BUŊGƐI PƐƐKƐI 31
Chua Dikeŋnaŋ Ŋ Nɔ le Piɛileŋ Ndo o Sɔvɛ
“Maa piɛile nileŋ le komal num maa sala nyɛm chuŋ kɛndɛ fɔ.”—SAM 141:2.
CHONDII 47 Piɛi o Chɛhowa Lo Lɔɔ Lɔɔ
SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊa
1. Vɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ che dikeŋnaŋ naŋ nɔ le piɛileŋ o Chɛhowa lo wo?
DIKEŊNAŊ bɛndoo pila naŋ nɔ ni le piɛileŋ o Chɛhowa lo, Wana Toosiaa choo choo a lɛŋndeŋ ndo. Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ: Ŋ nɔla miŋ dimul Chɛhowa nyɛ o nyɛ cho naa o kɔl teleŋ o teleŋ vɛlɛ a o suɛi maŋgalɛi kɛ kɛ niŋ. Nduyɛ pɛŋ, ŋ nɔ miŋ dimul ndu tuupa miŋ soo o ndu lo le. Ŋ tiuba miŋ piɛi o ndu lo te ŋ wa pɛ a naa lakalu tei ɔɔ te ŋ wa pɛ o chiɛi manyumndo niŋ. Ŋ nɔ miŋ nɔ tiindaŋndo maa, mi Finya naa kaalaa tuei piɛile naaleŋ. Ŋ nɔ miŋ che dikeŋnaŋndo hoo nyɛ sɔvɛ.
2. Vɛɛ Masaa Deeve chɔm yɛ maa ndoo che dikeŋnaŋ o nɔ le piɛileŋ ndo o sɔvɛ?
2 Masaa Deeve ndoo che bɔɔ dikeŋnaŋ ndoo nɔ le piɛileŋ ndo o sɔvɛ. Mbo soli chondei o Chɛhowa lo aa: “Maa piɛile nileŋ le komal num maa sala nyɛm chuŋ kɛndɛ fɔ.” (Sam 141:1, 2) O teleŋ Deeve wo niŋ, mi wanaa soliaa lasalaa ndaa toosiaa nyɛm chuŋ kɛndɛŋ ndaa luam ndoŋ nyɛkɛndɛi. (Ɛsɔ. 30:34, 35) Mɛɛ Deeve soo a nyɛm chuŋ kɛndɔŋ okɔɔ, mbo chɔm maa ndoo yeema mbo chua teleŋndo le yiyaŋndo a nyɛ o nɔ mbo dimul Finya ndɔ cho o choo choo niŋndo. Naa bɛɛ yeemɛi pilɛi keŋ kpe naŋ nɔ ni. Ŋ yeema mi piɛile naaleŋ le nɛŋi Chɛhowa kɔllo.
3. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ chɔm bɛɛleŋ te ŋ wa pɛ piɛileŋ o Chɛhowa lo?
3 Te ŋ wa pɛ suɛi o Chɛhowa lo, ŋ nɔ miŋ chɔm bɛɛle yiŋgoloŋndeŋ. Yiyaŋndɔ a yilaŋuŋ kɔndɔfiliŋ Aisaya, Isikiaa, Daaniɛɛ, a Chɔŋ che woŋ. Mi che bɛɛ yilaŋndoŋ muŋ wa teŋgeŋ, kɛ sɔɔŋ pum wa a muŋ okɔɔ ŋ velaŋ ndoŋ. Mi nda kpou suaa a mɛɛ Chɛhowa cho Masa tɔɔma bɛndu yɛ okɔɔ. Mi Aisaya cha Chɛhowa ichali o yilaŋndo niŋ “o kpeŋgbei ndɔ lemasaa choo, o fonda vilɛi bɛndoo choo choo.” (Aisaya 6:1-3) Mi Isikiaa bɛɛ cha Chɛhowa ichali o kpeŋgbei ndɔ lemasaa choo, nduyɛ paŋgeloo wa ndu o balaa “mɛɛ piɔɔ o hel nuaa mi niŋginaŋgaa o hini yɛ.” (Isi. 1:26-28) Daaniɛɛ bɛɛ, mbo cha “wana cho kani masindɛ wo.” Nduyɛ nyɛla wa ndu lekɔɔ laŋ la wa la humbu fo fo bɛndu maa feŋgbɛ. Yiŋnde wule wuleleŋ le wa fulaa o kpeŋgbei ndɔ lemasaa. (Daan. 7:9, 10) Mi Chɔŋ bɛɛ cha Chɛhowa ichali o kpeŋgbei ndɔ lemasaa choo. Nduyɛ niŋginaŋgaa wa kpeŋgbei lemasaa o balaa silɔ maa pou ɛmiluaa wo. (Sɔɔŋ. 4:2-4) Te ŋ yiyaŋ pɛ a tɔɔmayɛi bɛnduii Chɛhowɛi okɔɔ, mi keŋ loonuŋ naa maa dikeŋnaŋ sɔviɔɔ pila naŋ nɔ ni le suɛi o ndu lo o piɛileŋ niŋ. Le hei, ŋ nɔ miŋ chɔm balika melaa le dikeŋnaŋ naŋ nɔ hoo wo. Kɛ, a yɛɛ okɔɔ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi?
“TE LA WA PIƐILEŊ PƐ, LA DIMI AA”
4. O Maatiu 6:9, 10 niŋ, mi Chiisu pɛɛku buɛiyaa nduaa mɛɛ nda nɔ ma piɛi yɛ. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o diomnda tasela o dimi o piɛile leŋ niŋndaŋ?
4 Nuawɔ Maatiu 6:9, 10. Teleŋ Chiisu wa waŋnda pɛɛkoo o Pembei choo wo, mbo pɛɛku buɛiyaa nduaa mɛɛ wana piɛi le mi Mɛlɛka hini kɔllɛ. Mɛɛ o dimul nda aa: “Te la wa piɛileŋ pɛ, la dimi aa,” o soo fɛŋ a sɔɔŋ sɔvɛŋ nda nɔ ma piɛi okɔɔ, ŋ chɛlaŋ a hɛnaŋ Chɛhowaa wo. Muŋ cho ni, diola ndɔlaŋ dindioo a le mi Masale ndɔleŋ le hiŋ. Masaleŋ ndeŋ le cho hunɔɔ wanaa simul ndu wa kpou tɛɛmbuu ni. Nduyɛ, ŋ nɔ vɛlɛ miŋ piɛi le salala wanaa cho wa o chieeŋndo choo wa tuɛi niŋ yeela laŋ. Te ŋ wa pɛ sɔɔŋ muŋ kpou dimioo o piɛile naaleŋ niŋ, mɛɛ ŋ cho chɔm maa hɛnaŋ Mɛlɛkaa cho nyɛ sɔvɛ sɔviɔɔ le naa ni.
5. Baa o bɛnda pa miŋ piɛi a bahawɛila naalaŋ okɔɔ?
5 Nyɛ cheleŋ Chiisu dimi o piɛile leŋ niŋndo chɔm maa, o bɛnda miŋ piɛi o Chɛhowa lo a bahawɛila naalaŋ okɔɔ. Lepaa o lepaa, miŋ piɛi o Chɛhowa lo le mbo ke naa nyɛdiaa, mbo mal naa haki, mbo manda naa tɔɔndaŋndo tiu naa ba le, nduyɛ mbo manda naa yɔŋii Setana tiu naa ba. (Maa. 6:11-13) Te ŋ nyuna pɛ Chɛhowa le nyɔɔŋ muŋ kpou, mi keŋ chɔm maa ndu naŋ tiindaŋ ni, nduyɛ maa ŋ yeema mbo hini kɔl a naa.
A yɛɛ okɔɔ pɔnɔɔ a lanɔɔ nɔ yɛ ma piɛi? (Tofa pɛl 6)b
6. Baa a sɔɔŋ Chiisu dimul buɛiyaa nduaa le ma piɛi a muŋ okɔɔ woŋ kinɛi naŋ nɔ ni miŋ piɛi? Tɛɛsiaawɔ.
6 Chiisu dimul buɛiyaa nduaa le ma miŋgi sondoo o diomnda o dimi o piɛile leŋ niŋndaŋ choo kpou le. Teleŋnda bɔɔbɔɔ, te Chiisu ndoo wa pɛ piɛileŋ, mi ndoo soo a sɔɔŋ cheleŋ okɔɔ, ŋ wa ŋ sɔvɛ le ndu a teleŋ koŋ ndo. (Maa. 26:39, 42; Chɔŋ 17:1-26) O nɛi pilɛ koŋ choo, naa bɛɛ nɔla miŋ piɛi a buulaŋnda naalaŋ okɔɔ. Te ŋ wa pɛ kɛɛsiaa tosaa o yoomoo niŋ, ŋ nɔ miŋ piɛi o Chɛhowa lo le mbo ke naa taasioo, a sinapɛŋgoo. (Sam 119:33, 34) Te a ke naa pɛ wali kala kalaa le tosaa, ŋ nɔ miŋ piɛi le nɛi chɔmaa a kɔl kaloo le miŋ chaa wali koŋ tosaa. (Pulɔ. 2:6) Kalaŋ chuauwa tiuba ma piɛi le chuauwaa ndaa, mi chuauwa bɛɛ piɛi le wanaa velu nda wa. Nduyɛ, naa kpou nɔ miŋ piɛi le wanaa naŋ pɛɛku Baabuiyo wa a wanaa naŋ dimul yooŋgu kɛndɔɔ wa. O kpeekpei niŋ, te ŋ wa pɛ piɛileŋ o Chɛhowa lo, ŋ nɔ ko miŋ nyuna ndu le mbo ke naa nyɛm naŋ hauba woŋ te.
Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ saŋgala Chɛhowa, nduyɛ miŋ mel ndu balikaa o piɛileŋ niŋ? (Tofa pɛl 7-9)c
7. Le sabu yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ saŋgala Chɛhowa o piɛileŋ niŋ?
7 Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ saŋgala Chɛhowa o piɛileŋ niŋ. Kanifuule, ndupilɛ kpe bɛnda ni mbo sɔla saŋgalaa. O “cho wana kɛndɛ naa naa chua.” Nduyɛ, ‘wana inyiɛɛyo o cho ni, wana kaala waŋnda chieeya wo. O cho wana dɔɔnuŋ tumbe chɔ chɔ le, wana nɔ kaalaa tau tau le waŋnda, nduyɛ mbo wa sakpo wo o cho ni.’ (Sam 86:5, 15) Ŋ nɔ sabula kɛndɛlaŋ tau le Chɛhowa saŋgalaa le wana suu o cho wo, a sɔɔŋ o tosa woŋ.
8. Ɔɔ sɔɔŋ ŋpum ŋ naŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa balikaa le muŋ ndo? (Sam 104:12-15, 24)
8 Mi che bɛɛ ŋ nɔ miŋ saŋgala Chɛhowa o piɛileŋ niŋ, kɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ mel ndu balikaa le nyɛm sɔvɛŋ o cho naa kioo woŋ. Le tamaseliiyo, ŋ nɔ miŋ mel ndu balika le bilta peeŋgela kɛndɛ kɛndɛla o toosiaa laŋ, nyɛdiaala yɛ yɛlaŋ, vɛlɛ a chaŋyaŋ kɛndɛŋ o ke naa woŋ. Finya naa kaalaa ke naa nyɔɔŋ muŋ kpou a ŋ cheleŋndoŋ, le halikpeŋ miŋ wa a kɔl kɛndɛ. (Nuawɔ Sam 104:12-15, 24.) I hiou kpou ve, ŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa balikaa le mɛɛ o cho naa kioo nyɛm mala naa le pɛɛkoo a ndu okɔɔ woŋ yɛ. Nduyɛ ŋ nɔ vɛlɛ miŋ mel ndu balikaa le tiindaŋ sɔvɛ o ke naa le chilaŋndo.
9. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ loonuŋ le Chɛhowa balikaa mello? (1 Tɛsaloniaŋ 5:17, 18)
9 Teleŋndaŋ lapum, miŋ puɛɛnuŋ le Chɛhowa balikaa mello le sɔɔŋ kɛndɛŋ o tosal naa woŋ. Kɛ yɛɛ mala yɛ num le ma loonuŋ? Naapum a poonyiaa sɔɔŋ kpeekpei ŋ nyuna niŋ Chɛhowa o piɛileŋ niŋndo o yau choo, nduyɛ ma wa yau koŋ tofaa teleŋ o teleŋ le chɔɔ mɛɛ o muli niŋ piɛile numndeŋ yɛ. Okoŋ, a mel ndu balikaa le mɛɛ o muli piɛile numndeŋ yɛ. (Nuawɔ 1 Tɛsaloniaŋ 5:17, 18.) Yiyaŋndɔ a hei okɔɔ: Miŋ wa a kɔl kɛndɛ te waŋnda mel naa pɛ balikaa le nyɛ naŋ tosa wo. O nɛi pilɛ koŋ choo, te ŋ loonuŋ pɛ le Chɛhowa balikaa mello le mɛɛ o muli piɛile naaleŋ yɛ, mi keŋ nɛŋi ndu kɔllo tau. (Kolo. 3:15) Ɔɔ sabu sɔvɛ cheleŋ naŋ nɔ miŋ mel Mɛlɛka balikaa wo?
MEL CHƐHOWA BALIKA LE PO NDƆ KAALAA
10. A mɛɛ 1 Pitɛ 2:21 dimi yɛ, ɔɔ sabu cheleŋ naŋ nɔ le Chɛhowa balikaa mello wo?
10 Nuawɔ 1 Pitɛ 2:21. Ŋ nɔ vɛlɛ miŋ mel Chɛhowa balikaa le mɛɛ o yɔŋ Po ndɔ kaalaa le naa pɛɛkoo yɛ. Te ŋ pɛɛku pɛ a yoomu Chiisu wo okɔɔ, mi keŋ mala naa miŋ pɛɛku tau a Chɛhowa okɔɔ, nduyɛ a mɛɛ naŋ nɛŋi ndu kɔllo yɛ. Te ŋ dɔu pɛ laalaŋndo o sala soliaŋ Kiliti wo niŋ, keŋ mala naa miŋ nɔ chaŋyɛi kpɛɛluŋnde a Chɛhowa, nduyɛ miŋ wa o kɔl nyulu niŋ a ndu.—Luomaŋ. 5:1.
11. Le yɛɛ naŋ piɛi yɛ o diola Chiisulaŋ niŋ?
11 Ŋ mel vɛlɛ Chɛhowa balika le mɛɛ o tosa a sabu le miŋ piɛi o ndu lo, sanaa o Po ndɔɔ niŋ yɛ. O ndu niŋ Chɛhowa muli piɛile naaleŋ ni. Mi Chɛhowa yaŋ naa nilaŋ te ŋ piɛi pɛ o diola Chiisulaŋ niŋ. Mi Chiisu dimi aa: “Nyɛ o nyɛ nya nyuna pɛ o diola nilaŋ niŋ, I cho ndu tosa le halikpeŋ mi Poo saŋgala Finya ndɔ.”—Chɔŋ 14:13, 14.
12. Ɔɔ sabu cheleŋ naŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa balikaa le Po ndɔɔ wo?
12 Sanaa a sala baŋaa Chiisu wo Chɛhowa mal naa haki ni. Mi Baabuiyo suaa a Chiisu okɔɔ maa, ‘ndu cho wana bɛndu soliaa lasalaa ni. Nduyɛ maa o cho ichali o ba kɛndɛ Mɛlɛka bɛndoo choo o choo choo niŋ.’ (Hibu. 8:1) Chiisu cho wana “suaa le naa o Finya naa lo wo” ni. (1 Chɔŋ 2:1) Ŋ cho bɔɔ a kɔl kɛndɛ le mɛɛ Chɛhowa ke naa Wana Bɛndu Soliaa Lasala bii naa bila wo yɛ. Ndu ‘nyɔɔlu le naa’ ni. (Luomaŋ. 8:34; Hibu. 4:15) Te ndoo ve sala soliaŋ Chiisoo le, naŋ tiuba miŋ piɛi o Chɛhowa lo le. Kanifuule, wanaa lahakiaa naŋ cho ni. A tonya, nyɛ o nyɛ cho miŋ mel Chɛhowa balikaa le ndu mbo sulaŋ a ke sɔvɛ o ke naa wo le. Ndu cho yɛ Po ndɔ kaalaa ni!
PIƐI LE PUAAPILIAA A NDEPILIAA NUMNDA
13. Tuupa mi Chiisu sɔla piɔmndo, vɛɛ o chɔm yɛ o nyumma ndɔma mɛɛlaŋ choo maa ndoo kaala buɛiyaa nduaa?
13 Tuupa mi Chiisu sɔla piɔmndo, mbo piɛi o Finya ndɔ lo o nyumma ndɔma mɛɛlaŋ choo le teleŋ vilɛi a buɛiyaa nduaa okɔɔ. Mbo dimul ndu aa: “Hɔlte numndeŋ le wa nda choo le wana dɛnɛ wɔɔŋndo.” (Chɔŋ 17:15) Hei chɔm mɛɛ kpɛ Chiisu ndoo kaala buɛiyaa nduaa yɛ! A teleŋ o dimi diomndaŋ ndaŋ ndo, a wa ndu hunɔɔ nyɛkindilaa kala kalaa tusi choo. A koŋ kpou, ndoo buulaŋ le buɛiyaa nduaa.
Te ŋ wa pɛ piɛileŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa, a yɛɛ okɔɔ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi? (Tofa pɛl 14-16)d
14. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ kaala puaapiliaa a ndepiliaa naa?
14 Le miŋ tol tamasi Chiisu wo kɔɔli, ŋ nɔ ko miŋ kɛsi kɔllo o yeemaŋ naŋ choo le. Kɛ, ŋ nɔ miŋ wa piɛileŋ teleŋ o teleŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa. Te ŋ tosa pɛ keŋ, mɛɛ sawa Chiisu ke naa le kaaliaŋndo vellaa velle wo naŋ cho koŋ diikɔŋndo ni. Nduyɛ, ŋ cho Chɛhowa chɔm maa ŋ kaala puaapiliaa naa. (Chɔŋ 13:34) Te ŋ wa pɛ piɛileŋ le puaapiliaa a ndepiliaa naa, mi keŋ mala nda tau. Diom Mɛlɛkaa dimi maa, “nyɔɔlu wana sakpoo nyɔɔlu Mɛlɛka o piɛileŋ niŋndo nɔ kpaayaa.”—Chemi. 5:16.
15. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi le puaapiliaa a ndepiliaa naa?
15 Ŋ nɔ miŋ piɛi le puaapiliaa a ndepiliaa naa kanifuule, a bɔɔbɔɔ cho sɔɔŋ kala kalaŋ biuwɔŋndo. Ŋ nyuna Chɛhowa le mbo mala nda ma biunuŋ naalaŋ, kpundɛlaŋ, chɔuwo, nyɛpalaa, ɔɔ sɔɔŋ palaŋ cheleŋ. Ŋ piɛi vɛlɛ le puaapiliaa a ndepiliaa yɔŋguŋ wulee le wanaa kpundɔɔ komalla malaa wa. Naapum a sina waŋnda apum, a sɔɔŋ muŋ komal niŋnda. O bɛnda bɔɔ ma pɛl nda diolaŋ o piɛile numndeŋ niŋ. Te ŋ nyuna pɛ Chɛhowa le mbo mala nda ma biunuŋ, mɛɛ kaala kpeekpeiyo naŋ cho nda koŋ chɔmndo ni.
16. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi le puaapiliaa cho chilaŋ chuaa o kɔɔna Chɛhowaa niŋnda?
16 Mi wanaa chua chilaŋ o kɔɔna Chɛhowaa niŋnda bɛɛ naŋ kɔl tau te acheleŋnda piɛi pɛ le nda. Ma sɔla tɔnɔɔ tau o hei niŋ. Hei ndii yɔŋnuŋ a kiilanɔɔ Pɔɔl ni. Mbo poonyiaa aa: “La piɛi vɛlɛ Mɛlɛka le ya le mbo mala ya mi soo diomnda bɛnda laŋ. Okoŋ te I wa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo a sɔɔŋ viaŋnaŋndoŋ okɔɔ, I nɔla mi soo a dialuŋ fulaa.” (Ɛfi. 6:19) Hau bɛɛ, ŋ nɔ puaapiliaa tau a cho chilaŋ chuaa o kɔɔna Chɛhowaa niŋnda. Ŋ chɔm nda kaalaa te ŋ nyuna pɛ Chɛhowa o piɛileŋ niŋ le mbo dɔu wali ndaa sala.
TE A DIMUL NAA PƐ LE MIŊ PIƐI
17-18. Teleŋnda kuɛɛ nda dimullɛ naa le miŋ piɛi, nduyɛ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ kɛsiŋ o kɔl?
17 Teleŋndaŋ lapum, ma dimul naa le piɛileŋ. Le tamaseliiyo, mi ndepilɛnɔ cho waŋndo Baabuiyo pɛɛkoo wo dimul ndepilɛnɔ liila ndu wo le mbo piɛi. Ndepilɛnɔ nda dimul koŋ le mbo piɛiyo sina wana koŋ nyɛkɛndɛi le. Lelaŋ, te o bɛnda pɛ, ndu kinda a piɛileŋ, mi ndepilɛnɔɔ nɔ pɛɛku Baabuiyo wo kumbi a piɛileŋ. Keŋ mala ndu mbo sina nyɛ o nɔ mbo dimi o piɛileŋ niŋndo, te a chii pɛ pɛɛkoo.
18 Naapum ma dimul vɛlɛ puaapilɛnɔɔ le mbo piɛi o bɔŋaŋndo, ɔɔ le mbo piɛi te bɔŋaŋ wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ chuu pɛ. Puaapiliaa sɔla dikeŋnaŋndo hoo wa, nɔ ma kɛsiŋ sabu bɔŋaŋ koŋ o kɔl te a wa pɛ piɛileŋ. A nɔ ma sila waŋndo o piɛileŋ niŋ ɔɔ ma yɔŋgu yondaa le. Le bɔŋaŋnda bɔɔbɔɔ naŋ biilaŋ, chemchemndaŋ ma ŋuɛɛnu koni naŋ nɔ le chondei solioo a piɛileŋ ni. Lelaŋ, puaapilɛnɔ nɔ le piɛileŋ ndo nɔ mbo ‘soo tau’ le taama taama te o wa pɛ piɛileŋ le bɔŋaŋndo kandɔɔ.—Maa. 6:7.
CHUA PIƐILEŊ NYƐ SƆVƐ O YOOMU NUMNDO NIŊ
19. Yɛɛ cho yɛ naa mala le miŋ wa a bɛɛndiaŋ le paale Chɛhowaleŋ?
19 Mɛɛ paale Chɛhowaleŋ le cho niŋ kpɛɛluŋ yɛ, ŋ nɔ miŋ chua piɛileŋ nyɛ sɔvɛ o yoomu naa niŋ. Mi Chiisu dimi a hei okɔɔ aa: “La wa lahɔl, nduyɛ mi la wa piɛileŋ teleŋ o teleŋ le halikpeŋ mi la sɔla kpaayaa le sɔɔŋ cho muŋ hunɔɔ woŋ kpou hiɔlɔŋndo.” (Luku 21:36) Te ŋ wa pɛ piɛileŋ teleŋ o teleŋ, laalaŋ naa cho chɔɔlu kalu poŋ, nduyɛ miŋ wa a bɛɛndiaŋ le paale Chɛhowaleŋ.
20. Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi piɛile naaleŋ le wa maa nyɛm chuŋ kɛndɛ?
20 Sɔɔŋ kuɛɛ naŋ yaasiaa yɛ o buŋgɛi hei niŋ? Ŋ che bɔɔ dikeŋnaŋ naŋ nɔ le piɛileŋ ndo o sɔvɛ. Sɔɔŋ chɛlaŋ a hɛnaŋ Chɛhowaa woŋ kpeekpei naŋ nɔ ni miŋ kɛsi kɔllo choo, te ŋ wa pɛ piɛileŋ. Ŋ nɔ miŋ mel Chɛhowa balikaa le mɛɛ o ke naa Po ndɔɔ a Masale ndɔleŋ yɛ. O faŋaŋndɔ okoŋ kɔɔli, ŋ piɛi vɛlɛ le chaaŋaa naa laalaŋnda. Nduyɛ ŋ piɛi vɛlɛ le nyɛm naŋ hauba woŋ a nyɛm mala naa le pɛɛkoo a Mɛlɛka okɔɔ woŋ. Te ŋ yiyaŋ pɛ yiŋgoloŋ a nyɛ naŋ nɔ miŋ dimi o piɛileŋ niŋndo okɔɔ, ŋ cho chɔm kpendekele maa, ŋ nɔ balika melaa le dikeŋnaŋ bɛndu naŋ nɔ hoo wo. Te ŋ tosa pɛ keŋ, mɛɛ diomnda naalaŋ la cho wa maa nyɛm chuŋ kɛndɛ, nduyɛ mi Chɛhowa “hini kɔl” a naa.—Pulɔ. 15:8.
CHONDII 45 Nyɛ Ya I Keela Kɔllo Choo Wo
a Ŋ naŋ bɔɔ kɔl le dikeŋnaŋ Chɛhowa ke naa le piɛileŋ o ndu lo wo. Ŋ yeema mi piɛile naaleŋ le wa maa nyɛm chuŋ kɛndɛ, nduyɛ mi le nɛŋi ndu kɔllo. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho yaasiaa sɔɔŋ naŋ nɔ miŋ piɛi a muŋ okɔɔ woŋ. Ŋ cho vɛlɛ yaasiaa sɔɔŋ ŋpum, ŋ naŋ nɔ miŋ kɛsiŋ o kɔlloŋ te a dimul naa pɛ le piɛileŋ.
b TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Pɔnɔɔ cho piɛileŋ a laa ndɔ latulu le mi Chɛhowa manda chua ndaa o sukuu, le mi finya ndɔ seŋgu, nduyɛ a le mi wana laa ndɔ cho Baabuiyo pɛɛkoo wo tosa hiouwɔɔ lachoo.
c TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Puaapilɛnɔ feleŋgɔnɔɔ cho Chɛhowa balikaa mello o piɛileŋ niŋ, le sala soliaŋ Chiisu wo, le mɛɛ o toosiaa chieeŋ naa nyɛkɛndɛi yɛ, nduyɛ a le nyɛdiaala yɛ yɛla o toosiaa laŋ.
d TƐƐSIAA LE FOTUEIYO: Ndepilɛnɔɔ cho piɛileŋ le mi Chɛhowa mala Dialii Kuumbaŋ Choo Ve a nyina ndɔ diandaa, nduyɛ mbo mala wanaa kpundɔɔ komalla, a wanaa nda cho nyɛpalaa tusioo choo wa.