Août

Tataleno misamu miole mia mfunu mie mu verse yi ya Mikunga: 1) Bantu ba sungama mpasi zibaturilaka. 2) Yehova mbo katukûlaka mu misamu mia mpasi. Ngano bwe katukûrilaka? Mpila mosi ni bu katubakisaka mu bâ na mabanza ma delakana mu misamu mia mpasi mia nza. Wa matieleka Yehova watukanisina ti mbo tubâ mu nsayi bu tumusarila, kâ ka tâ ko ti ka tubâ na mpasi ko bwawu bu. (Iza. 66:14) Mbo katutindisaka mu tûla mabanza meto mu bilumbu bia ku matu—ntangu yi tubâ na luzingu lu kazololo tabâ na lo ntangu zazansoni. (2 Kor. 4:​16-18) Kâ lumbu ti, mbo katubakisaka bilumbu biabiansoni mu tatamana mu mu sarila. (Bid. 3:​22-24) Nti tulendi longoka mu bifwani bia bisari bia kwikama bia Yehova bi bazonzelaka mu Bibila na bia ntangu yi? Tulendi bwabana na misamu mia mpasi mi tulembo kekoloko. Kâ bu tusikirila Yehova, kani kabwe ka lembana ko mu tu bakisa.—Mik. 55:22. w23.04 14-15 par. 3-4

Tulendi baka malongi mu tifwani tia Yozefe na Mariya babâ ba kubama mu tumamana tuyâlu twa zangama ni bu sa ti musamu wa mpasi weri mu sila bo. (Like 2:​1-6) Mariya bu keri na zimi, kampe dia ngonda 9, yandi na Yozefe tifu tiawu tia tumama tiayizi kota mu ntontolo. Auguste weri yâlaka Empire ya Bisi-Rome, wahana ntumunu ya konta bantu. Yozefe na Mariya bayenda ku Beteleyeme bu basa nzietolo ya kilometre 150 mu nzila yeri na miongo. Nzietolo ya mpasi yeri, nsungula kwe Mariya. Kampe Yozefe na Mariya bunkuta bweri nawu mu bungu dia luzingu lwawu na lwa mwana’awu waketi butuka. Tala ti bu beri kwe se nzietolo misongo miayizi mu baka, mbo baketi bâ na lwaka lwalwingi mu kengerela mwana wo, mu bungu ti Masiya keri kwe nati mu moyo’andi. Ngano musamu wo wabakabakasa mu tumamana guvernema? Ni bu sa ti wa delakana weri ti Yozefe na Mariya babâ na lwaka, batumamana musiku wu babahana. Yehova wasakumuna tifu tiawu tia tumama. Diangana, Mariya watula bubote ku Beteleyeme, wabuta na tikolela tia mbote, mpe wahana lubakusu mu ndungananu ya mbikululu ya Bibila!—Mika 5:2. w23.10 8 par. 9; 9 par. 11-12

Ngano nti lendi sa tala ti lwaka lubâka naku mu hana mvutu ku tukutaka? Wulendi bâ musamu wa mbote kwe nge mu tomo kubamaka. (Bin. 21:5) Bu tomo zaba misamu mi luzonzela, kuvutu’â bâ na lwaka ko mu hana mvutu. Mpe hana mvutu za zikufi. (Bin. 15:23; 17:27) Bu hana mvutu ya nkufi mu ntelo za nge beni, mbo kwizi songela ti watomono kubama mpe watomono bakula mabanza ma mutu-diambu. Ngano nti lendi sa tala ti yêlele mu sarila mabanza makaka ma baheni, kâ lwaka kwa lwatiri naku mu hana mvutu zazingi peleko zole? Bâ na lukwikulu ti Yehova mbo kayangalala mu ngolo zi sarila mu sa mio mi lenda. (Like 21:​1-4) Bu batâka ti ‘fweti hana bima biaku bia ntalu,’ ka wuzololo’â tâ ko ti fweti tikanga siosio. (Flp. 4:5) Dinga mu zaba nti lendi sa, bâ na kani dia lungisa mio milendi sa, mpe sambila mu baka tidzunu tia mutima. Ku mbatukulu, kani dilendi bâ dia ha mvutu ya nkufi. w23.04 21 par.6-8

Ntumwa Paulo tufwanakase na binwani bikubamane mpe bilweti binwanunu mu bungu dia muzingu. Mbo tukekoloko ti tinwani tie mu tisalu tiabâ tia kubama ntangu zazansoni mu bungu dia muzingu. Mpila mosi kwa mpe na beto. Mbo tutatamanaka mu bâ mu bungu dia tilumbu tia Yehova bu tulwataka tinkuti tikengerelaka mu ntulu tia timinu na luzolo mpe na mpu ya tivuvu tia mvukulu. Tinkuti tikengerelaka ntulu mbo tieri kengerelaka tinwani. Timinu na luzolo mbo bikengerelaka mutima’eto. Mbo bitubakisa mu tatamana mu sarila Nzambi na mu landa Yezu. Timinu mbo tituhanaka lukwikulu ti Yehova mbo katusenda tala ti tumudingiri mu mutima’eto wa mukaka. (Ebr. 11:6) Musamu wo mbo wututuma mu tatamana mu bâ ba kwikama kwe Mfumu’eto, Yezu, ni bu sa ti tufweti korela mpasi. Tulendi yika timinu tieto ngolo ngatu talenda mu telamana misamu mia mpasi bu tulongoka bifwani bia mpangi zeto zayizi tatamana mu bâ ba kwikama ntono nkwamusu peleko mbaya. Mpe tulendi sa keba mu mutambu wa zolo mbongo zazingi na bimvwama tala ti tulendi bifwani bia bô bayizi nata luzingu lulembolo na nkaka mu tûla Timfumu tia Nzambi ha tibuka tia ntete. w23.06 10 par. 8-9

Tifu tia tiyimina mbo titubakisaka mu zabirila mbanzulu zeto na ndiatulu’eto. Tifu tio salu tiena mu tu tuma mu yirika mbote, nsungula tala ti dema dia mpasi mu lungisa die neto peleko tala ti ka twena na nsatu ya sa tima ko. Bambuka ti tifu tia tiyimina timosi tiena tia bifu bia mbutu ya mpeve, buna lomba kwe Yehova kakuhana mpeve santu ngatu yakubakisa mu kuna tifu tio tia mfunu. (Like 11:13; Nga. 5:​22, 23) Kukêlandi ti misamu miamiansoni miatoma. Mu nza yi, kani kabwe ka kubâ ntangu ko yi toma misamu miamiansoni. Tamana kêla bilumbu bia mpila yo, tulendi lembo lungisa makani meto. Tulendi kondo nsatu ya lungisa kani dieto mu bungu ti kampe mpasi diena mu lungisa. Tala ti ni bo wena, ngano lendi kaba kani diaku mu makani ma fioti-fioti? Tala ti kani die naku dia kurisa tifu tia timpeve, ngano lendi batika mu songela tio mu misamu mia fioti-fioti? Tala ti kani diaku ni mu tanga Bibila dia mukaka, ngano lendi sa programe ya batika mu yôkesaka kwa ntangu fioti mu ntangulu? w23.05 29 par. 11-13

Tûka kwa batikila bilumbu bia mansukina, Yehova mbo kasarilaka organizasio’andi mu dukisa bidia dia timpeve ntangu zazansoni ngatu biatubakisa mu tatamana mu sila nzietolo mu ‘Nzila ya busantu.’ (Iza. 35:8; 48:17; 60:17) Tulendi tâ ti ntangu zazansoni muntu yi katambulaka ndongokolo ya Bibila, bweso bubâka nandi bwa diatila mu Nzila ya busantu. Bakaka mbo badiataka kwa titini tia nkufi, mpe mbo babikaka nzila yo. Bakaka mbo basaka miamiansoni mu tatamana mu sila nzietolo mô tii hâna ha sukisina titini. Ngano titini tiango ni tie? Kwe bô bê na tivuvu tia kwe bâ ku mazulu, ‘Nzila ya busantu’ mbo yinataka ku Paradi ya Nzambi ku mazulu. (Nza. 2:7) Kwe bô bê na tivuvu tia bâ ha mutoto, nzila yo mbo yihanaka bweso bwa bâ ba lunga ku nsuka ya mvula 1000. Tala ti mu nzila yo ta sila nzietolo lumbu ti, kutalandi ku manima. Mpe kubikandi nzila yo tii bu manisa nzietolo’aku! w23.05 17 par. 15; 19 par. 16-18

Bu banza mu bima biabiansoni Yehova bi kasa mu nge mbo mu tonda, mpe mbo zolo mu tihana kwe Yandi. (Mik. 116:​12-14) Diangana Bibila mbo ditâka ti Yehova ni Yandi hanaka ‘kabu ni kabu dia mbote na dia lunga’. (Zaki 1:17) Kabu diyôkele bunene ni mukayulu wa Mwana’andi, Yezu. Banza’eti! Nkûlulu yakuhana nzila mu bâ na tindiku tia ngolo na Yehova. Mpe yakuhana bweso bwabâ na luzingu lwa mankululu. (1 Za 4:​9, 10) Tifu tia tihana kwe Yehova mpila yena ya mbote ya songela ti mbo tondaka mu mpila yiyôkele ya songela luzolo, na mu bungu dia tusakumunu twakaka twa ku hana Yehova.—Lub. 16:17; 2 Kor. 5: 15. w24.03 5 par. 8

Bu tumonaka ndiatulu ya mbi ya bantu lumbu ti mbo tumonaka mio mieri monaka Lote. Yandi watomo ‘fwema ku mutima mu bungu dia ndiatulu ya nsoni ya baminsa-mbi,’ Wazaba ti Tata’eto die ku mazulu ndiatulu ya mbi kayinaka. (2 Pi. 2:​7, 8) Bunkuta na luzolo mu Nzambi biatuma Lote mu losa ndiatulu ya mbi ya bantu beri mu zungirilaka. Beto mpe, bantu batuzungiriri balendi zitisa mitieno mia ndiatulu mia Yehova peleko kâni. Ntono musamu wo, tulendi tatamana mu bâ ba verela tala ti tusimbiriri luzolo na bunkuta bwa delakana mu Nzambi. Mu bungu dia musamu wo, Yehova mbo katuhanaka lutindusu mu buku dia Bingana. Bakristo babansoni, bakento na babakala, bantwenia na bantu ba nuna, balendi tomo baka ndandu mu malongi ma ndwenga me mu kati. Tala ti Yehova tu tînaka, mbo tusaka keba mu lembo sa tindiku na bô bayirikaka misamu mia mbi. w23.06 20 par. 1-2; 21 par. 5

Kampe nkwamusu ta korela za kanda diaku peleko kampe bima bia tinsuni wayizi tambula mu hombesa mu tûla Timfumu tia Nzambi ha tibuka tia ntete. (Mat. 6:33) Tala ti ni bo, lendi bâ na lukwikulu ti Yehova miamiansoni mi yirikaka mu bungu dia Yandi mia kazebi. (Ebr. 6:10) Kampe wayizi mona butieleka bwa misamu mia tâ Yezu: ‘Matieleka nita lu têla, ka kwena muntu ko, wasisa nzo, nkazi, bibusi, nguri, tata, bala, peleko misitu, mu bungu dia meno, na mu bungu dia nsangu za mbote, lembo baka bwawu bu, mbala yôka nkama mu ntangu yi, nzo, nkazi, bibusi, nguri, bala na misitu, na nkwamusu, mpe mu nza yita kwiza luzingu lwa mankululu.’ (Mak. 10:​29, 30) Tusakumunu tu wabakiri tuyôkele bunene bima biabiansoni bi watamburi mu hombesa.—Mik. 37:4. w24.03 9 par. 5

Mu ntangu nsatu ya ngolo yakotela Bakristo ba ku Yude, bampangi ba Antiosie ‘basarila ngolo mu tambika, muna muntu buna bu keri lendelaka, bîna biafwanana mu bakisa bangwala beri ku Yude.’ (Bis. 11:​27-30) Ni bu sa ti mpangi za kotela nsatu nguria mala zeri bêlaka, Bakristo ba ku Antiosie babonga nzengolo ya ba bakisa. (1 Za 3:​17, 18) Lumbu ti beto mpe tulendi songela tiari tia mutima bu tuwâka ti mpangi zeto zibwiriri katastrofe. Tulendi kulu ba hana lubakusu bu tuyula bakuluntu tala ti tulendi hana lubakusu mu tisalu, bu tuhana makabu mu bungu dia tisalu tisalamaka mu nza ya mukaka, peleko bu tusambila mu bungu dia mpangi zibwiriri katastrofe. Mpangi zeto mpe zilendi bâ na nsatu lubakusu lweto mu baka bima bia mfunu bibafwanakane. Mu ntangu Mutinu’eto Yezu Kristo yi kakwizi fundisa bantu ha mutoto, tuzololo ti kizi katubwana na tifu tia songela tiari tia mutima, mpe katuhana bweso bwa biarila Timfumu tia mazulu. —Mat. 25:​34-40. w23.07 4 par. 9-10; 6 par. 12

Yezu walanda tifwani tia Yehova mu tifu tia bâ na mabanza ma delakana. Bamutambika ha mutoto mu samuna kwe bimeme biawumuka bia kanda dia Israele. Wasongela ti mabanza ma delakana me nandi bu kalungisa dema di bamuhana. Lumbu timosi, mukento wumosi walembo bâ mwana wa Israele wamulemberela mu wasisa mwana’andi wa mukento wu bakotela kwe demo. Na tiari tia mutima, Yezu walungisa ndombolo ya mukento wo bu kawasisa mwana’andi. (Mat. 15:​21-28) Tabongeno tifwani tiakaka. Buna kwa bu kabatika tisalu tiandi, Yezu watâ: ‘Wô kunkala [. . .], meno mpe mbo nimukala.’ (Mat. 10:33) Kâ ngano wakala Piere, yandi wamukala mbala tatu? Kâni. Yezu wakipa nsobolo mabanza na timinu tia Piere. Ha manima ma mvumbukulu’andi kwe ba fwa, Yezu wamonekena Piere, mpe kampe wamusongela ti yandi kalemvokela, mpe yandi kwa keri zoloko. (Like 24:​33, 34) Yehova Nzambi’eto na Yezu Kristo mabanza ma delakana me nawu. Ngano bwe tutâ mu bungu dia beto? Yehova zololo ti tabâ na mabanza ma delakana. w23.07 21 par. 6-7

Nganontia lukwikulu tulendi zonzela kwe bantu basaka ntembe ti kani dia Nzambi ditariri Paradi mbo dilungana? Ntete-ntete, Yehova Yandi beni wahana kani dio. Buku dia Nzabukusu ditêle: ‘Yandi wazakale ha muyâlu têle ti: “Tala! Biabiansoni bia ndieka titula bia môna.”’ Ndwenga ze nandi, ngolo, mpe na nsatu ya lungisa kani diandi ye nandi. Wa nzole, Yehova zebi ti misamu mi katâka lungana kwa milunganaka, ntiangu ha meso mandi kani di kasa ntiana diatiyilamana. Ntiangu katâ: ‘Misamu mi, mia sikirila miena, mpe mia matieleka. [. . .] Miyilamane!’ Wa ntatu Yehova bu kabatikaka tima mbo kamanisaka tio tii ku nsuka, ntiana bu ta wasongela musamu wu katâ: ‘Meno ni Alfa na Omega.’ (Nza. 21:6) Yehova mbo kasongela ti Satana ngungu yena mpe walembana misamu. Buna muntu kamana tâ: “Musamu wo wa mbote wena, kâ ka wulendi’â wayilama ko,” tanga mpe bangula Nzabukusu 21:​5, 6. Songela bwe Yehova kayikila lukwikulu mu kani diandi bu katûla tiniemo tia Yandi beni.—Iza. 65:16. w23.11 7 par. 18-19

Yehova wasa kani kwe Abrahame bu keri lembo na mwana mpe bu keri na mvula 75. Ngano Abrahame wamona ndungananu ya kani dio? Ka mona ndungananu yayansoni ko. Bu kamana sabuka nzari ya Efrate mpe bu kavutu kêla mvula 25, Abrahame wayizi mona timangu titariri mbutukulu ya mwana’andi Izake, mpe ha manima ma mvula 60 zakaka, batekolo bandi Ezawu na Yakobe bayizi butuka. (Ebr 6:15) Kâ, kani kabwe Abrahame ka mona bala bandi ko bayizi bâ kanda dia dinene, mpe bayizi biarila Mutoto wa Kani. Kâ, bakala dio dia kwikama tindiku tia ngolo tieri nandi na Mvangi’andi. (Zaki 2:23) Abrahame bu kavumbuka kwe ba fwa, mbo kabâ na nsayi yayingi bu kabakula ti timinu tiandi na luvivululu lwandi bianatina tusakumunu kwe makanda mamansoni! (Mba. 22:18) Ntia malongi tuta baka? Kampe ka tumona ndungananu ya makani mamansoni ma Yehova ko bwawu bu. Kâ, tamana bâ na luvivululu ntiana Abrahame, tulendi bâ na lukwikulu ti Yehova mbo katusenda bwawu bu, mpe mbo katomo tu senda mu nza ya môna yi katukanisina.—Mak. 10:​29, 30. w23.08 24 par. 14

Bu keri ntwenia, mutinu Uziya wa kuluka weri. Walongoka mu tîna Nzambi ya matieleka. Mpe mu mvula 68 za sa bâ nandi, Yehova mvula zingi kamusakumuna mu luzingu lwandi. (2 Nta. 26:​1-4) Uziya wanunga makanda mamingi ma mbeni zandi, mpe wasa ti Yerusaleme batomo ya kengerela. (2 Nta. 26:​6-15) Ntembe kâni, Uziya nguria nsayi yeri nandi mu miamiansoni Nzambi mi kamuhanina lenda mu sa. (Ekl. 3:​12, 13) Mutinu Uziya mbo keri vulu têlaka bantu nti bafweti sa. Ngano tifu tio tiasa ti kabanza ti lenda dieri nandi dia yirika misamu miamiansoni mi kazololo? Diangana, lumbu timosi Uziya wabonga nzengolo ya kota mu Tempelo ya Yehova, mpe na lulendo wadinga mu yoka encens ha ziku, ni bu sa ti mitinu ka beri’â na nswa wa sila bo ko. (2 Nta. 26:​16-18) Mfumu-Nganga-Nzambi Azaria wayêla mu mu sungika, kâ Uziya watomo baka nkesi. Musamu wa tiari, Uziya ka tatamana ko mu bâ wa kwikama, mpe Yehova wamutâ bwazi mu mu semba. (2 Nta. 26:​19-21) Diangana luzingu lwandi mbo lwaketi bâ lwa swaswana tala ti watatamana mu bâ wa kwikama! w23.09 10 par. 9-10

Ni bu sa ti wayizi bâ Mukristo wa tumbu, ntumwa Piere wafweti telamana makuba mandi. Mu 36 M.B., Piere hô kabâ mu ntangu Korneye yi kayizi bâ wa tumbu mu mpeve santu, musamu wo wasongela ti ‘Nzambi kena na munsola wa bantu ko’ mpe bantu balembo bâ Bayuda bweso bweri nawu bwa bâ mu timvuka tia Bakristo. (Bis. 10:34, 44, 45) Ha manima Piere wabatika mu dia na bantu balembo bâ Bayuda, kani kabwe ha mbatukulu ka keti’â bwa sa ko. Kâ, Bakristo bakaka beri Bayuda babanza ti Bayuda na bô balembo bâ Bayuda ka bafweti’â dia tintwari ko. Mu ntangu bantu bakaka beri na mbanzulu zo bayiza ku Antiosie, Piere wabika mu vutu dia na mpangi zandi zalembo bâ Bayuda, kampe mu lembo fwemesa Bakristo beri Bayuda. Ntumwa Paulo bu kamona musamu wayirika Piere, wamusemba ha lunguri bantu. (Nga. 2:13, 14) Ntono fote yo, Piere watatamana. w23.09 22 par. 8

Bu tomo titaluzula mu bunsungu, lendi kwizi bakula ti fweti sa nsobolo mu misamu miakaka, kâ kunôkandi. ‘Mfumu wa mbote wena,’ mpe mbo kakubakisa mu sa nsobolo. (1 Pi. 2:3) Ntumwa Piere tu heni lukwikulu: “Nzambi [. . .] mbo kasukisa ndongokolo’eno. Mbo kalusiamisa.” Lumbu timosi Piere wamona ti ka fwanana ko mu bâ ha mbuka yimsoi na Mwana wa Nzambi. (Like 5:8) Kâ na lubakusu lwa Yehova na Yezu, Piere watatamana mu bâ mulongoki wa Kristo. Buna Piere bamutambula mu kota mu Timfumu tia Mfumu’eto na Muvukisi’eto Yezu Kristo. (2 Pi. 1:11) Diangana musamu wa mbote weri! Wamana tatamana ntiana Piere, mpe wamana bika Yehova kakulongesa, nge mpe mbo baka luzingu lwa mankululu. Mbo lungisa kani dia timinu tiaku, mvukulu’aku.—1 Pi. 1:9. w23.09 31 par. 16-17

Tabernakle ku lupangu yeri—lu bakaka mpe lweri lwa sârila; ni kô Banganga-Nzambi beri sarilaka bisalu biawu. Ziku dia dinene dia kwivre di beri yokelaka mikayulu na ndonga ya kwivre yeri na mamba yeri sarilaka Banganga-Nzambi mu titsemesa ntete basala tisalu tia santu, ku lupangu lo bieri. (Ndu. 30:​17-20; 40:​6-8) Lumbu ti Bakristo ba tumbu mbo basalaka na kwikama ha mutoto ku lupangu lwa ku kati mu Tempelo ya timpeve. Ndonga ya yinene ya mamba yeri ku tabernakle na ku Tempelo mbo yibambulaka kwe Bakristo ba tumbu na bakaka ti mfunu wena mu tatamana mu bâ ba verela mu ndiatulu na mu timpeve. Buna, yungi dia bantu, diyikaka moko na kwikama kwakwansoni mpangi za tumbu za Kristo kwe zisilaka nsambululu’awu? Ntumwa Za wamona ‘yungi dia bantu diatelama ha matu ma muyalu.’ Ha mutoto musamu wo wufwanakane na lupangu lwa ku mbazi, ku basarilaka Nzambi tisalu tia santu bilumbu biabiansoni mpimpa na mwini mu Tempelo’andi. (Nza. 7:​9, 13-15) Diangana tulendi tomo tonda Yehova mu bungu ti watuhana bweso buyôkele mu mu sila nsambululu mu Tempelo ya timpeve! w23.10 28 par. 15-16

Mpila yimosi Yehova yi katuhaninaka ngolo ni mu nzila ya bakuluntu. Makabu mena ma kasarilaka mu tu yika ngolo na mu tu tindisa. (Iza. 32:​1, 2) Buna bu bâka na lwaka, zonzelaka lo kwe bakuluntu. Bu bakuhanaka lubakusu, tambulaka lo na nsayi yayansoni. Mu nzila ya bawu, Yehova lendi sa ti wabâ ngolo. Tivuvu tieto tisikamanaka mu Bibila—tilendi mpe tu fulusa mu ngolo. (Rom. 4:​3, 18, 19) Tivuvu tieto ngolo tituhanaka mu korela mpasi, mu samuna nsangu za mbote na mu sala bisalu biabingi mu kati dia timvuka. (1 Tes. 1:3) Ni tivuvu tio tiayika ntumwa Paulo ngolo. Paulo ngolo zeri nandi nsatu. Mu mukanda’andi kwe Bisi-Korente, watifwanakasa na ndonga yilembolo ngolo yi bayirikila mu mutoto. Bamumwisa mpasi, wabâ na mabanza yeko-yeko, bamukwamisa, bamulosa ha mutoto. Diangana, luzingu lwandi mu mpasi lweri. (2 Kor. 4:​8-10) Paulo wabaka ngolo za korela bu katula mutima mu tivuvu tiandi. (2 Kor. 4:​16-18) Paulo watûla mutima mu tivuvu tia luzingu lwa mankululu ku zulu. Paulo wadimbitila mu tivuvu tio, mpe wamona ti “ngolo keri bakaka lumbu basiri lumbu.” w23.10 15-16 par. 14-17

Bu sambilaka, tiyulaka tala ti ntangu yifweni kwe Yehova mu lungisa ndombolo’aku. Tulendi banza ti tufweti baka mvutu mu tusambulu tweto ho nkatika bendo. Kâ mu matieleka, ni Yehova zebi ntangu yifwanane mu tu bakisa. (Ebr. 4:16) Bu tulembo bakaka bio bi tulombaka ho nkatika bendo, tulendi banza ti Yehova têle, ‘Kâni.’ Kâ, mvutu’andi yilendi bâ, ‘Toko kêla.’ Mu tifwani, mpangi yisambiri ngatu kawasa. Kâ tikolela tiandi ka tiatoma ko. Tala ti Yehova siri timangu mu mu wasisa, Satana lendi tâ ti tala ti mpangi yo Yehova kata sarila mu bungu ti wasisa kamuwasisi. (Yobe 1:​9-11; 2:4) Musamu wakaka, Yehova watikubikila ntangu yi kakatula bimbevo biabiansoni. (Iza. 33:24; Nza. 21:​3, 4) Kâ bwawu bu, ka tufweti’â takêla ko basa bimangu mu tu wasisa. Buna, mpangi yo yilendi lomba kwe Yehova kamuhana ngolo na tidzunu mu korela timbevo tiandi na mu tatamana mu mu sarila na kwikama kwakwansoni. w23.11 24 par. 13

Samsone watomo yayasa, kâ ka bika ko. Wadinga mpila ya lungisa dema dia mu hana Nzambi mu Bisi-Filisiti. (Mfu. 16:​28-30) Samsone walemberela Yehova: “Nakarisila Bisi-Filisiti mbi yi bakundiyirikiri.” Nzambi ya matieleka yahana mvutu mu ndiyawululu ya Samsone, mpe wasa timangu mu vutu mu hana ngolo zeri nandi. Buna Samsone wayizi tomo nunga Bisi-Filisiti mu tilumbu tio kwa yôka mbala zazansoni zi katoko ba nwanisa. Ni bu sa ti Samsone watomo mona mpasi mu bungu dia kuba diandi, ka bika ko mu sarila ngolo ngatu kasarila luzolo lwa Nzambi. Ni bu sa ti musamu wa mbi tuyirikiri, mpe balendi tu semba peleko balendi tu katula madema, ka tufweti’â tabika ko. Bambuka ti Yehova beto kalemvokelaka. (Mik. 103:​8, 9) Ntono makuba meto, tulendi tatamana mu bâ mfunu kwe Yehova, ntiana bwa bâ Samsone. w23.09 6 par. 15-16

Buna Yehova mbo kakutambula tala ti luvivululu lwe naku. Ka wuta zolo tâ ko ti Yehova nsayi yibâka nandi bu bâka mu mpasi. Muntu Nzambi wu katambulaka ni nge. Musamu wa lutindusu wena mu zaba ti bu tuvivirilaka, Yehova tutâka nsayi! (Mik. 5:12) Bambuka ti Abrahame waviririla ntontolo, mpe Nzambi wamutambula. Wayizi bâ ndiku ya Yehova, mpe wamutâ muntu wa sungama. (Mba. 15:6; Rom. 4:​13, 22) Wulendi bêla bo mpe mu beto. Nzambi ka tu tambulaka ko mu bungu ti tisalu tiatingi tusalaka peleko madema mamingi me neto mu tisalu tiandi. Mbo katutambulaka mu bungu ti mbo tuvivirilaka na kwikama kwakwansoni. Mpe beto bansoni tulendi vivirila, ntono mvula, misamu na lenda die neto. Ngano musamu wa mpasi ta vivirila na kwikama kwakwansoni? Tala ti ni bo, bambuka ti Yehova tâka nsayi. Bu tubakulaka ti Nzambi beto katambulaka, tulendi kwizi bâ na ngolo zazingi. Wulendi yika tivuvu tieto ngolo. w23.12 11 par. 13-14

Mukristo wa bakala wufweti longoka mu bâ na nzonzolo ya mbote. Bakala dizebi tomo zonza mbo kawirikilaka mpe mbo katambulaka mbanzulu za bantu bakaka. (Bin. 20:5) Lendi longoka mu zaba mpila yita zonzela muntu, bu kakipa ngolo za zu diandi, bidimbu bia tidiri tiandi na bia nitu’andi. Kulendi’â wasila bo ko tala ti kuyôkesaka ntangu na bantu ko. Tala ti email, sms na messages zakaka za elektronike sarilaka mu zonza, mbo wubâ musamu wa mpasi kwe nge mu zonzaka na bantu bu lubâ mbuka yimosi. Buna, dinga mpila zikubakisa mu zonzaka na bantu bu lubâ mbuka yimosi. (2 Za 12) Mukristo wa yela wufweti bâ mpe na lenda dia lungisa nsatu zandi na za kanda diandi. (1 Tim. 5:8) Musamu wa mbote wena mu bâka formasio yilubakisa mu bâka tisalu. (Bis. 18:​2, 3; 20:34; Efz. 4:28) Bâ muntu wusalaka ngolo mpe wumanisaka bisalu biandi tii ku nsuka. Bu sila bo, mbo bâ na bweso bwabwingi bwa baka tisalu na mu lunda tio. w23.12 27 par. 12-13

Bibila bu dizonzelaka ‘tilumbu tia Yehova,’ mbo dizolo zonzelaka ntangu Yehova yi kafukisa mbeni zandi mpe yi kasenda kanda diandi. Mu ntama, ntangu zakaka Yehova mbo keri sembaka makanda makaka. (Iza. 13:​1, 6; Ezk. 13:5; Sof. 1:8) Mu ntangu yi ya beto, ‘tilumbu tia Yehova’ mbo tibatika mu ntangu mfumu za politike zifukisa Babilone ya Yinene, mpe mbo timanisina mu muzingu wa Armagedo. Mu vuka mu ‘tilumbu’ tio, tufweti kubama bwawu bu. Yezu watulongesa ti tufweti bâ ba kubama mu bungu dia “mpasi ziyôkele,” wuzololo tâ tufweti tatamana mu sila bo. (Mat. 24:21; Like 12:40) Mu mukanda’andi wa ntete kwe Bisi-Tesalonike, ntumwa Paulo wasarila bifwani mu bakisa Bakristo mu kubama mu bungu dia tilumbu tia tinene tia mfundusu tia Yehova. Paulo wazaba ti tilumbu tia Yehova ka tiaketi’â tula ko ho nkatika bendo. (2 Tes. 2:​1-3) Kâ, watindisa mpangi zandi mu bâ ba kubama mu bungu dia tilumbu tio ntiana tia titula mbazi, beto mpe tulendi sarila malongi mo. w23.06 8 par. 1-2

Ku nsuka ya mivu mia 1970, bayizi tunga nzo ya zangama yeri na étages 60 ku Tokyo, ku Japon. Bantu beri ya talaka mbo beri tiyulaka bwe nzo yo yaketi tatamana mu bâ ya sikama ku mbuka yo yivulu bwaka midikutulu mia mutoto. Ngano nti biabakisa ngatu yasikama? Bitungi biatunga nzo yo biasa ti yabâ ngolo, kâ mpe yafumbamaka mu tindila midikutulu mia mutoto. Bakristo bena ntiana nzo yo ya zangama. Mu ntia mpila? Mukristo wufweti bâka na mabanza ma delakana mu tifu tia bâ wa kangama na mu tifu tia lembo bâka na mabanza ma ngolo. Fweti bâ wa kangama mpe fweti bonga nzengolo ya tatamana mu tumamana misiku na mitieno mia Yehova. Wa kubama wena mu tumama na mu lembo tambulaka mu diata mitieno mia Nzambi. Ku lweka lwakaka, fweti bâ na mabanza ma delakana, peleko ka fweti’â kabâ na mabanza ma ngolo ko, tala ti wufwanakane mu sila bo. (Zaki 3:17) Mukristo walongoka mu bâ na mabanza ma delakana, mbo wusaka keba mu lembo bâ na mbanzulu za ngolo na mu lembo haninaka misamu miamiansoni nzila.w23.07 14 par. 1-2

Yezu bu kayizi kula, wafweti telamana ntontolo za Satana, mu kati na ntangu yi kamutêla yandi beni mu lembo vutu bâ wa kwikama kwe Nzambi. (Mat. 4:​1-11) Satana wa nguria wa kubama weri mu sumukisa Yezu ngatu kalembo bâ na lenda dia futa nkûlulu. Mu tisalu tiandi tia samuna ha mutoto, Yezu wabwabana na ntontolo. Mbo beri mu kwamisaka, mpe badinga mu mu honda. (Like 4:​28, 29; 13:31) Wafweti korela masumu ma milongoki miandi. (Mak. 9:​33, 34) Bu bayizi mu fundisa mu bungu dia luzingu lwandi, bamumwisa mpasi mpe bamumonekesa buzoba. Mpe bayizi mu honda mu mpila yimosi ya nguria mpasi mpe ya nsoni. (Ebr. 12:​1-3) Wafweti korela lweka lwa mansukina lwa mpasi zandi yandi kaka mu bungu ti Yehova keri’â vutu mu kengerelaka ko. (Mat. 27:46) Wa wuta tomo moneka ti Yezu nguria mpasi kamona mu futa nkûlulu. Ngano ka tumonaka ko ti Yezu beto katomono zolo bu tudimbitilaka mu mpila yi katihanina yandi beni mu mukayulu mu bungu dia beto? w24.01 10-11 par. 7-9

Luvivululu mbo lutubakisaka mu wisana na bampwana’eto. Mbo lutubakisaka mu tomo wirikila mu ntangu bampwana’eto yi bazonzaka. (Zaki 1:19) Luvivululu mbo lusingasaka mpe tidzunu. Mbo lutukengerelaka mu bâ na manzangu ma sa tima peleko ma tâ musamu bu tubâka na mabanza yeko-yeko. Mpe tala ti luvivululu lwe neto, ka tubâ na tifu tia kulu baka nkesi ko bu batufwemesaka. Kani takarisa ntiana bu batusiri, mbo tutatamana mu kwe tikorele na mu kwe hanasane mulemvo beto na beto. (Kol. 3:​12, 13) Luvivululu lulendi tu bakisa mpe mu bonga nzengolo za mbote. Kani tabâ na tîta dia yirikila misamu, mbo tutoko bonga ntangu ya sa recherche na ya tomo taluzula nsololo zi tulendi sa. Mu tifwani, tala ti tisalu tuta dinga, tulendi bâ na mabanza ma tambula tisalu tia ntete ti batuhana, ni bu sa ti ka titubakisa ko mu sarila Yehova buna bufwanane. Kâ, tala ti luvivululu lwe neto, mbo tubonga ntangu ya taluzula mbuka yi tusarila, ntangu yi tuyôkesa na nsobolo zinata tisalu tio mu kanda dieto na mu timpeve tieto. Bu tubâka na luvivululu, tulendi sa keba mu bonga nzengolo ya mbi. w23.08 22 par. 8-9

Lendi kwizi nôka mu bungu dia nsatu zaku za mbi. Kâ, tifu tia banza mu kani di wasa bu watihana kwe Yehova mbo tikubakisa mu bâ wa kwikama mu nzengolo’aku ya telamana ntontolo. Musamu wa matieleka ni wena’eti kani dio mbo dikubakisa bu bâ mu ntontolo. Mu bwe? Bu watihana kwe Yehova wayizi tibela. Wuzololo tâ ti wayizi sola mu kala nsatu na makani ma nge beni ma lembo tâka Yehova nsayi. (Mat. 16:24) Buna, bu bâ mu ntontolo peleko bu bwabana na musamu wa mpasi ku fweti’â wabâ na lwaka ko mu mpila yi yirikila musamu. Buna nzegolo mosi kwa yikwizi bâ naku ni mu tatamana mu bâ wa kwikama kwe Yehova. Bu tatamana mu sarila Yehova na kwikama kwakwansoni mbo kwizi bâ ntiana Yobe. Ni bu sa ti mpasi za ngolo zeri nandi, na lukwikulu lwalwansoni wayizi tâ: ‘Ka nilosa kwikama kwani ko!’—Yobe 27:5. w24.03 9 par. 6-7

Binsamu bi tuzonzele bisongele ti Yehova, “Nzambi ya luzolo,” ni ke neto! (2 Kor. 13:11) Mbo kakipaka muna muntu mu beto. Lukwikulu lwe neto ti luzolo lwandi lwa kwikama lutuzungirilaka. (Mik. 32:10) Bu tuvulu kwe dimbitiri mu mpila yi keka tu songela luzolo lwandi, mbo tukwizi mona ti wa matieleka kô kena, mpe mbo tukwizi tomo bâ penepene na Yandi. Tulendi pusana kwe Yandi buna kwa bu tuzololo, mpe tulendi mu têla bwe twe na nsatu luzolo lwandi. Tulendi mu zonzela maniongo meto mamansoni, na lukwikulu ti mbo kabakulaka, mpe zololo mu tu bakisa. (Mik. 145:19) Ntiana kwa tiya bu tutubendaka tala ti tiozi tie kô, luzolo lwa Yehova mbo lutubendaka. Ni bu sa ti luzolo lwa Yehova nguria ngolo lwena, mu bulembami mpe kasongelaka lo. Buna, tambula luzolo lwa Yehova mu luzingu lwaku. Mpe, bika ti beto bansoni tahanina mvutu mu luzolo lo bu tutâ: “Yehova nzololo”!—Mik. 116:1 w24.01 31 par. 19-20

Yezu ka sukisina ko kwa mu têla bantu ti Nzambi nkumbu’andi Yehova. Bayuda ba keri longesaka, nkumbu ya Nzambi ya bazaba. Kâ Yezu wabonga nzengolo ya ba zabikisa Tata’andi. (Za 1:​17, 18) Mu tifwani Matsonoko ma Hebre, mbo masongelaka ti Yehova, Nzambi yilemvokelaka mpe ye na tiari tia mutima yena. (Ndu. 34:​5-7) Yezu watomo songela matieleka mo, bu kazonzela tinsamu tia mwana wawumuka na tata’andi. Bu tutangaka ti tata dio bu kamona mwana’andi wasoba mabanza bu keri mala, ni kadioka ntinu mu kwe mu bwana, wamubumba mpe wamulemvokela mu mutima’andi wawansoni. Mu nzila ya tinsamu tio mbo tutomo monaka tifu tia lemvokela na tiari tia mutima tia Yehova. (Like 15:​11-32) Yezu wabakisa bantu bakaka mu bakula ntia mpila timuntu Yehova tie nandi. w24.02 10 par. 8-9

Yehova mbo kalembekaka, mpe mbo katindisaka bô bê mu mpasi. Bwe tulendi landila tifwani tia Yehova bu tusongelaka tiari tia mutima, mpe bu tutindisaka bantu bakaka? Mpila yimosi yi tulendi bwa sila, ni mu kurisa bifu bie tintwari na tifu tia hanaka lutindusu. Ngano bifu biango ni bie? Nti bitubakisa mu tatamana mu simbirila luzolo lwe neto nsatu ngatu tatatamana mu titindisa beto na beto bilumbu biabiansoni? (1 Tes. 4:18) Tufweti kurisa bifu ntiana nsayi, luzolo mu bampangi na mbote. (Kol. 3:12; 1 Pi. 3:8) Bwe bifu bio bitubakisilaka? Bu tubâka na tiari mu mpangi zeto, mpe bu tubabelokelaka lwaka, mbo tubâka na nsatu yayingi mu ba tindisa bu babâka mu mpasi. Ntiana bwa tâ wo Yezu, ‘mio misampaka mu mutima, munwa ni mio kadukisaka. Muntu wa mbote misamu mia mbote kwa kadukisaka mi kalundaka ku mutima’andi.’ (Mat. 12:​34, 35) Tifu tia tindisaka mpangi zeto bu babâka na nsatu lubakusu, mpila yena ya mfunu ya ba songela luzolo lweto. w23.11 10 par. 10-11

Tufweti lomba lubakusu tala ti tuzololo mu bakula mbikululu za Bibila. Tabongeno tifwani. Banza’eti fioti, we tala mbuka yimosi yi lembolo zaba, kâ ndiku’aku mosi yi luta sa nzietolo ya kazebi. Tomono zaba ntia huma lweka mpe ntia kûma muna nzila yinataka. Diangana ntembe kâni mbo bâ mu nsayi mu sa nzietolo na ndiku’aku! Mpila mosi mpe, Yehova wena ntiana ndiku yo yitamburi mu hana lubakusu. Yandi tomono zaba misamu mikwiza ku matu. Buna mu bakula mbikululu za Bibila, na kuluka kwakwansoni tufweti lomba lubakusu lwa Yehova. (Dan. 2:28; 2 Pi. 1:​19, 20) Ntiana kwa tibuti tia mbote, Yehova zololo ti bala bandi babâ na luzingu lwa mbote mu bilumbu bita kwiza. (Yer. 29:11) Kâ yôka bibuti biabiansoni Yehova lendi tu têla ntia misamu mitula mu bilumbu bikwiza, mpe mpemba kwa yibâka nandi. Yehova wasola bantu mu tsoneka mbikululu za Bibila ngatu tazaba misamu mia mfunu miyôka ntete miasalama.—Iza. 46:10. w23.08 8 par. 3-4