĩu nginya tene na tene,” ũguo nĩguo Jehova oigĩte.

60 “Atĩrĩrĩ, arahũka wee mũtumia ũyũ,+ ruta ũtheri, nĩ gũkorũo ũtheri waku nĩ ũũkĩte.

Riri wa Jehova nĩ ũkwarĩire.+

 2 Tondũ rĩrĩ! Nduma nĩ ĩkũhumbĩra thĩ

Na nduma ndumanu ĩhumbĩre ndũrĩrĩ;

Ĩndĩ Jehova nĩ egũkwarĩra,

Naguo riri wake nĩ ũkuoneka igũrũ rĩaku.

 3 Ndũrĩrĩ nĩ igaathiĩ harĩ ũtheri waku+

Nao athamaki+ mathiĩ harĩ ũgemu waku ũrahenia.+

 4 Tiira maitho maku na ũrore mĩena yothe!

Othe nĩ macokanĩrĩirio; maroka kũrĩ wee.

Ariũ aku no maroka moimĩte kũraya,+

Na aarĩ aku maroka manyitĩrĩirũo njohero.+

 5 Hĩndĩ ĩyo nĩ ũkoona na ũcangarare,+

Nayo ngoro yaku ĩtumatume na ĩiyũrĩrĩrũo,

Tondũ ũtonga wa iria nĩ ũkerekerio harĩ wee;

Indo cia ndũrĩrĩ nĩ igooka kũrĩ wee.+

 6 Ikundi nyingĩ mũno cia ngamĩra nĩ ikaiyũra bũrũri waku,

Njaũ cia njamba cia ngamĩra kuuma Midiani na Efa.+

Andũ othe kuuma Sheba nĩ magooka;

Magooka makuuĩte thahabu na ũbani.

Nĩ makaagooca ngumo cia Jehova.+

 7 Ndũũru ciothe cia Kedari+ nĩ igaacokanĩrĩrio harĩ wee.

Ndũrũme cia Nebaiothu+ nĩ igaagũtungatĩra.

Igooka kĩgongona-inĩ gĩakwa ciĩtĩkĩrĩkĩte,+

Na niĩ nĩ ngaathakaria nyũmba yakwa ĩrĩa ĩrĩ riri.*+

 8 Nĩa aya marathiĩ mombũkĩte ta matu,

O ta ndutura cierekeire tũnyũmba-inĩ* twacio?

 9 Nĩ gũkorũo icigĩrĩra nĩ ikaaiga kĩĩrĩgĩrĩro gĩacio harĩ niĩ;+

Meri cia Tarishishi nĩcio itongoretie,*

Kũrehe ariũ aku kuuma kũndũ kũraya,+

Hamwe na betha ciao na thahabu ciao,

Kũrĩ rĩĩtwa rĩa Jehova Ngai waku na kũrĩ Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,

Tondũ nĩ agaagũtũũgĩria.*+

10 Andũ a kũngĩ nĩ magaaka thingo ciaku,

Nao athamaki ao magũtungatĩre,+

Nĩ gũkorũo nĩ ũndũ wa marakara makwa nĩ ndakũhũũrire,

No nĩ ũndũ wa gwĩtĩkĩrĩka* nĩ ngaakũiguĩra tha.+

11 Ihingo ciaku igaaikaraga ihingũrĩtwo hingo ciothe;+

Itikahingwo mũthenya kana ũtukũ,

Nĩgetha ũreherũo indo cia ndũrĩrĩ,

Na athamaki ao nĩo magaakoragwo matongoretie.+

12 Nĩ gũkorũo rũrĩrĩ o ruothe na ũthamaki o wothe ũrĩa ũtagaagũtungatĩra nĩ ũgaathira,

Nacio ndũrĩrĩ nĩ ikaanangwo biũ.+

13 Riri wa Lebanoni nĩ ũgooka harĩ wee,+

Mũtĩ wa mũthengera, wa mũbinde, na wa mũthithinda ĩrĩ hamwe,+

Nĩguo ĩthakarie handũ hakwa harĩa hatheru;

Nĩ ngaatũma handũ hau ha magũrũ makwa hagĩe na riri.+

14 Ariũ a arĩa maakũhinyĩrĩirie nĩ magooka na mainamĩrĩre mbere yaku;

Arĩa othe makwagagĩra gĩtĩo no mũhaka magaakũinamĩrĩra magũrũ-inĩ maku,

Na no mũhaka magaagwĩta itũũra rĩa Jehova,

Zayuni ya Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli.+

15 Ithenya rĩa gũkorũo ũtiganĩirio na ũmenetwo, hatarĩ mũndũ ũragũtuĩkanĩria,+

Nĩ ngaagũtua kĩhumo kĩa mwĩraho tene na tene,

Na ũtuĩke kĩhumo gĩa gĩkeno njiarũa-inĩ ciothe.+

16 Na nĩ ũkaanyua iria rĩa ndũrĩrĩ,+

Na wonge nyondo cia athamaki;+

Na hatarĩ nganja nĩ ũkaamenya atĩ niĩ, Jehova, nĩ niĩ Mũhonokia waku,

Na atĩ Ũrĩa ũrĩ Hinya wa Jakubu nĩwe Mũkũũri waku.+

17 Ithenya rĩa gĩcango ngaarehe thahabu,

Na ithenya rĩa kĩgera ngaarehe betha,

Ithenya rĩa mbaũ, gĩcango

Na ithenya rĩa mahiga, kĩgera;

Na nĩ ngaamũra thayũ ũtuĩke arori aku

Naguo ũthingu ũtuĩke arĩa marĩkũgayagĩra wĩra.+

18 Gũtirĩ hĩndĩ gũgaacoka kũiguo ngũĩ rĩngĩ bũrũri-inĩ waku

Kana mwanangĩko o na kũniinwo, thĩinĩ wa mĩhaka yaku.+

Na nĩ ũgeeta thingo ciaku Ũhonokio+ na ihingo ciaku ũciĩte Rũgooco.

19 Nĩ gũkorũo riũa rĩtigaacoka gũkorũo rĩrĩ ũtheri waku mũthenya,

O na kana gũcangarara kwa mweri gũkũhe ũtheri,

Tondũ Jehova nĩ agaatuĩka ũtheri wa tene na tene harĩ wee,+

Na Ngai waku atuĩke ũthaka waku.+

20 Riũa rĩaku rĩtigaacoka gũthũa,

O na mweri waku ndũkaabuĩria,

Nĩ ũndũ Jehova nĩ agaatuĩka ũtheri wa tene na tene harĩ wee,+

Namo matukũ ma gũcakaya gwaku makorũo mathirĩte.+

21 Nao andũ aku othe magaakorũo marĩ athingu;

Nĩ makaagaya bũrũri tene na tene.

Acio nĩ thuuna iria ndahandire,

Wĩra wa moko makwa,+ nĩgetha niĩ ngʼemio.+

22 Ũrĩa mũnini agaatuĩka andũ ngiri

Nake ũrĩa mũnyinyi atuĩke rũrĩrĩ rũrĩ hinya.

Niĩ mwene, Jehova, nĩ ngaahĩka ũndũ ũcio ihinda-inĩ rĩaguo.”

61 Roho wa Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene ũrĩ igũrũ rĩakwa,+

Tondũ Jehova nĩ aanjitĩrĩirie maguta nĩguo hunjie ũhoro mwega kũrĩ arĩa ahooreri.+

Akĩndũma nĩguo njohe nguraro cia arĩa athuthĩku ngoro,

Nĩguo ngahunjie ũhoro wĩgiĩ kũrekererio kwa arĩa manyitĩtwo mĩgwate

Na ũhoro wĩgiĩ kũhingũrũo maitho biũ kwa andũ arĩa ohe,+

 2 Hunjie ũhoro wĩgiĩ mwaka wa wendi mwega* wa Jehova

Na ũhoro wĩgiĩ mũthenya wa kwĩrĩhĩria wa Ngai witũ,+

Na nyũmĩrĩrie arĩa othe maracakaya,+

 3 Ndeithie arĩa maracakaya nĩ ũndũ wa Zayuni,

Ndĩmahe iremba cia mĩtwe ithenya rĩa mũhu,

Maguta ma gĩkeno ithenya rĩa gũcakaya,

Ndĩmahumbe nguo ya ũgooci ithenya rĩa gũkua ngoro.

Na nĩ mageetwo mĩtĩ mĩnene ya ũthingu,

Mĩmera ya Jehova, nĩguo agĩe na riri.*+

 4 Nĩ magaaka rĩngĩ kũrĩa kwanangirũo tene;

Nĩ magaacokereria kũndũ kũrĩa gũtũire kũrĩ gũtiganĩrie,+

Na nĩ magaacokia matũũra marĩa manangĩku,+

Kũndũ kũrĩa gũtũire kũrĩ gũtiganĩrie njiarũa na njiarũa.+

 5 “Ageni nĩ makaarũgama na marĩithie ndũũru cianyu,

Na andũ a kũngĩ+ nĩ magaatuĩka arĩmi anyu na aruti anyu a wĩra wa gũceha mĩthabibũ.+

 6 No inyuĩ mũgeetwo athĩnjĩri-Ngai a Jehova;+

Makaamwĩtaga ndungata cia Ngai witũ.

Nĩ mũkaarĩaga indo cia ndũrĩrĩ,+

Na nĩ mũkeraha nĩ ũndũ wa riri* wacio.

 7 Ithenya rĩa gĩconoko mũkaagĩa na igai maita merĩ,

Na ithenya rĩa gũconorithio magaakena maanĩrĩire nĩ ũndũ wa igai rĩao.

Ĩni, makeegwatĩra igai maita merĩ bũrũri-inĩ wao.+

Makaagĩa na gĩkeno gĩa tene na tene.+

 8 Nĩ gũkorũo niĩ Jehova, nĩ nyendete kĩhooto;+

Nĩ thũire ũtunyani na wagi wa ũthingu.+

Nĩ ũndũ wa wĩhokeku wakwa nĩ ngaamahe mũcara wao,

Na ndĩkanĩre nao kĩrĩkanĩro gĩa gũtũũra tene na tene.+

 9 Mbeũ yao* nĩ ĩkaamenyeka gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ+

Nacio njiarũa ciao imenyeke gatagatĩ-inĩ ka ikundi cia andũ.

Arĩa othe makaamona nĩ makaamamenya,

Mamenye atĩ nĩo mbeũ ĩrĩa* Jehova arathimĩte.”+

10 Nĩ ngũkena mũno nĩ ũndũ wa Jehova.

Niĩ ndĩ wothe nĩ ngũcanjamũka nĩ ũndũ wa Ngai wakwa.+

Nĩ gũkorũo nĩ ahumbĩte nguo cia ũhonokio;+

Nĩ ahumbĩte kanjũ ya* ũthingu,

O ta mũhikania ũrĩa wĩhumbaga kĩremba ta kĩrĩa kĩa mũthĩnjĩri-Ngai,+

Na o ta mũhiki ũrĩa wĩgemagia na mathaga make.

11 Nĩ gũkorũo o ta ũrĩa thĩ ĩrutaga mĩmera yayo

Na o ta ũrĩa mũgũnda ũtũmaga kĩrĩa kĩhandĩtwo kuo kĩmere,

Noguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene

Agaatũma ũthingu+ na ũgooci imere+ mbere ya ndũrĩrĩ ciothe.

62 Nĩ ũndũ wa Zayuni-rĩ, ndigũikara ngirĩte,+

Na nĩ ũndũ wa Jerusalemu ndikwaga kwaria

Nginya rĩrĩa ũthingu wake ũkaahenia o ta ũtheri mũnene+

Na ũhonokio wake wakane o ta kĩmũrĩ.+

 2 “Ndũrĩrĩ nĩ ikoona ũthingu waku, wee mũtumia ũyũ,+

Nao athamaki othe mone riri waku.+

Na nĩ ũgeetagwo na rĩĩtwa rĩerũ,+

Rĩrĩa rĩkaaheanwo nĩ kanua ka Jehova we mwene.

 3 Ũgaatuĩka thũmbĩ ya ũgemu guoko-inĩ kwa Jehova,

Ũtuĩke kĩremba kĩa ũthamaki rũhĩ-inĩ rwa Ngai waku.

 4 Ndũgaacoka gwĩtwo rĩngĩ mũtumia mũtiganĩrie,+

Na bũrũri waku ndũgaacoka gwĩtwo kũndũ gũtiganĩrie.+

Ĩndĩ wee ũgeetagwo Gĩkeno Gĩakwa Kĩrĩ Harĩ We,+

Naguo bũrũri waku ũgeetagwo Ũrĩa Mũhiku.

Nĩ gũkorũo Jehova nĩ agaakenio nĩwe,

Na bũrũri waku ũgaakorũo ũtariĩ ta ũhikĩte.

 5 Tondũ o ta ũrĩa mwanake ahikagia mũirĩtu gathirange,

Ariũ aku nĩ magaakũhikia.

O ta ũrĩa mũhikania akenagĩra mũhiki-rĩ,

Ngai waku nĩ agaagũkenera.+

 6 Atĩrĩrĩ Jerusalemu, nĩ njigĩte arangĩri thingo-inĩ ciaku igũrũ.

Hingo ciothe, mũthenya wothe na ũtukũ wothe matiagĩrĩirũo gũkira.

Inyuĩ mũgwetaga Jehova-rĩ,

Mũtikahurũke,

 7 Na mũtikareke ahurũke nginya rĩrĩa agaatũma Jerusalemu ĩĩhande wega,

Nginya rĩrĩa akaamĩtua kĩndũ gĩa kũgoocwo nĩ thĩ.”+

 8 Jehova nĩ ehĩtĩte mwĩhĩtwa na guoko gwake kwa ũrĩo, guoko gwake kũrĩa kũrĩ hinya, akoiga:

“Ndirĩ hĩndĩ ĩngĩ ngaaneana ngano* yaku ĩtuĩke irio cia thũ ciaku,

Kana andũ a kũngĩ manyue ndibei yaku njerũ,* ĩrĩa wee ũnogeire.+

 9 No arĩa magaacokanagĩrĩria ngano nĩo makaamĩrĩaga na nĩ makaagooca Jehova;

Na arĩa magaacokanagĩrĩria ndibei nĩo makaamĩnyuaga marĩ thĩinĩ wa nja ciakwa iria theru.”+

10 Gererai, gererai ihingo-inĩ.

Thondekai njĩra ya kũgererũo nĩ andũ.+

Akai, akai barabara nene.

Eheriai mahiga thĩinĩ wayo.+

Handai kĩmenyithia* nĩ ũndũ wa ikundi cia andũ.+

11 Na rĩrĩ, Jehova nĩ amenyithanĩtie nginya ituri-inĩ cia thĩ akoiga:

“Ĩra mwarĩ wa Zayuni,

‘Atĩrĩrĩ, ũhonokio waku nĩ ũroka.+

Atĩrĩrĩ, ngerenwa yake arĩ nayo,

Naguo mũcara ũrĩa arĩhaga wĩ mbere yake.’”+

12 Andũ arĩa makũũrĩtwo nĩ Jehova+ mageetagwo andũ atheru,

Na wee ũgeetagwo Ũrĩa Ũcarĩtio, Itũũra Rĩtarĩ Itiganĩrie.+

63 Ũyũ nũũ ũroka oimĩte Edomu,+

Oimĩte Bozira+ ehumbĩte nguo irĩ na marangi makengu,*

Ũyũ wĩkĩrĩte nguo cia gĩtĩo,

Ahiũhĩte na hinya wake mũingĩ?

“Nĩ niĩ, Ũrĩa waragia na ũthingu,

O we Ũrĩa ũrĩ hinya mũingĩ wa kũhonokania.”

 2 Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte nguo ciaku itunĩhe,

Na nĩ kĩĩ gĩtũmĩte nguo ciaku ihaane ta cia mũndũ ũrĩ kĩhihĩro-inĩ kĩa ndibei?+

 3 “Nginyangĩte thabibũ kĩhihĩro-inĩ kĩa ndibei ndĩ wiki.

Gũtirĩ mũndũ kuuma harĩ ikundi cia andũ ũrarĩ hamwe na niĩ.

Ndĩramakinyangaga ndĩ na marakara,

Na ndĩraikara o ngĩmakinyangaga na mangʼũrĩ.+

Nguo ciakwa iraminjũkĩrũo nĩ thakame yao,

Na nguo ciakwa ciothe irĩ na marooro.

 4 Nĩ gũkorũo mũthenya wa kũrĩhanĩria ũrĩ ngoro-inĩ yakwa,+

Naguo mwaka wa andũ akwa arĩa akũũre nĩ mũkinyu.

 5 Ndĩrarorire, ĩndĩ gũtirarĩ na mũndũ wa kũndeithia;

Ndĩramaka tondũ gũtirĩ mũndũ ũrerutĩire kũndeithia.

Nĩ ũndũ ũcio guoko gwakwa kũrandehera ũhonokio,*+

Namo marakara makwa marandiirĩrĩra.

 6 Ndĩrarangĩrĩirie ikundi cia andũ na marakara makwa,

Ndĩratũma marĩĩo nĩ marakara makwa+

Na ndĩraita thakame yao thĩ.”

 7 Nĩ ngũgweta ciĩko cia Jehova cia wendo mwĩhokeku,

Ciĩko cia kũgoocwo cia Jehova,

Nĩ ũndũ wa maũndũ mothe marĩa Jehova atwĩkĩire,+

Maũndũ mothe mega marĩa ekĩire nyũmba ya Isiraeli,

Kũringana na tha ciake na wendo wake mũnene na mwĩhokeku.

 8 Nĩ gũkorũo ooigire atĩrĩ: “Aya nĩ andũ akwa, ariũ matakaaga wĩhokeku.”*+

Nĩ ũndũ ũcio agĩtuĩka Mũhonokia wao.+

 9 Hĩndĩ ya mĩtangĩko yao yothe nĩ aatangĩkaga.+

Nake mũtũmwo wake we mwene* akĩmahonokia.+

Akĩmakũũra nĩ ũndũ wa wendo na tha ciake,+

Na akĩmoya na igũrũ na akĩmakuua matukũ-inĩ mothe ma tene.+

10 No magĩtuĩka aremi+ na makĩiguithia roho wake mũtheru ũũru.+

Nake akĩgarũrũka agĩtuĩka thũ yao,+

Na akĩmokĩrĩra.+

11 Na makĩririkana matukũ ma tene,

Matukũ ma Musa ndungata yake makĩũria atĩrĩ:

“Arĩ kũ Ũrĩa wamagereirie iria-inĩ+ na arĩithi a rũũru rwake?+

Arĩ kũ Ũrĩa wamũheire roho Wake mũtheru,+

12 Ũrĩa warekire guoko Gwake kũrĩ riri gũthiĩ hamwe na guoko kwa ũrĩo kwa Musa,+

Ũrĩa wagayanirie maĩ mbere yao+

Nĩguo egĩĩre na rĩĩtwa rĩa gũtũũra tene na tene,+

13 Ũrĩa watũmire matuĩkanĩrie maĩ-inĩ mariku,

Nĩgetha mathiĩ matekũhĩngĩka,

O ta mbarathi ĩrĩ bũrũri mwaraganu?*

14 O ta ũrĩa mahiũ mahurũkaga maikũrũka mũkuru-inĩ mwaraganu,

Roho wa Jehova nĩ watũmire magĩe na ũhurũko.”+

Ũguo nĩguo wee watongoririe andũ aku,

Nĩgetha wĩgĩĩre rĩĩtwa rĩrĩ na riri.*+

15 Rora ũrĩ kũu igũrũ wĩyonere

Ũrĩ kũu gwaku gũtũũgĩrĩte kũrĩ na ũtheru na riri.*

Kĩyo gĩaku na hinya irĩ kũ,

Na ũrĩa wee wahĩahĩaga kuonania ũcayanĩri waku+ na tha ciaku?+

Nĩ igirĩrĩirio gũkinya harĩ niĩ.

16 Nĩ gũkorũo wee nĩwe Ithe witũ;+

O na gũtuĩka Iburahimu no akorũo atatũĩ,

Na Isiraeli no age gũtũmenya,

Wee Jehova, nĩwe Ithe witũ.

Rĩĩtwa rĩaku nĩ Mũkũũri witũ wa kuuma o tene.+

17 Wee Jehova-rĩ, wĩtĩkagĩra* tũũre njĩra-inĩ ciaku nĩkĩ?

Wĩtĩkagĩria* tũũmie ngoro citũ nĩkĩ, nginya tũkaga gũgwĩtigĩra?+

Coka nĩ ũndũ wa ndungata ciaku,

O acio mĩhĩrĩga ya igai rĩaku.+

18 Andũ aku arĩa athuure nĩ meegwatĩire kũndũ kũu ihinda inyinyi.

Thũ citũ nĩ irangĩrĩirie handũ haku harĩa hatheru.+

19 Ihinda iraya mũno tũhaanĩte ta andũ matarĩ maathwo nĩwe,

O ta andũ matarĩ metanio na rĩĩtwa rĩaku.

64 Na arĩ korũo nĩ ũtembũrĩte igũrũ na ũgaikũrũka gũkũ thĩ,

Nĩguo irĩma ithingithe nĩ ũndũ waku,

 2 O ta ũrĩa mwaki ũgwatagia thari cia gĩthaka,

Na mwaki ũgatũma maĩ matherũke,

Hĩndĩ ĩyo rĩĩtwa rĩaku no rĩmenyeke harĩ thũ ciaku,

Nacio ndũrĩrĩ cinaine irĩ mbere yaku!

 3 Rĩrĩa wekire maũndũ ma magegania marĩa tũteerĩgĩrĩire-rĩ,+

Waikũrũkire, nacio irĩma igĩthingitha irĩ mbere yaku.+

 4 Kuuma o tene gũtirĩ mũndũ ũrĩ waigua,

O na gũtirĩ riitho rĩrĩ rĩona Ngai ũngĩ tiga wee,

Ngai ũteithagia arĩa maikaraga mamwĩrĩgĩrĩire.*+

 5 Nĩ ũteithagia arĩa mekaga ũrĩa kwagĩrĩire makenete,+

Arĩa makũririkanaga na makarũmĩrĩra njĩra ciaku.

Na rĩrĩ, nĩ warakarire rĩrĩa twathiaga na mbere kwĩhia,+

Twekire ũguo ihinda inene.

Hihi rĩu nĩ twagĩrĩire kũhonokio?

 6 Na ithuothe tũtuĩkĩte o ta mũndũ ũrĩ na thahu,

Nacio ciĩko citũ ciothe cia ũthingu itariĩ o ta gĩtambaya kĩa mũtumia kĩa hĩndĩ ya mweri.+

Ithuothe tũkaahooha o ta ithangũ,

Namo mahĩtia maitũ matũkuue o ta rũhuho.

 7 Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe ũrakaĩra rĩĩtwa rĩaku,

Gũtirĩ o na ũmwe ũrerutanĩria kwĩgiritania nawe,

Nĩ gũkorũo nĩ ũtũhithĩte ũthiũ waku,+

Na ũgatũma tũhinyĩrĩrĩke* nĩ tondũ wa* mahĩtia maitũ.

 8 No rĩu Jehova wee nĩwe Ithe witũ.+

Ithuĩ tũrĩ rĩũmba, nawe nĩwe Mũũmbi witũ;*+

Ithuothe tũrĩ wĩra wa guoko gwaku.

 9 Ndũkarakare mũno, wee Jehova,+

Na ndũkaririkane mahĩtia maitũ tene na tene.

Twagũthaitha ũtũrore, tondũ ithuothe tũrĩ andũ aku.

10 Matũũra maku marĩa matheru matuĩkĩte werũ.

Zayuni ĩtuĩkĩte werũ,

Jerusalemu ĩgatuĩka kũndũ kwanangĩku.+

11 Nyũmba* itũ ĩrĩa theru na ĩrĩ riri,*

Ĩrĩa maithe maitũ ma tene maakũgoocagĩra,

Nĩ ĩcinĩtwo na mwaki,+

Nacio indo iria ciothe twendete ituĩkĩte mwanangĩko.

12 Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, hihi wee Jehova ũgũthiĩ o na mbere kwĩgirĩrĩria?

Hihi ũgũthiĩ o na mbere gũkira na ũreke tũhinyĩrĩrio makĩria?+

65 “Nĩ njĩtĩkĩrĩte gũcario nĩ arĩa matarĩ moria ũhoro wakwa;

Nĩ njĩtĩkĩrĩte kuonwo nĩ arĩa matarĩ manjetha.+

Ngiuga atĩrĩ, ‘Ndĩ haha, ndĩ haha!’ kũrĩ rũrĩrĩ rũrĩa rũtarĩ rwakaĩra rĩĩtwa rĩakwa.+

 2 Ndindaga ndambũrũkĩtie moko makwa mũthenya wothe harĩ andũ aremi,

Harĩ arĩa+ mageragĩra njĩra ĩtarĩ njega,+

Makarũmĩrĩra meciria mao ene;+

3 Acio mandakaragia hingo ciothe mbere ya ũthiũ wakwa,+

Makarutĩra magongona mĩgũnda-inĩ+ na makarutĩra ndogo ya magongona maturubarĩ igũrũ.

 4 Maikaraga thĩ mbĩrĩra-inĩ,+

Na ũtukũ makaraara kũndũ kwĩhithĩte,*

Makĩrĩa nyama cia ngũrũe,+

Na thubu wa indo njũru* ũrĩ thĩinĩ wa nyũngũ na ngĩo ciao.+

 5 Makoiga atĩrĩ, ‘Wĩikarie; ndũkanguhĩrĩrie,

Tondũ niĩ ndĩ mũtheru gũgũkĩra.’*

Andũ acio nĩ ndogo maniũrũ-inĩ makwa, nĩ mwaki wakanaga mũthenya wothe.

 6 Na rĩrĩ, nĩ kwandĩke mbere yakwa;

Ndikũrũgama ngindĩirie,

No nĩ ngaamarĩha,+

Ngaamarĩha na gĩthimi kĩiyũru*

 7 Nĩ ũndũ wa mahĩtia mao na mahĩtia ma maithe mao ma tene,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

“Tondũ nĩ marutĩire ndogo ya magongona irĩma-inĩ

Na magatũma nyararũo tũrĩma igũrũ,+

Ngaamba gũthima irĩhi rĩao na gĩthimi kĩiyũru.”*

 8 Jehova ekuuga ũũ:

“O ta hĩndĩ ĩrĩa ndibei njerũ* yonekaga kĩmanjĩka-inĩ gĩa thabibũ

Na mũndũ akoiga atĩrĩ, ‘Ndũgagĩthũkie, tondũ harĩ na kĩndũ kĩega* thĩinĩ wakĩo,’

No taguo ngeeka nĩ ũndũ wa ndungata ciakwa;

Ndigaciniina ciothe.+

 9 Nĩ ngaaruta mbeũ* thĩinĩ wa Jakubu

Na thĩinĩ wa Juda ndute ũrĩa ũkaagaya irĩma ciakwa;+

Arĩa thuurĩte nĩo magaacigaya,

Na ndungata ciakwa nĩcio igaaikaraga kuo.+

10 Sharoni+ gũgaatuĩka kũndũ gwa kũrĩithio ngʼondu

Naguo Mũkuru wa* Akori+ ũtuĩke kũndũ gwa kũhurũkagwo nĩ ngʼombe,

Nĩ ũndũ wa andũ akwa arĩa manjaragia.

11 Ĩndĩ mũrĩ amwe a arĩa matiganagĩria Jehova,+

Arĩa mariganagĩrũo nĩ kĩrĩma gĩakwa kĩamũre,+

Arĩa mahaaragĩria metha nĩ ũndũ wa ngai ya Mũnyaka,

Na arĩa maiyũragia ikombe ndibei ndukanie nĩ ũndũ wa ngai ĩrĩa yathagĩrĩra andũ maũndũ.

12 Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, ngaamwathĩrĩra rũhiũ rwa njora,+

Na inyuĩ inyuothe mũkaainamĩrĩra thĩ nĩguo mũũragwo,+

Tondũ ndetanire, no mũtietĩkire,

Ngĩaria, no mũtiathikĩrĩirie;+

Mwathiire o na mbere gwĩka maũndũ moru maitho-inĩ makwa,

Na mũgĩthuura maũndũ marĩa mataangenagia.”+

13 Nĩ ũndũ ũcio ũũ nĩguo Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene oigĩte:

“Atĩrĩrĩ, ndungata ciakwa nĩ ikaarĩaga, no inyuĩ mũgaaikaraga mũrĩ ahũtu.+

Atĩrĩrĩ, ndungata ciakwa nĩ ikaanyuaga,+ no inyuĩ mũgaaikaraga mũrĩ anyotu.

Atĩrĩrĩ, ndungata ciakwa nĩ igaacanjamũka,+ no inyuĩ nĩ mũgaaconoka.+

14 Atĩrĩrĩ, ndungata ciakwa ikaanĩrĩra icanjamũkĩte nĩ ũndũ wa ngoro gũkorũo ĩrĩ na gĩkeno,

Ĩndĩ inyuĩ nĩ mũkaarĩra nĩ ũndũ wa ruo rwa ngoro

Na mũcakae nĩ ũndũ wa gũkua ngoro.

15 Nĩ mũgaatiga rĩĩtwa na arĩa thuurĩte makaarĩhũthagĩra rĩhaana ta kĩrumi,

Na Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩ akaamũũraga inyuothe;

No ndungata ciake we mwene agaaciĩta rĩĩtwa rĩngĩ;+

16 Nĩgetha ũrĩa wothe ũgeecarĩria kĩrathimo thĩinĩ wa thĩ

Akaarathimwo nĩ Ngai wa ũhoro wa ma,*

Na mũndũ o wothe ũkeehĩta mwĩhĩtwa thĩinĩ wa thĩ

Akeehĩta na rĩĩtwa rĩa Ngai wa ũhoro wa ma.*+

Tondũ mĩtangĩko ya* hau kabere nĩ ĩkaariganĩra;

Nĩ ĩkaahithwo kuuma maitho-inĩ makwa.+

17 Tondũ rĩrĩ! Nĩ kũũmba ngũũmba igũrũ rĩerũ na thĩ njerũ;+

Na maũndũ marĩa ma hau kabere matikaaririkanwo,

O na kana maikare ngoro-inĩ.+

18 Nĩ ũndũ ũcio canjamũkai na mũtũũre mũkenete nĩ ũndũ wa kĩrĩa ndĩromba.

Tondũ rĩrĩ! Ndĩromba Jerusalemu ĩtuĩke kĩhumo gĩa gĩkeno

Na andũ a kuo matuĩke kĩhumo gĩa gĩkeno.+

19 Na nĩ ngaakenera Jerusalemu na njanjamũke nĩ ũndũ wa andũ akwa;+

Gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ thĩinĩ wayo gũkaiguĩka mũgambo wa kĩrĩro kana mũcaayo wa mĩtangĩko.”+

20 “Kũndũ kũu gũtigaacoka rĩngĩ gũkorũo na kaana gegũikara o matukũ manini,

Kana mũthuri mũkũrũ ũkũremwo nĩ gũtũũra matukũ make.

Tondũ mũndũ ũrĩa ũgaakua arĩ na mĩaka igana akoonagwo ahaana o ta kahĩĩ kanini,

Na mũndũ ũrĩa mwĩhia nĩ akaanyitwo nĩ kĩrumi, o na arĩ na ũkũrũ wa mĩaka igana.*

21 Nĩ magaaka nyũmba na matũũre thĩinĩ wacio,+

Na mahande mĩgũnda ya mĩthabibũ na marĩe maciaro mayo.+

22 Matigaaka nyũmba itũũrũo nĩ mũndũ ũngĩ,

O na kana mahande icoke irĩo nĩ andũ angĩ.

Nĩ gũkorũo matukũ ma andũ akwa magaakorũo matariĩ ta matukũ ma mũtĩ,+

Andũ akwa arĩa athuure nĩ magaakenagĩra wĩra wa moko mao biũ.

23 Matikaaruta wĩra wa* tũhũ,+

O na kana maciare ciana na mĩtangĩko,

Tondũ acio nĩ mbeũ ya* andũ arathime nĩ Jehova,+

O hamwe na njiarũa ciao.+

24 O na matetanĩte, nĩ ngaamacokeria;

O makĩaragia, nĩ ngaamaigua.

25 Njũi na kagondu ikaarĩaga hamwe,

Mũrũthi ũkaarĩaga nyeki o ta ndegwa,+

Nacio irio cia nyoka igaakorũo irĩ tĩri.

Itikagera ngero o na kana irehe mwanangĩko o wothe kĩrĩma-inĩ gĩakwa gĩothe kĩamũre,”+ ũguo nĩguo Jehova oigĩte.

66 Ũũ nĩguo Jehova ekuuga:

“Igũrũ nĩrĩo gĩtĩ gĩakwa kĩa ũnene, nayo thĩ nĩyo gaturũa ka magũrũ makwa.+

Ĩkĩrĩ ha nyũmba ĩrĩa mũngĩnjakĩra,+

Naho handũ hakwa ha kũhurũka nĩ ha?”+

 2 “Guoko gwakwa mwene nĩkuo gwathondekire indo icio ciothe,

Na ũguo nĩguo gwathiire ciothe igĩkorũo kuo,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.+

“Mũndũ ũrĩa ngũcaria nĩ ũyũ,

Ũrĩa mwĩnyihia na ũrĩ na roho mũthuthĩku na ũinainaga* nĩ ũndũ wa kiugo gĩakwa.+

 3 Mũndũ ũrĩa ũrathĩnja ndegwa ahaana o ta ũrĩa ũũragaga mũndũ.+

Nake ũrĩa ũraruta igongona rĩa ngʼondu ahaana o ta mũndũ ũroina ngui ngingo.+

Nake ũrĩa ũraruta kĩheo, ahaana ta araruta thakame ya ngũrũe!+

Nake ũrĩa ũraruta igongona rĩa ũbani+ rĩa kĩririkano, ahaana o ta mũndũ ũrarathima akĩhũthagĩra ciugo cia ũgo.*+

Nĩ methuurĩire njĩra ciao,

O na magakenio nĩ maũndũ marĩa marĩ magigi.

 4 Nĩ ũndũ ũcio nĩ ngũthuura njĩra cia kũmaherithia,+

Na maũndũ marĩa makoragwo metigĩrĩte nĩmo ngaamarehera.

Tondũ rĩrĩa ndetanire, gũtirĩ mũndũ wetĩkire;

Rĩrĩa ndaririe, gũtirĩ mũndũ wathikĩrĩirie.+

Maathiire o na mbere gwĩka maũndũ moru maitho-inĩ makwa,

Na magĩthuura gwĩka maũndũ marĩa mataangenagia.”+

 5 Iguai kiugo kĩa Jehova, inyuĩ mũinainaga* nĩ ũndũ wa kiugo gĩake:

“Ariũ a ithe wanyu arĩa mamũthũire na meyamũranagia na inyuĩ tondũ wa rĩĩtwa rĩakwa mooigire atĩrĩ, ‘Jehova arogoocwo!’+

No We nĩ akaamumĩrĩra na amũrehere gĩkeno,

Ĩndĩ o nĩo magaaconorithio.”+

 6 Kũrĩ na mũgambo wa mbugĩrĩrio ũroima itũũra-inĩ, mũgambo ũroima hekarũ-inĩ!

Nĩ mũgambo wa Jehova akĩrĩha thũ ciake kĩrĩa gĩciagĩrĩire.

 7 Mũtumia ũgwĩtwo Zayuni aaciarire o na atambĩrĩirie kũigua ruo rwa kũgĩa mwana.+

Agĩgĩciara mwana wa kahĩĩ o na atambĩrĩirie kũigua ruo rwa kũgĩa mwana.

 8 Nũũ ũrĩ waigua ũndũ ta ũcio?

Nũũ ũrĩ wona maũndũ ta macio?

Hihi bũrũri no ũciarũo na mũthenya ũmwe?

Kana hihi rũrĩrĩ no rũciarũo ruothe o rĩmwe?

No rĩrĩa Zayuni aambĩrĩirie kũigua ruo rwa kũgĩa mwana, o hĩndĩ ĩyo norĩo aaciarire ariũ ake.

 9 “Hihi no ndũme mwana akinyie ihinda rĩa gũciarũo na njage gũtũma aciarũo?” ũguo nĩguo Jehova ekũũria.

“Kana hihi no ndũme mwana ambĩrĩrie gũciarũo na njoke hinge nda?” ũguo nĩguo Ngai wanyu ekũũria.

10 Kenai hamwe na Jerusalemu na mũcanjamũke hamwe nake,+ inyuĩ inyuothe mũmwendete.+

Kenai mũno hamwe nake, inyuĩ inyuothe mũracakaya nĩ ũndũ wake,

11 Nĩ gũkorũo nĩ mũkoonga nyondo ciake cia kũhooreria nginya mũiganie,

Na mũnyue mũnyotoke na mũgĩe na gĩkeno nĩ ũndũ wa riri wake mũingĩ.

12 Nĩ gũkorũo ũũ nĩguo Jehova ekuuga:

“Nĩ ngũrehe thayũ harĩ we ũhaana ta rũũĩ+

Na riri wa ndũrĩrĩ ũhaana ta karũũĩ kaiyũru mũno.+

Nĩ mũkoonga na mũkuuo na mũgongo,

Na mũcũgacũgĩrio maru-inĩ.

13 O ta ũrĩa mũtumia omagĩrĩria mũrũwe,

Noguo ngaaikara ngĩmũmagĩrĩria;+

Na nĩ mũkoomĩrĩrio igũrũ rĩgiĩ Jerusalemu.+

14 Nĩ mũkoona ũndũ ũcio, nacio ngoro cianyu icanjamũke,

Mahĩndĩ manyu makaarirũka o ta nyeki nduru.

Nakuo guoko kwa* Jehova nĩ gũkaamenyeka nĩ ndungata ciake,

No nĩ agookĩrĩra thũ ciake.”+

15 “Nĩ gũkorũo Jehova agooka o ta mwaki,+

Na ngaari ciake cia mbarathi itariĩ o ta rũhuho rũnene,+

Nĩguo arĩhane na marakara manene,

Na akũũmane akĩhũthĩra nĩnĩmbĩ cia mwaki.+

16 Tondũ Jehova akaarehe ituĩro arĩ na mwaki,

Okĩrĩre andũ othe, arĩ na rũhiũ rwake rwa njora;

Na arĩa makooragwo nĩ Jehova magaakorũo marĩ aingĩ.

17 “Arĩa meyamũrĩte na magetheria nĩguo matonye mĩgũnda-inĩ*+ marũmĩrĩire ũrĩa ũrĩ gatagatĩ, arĩa marĩaga nyama cia ngũrũe+ na indo irĩ magigi na mbĩa,+ othe magaathira hamwe,” ũguo nĩguo Jehova oigĩte. 18 “Tondũ nĩ njũĩ ciĩko ciao na methugunda mao, nĩ ngũka gũcokanĩrĩria andũ a ndũrĩrĩ ciothe na thiomi, na nĩ magooka mone riri wakwa.”

19 “Na nĩ ngeekĩra kĩmenyithia gatagatĩ-inĩ kao, na nĩ ngaatũma amwe a arĩa makaahonoka mathiĩ kũrĩ ndũrĩrĩ, mathiĩ Tarishishi,+ Puli, na Ludu,+ arĩa mahũthagĩra ũta, na mathiĩ Tubali na Javani,+ o na icigĩrĩra-inĩ iria irĩ kũraya iria itarĩ ciaigua ũhoro wakwa o na kana ikona riri wakwa; na nĩ makaahunjia ũhoro wa riri wakwa gatagatĩ-inĩ ka ndũrĩrĩ.+ 20 Nĩ makaarehe ariũ a ithe wanyu othe kuuma mabũrũri mothe+ marĩ kĩheo kũrĩ Jehova, makĩhũthĩra mbarathi, ngaari cia mbarathi, tũkaari twa gũkururio tũkunĩkanie, nyũmbũ, ngamĩra irĩ na ihenya, mambatio Jerusalemu kĩrĩma-inĩ gĩakwa kĩamũre, o ta ũrĩa andũ a Isiraeli marehaga kĩheo kĩao nyũmba-inĩ ya Jehova magĩkuuĩte na kĩndũ gĩtheru,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

21 “Ningĩ nĩ ngoya amwe matuĩke athĩnjĩri-Ngai na angĩ Alawii,” ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

22 “Tondũ o ta ũrĩa igũrũ rĩerũ na thĩ njerũ+ iria ndĩrathondeka igũtũũra ciĩhandĩte mbere yakwa, noguo mbeũ yaku* na rĩĩtwa rĩaku igũtũũra,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

23 “Na kuuma karũgamo ka mweri nginya karũgamo kau kangĩ ka mweri na kuuma thabatũ nginya thabatũ ĩyo ĩngĩ,

Andũ othe nĩ magooka kũinamĩrĩra* mbere yakwa,”+ ũguo nĩguo Jehova ekuuga.

24 “Nao nĩ makooima merorere ciimba cia andũ arĩa maanemeire;

Tondũ igunyũ cia andũ acio itigaakua,

Na mwaki wa kũmaniina ndũkaahorio,+

Nao magaatuĩka kĩndũ kĩrĩ magigi harĩ andũ othe.”

Rĩĩtwa rĩu riugĩte “Ũhonokio wa Jehova.”

Kana “ndoĩ mwathi wake.”

Ũkk., “itihihinyĩtwo.”

Kana “kiukamba.”

Kana “inyuĩ anene.”

Kana “ũrutani.”

Kana “Nĩ nogetio nĩ.”

Kana “mwana wa ndigwa.”

Kana “njohi ya ngano.”

Kana “ciana cia ndigwa.”

No kũhoteke nĩ mĩtĩ na mĩgũnda ĩrĩa yahũthagĩrũo ũthathaiya-inĩ wa mĩhianano.

Nĩ ndigi citariĩ ta mũhĩndo ciakanaga na ihenya.

Kana “Matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria.”

Kana “ũrutani.”

Kana “athondeke maũndũ.”

Kana “ũkaanyihio.”

Kana “ũnyihio.”

Kana “O ũcio mĩhũmũ yake ĩrĩ o maniũrũ-inĩ make.”

Kana “mũthuri wĩhokeirũo maũndũ.”

Kana “mũhonania wanyu.”

Ũkk., “maitho-inĩ ma riri wake.”

Ũkk., “makaarĩaga maciaro ma ciĩko ciao.”

Athuri arĩa meehokeirũo maũndũ.

Ũkk., “magucĩtie ngingo (mũmero).”

Kana “nguo cia thĩinĩ.”

Ũguo nĩ kuuga, kũnyararũo nĩ ũndũ wa gũkorũo matarĩ ahiku na matarĩ ciana.

Ũkk., “mai ma.”

Kana “kweheria.”

Rora Ũhoro Muongerere B14.

Rora Ũhoro Muongerere B14.

Rora Ũhoro Muongerere B14.

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana “andũ ake arĩa marĩ igweta.”

Kana “kĩhooto gĩake.”

Kana “itua rĩa; ũtaaro wa.”

Kana “ũrutani.”

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania.”

Kana “mehaarĩirie kũratha.”

Kana “mĩrũthi mĩthĩ ya njamba.”

Ũkk., “mũgambo wa ũcio waaririe.”

Ũkk., “Nĩ ndakirio.”

Kana “rũciaro rwamũre nĩruo rũgaatuĩka.”

Kana hihi, “makĩremwo.”

Rĩĩtwa rĩu riugĩte “No Matigari tu Magaacoka.”

Kana hihi, “tũmĩnyarire.”

Kana “tũthũkangie thingo ciayo.” Ũkk., “kũmĩatũrania.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Rĩĩtwa rĩu riugĩte “Ngai Arĩ Hamwe na Ithuĩ.”

Nĩ Rũũĩ rwa Farati.

No kũhoteke rĩĩtwa rĩu riugĩte “Kũhiũha Harĩ Indo cia Gũtahwo, Gũka na Ihenya Harĩ Indo cia Gũtahwo.”

Ũkk., “ũkĩhũthĩra karamu ka mũndũ.”

Kana “wĩkĩrũo ũira.”

Ũkk., “ngĩthiĩ hakuhĩ na.”

Shiloa warĩ mũtaaro wa maĩ.

Nĩ Rũũĩ rwa Farati.

Rora Isa 7:14.

Kana “Mwĩhotorei.”

Kiugo gĩa Kĩhibirania kĩrĩa kiugĩte “Ngai arĩ hamwe na ithuĩ” nĩ Imanueli. Rora Isa 7:14; 8:8.

Kana “gĩkerenge.”

Kana “ũrutani.”

Ũkk., “rũcinĩ.”

Kana “thirikari nĩ ĩgaaikara.”

Kana “thirikari yake.”

Ũkk., “kuuma na thutha.”

Kana hihi, “rũhonge rwa mũkĩndũ na ithanjĩ.”

Kana “ciana ciao cia ndigwa.”

Kana “ciana cia ndigwa.”

Kana “kũherithio.”

Kana “riri.”

Ũkk., “nĩ ngaaherithia.”

Ũguo nĩ kuuga, a “Mũashuri,” ũrĩa ũgwetetwo mũhari-inĩ wa 5 na 24.

Kana “kũherithio.”

Kana “ithanwa.”

Kana “ũthingu.”

Kana “roho wa.”

Kana “mũrũthi mwĩthĩ wa njamba.”

Kana hihi, “Na njaũ na mũrũthi ikaarĩaga hamwe.”

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania.”

Kana “Ndũrĩrĩ nĩ ikaamũcaria.”

Ũguo nĩ kuuga, Babulonia.

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania.”

Ũkk., “kĩande-inĩ kĩa.”

Kana “monanie hinya wao igũrũ rĩa.”

Kana hihi, “akoomithia.”

Ũkk., “rũrĩmĩ-inĩ rwarĩo.”

Nĩ Rũũĩ rwa Farati.

Kana “roho wake mũhiũ.”

Kana hihi, “arũgũthe rũtuĩke tũrũũĩ mũgwanja.”

“Ja” nĩ rĩĩtwa Jehova rĩkuhĩhĩtio.

Ũkk., “mũtumia ũrĩa ũikaraga,” ĩkĩaria ũhoro wa aikari othe mahaananĩtio na mũtumia.

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania.”

Ũkk., “na Kesili yacio,” hihi kuuga Orioni na ikundi cia njata iria ithiũrũrũkĩirie.

Kana “ũgemu.”

Kana hihi, “Na ndaimono ihaana ta mbũri.”

Kana “akaamahe ũhurũko.”

Kana “arũgamĩrĩri ao a wĩra.”

Kana “kĩnyũrũri gĩkĩ.”

Kana “Kaĩ mũrũgamĩrĩri wa wĩra.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũkk., “Thenge.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũkk., “nyũmba.”

Kana “rũhonge rũrĩ.”

Kana “kwĩhaarĩirie kũhũũra.”

Kana “nyoka ĩrĩ thumu ĩraticũka.”

Kana “Hekarũ-inĩ.”

Kana “honge ciaguo ciyũire thabibũ ndune.”

Kana hihi, “Tondũ mbugĩrĩrio ya mbaara nĩ yũkĩte igũrũ rĩa matunda manyu ma hĩndĩ ya ũrugarĩ na magetha manyu.”

Kana “ĩtarĩtwo wega o ta ũrĩa mũruti wĩra wa mũcara ekaga”; ũguo nĩ kuuga, mĩaka ĩtatũ yathira.

Ũkk., “ariũ a Isiraeli.”

Ũkk., “Na maguta ma nyama ciake nĩ makaahĩnja.”

Kana “cairi.”

Kana “cairi.”

Kana “cairi.”

Kana “Kĩanda-inĩ kĩa.”

Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana “ngai ngʼeni.”

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania ũhandĩtwo.”

Kana hihi, “kuuma.”

Nĩ mũmera wakũragio kuuma tene. Ndigi ciaguo nĩ ciahũthagĩrũo gũthondeka nguo cia gatani.

Kana “maigue kĩeha ngoro.”

Kana “Memufisi.”

Kana hihi, “rũhonge rwa mũkĩndũ kana ithanjĩ.”

Kana “mũnene wa mbũtũ.”

Kana “arĩ o na nguo ya thĩinĩ.”

Kana “gĩconoko kĩa.”

Kana “ĩrĩa meeriragĩria ũthaka wayo.”

No kũhoteke nĩ gĩcigo kĩa Babulonia ya tene.

Ũkk., “njohero yakwa ĩiyũrĩtwo nĩ ruo.”

Kana “hakai.”

Ũkk., “mũrũ wa.”

Rĩĩtwa rĩu riugĩte “Gũkira.”

Kana “ĩtarĩtwo wega o ta ũrĩa mũruti wĩra wa mũcara ekaga”; ũguo nĩ kuuga, mwaka ũmwe wathira.

No kũhoteke nĩ Jerusalemu.

Ici nĩ ciugo cia kũgerekania, hihi cia kuonania tha kana ũcayanĩri.

Kana “atwarithia a mbarathi.”

Kana “ĩkahaarĩria.”

Kana “Cianda ciaku iria njega biũ.”

Kana “Nao atwarithia a mbarathi.”

Kana “ũgitĩri.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Ũkk., “ũikaro.”

Kana “ũnene.”

Ũkk., “ũritũ.”

Kana “thuuna.”

Nĩ karũũĩ koimĩte Rũũĩ-inĩ rwa Nailo.

Ũkk., “airĩtu gathirange.”

Ũkk., “matukũ ma.”

Kana “thĩ.”

Kana “agarũre ũthiũ waguo.”

Kana hihi, “ũroma.”

Kana “gĩa tene.”

Kana “ndibei ya mũhihano.”

Kana hihi, “ĩroma.”

Kana “ithũĩro.”

Kana “mwena wa irathĩro.”

Kana “Ũgemu.”

Athuri arĩa meehokeirũo maũndũ.

Ũkk., “mbere ya athuri ake.”

Kana “Mĩoroto ya.”

Kana “ndibei ĩigĩtwo kĩnyita-inĩ.”

Ũkk., “akaameria.”

Kana “gĩtaama.”

Kana “akaaniina.”

Kana hihi, “arĩa mwerekera wao ũtangĩenyenyeka.”

“Ja” nĩ rĩĩtwa Jehova rĩkuhĩhĩtio.

Kana “njigananu.”

Kana “Na ngoro citũ nĩ.”

Ũguo nĩ kuuga, Ngai aririkanagwo o hamwe na rĩĩtwa rĩake, amenyithanio.

Kana “ndakona.”

Ũkk., “Kĩimba gĩakwa.”

Kana “nĩ ĩgaaciara arĩa magithĩtio hinya nĩ gĩkuũ.”

Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

No kũhoteke nĩ Isiraeli ĩkĩringithanio na mũtumia kana na mũgũnda wa mĩthabibũ.

Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Nĩ Rũũĩ rwa Farati.

No kũhoteke nĩ itũũra rĩrĩa inene, Samaria.

Kana “mwĩtũũgĩrio; mwĩtio.”

Kana “mwĩtũũgĩrio; mwĩtio.”

Rũrigi rwa gũthima rũrũgamĩrĩire watho kana ithimi cia kũrũmĩrĩrũo.

Kana “kĩromo kĩrĩa gĩtondoiraga.”

Rũrigi rwa gũthima rũrũgamĩrĩire watho kana ithimi cia kũrũmĩrĩrũo.

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana hihi, “tuonete kĩoneki.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana hihi, “Rĩrĩa magaataũkĩrũo, makaanyitwo nĩ kĩmako gĩtheri.”

Kana “kĩanda-inĩ.”

Kana “thĩ yothe nĩ ĩciirĩirũo.”

Kana “harũ.”

Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Kana “amũrũngaga; amũtheragia.”

Kana “cairi.”

Kana “muoroto.”

Kana “Na o we ũũgĩ wake ũkoragwo ũrĩ mũnene.”

No kũhoteke ũguo nĩ kuuga “Riiko rĩa Kĩgongona rĩa Ngai,” hihi kuuga ũhoro wa Jerusalemu.

Ũkk., “kĩa andũ a kũngĩ.”

Kana “muoroto wao.”

Kana “Kaĩ mũrĩ andũ ahĩtanu-ĩ!”

Ũkk., “ũrĩa ũrũngaga arĩa angĩ.”

Ũguo nĩ kuuga, nĩ ũndũ wa thoni na gũkua ngoro.

Ũkk., “gũita kĩndũ thĩ kĩrĩ ta igongona,” hihi kuonania kũiguithanĩria ũndũ.

Kana “matahoete kanua gakwa ũhoro.”

Ũkk., “mwĩgitio-inĩ wa Firauni.”

Kana “nyoka ĩrĩ thumu ĩraticũka.”

Kana “ũrutani.”

Ũkk., “manyoroku.”

Kana hihi, “irima-inĩ rĩa maĩ.”

Kana “aikarĩte erĩgĩrĩire.”

Kana “mĩhianano yanyu ya gũtwekio.”

Kana hihi, “na mũmĩĩte gĩko.”

Kana “mũgate ũrĩa.”

Ũkk., “noru na irĩ na maguta.”

Kana “kuunĩka kwa.”

Kana “Mĩhũmũ yake ĩtariĩ.”

Ũkk., “gĩcungi-inĩ gĩa tũhũ.”

Kana “mũretheria.”

Kana “ kũrĩ mũgambo wa.”

“Tofethi” haha ĩhũthĩkĩte na njĩra ya mũhaano ĩrĩ handũ ha gũcina, ĩkĩrũgamĩrĩra kwanangwo.

Kana “atwarithia a mbarathi.”

Kana “mũrũthi mwĩthĩ wa njamba.”

Kana “mwaki.”

Kana “gĩthaku gĩa.”

Kana “Handũ ha kũũrĩra.”

Kana “eke maũndũ na njĩra ĩtarĩ ya gĩtĩo.”

kana “muohoraga.”

Kana “hinya witũ.”

Ĩkĩaria ũhoro wa thũ.

Kana hihi, “ũroma.”

Kana “ũgeecũrania ũhoro wa.”

Ũkk., “rũriku.”

Kana “mũndũ ũtũũraga kuo.”

Kana “nĩ igaathererio nĩ.”

No kũhoteke nĩ Bozira, itũũra rĩrĩa inene rĩa Edomu.

Ũkk., “mahiga ma.”

Kana hihi, “ndaimono ihaana ta mbũri.”

Ũkk., “gũcigayanĩirie na rũrigi rwa gũthima.”

Kana “mũnene wa arĩa maatwaragĩra mũthamaki gĩa kũnyua.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Kana “Gĩsiria.”

Ũkk., “Mũthondeke kĩrathimo hamwe na niĩ na mũũke kũrĩ niĩ.”

Kana “cairi.”

Kana “ndibei ya mũhihano.”

Kana “mũgate.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Athuri arĩa meehokeirũo maũndũ.

Kana “kũrumwo.”

Ũkk., “nĩ tũkinyĩte mũromo-inĩ wa nda.”

Ũkk., “roho thĩinĩ wake.”

Kana hihi, “gatagatĩ-inĩ ka.”

Kana “tũmĩtaro twa Nailo.”

Ũkk., “nĩ wekĩtwo.”

Kana “ndaũthondekete.”

Nĩ Hezekia.

Kana “mĩmera ĩkũrĩte kuuma harĩ thanda cia ngano iria citĩkangĩte.”

Kana “cairi.”

Kana “hekarũ-inĩ.”

Ũkk., “matukũ maku.”

No kũhoteke makinya macio ma ngathĩ maahũthagĩrũo kũmenya mathaa, o ta thaa ya riũa.

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

“Ja” nĩ rĩĩtwa Jehova rĩkuhĩhĩtio.

Kana hihi, “mũhau.”

Kana “hooreire.”

Kana “ruo rwa ngoro yakwa.”

Ũguo nĩ kuuga, ciugo na ciĩko cia Ngai.

Kana “ũkeheria mehia makwa mothe kuuma maitho-inĩ maku.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũkk., “agĩkena nĩ ũndũ wa.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Kana “nyũmba ya mũthamaki.”

Ũkk., “matukũ-inĩ makwa.”

Kana “ũhoro wa ma”

Kana “Ariai na njĩra ya kũũmĩrĩria.”

Kana “rĩamũkĩrĩte maita merĩ ma.”

Kana “Haarĩriai.”

Kana “roho wa.”

Kana “nĩ akaarĩithia.”

Kana “akoya mũigana wa.”

Nĩ wariĩ wa kuuma mũthia-inĩ wa kĩara kĩrĩa kĩnene nginya kaara karĩa kanini rĩrĩa rũhĩ rũtambũrũkĩtio. Rora Ũhoro Muongerere B14.

Kana hihi, “wanataũkĩrũo nĩ.”

Kana “gũtingĩruta ngũ cia kũigana.”

Kana “mũhianano wa gũtwekio.”

Kana “athani.”

Kana “ndũngĩtaũkĩka.”

Kana “Mũkire mũrĩ mbere yakwa.”

Ũguo nĩ kuuga, kũmũtungatĩra.

Kana “Rũciaro rwa.”

Ũguo nĩ kuuga, ũtangĩhota kwĩgitĩra kana ũtarĩ hinya.

Kana “mũbaina.”

Ũkk., “ma mbere.”

Kana “irathĩro.”

Kana “atongoria.”

Kana “kĩndũ hatarĩ.”

Kana “mĩhianano ya gũtwekio.”

Kana “ũrutani.”

Kana “Ndigayanaga na ũngĩ o wothe riri wakwa.”

Kana “mabũrũri ma icũa-inĩ.”

Kana “mĩhianano ya gũtwekio.”

Kana “ũrutani.”

Kana “ũtaaro.”

Kana “rũciaro rwaku.”

Hihi ĩkĩonania maũndũ ma mbere gwĩkĩka mahinda mokĩte.

Kana “mũnjĩhoke.”

Nĩ mũthemba wa ithanjĩ rĩnungaga wega.

Kana “ciĩko ciaku cia ũremi.”

Hihi ĩkĩaria ũhoro wa arutani a Watho.

Kana “kuuma rĩrĩa waciarirũo.”

Rĩĩtwa rĩu riugĩte “Ũrĩa Mũrũngĩrĩru,” nĩ rĩĩtwa rĩa gĩtĩo rĩa Isiraeli.

Kana “bũrũri ũrĩa mũngʼaru nĩ ngaaũitĩrĩria.”

Kana “rũciaro rwaku.”

Nĩ mĩhianano ĩyo.

Kana “mũhianano wa gũtwekio.”

Kana “rũhiũ rwake.”

Kana “ihoero-inĩ.”

Kana “gĩcunjĩ kĩũmũ.”

Ũkk., “Ndegerie njohero cia athamaki.”

Ũkk., “nĩ ngũkũhotora ngũrũmĩtie biũ.”

Kana “ũkararanagia.”

Kana “Ũrĩa watũmire akorũo kuo.”

Kana “Ũrĩa warĩthondekire.”

Kana hihi, “Kana rĩũmba no riuge ũũ: ‘Wĩra waku ndũrĩ na nyitĩro’?”

Kana “Ruo rũu ũrĩ naruo rwa gũciara nĩ rwa kĩĩ?”

Kana hihi, “ĩikarage ũtheri.”

Kana “rũciaro rwa.”

Kana “tũhũ.”

Kana “rũciaro ruothe rwa.”

Ũguo nĩ kuuga, mĩhianano ĩyo ĩigĩrĩirũo igũrũ rĩa nyamũ.

Ũkk., “makamĩinamĩrĩra.”

Ũkk., “ma mbere.”

Kana “Muoroto wakwa nĩ ũgaatũũra.”

Kana “muoroto wakwa.”

Ũkk., “mũrĩ hinya wa ngoro.”

Kana hihi, “na ndirĩ mũndũ ngaiguĩra tha.”

Kana “Mũtumia Mũthamaki.”

Kana “Mũtumia mũthamaki.”

Kana hihi, “O na ũrĩ na.”

Kana hihi, “Arĩa magayanagia igũrũ; Atuĩria a njata.”

Kana hihi, “arĩa moimanĩte na.”

Ũkk., “ma mbere.”

Kana “mũhianano wa gũtwekio.”

Kana “ngũthuthurĩtie.” Kana hihi, “ngũthuurĩte.”

Kana “Ndigayanaga na ũngĩ o wothe riri wakwa.”

Kana “o hamwe na.”

Kana “maũndũ ma gũkũguna.”

Kana “Rũciaro rwaku rũngĩingĩha.”

Ũkk., “kuuma ndĩ o nda thĩinĩ.”

Kana “Jehova nĩ agaatũma nyone kĩhooto.”

Kana “kĩheo gĩakwa kĩrĩ.”

Kana “wendi mwega.”

Kana hihi, “Tũrĩma-inĩ tuothe tũtarĩ kĩndũ.”

Kana “mũtĩ wakwa wa kũmenyithania.”

Ũkk., “gĩthũri-inĩ kĩao.”

Kana “rũrĩmĩ rũmenyerie wega.”

Kana hihi, “gwĩkĩra hinya.”

Kana “ũngĩtetania na niĩ.”

Kana “tũkĩngʼethanĩre.”

Kana “etirĩrĩre harĩ.”

Kana “wamũciarire na ruo rũingĩ.”

Kana “hinya wakwa.”

Kana “ndũkaahehenjeka.”

Kana “ũrutani.”

Kana hihi, “Kĩgunyũ kĩrĩa kĩrĩaga.”

Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũkk., “gĩgaakorũo igũrũ rĩa mũtwe wao.”

Kana “ũrĩa ũgũthiũrũrũkagĩria.”

Ũkk., “mũtwe-inĩ wa barabara ciothe.”

Kana “riitho kwa riitho.”

Kana “ũhootani wa.”

Kana “nĩ makaaga wa kuuga.”

Kana hihi, “ũndũ ũrĩa twaiguire?”

Kiugo “Yake” no gĩkorũo gĩkĩaria ũhoro wa mũndũ o wothe mwĩroreri kana ũhoro wa Ngai.

Kana “gũtirĩ na mũhianĩre wa mwanya ũngĩtũma tũmwĩrirĩrie.”

Kana “ũrĩa wataũkagĩrũo.”

Kana hihi, “Ahaanaga ta mũndũ ũrĩa andũ maahũgũraga mothiũ mao matikamuone.”

Kana “kũhinyĩrĩrio.”

Kana “ũtũũro wake?”

Kana “akĩgũthwo akĩũragwo.”

Kana “Na harĩ mũndũ ũngĩkaamũhe handũ ha gũthikwo.”

Ũkk., “mũndũ mũtongu.”

Kana “Ĩndĩ Jehova nĩ oonire arĩ wega.”

Kana “rũciaro rwake.”

Kana “gũthĩnĩka kwa ngoro yake.”

Kana “ciana cia.”

Kana “mwathi.”

Kana “mwathi.”

Kana “mahiga ma mwaki.”

Kana “ciana ciaku ciothe.”

Kana “ciana ciaku.”

Kana “mbeca iria mũnogeire.”

Ũkk., “ũnoru.”

Kana “nĩ ekuohanĩra eyendeire.”

Kana “wendi wakwa.”

Kana “nĩ ũgaathondeka rĩĩtwa rĩa Jehova.”

Kĩhibirania, ne′phesh. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũguo nĩ kuuga, kũgerera gĩkuũ.

Kana hihi, “Kuuma harĩ.”

Ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra-inĩ.

Kana “Hihi nĩ njagĩrĩirũo kwĩhooreria.”

No kũhoteke nĩ ũthathaiya wa mĩhianano.

Kana hihi, “mũthamaki.”

Kana “Sheoli,” ũguo nĩ kuuga, mbĩrĩra ya mũhaano kũrĩa akuũ makomete. Rora Ũthathaũri wa Ciugo.

Ũkk., “ũtarĩ wanoga.”

Kana “na ngĩhitha maũndũ macio?”

Kana “ũikaraga.”

Kana “ndĩmũrĩhe na.”

Ũkk., “maciaro ma iromo.”

Kana “wendi wanyu.”

Ũkk., “mĩanya.”

Ũkk., “ũgũcokia kũgũrũ gwaku na thutha.”

Kana “ũkenere.”

Ũkk., “gũkaritũha.”

Kana “kĩndũ hatarĩ.”

Kana “wĩhokeku.”

Kana “wĩhokeku.”

Ũkk., “na warĩ mũũru maitho-inĩ make.”

Kana “ũhootani harĩ we.”

Nĩ kagooti geekĩragwo ga kwĩgitĩra mbaara-inĩ.

Kana “ũhootani.”

Kana “kagooti gatarĩ moko.”

Ũkk., “ka mbeũ yaku.”

Ũkk., “ka mbeũ ya mbeũ yaku.”

Kana “nyũmba yakwa ya ũthaka.”

Kana “tũmĩanya-inĩ twa nyũmba ya nyoni.”

Kana “itariĩ o ta ũrĩa ciarĩ mbere.”

Kana “agaagũthakaria.”

Kana “wendi mwega.”

Kana “gwĩtĩkĩrĩka.”

Kana “athakario.”

Kana “ũtonga.”

Kana “rũciaro rwao.”

Kana “rũciaro rũrĩa.”

Kana “kagooti gatarĩ moko ka.”

Kana “cairi.”

Kana “ndibei yaku ya mũhihano.”

Kana “mũtĩ wa kũmenyithania.”

Kana hihi, “nguo ndune.”

Kana “ũhootani.”

Kana “matagatuĩka a maheeni.”

Kana “mũraika ũrĩa woimĩte kũrĩ we.”

Kana “werũ-inĩ?”

Kana “ithaka.”

Kana “gũthaka.”

Kana “ũtũmaga.”

Ũkk., “Ũtũmaga.”

Kana “mamwetagĩrĩra makirĩrĩirie.”

Ũkk., “tũtweke.”

Ũkk., “nĩ ũndũ wa guoko kwa.”

Kana “Ũrĩa watũmire tũkorũo kuo.”

Kana “Hekarũ.”

Kana “thaka.”

Kana hihi, “tũnyũmba-inĩ twa kũrangĩra.”

Kana “itarĩ theru.”

Kana hihi, “Tondũ nĩ ngũgũkinyĩria ũtheru wakwa.”

Ũkk., “nginya gĩthũri-inĩ kĩao.”

Ũkk., “nginya gĩthũri-inĩ kĩao.”

Kana “ndibei ya mũhihano.”

Ũkk., “kĩrathimo.”

Kana “rũciaro.”

Kana “Nakĩo Kĩanda kĩa.”

Kana “wĩhokeku.” Ũkk., “Ameni.”

Kana “wĩhokeku.” Ũkk., “Ameni.”

Kana “mathĩna ma.”

Kana hihi, “Na ũrĩa ũkaaga gũkinyia igana akoonagwo arĩ na kĩrumi.”

Kana “wĩra na kĩyo.”

Kana “rũciaro rwa.”

Kana “ũtangĩkaga.”

Kana hihi, “mũndũ ũragooca mũhianano.”

Kana “mũtangĩkaga.”

Kana “hinya wa.”

Nĩ mĩgũnda ya mwanya yahũthagĩrũo harĩ ũthathaiya wa mĩhianano.

Kana “rũciaro rwaku.”

Kana “gũthathaiya.”

    Mabuku ma Gĩkũyũ (1991-2025)
    Uma
    Ingĩra
    • Gĩkũyũ
    • Tũma
    • Thondeka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mawatho ma Ũhũthĩri
    • Ũigi wa Hitho
    • Ũrĩa Ũhoro Ũgitagirũo
    • JW.ORG
    • Ingĩra
    Tũma