Nĩ Moonire Mesia!
“Tũrĩ kuona Mesia.”—JOH. 1:41.
1. Nĩkĩ gĩatũmire Andarea oige: “Tũrĩ kuona Mesia”?
JOHANA MŨBATITHANIA arũgamĩte na arutwo ake erĩ. Jesu amakuhĩrĩria, Johana akaanĩrĩra akoiga: “Onei Gatũrũme ka Ngai!” O hĩndĩ ĩyo Andarea na mũrutwo ũcio ũngĩ makarũmĩrĩra Jesu na magatindania nake. Thuutha ũcio, Andarea agathiĩ kũrĩ mũrũ wa nyina, Simoni Petero, na thutha wa kũmwĩra akenete, “Tũrĩ kuona Mesia,” akamũtwara kũrĩ Jesu.—Joh. 1:35-41.
2. Gũthuthuria morathi ma Kĩĩmesia makĩria gũgũtũguna atĩa?
2 O ũrĩa mahinda mangĩahĩtũkire, Andarea, Petero, na andũ angĩ nĩ mangĩagĩire na mweke wa gũthuthuria Maandĩko makĩria, na kwoguo nĩ mangĩahotire kuuga matarĩ na nganja atĩ Jesu wa Nazarethi kũna nĩwe Mesia ũrĩa weranĩirũo. O ũrĩa tũgũthiĩ na mbere gũthuthuria morathi ma Kĩĩmesia noguo wĩtĩkio witũ harĩ Kiugo kĩa Ngai na harĩ Mũitĩrĩrie Maguta wake ũkũgĩa na hinya makĩria.
“Mũthamaki Waku nĩ Aroka”
3. Nĩ morathi marĩkũ maahingire hĩndĩ ĩrĩa Jesu aaingĩrire Jerusalemu na mbugĩrĩrio?
3 Mesia nĩ angĩaingĩrire Jerusalemu na mbugĩrĩrio. Mũnabii Zekaria oigire ũũ: “Atĩrĩrĩ, wee mwarĩ wa Zayuni, kenũrũrũka mũno; uugĩrĩrie mũno, wee mwarĩ wa Jerusalemu; atĩrĩrĩ, mũthamaki waku nĩaroka harĩ wee, na nĩ mũthingu, na nĩwe ũkũhonokania, ningĩ nĩ mũhoreri, nake aroka ahaicĩte ndigiri, o aikarĩire njaũ ya ndigiri.” (Zek. 9:9) Mwandĩki wa Thaburi aandĩkire ũũ: “Mũrathimwo-rĩ, nĩ ũrĩa wa gũũka na rĩĩtwa rĩa Jehova!” (Thab. 118:26) Jesu tiwe werĩte kĩrĩndĩ kĩu ũrĩa gĩkuuga. O na kũrĩ ũguo, kĩrĩndĩ kĩu kĩanĩrĩire na gĩkeno na kwoguo gĩgĩka o ta ũrĩa kwarathĩtwo. Ũgĩthoma ũhoro ũcio geria kũhũũra mbica na kũigua mĩgambo ĩyo ya kĩrĩndĩ kĩrĩ na gĩkeno.—Thoma Mathayo 21:4-9.
4. Taarĩria ũrĩa ũrathi wa Thaburi 118:22, 23 wahingire.
4 O na gũtuĩka andũ aingĩ nĩ mangĩaregire Jesu o na marĩ na ũira atĩ nĩwe Mesia-rĩ, Jesu nĩ wa bata mũno harĩ Ngai. O ta ũrĩa kwarathĩtwo, Jesu ‘nĩ aamenirũo na akĩaga gũtĩo nĩ andũ’ arĩa maaregire gwĩtĩkia ũira ũcio. (Isa. 53:3; Mar. 9:12) O na kũrĩ ũguo-rĩ, Mũtungi wa Thaburi atongoretio nĩ roho aandĩkire ũũ: “Ihiga rĩrĩa rĩaregirũo nĩ aaki nĩrĩo rĩtuĩkĩte o rĩrĩa inene rĩa koine. Ũndũ ũcio uumĩte kwĩ Jehova.” (Thab. 118:22, 23) Jesu nĩ aaririkanirie akararia ake a ndini ũhoro wĩgiĩ ũrathi ũcio, nake Petero oigire atĩ ũrathi ũcio nĩ wahingirio nĩ Kristo. (Mar. 12:10, 11; Atũm. 4:8-11) Jesu nĩwe watuĩkire “ihiga . . . rĩa koine” rĩa kĩũngano gĩa Gĩkristiano. Nĩwe ‘ũthuurĩtwo nĩ Ngai na nĩ wa goro’ o na gũtuĩka andũ arĩa matetigĩrĩte Ngai nĩ maamũregire.—1 Pet. 2:4-6.
Gũkunyanĩrũo na Gũtiganĩrio!
5, 6. Nĩ ũndũ ũrĩkũ warathĩtwo na ũkĩhingio wĩgiĩ gũkunyanĩrũo kwa Mesia?
5 Nĩ kwarathĩtwo atĩ Mesia nĩ angĩgakunyanĩrũo nĩ mũrata ũtarĩ mwĩhokeku. Daudi aarathĩte ũũ: “Mũrata wakwa ũrĩa mũnene, ũrĩa ndĩrehokete, ũrĩa ũrarĩaga irio ciakwa, nĩanjikĩtie rũhaati.” (Thab. 41:9) Hĩndĩ ĩyo andũ mangĩarĩanĩire hamwe moonagwo marĩ arata. (Kĩam. 31:54) Kwoguo gĩĩko kĩa Judasi Mũisikariota gĩa gũkunyanĩra Jesu kĩarĩ wagi mũnene mũno wa wĩhokeku. Akĩaria ũhoro wĩgiĩ kũhinga kwa ũrathi wa Daudi ũkoniĩ mũkunyanĩri wake Jesu eerire atũmwo ake ũũ: ‘Ti inyuothe ndĩragweta; niĩ arĩa ndathurire nĩ ndĩmoĩ; no rĩrĩ, gũgũtuĩka ũguo nĩgetha ũhoro ũrĩa mwandĩke ũhingio, ũrĩa uugĩte atĩrĩ, Ũrĩa tũrĩaga mũgate nake nĩ anjikĩtie rũhaati.’—Joh. 13:18.
6 Mũkunyanĩri wa Mesia angĩkarĩhwo icunjĩ 30 cia betha—mũigana ũrĩa wagũragwo ngombo! Akĩaria igũrũ rĩgiĩ Zekaria 11:12, 13, Mathayo nĩ onanirie atĩ Jesu aakunyanĩirũo nĩ ũndũ wa tũbeca ta tũu. No hihi nĩ kĩĩ gĩatũmire Mathayo oige atĩ ũndũ ũcio ‘warathĩtwo nĩ mũnabii Jeremia’? Hĩndĩ ya Mathayo, no kũhoteke ibuku rĩa Jeremia rĩarĩ rĩa mbere harĩ mabuku marĩa maarĩ na nginya ibuku rĩa Zekaria. (Ringithania Luka 24:44.) Judasi ndaigana kũhũthĩra mbeca icio itaarĩ cia kĩhooto, aacihurunjire thĩinĩ wa hekarũ agĩcoka agĩthiĩ kwĩyũraga.—Mat. 26:14-16; 27:3-10.
7. Ũrathi wa Zekaria 13:7 wahingirio atĩa?
7 O na arutwo a Mesia nĩ mangĩkahurunjũka. Zekaria aandĩkire ũũ: “Ringa mũrĩithi, nacio mbũri ihurunjũke.” (Zek. 13:7) Mũthenya wa Nisani 14, mwaka wa 33 M.M., Jesu eerire arutwo ake ũũ: “Inyuothe nĩmũkũhĩngithio nĩ ũndũ wakwa ũtukũ ũyũ: nĩ gũkorũo ũhoro nĩwandĩkĩtwo atĩrĩ, Nĩngaringa mũrĩithi, nacio mbũri cia rũũru rũake ihurunjũke.” Na ũguo noguo kwahaanĩkire, tondũ Mathayo oigĩte atĩ “arutwo othe magĩkĩmũtiga [Jesu] makĩũra.”—Mat. 26:31, 56.
Nĩ Aathitangirũo na Akĩhũrũo
8. Nĩ maũndũ marĩkũ meekĩkire nĩguo ũrathi wa Isaia 53:8 ũhingio?
8 Mesia nĩ angĩgacirithio na atuĩrũo. (Thoma Isaia 53:8.) Rũcinĩ rwa Nisani 14, kĩama gĩothe gĩa Sanhedrini nĩ gĩacemanirie na thutha wa kuoha Jesu gĩkĩmũneana kũrĩ Barũthi Mũroma Pontio Pilato. Thutha wa kũũria Jesu ciũria nĩ onire atĩ ndaarĩ na mahĩtia o na hanini. Rĩrĩa Pilato oigire atĩ nĩ ekuohora Jesu, kĩrĩndĩ gĩkĩanĩrĩra gĩkiuga: “Mwambithie mũtĩ igũrũ!” makĩmwĩra amohorere kĩmaramari gĩetagwo Baraba. Nĩ ũndũ wa Pilato kwenda gũkenia kĩrĩndĩ, akĩohora Baraba, no akĩhũrithia Jesu iboko na akĩmũneana nĩguo agacurio mũtĩ-inĩ.—Mar. 15:1-15.
9. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wekĩkire hĩndĩ ya Jesu, warathĩtwo thĩinĩ wa Thaburi 35:11?
9 Andũ nĩ mangĩarutire ũira wa maheeni wĩgiĩ Mesia. Mwandĩki wa Thaburi Daudi oigire ũũ: “Nĩgũũkĩrĩte aiganĩrĩri igenyo; makanjũria maũndũ marĩa itekũmenya.” (Thab. 35:11) O ta ũrĩa kwarathĩtwo, “athĩnjĩri-Ngai arĩa anene na kĩama gĩothe magĩcarĩria Jesu ũira wa maheni nĩ getha mamũũragithie.” (Mat. 26:59) Ma nĩ atĩ, ‘aingĩ nĩ maamũigĩrĩire igenyo, no ũira wao ndũigana kũiguana.’ (Mar. 14:56) Thũ cia Jesu ciehotorete biũ kũmũũraga, kwoguo itiendire kũmenya kana ũira ũcio warĩ wa maheeni.
10. Taarĩria ũrĩa ũrathi wa Isaia 53:7 wahingire.
10 Mesia nĩ angĩgakira ki arĩ mbere ya athitangi ake. Isaia aarathĩte ũũ: “Nĩaahinyĩrĩirio; no rĩrĩ, nĩ kwĩnyihia enyihirie we mwene, na ndaigana gũtumũra kanua; aakirire o ta ũrĩa gatũrũme gakiraga ki gagĩthiĩ gũthĩnjwo, agĩgĩkira o ta ũrĩa ngʼondu ĩkiraga ki ĩrũgamĩte mbere ya mũmĩmuri guoya; ti-itherũ ndaigana gũtumũra kanua.” (Isa. 53:7) Hĩndĩ ĩrĩa Jesu ‘aathitangagũo nĩ athĩnjĩri-Ngai arĩa anene na athuri, ndaigana gũcokia ũndũ.’ Nake Pilato akĩmũũria: “Kaĩ ũtegũkĩigua ũrĩa maũndũ maingĩhĩte marĩa mekuumbũra atĩ nĩwĩkĩte?” O na kũrĩ ũguo, Jesu “ndaigana kũmũcokeria kiugo o na kĩmwe: na tondũ ũcio barũthi agĩkĩgega mũno.” (Mat. 27:12-14) Jesu ndaigana kũruma arĩa maamũthitangaga.—Rom. 12:17-21; 1 Pet. 2: 23.
11. Ũrathi wa Isaia 50:6 na Mika 5:1 wahingire atĩa?
11 Isaia aarathĩte atĩ Mesia nĩ angĩkahũrũo. Mũnabii ũcio aandĩkire ũũ: “Arĩa ahũrani-rĩ, nĩ kũhutata ndamahutatĩire maʼhũre o namo makai makwa ngĩmahũgũkĩria andũ arĩa maaʼmunyaga nderu. Ndiigana kũhitha ũthiũ wakwa atĩ nĩguo ndigaconorithio kana ndige gũtuĩrũo mata.” (Isa. 50:6) Nake Mika aarathĩte ũũ: ‘Nĩ kũringa makaaringa mũcirithania wa Isiraeli rũthĩa na rũthanju.’ (Mik. 5:1) Agĩkĩra mũkonde atĩ kũna ũrathi ũcio nĩ wahingire-rĩ, mwandĩki wa Injiri Mariko oigire ũũ: “Amwe magĩitĩka kũmũtuĩra mata [Jesu], na kũmũhumba ũthiũ, na kũmũringa na ngundi, makĩmwĩraga, Ta ragũra. Makanga nao makĩmwamũkĩra makĩmũgũthaga na hĩ.” Mariko onanagia atĩ thigari nĩ ‘cingĩkamũringa mũtwe na kamũrangi, cikĩmũtuagĩra mata, na cikĩmũinamagĩrĩra citurĩtie ndu na njĩra ya kĩnyũrũri.’ (Mar. 14:65; 15:19) Ma nĩ atĩ, gũtirĩ ũndũ Jesu eekĩte wa gũtũma ekwo maũndũ macio mooru.
Aarĩ Mwĩhokeku Nginya Rĩrĩa Aakuire
12. Ũrathi wa Thaburi 22:16 na Isaia 53:12 wahingire atĩa igũrũ rĩgiĩ Jesu?
12 Maũndũ megiĩ Mesia gũcuurio mũtĩ igũrũ nĩ maarathĩtwo. Daudi mwandĩki wa Thaburi oigire ũũ: “Ndĩ mũhingĩrĩrie nĩ kĩũngano kĩa arĩa eki-naĩ; nĩ gũ’theca maʼthecete hĩ o na nyarĩrĩ.” (Thab. 22:16) Akĩaria ũndũ ũĩkaine nĩ athomi a Bibilia, Mariko mwandĩki wa Injiri oigĩte ũũ: “Na kwarĩ thaa ithatũ [rũcinĩ], na makĩmwamba mũtĩ igũrũ.” (Mar. 15:25) Ningĩ nĩ kwarathĩtwo atĩ Mesia nĩ angĩgataranĩrio hamwe na ehia. Isaia aandĩkire ũũ: “Nĩyeheanire ĩkue, na ĩgĩtaranĩrio hamwe na arĩa aagarari watho.” (Isa. 53:12) Ũrathi ũcio waahingire rĩrĩa ‘atunyani erĩ maambirũo hamwe na Jesu, ũmwe mwena wake wa ũrĩo, na ũrĩa ũngĩ mwena wake wa ũmotho.’—Mat. 27:38.
13. Ũrathi wa Thaburi 22:7, 8 wahingirio atĩa igũrũ rĩgiĩ Jesu?
13 Daudi nĩ aarathĩte atĩ Mesia nĩ angĩkarumwo. (Thoma Thaburi 22:7, 8.) Jesu nĩ aanyũrũririo rĩrĩa aanyarirĩkaga arĩ mũtĩ igũrũ ũcio wa mathĩna, tondũ Mathayo oigĩte ũũ: ‘Andũ arĩa maahĩtũkagĩra ho maamũrumaga, makĩinagia mĩtwe yao, makiugaga atĩrĩ, Wee ũtharagia hekarũ, ũkamĩaka na mĩthenya ĩtatũ, ndũkĩĩhonokie: angĩkorũo wee nĩwe Mũrũ wa Ngai-rĩ, ta kiume mũtĩ-inĩ.’ Ũguo no taguo athĩnjĩri-Ngai arĩa anene, aandĩki-marũa, na athuri maamũnyũrũragia makiugaga, “Nĩaahonokagia andũ angĩ; na ndangĩhota kwĩhonokia we mwene. Nĩwe Mũthamaki wa Isiraeli: ta nĩakiume rĩu mũtĩ-inĩ, na nĩtũkũmwĩtĩkia. Nĩehokaga Ngai-ĩ; nĩakĩmũhonokie rĩu, akorũo nĩamwenda: tondũ nĩoigire, Ndĩ Mũrũ wa Ngai.” (Mat. 27:39-43) No o na kũrĩ ũguo, Jesu ndaigana kwĩrĩhĩria. Na githĩ kĩu ti kĩonereria kĩega mũno harĩ ithuĩ!
14, 15. Taarĩria ũrĩa ũrathi wĩgiĩ Mesia gũkundio thiki na wĩgiĩ nguo ciake wahingirio.
14 Nguo cia Mesia nĩ cingĩacukĩirũo mĩtĩ. Mwandĩki wa Thaburi aandĩkire ũũ: “Magwete kũgayana nguo ciakwa, itonyo rĩakwa magakĩrĩcukĩra mĩtĩ.” (Thab. 22:18) Ũguo nĩguo gwekĩkire tondũ “[athigari a Roma] maarĩkia kũmwamba mũtĩ igũrũ, makĩgayana nguo ciake [Jesu] na gũcicukĩra mĩtĩ.”—Mat. 27:35; thoma Johana 19:23, 24.
15 Mesia nĩ angĩgakundio thiki na maĩ ma nyongo. Mwandĩki wa Thaburi oigĩte ũũ: “Gĩa-kũrĩa kĩrĩa maraʼheire nĩ mũtĩ mũrũrũ, ningĩ ndanyota, nĩ ndibei ngagatu maraʼheire ‘nyue.” (Thab. 69:21) Mathayo atwĩraga ũũ: “Makĩmũnengera [Jesu] ndibei ĩtukanĩtio na maĩ ma nyongo anyue: nake aamĩcama, akĩrega kũnyua.” Thutha ũcio, “ũmwe wao agĩtengʼera akĩoya thibanji, akĩmĩnyuithia thiki ĩkĩiyũra, agĩthecerera kamũrangi akĩmũkundia.”—Mat. 27:34, 48.
16. Taarĩria ũrĩa ciugo cia ũrathi wa Thaburi 22:1 ciahingirio.
16 Mesia angĩgakorũo atariĩ ta mũndũ ũtiganĩirio nĩ Ngai. (Thoma Thaburi 22:1.) O ta ũrĩa kwarathĩtwo-rĩ, “thaa kenda [hwaĩ-inĩ] Jesu akĩgũũthũka na mũgambo mũnene akiuga atĩrĩ, Eloi, Eloi, lama sabakithani? naguo ũguo wataũrũo nĩ atĩrĩ, Ngai wakwa, Ngai wakwa, ũndiganĩirie nĩkĩ?” (Mar. 15:34) Ti kuuga atĩ wĩtĩkio wa Jesu harĩ Ithe nĩ waathirĩte. Ngai aatiganĩirie Jesu kũrĩ thũ ciake na njĩra ya kweheria ũgitĩri Wake nĩguo wĩkindĩru wa Kristo ũgerio biũ. Nakuo gũkaya kũu aakaire-rĩ, gũkĩhingia ũrathi wa Thaburi 22:1.
17. Ũrathi wa Zekaria 12:10 na Thaburi 34:20 wahingirio atĩa?
17 Mesia nĩ angĩgathecwo, no mahĩndĩ make matingĩkaunwo. Atũũri a Jerusalemu nĩ ‘mangĩkarora ũrĩa maathecire.’ (Zek. 12:10) Nayo Thaburi 34:20 yugaga ũũ: “[Ngai] nĩamenyagĩrĩra mahĩndĩ make mothe: gũtirĩ o na rĩmwe rĩngiunĩka.” Agĩkĩra mũkonde ũhoro ũcio-rĩ, mũtũmwo Johana aandĩkire ũũ: “Mũthigari ũmwe akĩmũtheca [Jesu] na itimũ mbaru, nake, o aathecwo, akiura thakame na maĩ. Na ũrĩa wonire ũguo [Johana] nĩwe mũira, naguo ũira wake nĩ wa ma . . . Gwekirũo ũguo nĩ getha ũhoro ũhingio, ũrĩa wandĩkĩtwo atĩ, Ndarĩ ihĩndĩ o na rĩmwe angiunwo. Na ningĩ ũhoro ũngĩ ũkaandĩkwo atĩrĩ, Makarora ũrĩa maathecire.”—Joh. 19:33-37.
18. Gwathire atĩa nĩguo Jesu athikwo hamwe na itonga?
18 Mesia angĩgathikwo hamwe na itonga. (Thoma Isaia 53:5, 8, 9.) Gwakinya hwaĩ-inĩ biũ Nisani 14, “mũndũ warĩ gĩtonga wa itũũra rĩa Arimathea, wetagwo Jusufu,” agĩthiĩ kũrĩ Pilato, akĩhoya mwĩrĩ wa Jesu na akĩnengerũo. Narĩo ibuku rĩa Mathayo riugaga ũũ: “Jusufu agĩkuua mwĩrĩ, akĩũthaya na tama mũtheru wa gatani, akĩũiga mbĩrĩra yake njerũ ĩrĩa enjithĩtie rũaro-inĩ rũa ihiga ta muungu: na akĩgaragarĩria mũromo wa mbĩrĩra ĩo ihiga rĩnene, agĩĩthiĩra.”—Mat. 27:57-60.
Kũngũĩrai Mũthamaki wa Kĩĩmesia!
19. Nĩ ũndũ ũrĩkũ wekĩkire o ta ũrĩa ũrathi wa Thaburi 16:10 woigĩte?
19 Mesia nĩ angĩkariũkio. Daudi aandĩkire ũũ: “Wee [Jehova] ndũkarekereria roho wakwa ũũrĩre kwa ngoma.” (Thab. 16:10) Ta hũũra mbica ũrĩa atumia arĩa mathiĩte mbĩrĩra-inĩ harĩa mwĩrĩ wa Jesu waigĩtwo maamakire. Maakinya ho makĩona mũraika, nake akĩmera ũũ: “Tigai kũgega: [githĩ] ti Jesu mũracaria, ũrĩa wa Nazarethi, ũrĩa ũraambirũo mũtĩ igũrũ? Nĩariũkĩte; ndarĩ haha: onei handũ harĩa maramũigĩte.” (Mar. 16:6) Akĩarĩria kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩagomanĩte Jerusalemu hĩndĩ ya Bendegothito ya mwaka wa 33 M.M., mũtũmwo Petero aamerire atĩ: ‘[Daudi] nĩ aamenyete ũhoro ũcio o mbere, akĩaria ũhoro wa kũriũka gwa Kristo, atĩ ndaigana kũrekererio orĩre kwa-ngoma, o na mwĩrĩ wake ndũigana kuora.’ (Atũm. 2:29-31) Ngai ndaigana kũreka mwĩrĩ wa Mũriũ wake ũrĩa endete mũno ũbuthe. Ithenya rĩa ũguo, Jesu nĩ aariũkirio na njĩra ya kĩama na akĩheo mwĩrĩ wa kĩĩroho!—1 Pet. 3:18.
20. Ũrathi wĩgiĩ wathani wa Mesia wahingirio atĩa?
20 O ta ũrĩa kwarathĩtwo, Ngai nĩ aamenyithanirie atĩ Jesu nĩ Mũriũ wake. (Thoma Thaburi 2:7; Mathayo 3:17.) Ningĩ kĩrĩndĩ nĩ gĩakũngũĩire Jesu hamwe na Ũthamaki wake, o na ithuĩ nĩ tũkenaga tũkĩaria ũhoro wake na wa Ũthamaki wake. (Mar. 11:7-10) Ica ikuhĩ Kristo nĩ arĩniina thũ ciake rĩrĩa arĩũka ‘atwarithĩtie mbarathi kũrũĩrĩra ũhoro ũrĩa wa ma, wa ũhoreri na wa ũthingu.’ (Thab. 2:8, 9; 45:1-6) Hĩndĩ ĩyo nĩrĩo Ũthamaki wake ũkaarehe thayũ na ũgaacĩru thĩinĩ wa thĩ yothe. (Thab. 72:1, 3, 12, 16; Isa. 9:6, 7) Githĩ ti gĩtĩo kĩnene kũhunjia ma icio tũrĩ Aira a Jehova, ũrĩa Mũriũ wake arathamaka igũrũ arĩ Mũthamaki wa Kĩĩmesia!
Ũngĩcokia Atĩa?
• Jesu aakunyanĩirũo na agĩtiganĩrio atĩa?
• Maũndũ mamwe marĩa maarathĩtwo megiĩ Jesu Kristo gũcurio mũtĩ-inĩ nĩ marĩkũ?
• Nĩ kĩĩ gĩtũmaga wĩtĩkie biũ atĩ Jesu nĩwe Mesia ũrĩa weranĩirũo?
[Mbica karatathi ka 15]
Kũingĩra kwa Jesu thĩinĩ wa Jerusalemu na mbugĩrĩrio kwahingirie morathi marĩkũ?
[Mbica karatathi ka 17]
Jesu aakuire nĩ ũndũ wa mehia maitũ, no rĩu arathamaka arĩ Mũthamaki wa Kĩĩmesia