E Akono e Tiaki i Toou Ngutuare Tangata Kia Ora ki Roto i te Ao Ou a te Atua
“Naau, e Iehova, e tapapa ia ratou, e tiaki ia ratou i taua uki nei e tuatau ua atu.”—SALAMO 12:7.
1, 2. (a) Akapeea te turanga o etai au ngutuare tangata e tupu ra i raro ake i te au taomianga o teia tuatau openga nei? (e) Akapeea e raukai i te au ngutuare tangata Kerititiano i te kimi anga e ora atu ei?
“I TEIA ra te ki nei toku ngakau i te rekareka!” ta tetai tangata pakari Kerititiano ko John tona ingoa i karanga. Te tumu no teianei rekareka anga? “Kua papetitoia taku tamaiti e 14 mataiti e taku tamaine katoa oki e 12 ona mataiti,” tana i akakite mai. Inara kare i akaoti tona rekareka anga i reira. “Kua rave taku tamaiti e 17 mataiti raua ko taku tamaine e 16 mataiti i te painia tauturu i teia mataiti kua topa akenei,” ko tana ia i tuatua kapiti mai.
2 E manganui te au ngutuare tangata i roto ia tatou nei te rekareka ra i te reira au tupu anga meitaki ia ratou e akono ra i te au kaveinga no te Puka Tapu. Inara, ko tetai papaki, te kite ra i te tupu anga te au manamanata. Kua tata etai nga tokorua Kerititiano e, “e rima a maua tamariki, e te tupu ua atu nei te tu ngata i te akono ia ratou. Kua peke atu tetai tamaiti a maua ki to teianei akatereanga taito. I te akara anga ko ta tatou aronga mapu te ngai maata a Satani no te ta atu i teianei tikai.” Te tupu katoa nei te pekapeka kino ki te au tokorua akaipoipoia, i etai taime tae roa kia akataka keia me kare kia kopaeia. Inara, ko te au ngutuare tangata te tatanu ra i te au tu Kerititiano penei ka ora atu i te “mate maata” e ka tiakiia kia ora ki roto i te ao ou a te Atua te aere mai nei. (Mataio 24:21; 2 Petero 3:13) Eaa, i reira, te ka rauka ia koe i te rave ei akapapu i te akaora atu anga i toou ngutuare tangata?
Akameitakianga i te Piri Anga Manako
3, 4. (a) Mei teaa te puapinga o te piri anga manako i roto i te oraanga ngutuare tangata, e eaa ra ka tupu putuputu ei te au manamanata i reira? (e) Eaa i tau ei no te au tane kia tamata ei aronga akarongo meitaki?
3 Ko te piri anga manako meitaki te toto ora o te oraanga meitaki no te ngutuare tangata; me ngere anake i te reira, ka tupu mai te pekapeka e te taitaia. “Ka puapinga kore te au parani me kore te tuatua anga muna,” ta Maseli 15:22 (NW) i akakite mai. Kua ripoti mai tetai vaine ako no runga i te akaipoipo anga e: “Ko te akaapaanga matauia taku e akarongo ana mei te au vaine taku e ako ana, koia oki ‘Kare aia e tuatua mai kiaku,’ e ‘Kare aia e akarongo mai kiaku.’ E kia akakite atu au i teia akaapaanga ki ta ratou au tane, kare katoa ratou e akarongo mai kiaku.”
4 Eaa te tumu i kore ei te pirianga manako? Ko tetai apinga, no te tuke te au tane e te au vaine, e e putuputu te kiteia te tuke anga i to ratou tu no te akapiri anga manako. Kua akakite mai tetai atikara e ko to te tane tu “ka tuatua tika tika atu e ka tuatua i tei tau” i roto i tana au pukapukaanga, kareka “ko ta [te vaine] i anoano maata i etai apinga ke katoa ra, ko tetai tei akarongo ra ma te kite i tona manako ngakau.” Me te riro ra teia ei manamanata i roto i toou akaipoipo anga, e tamata kia akameitaki mai i te au turanga. Penei ka tau te tane Kerititiano kia tauta pakari kia riro mai ei tangata akarongo meitaki. Kua karanga a Iakobo, “kia rapurapu ua te au tangata ravarai i te akarongo, kia tavarevare i te tuatua.” (Iakobo 1:19) E apii ma te kopae mei te akaueue anga, te akoanga, me kore e tuatua apii atu i te mea e te anoano ua maira taau vaine i te “manako ngakau aroa.” (1 Petero 3:8, NW) Ko “te tangata pakari, kare e rapurapu i te tuatua ra e tangata kite ra,” ta Maseli 17:27 ia i tuatua.
5. Eaa etai mataara e raukai i te au tane te akameitaki mai i ta ratou akakiteanga i to ratou au manako e te au manako ngakau oki?
5 I tetai pae ra, “e tuatau to te tuatua,” e penei ka anoanoia koe kia apii kia taka meitaki toou au manako e te manako ngakau katoa. (Koheleta 3:7) Ei akaraanga, te oronga ua ra ainei koe i te akapaapaa anga i te au angaanga a taau vaine? (Maseli 31:28) Te akaari ra ainei koe i taau akameitaki anga no tana angaanga pakari i rave i te turuanga ia koe e te akonoanga i te ngutuare? (Akaaiteia atu kia Kolosa 3:15.) Penei paa ka tau koe kia akono kia meitaki ake taau tuatua anga i “to inangaro” iaia. (E Peʼe na Solomona 1:2) Penei ka akara anga tau kore te reira kia koe i te akamata anga, inara ka mamao te aere anga a te reira i te akariro anga kia tinamou te manako ngakau o taau vaine i toou inangaro nona ra.
6. Eaa ta te au vaine ka tau kia rave ei akameitaki mai i te piri anga manako o te ngutuare tangata ra?
6 Akapeea i reira te au vaine Kerititiano? Kua taikuia mai tetai vaine i te tuatuaanga e kua kite tana tane e te manako ariki ra aia iaia, e no reira kare e anoanoia nona kia akakite atu i te reira ki tana tane. Inara, ka mareka katoa te au tane i te ariki angaia, te tuatua akameitakiia, e te akapaapaaia. (Maseli 12:8) Te anoanoia ra ainei koe kia taka meitaki atu te tuatua anga i teia tu? I tetai pae, penei ka tau koe kia maata atu te manako anga e te akapeea ra taau akarongo anga. Me te kite ra taau tane e te rave anga ngata ra te uriuri manako anga atea i tona au manamanata, tona au mataku, me kare au apiapi anga, kua apii ainei koe e akapeea te akakeu anga iaia na te tu takinga meitaki e te pakari kia tuatua ua mai kia koe?
7. Eaa te ka akatupu viviki mai i te pekapeka no nga tangata akaipoipoia ra, e akapeea te kopae ke anga i te reira?
7 Inara, noatu ko nga tokorua te meitaki ua ra to raua noo anga kapiti, penei te kite ra i etai atianga i te tau kore o to raua piri anga manako. Penei ka tapoki atu te manako ngakau ua i te manako tau, me kore penei ka viviki ua te uriuri anga manako maru i te riro ke ei taumaro anga veravera. (Maseli 15:1) “Te apa anake nei tatou i te au mea katoa e manganui”; inara, kare te pekapeka rikiriki o te akaipoipo i te openga no tetai akaipoipo anga. (Iakobo 3:2) Inara ko “te taumāro ra, e te tuatua akakino” e tau kore anake ia e ka akakino i tetai ua atu piri anga. (Ephesia 4:31) Kia viviki i te akatupu i te au me kua raveia te au tuatua anga tamamae tetai ki tetai. (Mataio 5:23, 24) E putuputu te rauka anga te kopae ke i te au taumaro anga i te akamata anga ra me ka akono korua roa rai i ta Paulo i tuatua ia Ephesia 4:26 e: “Auraka e topa te rā i to kotou riri anga.” Ae, e tuatua ua i te au manamanata i te tuatau te meangiti ua ra e ka rauka ua te akakore atu; auraka e tiaki kia tae roa toou manako ngakau ki te take e muraʼi te riri. Na te akapouanga i etai miniti tokoiti ua i te au ra tataki tai no te uriuri anga i etai au tumu te manakoia ra ka akatupu i te pirianga manako e ka takore atu oki i te au mea marama koreia.
“Te Akatikatikaanga Manako a Iehova”
8. Penei eaa ra etai au mapu ka panu ke atu ei mei te tuatua mou ra?
8 I te akara anga e, te mareka ua ra etai au metua kia tuku i ta ratou tamariki kia panu aere ma te meangiti o te aratakianga. Te aere ra te tamariki ki te au uipaanga e te rave ra i tetai tuanga no te tutu aere anga, inara e putuputu te tupuanga e kare ratou i patu i te pirianga no ratou uaorai ma te Atua. I muri akera penei ka riro ua “te anoano tika kore o te kopapa nei, e te anoano tika kore o te mata nei” i te taki atu i te reira au mapu e manganui kia taka ke atu i te tuatua mou ra. (1 Ioane 2:16) Mei teaa ra te tu mii no te au metua kia ora atu ia Aramakito inara no te kore i akono i ta ratou tamariki i te tuatau i topa kua akaruke atura ia ratou ki muri ei aronga mate!
9, 10. (a) Eaa te kapitiia atura ki te akonoanga i te tamariki “i te ako anga e te akatikatikaanga manako a Iehova”? (e) Eaa ra i puapinga maataʼi kia tuku i te tamariki kia akakite ua i to ratou manako ngakau?
9 E no reira kua tata a Paulo: “E kotou, e te au metua tane, auraka e akariri atu i ta kotou tamariki, inara e rave atu i te utuutu mai ia ratou i te ako anga e te akatikatikaanga manako a Iehova.” (Ephesia 6:4, NW) E raukai i te rave i te reira, ka tau koe uaorai kia kite meitaki i ta Iehova ra turanga. Ka tau koe kia akanoo i te akaraanga tika no runga i taau ikianga tamataora anga, taau uaorai apii, te aere anga ki te au uipaanga, e pera katoa oki te tutu aere anga. Te akakite katoa maira ta Paulo au tuatua e ka tau te metua kia (1) akara matatio i tana tamariki (2) e kia akono tamou aia i te piri anga manako meitaki ma ratou katoa ra. Ei reira anake koe ka kite ei i te ngai te anoanoia ra te “akatikatikaanga manako” no ratou ra.
10 E mea matauia no te aronga te mapu maira kia anoano i tetai tuanga na ratou uaorai e iki. Inara, ka tau koe kia matakite i etai akairo taka meitaki e no te mana o teianei ao i roto i ta ratou tuatua anga, te manakoanga, te kakau e te akamaneaanga, e ta ratou au oa ka iki. Kua tuatua tetai metua tane pakari i tei tataia ra ia Maseli 23:26: “O mai na to ngakau kiaku nei, e taku tamaiti e.” Te ngoie ua ra ainei i taau tamariki i te akakite mai i to ratou manako e to ratou manako ngakau kia koe? Me kare te tamariki e mataku i te akaapa anga viviki uaia, penei ka ngoie mai ratou i te akakite eaa tikai to ratou manako ngakau no te au tumu mei te angaanga tamataora ra, te aere kapitianga, te apiianga teitei, me kare te tuatua mou o te Puka Tapu tikai.
11, 12. (a) Akapeea te akono anga i te tuatau kaikai anga ei akatupu i te piri anga manako o te ngutuare tangata? (e) Penei eaa te ka tupu i ta te metua ra tauta marie anga kia akatupu i te piri anga manako ma tana tamariki katoa?
11 I te au enua e manganui ko te mea matauia kia kaikai kapiti te ngutuare tangata. E no reira ko te kaikai anga ka oronga mai i tetai tuatau meitaki no te au mema katoatoa o te ngutuare tangata kia kapiti ki roto i te tuatua anga tei rave i te akatupu. E putuputu te kaikai anga a te ngutuare tangata i te riro kia apiapiia e te tivi e etai atu apinga akaaere ke i te manako. Inara, e manganui te au ora, kua mou ana taau au tamariki ei tuikaa i roto i te apii e te akapiriia atura ki te manakoanga o teianei ao. Ko te tuatau kaikai anga tetai tuatau meitaki no te piri anga manako ma taau tamariki. “Te akono nei matou i te tuatau kaikai anga no te tuatua anga i te au mea tei tupu mai i te ra roa ra,” ta tetai metua vaine ia i tuatua. Inara, kare e tau kia akariroia te tuatau kaikai ei rave anga ako taakama me kare ei uiui anga kia mou te tareva ke. E akono i taua atianga ra ei akaangaroi anga e ei rekareka anga!
12 Te akonoanga kia maoraora mai te tamariki kia koe e akaaoanga tikai e penei ka umuumuia te tu akakoromaki anga tamou marie. Inara, a tona tuatau, ka kite ia koe i te au tupu anga akapumaana ngakau. “E maromaroa tikai ta maua tamaiti 14 ona mataiti e kare e tuatua mai i tona manako,” ta tetai metua vaine taitaia i akakite mai. “Na ta maua au pure e te pati tamou anga, te akamata nei aia i te maoraora mai e te tuatua katoa oki!”
Apii Ngutuare Tangata Tei Rave i te Akatupu
13. Eaa ra ka puapinga maataʼi kia akamata vave i te terenianga i te tamariki, e penei akapeea te reira e akatupuiaʼi?
13 Te kapiti katoa ra te “akatikatikaanga manako” i te apiianga akapapaia no te Tuatua a te Atua ra. Mei ia Timoteo rai, ka tau te reira apiianga kia akamataia mei te “tamariki anga mairai.” (2 Timoteo 3:15) Ka akamaroiroi te apii vave anga i te au tamariki no te au timataanga i te akarongo te ka tupu mai i te tuatau o te au mataiti apii ra—te akonoanga ra anau, te au turu anga patireia, me kare au orote akonoanga atua ra. Me kare e teateamamao anga no te reira au timataanga, penei ka pueurikiriki te akarongo o te tamaiti ra. E no reira e akono i te au puka a te Totaiete Punanga Tiaki i akapapa maira na te au tamariki rikiriki, mei te au puka Listening to the Great Teacher e te My Book of Bible Stories.a
14. Akapeea e raukai kia rave putuputu i te apii a te ngutuare tangata ra, e eaa taau i rave kia putuputu ei te apii anga a toou ngutuare tangata?
14 Ko tetai atu ngai no te manako anga ko te apii a te ngutuare tangata, ka ngoie ua te reira i te topa ki roto i te kore e rave putuputuia me kare kia riro ei mea reka koreia, ei ravenga ua tei timata ua ra i nga metua e te tamariki atu. Akapeea koe i te akariro anga kia meitaki mai te reira tu? Te mea mua, ka tau koe ‘kia oko i te tuatau’ no te apii, auraka e tuku i te reira kia pokia e te au akaarianga tivi me kare etai atu apinga ke ra. (Ephesia 5:15-17) “E rave anga ngata tikai na matou kia rave putuputu i ta matou apii ngutuare tangata,” te aaki anga ia a tetai upoko ngutuare ra. “Kua tamata matou i te au taime tuke tuke tae roa kia kitea e matou i te openga tetai tuatau va mai tei tau no matou i muri ua ake i te aiai anga. I teianei kua putuputu te raveanga i ta matou apii ngutuare.”
15. Akapeea koe me akapapa i taau apii no toou ngutuare tangata kia tau ki tei anoanoia no ratou?
15 I muri akera, e akamanako i etai apinga anoanoia no toou ngutuare tangata. E manganui te au ngutuare tangata te rekareka ra i te teateamamao kapiti i ta ratou apii Punanga Tiaki. Inara, i etai tuatau penei e au tumu taka meitaki tikai ta to ngutuare tangata e anoano ra kia uriuri manakoia, kapiti katoa te au manamanata te aroia ra i te apii. Ka rauka mai te tauturu anga i roto i te puka Questions Young People Ask—Answers That Work e pera katoa te au atikara no Te Punanga Tiaki e te Awake! “Me ka kite maua i tetai tu manako no te tuanga o ta maua au tamaroa tei tau ra kia akatikatikaia,” te karanga ra tetai metua tane, “ka akara maua ki roto i te pene te ka tau i roto i te puka Young People Ask te tuatua ra i te reira.” Kua kapiti katoa mai tana vaine: “Ka tauta maua kia rauka te taui ua. Me kua parani ke ana maua kia apii i tetai apinga no ta matou apii, e ka tupu mai tetai atu apinga ke tei tau ra kia uriuri manakoia, kua taui maua i reira kia tau ki tei anoanoia ra.”
16. (a) Akapeea e papu ei ia koe e te marama ra taau tamariki i ta ratou e apii ra? (e) Eaa te mea tau kia kopaeia i te raveanga i te apii ngutuare?
16 Akapeea e papu ei ia koe e te kite meitaki ra taau tamariki i ta ratou e apii ra? Kua ui te Orometua Maata, koia a Iesu, i etai uianga no te tu manako, mei te, “Eaa toou manako?” (Mataio 17:25) Na te raveanga i te reira, e tauta kia kite koe e eaa tikai te manako o taau tamariki. E akamaroiroi atu i te au tamariki tataki tai kia pau mai na tana uaorai au tuatua. Inara, me ka maata roa taau manono i ta ratou au pauanga tiratiratu ma te riri me kare ma te poitirere, penei ka manako akaou ratou no runga i te pauanga maoraora ua kia koe a muri akera. E no reira kia vai maru ua. Auraka e akariro i te apii ngutuare ei atianga no te papaanga. Ka tau te reira ei tuatau rekareka, ei raveanga i te akatupu. “Me kite au e e manamanata to tetai o taku tamariki,” i na tetai metua tane ei, “ka akaruke au no tetai atu tuatau e akono ei i te reira.” “Me akono taka keia te tamaiti,” i kapiti mai ei tetai metua vaine, “kare taua tamaiti ra e akama roa e ka ngoie atu i te tuatua anga i to te akoia i te tuatau o te apii ngutuare ra.”
17. Eaa te ka rauka kia raveia ei akariro kia marekaia te apii anga o te ngutuare, e eaa tei angaanga meitaki no toou na ngutuare tangata?
17 E akaaoanga tikai te akono anga kia o mai te tamariki ki roto i te apii o te ngutuare, e maata atu oki me te akono ra koe i te au tamariki tuke tuke te mataiti. Penei ka tipatipa ua te tamariki ou, kare e noo marie, me kare e poto ua to ratou tuatau no te tamanako anga. Eaa taau ka rave? E tamata kia maru ua te reva no te apiianga. Me e poto ua te tuatau o te tamanako marie anga o taau tamariki e tapoto mai i te tuatau apii inara kia putuputu atu te rave anga. Ka tauturu katoa oki me te oraora ra koe. “Ko tei arataki ra, e tuku iaia kia rave i te reira ma te ngakau tae tikai.” (Roma 12:8, NW) E akono kia kapiti atu i te katoatoa. Penei ka rauka i te tamariki rikiriki i te tuatua no runga i te au tutu me kare na ratou e pau te au uianga mama ua. Penei e pati na te aronga kua mapu e kimikimi etai au tumu ke mai me kare na ratou e akakite te aite anga tau no te tumu te uriuri manakoia ra.
18. Akapeea e raukai i nga metua i te tuatua i te Tuatua a te Atua i te au atianga ravarai, e eaa te tupu anga i reira?
18 Inara, auraka e kotingaia te apiianga i te pae vaerua kia okotai ua ora i te epetoma. E apii tamou tikai i te Tuatua a te Atua ki taau au tamariki i te au atianga ravarai. (Deuteronomi 6:7) E akapou i te tuatau kia akarongo atu kia ratou. E akamaroiroi atu e e akapumaana atu ia ratou me te tau ra. (Akaaiteia atu kia 1 Tesalonia 2:11.) Kia takinga meitaki e te aroa oki. (Salamo 103:13; Malaki 3:17) Na te raveanga i te reira ka ‘kite koe i te marekaanga’ i taau tamariki e ka turu i to ratou ora atu anga ki roto i te ao ou a te Atua ra.—Maseli 29:17.
“E Tuatau to te Kata”
19, 20. (a) Eaa te tuanga a te tamataoraanga ki roto i te oraanga ngutuare tangata? (e) Eaa etai mataara e raukai i te au metua te akanoo i te tamataoraanga no to ratou ngutuare?
19 “E tuatau to te kata . . . , e e tuatau to te ura.” (Koheleta 3:4) Ka tau katoa te tuatua Epera no te “kata” kia uriia na te au tuatua mei te “nanave” rai, “te kangakanga,” “te tarekareka,” me kare “te tamataora anga.” (2 Samuela 6:21; Iobu 41:5; Te Au Akava 16:25; Exodo 32:6; Genese 26:8) Ka rauka katoa oki te akakoroanga puapinga i te kangakanga, e e meitaki ia no te tamariki e te aronga mapu. I te tuatau o te Puka Tapu ra kua akanoonoo te au metua i te tamataora anga e te tarekareka anga no ta ratou anau. (Akaaiteia atu kia Luka 15:25.) Te rave ra ainei koe i te reira?
20 “E aere ana matou ki te au paka no te katoatoa,” ta tetai tane Kerititiano i tuatua. “Ka pati matou i etai au taeake mapu e ka rave i te tarekareka poro e tetai pikiniki oki. E tuatau mataora no ratou e ka rekareka i te pirianga oa meitaki.” Kua tuatua kapiti katoa maira tetai atu metua: “Kua akapapa maua i te raveanga kapiti ma ta maua nga tamaroa katoa. Ka aere matou i te kaukau, te kangakanga pooro, te au orote. Inara ka rave matou i te tamataora anga ki roto i tona ngai tau tikai. Te akaketaketa nei rai au i tei anoanoia kia tau te rave anga.” Te tamataora anga meitaki, mei te akaputuputuanga tau rai me kare te aaere anga ki te au ngai o te au manu e te au ngai vairanga apinga taito, ka riro ei paruru i te tamaiti kia kore e inangaro atu i te au tarekareka anga o teianei ao.
21. Akapeea e raukai i te au metua te akakore i te manako o te tamariki e te ngere ra ratou i te akonoanga i te au orote o teianei ao?
21 E mea puapinga maata katoa oki kia kore taau tamariki e manako e te ngere ra ratou i te akono anga i te au ra anau me kare au ra orote kare i tau no te Kerititiano ra. Na te akaaereanga i taau tuanga, ka rauka ia ratou te akara atu ki mua ki etai tuatau rekareka e manganui no te mataiti katoa ra. No teaa ra, no te mea kare e anoanoia tetai orote no tetai metua meitaki ei kotoe anga no tana akakiteanga i tona aroa na te oronga anga apinga. Mei tona Metua i te rangi ra, ‘kua kite aia i te oronga i te mea meitaki na tana tamariki’—oronga ua.—Mataio 7:11.
Akatinamouanga i te Tuatau Mutu Kore ki Mua no Toou Ngutuare Tangata
22, 23. (a) I te mate maata e vaitata maira, eaa te ka rauka kia akapapuia atu ki te au ngutuare tangata mataku i te Atua ra? (e) Eaa te ka tau kia raveia e te au ngutuare tangata ei akapapaanga no te akaora atu anga ki roto i te ao ou a te Atua ra?
22 Kua pure te tata taramo e: “Naau, e Iehova, e tapapa ia ratou, e tiaki ia ratou i taua uki nei e tuatau ua atu.” (Salamo 12:7) E mea papu ka tupu kia maata ta Satani taomianga—e maata atu oki i te au ngutuare tangata o te Au Kite o Iehova ra. Inara, ka rauka te akakoromaki atu i teia patoianga te tupu ua atu nei. Ma ta Iehova ra tauturu e te tautaanga manako ririnui e te angaanga pakari i te tuanga a te au tane, te au vaine, e te tamariki katoa, ka rauka i te au ngutuare tangata—kapiti katoa oki toou ngutuare—te manakonakoanga kia ora atu i taua tuatau o te mate maata ra.
23 E te au tane e te au vaine ra, e akatupu i te au e te tu rotai ki roto i to kotou akaipoipoanga na te akonoanga i ta kotou tuanga tei orongaia maira e te Atua. Te au metua, e akanoo tamou marie i te akaraanga tika no ta kotou tamariki, na te oko mai anga i te tuatau ei oronga atu kia ratou i te akamatauanga e te akoanga te umuumu maataia nei no ratou. E tuatua atu kia ratou. E akarongo atu kia ratou. Te vaira to ratou oraanga i roto i tetai turanga kino! Te tamariki, e akarongo e e akono i ta to kotou au metua i akaue maira. Ma te tauturu anga a Iehova ka rauka kia autu koe e kia akatinamou ia koe uaorai no te tuatau mutu kore ki mua i roto i ta te Atua ao ou te aere mai nei.
[Au Tataanga Rikiriki i Raro]
a Ka rauka katoa te au tepe tuatua i roto i etai au reo.
Te Maara Nei Ainei Koe?
◻ Akapeea ka meitaki mai ei te pirianga manako o te au tane e te au vaine?
◻ Akapeea te au metua i te akono anga i te tamariki na roto i te “akatikatikaanga manako a Iehova” ra? (Ephesia 6:4, NW)
◻ Eaa etai mataara no te akariro i te apii ngutuare kia akatupu i te meitaki e kia maata atu te marekaia?
◻ Penei eaa ta nga metua ka rave ei akanoonooanga tarekareka e te tamataora no to raua ngutuare tangata?
[Pia i te kapi 16]
E Mana Ririnui—Te Akatangianga Imene
Kua tuatua te tangata nana tetai puka no runga i te akonoanga tamariki: “Me ko au ka tu atu ki mua i tetai aronga te akarakara mai ra . . . e ka akakite atu i etai au tu kona kava, te taeroanga i te kokaine, e te poti, me kare etai ua atu o te au apinga akakona ke te akamingi ra i te manako, ka akara mai ratou iaku ma te va ua. . . . [Inara] e putuputu te au metua i te oronga moni na ta ratou tamariki ei oko rekoti me kare tepe te akakitekite atea ra i taua au apinga rai.” (Raising Positive Kids in a Negative World, na Zig Ziglar.) Ei akaraanga, i te Unaite Teite, tei runga i te au ngutu o te au mapu e manganui te tukituki anga imene te taka meitaki ra e no te pirianga tane e te vaine. Te tauturu ra ainei koe i taau tamariki kia mako te iki anga i ta ratou akatangianga imene i reira e kopae ei i taua au ereere temoni ra?
[Tutu i te kapi 15]
Ka rauka kia riro te tuatau kaikai anga ei au atianga rekareka te ka akatupu i te taokotai anga e te pirianga manako no te ngutuare tangata